2023/UH.II-440 - Kamu İhale Kararı - 18 Adet Bagajlı Lüks Tip Otobüs ile 1 Adet Midibüsün İstanbul Havalimanı Toplu Taşıma İçin Kiralanması

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

BAŞVURU SAHİBİ:

Zanka Kur. Yön. Hiz. A.Ş.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/10447 İhale Kayıt Numaralı “18 Adet Bagajlı Lüks Tip Otobüs ile 1 Adet Midibüsün

İstanbul Havalimanı Toplu Taşıma İçin Kiralanması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 06.02.2023 tarihinde açık ihale usulü

ile gerçekleştirilen “18 Adet Bagajlı Lüks Tip Otobüs ile 1 Adet Midibüsün İstanbul

Havalimanı Toplu Taşıma İçin Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Zanka Kur. Yön. Hiz.

A.Ş.nin 31.01.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.02.2023 tarihli yazısı

ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.02.2023 tarih ve 78697 sayı ile Kurum kayıtlarına

alınan 13.02.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/275 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İdarenin asıl işinin toplu taşıma hizmeti vermek olduğu, ihale konusu iş kapsamında

ise şoför çalıştırılacağı dikkate alındığında söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale

Kanunu’nun 62’nci maddesine aykırılık teşkil ettiği,

2) İhale konusu işte çalışacak personelin her birinin, ihale konusu iş süresince 14,5

gün ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışması yapacağının düzenlendiği, ancak bu

düzenlemenin 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırı olduğu zira ihale konusu hizmette istihdam

edilen personelin hepsinin, ulusal bayram ve genel tatil günlerinin tamamında

çalıştırılmasının mümkün olmadığı, bu günlerde çalışacak personele ödenecek ilave ücretin

ihale konusu hizmette istihdam edilecek toplam işçi sayısı ile ihale konusu iş sürecindeki

toplam tatil günü sayısının çarpımı ile hesaplanmaması gerektiği, söz konusu hesaplamanın

işçilerin çalışacakları vardiya programı dikkate alınarak belirlenmesi gerektiği, bu durumun

işin yürütülmesi sürecinde fazla ödemeye, yaklaşık maliyetin de yüksek belirlenmesine ve

buna bağlı olarak ihalede istenilmesi gereken yeterlik kriterlerine etki edebileceği,

3) Teknik Şartname’nin 4.1.1.7’nci maddesinde, ihale konusu iş kapsamında çalışacak

personele idare tarafından eğitim verileceğinin düzenlendiği, ancak personele verilecek

eğitimlerin mesai saatleri içerisinde veya dışında olacağının açık olarak düzenlenmediği, bu

durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.31’inci maddesine aykırılık teşkil ettiği,

4) Teknik Şartname’nin 4.1.2.2.2’nci maddesinde, yüklenici tarafından temin edilerek

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

ihale konusu işte kullanılacak olan araçların en çok 20.000 km’de olması koşulunun yer

aldığı, ayrıca araçlara ilişkin özelliklerin detaylı belirlendiği, bu durumun 4734 sayılı

Kanun’un temel ilkelerine aykırı olduğu,

5) Teknik Şartnamenin 4.1.2.12’nci maddesinde, araçlara ilişkin hangi giderlerin teklif

fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, ancak, araçların bakım onarım periyotları ile lastik

değişim dönemlerinin tespiti için ihtiyaç duyulan kilometre bilgisinin ve araçların hangi

güzergahları kullanacağının ihale dokümanında yer almadığı, bu durumun teklif fiyatı

oluşturulmasını engelleyici nitelikte olduğu,

6) Sözleşme Tasarısı’nın 19.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin, Danıştay İdari

Dava Daireleri Kurulu’nun yürütmeyi durdurma kararına ve 21.04.2021 tarihli ve

2021/DK.D-93 sayılı Kurul kararına aykırılık teşkil ettiği,

7) Teknik Şartname’de yer verilen “toplu taşıma aracı kullanım belgesi”nin ihale

tarihinde ve sözleşmenin başlangıcında temin edilmesinin mümkün olmadığı, anılan maddede

düzenlenen diğer bir belge olan “toplu taşımacılık belgesi”nin ise nasıl alınacağının belirsiz

olduğu, anılan belge olmadan ihaleye katılım sağlanması ve işin gerçekleştirilmesi imkanı

olmaması nedeniyle anılan belgenin yeterlik kriteri niteliğinde olduğu, bu kapsamda ihale

ilanı ile İdari Şartname’de düzenlenmesi gerektiği,

8) Teknik Şartname’de yer verilen “filo takip sistemi” yazılımının kimin tarafından

temin edileceği ve nasıl kullanılacağının belirsiz olduğu,

9) İhale ilanı ile İdari Şartname’de ihale konusu iş kapsamında yer alan araçların bir

yıl kiralanacağının düzenlendiği ancak Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde araçların bir

kısmının sözleşmenin ilk üç aylık döneminde bir kısmının ise kalan dokuz aylık dönemde

kiralanacağının düzenlendiği, bu durumun belirsizlik oluşturduğu ve isteklileri tereddüte

düşürdüğü,

10) Teknik Şartname’nin 3.4’üncü maddesinde UKOME’nin 2019/5-7 nolu kararına

atıf yapıldığı ancak söz konusu karara ulaşılamadığı, bu kapsamda anılan karar çerçevesinde

sağlanması gereken koşulların belirsiz olduğu, zira otobüslerin hangi güzergahları

kullanacağı, ne kadar mesafe yapacağı, otobüslerin bakım maliyetlerinin hesaplanması

konularının net olmadığı, bu durumun tereddüde neden olduğu,

11) Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde, işçilerin kıdem ve ihbar

tazminatlarından alt işverenin sorumlu olduğu düzenlenmiş olup ilgili mevzuatına göre söz

konusu sorumluluğun idareye ait olduğu,

12) Teknik Şartname’de özellikleri belirtilen ve ihale konusu iş kapsamında

kullanılacak olan otobüslerin işe başlama tarihine kadar temin edilmesinin mümkün olmadığı

bu durumun rekabeti kısıtladığı,

13) Sözleşme Tasarısı’nın 21’inci maddesine göre sigorta zorunluluğunun

bulunmadığı ancak Teknik Şartname’nin 4.1.2.15’inci maddesinde ise sigortaya ilişkin

yükümlülüklere yer verildiği, söz konusu düzenlemelerin çelişkili olduğu ve tereddüt

oluşturduğu,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

14) Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde seferlerin gerçekleşmemesi halinde zayi

türlerinin düzenlendiği ancak seferlerin nasıl yapılamadığı ve hangi usul ile kesinti yapılacağı

ile otobüslerin günlük ve aylık sefer sayılarının belirsiz olması nedeniyle kesintiye ilişkin

düzenlemenin isteklileri tereddüde düşürdüğü,

15) Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde uyuşmazlık halinde Özel Ulaşım Kurulu

kararının kesin olduğunun düzenlendiği ancak yüklenicinin yargı yoluna başvurma ve itiraz

hakkının kaldırılamayacağı, bu durumun hem anayasaya hem de diğer mevzuat hükümlerine

aykırılık teşkil ettiği,

16) İhaleye ilişkin yapılan zeyilname ile araçlara ilişkin giydirme maliyetlerinin

yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği ancak araçların giydirme ve bunların geri

sökülmesinin belirli bir maliyet oluşturduğu, ihale dokümanında araçların işin süresi boyunca

kaç defa giydirme işlemine tabi tutulacağının belirtilmediği, bu durumun maliyet tahmininde

belirsizliğe neden olduğu,

17) İşin süresinin 367 gün olduğu dikkate alındığında ihalede fiyat farkı verilmesi

gerektiği, ancak ihale dokümanında bu hususa ilişkin düzenleme yapılmadığı,

18) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde, Teknik Şartname düzenlemelerine göre

cezai işlemlerin tespit edildiği ancak söz konusu düzenlemelerde belirsizlik ve çelişkilerin

bulunduğu, cezaya ilişkin düzenlemelerin Teknik Şartname’de birden fazla olacak şekilde

farklı yerlerde ayrıca cezai yaptırıma bağlandığı, ayrıca havalimanı işletmeciliğinin bağlı

olduğu mevzuat hükümlerine göre yüklenicilerin cezai yaptırımla karşı karşıya olduğu

dikkate alındığında cezaya ilişkin bazı düzenlemelerin mükerrerlik oluşturduğu,

19) Teknik Şartname’de iş sağlığı ve iş güvenliği giderlerinin yüklenici tarafından

karşılanacağının düzenlendiği ancak bu hususa ilişkin giderlerin teklif fiyata dahil olduğuna

dair İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde düzenleme yapılmadığı ve birim fiyat teklif

cetvelinde ayrı satır açılmadığı, ayrıca ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin

giyim giderine ilişkin de birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı, bu durumun

sağlıklı teklif verilmesini engellediği,

20) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, teklif fiyata dahil olacak giderlere ilişkin

olarak standart düzenlemeye yer verildiği ancak teklife dahil olacak diğer giderlere ilişkin bir

düzenlemeye yer verilmediği, Teknik Şartname’de teklife dahil olacağı belirtilen hususların

İdari Şartname’de düzenlenmesi gerektiği, bu hususun mevzuata aykırılık teşkil ettiği

iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”

başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:

…

e) 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alan kamu

idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı

Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan idarelerin merkez ve taşra

teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli

idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri,

belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim, sosyal güvenlik kurumu, fon,

kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı, gençlik hizmetleri ve spor il

müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner sermaye bütçelerinden, anılan

liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden personel çalıştırılmasına dayalı

hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak şekilde alım yapamaz ve buna

imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.

2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun

ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının

ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için

kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni

yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden

işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden

yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma

saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,

cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında

niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı

olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.

Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine

ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62

nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde

Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi

olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri

niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.

78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak

personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin

tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik

maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği

gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

…

78.1.3. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği

süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb.

temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

refüj ve yeşil alanların bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi

hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş

makinesi kiralama vb. işler ile Kurum tarafından belirlenecek diğer işler, 78.1.1 inci maddede

yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul

edilir. …” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 18 adet Bagajlı Lüks Tip Otobüs ile 1 adet Midibüsün İstanbul Havalimanı

Toplu Ulaşımı için kiralanması

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

18 adet Bagajlı Lüks Tip Otobüs ve 1 adet Midibüs kiralanarak 69 adet şoför

personel, 6 adet operasyon personeli ile ekli teknik şartnamede belirtilen hatlarda İstanbul

Havalimanı Toplu Taşıma Hizmeti

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul ili sınırları içerisinde ve İdare

tarafından belirlenen hat ve güzergahlarda” düzenlemesi,

Mezkûr Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,

vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre

hesaplanacak işçilik ücreti:

Yüklenici tarafından;

69 adet şoför personel için brüt asgari ücretin %30 fazlası,

6 adet operasyon personeli için brüt asgari ücretin %40 fazlası ücret ödenecek olup

teklif fiyata dahil edilecektir.

Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde

69 adet şoför personel 1000,5 gün süreyle,

6 adet operasyon personeli 87 gün süreyle çalıştırılacak olup, teklif fiyata dahil

edilecektir.

25.3.2. Yemek ve Yol Giderleri:

Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün

üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (8) numaralı bendinde yer alan yemek

ücreti ve (10) numaralı bendinde yer alan yol ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli

olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda

gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.

25.3.3. Diğer Giderler:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

25.3.3.1Özel teknik şartnamede yer alan ve Yüklenici yükümlülüğündeki hususlara

ilişkin tüm giderler (Periyodik Bakım, Muayene, Tamir vb.) teklif fiyata dâhil edilecektir.

Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen hususların

şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler yükleniciye aittir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

2” düzenlemesi bulunmaktadır.

İncelenen ihalenin konusunun yolcu taşımacılığı amacıyla otobüs kiralanması ve

otobüsleri kullanacak olan şoförlerin çalıştırılması hizmeti olduğu, Teknik Şartname’nin

3’üncü maddesinde işin İstanbul Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu kapsamında toplu

taşıma yapmak üzere 18 adet otobüs ve 1 adet midibüsün yakıtsız ve personel dâhil olarak 1

yıl süreyle kiralanması şeklinde tanımlandığı, birim fiyat teklif cetvelinde 18 adet otobüs ile 1

adet midibüsün kiralanması ile 75 adet personele ilişkin işçilik kalemlerinin yer aldığı

görülmüştür.

İhale ilanının 09.01.2023 tarihinde yayımlandığı, ihalenin 06.02.2023 tarihinde

gerçekleştirildiği, ihaleye 9 isteklinin teklif sunduğu görülmüş olup karar tarihi itibariyle

henüz ihale komisyonu kararı alınmadığı tespit edilmiştir.

