Bilgi
İKN
2023/46971
Başvuru Sahibi
Şahtour Turizm Seyahat İnşaat Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü
İşin Adı
Personel Taşıma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
BAŞVURU SAHİBİ:
Şahtour Turizm Seyahat İnşaat Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/46971 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından 01.03.2023 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma” ihalesine ilişkin olarak Şahtour Turizm
Seyahat İnşaat Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 06.04.2023 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 13.04.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
24.04.2023 tarih ve 90202 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.04.2023 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/562 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece EKAP üzerinden tebliğ edilen ihale
komisyonu kararına göre kendileri tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının
reddedildiği, idarece alınan kararda mevzuata uyarlık bulunmadığı, şöyle ki;
a) Araç kiralama için alınan fiyat teklifinin uygun görülmediği, işin süresi olan 9 ay
değil 12 ay üzerinden alındığı, ayrıca sigorta ve MTV giderlerinin de 9 ay değil 12 ay olması
sebebi ile aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği, aşırı düşük teklif açıklaması
yapılması amacının firmaların teklif ettikleri bedel karşılığında mevcut işi yapıp
yapamayacaklarının tespitine yönelik olduğu, taraflarınca yapılan açıklamada araç kiralama
maliyetinin 12 ay üzerinden açıklandığı ve lehlerine hiçbir avantaj sağlanmadığı,
belgelendirmenin eksiksiz olduğu, idarenin teklifi maliyetin fazla hesaplamasından dolayı
reddetmesinin haksız olduğu,
Ayrıca sigorta giderlerinin 1 yıllık poliçeler halinde yapıldığı, MTV ödemelerinin de 6
aylık periyotlarda yapıldığı, 9 ay olan işin süresi içerisinde MTV ödemesinin 2 kere yapılması
gerektiğinin ortada olduğu,
İdarece alınan bu karar neticesinde tam olarak 9.665.769,00 TL kamu zararının
oluşmasına neden olunduğu, tekliflerinin 16.299.831,00 TL iken ihalenin üzerine bırakıldığı
en avantajlı teklif sahibi firma olarak belirlenen Asos Kurumsal Hizmetler Turizm Temizlik
Tic. A.Ş.nin teklif bedelinin ise 25.965.600,00 TL olduğu,
b) Araç muayene ve egzoz emisyon ücretlerinin KDV dahil rakamlar üzerinden
yapıldığı ve bu açıklamanın uygun görülmediği, bu hususun lehlerine avantaj oluşturmadığı,
maliyetin fazla hesaplanmasının bu işin yapılabilirliğinin ölçütü olmadığı, gerekli
belgelendirmenin yapıldığı, tekliflerinin bu gerekçe ile reddedilmesinin de mevzuata açıkça
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
aykırılık teşkil ettiği,
c) Araç bakım sayısının araç başına 2 defa öngörüldüğü, ihalede bir hattaki en uzun
güzergahın 35 sıra numarasında bulunan gidiş dönüş 173 km uzunluğundaki hat olduğu, işin
süresinin 186 gün olduğu hesaplandığında en uzun hatta dahi en fazla 32.178 km yol kat
edileceği, Wolkswagen araçlarının Türkiye resmi sitesine göre Wolkswagen Crafter araçlarına
her 20.000 km mesafede bir bakım yapılması gerektiği, dolayısıyla her hat için öngörülen 2
adet bakım miktarının fazlasıyla yeterli olduğu, ortalama hat uzunluğunun ise sadece 8.883
km olduğu, bu araçların tamamı için 2 adet bakım öngörüldüğü, idarece hazırlanan ihale
dokümanlarının içerisinde ve aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının içerisinde bakım
sayısına yönelik aksi durumu belirten yada miktar belirten bir ifadenin bulunmadığı, bu
açıklamaların tamamının aşırı düşük teklif açıklamasında belirtildiği, bakım için öngörülen
miktarın ve periyodun doğru ve kabul edilebilir olduğunun ortada olduğu,
İdarenin hangi güzergahta kaç bakım yapılacağının belirsiz olduğunu iddia ettiği,
kendileri tarafından sunulan fiyat teklifinde her araç için 2 adet periyodik bakım öngörüldüğü
ve maliyet hesaplamasının yapıldığı, öngörülen 2 adet bakım miktarının güzergahların
uzunluklarından bağımsız olarak tüm güzergah uzunluklarını kapsayacak bir biçimde
hesaplandığı,
Anılan nedenler ve gerekçeler doğrultusunda aşırı düşük teklif açıklamasının kabul
edilmesi ve en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenmeleri gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
Anılan maddenin gerekçesinde “Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlamak ve işin
