Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü
/
2022/1227993-21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
Bilgi
İKN
2022/1227993
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1227993 İhale Kayıt Numaralı “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların
Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz)
Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 15.12.2022 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların
Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz)
Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 09.12.2022 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 09.12.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
19.12.2022 tarih ve 67679 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 19.12.2022 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 04.05.2023 tarihli ve
2023/MK-94 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1569-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konusu işte tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında puanlama kriterlerine yer
verilmesine rağmen puanlamaya ilişkin gerekçeli kararın onaylı ihale işlem dosyasında yer
almadığı, bu hususun mevzuata aykırı olduğu,
2) İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde teklif fiyata dâhil olan giderler arasında
yer verilmiş olmasına rağmen Sözleşme Tasarısı’nın 21’inci maddesinde sigorta kapsam ve
teminat limitlerine ilişkin bilgi verilmemesinin mevzuata aykırı olduğu,
3) Küresel anlamda araç tedarikinde yaşanan sorunlar dikkate alınacak olursa araçlar
için model şartı getirilmesinin, diğer yandan teknik özellikleri itibariyle işin ifası aşamasında
bir katkısı olmayan ancak hâlihazırda işi yürüten firmanın envanterinde yer alan, temin
edilmesi güç araçların (Örneğin, elektrikli basınçlı yıkama aracı ve monoblok kaldırım ve yol
süpürme makinesi hidrostatik araçları ithal olup Türkiye’ de yoktur ve yurtdışından ithali de
bugün itibariyle mümkün değildir) tarif edilmesinin ihale tarihi ile işe başlama tarihi
arasındaki sürenin kısalığı da dikkate alınacak olursa ihaleye katılımı/rekabeti engelleyerek
kamu zararına neden olacağından dolayı mevzuata aykırı olduğu,
4) İhale sürecinde tekliflerin değerlendirilmesi ile şikâyet ve itirazen şikâyet sürecinde
geçecek süreler dikkate alındığında, ihale tarihi 15/12/2022 olarak belirlenen ihalede Teknik
Şartname’nin 2’nci maddesinde yer alan iş bitiş tarihine göre işe başlama tarihi olarak
belirtilen 01/01/2023 tarihinde fiilen işe başlanılmasının mümkün olmadığı, ihaleye konu
araçların her birinin farklı faaliyet alanlarında kullanıldığından ve her bir aracın ayrıntılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
teknik özellikleri haiz olduğundan, ihalenin süresi, ihalenin parasal büyüklüğü ve ihale
konusu işin gerçekleştirileceği alanlar da göz önüne alındığında, söz konusu ihalenin kısmi
teklife açılmasının zorunluluk arz ettiği, bununla birlikte İdari Şartname’de işin tamamı için
teklif verileceği belirtildiğinden bahse konu bu durumun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
5’inci maddesinde ifade edilen temel ilkelerden rekabetin sağlanması ilkesine aykırı olduğu,
bu nedenle ihalenin iptali veya işe başlama tarihinin ertelenmesinin gerektiği,
Şöyle ki; ihale tarihinin “15/12/2022” tarihi olduğu ve yüklenici ile sözleşme
imzalanabilmesi için beklenilmesi gereken yasal süreler de dikkate alındığında sözleşmenin
imzalanma tarihi ile işe başlama tarihi olan “01/01/2023” tarihi arasındaki sürenin kısa bir
süre olacağı, üstelik sözleşmenin imzalanma tarihinin iş başlama tarihinden ileri bir tarih
olma ihtimalinin de bulunduğu, ayrıca ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması istenilen
araçların ayrıntılı teknik özellikleri olan nitelikli araçlar olduğu, küresel ölçekte araç tedarik
zincirinde bozulmalar meydana geldiğinden dolayı araçların tedarikinin sorunlu olduğu,
yüklenici tarafından temin edilecek araçların işe başlama tarihinde idareye teslim edileceği ve
araçların teslimi için belirlenen sürenin makul olmadığı ve teslim edilmemesi halinin de ağır