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde, idarenin asıl işinin toplu

taşıma hizmeti vermek olduğu, ihale konusu iş kapsamında ise şoför çalıştırılacağı dikkate

alındığında söz konusu ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci maddesine

aykırılık teşkil ettiği iddia edilmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78’inci maddesinde, 375 sayılı

Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş

uygulamasına tabi olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya

alt hizmetleri niteliğinde olan hizmetlerin, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak

değerlendirileceği, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımının; ihale konusu işte

çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma

saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının

asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu

ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımları olarak ifade edildiği, ancak mahalli idare

veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği süreklilik arz eden park bahçe

bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin

karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan refüj ve yeşil alanların

bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi hazırlığı, fidan üretimi,

dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş makinesi kiralama vb.

işler ile Kurum tarafından belirlenecek diğer işlerin, 78.1.1’inci maddede yer alan diğer

koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edileceği

açıklanmıştır.

Mezkûr Tebliğ maddesinde yer alan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, mahalli idare

veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği süreklilik arz eden park bahçe

bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan sürücülü araç kiralama

işlerinin herhangi bir koşul aranmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul

edileceği, ancak şikâyete konu ihaleye ilişkin işin yolcu taşımacılığı amacıyla otobüs

kiralanması ve otobüsleri kullanacak olan şoförlerin çalıştırılması hizmeti olduğu, dolayısıyla

incelemeye konu ihaleye ilişkin işin mevzuatta tanımlanan işlerden biri olmadığı görülmüştür.

Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.1.1’inci maddesinde yer alan

açıklamadan, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımının, ihale konusu işte çalıştırılacak

personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin

tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik

maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği

gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade ettiği anlaşılmaktadır.

Yapılan incelemede, ihale konusu iş kapsamında 18 adet otobüs ile 1 adet midibüsün

kiralanması ile 75 adet personele ilişkin işçilik kalemlerinin yer aldığı, bahse konu ihalenin

yaklaşık maliyet cetveli ve ekleri incelediğinde, personel maliyetinin yaklaşık maliyete

oranının (17.524.440,75/63.357.464,74) %27 civarında olduğu görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler göz önüne alındığında, ihale konusu

işin, Tebliğ’in 78.1.1’inci maddesinde yer alan hizmetler kapsamında yer almadığı, ayrıca

78.1.1’inci maddesindeki personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına ilişkin kriterleri

sağlamadığı, ihalenin yaklaşık maliyet icmalinde toplam işçilik maliyetinin, yaklaşık

maliyetin %70’ini karşılamadığı, dolayısıyla şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına

dayalı hizmet alımları kapsamında olmadığı sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiası

yerinde bulunmamıştır.

2) Başvuru sahibinin 2, 5, 8, 10, 16, 19 ve 20'nci iddialarına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların sağlık ve güvenliğine ilişkin

tedbirler” başlıklı 39’uncu maddesinde “Yüklenici bütün giderleri kendisine ait olmak üzere

hizmetinde çalışanlar için, gerek teker teker ve gerekse topluca yaşadıkları ve çalıştıkları

yerler bakımından, yürürlükte olan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı hükümlerine uygun olarak

her türlü sağlık ve güvenlik tedbirlerini almak ve çalışanların mevcut koşullara göre sağlıklı

bir şekilde yiyip içmeleri, dinlenmeleri, yatıp kalkmaları ve yıkanmaları, meslek

hastalıklarından korunmaları, hastalık veya bir kaza halinde tedavileri konularında ilgili

mevzuat hükümlerine ve idare veya kontrol teşkilatının kendisine vereceği talimata uymak

zorundadır.

Yüklenici, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin yürütülmesi

sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş sağlığı ve

güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlüdür.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “ 78.1.1.maddesinde “Personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale

dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için

kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni

yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

hizmet alımlarını ifade eder.

…78.8. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram

günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve

yılbaşı günü) yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi, fazla

çalışmalar için ise aynı Kanunun 41 inci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt asgari

ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise bu

tutar üzerinden hesaplanacaktır. Bu durumda, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde

yaptırılacak çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47 nci maddesi uyarınca belirlenecek

ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak gün ve personel sayısı ile fazla çalışma

yapılacak hallerde toplam fazla çalışma saati ihale dokümanında belirtilecektir.

…78.19. İhale konusu işin yürütülmesi sırasında kullanılacak kıyafetlerin tür, miktar

ve özelliklerine ilişkin bilgilere teknik şartnamede yer verilir.

78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dahil olacaklar idari şartnamede

düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir.

Teknik şartnamede, teklife dahil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer

alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.

78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa

nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan

hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal

bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz

Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile

engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat

teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde

düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de

ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama

Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması

idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına

dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri

kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele

ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve

istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,

vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak

işçilik ücreti:

Yüklenici tarafından;

69 adet şoför personel için brüt asgari ücretin %30 fazlası,

6 adet operasyon personeli için brüt asgari ücretin %40 fazlası ücret ödenecek olup

teklif fiyata dahil edilecektir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde

69 adet şoför personel 1000,5 gün süreyle,

6 adet operasyon personeli 87 gün süreyle çalıştırılacak olup, teklif fiyata dahil

edilecektir.

25.3.2. Yemek ve Yol Giderleri:

Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün

üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (8) numaralı bendinde yer alan yemek

ücreti ve (10) numaralı bendinde yer alan yol ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli

olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda

gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.

25.3.3. Diğer Giderler:

25.3.3.1

Özel teknik şartnamede yer alan ve Yüklenici yükümlülüğündeki hususlara ilişkin tüm

giderler (Periyodik Bakım, Muayene, Tamir vb.) teklif fiyata dâhil edilecektir.

Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen hususların

şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler yükleniciye aittir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

2” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “MADDE 2. TANIMLAR: Bu özel şartnamede yer alan

deyimlerden;

… FİLO TAKİP SİSTEMİ: Toplu ulaşım operasyon yönetim sistemini ifade eder.

…MADDE 3: İŞ TANIMI:

3.1 Şartname konusu iş; İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü bünyesinde İstanbul

Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu kapsamında bagajlı lüks taşımacılık ihtiyacının

karşılanması amacıyla toplu taşıma yapmak üzere 18 (onsekiz) adet otobüs ve 1 (bir) adet

midibüsün yakıtsız ve personel dâhil olarak 1(bir) yıl süreyle kiralanmasıdır.

…3.4. Kiralanacak otobüsler 16.05.2019 tarih ve 2019/5-7 sayılı UKOME kararında

yer alan ve Tablo-2’de belirtilen 3 farklı hat üzerinde görev alacaktır:

No

Hat Kodu

İST -1

İST-17

İST-19

Hat Adı

1

2

3

İstanbul Havalimanı - Yenikapı/Sirkeci

İstanbul Havalimanı - Halkalı

İstanbul Havalimanı - Taksim

Tablo 2 -Kiralanacak Araçların Çalıştırılacakları Hatlar

…MADDE 4: YÜKÜMLÜLÜKLER

…4.1.1.2 Sözleşme süresince görev alacak tüm personel 4857 sayılı îş Kanunu

hükümlerine uygun olarak çalıştırılacak olup, personelin ücret, SGK primleri, vergi, işsizlik

sigorta primleri, fazla mesai, tazminat hakları vb. her türlü hak ve taleplerinden Yüklenici

sorumlu olup, İdare’ye herhangi bir sorumluluk yüklenemez.

…4.1.1.6 İdare talimatlarına uygun personel kıyafetlerinin yazlık ve kışlık olmak

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

üzere, aşağıda belirtilen adetlerde, her bir personel için temin ve dağıtılmasından Yüklenici

sorumludur.

Yaz Mevsimi

Kış Mevsimi

Pantolon

2

Yok

2

Yok

1

Uzun Kollu Gömlek

Kısa Kollu Gömlek

Yelek

1

Fular

1

Ceket

Ayakkabı

1

Yok

1

Mont

Yok

8

1

Toplam Parça Adeti

8

…4.1.2.1 1.Tip Araçlara (Bagajh Lüks Tip Otobüsler) Ait Genel Özellikler:

…(104) Kullanılacak ekranlar, araç bilgisayarları ve Filo Yönetim Sistemi ile tam

uyumlu olacaktır.

…4.1.2.7 Araçların İç ve Dış Kısımlarında Bulunacak Yazılar:

(1) Araçların iç ve dış yüzeylerine yapıştırılacak “İstanbul Büyükşehir Belediyesi”,

“İETT” yazısı, “İETT” ve “İBB” logosu, araç kapı numaraları, “Çözüm Merkezi”,

“www.iett.gov.tr” yazıları, her türlü işaretleyiciler ve uyarıcılar ÎETT’nin güncel kurumsal

kimlik kılavuzuna uygun olacak ve İdarenin öngördüğü yerlere yapıştırılacaktır.

(2) Yüklenici, idarenin belirleyeceği tasarıma uygun olarak içeriden bakıldığında

dışarının görülmesini engelleyen “one way vision” malzeme ile araçların ön camı,

ışıkları/farları, plakası, araç kodu, hat ismi (ön, yan ve arka) ve yangın müdahale portu gibi

zorunlu bölümler haricindeki dış yüzeylerin giydirmesini yapmakla yükümlüdür.

…4.1.2.11 Araçların Toplu Taşıma Belgeleri alabilmeleri sürecinde mevzuat gereği

ortaya çıkan tüm maliyetler Yüklenici yükümlülüğündedir.

4.1.2.12 Araçların her türlü bakım-onarım giderleri, egzoz muayenesi, fenni muayene,

antifriz, cam suyu antifrizi, her türlü yağ ve yedek parça giderleri, lastik yenileme ve

tamirleri, araç- gereç avadanlık, tamirat ve benzeri masraf ve giderleri Yüklenici’ ye aittir.

…4.1.2.14 Hizmet araçlarının lastikleri stepne dâhil aşınmış ve eski olmayacak,

jantlarda eğilme- kırılma ve çatlak bulunmayacak, lastik diş derinliği standartlara ve

yönetmeliklere uygun olacaktır. Diş derinliği yasal sınırın altına düşen lastikler ve patlama,

hasarlanma ve yaşlanma vb. durumlarda lastikler Yüklenici tarafından değiştirilecektir.

4.1.2.15 Araçların her türlü sigorta, vergi, trafik cezası vb. giderleri Yüklenici' ye

aittir. Aracın herhangi bir trafik kazasına karışması durumunda İdare tarafından hiçbir ücret

ödenmeyeceği gibi üçüncü şahıslara ve İdare personeline karşı Yüklenici sorumludur.

…4.1.2.17 Yüklenici, öz malı olan ve/veya sözleşmeli olarak hizmete sunduğu

araçların Mecburi Mali Mesuliyet (trafik) Sigortası ve tam Kasko sigortalarını yaptırmakla

yükümlüdür.

4.1.2.18 Yüklenici öz malı olan ve/veya sözleşmeli olarak hizmete sunduğu tüm

araçların Karayolları Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasını yaptırmakla

yükümlüdür.

… Madde 4.2 İdare’ye ait Yükümlülükler

4.2.1 Araçların sözleşme süresince yakıt giderleri İdare’ye aittir.

4.2.2 Araçların köprü, otoban, arabalı vapur vb. geçişleri için kullanılacak olan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

O.G.S, H.G.S vb. cihazlar İdare tarafından tedarik edilir ve çalışma saatleri içerisindeki geçiş

ücretleri İdare tarafından karşılanır.

4.2.3 Araçların temizlik, parklanma, yer tahsisleri gibi hususlara ilişkin giderleri

İdare tarafından karşılanır.

4.2.4 İdare araçlara reklam alabilir. Reklam gelirlerinin tümü İdare’ye aittir.

…4.2.8 Araçların GKM ve araç bilgisayarlarının tedarik ve montajı İdare’nin

yükümlülüğündedir.

…5.3 Hakedişlerin hesaplanmasında kullanılan sefer gerçekleşme verisi (tamamlanan

seferler, zayi seferler) İdare’nin aylık Filo Takip Sistemi raporundan elde edilir ve her ay

Yüklenici ile paylaşılır.” düzenlemeleri yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.