gerektiği şekilde yapılmasına imkân verecek sorumlu bir teklif hazırlanıp hazırlanmadığını
tespit etmek üzere, ihale komisyonunun yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olduğunu
belirlediği teklifleri hemen reddetmek yerine, bu teklif sahiplerinden tekliflerinin bileşenleri
ile ilgili olarak açıklama istemesine ve bu açıklamalar çerçevesinde nihai değerlendirmesini
yapmasına imkân tanınmıştır.” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
…
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi
gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri
kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:
30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de
yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi
hariç) geçerli olması zorunludur.
…
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile
açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği
gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de
yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname
dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede
son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif
sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta
acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer
alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini
gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge
müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını
taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri
tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta
giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir.
Ancak birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait
olduğu işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış
olan Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)”
tablosundaki oran esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması
mümkündür. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 1/11/2019, işe başlama tarihi
1/1/2020 olan bir ihalede, ihale tarihi itibarıyla yıllık 100 TL olan sigorta prim tutarı maliyet
kalemi, Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı
tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Eylül ayı değişim oranı (%26,44) üzerinden;
2020 yılı için (100 TL*1,2644) 126,44 TL; 2021 yılı için (126,44 TL*1,2644) 159,87 TL;
2022 yılı için (159,87 TL*1,2644) 202,14 TL olarak hesaplanacaktır.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak
suretiyle açıklama yapılacaktır.
79.3.6. İhale dokümanında fiyat farkı verileceğine ilişkin düzenleme bulunmayan ve
birden fazla yılı kapsayan ya da ihale tarihi ile işin başlangıç tarihinin farklı yıllara ait
olduğu işlere ilişkin aşırı düşük teklif sorgulaması yazısında idarece önemli bir bileşen olarak
belirtilen ve istekliler tarafından ihale tarihi itibarıyla artış oranı ve/veya tutarı tespit
edilemeyen motorlu taşıtlar vergisi, araç muayene işlemleri gibi giderler ile mali
yükümlülükler ve/veya tarife bedellerinin, sonraki yıllara ilişkin bedelleri, ilk yıl için
öngörülen bedelin, ihale tarihi itibarıyla en son açıklanmış olan Yurtiçi Üretici Fiyatları
Endeksi “On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı (%)” tablosundaki oran üzerinden
güncellenerek hesaplanır. Örneğin; sözleşme süresi 3 yıl, ihale tarihi 15/11/2019, işe başlama
tarihi 1/1/2020 olan bir ihalede, motorlu taşıtlar vergisi tutarı ihale tarihi itibarıyla yıllık 100
TL olan maliyet kalemiz Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi on iki aylık ortalamalara göre
değişim oranı tablosunda en son açıklanmış olan 2019 yılı Ekim ayı değişim oranı (%22,58)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
üzerinden; 2020 yılı için (100 TL*1,2258) 122,58 TL; 2021 yılı için (122,58 TL*1,2258)
150,26 TL; 2022 yılı için (150,26 TL*1,2258) 184,19 TL olarak hesaplanacaktır.” açıklaması
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Personel Taşıma
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü ve bağlı hizmet merkezleri personelinin,
66 (altmışaltı) ayrı güzergâhtan 186 iş günü kuruma getirilip götürülmesi işidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Personel taşıma işi, İstanbul ilinde ve
Teknik Şartnamede belirlenen güzergahlarda gerçekleştirilecektir.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