aykırılık hali olarak tanımlandığı dikkate alındığında, iddia konusu düzenlemenin Kamu İhale
Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırılık içerdiği anlaşıldığından,
ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
Kaldı ki, idarenin şikâyete cevap yazısında Sözleşme Tasarısı’nda zeyilname yapıldığı
ifade edilmesine rağmen Teknik Şartname ve Sözleşme Tasarısı’nda yer alan işe başlama/bitiş
ve işin süresi bilgilerinin çelişkili olduğu ve mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
Bahse konu işin işe başlama tarihinden itibaren 21 ay sürebilmesi ve işin bitiş tarihinin
mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemesi gerektiğine dair
şartın da göz ardı edilmemesi için işe 01/01/2023 tarihinde başlanmasının gerekli olduğu,
5) İhale konusu işte çalıştırılacak araç ve iş makineleri için gün üzerinden teklif
alındığı, bahse konu araçların 7/24 esaslı olarak iş süresince idareye teslim edileceği ve
yüklenici tarafından ihale konusu iş dışında başka bir işte kullanılmalarının söz konusu
olmayacağı, bu koşullar altında Teknik Şartname’nin 5.13’üncü maddesine göre yüklenicinin
kusuru olmaksızın araçların çalıştırılmaması halinde (Örneğin, idare personelinin kaza
yapması) yükleniciye ödeme yapılmayacağına dair düzenleme yapılmasının mevzuata aykırı
olduğu,
6) Teknik Şartname’nin 7.2’nci maddesinde yer alan “Sigorta poliçeleri, sözleşmenin
yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından idareye teslim edilecektir.” şeklindeki
düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
7) Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinin boş bırakılmasının Tip
Sözleşmeye/mevzuata aykırı olduğu, şikâyet başvurularında yer almayan ancak itirazen
şikâyet başvurularında yer alan söz konusu iddianın (7.iddia) esastan değerlendirilmesi
gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe
başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere,
malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır.
Yüklenici, garanti süresi içinde taahhüt ettiği bütün işlerin ve malzemelerin ve ilgili
tesislerin bakım ve özeninden bu sürenin sonuna kadar sorumlu olacaktır.” hükmü,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme Tasarısı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim,
bakım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.39
…………………………” düzenlemesi, anılan maddeye ait 39 nolu dipnotta “İhale konusu
hizmet alımlarında, montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek
hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde bunlara ait şartlar ayrıntılı olarak burada
belirtilecektir.” düzenlemesi,
İncelenmekte olan ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin
bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve
Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 21 Ay Süreli 24 Adet (7 Adedi İdare Aracı.) Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve
Parkların Temizliği, Çöp Toplama ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama
(Sürücüsüz) Hizmet Alımı İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Döşemealtı Belediyesi Sınırları
içerisindeki tüm mahalleler” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi
destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Bu madde boş
bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 5’inci maddesinde “…5.9 Yüklenici
tarafından tedarik edilecek araçlar ve iş makinelerinin vergi, resim, harç, amortisman, tamir
bakım onarım, yedek parça, sermaye faizi sigorta, nakil montaj demontaj, yağlama,
akaryakıt, lastik giderleri, araçların muayene giderleri yükleniciye ait olacaktır.
5.10 İhale konusu iş de kullanılmak üzere İdare tarafından verilecek araç ve iş
makinelerinin tamir bakım onarım, yedek parça, nakil montaj demontaj, yağlama, akaryakıt,
lastik giderleri, yüklenici tarafından karşılanacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
5.11 İdare tarafından sağlanacak araç ve iş makineleri hasarsız, eksiksiz, çalışır
durumda, bakım onarım ihtiyacı olmayacak şekilde, lastiklerin diş derinliği en az 3 mm.
olacak şekilde teslim edilecektir.