İhale kayıt numarası :2023/10447

A1

B2

Sıra

No

Miktarı

Ay/gün/saat

İş Kaleminin Adı ve Kısa

Teklif Edilen⁴

Birim Fiyat Tutarı

Birimi İşçi

sayısı

Açıklaması³

1

2

3

Tip 1 Şoför Personel (Brüt

asgari ücretin %30 fazlası)

Tip 1 Şoför Personel (Brüt

asgari ücretin %30 fazlası)

Tip 2 Operasyonel

Ay

27

42

4

12

10

12

Personel(Brüt asgari

ücretin %40 fazlası)

4

Tip 2 Operasyonel Personel

(Brüt asgari ücretin %40

fazlası)

Ay

2

10

I. ARA TOPLAM (K.D.V

Miktarı

Teklif Edilen⁴Tutarı

Hariç)⁵

Sıra

No

İş Kaleminin Adı ve Kısa

Açıklaması ⁶

Birimi

Birim Fiyat

1

2

3

Tip 1 Araç (Bagajlı Lüks Tip araç x 72

Otobüs, 12 Ay süreyle) (6 ad

otobüs X 12 ay = 72 araç X

ay)

ay

Tip 1 Araç (Bagajlı Lüks Tip araç x 120

Otobüs, 315 Gün süreyle)

(12 ad Otobüs X 10 Ay =

120 araç X ay)

ay

Tip 2 Araç (Midibüs, 12 Ay

Süreyle) (1 ad midibüs X 12

Ay = 12 araç X ay)

araç x 12

ay

4

5

Tip 1 Şoför Personel

Tip 2 Operasyonel Personel

gün 1.000,5

gün 87

II. ARA TOPLAM (K.D.V.

Hariç)⁷

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale konusu işte

çalışacak personelin her birinin, ihale konusu iş süresince 14,5 gün ulusal bayram ve genel

tatil günleri çalışması yapacağının düzenlendiği, ancak bu düzenlemenin 4857 sayılı İş

Kanunu’na aykırı olduğu zira ihale konusu hizmette istihdam edilen personelin hepsinin,

ulusal bayram ve genel tatil günlerinin tamamında çalıştırılmasının mümkün olmadığı, bu

günlerde çalışacak personele ödenecek ilave ücretin ihale konusu hizmette istihdam edilecek

toplam işçi sayısı ile ihale konusu iş sürecindeki toplam tatil günü sayısının çarpımı ile

hesaplanmaması gerektiği iddia edilmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78’inci maddesinde, ulusal bayram

ve genel tatil günlerinde (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve

Dayanışma günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yaptırılacak

çalışma için 4857 sayılı İş Kanununun 47’nci maddesi uyarınca hesaplanacak ücret, brüt

asgari ücret üzerinden; idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası öngörülmüş ise

bu tutar üzerinden hesaplanacağı, söz konusu ücretin hesaplanabilmesi açısından çalışılacak

gün ve personel sayısının ihale dokümanında belirtileceği, ayrıca ulusal bayram ve genel tatil

günlerinde yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır

açılması gerektiği açıklanmıştır.

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan “KİK015.5B/EKAP”

nolu “Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan Hizmet Alımı İhalelerinde Kullanılacak Birim Fiyat

Teklif Cetveli” standart formuna ilişkin 6 numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif

alınmayacak iş kalemleri (Ulusal bayram, genel tatil günleri ve fazla çalışma iş kalemleri

dâhil) için birim fiyat teklif cetvelinin bu kısmı kullanılacaktır.

Ulusal bayram ve genel tatil günleri (ulusal bayram, resmi ve dini bayram günleri ile

yılbaşı ve 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü) için ayrı bir satır açılacaktır. İdareler bu satırı

düzenlerken birim sütununa “gün” ibaresini yazacak, miktar sütununa çalışılacak toplam tatil

günü süresini yazacaktır. Farklı ücret grupları için tatil günlerinde çalışma öngörülüyorsa her

biri için ayrı satır açılacaktır…” açıklaması yer almaktadır.

Aktarılan mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ve yapılan tespitler bir

arada değerlendirildiğinde, ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, ulusal bayram

ve genel tatil günlerinde 69 adet şoför için 1000,5 gün, 6 adet operasyon personeli için ise 87

gün süreyle yapılacak çalışmanın teklif fiyata dahil olduğunun düzenlendiği, ihaleye ait birim

fiyat teklif cetvelinde bu personelin ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışmasına ilişkin

olarak ayrı satırlar açıldığı, ihale dokümanında yer alan düzenlemeler dikkate alındığında,

ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak 69 adet şoför ile 6 adet personelin tamamının ulusal

bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacağının anlaşıldığı, ihtiyacın belirlenmesine yönelik

olarak anılan günlerde çalışacak personel sayısı ve vardiya programının belirlenmesi

noktasında idarenin takdir yetkisinin olduğu, ayrıca söz konusu iş kalemine ilişkin olarak

birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açıldığı, bu bağlamda çalışılacak gün dikkate alınarak

ödeme yapılacağından fazla ödemeye neden olunmayacağı anlaşılmış olup başvuru sahibinin

bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

Başvuru sahibinin 5 ve 10’uncu iddialarına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından 5’inci iddiası kapsamında özetle, Teknik Şartnamenin

4.1.2.12’nci maddesinde, araçlara ilişkin hangi giderlerin teklif fiyata dahil olduğunun

düzenlendiği, ancak, araçların bakım onarım periyotları ile lastik değişim dönemlerinin tespiti

için ihtiyaç duyulan kilometre bilgisinin ve araçların hangi güzergahları kullanacağının ihale

dokümanında yer almadığı, bu durumun teklif fiyatı oluşturulmasını engelleyici nitelikte

olduğu,

Ayrıca 10’uncu iddiası kapsamında ise Teknik Şartname’nin 3.4’üncü maddesinde

UKOME’nin 2019/5-7 nolu kararına atıf yapıldığı ancak söz konusu karara ulaşılamadığı, bu

kapsamda anılan karar çerçevesinde sağlanması gereken koşulların belirsiz olduğu, zira

otobüslerin hangi güzergahları kullanacağı, ne kadar mesafe yapacağı, otobüslerin bakım

maliyetlerinin hesaplanması konularının net olmadığı, bu durumun tereddüte neden olduğu

iddia edilmektedir.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın “Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü

Karar Sorgulama (https://application2.ibb.gov.tr/tulasim/ukomekarararama.aspx)” internet

adresinde yapılan sorgulama neticesinde bahse konu 16.05.2019 tarih ve 2019/5-7 sayılı

UKOME kararının yer aldığı, söz konusu karara ulaşılabildiği, mezkûr kararda hat kodu, hat

adı ve ücret bilgilerinin yer aldığı tespit edilmiş olup başvuru sahibinin bu hususa ilişkin

iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin 3.4’üncü maddesinde, kiralanacak otobüslerin 16.05.2019 tarih

ve 2019/5-7 sayılı UKOME kararında yer alan 3 farklı hat üzerinde görev alacağının

düzenlendiği, ayrıca söz konusu hatların başlangıç ve bitiş noktalarını gösteren hat bilgilerine

de anılan maddede yer verildiği görülmüştür.

İhale konusu hizmet alımının İstanbul Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu

kapsamında toplu taşıma yapmak üzere 18 adet otobüs ve 1 adet midibüsün yakıtsız ve

personel dâhil olarak 1 yıl süreyle kiralanması şeklinde tanımlandığı, idare tarafından söz

konusu araçların “araç x ay” olarak kiralanması şeklinde ihaleye çıkıldığı, araçlara ilişkin

kilometre bilgilerine ilişkin bir belirlemenin yapılmadığı görülmekle birlikte, idarece ihale

konusu iş kapsamında kullanılacak araçların işin süresi boyunca toplam kaç kilometre

yapacağının kesin olarak belirlenmesinin ve dokümanda bu yönde bir düzenleme

yapılmasının mümkün olmadığı, zira işin doğası gereği söz konusu araçların öngörülenden az

yahut daha fazla kilometre yapılabileceği, araçların aylık yapacağı kilometrenin farklılık

gösterebileceği anlaşılmıştır.

Ayrıca Teknik Şartname’de yer alan ve araçların maliyetini etkileyen gider kalemleri,

ihale konusu iş kapsamında yapılacak mesafe bilgisine bağlı olmakla birlikte araçların

akaryakıt giderleri, köprü, otoyol, arabalı vapur geçiş ücretleri ile temizlik, park yer tahsisi

gibi giderlerin idare tarafından karşılanacağının düzenlendiği, söz konusu araçların yapacağı

mesafenin ve buna bağlı olarak amortisman, lastik, periyodik bakım ve onarım maliyetlerinin

ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir niteliğine haiz istekliler tarafından ihale

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

dokümanında araçlara ilişkin öngörülen süre, hat bilgileri ve diğer koşullar doğrultusunda

oluşturulmasının mümkün olduğu, bu kapsamda isteklilerin teklif fiyatı oluşturabilecekleri

anlaşılmış, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’de yer

verilen “filo takip sistemi” yazılımının kimin tarafından temin edileceği ve nasıl

kullanılacağının belirsiz olduğu iddia edilmektedir.

İhaleye ait Teknik Şartname’de, 1. tip otobüslerde kullanılacak ekranların, araç

bilgisayarları ve filo yönetim sistemi ile tam uyumlu olacağının, anılan Şartname’nin

4.2.8’inci maddesinde, araçların geçiş kontrol makinası (GKM) ve araç bilgisayarlarının

tedarik ve montajının İdare’nin yükümlülüğünde olduğunun, aynı Şartname’nin 5.3’üncü

maddesinde de, hakedişlerin hesaplanmasında esas alınacak sefer sayısının, tamamlanan

seferlere ilişkin olarak idarenin aylık filo takip sistemi raporundan elde edileceğinin

düzenlendiği, anılan Şartname’de ayrıca araçlarda yer alacak filo takip sisteminin yüklenici

tarafından sağlanacağının ve buna ilişkin giderlerin de yükleniciye ait olduğunun

düzenlenmediği anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, idare tarafından şikâyet başvurusuna ilişkin olarak gönderilen cevap

yazısında da “Filo Takip Sistemi araç bilgisayarları üzerinde çalışacak olan bir yazılım olup,

teknik şartnamenin 4.2.8 numaralı maddesinde bu yükümlülüğün İdare'ye ait olduğu

belirtilmiştir. Araç bilgisayarlarının nasıl kullanılacağı şoförlerin sicil numarası alabilmek

adına katılacağı eğitimlerde kendilerine detaylı olarak anlatılacaktır.” ifadesine yer verildiği

görülmüştür.

Aktarılan doküman düzenlemeleri ve yapılan tespitler çerçevesinde, ihale konusu iş

kapsamında araçlarda kullanılacak olan filo takip sisteminin yüklenici tarafından temin

edileceğine ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği, Teknik Şartname’de yer alan

düzenlemeler ile idarenin şikâyet başvurusuna ilişkin göndermiş olduğu cevap yazısından,

bahse konu sistemin idarenin yükümlülüğünde olduğu ve söz konusu sistemin kullanımına

yönelik olarak idarece şoförlere anlatılacağı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının

yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihaleye ilişkin yapılan

zeyilname ile araçlara ilişkin giydirme maliyetlerinin yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği

ancak araçların giydirme ve bunların geri sökülmesinin belirli bir maliyet oluşturduğu, ihale

dokümanında araçların işin süresi boyunca kaç defa giydirme işlemine tabi tutulacağının

belirtilmediği, bu durumun maliyet tahmininde belirsizliğe neden olduğu iddia edilmektedir.

Teknik Şartname’de ayrıca araçların üzerinde yer alacak olan giydirme masraflarına

da yer verildiği, söz konusu maddede “Araçlarda idarenin belirleyeceği komple giydirmeler

yüklenici tarafından yapılacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, yapılan şikâyet başvurusu

üzerine söz konusu maddenin zeyilname ile “(2) Yüklenici, idarenin belirleyeceği tasarıma

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

uygun olarak içeriden bakıldığında dışarının görülmesini engelleyen “one way vision”

malzeme ile araçların ön camı, ışıkları/farları, plakası, araç kodu, hat ismi (ön, yan ve arka)

ve yangın müdahale portu gibi zorunlu bölümler haricindeki dış yüzeylerin giydirmesini

yapmakla yükümlüdür.” şeklinde değiştirildiği anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’nin aktarılan maddesinde, otobüslerde olması gereken giydirme

işlemine ilişkin detayların düzenlendiği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir

tarafından, önemli bir maliyet kalemi teşkil etmeyen bahse konu giydirme maliyetlerinin,

Teknik Şartname’de yer verilen düzenlemeler ve kendi tecrübeleri çerçevesinde

öngörebileceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

varılmıştır.