66 (altmışaltı) adet servis aracının her biri için, sözleşme süresi içerisinde personel
taşıma hizmeti yapılacaktır. Yüklenici, personel taşıma hizmetinin yerine getireceği 66
(altmışaltı) adet servis aracının; her türlü kira-amortisman, sürücülerin işçilik giderleri,
akaryakıt, yağ, bakım-onarım, sigorta giderleri, araçların yıllık vergileri, araç muayene
giderleri, personel servis hizmetinin belirlenen güzergahlarda yapılabilmesi için yetki
mercilerinden alınması gereken izin ve işlemler, araçların üzerinde bulundurması gereken
tanıtım levhaları, araçların köprü geçiş giderleri ile güzergah izin belgelerinin teminine
ilişkin giderler teklif fiyata dahildir.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
Teknik Şartname’nin “İhalenin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “İstanbul Çalışma
ve İş Kurumu İl Müdürlüğü ve bağlı hizmet merkezleri personelinin, 66 (Altmışaltı) ayrı
güzergâhtan kuruma getirilip götürülmesi işidir.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “Kiralanacak Araç Sayısı” başlıklı 2’nci maddesinde “Yüklenici,
söz konusu personel taşıma hizmetini şartnameye ekli güzergâh ve yerler arasında; 66 adet 16
(OnAltı) yolcu taşıma kapasiteli servis aracı ile yerine getirecektir.” düzenlemesine,
Anılan Şartname’nin “İşin Yapılışı İle İlgili Diğer Hususlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “…6)
Araçların varış yerlerine geliş ve dönüşü günlük bir sefer (sabah geliş,
akşam dönüş) olarak kabul edilecektir.” düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.04.2023; işi bitirme tarihi 31.12.2023
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Başvuruya konu ihalenin İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından açık
ihale usulüyle elektronik ortamda gerçekleştirilen “Personel Taşıma” ihalesi olduğu, söz
konusu ihalede 24 adet ihale dokümanı edinildiği, 01.03.2023 tarihinde gerçekleştirilen
ihaleye 11 adet teklifin verildiği, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler
sonucunda Asos Kurumsal Hizmetler Turizm Temizlik Ticaret A.Ş.nin ekonomik açıdan en
avantajlı teklif sahibi, Atak Turizm Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi Şahtour Turizm Seyahat İnşaat
Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile Altur Turizm Servis ve Tic. Ltd. Şti.nin
teklifinin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildiği
anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri
değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre
teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlenen süre
içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları
yazılı olarak isteyeceği, yapılan yazılı açıklamaların dikkate alınarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği,
Aktarılan Kanun maddesinin gerekçesinde Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlamak
ve işin gerektiği şekilde yapılmasına imkân verecek sorumlu bir teklif hazırlanıp
hazırlanmadığını tespit etmek üzere, ihale komisyonunun yaklaşık maliyete göre aşırı düşük
olduğunu belirlediği teklifleri hemen reddetmek yerine, bu teklif sahiplerinden tekliflerinin
bileşenleri ile ilgili olarak açıklama istemesine ve bu açıklamalar çerçevesinde nihai
değerlendirmesini yapmasına imkân tanındığının ifade edildiği, burada ulaşılmak istenen
temel amacın “işin gerektiği şekilde yapılmasına imkân verecek sorumlu bir teklif hazırlanıp
hazırlanmadığını tespit etmek” olduğu anlaşılmıştır.
İhale dokümanı incelendiğinde, işin süresinin 9 ay olduğu, en uzun güzergahın Teknik
Şartname’nin ekinde yer verilen güzergah listesinin 35’inci sırasında yer alan 173 km mesafe
ile “Kocaeli – Sancaktepe Hizmet Merkezi” olduğu, İdari Şartname incelendiğinde iş
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
süresince her hatta/güzergahta 186 sefer yapılacağı,
İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif
açıklamasının talep edildiğine ilişkin 28.02.2023 tarihli yazıda “Personel Taşıma işine ait
ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri
tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri
ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 08.03.2023 tarihine kadar
İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 08.03.2023 tarihine kadar sunmanız
gerekmektedir.