5.12 Yüklenici, İdare'ye teslimatını gerçekleştirdiği araçların ve iş makinelerinin
arıza, tamir, bakım, onarım, muayene v.b. işlerin takip, kontrol, yürütülmesi ile bu işlemlerde
araçların ilgili yerlerden teslim alınıp verilmesinden sorumludur…” düzenlemesi yer
almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin Döşemealtı Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından
gerçekleştirilen “21 Ay Süreli Cadde, Sokak, Yeşil Alan ve Parkların Temizliği, Çöp Toplama
ve Taşıma İşleri İçin İş Makinesi ve Araç Kiralama (Sürücüsüz) Hizmet Alımı” işi olduğu,
bahse konu ihalenin 15.12.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, ihalede 34
adet ihale dokümanının EKAP üzerinden indirildiği, ihaleye 15 isteklinin teklif verdiği,
20.01.2023 tarihli ihale komisyonu kararına göre 7 geçerli teklifin bulunduğu, idarece
hesaplanan sınır değer tutarının altında kalan Özka Grup Petrol A.Ş. ve Yöresel Temizlik
Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat
San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’ndan aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği,
bu isteklilerden Özka Grup Petrol A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının
yeterli görülmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım
Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret
Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunarak, ihalenin anılan
firma üzerinde bırakıldığı, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin belirlenmediği
.
görülmüştür
İhale dokümanına ilişkin başvuru sahibi tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu
üzerine yapılan incelemede 11.01.2023 tarihli ve 2023/UH.II-96 sayılı Kamu İhale Kurulu
kararı ile itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği, 20.01.2023 tarihinde ihale
komisyonu kararının alındığı ve 26.01.2023 tarihinde ihale yetkilisinin onayına sunulduğu
ancak aynı tarihte söz konusu ihale komisyonu kararının ihale yetkilisi tarafından
onaylanmadığı ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve
ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesi çerçevesinde ihalenin iptal edildiği, ihalenin iptal
gerekçelerine de ihale komisyonu kararının ekinde yer verildiği görülmüştür.
İhalenin iptali kararı üzerine 01.02.2023 tarihli dilekçe ile Kuruma itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuş ve yapılan inceleme neticesinde 22.02.2023 tarihli ve 2023/UH.II-
407 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile idarece tesis edilen ihalenin iptali işleminin 4734
sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde belirtilen temel ilkelere uygun olmadığı,
iptal yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak kullanılmadığı sonucuna
varılmış olup, idarenin ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmiştir.
Anılan Kamu İhale Kurulu kararı üzerine alınan ihale komisyonu kararında Yöresel
Temizlik Peyzaj Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama
İnşaat San. ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklaması uygun
bulunarak, ihalenin anılan firma üzerinde bırakıldığı, ihalede ekonomik açıdan en avantajlı
ikinci teklifin belirlenmediği görülmüştür.
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen Yöresel Temizlik Peyzaj
Tarım Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve
Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı tarafından teklifinin geçerli olmadığına yönelik itirazen
şikâyet başvurusunda bulunulmuş ve yapılan inceleme neticesinde 05.04.2023 tarihli ve
2023/UH.II-590 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile itirazen şikâyet başvurusunun reddine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
karar verilmiştir.
Anılan Kamu İhale Kurulu kararı üzerine idare ile Yöresel Temizlik Peyzaj Tarım
Turizm Hizmet Organizasyonu Ticaret Ltd. Şti.-Metro Araç Kiralama İnşaat San. ve Ticaret
Anonim Şirketi İş Ortaklığı arasında 19.04.2023 tarihinde sözleşme imzalandığı görülmüştür.
İlerleyen süreçte başvuru sahibi Halil Çalık tarafından 11.01.2023 tarihli ve
2023/UH.II-96 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle dava açıldığı ve açılan
davada Ankara 23. İdare Mahkemesinin 22/03/2023 tarihli ve E: 2023/244, K: 2023/546
sayılı kararında “…5- Uyuşmazlığın; davacının, ihale konusu işte çalıştırılacak araç ve iş
makineleri için gün üzerinden teklif alındığı, bahse konu araçların 7/24 esaslı olarak iş
süresince idareye teslim edileceği ve yüklenici tarafından ihale konusu iş dışında başka bir
işte kullanılmalarının söz konusu olmayacağı, bu koşullar altında Teknik Şartname’nin
5.13’üncü maddesine göre yüklenicinin kusuru olmaksızın araçların çalıştırılmaması halinde
(Örneğin, idare personelinin kaza yapması) yükleniciye ödeme yapılmayacağına dair
düzenleme yapılmasının mevzuata aykırı olduğu iddiası yönünden incelenmesinden;
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6.
maddesinde, “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir. Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır. Yüklenici, bu Genel Şartnamede
öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan
dolayı bizzat sorumludur.” hükmü yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16. maddesinde “...16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı
satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi
birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30
sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.”
kuralına yer verilmiştir.
Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı 5. maddesinde, “5.13. Araç ve iş
makineleri ile ilgili mevzuatların öngördüğü belge, konfor, teçhizat ve eksikliklerinden
kaynaklı trafikten men edilmesi, alı konması, görevini yapamaz duruma gelmesi, arıza, kaza,
hırsızlık, gasp, yangın, terör hareketi, doğal afet nedenleriyle hizmet dışı veya kullanılamaz
hale gelmesi gibi durumlarda yüklenici araç ve iş makineleri yerine en az aynı teknik
özelliklerde (idarenin onayı alınarak) ikame araç ve iş makinelerini 10 takvim günü içerisinde
sağlayacaktır. İkame araç ve iş makinelerinin temin edilmesine kadar geçecek süre puantajda
belirtilecek ve o günler için araç ve iş makineleri çalışmadı olarak gösterilecek ve hakedişten
düşülecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, yüklenicinin işleri gereken özeni
göstererek planlayacağı, projelendireceği, yürüteceği, tamamlayacağı ve işlerde olabilecek
kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak gidereceği; ayrıca yüklenicinin, bu
sorumluluklarını yerine getirmesi için olması gereken bütün denetim, muayene ve testleri
kalıcı veya geçici nitelikte yaptıracağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipmanı temin edeceği
görülmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
İhale dokümanı düzenlemelerinden ise; araç ve iş makineleri ile ilgili mevzuatın
öngördüğü belge, konfor, teçhizat ve eksikliklerinden kaynaklı trafikten men edilmesi, alı
konulması, görevini yapamaz duruma gelmesi, arıza, kaza, hırsızlık, gasp, yangın, terör
hareketi, doğal afet nedenleriyle hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi gibi durumlarda
yüklenicinin en az aynı teknik özelliklerde ve idarenin onayını alarak ikame araç ve iş
makinelerini 10 (on) takvim günü içerisinde sağlayacağı, idare tarafından ikame araç ve iş
makinelerinin temin edilmesine kadar geçecek sürenin puantajda belirtileceği, o günler için
“araç ve iş makineleri çalışmadı” şeklinde gösterileceği ve hakedişten düşüleceği ayrıca ilgili
cezai hükümlerin uygulanacağı açıklanmıştır.
Yapılan incelemede, yüklenicinin işleri gereken özeni göstererek planlayacağı,
projelendireceği, yürüteceği, tamamlayacağı ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme
hükümlerine uygun olarak gidereceği ve işçilik, malzeme, tesis, ekipmanı temin edeceği
görülmekle birlikte; araç ve iş makinelerinin arıza, kaza, hırsızlık, gasp, yangın, doğal afet
nedenleriyle hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi durumunda ikame araç ve iş
makinelerini 10 (on) takvim günü içerisinde sağlaması gerektiği, ikame araç ve iş
makinelerinin temin edilmesine kadar geçecek sürenin puantajda belirtilerek hakedişten
düşüleceği, başka bir deyişle yüklenicinin ikame araç ve iş makinesi sağlaması halinde ikame
edilene kadarki sürenin hakedişten düşülerek yükleniciye ödeme yapılacağı ve ilgili cezai
hükümlerin uygulanacağı, basiretli tacir olma yükümlülüğü çerçevesinde yüklenicinin ihale
konusu işi ihale dokümanı kriterlerine göre yerine getirmekle sorumlu olduğu, söz konusu
düzenlemenin mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiası yerinde
görülmeyerek reddedildiği anlaşılmaktadır.
