Ana Sayfa / Kararlar / TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Stok Kontrol Dairesi Başkanlığı / 2022/724049-Polatlı-Konya Hat Kesiminde Tesis Edilen Yüksek Hızlı Tren Sinyalizasyon, Haberleşme, GSM-R ve Ankara CTC Kumanda Merkezi Sistemleri ile Alt Sistemlerinin 3 Yıl Süre ile Bakım İşlerinin Yaptırılması İşi
Bilgi
İKN
2022/724049
Başvuru Sahibi
Yapı Merkezi İnşaat ve San. A.Ş.
İdare
TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Stok Kontrol Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Polatlı-Konya Hat Kesiminde Tesis Edilen Yüksek Hızlı Tren Sinyalizasyon, Haberleşme, GSM-R ve Ankara CTC Kumanda Merkezi Sistemleri ile Alt Sistemlerinin 3 Yıl Süre ile Bakım İşlerinin Yaptırılması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Yapı Merkezi İnşaat ve San. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Stok Kontrol Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/724049 İhale Kayıt Numaralı “Polatlı-Konya Hat Kesiminde Tesis Edilen Yüksek Hızlı  
Tren Sinyalizasyon, Haberleşme, GSM-R ve Ankara CTC Kumanda Merkezi Sistemleri ile  
Alt Sistemlerinin 3 Yıl Süre ile Bakım İşlerinin Yaptırılması İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Stok Kontrol Dairesi Başkanlığı  
tarafından 14.10.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Polatlı-Konya Hat  
Kesiminde Tesis Edilen Yüksek Hızlı Tren Sinyalizasyon, Haberleşme, GSM-R ve Ankara  
CTC Kumanda Merkezi Sistemleri ile Alt Sistemlerinin 3 Yıl Süre ile Bakım İşlerinin  
Yaptırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Yapı Merkezi İnşaat ve San. A.Ş.nin 25.11.2022  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.12.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 14.12.2022 tarih ve 66541 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.12.2022  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1517 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel  
Müdürlüğü tarafından 14.10.2022 tarihinde gerçekleştirilen 2022/724049 İhale Kayıt  
Numaralı, “Polatlı-Konya Hat Kesiminde Tesis Edilen Yüksek Hızlı Tren Sinyalizasyon,  
Haberleşme, GSM-R ve Ankara CTC Kumanda Merkezi Sistemleri ile Alt Sistemlerinin 3 Yıl  
Süre ile Bakım İşlerinin Yaptırılması İşine” yönelik ihaleye 168.999.999,96 TL bedel ile  
iştirak ettikleri, ihalenin yaklaşık bedelinin 227.027.745,37 TL olarak açıklandığı, ihaleye  
iştirak eden diğer firmalardan Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin ihale konusu işe  
ilişkin olarak 128.885.804,37 TL, Gurmesan Gıda Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise  
57.742.428,00 TL teklif sunduğu, sınır değerin ise 140.589.849,59 TL olarak tespit edildiği,  
İhale konusu işe yönelik alınan ihale komisyonu kararı ile, ihaleye teklif veren  
firmalardan Gurmesan Gıda Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı  
bırakıldığı, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.1’inci maddesi gereğince hesaplanan sınır değerin altında kaldığı, bu gerekçe ile aşırı  
düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiği tespit edilerek anılan firmadan açıklama  
istendiği, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük  
açıklamalarının incelenmesi sonucunda, teklifin istenilen şartları sağladığı sonucuna varıldığı,  
bu çerçevede, 15.11.2022 tarihli kesinleşen ihale kararı ile söz konusu ihalenin Siemens  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. üzerinde bırakılmasına karar verildiği, anılan kararın  
17.11.2022 tarihinde kendilerine tebliğ edildiği,  
1) Aşırı düşük teklif açıklamalarının, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu  
maddesi’nde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, Siemens  
Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan teklifin, sınır değerin altında olduğu ve  
aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiğinin ihale komisyonu kararında tespit edildiği  
ve idarenin 25.10.2022 tarihli yazısı ile; 5 No.lu Poz: Makas tahrik ve kilitleme tahkik  
sistemleri bakımı, 8 No.lu Poz: Ray devreleri dahili ekipmanları bakımı, 9 No.lu Poz: Ray  
devreleri harici ekipmanları bakımı, 25 No.lu Poz: Arıza müdahale ekibi (üç vardiya), poz no  
gözetilmeksizin üretici destek beyanları iş kalemlerine ait açıklamaların, ilk ilan tarihinde  