…
Sunulması Gereken Belgeler
• İş Deneyim Belgesi Düzenlenemeyen Hallerde İş Deneyimini Gösteren Diğer
Belgeler(varsa)
• Teklifiniz kapsamında yer alan ve aşırı düşük tekliflerin tespiti amacıyla açıklama
istenen bileşenler;
1- Personel Giderleri
2- Araçların Amortisman/Kira Giderleri
3- Akaryakıt Giderleri
4- Zorunlu Mali Sorumluluk ve Kasko Sigortası Giderleri
5- Araçların Vergi Giderleri
6- Araçların Bakım ve Onarım Giderleri
7- Araç Muayene Giderleri
8- Sözleşme giderleri
9- İzin ve Yetki Belgesi Giderleri” ifadelerine yer verildiği,
24.03.2024 tarihinde düzenlenen ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin aşırı
düşük teklif açıklamasına yönelik yapılan değerlendirmede “1- İşin 01.04.2023 tarihinden
itibaren 9 ay süreceği ancak araç kiralama maliyetinin 12 aylık olarak yansıtıldığından,
2- Araç sigorta bedeli ve MTV bedelinin 9 aylık yerine 12 aylık olarak
hesaplandığından,
3- Araç Muayene ücreti ve egzoz muayene ücretinin KDV hariç fiyatlardan
hesaplanması gerekirken KDV dahil fiyat üzerinden hesaplandığından,
4- Araç bakım onarım masrafı açıklamasında araç başı 2 defa bakım yapılması
öngörülmüş ancak güzergâhların farklı km’lerde olması bakımın hangi periyotlarda yapılması
gerektiğine dair açıklama yapılmadığından, Şahtour Tur. Sey. Inş. Otom. San. ve Tic. Ltd.
Şti.nin teklifi reddedilmiştir.” ifadelerine yer verildiği,
İdarece şikayet üzerine verilen cevap yazısında “Başvuru sahibinin 1. iddiasına ilişkin
olarak Araçların Amortisman/Kira Giderleri açıklamasında teklifin kiralık araçlar ile hizmet
vereceği, bu kapsamda Soner Çiftçiden (Furkan Turizm taşımacılık) 12 aylık teklif aldığı,
teklifin Kamu İhale Genel Tebliğ 79.2.2.1. maddelerine uygun, teklif alınan firmanın faaliyet
belgesi ve teklifi imzalayanın imza beyannamesi olduğu, ancak işin süresinin Sözleşme
Tasarısı’nın “madde 9 - İşin süresi 9.1. İşe başlama tarihi 01.04.2023; işi bitirme tarihi
31.12.2023'’ olarak 9 ay belirlendiği, ihale konusu alanda faaliyet gösteren basiretli tacir
olma yükümlülüğünü haiz isteklilerin işin doğası gereği ihale konusu işe ait tekliflerini
hazırlarken ihalenin süresi göz önüne alınarak teklifini hazırlaması gerektiği, ancak araç
kiralama maliyetinin ise 12 aylık olarak hesaplandığı, her ne kadar 3.kişilerden alınacak
teklifin süresi ihale süresini kapsasa da toplam maliyetin ihaleye konu hizmet alımı süresinden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
fazla olması sebebiyle 12 aylık araç kiralama maliyetinin hizmet alım ihale süresi göz önüne
alınarak hesaplanması gerektiğinden, ayrıca sigorta ve MTV giderlerinin de her ne kadar 6
ay ve 12 aylık periyotlarda olsa da hizmet alımı ihalesinin süresi göz önüne alınıp
incelendiğinde basiretli tacirin söz konusu giderleri dikkate alarak teklifini hazırlaması
gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
ulaşılmıştır.