Başvuru sahibinin 19 ve 20’nci iddialarına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından 19’uncu iddiası kapsamında özetle Teknik Şartname’de iş

sağlığı ve iş güvenliği giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağının düzenlendiği ancak

bu hususa ilişkin giderlerin teklif fiyata dahil olduğuna dair İdari Şartname’nin 25’inci

maddesinde düzenleme yapılmadığı ve birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı,

ayrıca ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin giyim giderine ilişkin de birim

fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmadığı, bu durumun sağlıklı teklif verilmesini engellediği,

20’nci iddiası kapsamında ise, İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata

dahil olacak giderlere ilişkin olarak standart düzenlemeye yer verildiği ancak teklife dahil

olacak diğer giderlere ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği, Teknik Şartname’de teklife

dahil olacağı belirtilen hususların İdari Şartname’de düzenlenmesi gerektiği, bu hususun

mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddia edilmektedir.

Uyuşmazlığa konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, teklif fiyatına

dahil olacak gider kalemlerinin düzenlendiği, anılan maddede, işin süresi ve personel sayısı

dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücretinin, ulusal bayram ve genel

tatil günlerinde çalışılacak günlere ilişkin personel ücretinin, çalışacak personele ilişkin yol ve

yemek bedellerinin teklif fiyata dahil olduğu, bahse konu maddede ayrıca Teknik

Şartname’de yer alan ve yüklenici yükümlülüğündeki hususlara ilişkin tüm giderlerin

(periyodik bakım, muayene, tamir vb.) teklif fiyata dâhil edileceğinin belirtildiği görülmüştür.

İhaleye ait Teknik Şartname’de, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personelin

ücret, SGK primleri vb. giderler ile Teknik Şartname’de detayları düzenlenen ve personele

dağıtılacak olan kıyafetlerin yüklenici sorumluluğunda olduğu, ayrıca araçların Toplu Taşıma

Belgeleri alabilmeleri sürecinde mevzuat gereği ortaya çıkan tüm maliyetlerin, araçların her

türlü bakım-onarım giderleri, egzoz muayenesi, fenni muayene, antifriz, cam suyu antifrizi,

her türlü yağ ve yedek parça giderleri, lastik yenileme ve tamirleri, araç- gereç avadanlık,

tamirat ve benzeri masraf ve giderlerinin, araçların her türlü sigorta, kasko, vergi vb.

giderlerinin, araçlarda yer alacak giydirme giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı,

ancak araçlara ait yakıt giderlerinin, araçların köprü, otoban, arabalı vapur vb. geçişleri için

kullanılacak olan OGS, HGS vb. cihazlar ile geçiş ücretlerinin, araçların temizlik, parklanma,

yer tahsisleri gibi hususlara ilişkin giderlerinin idare tarafından karşılanacağı düzenlenmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

Teknik Şartname’de ayrıca sözleşme süresince görev alacak tüm personelin 4857

sayılı İş Kanunu hükümlerine uygun olarak çalıştırılacağı, personelin ücret, SGK primleri,

vergi, işsizlik sigorta primleri, fazla mesai, tazminat hakları vb. her türlü hak ve taleplerinden

yüklenicinin sorumlu olduğu ifade edilmiştir.

İhale dokümanı düzenlemeleri ile yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde, İdari

Şartname’nin 25’inci maddesinde sadece standart giderlerin teklif fiyata dahil edildiğine

ilişkin matbu düzenlemeye yer verilmediği, idarece teklif fiyata dahil olacak gider

kalemlerinin belirtildiği, personele ilişkin kıyafetlere yönelik detaylar ile yüklenicinin

sorumluluğunda olan diğer gider kalemlerinin detaylarına ilişkin olarak Teknik Şartname’de

düzenleme yapıldığı görülmüş olup, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde

olmadığı ayrıca Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 39’uncu maddesinde yer alan hüküm

uyarınca yüklenicinin, bütün giderleri kendisine ait olmak üzere, sözleşme konusu işin

yürütülmesi sırasında iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı uyarınca alınması zorunlu olan iş

sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirleri almakla yükümlü olduğu, yüklenici tarafından

karşılanacak olan iş sağlığı ve güvenliği giderleri ile giyim giderine ilişkin ayrı satır

açılmamasının teklif verilmesine engel teşkil etmediği, başvuru sahibinin bu hususa yönelik

iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.31. Personele çalışma

saatleri dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesi, işçiler açısından 22/5/2003 tarihli ve

4857 sayılı İş Kanunu’nun 66’ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre fazla

çalışmaya yol açacağından, fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma

saatleri dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi

gerekmektedir.” açıklaması,

Sözleşme Tasarısı’nin “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi

destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Bu madde boş

bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “4.1.1.7 Araç sürücüleri ÖHO Çalışma Yönergesi ve TUDES

hükümlerine göre hizmet verecek olup, şoförlerin taşımaları gereken en düşük özellikler

aşağıda sıralanmıştır:

a) Araç sürücülerinin sözleşme süresince aktif durumda olacak Toplu Taşıma Aracı

Kullanım Belgesi sahibi olmaları gerekmektedir.

b) Araç sürücülerinin İdare tarafından düzenlenen şoför eğitimlerine katılması, bu

eğitimler sonunda düzenlenen sınavda başarılı olması ve başarılı olan sürücülere İdare

tarafından belirlenen şoför sicil numarasını Toplu Taşıma Aracı Kullanım Belgesi’ne

tanımlatmaları gerekmektedir. Hâlihazırda aktif şoför sicil numarasına sahip sürücüler için

bu şart aranmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78’inci maddesinde, personel çalıştırılmasına dayalı

hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderlere ilişkin olarak, personele çalışma saatleri

dışında ihale konusu işle ilgili eğitim verilmesinin işçiler açısından fazla çalışmaya yol

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

açacağı, bu nedenle fazla çalışma giderinin teklif fiyata dahil olacağının ve çalışma saatleri

dışında işçinin kaç saat eğitim alacağının idari şartnamede belirtilmesi gerektiği açıklanmış

olup uyuşmazlığa konu ihaleye ait Teknik Şartname’de araç sürücülerinin, idare tarafından

düzenlenen şoför eğitimlerine katılacağının düzenlendiği fakat söz konusu eğitimlerin mesai

saatleri dışında yapılacağına dair bir düzenleme bulunmadığı buna ek olarak ihale konusu işin

personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı niteliğinde olmadığı, dolayısıyla söz konusu

düzenlemenin mevzuata aykırılık taşımadığı anlaşılmış olduğundan başvuru sahibinin

iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4, 9 ve 12’nci iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde

idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu hükmüne

yer verilmiştir.

Mezkûr Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal

veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan

teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği

sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için

fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu

sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve

tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün

belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer

verilmeyecektir.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik

özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek

şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı

maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname

hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik

kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici

hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur…” hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe

başlama tarihinden itibaren 12 (Onİki) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre

yapılmıştır.” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu

maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: İstanbul il sınırları içerisinde ve İdare

tarafından belirlenen hat ve güzergahlarda

10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İşyeri teslimi

yapılmayacak ve sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işe

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

başlanacaktır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “3.1 Şartname konusu iş; İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü

bünyesinde İstanbul Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu kapsamında bagajlı lüks

taşımacılık ihtiyacının karşılanması amacıyla toplu taşıma yapmak üzere 18 (onsekiz) adet

otobüs ve 1 (bir) adet midibüsün yakıtsız ve personel dâhil olarak 1(bir) yıl süreyle

kiralanmasıdır.

3.2. Kiralamalar kademeli olarak gerçekleştirilecek olup, işe başlama tarihinden

itibaren sözleşme süresince kiralanacak araç ve personel sayılarının dönemlere göre dağılımı

kümülatif olarak tablo-l’de gösterilmiştir:

Tarih

Aralığı

Toplam Toplam Toplam

Toplam

2. Tip

Açıklama

1. Tip

Araç

2. Tip

Araç

1. Tip

Personel Personel

Sayısı

2023 ilk çeyrek boyunca

toplamda 6 adet 1.tip, 1 adet

2.tip araç kiralanacak olup, bu

süreçte görev alacak 1 ve 2. tip

personel sayıları ise sırasıyla

27 ve 4'tür.

Kiralama

Başlangıç -

31.03.2023

6

1

27

4

2023

2.çeyrek

başlangıcı

01.04.2023

itibariyle "12 adet 1.tip araç",

"42 adet 1.tip personel" ve "2

adet 2.tip personel" kiralaması

daha yapılacaktır.

-

Sözleşme

18

69

6

Bitiş

Tablo 1-Kiralanacak Araç ve Personel Sayılarının Dönemlere Göre Kümülatif Dağılımı

3.3 Tablo-l’de yer alan;

1 .Tip Araç: Toplu taşımacılık hizmetinin gerçekleştirileceği bagajlı lüks tip otobüsleri,

2.Tip Araç: İşletme ve operasyon personeli tarafından hizmet aracı olarak

kullanılacak midibüsleri,

1 .Tip Personel: 1 .tip araçlarda görev alacak şoför personeli,

2.Tip Personel: Sözleşme süresince sahada görev alacak operasyon personelini,

ifade etmekte olup bunlara ait özellikler “Md. 4.1: Yüklenici ’ye Ait Yükümlülükler”

başlığı altında belirtilmiştir.

…

4.1.2 Sözleşme Kapsamında Çalıştırılacak Otobüsler ile İlgili Hususlar:

4.1.2.1 1.Tip Araçlara (Bagajh Lüks Tip Otobüsler) Ait Genel Özellikler:

…(5) Araçlar 0-9 yaş aralığında EURO4, EURO 5 ve/veya EURO 6 egzoz

emisyonuna sahip araçlar olacaktır.

…

4.1.2.2 2.Tip Araçlara (Midibüs) Ait Genel Özellikler:

(4) Araçlar en düşük 2020 model ve en çok 20.000 km olacaktır.” düzenlemesi yer

almakta olup Teknik Şartname’nin 4.1.2.1 ve 4.1.2.2’nci maddesinde araçların özelliklerine

ilişkin istenilen özelliklere yönelik düzenlemeler yer almaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

İhaleye ait birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.

İhale kayıt numarası :2023/10447

A1

B2

Sıra

No

Miktarı

Ay/gün/saat

İş Kaleminin Adı ve Kısa

Teklif

Birimi İşçi

sayısı

Açıklaması³

Edilen⁴

Tutarı

Birim Fiyat

1

2

3

Tip 1 Şoför Personel (Brüt

asgari ücretin %30 fazlası)

Tip 1 Şoför Personel (Brüt

asgari ücretin %30 fazlası)

Tip 2 Operasyonel

Ay

27

42

4

12

10

12

Personel(Brüt asgari

ücretin %40 fazlası)

4

Tip 2 Operasyonel Personel

(Brüt asgari ücretin %40

fazlası)

Ay

2

10

I. ARA TOPLAM (K.D.V

Hariç)⁵

Sıra

No

İş Kaleminin Adı ve Kısa

Açıklaması ⁶

Birimi

Miktarı

Teklif

Edilen⁴

Tutarı

Birim Fiyat

1

2

3

Tip 1 Araç (Bagajlı Lüks

Tip Otobüs, 12 Ay süreyle)

(6 ad otobüs X 12 ay = 72

araç X ay)

Tip 1 Araç (Bagajlı Lüks

Tip Otobüs, 315 Gün

süreyle) (12 ad Otobüs X 10

Ay = 120 araç X ay)

araç x 72

ay

araç x 120

ay

Tip 2 Araç (Midibüs, 12 Ay araç x 12

Süreyle) (1 ad midibüs X 12

Ay = 12 araç X ay)

ay

4

5

Tip 1 Şoför Personel

Tip 2 Operasyonel Personel

gün 1.000,5

gün 87

II. ARA TOPLAM (K.D.V.

Hariç)⁷

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

İncelenen ihalenin konusunun, İstanbul Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu

kapsamında toplu taşıma yapmak üzere 18 adet otobüs ve 1 adet midibüsün yakıtsız ve

personel dâhil olarak 1 yıl süreyle kiralanması şeklinde tanımlandığı, birim fiyat teklif

cetvelinde 18 adet otobüs ile 1 adet midibüsün kiralanması ile 75 adet personele ilişkin işçilik

kalemlerinin yer aldığı anlaşılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan maddelerinde, işin süresinin, işe başlama

tarihinden itibaren 12 ay olduğu, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 gün içinde işe

başlanacağı düzenlenmiştir.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 3’üncü maddesinde de işe başlama tarihinden

itibaren sözleşme süresince kiralanacak araç ve personel sayılarının dönemlere göre

dağılımına yer verildiği, anılan maddede ayrıca 1. tip aracın toplu taşımacılık hizmetinin

gerçekleştirileceği bagajlı lüks tip otobüs, 2. tip aracın ise işletme ve operasyon personeli

tarafından hizmet aracı olarak kullanılacak midibüs olduğu düzenlenmiştir.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde, 6 adet 1. tip otobüsün 12 ay

süreyle, yine 12 adet 1. tip otobüsün 10 ay süreyle ve 1 adet 2. tip midibüsün ise 12 ay

süreyle kiralanacağı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Başvuru sahibi tarafından 9’uncu iddiası kapsamında, ihale ilanı ile İdari Şartname’de

ihale konusu iş kapsamında yer alan araçların bir yıl kiralanacağının düzenlendiği ancak

Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde araçların bir kısmının sözleşmenin ilk üç aylık

döneminde bir kısmının ise kalan dokuz aylık dönemde kiralanacağının düzenlendiği, bu

durumun belirsizlik oluşturduğu ve isteklileri tereddüte düşürdüğü iddia edilmektedir.