Olayda; bahsi geçen ihalenin Teknik Şartnamesi'nin 5.13. maddesinde yer verilen,
araç ve iş makinelerinin ilgili mevzuatın öngördüğü belge, konfor, teçhizat ve eksikliklerinden
kaynaklı trafikten men edilmesi, alı konulması, görevini yapamaz duruma gelmesi, arıza,
kaza, hırsızlık, gasp, yangın, terör hareketi, doğal afet nedenleriyle hizmet dışı veya
kullanılamaz hale gelmesi gibi durumlarda yüklenicinin en az aynı teknik özelliklerde ve
idarenin onayını alarak ikame araç ve iş makinelerini 10 (on) takvim günü içerisinde sağlama
hususu idarenin devamlılığı ilkesi kapsamında uygun görülmekle birlikte, aranan şartları haiz
araç ve iş makinelerinin idareye tesliminden sonra yüklenicinin herhangi bir kusuru
olmaksızın (arıza, kaza, hırsızlık, gasp, yangın, terör hareketi, doğal afet, gibi) nedenlerle
hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi halinde ikame araç ve iş makinelerinin temin
edilmesine kadar geçecek süre puantajda belirtilerek o günler için araç ve iş makineleri
çalışmadı olarak gösterilmek suretiyle hakedişten düşülmesi sorumluluk hukuku açısından
uygun görülmemiştir.
Bu itibarla; davacının bu iddiasının yukarıda anılan kısmı yerinde görülerek işlem
tesis edilmesi gerekirken, talebinin yukarıda yer verilen gerekçeyle reddine ilişkin dava
konusu işlemin bu kısmı açısından hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
…
7- Uyuşmazlığın; davacının, Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinin boş
bırakılmasının Tip Sözleşmeye mevzuata aykırı olduğu, şikayet başvurularında yer almayan
ancak itirazen şikayet başvurularında yer alan söz konusu iddianın (7.iddia) esastan
değerlendirilmesi gerektiği iddiası yönünden incelenmesinden;
…Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından
öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari
başvuru
yolunda
şikâyet
yoluna
başvurulmadan
itirazen
şikâyet
yoluna
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikâyet
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.
Bu çerçevede şikâyet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası
olması nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet
başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği
anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, uyuşmazlık konusu olan iddiaların bunu ileri süren aday/istekli
olabilecek/istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya farkına varılmış
olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde ve her durumda ihale gününden 3 iş günü
öncesine kadar bu iddiaları incelemek ve sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri
sürülmesi de gerekmektedir.
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikâyet dilekçesinde yer alan iddiaların
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz konusu
iddia/iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren
10 gün içerisinde ve her durumda ihale gününden 3 iş günü öncesine kadar ileri sürülme
zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen iddiaların da süre aşımı
sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer verdiği 7'nci iddiasına
konu hususu öğrendiği 09/12/2022 tarihini izleyen günden itibaren on gün içinde yazılı
şekilde ve her durumda ihale gününden (15/12/2022) 3 iş günü öncesine (09/12/2022) kadar
ileri sürmesi gerekirken, bu süre geçtikten sonra 19/12/2022 tarihinde doğrudan itirazen
şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının süre yönünden
reddedildiği görülmektedir.
Ancak, Kanun'un 56. maddesinin lafzından, başvuru sahibinin iddialarından sadece
şikâyette yer alan iddiaların anlaşılamayacağı, Kanun'da böyle bir sınırlama yapılmadığı,
Kamu İhale Kurulu tarafından başvuru sahibinin itirazen şikâyet başvurusundaki
iddialarının, şikâyet aşamasında öne sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın incelenmesi
gerektiği anlaşılmaktadır.