Başvuru sahibinin 2. İddiasına ilişkin olarak; Hizmet Alım İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği Yaklaşık Maliyete İlişkin İlkeler başlıklı 7. Madde hükümleri kapsamında,
yaklaşık maliyetin KDV hariç olarak hesaplanacağına dair yasal sorumluluk bildirilmiştir.
İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan
isteklilerin teklifler ile Kamu İhale Genel Tebliğ 79.1.2. maddesi kapsamında kullanılan sınır
değer formülünde kullanılan yaklaşık maliyetin ilgili yönetmelik gereği KDV’siz hesaplandığı,
ayrıca ihaleye istekli olarak katılan firmaların tekliflerinin KDV hariç olarak sunduğu,
dolayısıyla yapılan açıklamalarda KDV’siz fiyatlar ile yapılması gerektiğinden, ayrıca bahse
konu maliyetlerin henüz gerçekleşmemiş olduğu sadece maliyet açıklamasında hesap
yaparken kullanıldığından KDV kalemi konusunda kesinleşen maliyetler oluşmadığından
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin 3. İddiasına ilişkin olarak; Araçların Bakım ve Onarım Giderleri
kalemi açıklanırken her araç için bakım masrafı kalemi oluşturulduğu, ancak her güzergahın
farklı km de olması sebebiyle hangi sıklıkta ya da hangi şartlarda bakım masrafı oluşacağı
hususunda açıklamaların bulunmaması, şikayet dilekçesi açıklamasında Wolkswagen
araçların Türkiye Resmi Sitesi’nden alman ekran görüntüsünde Soner Çiftçi (Furkan Turizm
taşımacılık) tan 12 aylık teklif alınan Yeni Crafter marka araçlara ait Periyodik bakımın her
20.000 km de yada yılda bir yapılabileceği, teknik şartnamede bulunan güzergahların günlük
km ile toplam sefer sayısı çarpımında, hizmet alımı süresi boyunca 3 adet aracın 20.000 km
sınırını geçtiği ve bakım maliyeti oluşacağı görünmektedir. Dolayısıyla her hat için 2 adet
bakım masrafının işin doğası gereği fazla maliyet oluşturduğundan başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.
Başvuru sahibinin tüm iddiaları dikkate alındığında aşırı düşük savunmasında
idaremize vermiş olduğu açıklamalar neticesinde söz konusu işe ait maliyet kalemleri fazla
olarak hesaplandığı, yapılan fazla hesaplamalar sonucu maliyetler toplamı tablosunda
değişikler oluşacağı, dolayısıyla aşırı düşük savunmasında bulunan firma karı, diğer kalemler
ve muhtelif giderler kaleminin yanlış hesaplandığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin
iddialarının yerinde olmadığı görülmüştür.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu hususlara yönelik yapılan incelemede; aşırı düşük teklif açıklamasında
araç kiralama gideri, MTV gideri ve araç sigorta giderinin 66 araç esas alınarak 12 ay
üzerinden hesaplandığı, araç bakım onarım giderinin 66 araç esas alınarak 2 defa bakım
yapılacağı öngörülerek hesaplandığı, araç muayene ve egzoz emisyon giderinin KDV dahil
fiyat üzerinden hesaplandığı anlaşılmıştır.