geçerli ilgili mevzuat çerçevesinde belgelendirilmesinin istenildiği, ihale komisyonu  
kararında, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından yapılan açıklamanın içeriğine  
herhangi bir şekilde yer verilmeksizin, aşırı düşük teklif açıklamalarının incelenmesi  
sonucunda teklifin istenilen şartları sağladığı sonucuna varıldığının belirtildiği,  
Bilindiği üzere, ihale konusu teklifler kapsamında aşırı düşük teklif açıklanması talep  
edildiği takdirde, bu isteklilerin söz konusu açıklamayı yaparken kullanabilecekleri  
yöntemlerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde açıklandığı, anılan  
maddede, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri bakımından idareye sunulacak maliyet  
tespit tutanağı, satış tutarı tespit tutanağı ya da isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ilişkin fiyatlar bakımından sunulacak maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının Kamu  
İhale Genel Tebliği ekinde yer alan matbu formlara uygun olması gerektiği, tutanakların,  
ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nde “meslek mensubu” olarak tanımlanan Yeminli Mali  
Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler tarafından imzalanmış olması gerektiği,  
tutanakların Genel Tebliğin 79.2.4’üncü maddesi uyarınca son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi gerektiği,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.1’inci maddesi uyarınca, ancak 79.2.2’nci  
maddede belirtilen yöntemler çerçevesinde, usulüne uygun olarak açıklama yapan isteklilerin  
tekliflerinin geçerli kabul edileceği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda “İhale komisyonu  
gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları  
veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi  
gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.hükmünün bulunduğu, 4734  
sayılı Kanun’un mezkur hükmünden de açıkça görüldüğü üzere ihale komisyonu kararlarının  
gerekçeli şekilde tesis edilmesi gerektiği, ancak Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının ne şekilde yapıldığı ve hangi gerekçe ile  
uygun kabul edildiğine yönelik olarak ihale komisyonu kararında hiçbir gerekçe tesis  
edilmediği,  
Bu çerçevede, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamasının ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde yer  
alan yöntemlerden biri ile yapılmış ve yine aynı madde içeriğinde belirtilen tutanaklarla  
desteklenmiş olması halinde yeterli olarak kabul edilebileceği, aksi halde açıklamanın yetersiz  
bulunarak teklifin reddedilmesi gerektiği,  
2) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Poz No gözetilmeksizin “üretici destek  
beyanlarına” ilişkin fiyat tekliflerinin, üretici firmalardan alınarak idareye sunulması  
gerektiği, ihale komisyonu kararı içeriğinde de açıkça ifade edildiği üzere Siemens Mobility  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
Ulaşım Sistemleri A.Ş.den, aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında Poz no gözetilmeksizin  
üretici destek beyanlarına ilişkin açıklama talep edildiği,  
Söz konusu talep uyarınca Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin ihale konusu  
iş kapsamında, İdari Şartname’de belirtilmiş olan iş kalemlerinin tamamına ilişkin olarak  
üretici firmalardan alınan fiyat tekliflerinin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci  
maddesinde açıklanan yöntemler çerçevesinde idareye sunulması gerektiği, şikayete konu  
ihaleye ilişkin olarak iş kalemleri ve bunların üretici firmalarının (üretici firmaların bir kısmı  
isim değiştirdiği için hâlihazırda üretici desteği vermekte olan firmalar) aşağıdaki tabloda  
belirtildiği,  
No / Sistem / Üretici Firma (halihazırda üretim desteği veren firma)  
1.CTC Kumanda Merkezi / Siemens Rail Automation S.A.U.  
2.İstasyon Lokal Kumanda Konsolu / Siemens Rail Automation S.A.U.  
3.Ray Devreleri / Siemens Rail Automation S.A.U.  
4.ETCS / Siemens Rail Automation S.A.U.  
5.RBC / Siemens Rail Automation S.A.U.  
6.Makas Motorları / Vossloh Cogifer ve Thales  
7.Makas Isıtıcıları / Revenga Ingenieros S.A.  
8.Hot Box Dedektör ve Apleti Sistemi / Revenga Ingenieros S.A.  
9.Otomatik Tren Koruma (ATP) ve Kontrol Sist. / Siemens Rail Automation S.A.U.  
10.Anklaşman / Siemens Rail Automation S.A.U.  
11.Sinyaller / Siemens Rail Automation S.A.U.  