Haliyle davacının, şikâyet başvurusunun reddi üzerine 4734 sayılı Kanun'da
öngörülen şekil ve usul kurallarına uygun olarak itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu
görüldüğünden, davacının itirazen şikâyet başvurusunun 7. maddesinde yer alan iddianın
incelenmesi gerekirken, bu iddianın şikâyet başvurusunda ileri sürülmediği gerekçesiyle
itirazen şikayet başvurusunun şekil yönünden reddine ilişkin dava konusu işlemin bu kısmı
açısından hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Diğer yandan, davalı idare tarafından davacının şikâyet başvurusunda yer vermediği
hususlara itirazen şikâyet başvurusunda yer verilmiş olması nedeniyle İhalelere Yönelik
Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 15. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında başvurunun
şikâyete konu edilmeyen kısımlarının idareye gönderilmesi gerektiği ve bu kuralın
uygulanması hâlinde şikâyet başvurusu süresinde yapılmış olmayacağından söz konusu
iddialar yönünden başvurunun süresinde de yapılmadığı gerekçesiyle süre yönünden ret
kararı verilmiş ise de, ilgili kuralın davalı idareye şikâyet başvurusunda bulunulmaksızın
doğrudan Kamu İhale Kurumu'na başvurulması hâline yönelik bir düzenleme olduğu, somut
olayda ise davacının öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu ve daha sonra yapmış
olduğu itirazen şikâyet başvurusunda ilk başvuruda yer almayan iki hususa daha yer verdiği,
davalı idare tarafından bu iddiaların incelenmesi amacıyla ihtiyaç duyulması hâlinde itirazen
şikâyet başvurusu incelenmeden önce her türlü bilgi ve belgenin de ilgili idareden istenilmesi
suretiyle inceleme yapılabileceği, bu bakımdan söz konusu iddialar yönünden başvurunun
ilgili idareye gönderilmesinin zorunluluk arz etmediği ve itirazen şikâyet dilekçesindeki yeni
iddiaların incelenmesine engel bir durum bulunmadığı anlaşılmaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
Bu itibarla, yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde şikâyet başvurusunda ileri
sürülmemiş olsa dahi itirazen şikâyet başvurusunda yer alan hususların incelenmesi gerektiği
göz önüne alındığında, 09/12/2022 tarihli şikâyet başvurusunun idarenin 14/12/2022 tarihli
işlemi ile reddi üzerine 19/12/2022 tarihinde yapılan itirazen şikâyet başvurusu süresinde
olduğundan, dava konusu Kurul kararının başvurunun süre yönünden reddine ilişkin dava
konusu işlemin bu kısmı açısından da hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Nitekim; Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 21/09/2021 tarih ve E:2021/3483,
K:2021/2953 sayılı kararı da bu yöndedir.” gerekçesiyle itirazen şikâyet dilekçesinde ileri
sürülen 5 ve 7’nci iddialara ilişkin kısmının iptaline, 1, 2, 3, 4 ve 6’ncı iddialara dair kısmı
yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca alınan 04.05.2023 tarihli ve
2023/MK-94 sayılı kararda “1- Kamu İhale Kurulunun 11.01.2023 tarihli ve 2023/UH.II-96
sayılı kararının 5 ve 7’nci iddialar ile ilgili değerlendirmeleri içeren kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
7’nci iddiasının esasının incelenmesine,” karar verilmiştir.
Söz konusu Kurul kararı üzerine esas incelemesi başvuru sahibinin 7’nci iddiası ile
sınırlı yapılmıştır.