Araç bakım onarım giderine ilişkin olarak; ihale komisyonu kararında “Araç bakım
onarım masrafı açıklamasında araç başı 2 defa bakım yapılması öngörülmüş ancak
güzergâhların farklı km’lerde olması bakımın hangi periyotlarda yapılması gerektiğine dair
açıklama yapılmadığı” ifadesine, şikayet başvurusu üzerine verilen cevap yazısında ise
“Araçların Bakım ve Onarım Giderleri kalemi açıklanırken her araç için bakım masrafı
kalemi oluşturulduğu, ancak her güzergahın farklı km de olması sebebiyle hangi sıklıkta ya da
hangi şartlarda bakım masrafı oluşacağı hususunda açıklamaların bulunmaması, şikayet
dilekçesi açıklamasında Volkswagen araçların Türkiye Resmi Sitesi’nden alman ekran
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
görüntüsünde Soner Çiftçi (Furkan Turizm taşımacılık) tan 12 aylık teklif alınan Yeni Crafter
marka araçlara ait Periyodik bakımın her 20.000 km de yada yılda bir yapılabileceği, teknik
şartnamede bulunan güzergahların günlük km ile toplam sefer sayısı çarpımında, hizmet alımı
süresi boyunca 3 adet aracın 20.000 km sınırını geçtiği ve bakım maliyeti oluşacağı
görünmektedir. Dolayısıyla her hat için 2 adet bakım masrafının işin doğası gereği fazla
maliyet oluşturduğundan başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı görülmüştür.”
ifadelerine yer verildiği, doküman düzenlemeleri dikkate alındığında başvuru sahibinin
iddiasında da yer verildiği üzere en uzun güzergahın 173 km olduğu, 186 sefer üzerinden
hesaplama yapıldığında toplam mesafenin 32.178 km olduğu ve dolayısıyla bu mesafenin bir
araç için en uzun mesafeyi teşkil edeceği, açıklama kapsamında belirtilen Volkswagen
markalı Yeni Crafter model araçların 20.000 km bir bakım yapılacağının ifade edildiği, söz
konusu hususun internet adresi üzerinden temin edilen bilgilerle uyumlu olduğu, bu bağlamda
en uzun hat göz önünde bulundurulduğunda işin süresinde en fazla 2 kez bakım yapılmasının
yeterli olabileceği anlaşılmıştır. Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde
tüm araçlar için 2 kez bakım öngörülerek hesaplama yapıldığı görülmüştür.
Yukarıda da aktarıldığı üzere aşırı düşük teklif açıklamasında hedeflenen temel amacın
“işin gerektiği şekilde yapılmasına imkân verecek sorumlu bir teklif hazırlanıp
hazırlanmadığını tespit etmek” olduğu, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklanması
müessesesinin, istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulurken idarece sorumlu
bir teklif hazırlanıp hazırlanmadığının belirlenmesine yönelik bir süreç olduğu, aktarıldığı
üzere başvuru sahibi tarafından sunulan belgelerde araç kiralama gideri, MTV gideri ve
sigorta giderinin işin süresinden daha fazla süre esas alınarak hesaplandığı, araç bakım onarım
giderinin 2 kez olacak şekilde öngörüldüğü, araç muayene ve egzoz emisyon giderinin KDV
dahil olarak hesaplandığı, bu bağlamda işin süresinin 9 ay olduğu ve diğer hususlar dikkate
alındığında (KDV dahil hesaplama yapılması gibi) başvuru sahibinin aşırı düşük teklif
açıklamasında söz konusu hususlarda lehine herhangi bir avantaj sağlamadığı, fazla maliyet
hesaplanması durumunda dahi teklif edilen fiyat ile işin yapılabileceğinin tevsik edildiği, bu
çerçevede idarece tesis edilen işlemin mevzuata uygun olmadığı ve başvuru sahibinin aşırı
düşük teklif açıklamasının belirtilen gerekçelerle uygun bulunmayarak teklifinin
reddedilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kamu İhale Kurumu” başlıklı
53’üncü maddesinin (j) fıkrasına eklenen “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde
başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde
Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine
kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.” hükmü
gereğince iddialarında haklı bulunan başvuru sahibinin yazılı talebi halinde başvuru bedelinin
iadesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından 82.018,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri
hesabına yatırıldığı, yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında
haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz
gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 82.018,00 TL’lik
başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/029
: 16
: 17.05.2023
: 2023/UH.II-754
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Şahtour Turizm Seyahat İnşaat
Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamasının ihale
komisyonu kararında belirtilen gerekçelerle reddedilmesinin yerinde olmadığı anlaşıldığından
teklifinin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun
olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) 4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince
düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün
içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.