Yukarıda aktarılan tespitler ve doküman düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde,

Sözleşme Tasarısı’nda, işin süresinin, işe başlama tarihinden itibaren 12 ay olduğunun

düzenlendiği, Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesinde de işe başlama tarihinden itibaren

sözleşme süresince kiralanacak araç ve personel sayılarının dönemlere göre dağılımına yer

verildiği, ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde ise 6 adet 1. tip otobüsün 12 ay süreyle, yine

12 adet 1. tip otobüsün 10 ay süreyle ve 1 adet 2. tip midibüsün ise 12 ay süreyle kiralanacağı

anlaşılmış olup isteklilerin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan birim ve miktar çerçevesinde

teklif vereceği bu kapsamda söz konusu hususta teklif verilmesine engel bir durumun

olmadığı görülmüş olup başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı

anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 4’üncü maddesinde yer alan düzenlemeler

incelendiğinde, ihale konusu hizmet işi kapsamında kiralanacak otobüsler ile bir adet

midibüse ilişkin teknik özelliklere yer verildiği, yolcu taşımacılığı kapsamında kullanılacak

otobüslere ilişkin olarak “0-9” yaş aralığı arasında olması gerektiği ancak kilometre sınırı

aranmadığı, işletme ve operasyon personeli tarafından hizmet aracı olarak kullanılacak bir

adet midibüse ilişkin olarak ise “en düşük 2020 model ve en çok 20.000 km” koşulunun

arandığı anlaşılmıştır.

Aktarılan mevzuat çerçevesinde, teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin,

verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar

içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu bağlamda

teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu ve

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan

temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, işin yürütülmesi sırasında

kullanılacak araçların ve özelliklerinin, işin niteliği gözetilmek suretiyle belirlenmesi

bakımından yetki ve sorumluluğun idarede olduğu, bu doğrultuda idarenin ihale konusu

hizmet ile ilgili tecrübelerinden de faydalanarak ihale konusu hizmetin niteliğine ve ihale

konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların özelliklerine ilişkin düzenleme

yapabileceği açıktır.

İhale dokümanı düzenlemeleri ile araçlar için istenilen şartların belirlenmesinde 4734

sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uyulması noktasında

idarenin yükümlülüklerinin bulunduğu ve ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli

bir serbestiye sahip olduğu, ancak yapılacak düzenlemelerin ihaleye katılımı daraltmamasının

esas olduğu anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, şikâyete konu ihalede bir adet midibüse getirilen 20.000 km sınırının

aracın niteliği, kullanım koşulları ve amacı dikkate alındığında düşük olduğu, söz konusu

kilometre

sınırının

idarenin

kendisine

tanınan

takdir

yetkisi

kapsamında

değerlendirilebilmesinin mümkün olmadığı ve bu sınırlama ile ihalede rekabet ilkesinin ihlal

edileceği değerlendirilmektedir. Nitekim idarece ihale dokümanında midibüs cinsi araca

getirilen kilometre sınırına ilişkin şikayete cevapta makul ve geçerli bir gerekçe ortaya

konulmadığı, mevcut koşulun ihalede daha az kullanılmış bir aracın kiralanmasını/satın

alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu

koşulun araca ilişkin belirlenen en düşük 2020 model olması koşulunu da anlamsız kılacağı,

idarece yapılan düzenlemenin bu şartlar altında objektif bir kriter olarak

değerlendirilemeyeceği, rekabet ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı kısıtlayıcı

nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna

varılmıştır.

Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak;

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde, Teknik Şartname’de özellikleri

belirtilen ve ihale konusu iş kapsamında kullanılacak olan otobüslerin işe başlama tarihine

kadar temin edilmesinin mümkün olmadığı bu durumun rekabeti kısıtladığı iddia edilmektedir

İhale ilanının 09.01.2023 tarihinde yayımlandığı, ihale tarihinin ise 06.02.2023

olduğu, ihale konusu işin süresinin işin başlama tarihinden itibaren 12 ay olduğu ve

sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 gün içinde işe başlanacağı düzenlenmiş olup,

ihale ilan tarihinden itibaren bu hizmet sektöründe faaliyet gösteren firmalardan bu ihaleye

teklif vereceklerin ihale için hazırlık sürecine girecekleri anlaşıldığından başvuru sahibinin,

araçların işe başlama tarihine kadar temin edilmesinin mümkün olmadığı ve araçların temin

güçlüğü yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet İşleri

Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde “a) Sözleşme

bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

…

Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler

olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna

ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli

dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla" cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi

ile imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra

tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek

düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on

gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu

şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.²” hükmü,

Bahse konu maddeye ilişkin “2” numaralı dipnotta “Danıştay İdari Dava Daireleri

Kurulunun 17/12/2020 tarih ve Y.D. İtiraz No: 2020/585 sayılı Kararı ile Hizmet Alımı

İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki Ek-8’de yer alan Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin

“Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinin (a) bendinde yer alan; “Yüklenicinin geçici

hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı

gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna ekleyeceği dilekçesinde

açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ........tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı

kayıtla" cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi ile imzalaması gereklidir.

Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya

kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa

hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe

ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde

hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.” düzenlemesinin yürürlüğü durdurulmuş; ancak

yargılama sürecinin sonunda Danıştay 13. Dairesi tarafından alınan 01.12.2021 tarihli ve

E:2020/1740, K:2021/4123 sayılı karar ile “davanın reddine” karar verilmiş olup, bu Karar

ile birlikte söz konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin kararın hukuki

dayanağı da ortadan kaldırılmıştır.” açıklaması,

Mezkûr Yönetmelik’in ekinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “İşin

yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu maddesine ilişkin 29 nolu dipnotta

“İşin yürütülmesi sırasında Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulması

öngörülecek kayıt ve tutanaklar işin niteliğine göre Genel Şartnamedeki usul ve esaslar

çerçevesinde burada düzenlenecektir.” açıklaması,

İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar”

başlıklı 19’uncu maddesinde “İşin yürütülmesi sırasında Genel Şartnamedeki usul ve esaslar

çerçevesinde Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulması öngörülen kayıt ve

tutanaklar aşağıda sıralanmıştır.

a) Hakediş tutanakları,

b)İşin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve

eksiklikler ve Kontrol Teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususlar ile ilgili kayıt ve

tutanaklar.

Bu kayıt ve tutanaklar Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulur.

Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya

Yükleniciye verilir.

Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazi kayıtla

imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine

gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini

yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş

sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.

Kayıtlara itiraz kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş

ödemelerinde, hem de sözleşmenin sona erdiği tarihte Kabul Komisyonu tarafından

gerçekleştirilecek kabul işlemlerinde esas alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından, Sözleşme Tasarısı’nın 19.1’inci maddesinde yer alan

düzenlemenin, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun yürütmeyi durdurma kararına ve

21.04.2021 tarihli ve 2021/DK.D-93 sayılı Kurul kararına aykırılık teşkil ettiği iddia

edilmektedir.

Bahse konu Sözleşme Tasarısı’na ilişkin ilk olarak Danıştay İdari Dava Daireleri

Kurulunun 17/12/2020 tarih ve Y.D. İtiraz No: 2020/585 sayılı Kararı ile anılan düzenlemenin

yürürlüğü durdurulmuş, ancak yargılama sürecinin sonunda Danıştay Onüçüncü Dairesi

tarafından alınan 01.12.2021 tarihli ve E:2020/1740, K:2021/4123 sayılı karar ile “davanın

reddine” karar verilmiş olup, bu karar ile birlikte söz konusu düzenlemenin yürütmesinin

durdurulmasına ilişkin kararın hukuki dayanağının da ortadan kaldırıldığı anlaşılmıştır.

Uyuşmazlığa konu edilen ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 19.1’inci maddesinde yer

alan düzenlemenin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan tip

sözleşme tasarısının 19’uncu maddesi ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci

maddesinde yer alan hükme uygun düzenlendiği görülmüş olup başvuru sahibinin bu

husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

İhaleye ait Teknik Şartname’de “MADDE 2: TANIMLAR:

Bu özel şartnamede yer alan deyimlerden;

…TUHİM: İBB Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü’nü

…TOPLU TAŞIMA ARACI KULLANIM BELGESİ: İBB Tuhim tarafından şoförlere

verilen kartları,

TUDES: İBB yetki sınırları dâhilinde toplu ulaşım işletmeci ve şoförlerinin hizmet

kalitelerinin değerlendirilmesi amacıyla UKOME kararlarıyla oluşturulan Toplu Ulaşım

Hizmet Kalitesi Değerlendirme Sistemi’ni

…TOPLU TAŞIMACILIK BELGESİ: Tuhim tarafından düzenlenen çalışma izin

belgesini,

…ifade eder.

…4.1.1.7 Araç sürücüleri ÖHO Çalışma Yönergesi ve TUDES hükümlerine göre

hizmet verecek olup, şoförlerin taşımaları gereken en düşük özellikler aşağıda sıralanmıştır:

a) Araç sürücülerinin sözleşme süresince aktif durumda olacak Toplu Taşıma Aracı

Kullanım Belgesi sahibi olmaları gerekmektedir.

b) Araç sürücülerinin İdare tarafından düzenlenen şoför eğitimlerine katılması, bu

eğitimler sonunda düzenlenen sınavda başarılı olması ve başarılı olan sürücülere İdare

tarafından belirlenen şoför sicil numarasını Toplu Taşıma Aracı Kullanım Belgesi’ne

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

tanımlatmaları gerekmektedir. Hâlihazırda aktif şoför sicil numarasına sahip sürücüler için

bu şart aranmaz.

…4.1.2.10 Yüklenici, ilgili Garaj Müdürlüklerinde, otobüslerin bu özel şartname ve

araç teknik şartnamelerinde yer alan özelliklere göre uygunluk kontrolünü yaptırır. Uygun

görülen otobüslere “Araç Uygunluk Belgesi” verilir. “Araç Uygunluk Belgesi” alamayan

araca, Toplu Taşıma Belgesi düzenlenmez ve toplu taşıma hizmeti yapamaz.

…4.1.3.1 Yüklenici, işin yürütümünde kanuni olarak bulundurması zorunlu olan tüm

belgeleri almakla yükümlüdür ve sözleşmenin imzalanmasına müteakip 15 (onbeş) iş günü

içerisinde İdare’ ye teslim edecektir. Teslim edilmemesi durumunda idari şartname ve

sözleşmede yer alan hükümler uygulanacaktır. Bu belgelerin alınmamış olması veya ilgili

makamlar tarafından talep edilmesine rağmen sunulmaması halinde ortaya çıkacak tüm

hukuki ve cezai sorumluluk Yüklenici’ ye aittir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’de yer

verilen “toplu taşıma aracı kullanım belgesi”nin ihale tarihinde ve sözleşmenin başlangıcında

temin edilmesinin mümkün olmadığı, anılan maddede düzenlenen diğer bir belge olan “toplu

taşımacılık belgesi”nin ise nasıl alınacağının belirsiz olduğu, anılan belge olmadan ihaleye

katılım sağlanması ve işin gerçekleştirilmesi imkanı olmaması nedeniyle anılan belgenin

yeterlik kriteri niteliğinde olduğu, bu kapsamda ihale ilanı ile İdari Şartname’de

düzenlenmesi gerektiği iddia edilmektedir.