Başvuru sahibinin 7’nci iddiasında Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinin boş
bırakılmasının Tip Sözleşmeye/mevzuata aykırı olduğu iddia edilmekte olup, yapılan
incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinin boş bırakıldığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat açıklamaları ile doküman düzenlemelerinden, yüklenicinin
sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacağı,
yürüteceği, tamamlayacağı ve işlerde olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun
olarak gidereceği, bu sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici
nitelikte olsun, gereken bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracağı ve işçilik, malzeme,
tesis, ekipmanı temin edeceği, garanti süresi içinde taahhüt ettiği bütün işlerin ve
malzemelerin ve ilgili tesislerin bakım ve özeninden bu sürenin sonuna kadar sorumlu
olacağı, ihale konusu hizmet alımlarında, montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım,
yedek parça gibi destek hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde bunlara ait şartlara Sözleşme
Tasarısı’nın 33’üncü maddesinde ayrıntılı olarak yer verileceği anlaşılmıştır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 33’üncü maddesinde herhangi bir düzenlemeye yer
verilmediği görülmekle birlikte Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde ihale konusu iş
kapsamında kullanılacak araçların bakım-onarım ve yedek parça hizmetlerine ilişkin şartlara
yer verildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, idare tarafından ihale konusu iş kapsamında ihtiyaç duyulması
halinde montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça hizmetlerine ilişkin
ayrıntılı düzenlemelere Sözleşme Tasarısı’nın 33’üncü maddesinde yer verileceği, bu
kapsamda her ne kadar ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 33’üncü maddesinin boş bırakıldığı
görülse de idare tarafından araçların bakım-onarım ve yedek parça hizmetlerine ilişkin
şartların ayrıntılı düzenlemelerine Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde yer verildiği,
dolayısıyla söz konusu hususlara ilişkin ayrıntılara Sözleşme Tasarısı’nın ilgili maddesinde
yer verilmese de ihale dokümanının bir bütün olduğu ve bahse konu düzenlemelere Teknik
Şartname’de yer verildiği görüldüğünden bu konuyla ilgili ihale dokümanında herhangi bir
belirsizliğin olmadığı, söz konusu düzenlemenin tekliflerin hazırlanması açısından belirsizliğe
mahal verecek bir durum oluşturmadığı, bu bakımdan başvuru sahibinin iddiasının yerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 11.01.2023 tarihli ve 2023/UH.II-96 sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali
istemiyle açılan davada Ankara 23. İdare Mahkemesinin 22/03/2023 tarihli ve E: 2023/244,
K: 2023/546 sayılı kararında itirazen şikâyet dilekçesinde ileri sürülen 5 ve 7’nci iddialara
ilişkin kısmının iptaline karar verildiği anlaşılmış olup, anılan mahkeme kararında itirazen
şikâyet dilekçesinde ileri sürülen 5’inci iddia ile ilgili “…Olayda; bahsi geçen ihalenin Teknik
Şartnamesi'nin 5.13. maddesinde yer verilen, araç ve iş makinelerinin ilgili mevzuatın
öngördüğü belge, konfor, teçhizat ve eksikliklerinden kaynaklı trafikten men edilmesi, alı
konulması, görevini yapamaz duruma gelmesi, arıza, kaza, hırsızlık, gasp, yangın, terör
hareketi, doğal afet nedenleriyle hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi gibi durumlarda
yüklenicinin en az aynı teknik özelliklerde ve idarenin onayını alarak ikame araç ve iş
makinelerini 10 (on) takvim günü içerisinde sağlama hususu idarenin devamlılığı ilkesi
kapsamında uygun görülmekle birlikte, aranan şartları haiz araç ve iş makinelerinin idareye
tesliminden sonra yüklenicinin herhangi bir kusuru olmaksızın (arıza, kaza, hırsızlık, gasp,
yangın, terör hareketi, doğal afet, gibi) nedenlerle hizmet dışı veya kullanılamaz hale gelmesi
halinde ikame araç ve iş makinelerinin temin edilmesine kadar geçecek süre puantajda
belirtilerek o günler için araç ve iş makineleri çalışmadı olarak gösterilmek suretiyle
hakedişten düşülmesi sorumluluk hukuku açısından uygun görülmemiştir.
Bu itibarla; davacının bu iddiasının yukarıda anılan kısmı yerinde görülerek işlem
tesis edilmesi gerekirken, talebinin yukarıda yer verilen gerekçeyle reddine ilişkin dava
konusu işlemin bu kısmı açısından hukuka uyarlık bulunmamaktadır…” ifadelerine yer
verildiği ve söz konusu mahkeme kararının gereğini teminen alınan 04.05.2023 tarihli ve
2023/MK-94 sayılı Kamu İhale Kurulu kararında ise “1- Kamu İhale Kurulunun 11.01.2023
tarihli ve 2023/UH.II-96 sayılı kararının 5 ve 7’nci iddialar ile ilgili değerlendirmeleri içeren
kısmının iptaline” karar verildiği görülmüş olup, anılan Mahkeme kararında belirtilen
gerekçeler doğrultusunda, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a)
bendi gereğince ihalenin iptaline karar verilmesi gerekmektedir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt
bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının
başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi
üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer
hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/030
: 19
: 24.05.2023
: 2023/UH.II-786
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.