12.Dispetcher Sistemi / Frequentis  
13.GSM-R Sistemleri / Kotron Transportation Austria AG  
14.Transmisyon (SDH, İletim ve Erişim) Sist./ Kotron Transporta. Austria AG ve Huawei  
15.Klimalar / Arçelik ve Mitsubishi  
16.Ray Kırığı Algılama Sistemi / Enekom Enerji Bilişim ve Mühendislik San. Tic. A.Ş.  
17.CCTV Kamera Sistemi / Axis ve Hikvision  
Belirtilen tablodan da görüleceği üzere poz no gözetilmeksizin üretici destek  
beyanlarına ilişkin açıklama kapsamında Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin, tüm  
bu üretici firmalardan, üretici desteğine ilişkin olarak almış oldukları fiyat tekliflerinin Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’inci maddesine uygun olarak sunması gerektiği,  
Örnek olarak; aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Siemens Mobility Ulaşım  
Sistemleri A.Ş.den açıklama talep edilen 5 No.lu Poz: makas tahrik ve kilitleme tahkik  
sistemleri bakımı için, üretici firma olan Vossloh Cogifer ve Thales’den destek beyanı ve  
fiyat teklifini, 8 No.lu Poz: Ray devreleri dahili ekipmanları bakımı için ray devreleri üretici  
firması olan Siemens Rail Automation S.A.U.dan üretici destek beyanı ve bu çerçevede fiyat  
teklifini, 9 No.lu Poz: Ray devreleri harici ekipmanları bakımı için ray devreleri üretici  
firması olan Siemens Rail Automation S.A.U.dan üretici destek beyanı ve bu çerçevede fiyat  
teklifi sunması gerektiği, belirtilen hususların mevzuata uygun olup olmadığının incelenmesi  
gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
3) Üretici destek beyanlarının bizatihi üretici firmaların kendisinden alınması  
gerektiği, tüm bu hususlara ilaveten, tablo içeriğinden de görüleceği üzere ihale konusu iş  
kapsamında bakım işleri yapılacak sistemlerin önemli bir kısmının Siemens Rail Automation  
S.A.U. tarafından üretildiği ve on yıla yakın bir zamandır hat üzerindeki üretici desteğinin de  
bu firma tarafından verildiği, keza, işe ilişkin Teknik Şartname içeriğinde de;  
- 4.2.1. madde’de CTC kumanda merkezi’nin üretici firmasının Siemens Rail  
Automation S.A.U. olduğu;  
- 4.4.1. madde’de ray devrelerinin üretici firmasının Siemens Rail Automation S.A.U.  
olduğu;  
- 4.7.1. madde’de otomatik tren koruma (ATP) ve kontrol sistemleri ERTMS/ETCS  
Seviye 1 ve Seviye 2 üretici firmanın Siemens Rail Automation S.A.U. olduğu;  
- 4.8.1. madde’de anklaşman bakımından üretici firmanın Siemens Rail Automation  
S.A.U. olduğunun belirtilmiş olduğu,  
Yukarıda da ifade edildiği üzere Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından,  
aşırı düşük teklif sorgulamasına ilişkin olarak hangi belge ve gerekçelerle ne gibi bir cevap  
sunulduğuna ilişkin olarak ihale komisyonu kararında herhangi bir bilgi yer almadığı, bu  
çerçevede, diğer iş kalemleri hakkında olduğu gibi, üretici destek beyanlarına ilişkin olarak  
Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından ne gibi bir açıklama yapıldığının  
bilinmediği,  
Bununla birlikte, söz konusu sistemlerin üretici firmasının ihaleye teklif veren  
Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. değil, Siemens Rail Automation S.A.U. olduğunun  
belirtilmesi gerektiği, bu iki firma arasında isim benzerliği olsa dahi birbirlerinden ayrı tüzel  
kişiliklere sahip iki farklı firmalar oldukları, ihaleye teklif vermiş bulunan tüm istekliler gibi  
Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin de, üretici firma Siemens Rail Automation  
S.A.U.’dan üretici destek beyanı alması ve söz konusu desteğe ilişkin olarak üretici firma  
Siemens Rail Automation S.A.U.dan almış olduğu fiyat teklifini, Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesine uygun olarak sunması gerektiği, söz konusu üretici firmanın  
yurt dışı menşeili olduğu gözetildiğinde, bu firmadan alınarak sunulacak tutanakların, fiyat  
tekliflerinin, proforma faturaların ve her nevi belgenin kendi ülkesinde resmi makamlarca  
tasdik edilmesi, söz konusu belgelere APOSTILLE şerhi düşülmesi, ardından belgelerin yurt  
içi tasdiklerinin gerçekleştirilmesi gerektiği, söz konusu belgelerin tasdik işlemlerinin ne  
şekilde gerçekleştirileceği ve idareye hangi şartlar altında sunulacağının Hizmet Alımı  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 31/3’üncü maddesinde hüküm altına alındığı, Siemens  
Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından, Siemens Rail Automation S.A.U.dan ya da diğer  
yurt dışı üretici firmalardan alınarak idareye sunulması gereken her türlü belgenin Hizmet  
Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin mezkûr hükmüne uygun şekilde sunulması  
gerektiği,  
4) Söz konusu işin Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan fiyat  
ile yapılmasına imkân bulunmadığı, yaklaşık maliyetin 227.027.745,37 TL olarak belirlenmiş  
olduğu, Yapı Merkezi İnşaat ve Sanayi A.Ş. olarak firmalarının Temmuz 2009’da başlayan  
Ankara Konya YHT Projesi kapsamında, Polatlı-Konya hat kesimi tüm hat üstyapısı,  
elektrifikasyon, sinyalizasyon, telekomünikasyon ve merkezi kontrol sistemlerinin tasarım,  
üretim, montaj, işletmeye alınma ve personel eğitim hizmetlerini üstlenmiş olduğu, anılan  
projenin Ağustos 2011 yılında geçici kabulü yapılarak hizmete girdiği, 2013 yılı içerisinde  
projenin kesin kabulünün yapıldığı ve 19.10.2013 tarihinden bu yana on yıla yakın bir süredir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
hattın sinyalizasyon, haberleşme, GSM-R ve Ankara CTC kumanda merkezi sistemleri ile alt  
sistemlerinin bakım işlerinin kendileri tarafından gerçekleştirildiği, bu çerçevede, ihale  
konusu işin, mevcut ekonomik ortamda hangi fiyatlarla gerçekleştirilebileceğini bildikleri,  
firmaları tarafından sunulan teklifin üretici firmaların tamamından alınan fiyat teklifleri  
çerçevesinde hazırlandığı,  
İhale konusu işin, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan  
128.885.804,37 TL bedelle gerçekleştirilmesine olanak bulunmadığı, ihale konusu işin,  
belirtilen bedel üzerinden Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. üzerine bırakılmasının,  
söz konusu işin anılan bedel ile gerçekleştirilememesine, ihale konusu işin aksamasına ve  
bunun sonucunda da kaçınılmaz şekilde kamu zararının ortaya çıkmasına neden olacağı,  
anılan gerekçelerle, Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan teklifin ve  
aşırı düşük teklif açıklamasının tekrardan değerlendirilmesi gerektiği iddialarına yer  
verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması”  
başlıklı 40’ıncı maddesinde “37 ve 38’inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda  
ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır.  
İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar.  
Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve  
hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.  
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar  
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder .  
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz  
sayılır.  
…” hükmü bulunmaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama  
yapmasına rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme  
nedenlerinin, sadece ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi  
düzenlemeye aykırılık bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının  
bildirilmesi zorunludur.açıklaması yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi bulunmaktadır.  
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin 3 yıl süre ile  
Polatlı-Konya hat kesiminde tesis edilen yüksek hızlı tren sinyalizasyon, haberleşme, GSM-R  
ve Ankara CTC kumanda merkezi sistemleri ile alt sistemlerinin bakım işlerinin yaptırılması  
hizmet alımı işi olduğu, ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik ortamda  
teklif alınarak açık ihale usulü ile 14.10.2022 tarihinde gerçekleştirildiği, işin süresinin işe  
başlama tarihinden itibaren 1095 (BinDoksanBeş) gün olduğu, söz konusu ihaleye 3 isteklinin  
teklif verdiği, GURMESAN Gıda Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Yeterlik Bilgileri  
Tablosu’nda beyan etmesi gereken belge ve bilgilere yer verilmediği ve geçici teminatını  
beyan etmediği için teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 16.11.2022 tarihli ihale  
komisyonu kararı ile ihalenin Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. üzerinde bırakıldığı,  
Yapı Merkezi İnş. ve San. A.Ş.nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlendiği tespit edilmiştir.  