Teknik Şartname’nin 4.1.3.1’inci maddesinde, yüklenici tarafından, işin

yürütülmesinde ilgili mevzuatı gereği bulundurulması zorunlu olan belgelerin alınması ve

sözleşmenin imzalanmasına müteakip onbeş iş günü içerisinde idareye teslim edilmesi

gerektiği düzenlenmiştir.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden, “toplu taşıma aracı

kullanım belgesi”nin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Toplu Ulaşım Hizmetleri

Müdürlüğü tarafından şoförlere verilen bir belge olduğu, idare tarafından Teknik

Şartname’de, araç şoförlerinin işin yürütülmesi sürecinde anılan belgeye sahip olmaları

gerektiğinin düzenlendiği, şoförlerin idare tarafından düzenlenecek şoför eğitimlerine

katılması, bu eğitimler sonunda düzenlenen sınavda başarılı olması halinde şoför sicil

numaralarını toplu taşıma aracı kullanım belgesine tanımlatmaları gerektiği, ancak hâlihazırda

aktif şoför sicil numarasına sahip sürücüler için bu şartın aranmayacağı anlaşılmış olup İdari

Şartname’de söz konusu belgenin yeterlik kriteri olarak belirlenmediği, anılan belgenin işin

yürütülmesi sürecinde gerekli olduğu ayrıca halihazırda bu belgeye sahip olan şoförler için bu

belgenin tekrar alınmasına gerek olmadığı, söz konusu belgenin Teknik Şartname’nin

yukarıda aktarılan 4.1.3.1’inci maddesi kapsamında idareye teslim edilmesi gerektiği, bu

bağlamda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.

Diğer taraftan Teknik Şartname’de yer alan “toplu taşımacılık belgesi”nin ise yine adı

geçen Müdürlük tarafından araçlara ilişkin olarak verilen ve çalışma izni niteliğinde

düzenlenen bir belge olduğu, aynı Şartname’de, idare tarafından araçlara ilişkin olarak

uygunluk kontrolünün yapılacağı, uygun görülen araçlara “araç uygunluk belgesi” verileceği,

bu belgeyi alamayan araçlara “toplu taşımacılık belgesi”nin düzenlenmeyeceği ve toplu

taşıma hizmetinde kullanılmayacağı anlaşılmış olup söz konusu belgenin işin yürütülmesi

sürecinde kullanılacak araçlara ilişkin olduğu, idare tarafından yapılan Teknik Şartname

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

düzenlemesi ile de işe başlama aşamasında araçların uygunluk kontrolünün ardından söz

konusu belgenin düzenleneceği, bu kapsamda başvuru sahibinin adı geçen belgenin yeterlik

kriteri olarak istenilmesi gerektiği yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

varılmıştır.

7) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinin altıncı fıkrasında

“...Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde

veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık

gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte

çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren

ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu

Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan

yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur...” hükmü bulunmaktadır.

Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”

başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan

kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri

uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere

mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem

tazminatı sayılır. 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62’nci maddesinin

birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem

tazminatları; a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı

kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları

sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait

işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt

işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine

göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları

ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından, b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş

sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş

sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini

gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara, 4734 sayılı Kanunun 62’nci maddesinin birinci

fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen

hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu

tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir. Alt işveren ile yapmış olduğu iş

sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan

idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde

çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren

işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu

kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya

kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları itibarıyla asgari ücret artış oranları

dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya

kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.

…

Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının

(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,

ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir...” hükmü yer almakta olup, bu madde

çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı,

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 08/02/2015 tarihli ve 29261

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel

Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem

Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik” ile belirlenmiştir.

Teknik Şartname’de “4.1.1.2 Sözleşme süresince görev alacak tüm personel 4857

sayılı îş Kanunu hükümlerine uygun olarak çalıştırılacak olup, personelin ücret, SGK

primleri, vergi, işsizlik sigorta primleri, fazla mesai, tazminat hakları vb. her türlü hak ve

taleplerinden Yüklenici sorumlu olup, İdare’ye herhangi bir sorumluluk yüklenemez.”

düzenlemesi yer almaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun

62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine atıfta bulunulmuş ve kıdem tazminatının

ödenmesine ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olduğu hüküm altına

alınmıştır. 4734 sayılı Kanun’un bahse konu bendinde ise personel çalıştırmasına dayalı

ihalelere ilişkin hükümlerin yer aldığı, bu itibarla 4734 sayılı Kanun’a göre ihale edilen

personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, kıdem tazminatının ödenmesine

ilişkin öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olduğunun açık olduğu

anlaşılmıştır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun ikinci maddesinden ise asıl işveren-alt işveren ilişkisinde,

asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan, iş

sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan

yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, kıdem

tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları olmadığı,

söz konusu giderlerden asıl işveren konumundaki ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının alt

işvereni olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, ayrıca ihale konusu iş

süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde

sona ereceğinin idare tarafından net olarak belirlenemeyeceği, dolayısıyla söz konusu hususa

ilişkin hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı, anılan belirsizliğin bu tür hizmet

alımlarının tümü için geçerli olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, ihaleye teklif

verecek olan basiretli tacirlerin bahse konu belirsizlikleri de dikkate alarak tekliflerini

hazırlamaları gerektiğinin açık olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu

iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

8) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”

başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine

kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin

korunmasından yüklenici sorumludur.

Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp

ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.

Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik

önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik

önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici

sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan

korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek

kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı

güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.

Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve

teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde

belirtilir...” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı

76’ncı maddesinde “… 76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken

sigorta giderleri, tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi

kapsamında teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin

sigortalanmasının ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının

kapsam ve limitinin belirlenmesi gerekmektedir.

Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin

belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği

kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin

sigortalanmasının

istenmediği

kabul

edilmek

suretiyle

teklifler

değerlendirilecektir…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,

vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak

işçilik ücreti:

Yüklenici tarafından;

69 adet şoför personel için brüt asgari ücretin %30 fazlası,

6 adet operasyon personeli için brüt asgari ücretin %40 fazlası ücret ödenecek olup

teklif fiyata dahil edilecektir.

Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde

69 adet şoför personel 1000,5 gün süreyle,

6 adet operasyon personeli 87 gün süreyle çalıştırılacak olup, teklif fiyata dahil

edilecektir.

25.3.2. Yemek ve Yol Giderleri:

Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün

üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (8) numaralı bendinde yer alan yemek

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

ücreti ve (10) numaralı bendinde yer alan yol ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli

olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda

gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.

25.3.3. Diğer Giderler:

25.3.3.1

Özel teknik şartnamede yer alan ve Yüklenici yükümlülüğündeki hususlara ilişkin tüm

giderler (Periyodik Bakım, Muayene, Tamir vb.) teklif fiyata dâhil edilecektir.

Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen hususların

şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler yükleniciye aittir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

2” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci

maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19

uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.

21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:

21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’de “…4.1.2.15 Araçların her türlü sigorta, vergi, trafik cezası vb.

giderleri Yüklenici' ye aittir. Aracın herhangi bir trafik kazasına karışması durumunda İdare

tarafından hiçbir ücret ödenmeyeceği gibi üçüncü şahıslara ve İdare personeline karşı

Yüklenici sorumludur.

…4.1.2.17 Yüklenici, öz malı olan ve/veya sözleşmeli olarak hizmete sunduğu

araçların Mecburi Mali Mesuliyet (trafik) Sigortası ve tam Kasko sigortalarını yaptırmakla

yükümlüdür.

4.1.2.18 Yüklenici öz malı olan ve/veya sözleşmeli olarak hizmete sunduğu tüm

araçların Karayolları Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasını yaptırmakla

yükümlüdür.

4.1.2.19 Araçtaki şoför ve yolcuların kaza sonucu tedavi, kalıcı sakatlık veya ölümleri

halinde ödenecek tazminat miktarları kasko poliçelerinde belirtilecek olup asgari teminat

tutarı kişi başı 175.000 TL’dir.

4.1.2.20 Kasko ve trafik sigorta poliçelerinin yapılmaması veya zamanında

yenilenmemesi halinde ortaya çıkabilecek her türlü hukuki ve cezai sorumluluk Yüklenici’ ye

aittir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”

başlıklı yukarıda aktarılan 76’ncı maddesinin dördüncü fıkrasında, sigorta türleri

belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin belirlenmediği hallerde iş

ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği, sigorta türü veya

türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş veya işyerlerinin sigortalanmasının istenmediğinin

kabul edileceğinin düzenlendiği görülmüştür.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”

başlıklı 19’uncu maddesinde, işyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine

kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğunun düzenlendiği anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, Teknik Şartname’de yer alan ve yüklenici

yükümlülüğündeki hususlara ilişkin tüm giderlerin (periyodik bakım, muayene, tamir vb.)

teklif fiyata dâhil edileceği, Teknik Şartneme’de de araçların her türlü sigorta, vergi, trafik

cezası vb. giderlerinin yükleniciye ait olduğu, araçlara zorunlu mali sorumluluk sigortası,

zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası ve kasko yaptırılacağının ve bunlara ilişkin giderlerin

yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği görülmüştür.

Uyuşmazlığa konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nda, iş ve işyerlerinin korunmasına

ilişkin sorumluluğun, Genel Şartname’nin 19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde

yükleniciye ait olduğunun belirtildiği ve istenilen sigorta türleri, teminat kapsamı ve teminat

limitlerine ilişkin bir düzenleme yapılmadığı tespit edilmiştir.

Aktarılan mevzuat hükümleri, ihale dokümanı düzenlemeleri ve yapılan tespitler bir

arada değerlendirildiğinde, başvuruya konu ihalede araçlara ait “zorunlu mali mesuliyet,

koltuk sigortası, kasko sigortası” giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği, Teknik

Şartname’nin 4.1.2.19’uncu maddesinde, kasko poliçelerinde yer alması istenilen tedavi,

sakatlık veya ölüm tazminatına ilişkin olarak asgari teminat tutarının belirlendiği, bu

kapsamda anılan sigorta giderinin belirtilen limitler dahilinde yaptırılması gerektiği, diğer

taraftan aktarılan düzenleme haricindeki sigorta teminatının kapsam ve limitinin idarece

belirlenmediği, Tebliğ’in yukarıda aktarılan 76’ncı maddesinde yer alan açıklama uyarıncaya,

kapsam ve limiti belirlenmeyen bahse konu sigorta giderlerinin idare tarafından asgari limitler

dâhilinde istendiğinin kabul edilmesi ve tekliflerin buna göre verilmesi gerektiği

anlaşıldığından, Sözleşme Tasarısı’nın bahse konu 21’inci maddesinde sigorta türleri ile

teminat kapsamı ve limitlerinin düzenlenmemesinin kamu ihale mevzuatına aykırılık

içermediği ve başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

9) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet İşleri

Genel Şartnamesi’nin “Hatalı, kusurlu ve eksik işler” başlıklı 32’nci maddesinde “Kontrol

teşkilatı, yüklenici tarafından yapılmış olan işin eksik, hatalı ve kusurlu olduğunu veya

malzemenin şartnamesine uygun olmadığını gösteren belirtiler ve kanıtlara ulaştığı takdirde,

gerek işin yapımı sırasında ve gerekse kabule kadar olan sürede bu gibi eksiklik, hata ve

kusurların incelenmesi ve tespiti için yüklenicinin yapması gerekenleri kendisine tebliğ eder.

Bu incelemeler yüklenici veya vekili ile birlikte yapılır. Yüklenici veya vekili bu konuda

yapılacak çağrıya uymazsa incelemeler kontrol teşkilatı tarafından tek taraflı olarak yapılıp

durum bir tutanakla tespit edilir.

Bu gibi inceleme ve araştırmaların giderleri, işlerin hatalı ve kusurlu olduğunun

anlaşılması halinde yükleniciye ait olur.

Sorumluluğunun yükleniciye ait olduğu anlaşılan hatalı, kusurlu ve malzemesi kötü

işlerin bedelleri, geçici hakedişlere girmiş olsa bile, işin gerçekleştirilme şekil ve durumuna

göre yüklenicinin daha sonraki hakedişlerinden veya kesin hakedişinden veya teminatından

kesilir.

Belli dönemler halinde ( günlük, haftalık, vs ) tekrarlanmak suretiyle ifa edilen sürekli

nitelikteki işlerde kontrol teşkilatı, yapılan işle ilgili olarak Genel Şartnamenin 34 üncü

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

maddesindeki esaslara göre bu dönemler itibariyle kayıt tutar. Hakediş ödemelerinde bu

kayıtlar da dikkate alınır ve sözleşme ve eklerine aykırı olarak gerçekleştirildiği tutanağa

yazılan işler için sözleşmesinde belirtilen kesinti ve cezalar uygulanır.” hükmü yer almakta

olup mezkûr Şartname’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde ise hakediş

ödemelerin nasıl yapılacağına ilişkin hükümler yer almaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.

Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) İETT

İşletmeleri Genel Müdürlüğü Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığınca ve Genel Şartnamenin

hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan

ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci

Bölümünde birim fiyat bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde AYLIK

Hakediş raporları düzenlenir.

Ödemeler yüklenici’ nin banka hesap numarasına havale / EFT etmek suretiyle yapılır.

Ancak, idarenin nakit yetersizliği durumunda 5018 sayılı kanunun 34.ncü maddesi 2.nci

fıkrası uygulanır. Ödemede, Tahsilat Genel Tebliğleri çerçevesinde, amme alacağı ödenmeden

yapılmayacak işlemler ve işlem yapanların sorumlulukları kapsamında vergi ve sigorta borcu

olmadığına dair belge aranacaktır.

12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten

başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde

de ödeme yapılır.

12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini

imkan bulduğu takdirde öder.

12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni

olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve

idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı

16’ncı maddesinde “16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda

belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin

ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 12700

sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci

maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Özel Aykırılık Halleri

İlk

Sözleşme

Bedeli

Kesilecek

Oranı

Üzerinden Aykırılık

Ceza Sayısı

Aykırılık Hali

Çalışanların

ücretlerinin

zamanında

personelin hesabında olacak şekilde

1

2

ödenmediğinin tespit edilmesi halinde her On Binde 2

bir personel için geciken gün başına

sözleşme bedeli üzerinden

150

On Binde 0,5

150

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

Personelin iş kıyafetlerinin zamanında

teslim edilmediğinin veya çalışma

esnasında giyilmediğinin tespit edilmesi

halinde personel başına sözleşme bedeli

üzerinden

İdareye bildirimi yapılmamış ya da idare

tarafından

onaylanmayan

personel

3

4

Yüzde 2

Binde 1

3

çalıştırılması halinde personel başına

sözleşme bedeli üzerinden

Kullanılamaz hale gelen bir aracın yerine

şartname hükümlerine uygun bir aracın

sunulmaması halinde geciken gün başına

sözleşme bedeli üzerinden

50

Aylık sefer gerçekleşme verisinde Arıza

(AR), Otobüs Yokluğu (OY), Personel

Yokluğu (PY), Yüklenici kaynaklı kaza

(KZ-1), Servisten Men (Cİ) ve Sürücü

İhlali (Sİ) nedenleriyle zayi olmuş sefer

başına sözleşme bedeli üzerinden

5

On Binde 0,15

12500

” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Hakedişlerin düzenlenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1

Aylık hakedişler “Kira Bedeli- Kesintiler” formülü ile hesaplanır.

5.2 Aylık hakedişlerden kesinti yapılmasına sebep olacak sefer zayi türleri Tablo-3’te

listelenmiştir.

5.3 Hakedişlerin hesaplanmasında kullanılan sefer gerçekleşme verisi (tamamlanan

seferler, zayi seferler) İdare’nin aylık Filo Takip Sistemi raporundan elde edilir ve her ay

Yüklenici ile paylaşılır.

5.4 Filo Takip Sisteminde yer alacak ve kesintiye sebebiyet verecek sefer zayi türleri ve

bunlara ait kodlar Tablo-3’te sıralanmıştır:

No

1

Zayi Türü

Kod

AR

Arıza

2

3

Otobüs Yokluğu

Personel Yokluğu

OY

PY

4

Yüklenici Kaynaklı Kaza

KZ-1

Servisten men

(aracın sefere uygun olmaması durumu)

Sürücü İhlali

5

Cİ

Sİ

6

” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin

5’inci maddesinde seferlerin gerçekleşmemesi halinde zayi türlerinin düzenlendiği ancak

seferlerin nasıl yapılamadığı ve hangi usul ile kesinti yapılacağı ile otobüslerin günlük ve

aylık sefer sayılarının belirsiz olması nedeniyle kesintiye ilişkin düzenlemenin isteklileri

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

tereddüde düşürdüğü iddia edilmektedir.

Mevzuatın yukarıda aktarılan maddelerinde, kontrol teşkilatının, yüklenici tarafından

yapılmış olan işin eksik, hatalı ve kusurlu olduğunu veya malzemenin şartnamesine uygun

olmadığını gösteren belirtiler ve kanıtlara ulaştığı takdirde, gerek işin yapımı sırasında ve

gerekse kabule kadar olan sürede bu gibi eksiklik, hata ve kusurların incelenmesi ve tespiti

için yüklenicinin yapması gerekenleri kendisine tebliğ edeceği, sorumluluğunun yükleniciye

ait olduğu anlaşılan hatalı, kusurlu ve malzemesi kötü işlerin bedellerinin, geçici hakedişlere

girmiş olsa bile, işin gerçekleştirilme şekil ve durumuna göre yüklenicinin daha sonraki

hakedişlerinden veya kesin hakedişinden veya teminatından kesileceği, belli dönemler halinde

tekrarlanmak suretiyle ifa edilen sürekli nitelikteki işlerde kontrol teşkilatının tuttuğu

kayıtların da dikkate alınacağı hüküm altına alınmıştır.

Sözleşme Tasarısı’nın aktarılan 12’nci maddesinde, ödemelerin nasıl yapılacağına

ilişkin düzenlemelere yer verildiği, anılan maddede ayrıca hatalı, kusurlu ve eksik işlere

ilişkin olarak Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir.

Mezkûr Tasarı’da cezaların düzenlendiği 16’ncı maddesinde ise aylık gerçekleştirilecek

seferlerde hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin olarak uygulanacak ceza oranının düzenlendiği

görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyete konu edilen Teknik Şartname’nin 5’inci

maddesinde, aylık hakedişlerden kesinti yapılmasına sebep olacak sefer zayi türlerine yer

verildiği, söz konusu zayi türlerinin yükleniciden kaynaklanabilecek nitelikte hatalar ve

kusurlar olduğu görülmüş olup yüklenicinin işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek

planlaması, projelendirmesi, yürütmesi ve işlerde olabilecek hata ve kusurları sözleşme

hükümlerine uygun olarak gidermesi gerektiği, bu kapsamda söz konusu zayi türlerine ilişkin

yapılacak kesinti tutarının tekliflerin oluşturulmasına etki etmeyeceği, ayrıca Sözleşme

Tasarısı’nda söz konusu zayi türlerinde uygulanacak ceza oranının düzenlendiği, öte yandan

anılan Tasarı’da hakedişlerin nasıl hesaplanacağının ve hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümlerinin uygulanacağının düzenlendiği anlaşılmış olup,

bahse konu hususta bir belirsizlik olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı

sonucuna varılmıştır.

10) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Hizmet İşleri Genel

Şartnamesi’nin “Kontrol Teşkilatı ile Yüklenici arasındaki uyuşmazlıklar” başlıklı 59’uncu

maddesinde “İşin yürütülmesi sırasında ve kesin hesapların çıkarılmasında kontrol teşkilatı

ile, yüklenici arasında çıkabilecek anlaşmazlıklar, sözleşme ve eklerindeki hükümler dikkate

alınmak suretiyle aşağıda yazılı olduğu şekilde idare tarafından çözüme bağlanacaktır.

Yüklenici, anlaşmazlığa neden olan konuda, bu durumun ortaya çıktığı günden

başlamak üzere on gün içinde itiraz ve şikayetlerini maddi ve hukuki gerekçeleriyle birlikte

açıklayan bir dilekçe ile idareye başvuracaktır.

İdare, bu dilekçeyi aldığı tarihten itibaren en çok iki ay içinde konuyu inceleyip bu

husustaki kararını yükleniciye bildirecektir.

Bu süre içinde kendisine bir cevap verilmediği veya verilen karara razı olmadığı

takdirde yüklenicinin, anlaşmazlıkların çözümüne dair sözleşmede belirtilen çözüm yöntemini

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

harekete geçirme hakkı saklıdır.” hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “Anlaşmazlıkların çözümü” başlıklı 37’nci maddesinde “37.1.

Bu sözleşme ve eklerinin uygulanmasından doğabilecek her türlü uyuşmazlığın çözümünde

İstanbul mahkemeleri ve icra daireleri yetkilidir.” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “İhtilafların çözümü” başlıklı 9’uncu maddesinde “Bu özel

şartname ve buna bağlı olarak çıkarılan diğer talimatnamelerin uygulanmasına ilişkin olarak

Özel Ulaşım Kurulu tarafından alınacak kararlar kesindir.” düzenlemesi,

25.06.2009 tarihli ve 2009/3-14 sayılı UKOME kararı ile kabul edilen Özel Halk

Otobüsleri Çalışma Yönergesi’nde “AMAÇ VE KAPSAM

MADDE 1 - Bu Yönergenin amacı, İETT’nin yönetim, yürütüm ve denetimi altında

toplu taşımacılık yaptırılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu Yönerge, Özel Halk

Otobüsleri ile İstanbul il sınırları dâhilinde toplu taşımacılık yapılmasını kapsar.

…TANIMLAR

MADDE 3 - Bu Yönergede geçen tanımlar,

İBB :İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni,

İETT :İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nü,

İDARE :İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nü, ÖHO :Gerçek veya özel hukuk tüzel

kişilerine ait toplu taşıma, otobüsleri,

…TAŞIMACI :İETT’nin yönetim, yürütüm ve denetimi altında ÖHO ile toplu

taşımacılık yaptırılan gerçek veya tüzel kişilerini,

…ifade eder. Yönergede yer alan ve açıklaması bulunmayan diğer tanımlar için, ilgili

Kanun ve Yönetmeliklerde kullanılan tanımlar geçerlidir.

…

İHTİLAFLARIN ÇÖZÜMÜ

Madde 30 - Bu yönergenin ve bu yönergeye bağlı olarak çıkarılan diğer

talimatnamelerin uygulanmasında çıkabilecek ihtilaflarda, başvuru ve karar mercii ÖHO

Komisyonu olup, ÖHO Komisyonunun alacağı kararlar kesindir. Ancak; taşımacı ile İETT

arasında meydana gelen ve yönergede yer almayan konularda, çözümlenmesi için İETT

nezdinde talepte bulunulmasına rağmen devam eden ihtilaflarda İstanbul Mahkemeleri ve

İcra Daireleri yetkilidir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Hizmet Alımı Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan 59’uncu maddesinde, işin

yürütülmesi sırasında ve kesin hesapların çıkarılmasında kontrol teşkilatı ile yüklenici

arasında çıkabilecek anlaşmazlıkların, sözleşme ve eklerindeki hükümler dikkate alınmak

suretiyle idare tarafından çözüme bağlanacağı, bu kapsamda yüklenici tarafından

anlaşmazlığa neden olan konuda dilekçe ile idareye başvurabileceği, idare tarafından bu

hususun değerlendirilerek karara bağlanacağı ve yükleniciye bildirileceği, ancak idare

tarafından bu hususta bir cevap verilmez ise veya yüklenici tarafından idarenin aldığı karara

razı olunmaz ise yüklenicinin, anlaşmazlıkların çözümüne dair sözleşmede belirtilen çözüm

yöntemini harekete geçirme hakkının olduğu hüküm altına alınmıştır.

Özel Halk Otobüsleri Çalışma Yönergesi’nin yukarıda aktarılan 20’nci maddesinde,

adı geçen Yönerge’ye ilişkin olarak ortaya çıkabilecek ihtilaflarda, başvuru ve karar merciinin

Özel Ulaşım Kurulu (ÖHO Komisyonu) olduğu ve alınan kararların kesin olduğu ancak

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

taşımacı ile İETT arasında meydana gelen ihtilafların çözümlenmesi için İETT nezdinde

talepte bulunulmasına rağmen devam eden ihtilaflarda “İstanbul Mahkemeleri ve İcra

Daireleri”nin yetkili olduğu düzenlenmiştir.

Özel Halk Otobüsleri Çalışma Yönergesi’nde ihtilafların çözümlenmesi için İstanbul

mahkemeleri ve icra dairelerinin yetkili olduğunun düzenlendiği, ihaleye ait Sözleşme

Tasarısı’nda da bu düzenlemeye uygun olarak, sözleşme ve eklerinin uygulanmasından

doğabilecek her türlü uyuşmazlığın çözümünde İstanbul mahkemeleri ve icra dairelerinin

yetkili olduğunun düzenlendiği, Teknik Şartname'de ise Şartname ve buna bağlı olarak

çıkarılan diğer talimatnamelerin uygulanmasına ilişkin olarak “Özel Ulaşım Kurulu”

tarafından alınacak kararların kesin olduğunun düzenlendiği görülmüş olup, mevzuatın

yukarıda aktarılan hükümleri uyarınca işin yürütülmesi sürecinde ortaya çıkacak

anlaşmazlıklarda öncelikle idareye başvuruda bulunulacağı, idare tarafından bir cevap

verilmez ise veya yüklenici tarafından idarenin aldığı karara razı olunmaz ise Sözleşme

Tasarısı’nda belirtilen mahkemelere başvuruda bulunabileceği, yüklenicinin bu husustaki

başvuru hakkının Teknik Şartname ile ortadan kaldırılamayacağı, bu kapsamda başvuru

sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

11) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı

6’ncı maddesinde “(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma

saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin

idari şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki

brüt maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari

ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında

fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu

maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel

tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas

alınarak fiyat farkı hesaplanır.