16.11.2022 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararında teklifi değerlendirme dışı  
bırakılan GURMESAN Gıda Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin hangi gerekçe ile  
değerlendirme dışı bırakıldığının ayrıntısına yer verildiği, Siemens Mobility Ulaşım  
Sistemleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği ve kendisinden aşırı düşük teklif  
açıklamalarının sunulmasının istendiği, sunulan açıklamaların incelendiği ve Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi ve Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin  
59’uncu maddesi ve ilgili mevzuata uygun bulunduğu ifade edilerek aşırı düşük  
açıklamalarının kabul edildiğinin belirtildiği, ancak anılan isteklinin hangi bileşene ilişkin  
hangi tür açıklama yaptığı bilgisinin yer almadığı görülmüştür.  
Yukarıda aktarılan 4734 sayılı Kanun’un ilgili maddesinde ihale komisyonunun  
gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunacağı, kararlarda isteklilerin  
adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine  
hangi gerekçelerle yapıldığını, ihale yapılmamış ise nedenlerinin belirtileceği hüküm altına  
alınmıştır. Kamu İhale Genel Tebliği’nin ikinci kısım birinci bölümünde yer alan “Yapım İşi  
İhalelerine İlişkin Özel Hususlar”a ilişkin kısımda ise aşırı düşük açıklamaları kabul  
edilmeyen isteklilerin açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesinin sadece mevzuatın ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesinin zorunlu olduğu  
açıklanmıştır. Her ne kadar Tebliğ’de yapım işlerine ilişkin özel hususların yer aldığı bölümde  
açıklanmış olsa da hizmet alımı ihalelerinde de aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul  
edilmeme gerekçelerine ilişkin detaya kesinleşen ihale komisyonu kararında yer verilmesi  
gerektiği belirlenmiştir.  
Mevzuatta aşırı düşük teklif açıklamalarının hangi usullerle yapıldığı ve hangi  
nedenlerle uygun bulunduğuna ilişkin ayrıntının kesinleşen ihale komisyonu kararında yer  
verilmesi gerektiğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı anlaşıldığından, şikayete konu ihalede  
aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının hangi  
yöntemlerle yapıldığı ve hangi gerekçelerle kabul edildiği detayına kesinleşen ihale  
komisyonu kararında yer verilmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı tespit edildiğinden  
söz konusu iddia yerinde bulunmamıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
2) Başvuru sahibinin 2 ve 3’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale  
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği  
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden  
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği  
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı  
31’inci maddesinde “ (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya  
aslına uygunluğu noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura  
örnekleri de asıl olarak kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine  
ihale veya son başvuru tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu  
anlama gelecek şerh düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler.  
Bu yönde yapılacak başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta  
görevlendirilmiş personelince karşılanması zorunludur.  
(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu  
olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu  
anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili  
Gazetesi Nizamnamesi’nin 9’uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete  
idaresince veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır”  
şeklinde onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı  
suretleri de kabul edilir.  
(3) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından  
düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin  
Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde  
yapılır:  
a) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf  
ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1’inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler,  
“apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden,  
belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve  
varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.  
Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve  
varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili  
diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki  
bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul  
edilecektir.  
b) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza,  
mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme  
bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya  
sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.  
c) (a) veya (b) bendi kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki yöntemlerden biri  
ile tasdik edilmelidir:  
1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği  
ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdikini müteakip o ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından  
tasdik edildikten sonra o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik  
edilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde ise tasdik işlemi bu  
ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından yapılır.  
Düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdiki ile belgenin düzenlendiği ülke Dışişleri  
Bakanlığı tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan  
kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı  
olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tasdik işleminden ise;  
imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun  
teyidi işlemi anlaşılır.  
2) Belge, sırasıyla düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Düzenlendiği ülkenin  
Türkiye’deki temsilciliğinin tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun,  
belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya  
damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri  
Bakanlığı tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya  
damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.  
ç) Teselsülen yapılan tasdik işlemlerinde teyit edilecek unsurlara ilişkin eksikliklerin  
veya hataların sonraki merciler tarafından tasdik kapsamında giderilmesi veya düzeltilmesi  
halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilir.  
d) Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye  
Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Bu tasdik işleminden belgedeki  
imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun  
teyidi işlemi anlaşılır.  
e) Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanılarak işlem tesis edilemez.  
f) İdare, tasdik işleminden muaf tuttuğu resmi niteliği bulunmayan belgeleri ön  
yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.  
(4) Başvuru veya teklif kapsamında sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu  
tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
a) Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti  
kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar  
tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye’deki  
yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.  
b) Yabancı istekliler tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin  
tercümeleri ile bu tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:  
1) Tercümelerin tasdik işleminden, tercümeyi gerçekleştiren yeminli tercümanın imzası  
ve varsa belge üzerindeki mührün ya da damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi  
anlaşılır.  
2) Belgelerin tercümelerinin, düzenlendiği ülkedeki yeminli tercüman tarafından  
yapılmış olması ve tercümesinde “apostil tasdik şerhi” taşıması halinde, bu tercümelerde  
başkaca bir tasdik şerhi aranmaz. Bu tercümelerin “apostil tasdik şerhi” taşımaması  
durumunda ise tercümelerdeki imza ve varsa üzerindeki mühür veya damga, bu ülkedeki ilgili  
Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından veya sırasıyla belgenin düzenlendiği ülkenin  
Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik  
edilmelidir.  
3) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında belgelerdeki imza,  
mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme  
bulunduğu takdirde, belgelerin tercümelerinin tasdik işlemi de anlaşma veya sözleşme  
hükümlerine göre yaptırılabilir.  
4) Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde düzenlenen  
belgelerin tercümelerinin, o ülkedeki yeminli tercüman tarafından yapılmış olmakla birlikte,  
“apostil tasdik şerhi” taşımaması durumunda ise; söz konusu tercümedeki imza ve varsa  
üzerindeki mühür veya damganın, sırasıyla bu ülkenin Dışişleri Bakanlığı, bu ülkeyle  
ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya bu ülkenin Türkiye’deki  
temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmesi gereklidir.  
(5) Yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli  
tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması halinde ise, bu  
tercümelerde başkaca bir tasdik şerhi aranmaz.  
(7) İhaleye katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin sunulan belgelerin veya bu  
belgelerde yer alan bilgilerin EKAP üzerinden veya kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden temin edilebilmesi veya  
bu bilgilerin teyidinin yapılabilmesi durumunda, bu belgeler için belgelerin sunuluş şekline  
ilişkin şartlar aranmaz.” hükümleri yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./21. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek  
mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine  
göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici  
vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci  
fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat  
tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.  
...” açıklamaları yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 6’ncı  
maddesinde “6.1 Yüklenici bakım-onarım ve arızaların giderilmesi işlerinin kapsamında  
bulunan; sinyalizasyon (Ray Devresi, ETCS, Anklaşman, RBC, CTC), ve GSM-R (BTS, BSS,  
TRAU, OMC-R vb.) sistemlerinin üreticileri ile sözleşme kapsamı ve süresi boyunca; önleyici  
bakım sürecinin takibi, uzaktan erişim ve destek, gerektiğinde arızaya müdahale ve ayrıntılı  
raporlama amacıyla yer teslim tarihinden itibaren 30 (Otuz) takvim günü içerisinde  
üreticilerden Seviye 2 ve 3 kapsamında (yurtiçi ve yurtdışı üretici desteği) destek beyanı  
getirecektir.  
6.2 Yüklenici üretici desteği gereken arıza durumları veya TCDD’nin talebi halinde;  
madde 6.1’de belirtilen kapsamda sağlayacağı üretici desteğini en geç arıza başlangıcı veya  
TCDD talebinin (sözlü veya yazılı talep) iletilmesinden itibaren 2 saat içerisinde  
sağlayacaktır.  
6.3 Yüklenici üretici desteği kapsamında mevcut sistemde ve TCDD’nin talebi halinde  
güncel yazılım desteğini sürekli sağlayacaktır. Yüklenici yazılım güncellemesi için TCDD’den  
ayrıca ücret talep etmeyecektir.  
6.4 Yüklenici üretici desteği kapsamında yapacağı çalışmalar sonrasında 7 gün  
içerisinde detaylı çalışma raporunu (mevcut sisteme müdahale, yazılım ve donanım  
değişikliği, sistem log kayıt bilgileri vb. çalışmalar) TCDD’ye sunacaktır.  
6.5 TCDD’nin talebi halinde madde 6.1’de belirtilen alanlarda üretici, bakım-onarım  
ve arıza giderme işlerine katılacaktır.  
6.6 Bu Teknik Şartname’nin 6.1 maddesinde bahsedilen Ray Devresi, ETCS,  
Anklaşman, RBC, CTC, ve GSM-R sistemleri için istenen beyan belgelerinden herhangi  
birinin belirtilen süre içerisinde İdareye teslim edilmemesi durumunda her bir belge için  
sözleşme bedelinin %2 (iki) oranındaki bedeli aylık hakedişlere bölünerek her hakediş  
bedelinden kesinti uygulanır…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Kesinleşen ihale komisyonu kararında idarece söz konusu ihalede aşırı düşük sınır  
değerinin 140.589.849,59 TL olarak hesaplandığı ve teklifi hesaplanan bu sınır değerin  
altında olan Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği  
ve idarenin 25.10.2022 tarih ve 310983 numaralı yazısı ile aşırı düşük teklif açıklamalarını  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 59’uncu maddesi ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun şekilde sunulmasının istenildiği, anılan yazıda 5 No.lu  
Poz: Makas tahrik ve kilitleme tahkik sistemleri bakımı, 8 No.lu Poz: Ray devreleri dahili  
ekipmanları bakımı, 9 No.lu Poz: Ray devreleri harici ekipmanları bakımı, 25 No.lu Poz:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
Arıza müdahale ekibi (üç vardiya), poz no gözetilmeksizin üretici destek beyanlarının teklifin  
önemli bileşeni olarak belirlendiği ve bu bileşenlere ilişkin açıklamaların belirtilen süre  
içerisinde idareye sunulmasının talep edildiği belirlenmiştir.  
Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin 04.11.2022 tarihli yazı ekinde aşırı düşük  
açıklamalarının sunulduğu ihale komisyonu tarafından yapılan inceleme neticesinde  
açıklamaların kabul edilerek anılan isteklinin 16.11.2022 tarihli kesinleşen ihale komisyonu  
kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı istekli olarak belirlendiği görülmüştür.  
Teknik Şartname’de yapılan düzenlemelerden, birim fiyat teklif cetvelinde istekliler  
tarafından teklif edilen birim fiyatların üretici destek kısmı maliyeti ve isteklinin kendi  
maliyeti kısımlarından oluştuğu, dolayısıyla açıklama istenen iş kalemlerinde belirtilen  
fiyatlar açıklanırken iki aşamalı olarak hem üretici destek maliyetinin, hem de isteklinin kendi  
marifetiyle yapacağı kısımda kullanılacak personel ve diğer giderlerin Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun şekilde açıklanması gerekmektedir.  
Siemens Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin 04.11.2022 tarihli yazı ekinde aşırı düşük  
açıklamalarını idareye sunduğu, söz konusu açıklamalar kapsamında açıklama istenilen iş  
kalemlerine ilişkin maliyetlerin detayları için EK-O.5 maliyet tespit tutanağının, üretici  
destek beyanı ve tekliflerinin, ilgili meslek mensubunun faaliyet belgesinin ve bazı ürünler  
için internet satış siteleri üzerinden alınan diğer tekliflerinin sunulduğu belirlenmiştir. Maliyet  
tespit tutanağının detayları incelendiğinde söz konusu tutanağında açıklama istenilen her bir iş  
kalemi için ayrı ayrı tablolar düzenlendiği, söz konusu kalemlerin birim işçilik maliyetlerinin  
ve diğer maliyetleri gösterir tablolarının ayrı ayrı hazırlandığı, birim işçilik maliyetleri ve  
diğer maliyetlerin toplamının; birim fiyat teklif cetvelindeki iş kalemlerine ilişkin fiyatların  
aşağısında olduğu belirlenmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesinde aşırı düşük teklif  
açıklamalarının üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile yapılması durumunda, öncelikli  
olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya  
hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6)  
düzenleneceği ve açıklamalar kapsamında sunulacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu  
yöntemle açıklama yapılması durumunda öncelikli olarak üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması, fiyat tekliflerinin Tebliğ’de belirtilen usule uygun olması ve ekinde dayanağı olan  
maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağının sunulması gerekmektedir. Anılan  
istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, satış tutarı tespit  
tutanağında belirtilen birim fiyatlar esas alınarak alınmış bir fiyat teklifinin açıklamalar  
kapsamında bulunmadığı, ayrıca maliyet satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O5) ihale ilan  
tarihinde yürürlükte olan son standart forma uygun şekilde 6 numaralı “Ağırlıklı  
Ortalama/Toplam Birim Maliyetin tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler” tablosuna  
yer verilmediği, dolayısıyla maliyet satış tespit tutanağına dayanak olan fatura bilgilerinin  
bulunmadığı belirlenmiştir. Ayrıca açıklamalar kapsamında Siemens Rail Automation  
S.A.U’dan alınan bir sözleşme taslağının ve fiyat teklifinin sunulduğu, ancak söz konusu  
belgelerin İngilizce olduğu ve Türkçe tercümelerinin sunulmadığı görülmüştür. Bunun  
dışında, bazı bileşenler ile ilgili Neteş Mühendislik ve Dış Tic. A.Ş.den alınan fiyat teklifinin  
alındığı ancak fiyat teklifinin Tebliğ’in yukarıda aktarılan maddelerine uygun olmadığı, fiyat  
teklifinin ilgili meslek mensubu tarafından onaylanmadığı, ayrıca açıklamalar kapsamında e-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
mail ortamında alınan fiyat tekliflerinin ve bazı ürünlere ilişkin farklı farklı dijital pazarlama  
platformlarından alınan fiyatları gösterir ekran görüntülerinin eklendiği tespit edilmiştir.  
Yukarıda aktarılan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Belgelerin  
sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesi ihaleye katılım ve yeterlik kriteri olarak belirlenen  
belgelerin sunulmasına yönelik kurallar ve onaylara ilişkin kriterleri içermekte olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve açıklamalara dayanak teşkil edecek belgelerin  
kamu ihale mevzuatı gereğince belgelerin sunuluş şekline uygun şekilde sunulması şartının  
aranmasının, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında açıkça talep edilmedikçe uygun  
olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca ihalelerde yurtdışında bulunan bir firmadan (üretici destek  
paketi kapsamında) fiyat teklifinin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulması  
durumunda, bu fiyat teklifinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde aranan  
şekil şartları taşımasının beklenmeyeceği, belgenin düzenlendiği ülke mevzuatı çerçevesinde  
değerlendirilmesi gerektiği, fakat mutlaka sunulan fiyat teklifinin ekinde, verilen fiyatın  
dayanaklarına ilişkin belgelerin de bulunması gerektiği anlaşılmıştır. Ancak yurtdışından  
alınan fiyat tekliflerinin dayanağı belgelerin açıklamalar kapsamında sunulmadığı  
belirlenmiştir.  
Dolayısıyla yukarıda açıklanan nedenlerle ihale üzerinde kalan isteklinin aşırı düşük  
açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından söz konusu iddialar yerinde  
bulunmuştur.  
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “ (1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit  
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli  
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin  
kullanılması zorunludur.hükümleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
Anılan Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 59/A maddesinde “…  
İhale  
komisyonu tarafından 59 uncu madde kapsamında seçilen yönteme bağlı olarak ekonomik  
açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:  
b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin  
altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları  
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları istenir. Yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif  
açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve  
belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;  
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.  
2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağladığı anlaşılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve  
açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir.hükümleri,  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı  
35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen  
fiyatların en düşük olanıdır.  
35.1.1. Bu madde boş bırakılmıştır.  
35.1.2. Bu madde boş bırakılmıştır.  
35.2 Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde ilgili uygulama yönetmeliğinde düzenlenen usule göre ihale  
sonuçlandırılacaktır.  
35.2.1. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin birden fazla istekli tarafından verilmiş  
olması halinde; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 63’üncü maddesinin  
birinci fıkrasında düzenlenen kriterler sırasıyla dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı  
teklif belirlenir.  
35.3. Fiyat avantajı uygulanması:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92  
35.3.1.Tekliflerin değerlendirilmesinde yerli istekliler lehine fiyat avantajı  
uygulanmayacaktır.düzenlemesi bulunmaktadır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kanun’un  
8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan hizmet  
alımı ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin ihale komisyonunca aşırı düşük teklif  
olarak tespit edileceği ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği,  
ihale komisyonunca yapılan değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya  
yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifinin reddedileceği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin 2’nci iddiası kapsamında yapılan inceleme neticesinde Siemens  
Mobility Ulaşım Sistemleri A.Ş. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
olmadığı belirlenmiştir.  
Açıklanan nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının uygun olduğu ve Siemens Mobility  
Ulaşım Sistemleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin  
reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Siemens Mobility Ulaşım  
Sistemleri A.Ş.nin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin  
reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/003  
: 52  
: 11.01.2023  
: 2023/UH.II-92