(3) Uygulama ayına ilişkin aylık ücret bordrosunda belirtilen kısa vadeli sigorta

kolları prim oranı ile idari şartnamede idarece öngörülen kısa vadeli sigorta kolları prim

oranı arasında farklılık olması halinde, bu değişiklik fiyat farkı hesabında dikkate alınır.”

hükmü,

Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde, “Bu Esaslara tabi

hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin

idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş

olması gerekir. Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde

fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur. Sözleşmelerde yer

alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik

yapılamaz.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci

maddesinde “81.1.Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel

çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği

ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi

gerekmektedir…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde, “46.1. İhale konusu iş

için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar'ın 6'ncı maddesine göre fiyat farkı

hesaplanacaktır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “İşin süresi, işe

başlama tarihinden itibaren 12 (Oniki) aydır.” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü

maddesinde “14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin

tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi

veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde

bulunamaz.

14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar'ın 6'ncı maddesine göre fiyat farkı

hesaplanacaktır.

14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme

imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat

farkı hesaplaması yapılmasının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiğine yönelik

zorunluluğun personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel

çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği

ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarını kapsadığı, fiyat

farkına ilişkin esaslar doğrultusunda sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan işlerde fiyat

farkı hesaplanması gerektiği, idarece ihale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin

düzenleme yapılması durumunda, hizmette kullanılacak girdilerin ağırlık katsayılarının ve

kullanılacak alt endekslerin dokümanda belirlenmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.

Uyuşmazlığa konu ihale dokümanında işin süresinin “işe başlama tarihinden itibaren

12 (on iki) ay” olarak belirlendiği, bu itibarla başvuruya konu ihalede sözleşme süresinin 365

takvim gününü aşmadığı, bu kapsamda fiyat farkı verilmesi hususunun idarenin takdirinde

olduğu, diğer taraftan ihale dokümanında ihale konusu iş kapsamında çalışacak personel

sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının

öngörüldüğü, bu kapsamda anılan personele ilişkin olarak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa

Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar'ın 6'ncı

maddesine göre fiyat farkı hesaplanacağının düzenlendiği görülmüş olup başvuru sahibinin

iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

12) Başvuru sahibinin 18’inci iddiasına ilişkin olarak:

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin

sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda

belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin

16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak

söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci

madde kapsamında değerlendirilir.

16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü

maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde

uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 1'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu

oran % 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen

oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili

aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 12700 sayısına

ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci

maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Özel Aykırılık Halleri

İlk

Sözleşme

Bedeli Üzerinden Aykırılık

Aykırılık Hali

Kesilecek

Oranı

Ceza Sayısı

Çalışanların ücretlerinin zamanında personelin

hesabında olacak şekilde ödenmediğinin tespit

edilmesi halinde her bir personel için geciken gün

başına sözleşme bedeli üzerinden

1

2

On Binde 2

150

Personelin iş kıyafetlerinin zamanında teslim

edilmediğinin

veya

çalışma

esnasında On Binde 0,5

150

giyilmediğinin tespit edilmesi halinde personel

başına sözleşme bedeli üzerinden

İdareye bildirimi yapılmamış ya da idare

tarafından onaylanmayan personel çalıştırılması Yüzde 2

halinde personel başına sözleşme bedeli üzerinden

3

4

3

Kullanılamaz hale gelen bir aracın yerine

şartname hükümlerine uygun bir aracın

sunulmaması halinde geciken gün başına sözleşme

Binde 1

50

bedeli üzerinden

Aylık sefer gerçekleşme verisinde Arıza (AR),

Otobüs Yokluğu (OY), Personel Yokluğu (PY),

Yüklenici kaynaklı kaza (KZ-1), Servisten Men (Cİ) On Binde 0,15

ve Sürücü İhlali (Sİ) nedenleriyle zayi olmuş sefer

başına sözleşme bedeli üzerinden

5

12500

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin

gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto

çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Ağır

Aykırılık

Halleri

Hak ediş hesaplamalarına esas bilgi ve belgeleri bilerek yanlış düzenlemek, idareyi ve

çalışanlarını yanıltacak gerçeğe aykırı beyanda bulunmak veya belge düzenlemek,

vermek,

1

2

İdarece düzenlenen bilgi, kayıt ve belgeleri bozmak, tağyir etmek, yanlış düzenlenmesini

sağlayacak eylem ve hareketlerde bulunmak

16.1.3.1. Bu madde boş bırakılmıştır.

16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk

sözleşme bedelinin % 30unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30unu

geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20

nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar

kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar

ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü

maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate

alınır.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın

yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde

ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı

Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her

takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında

(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)

gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı

durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve

varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre

tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün

olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye

gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.

16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi

haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler

uygulanmaz.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci

maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi

yer almaktadır.

İhaleye ait Teknik Şartname’de cezalara ilişkin olarak ayrıca düzenleme yapılmadığı,

cezai sorumluluğa ilişkin olarak ise “…4.1.2.20 Kasko ve trafik sigorta poliçelerinin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

yapılmaması veya zamanında yenilenmemesi halinde ortaya çıkabilecek her türlü hukuki ve

cezai sorumluluk Yüklenici’ ye aittir.

…4.1.3.1 Yüklenici, işin yürütümünde kanuni olarak bulundurması zorunlu olan tüm

belgeleri almakla yükümlüdür ve sözleşmenin imzalanmasına müteakip 15 (onbeş) iş günü

içerisinde İdare’ ye teslim edecektir. Teslim edilmemesi durumunda idari şartname ve

sözleşmede yer alan hükümler uygulanacaktır. Bu belgelerin alınmamış olması veya ilgili

makamlar tarafından talep edilmesine rağmen sunulmaması halinde ortaya çıkacak tüm

hukuki ve cezai sorumluluk Yüklenici’ ye aittir

…7.2 Yükleniciye ait araçlarda görev yapan personel, toplu taşımacılık hizmeti

esnasında yüklenicinin vekili durumundadır. Araç personelinin her türlü fiilinden ve

taşımacılıktan doğan mali, hukuki ve cezai sorumluluk yükleniciye aittir. Gerek İBB gerekse

idare ile yüklenici arasında bu konuda hiçbir akdi ilişki kurulmaz.” düzenlemesinin yer aldığı

görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından itirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Sözleşme Tasarısı’nın

16’ncı maddesinde, Teknik Şartname düzenlemelerine göre cezai işlemlerin tespit edildiği

ancak söz konusu düzenlemelerde belirsizlik ve çelişkilerin bulunduğu, cezaya ilişkin

düzenlemelerin Teknik Şartname’de birden fazla olacak şekilde farklı yerlerde ayrıca cezai

yaptırıma bağlandığı, ayrıca havalimanı işletmeciliğinin bağlı olduğu mevzuat hükümlerine

göre yüklenicilerin cezai yaptırımla karşı karşıya olduğu dikkate alındığında cezaya ilişkin

bazı düzenlemelerin mükerrerlik oluşturduğu iddia edilmektedir.

Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan 16’ncı maddesi incelendiğinde;

- Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü

maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde

uygulanacak ceza oranının, ilk sözleşme bedelinin “On Binde 1’i” olarak düzenlendiği,

- Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde beş adet özel aykırılık hali belirlendiği

ve bunlara ilişkin ceza oranına ve aykırılık sayılarına da yer verildiği, özel aykırılık hallerinin

farklı hususlara ilişkin olduğu ve mükerrerlik oluşturmadığı,

- Ağır aykırılık hali olarak 2 farklı durumun belirlendiği ve bu durumların da anılan

maddede yer alan diğer haller ile mükerrerlik oluşturmadığı tespit edilmiştir.

İhale dokümanı düzenlemeleri ile yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde,

Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde özel ve ağır aykırılık halleri ve bunlara

uygulanacak ceza oranları ve tekrar sayılarına yer verildiği anılan maddede ayrıca özel ve ağır

aykırılık hali dışında sözleşme hükümlerine uyulmaması hususuna ilişkin ceza oranının

düzenlendiği, özel ve ağır aykırılık hali dışında sözleşme hükümlerine uyulmaması hususuna

ilişkin olarak ise Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin ve

oranın esas alınması gerektiği, bu bağlamda bahse konu düzenlemelerin belirsizlik içermediği

ve cezalara ilişkin olarak mükerrerliğin söz konusu olmadığı, başvuru sahibinin iddiasının

yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Ayrıca başvuru sahibi tarafından havalimanı işletmeciliğinin bağlı olduğu mevzuat

hükümlerine göre yüklenicilerin cezai yaptırımla karşı karşıya olduğu, bu nedenle

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

mükerrerlik oluşturduğu iddia edilmekte olup, itirazen şikâyet dilekçesinde, hangi aykırılık

halinin hangi mevzuat ile mükerrerlik oluşturduğuna ilişkin bir bilgiye yer verilmediği, bu

kapsamda bu husustaki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, başvuru sahibinin 4’üncü iddiası kapsamında mevzuata aykırılıkları

belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit

edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin

iptaline,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/016

: 12

: 01.03.2023

: 2023/UH.II-440

KARŞI OY

İncelenen ihalede,

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddialarının incelenmesi neticesinde,

Kurul çoğunluğunca “ihalenin iptaline” karar verilmiştir.

Anılan kararda, başvuru sahibinin 4 üncü iddiasına ilişkin olarak, şikâyete konu ihalede bir

adet midibüse getirilen 20.000 km sınırının aracın niteliği, kullanım koşulları ve amacı dikkate

alındığında düşük olduğu, söz konusu kilometre sınırının idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi

kapsamında değerlendirilebilmesinin mümkün olmadığı ve bu sınırlama ile ihalede rekabet ilkesinin

ihlal edileceği değerlendirilmektedir. Nitekim idarece ihale dokümanında midibüs cinsi araca getirilen

kilometre sınırına ilişkin şikayete cevapta makul ve geçerli bir gerekçe ortaya konulmadığı, mevcut

koşulun ihalede daha az kullanılmış bir aracın kiralanmasını/satın alınmasını gerekli kılacağı ve bunun

da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu koşulun araca ilişkin belirlenen en düşük 2020

model olması koşulunu da anlamsız kılacağı, idarece yapılan düzenlemenin bu şartlar altında objektif

bir kriter olarak değerlendirilemeyeceği, rekabet ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı

kısıtlayıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu ifade

edilmiştir.

Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yer alan düzenlemeler incelendiğinde, ihale konusu

hizmet işi kapsamında kiralanacak otobüsler ile bir adet midibüse ilişkin teknik özelliklere yer

verildiği, yolcu taşımacılığı kapsamında kullanılacak otobüslere ilişkin olarak “0-9” yaş aralığı

arasında olması gerektiği ancak kilometre sınırı aranmadığı, işletme ve operasyon personeli tarafından

hizmet aracı olarak kullanılacak bir adet midibüse ilişkin olarak ise “en düşük 2020 model ve en çok

20.000 km” koşulunun arandığı anlaşılmıştır.

Uyuşmazlık konusu ihalenin, İstanbul Havalimanı toplu ulaşım entegrasyonu kapsamında

toplu taşıma yapmak üzere 18 adet otobüs ve 1 adet midibüsün yakıtsız ve personel dâhil olarak 1 yıl

süreyle kiralanması şeklinde tanımlandığı, birim fiyat teklif cetvelinde 18 adet otobüs ile 1 adet

midibüsün kiralanması ile 75 adet personele ilişkin işçilik kalemlerinin yer aldığı, bahse konu iş

kapsamında kiralanacak olan ve ihale konusu işin asıl unsuru niteliğindeki otobüslere ilişkin olarak

kilometre sınırı getirilmediği, söz konusu iş kapsamında işletme ve operasyon personeli tarafından

hizmet aracı olarak kullanılacak bir adet midibüse ilişkin olarak “en çok 20.000 km” koşulu

aranmasının makul olduğu, diğer yandan söz konusu iş kaleminin ihale konusu işin yaklaşık maliyeti

içerisindeki ağırlığının %1 bile olmadığı, idarenin araçların teknik özelliklerini belirlemesi yönünden

ihtiyaçlarını hizmet gereklilikleri kapsamında karşılaması doğrultusunda takdir hakkının bulunduğu,

bu kapsamda başvuru sahibinin bu hususa ilişkin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlık konusu ihalede, “itirazen şikayet başvurusunun reddine”

karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle, Kurul çoğunluğunca verilen “ihalenin iptaline”

niteliğindeki karara katılmıyoruz.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları