Ana Sayfa / Kararlar / Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü / 2023/374336-12 Aylık Yemek Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2023/374336
Başvuru Sahibi
Şehriyar Yemekçilik ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü
İşin Adı
12 Aylık Yemek Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Şehriyar Yemekçilik ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2023/374336 İhale Kayıt Numaralı “12 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü  
tarafından 29.05.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “12 Aylık Yemek Hizmeti  
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Şehriyar Yemekçilik ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. nin 23.05.2023  
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.05.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine,  
başvuru sahibince 02.06.2023 tarih ve 95301 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.06.2023  
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/712 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdari Şartname’nin 7.1.ı’ncı maddesinde, gıda üretim izin belgesinin sunulmasının  
zorunlu olduğunun düzenlendiği, 24.11.2016 tarihli ve 29898 sayılı T.C. Resmi Gazete’de  
yayımlanan değişiklik ile Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’na  
dayanılarak hazırlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in Ek-  
14’ünde belirtilen “Kayıt Kapsamındaki Gıda İşletmelerinin Faaliyet Konuları arasında yer  
alan “1. Gıda üretimi yapan işletmeler” maddesinin ihale konusu işin dışında her türlü gıda  
üretimi yapan firmanın ihaleye iştirak edebilmesine sebep olduğu, malzemeli yemek hizmet  
alımı ihalelerinin uzmanlık ve özel organizasyon yapısı gerektiren işler olduğu dikkate  
alındığında faaliyet konusu gıda olan fakat yemek üretimi yapmayan tüm isteklilerin şikâyete  
konu ihalede işletme kayıt belgelerinin kabul edilmesinin uygun olmadığı,  
2) Teknik Şartname’nin 8.3’üncü maddesinde; “Firma hakediş ödemesine  
bakılmaksızın personel maaşlarını hizmetin verildiği ayı takip eden ilk 10 gün içerisinde  
yatıracaktır.düzenlemesinin, Sözleşme Tasarısı’nın 12.1.1’inci maddesinde “Hakediş  
raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde  
tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.”  
düzenlemesinin bulunduğu, bahse konu düzenlemelerden yükleniciye hakedişin 60 gün içinde  
ödeneceği, hakediş ödenmese dâhil yüklenicinin personel maaşlarını ödemesinin zorunlu  
olduğunun anlaşıldığı, bu bağlamda idare tarafından dokümanda personele maaş ödenmesi  
için gün vermek yerine personele maaş ödemelerinin yükleniciye hakediş ödemesi yapıldıktan  
sonra… gün içinde yapılır şeklinde olmasının daha hakkaniyetli olacağı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
3) Teknik Şartname’nin 17.1’inci maddesinde “Haşere ile mücadele, T.C Sağlık  
Bakanlığı’nın 27.01.2005 tarih ve 25709 sayılı “Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı  
İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun yapılacaktır. İlaçlama 6  
ayda bir yapılacaktır. İdare gerektiğinde ilaçlama yapılmasını isteyebilecektir. Yüklenici yıllık  
ve aylık ilaçlama programını idareye sunacak, gerektiğinde idare tarafından uygun görülecek  
zamanlarda da tekrarlanabilecektir. İdare gerek gördüğü takdirde kullanılacak ilacı  
seçebilecektir. Kontrolörlüğün uygun görmesi halinde iş programında belirlenen tarihten önce  
ekstra ilaçlama yaptırılabilir ve programda bir sonraki ilaçlama uygun görülen zamanında  
yapılır. Yapılan bu ilaçlamalardan önce idareye tarihi ve saatleri hakkında yazılı olarak bilgi  
verilir.şeklinde yer alan düzenlemenin, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 75.2’nci maddesine  
uygun olmadığı,  
4) Teknik Şartname’nin 15.4’üncü ve 15.15’inci maddelerinde yer alan düzenlemeler  
gereği yemek sayılarının idare tarafından belirleneceğinin ifade edilmesine rağmen anılan  
Şartname’nin 3.2’nci maddesinde “Her ne sebepten olursa olsun yemek yiyen kişi sayısında  
meydana gelecek azalma ve artmalar (miktarı ne olursa olsun) idareye yükümlülük getirmez.”  
yer alan düzenlemede idarece sadece yenilen yemek kadar ödeme yapılacağının ifade edildiği,  
dokümanda faturaya esas olan sayının üretim miktarından az olması durumunda aradaki  
farkın nasıl hesaplara dâhil edileceği yönünde herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, bu  
bağlamda sorumluluğun idarede olması gerektiği,  
5) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde “Firma çalıştıracağı her bir personelin  
ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün üzerinden günlük net 20.00 TL (yirmitürklirası)  
olarak hesaplayacaktır.şeklinde yer alan düzenlemenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
78.13’üncü maddesine aykırı olduğu, anılan Tebliğ maddesinde nakdi olan yemek ve yol  
bedellerinin brüt olarak ödeneceğinin ifade edildiği, dolayısıyla Şartname’de net olarak  
belirtilen yol bedelinin işçilik hesaplama modülünde hatalı hesaplamalara neden olduğu ve  
sağlıklı teklif vermeyi engellediği,  
Ayrıca Teknik Şartname’nin 8.18.2’nci maddesinde “Firma çalıştıracağı her bir  
personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün üzerinden günlük net 20.00 TL (dokuz  
türk lirası) olarak hesaplayarak karşılayacak, bordroda gösterecektir.düzenlemesinde yer  
alan “net 20.00 TL” yazı ile; “dokuz türk lirası” ifadelerinin birbiriyle çeliştiği, sağlıklı teklif  
vermeyi engellediği,  
6) Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde “8.1. Yemek hizmeti için toplam 24 kişi  
çalıştırılacak firma bu sayının altında personel çalıştırmayacaktır. Yüklenici, genel olarak  
aşağıdaki çizelgede belirtilen kadar asgari personel bulunduracaktır.  
8.2. Hizmetlerin yürütülmesi sırasında aksama meydana geldiği haller ve açılabilecek  
yemekhaneler için idare, ihtiyaca binaen veya yemek yiyen kişi sayısındaki artışlara müteakip  
ilgili branşta ilave işçi çalıştırılmasını isteyebilecektir…” düzenlemesinin yer aldığı, ihaleye  
iştirak eden isteklilerin tekliflerini personel üzerinden değil, toplam öğün sayısı üzerinden  
verdiği dikkate alındığında, toplam 24 (yirmidört) personelle sözleşmeye bağlanan söz  
konusu ihalenin hizmetin ifa sürecinde personel sayısının artmasının yükleniciyi telafisi güç  
ve imkânsız zararlara uğratacağı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
7) Teknik Şartname’nin 19.1.3’üncü maddesinde; “Ramazan ayında sahurda hasta,  
refakatçi ve nöbetçi personele çay, süt, meyve suyu, bitki çayı, ekmek, şeker dışında 5 çeşit  
(sahur 6 çeşit) olarak verilecektir. Ramazan’a özel sahur menüsü hazırlanacaktır.”  
düzenlemesinin yer aldığı, dokümanda sahur yemeklerinde çeşit artırılmak suretiyle hizmet  
sunulacağı belirtilmiş olmasına rağmen artan maliyetle birlikte nasıl ücretlendirileceğine  
ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, iftar ve sahur yemekleri için birim fiyat teklif  
cetvelinde satır açılması ve asgari iki haftalık örnek menü düzenleyerek menüde bulunan  
yemeklerin içerik ve gramajlarına yer vermesi gerektiği,  
8) Gıda Mühendisleri Odası ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile yapılan protokol  
gereği gıda mühendislerinin, Gıda Mühendisleri Odası tarafından belirlenen asgari ücretin  
altında çalıştırılmasının mümkün olmadığı, idarece belirlenen gıda mühendisi maaş oranının  
(brüt asgari ücretin %20 fazlası) Gıda Mühendisleri Odasının belirlemiş olduğu asgari net  
ücretin altında olduğu, gıda mühendisi olarak çalışacak personele ödenecek brüt ücretin  
(14.711,76 TL), 17.500,00 TL olan asgari ücretin altına düştüğü, belirlenen bu ücretle ilgili  
personelin istihdam edilemeyeceği, idarece bu ücret üzerinden yaklaşık maliyet hesaplandığı  
ve hesaplanan yaklaşık maliyetin hatalı olduğu, gerçeği yansıtmadığı ve hayatın olağan  
akışına uymadığı, hatalı hesaplanan yaklaşık maliyet ile ihalenin sağlıklı bir şekilde  
sonuçlandırılmasının mümkün olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci  
maddesinin birinci fıkrasında “Şikâyet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin  
hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış  
olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre  
yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından  
önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. hükmü ve anılan maddenin dördüncü  
fıkrasında “Belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından  
karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise  
başvuru sahibi dahil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın  
bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulabilir.hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar”  
başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,  
b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın  
satın alındığı tarihi… izleyen günden itibaren başlar…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak  
işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle;  
c) Başvurunun süresinde yapılıp yapılmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
yönlerinden sırasıyla incelenir.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar”  
başlıklı 17’nci maddesinde “(1) 16 ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın  
tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar verilir…” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “…(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve  
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar  
veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya  
idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,  
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması  
zorunludur.hükmü,  
İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik  
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1. İsteklilerin  
ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı  
unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri gerekmektedir.  
4.1.1.3. İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili  
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,  
Gıda üretim izin belgesi” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır.…  
ı)Gıda üretim izin belgesi…” düzenlemesi yer almaktadır.  
14.06.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararına göre 41 adet ihale dokümanı  
indirilen ihaleye 18 teklif verildiği, 10 isteklinin teklifinin çeşitli gerekçelerle değerlendirme  
dışı bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Hasel Yem. Gıda Tem. İnş.  
Med. San. Dış Tic. Ltd. Şti. olarak, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise  
Akfa Yemek Tem. Otom. Oto Yık. Otopark İth. İhr. İnş. Gıda Üretim San. Tic. Ltd. Şti.  
olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Başvuru sahibi Şehriyar Yem. ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti.  
tarafından ihaleye teklif verilmediği görülmüştür.  
İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde yer alan düzenleme ile 18.04.2023 tarihinde  
yayımlanan İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesindeki düzenlemenin birbirleri ile paralel  
nitelikte olduğu tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 55’inci maddesinin birinci fıkrasında,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
idareye şikâyet süresinin, ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına  
varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren anılan  
Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere  
yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün olduğu, İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci  
fıkrasının (b) bendindeki düzenlemesinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana  
yansımayan hükümleri için şikâyet başvuru süresinin dokümanın satın alındığı tarihi, ihale  
dokümanının ilana yansıyan hükümleri için ise ilk ilan tarihini izleyen günden itibaren  
başlayacağı anlaşılmaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Ön inceleme konuları ve ön  
inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (c)  
bendinde, başvuruların süresinde yapılıp yapılmadığı yönünden inceleneceği, anılan  
Yönetmelik’in “Ön inceleme konularına aykırılık üzerine alınacak kararlar” başlıklı 17’nci  
maddesinin birinci fıkrasında ise, söz konusu Yönetmelik’in 16’ncı maddesinin birinci fıkrası  
bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul tarafından başvurunun reddine karar  
verileceği düzenlenmiştir.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ile tespitler dikkate alındığında, itirazen  
şikâyet başvurusunda dile getirilen iddianın farkına varıldığı veya farkına varılmış olması  
gerektiği tarihin, ihalenin ilan tarihi olan 18.04.2023 tarihi olduğu, 4734 sayılı Kanun’un  
55’inci maddesine göre söz konusu iddianın en geç ilan tarihini izleyen günden itibaren 10  
gün içinde (28.04.2023) idareye yapılacak şikâyet başvurusunda dile getirilmesi gerekirken,  
başvuru sahibinin 23.05.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır.  
Bu itibarla, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının süre yönünden reddi gerektiği sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4857 Sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinin  
dördüncü fıkrasında“ Ücret en geç ayda bir ödenir…” hükmü,  
Aynı Kanun’un “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “Ücreti  
ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme  
borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme  
borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak  
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı  
uygulanır.  
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi  
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ekinde yer alan Tip Sözleşme  
Tasarısının “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesine ilişkin 22 no’lu  
dipnotta “…Ödeme planı ve şartları, Genel Şartnamenin “Hak edişler ve Ödeme” başlıklı  
Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü bedel sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar  
çerçevesinde işin niteliğine göre idarece belirlenecektir.” açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Çalışanların Özlük Hakları” başlıklı 38’nci  
maddesinde “…Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen  
işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle  
ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle  
değerlendirmekle yükümlüdür…” hükmü,  
Aynı Şartname’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinin (a)  
bendinde “…Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak  
üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa  
otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme  
yapılır…” hükmü,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12.1.1’inci maddesinde  
“Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün  
içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.”  
düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’inci maddesinde “8.3 …  
Firma hakediş ödemesine bakılmaksızın personel maaşlarını hizmetin verildiği ayı takip eden  
ilk 10 gün içerisinde yatıracaktır. düzenlemesi yer almaktadır.  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 42’nci maddesinde; hakediş ödemelerine ilişkin  
esaslar belirlenmiş olup sözleşme konusu hizmete ilişkin hakediş raporunun, yüklenici veya  
vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin  
sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanıp bu  
tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağının hükme bağlandığı,  
Ayrıca Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin söz konusu maddesinde hakedişin  
tahakkuka bağlanması ve ödeme yapılması için öngörülen otuzar günlük süre ile 4857 sayılı  
İş Kanunu’nun anılan hükümleri uyarınca işçi ücretlerini aylık dönemlerde ödeme  
yükümlülüğü dikkate alındığında, işçi ücretlerinin ödenmesi gereken süre ile hakedişin  
ödenmesi gereken sürenin birbirinden farklılık göstermesinin ve Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesinde belirlenen usule göre, hakedişe konu dönemin ücreti henüz yükleniciye  
ödenmemişken, yüklenicinin işçi ücretlerini ödeme yükümlülüğünün doğmasının mümkün  
olduğu anlaşılmaktadır.  
Bu itibarla hakediş ödemelerinin çeşitli nedenlerle yapılamaması halinde dahi işçi  
ücretlerinin ödenmesi gerekliliği karşısında yapılacak bu ödemenin finansmanı istekliler  
açısından bir maliyet unsuru olarak ortaya çıksa da ekonomik ve mali yeterlilik kriterlerini  
karşılayan isteklilerin belli bir likidite varlığa ve finansman gücüne sahip olması gerektiğinin  
açık olduğu, diğer yandan isteklilerin olası finansman giderlerini teklif fiyatlarına da  
yansıtabileceği hususu dikkate alındığında, idarece Teknik Şartname’de yapılan söz konusu  
düzenlemenin yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmediği ve isteklilerin  
tekliflerini oluşturmasına engel olmadığı, kaldı ki bu düzenlemenin sözleşmenin uygulanması  
aşamasına ilişkin olduğu ve yüklenicinin basiretli bir tacir olarak çalıştırdığı işçilerin  
ücretlerini hangi sebeple olursa olsun bir gecikme olmaksızın ödemeyi hedeflemesi gerektiği  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alım ihalelerinde yeterliğe ilişkin diğer  
hususlar” başlıklı 75’inci maddesinde “… 75.2. İhale konusu hizmetin sadece ilaçlama  
olmadığı ihalelerde (temizlik ve yemek hizmet alımı gibi); ilaçlamanın hizmetin karakteristik  
edimi olmaması ve rekabetin arttırılması amacıyla bu ihalelerde idari şartnamenin “İhaleye  
Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik Kriterleri” başlıklı maddesinde “Halk Sağlığı  
Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesinin” istenilmemesi gerekmektedir. Bu  
ihalelerde, ilaçlamanın Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları  
Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirileceği; yüklenicinin Halk Sağlığı Alanında  
Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesine sahip olması durumunda ilaçlamanın  
yüklenici tarafından yapılacağı; bu izin belgesine sahip olmaması durumunda ise  
ilaçlamanın anılan izin belgesine sahip olanlara yaptırılacağına ilişkin olarak teknik  
şartnamede düzenleme yapılması gerekmektedir. İdarelerce ihale konusu hizmette alt yüklenici  
çalıştırılmaması öngörülüyor ise haşerelere karşı ilaçlamanın ihale konusu hizmetin  
karakteristik edimi olmaması nedeniyle idari şartnamenin “Alt Yükleniciler” maddesi “İhale  
konusu hizmetin tamamı veya bir kısmı, alt yüklenicilere yaptırılamaz.” şeklinde  
düzenlenebilecek ve her ne kadar idari şartnamede işin alt yüklenicilere yaptırılamayacağı  
belirtilmiş olsa da yüklenici, ilaçlama işini anılan izin belgesine sahip olanlara  
yaptırabilecektir. açıklaması,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı  
15’inci maddesinde “15.1. Bu işte alt yüklenici çalıştırılmayacak ve işlerin tamamı  
yüklenicinin kendisi tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İhale konusu  
alımın tamamı veya bir kısmı alt yüklenicilere yaptırılamaz.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Haşere ile Mücadelenin Usul ve Esasları” başlıklı 17’nci  
maddesinde “17.1 Haşere ile mücadele, T.C Sağlık Bakanlığı’nın 27.01.2005 tarih ve 25709  
sayılı “Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul Ve Esasları Hakkında  
Yönetmelik” hükümlerine uygun yapılacaktır. İlaçlama 6 ayda bir yapılacaktır. İdare  
gerektiğinde ilaçlama yapılmasını isteyebilecektir. Yüklenici yıllık ve aylık ilaçlama  
programını idareye sunacak, gerektiğinde idare tarafından uygun görülecek zamanlarda da  
tekrarlanabilecektir. İdare gerek gördüğü takdirde kullanılacak ilacı seçebilecektir.  
Kontrolörlüğün uygun görmesi halinde iş programında belirlenen tarihten önce ekstra  
ilaçlama yaptırılabilir ve programda bir sonraki ilaçlama uygun görülen zamanında yapılır.  
Yapılan bu ilaçlamalardan önce idareye tarihi ve saatleri hakkında yazılı olarak bilgi verilir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer verilen  
açıklamalar doğrultusunda ihale konusu hizmetin sadece ilaçlama olmadığı ihalelerde;  
ilaçlamanın hizmetin karakteristik edimi olmaması ve rekabetin arttırılması amacıyla bu  
ihalelerde İdari Şartname’nin “İhaleye Katılabilmek İçin Gereken Belgeler ve Yeterlik  
Kriterleri” başlıklı maddesinde “Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
Belgesinin” istenilmeyeceği,  
Bu ihalelerde, ilaçlamanın Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve  
Esasları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak gerçekleştirileceği; yüklenicinin Halk Sağlığı  
Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin Belgesine sahip olması durumunda ilaçlamanın  
yüklenici tarafından yapılacağı; bu izin belgesine sahip olmaması durumunda ise ilaçlamanın  
anılan izin belgesine sahip olanlara yaptırılacağına ilişkin olarak Teknik Şartname’de  
düzenleme yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, ihale konusu “12 Aylık Yemek Hizmeti Alımı” işinin kapsamının  
sadece ilaçlama olmadığı, ilaçlamanın hizmetin karakteristik edimi olmadığı, İdari  
Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde bu doğrultuda bir belge istenilmediği ve bahse konu ihaleye ait Teknik  
Şartname’nin 17.1’inci maddesinde, yüklenicinin ilaçlamayı Halk Sağlığı Alanında  
Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun  
yapacağının düzenlendiği görülmüştür.  
Bu çerçevede, İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde, isteklilerden ilaçlamaya ilişkin  
olarak herhangi bir yeterlik belgesinin istenmemesi, ilaçlamanın yüklenici veya üçüncü  
kişilerce yapılmasına ilişkin bir sınırlama getirilmemesi ve Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer  
alan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, her ne kadar şikâyete konu Teknik Şartname  
maddesinde, yüklenicinin Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaç Uygulama İzin  
Belgesine sahip olması gerektiğine ilişkin düzenlemelere yer verilmese de yüklenicinin  
ilaçlamayı Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında  
Yönetmelik hükümlerine uygun yapacağının düzenlendiği görüldüğünden şikâyete konu ihale  
dokümanı düzenlemesinin Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer verilen açıklamalara uygun  
olarak yapıldığı sonucuna varılmış, başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olmadığı  
anlaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci  
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: 12 Aylık Yemek Hizmeti Alımı  
b) Türü: Hizmet alımı  
e) Miktarı: Normal Yemek (Rejim3) :180.000 adet,  
Kahvaltı (Normal + Diyet) : 60.000 adet,  
Ara Öğün: 30.000 adet,  
Rejim 2: 3.500 adet  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık  
Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürlüğü Erdoğan Akdağ Kampüsü Atatürk yolu 7.km  
YOZGAT” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve  
işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde  
29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışının zorunlu olması halinde, işin;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,  
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak  
mümkün olmaması,  
Şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dâhilinde, süre hariç sözleşme ve  
ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye yaptırılabilir.  
İşin bu şartlar dâhilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış  
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin sözleşme  
bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak  
yerine getirmesi zorunludur.  
Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesi  
çevresinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük  
bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek  
giderler ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla  
yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i ödenir.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.2 Her ne  
sebepten olursa olsun yemek yiyen kişi sayısında meydana gelecek azalma ve artmalar  
(miktarı ne olursa olsun) idareye yükümlülük getirmez…” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Hizmetin İfa Şekli” başlıklı 15’inci maddesinde “…15.4 Yiyecek  
madde ve malzemeleri kazana girmeden veya hazır hale getirilmeden iaşe edilecek kişi sayısı  
ve bu şartnamedeki gramajlara göre kontrol edilir. İaşe sayısı verilmemesi durumunda bir  
önceki günün sayısına göre yemek hazırlanır. Yemekler servis edilmeden önce gramaj, ısı ve  
servis uygunluğu yönünden hastane diyetisyeni/gıda mühendisi tarafından kontrol edilecektir.  
15.15 Kahvaltı edecek ve yemek yiyecek, hasta ve refakatçi sayısını hastane idaresi  
(servis sorumlu hemşirelerinin düzenlediği rasyon dâhilinde) her gün en geç 16.00’a kadar  
yüklenici yetkilisine yazılı olarak bildirecektir. Bildirim yapılmadığında ya da geç  
bildirildiğinde bir önceki günün sayıları esas alınacaktır. Yatan hastalara, hasta  
refakatçilerine yemek ve kahvaltı verilecektir. Yemeğin yetmemesi durumunda İdarenin  
bildireceği miktar yüklenici firma tarafından en geç 30 dakika içerisinde hazırlanacaktır.  
Pişirilecek yemeğin bu süre içerisinde yetişmesinin mümkün olmadığı durumlarda yüklenici  
firma yemeği piyasadan temin edip servis yapmakla yükümlüdür. Gece kahvaltısı verilecek ve  
yemek yiyecek personel sayısını firma tahmini olarak belirleyip, uygun sayıda yemek  
pişirecektir. Personel yemeğinin yetmemesi durumunda da yüklenici firma en geç 30 dakika  
içerisinde hazırlayacaktır. Pişirilecek yemeğin bu süre içerisinde yetişmesinin mümkün  
olmadığı durumlarda yüklenici firma yemeği piyasadan temin edip servis yapmakla  
yükümlüdür. Yüklenicinin menüleri idarenin istediği miktar, yöntem ile birlikte uygulayıp  
uygulamadığı ya da yemeklerin eksiksiz, istenilen garnitür eşliğinde, sunumu aşamalarındaki  
tavır ve davranışlarını idare haber vermeksizin denetleyebilir ve tutanak tutabilir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan inceleme neticesinde, ihale konusu iş süresince Yozgat Bozok Üniversitesi  
Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü birimlerinde ihtiyaç duyulan toplam  
yemek adedinin ihale dokümanında düzenlendiği, yemek hizmeti alımı ihalelerinde öğün  
miktarlarının idarece tahmini olarak hesaplandığı ve yaklaşık maliyetin idarece hesaplanan  
öğün miktarlarına göre belirlendiği, istekliler tarafından da tekliflerin idarece tahmini olarak  
belirlenen ve ihale dokümanına yansıtılan öğün miktarlarına göre oluşturulacağı, işin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
yürütümü sırasında yemek yiyecek kişi sayılarındaki değişimlere paralel olarak, idarece  
ihaleye çıkılmadan önce ihtiyacın tespiti aşamasında tahmini olarak belirlenen öğün  
miktarlarının değişmesinin (artması/azalması) söz konusu olabileceği, bu olası değişimler göz  
önünde tutularak ilgili idareler tarafından iletilen aylık toplam sayıların faturalandırılacağının  
düzenlendiği, aksi takdirde idarenin faydalanmadığı/almadığı hizmetin bedelini ödemekle  
karşı karşıya kalarak kamu zararına sebep olacağı, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve bu  
alanda tecrübe sahibi olan isteklilerin de bu hususları göz önünde bulundurarak tekliflerini  
hazırlamalarının bekleneceği, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 29’uncu maddesinde, işin  
sözleşme bedelinin %80’inin altında tamamlanması halinde idarece sözleşme bedeli ile  
gerçekleşen iş tutarı arasındaki farkın %5’inin yükleniciye ödeneceği hususu da dikkate  
alındığında, şikâyete konu edilen ihale dokümanı düzenlemelerinin mevzuata aykırılık teşkil  
etmediği anlaşılmış ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62  
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde  
Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi  
olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri  
niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.  
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak  
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin  
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik  
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği  
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.  
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale  
dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının  
belirtilmesi halinde teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi  
gerekmektedir.  
78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli  
tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate  
alınacaktır.  
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari  
şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği  
yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği  
açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha  
fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak  
belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki  
fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26  
gün olarak hesaplama yapılacaktır.  
Bununla birlikte, hafta tatili ve genel tatil günleri dâhil 30 günden daha kısa süreli  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
çalışma yapılması öngörülen aylar ile takvim yılına göre 28 veya 29 günden daha kısa süreli  
çalışma yapılması öngörülen Şubat ayı (artık gün/kıst ay) kapsamında çalışılacak toplam gün  
sayısı ile bu süre içerisinde yemek ve yol bedeli verilecek gün sayısının, idari şartnamenin  
ilgili maddesinde belirtilmesi gerekmektedir.  
78.14. İdari şartnamelerde ücret ile nakdi olarak ödenecek yemek ve yol gibi  
giderlerin net olarak ödeneceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. İdari şartnamede yer alan  
bu bedellerin brüt olduğu belirtilmemiş olsa bile bu tutarlar brüt olarak kabul edilecek ve  
buna göre işlem yapılacaktır.  
78.15. Çalışacak personelin yemek ve yol maliyetlerinin isteklilerce ayni olarak  
karşılanmasının öngörüldüğü işlerde, bu ihtiyaçların isteklilerce ayni olarak karşılanacağı  
idari şartnamelerin ilgili maddesinde belirtilecek ve aylık gün sayısı gösterilecek, ancak buna  
ilişkin bir bedel öngörülmeyecek, personelin bu ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin kriterler  
ve asgari standartlar (yemek çeşidi, kalori vb.) ise ihale dokümanının ilgili bölümünde  
belirlenecektir. Bu şekilde verilen tekliflerin değerlendirilmesinde ise tekliflerin söz konusu  
ayni ödemeleri de içerdiği kabul edilerek değerlendirmeler buna göre yapılacaktır.  
78.16. İdari şartnamede çalışacak personelin yemek veya yol maliyetinin idarenin  
yemekhanesinden veya personel servisinden karşılanacağı ve bedelinin yüklenicinin  
hakedişinden kesileceğine dair bir düzenleme yapılmışsa, yemek ve yol bedelinin ayni olarak  
karşılanacağı kabul edilecektir. Bu durumda her bir personel için hakedişten kesilecek yemek  
veya yol bedelinin tutarı idari şartnamede gösterilecektir. Hakedişten kesilecek bu yemek veya  
yol bedelinin, idare personeli için öngörülen yemek veya yol bedelinde bir artış yapılsa bile  
değiştirilemeyeceği göz önünde bulundurularak, yemek ve yol bedelinin yıl içinde meydana  
gelecek artışları da kapsayacak şekilde tahmini bir bedel olarak belirlenmesi gerekecektir.  
78.21. Yukarıda sayılan hususlardan teklif fiyatına dâhil olacaklar idari şartnamede  
düzenlenecek, teknik şartnamede ise bunların uygulanması ilgili hükümlere yer verilecektir.  
Teknik şartnamede, teklife dâhil olacak masraflara yer verilmeyecek, idari şartnamede yer  
alan hükümlerle çelişecek bir düzenleme yapılmayacaktır.  
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa  
nakdi yol ve yemek bedeli dâhil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan  
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal  
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz  
Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile  
engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat  
teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde  
düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de  
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır. Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması  
idarece uygun görülmeyen iş kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına  
dayalı hizmet alımı ihalesinin birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri  
kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele  
ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve  
istekliler de tekliflerini buna göre sunacaklardır…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
1.İhale kapsamında 24 kişi çalıştırılacak olup brüt asgari ücret üzerinden  
hesaplanacaktır. Bunlardan  
Diyetisyen veya Gıda Mühendisi 1 kişi (Brüt Asgari Ücretin %20fazlası)  
Aşçıbaşı 1 kişi (Brüt Asgari Ücretin %20 fazlası)  
Aşçı 2 kişi (Brüt Asgari Ücretin %10 fazlası)  
Diğer 20 personele brüt asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır  
2. Firma çalıştıracağı her bir personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün  
üzerinden günlük net 20.00 TL (yirmitürklirası) olarak hesaplayacaktır.  
3. Yüklenici teknik şartnamede belirtilen personelin ücreti, sigortası, yol, yemek vs. her  
türlü haklarını karşılayacaktır. Mutfakta kullanılacak doğal gaz için yüklenici kendisi  
abonelik alacak ve kullanılacak elektriğin ve suyun ücretini ödeyecektir. (Aylık  
hakedişlerinden tahsil edilecektir.)  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. %2” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…1.Firma  
çalıştıracağı her bir personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün üzerinden günlük  
net 20.00 TL (yirmitürklirası) olarak hesaplayarak karşılayacak, bordroda gösterecektir.”  
düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’nci maddesinde  
“…8.18.2 Firma çalıştıracağı her bir personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün  
üzerinden günlük net 20.00 TL (dokuz türk lirası) olarak hesaplayarak karşılayacak, bordroda  
gösterecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamalarından; personel çalıştırılmasına dayalı hizmet  
alımlarının; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği,  
bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az  
% 70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil işçilik  
giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade ettiği; yemek  
ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerin İdari Şartname’lerinde, yemek  
ve yol bedelinin günlük brüt tutarlarının ve ayda kaç gün ödeneceğinin yazılması gerektiği;  
ayrıca personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında  
haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde  
de teklif fiyata dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesinin zorunlu olduğu  
anlaşılmaktadır.  
İhale işlem dosyası üzerinden yapılan inceleme neticesinde; inceleme konusu ihalenin  
nitelik itibariyle personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmadığı, bahse konu  
ihalede 24 adet personel çalıştırılacağı, çalıştırılacak olan personele yüklenici tarafından 26  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
gün üzerinden net 20,00 TL nakdi yol ücreti ödenmesi gerektiğinin düzenlendiği anlaşılmış  
olup, kamu ihale mevzuatında; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ait  
ihale dokümanlarında personelin yemek ve yol bedelinin net olarak belirlenmemesi gerektiği  
yönünde herhangi bir hüküm veya açıklama bulunmadığından başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan yapılan incelemede, iddiaya konu olan “Teknik Şartname’nin  
“Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8.18.2’nci maddesinde “Firma çalıştıracağı her bir  
personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün üzerinden günlük net 20.00 TL  
(dokuztürklirası) olarak hesaplayarak karşılayacak, bordroda gösterecektir.” şeklinde yer  
alan parantez içi bilginin çelişkili olduğu görülse de İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde  
ihale konusu işte çalışacak personele ödenecek yol bedelinin 20,00 TL olduğunun ifade  
edildiği, dolayısıyla idarece sehven yapıldığı anlaşılan Teknik Şartname’deki çelişkili  
parantez içi bilginin isteklileri tekliflerini oluştururken tereddüde düşürecek nitelikte olmadığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin diğer iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Personelle İlgili Hükümler” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1  
Yemek hizmeti için toplam 24 kişi çalıştırılacak firma bu sayının altında personel  
çalıştırmayacaktır. Yüklenici, genel olarak aşağıdaki çizelgede belirtilen kadar asgari  
personel bulunduracaktır.  
8.2 Hizmetlerin yürütülmesi sırasında aksama meydana geldiği haller ve açılabilecek  
yemekhaneler için idare, ihtiyaca binaen veya yemek yiyen kişi sayısındaki artışlara müteakip  
ilgili branşta ilave işçi çalıştırılmasını isteyebilecektir. Personel içindeki görev değişiklikleri  
ve izinli personel hastane diyetisyenine 1 gün önceden yazılı olarak bildirilecektir. Gerekçesiz  
olarak işe gelmeyen ve işten ayrılan personel yerine en geç 3 gün sonra yeni personel  
görevlendirilip evrakları idareye teslim edilecektir. 15 günden fazla rapor alan personel için  
gerekli durumlarda yerine personel görevlendirilecek ve evrakları idareye teslim edilecektir.  
4857 sayılı iş kanun hükümlerine göre yılda 3 günden fazla ücretsiz izne ayrılan personel  
yerine bir personel görevlendirilecek ve evrakları idareye teslim edecektir…” düzenlemesi yer  
almaktadır.  
Yapılan incelemede, ihale konusu işin Yozgat Bozok Üniversitesi Sağlık Uygulama ve  
Araştırma Merkezi Müdürlüğü birimlerinde ihtiyaç duyulan yemek için gerekli malzemeyi  
sağlama, yemek hazırlama, hazırlanan yemeği servis yapma ve yemek sonrası temizlik  
hizmetlerinin alımı işi olduğu, ihale dokümanında hizmetin gerçekleştirilmesi bakımından 24  
personele ihtiyaç duyulduğunun anlaşıldığı, bahse konu sayının asgari sayılar olduğu,  
yüklenicinin hizmetlerin yürütülmesi sırasında aksama meydana geldiği haller ve açılabilecek  
yemekhaneler için gereken sayıda ve özellikte yeni personeli kadrosunda bulundurması  
gerektiği anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede işin aksatılmaksızın yürütülmesinde sorumluluğun yüklenicide olduğu  
hususu dikkate alındığında, başvuruya konu doküman düzenlemesinin hizmetin ifasının  
eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini teminen idare tarafından konulan tedbir amaçlı bir  
düzenleme olduğu ve isteklilerin teklif vermesine engel nitelikte bir düzenleme olmadığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Kahvaltı, Normal Yemek, Diyet Yemeklerinin Şekli” başlıklı  
19’uncu maddesinde “19.1 KAHVALTI  
19.1.1 Hasta ve hasta refakatçilerine her sabah bir öğün kahvaltı verilir. Hastane  
nöbetçi personeline gece kahvaltısı verilecektir. Kahvaltının ne şekilde ve çeşitte sunulacağı  
hastane diyetisyeni tarafından tespit edilir ve firma buna uyar. Ayrıca nöbetçi personele  
verilecek gece kahvaltısının servis saatleri idarece firmaya bildirilir. Sabah, akşam  
yemeklerinden ve gece kahvaltısından personel olarak sadece o saatte nöbet tutanlar  
yararlanacaktır. Gece kahvaltısı için firma personel bulunduracaktır.  
19.1.2 Yerinden ayrılamayan nöbetçi hastane personeli için kahvaltı servisi  
yapılacaktır. Kahvaltı; çay, süt, meyve suyu, bitki çayı, ekmek, şeker dışında 5 çeşit ( tereyağı-  
bal, tereyağı-reçel 1 çeşit sayılacaktır.) olarak verilecektir. Her gün çeşitlerden bir tanesi  
hayvansal kaynaklı bir yiyecek olacaktır (peynir, yumurta gibi). Çay şekersiz olarak  
dağıtılacak, normal yemek için her kişi için en az 4 gr kâğıtta sarılı kesme veya poşet toz  
şeker verilecektir. İsteğe bağlı olarak şeker birden fazla verilebilir. Kahvaltı dağıtımı için 3  
gözlü kapaklı disposable kap kullanılacaktır.  
19.1.3 Ramazan ayında sahurda hasta, refakatçi ve nöbetçi personele çay, süt, meyve  
suyu, bitki çayı, ekmek, şeker dışında 5 çeşit (sahur 6 çeşit) olarak verilecektir. Ramazan’a  
özel sahur menüsü hazırlanacaktır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan doküman düzenlemelerine göre, ramazan ayında oruç tutan hasta,  
refakatçi ve nöbetçi personel için sahur yemeğinin verileceği düzenlemiş olup, her ne kadar  
Teknik Şartname’de sahur menüsüne ilişkin olarak ayrıca bir menü belirlemesi yapılmasa da  
kahvaltı menülerinin çay, süt, meyve suyu, bitki çayı, ekmek, şeker dışında 5 çeşit, sahur  
menülerinin ise çay, süt, meyve suyu, bitki çayı, ekmek, şeker dışında 6 çeşit olarak  
verileceğinin düzenlendiği görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasına konu sahur menülerine  
ilave edilen 1 çeşitin mevzuata aykırılık oluşturmadığı, kahvaltı yemeğine ilişkin örnek  
menülerin sahur yemeğine ilişkin örnek menü olarakta kullanılabileceği,  
Diğer taraftan idare tarafından örnek yemek ve kahvaltı listelerine ihale dokümanı  
kapsamında yer verildiği, ihale konusu iş alanında faaliyet gösteren basiretli bir tacirin söz  
konusu listeleri baz alarak ramazan ayında oruç tutan personele verilecek iftar yemeği ve  
sahur kahvaltısı menülerini oluşturabileceği, nitekim idare tarafından ramazan ayı menülerine  
ilişkin olarak spesifik bir belirleme yapılmadığından fiyatlandırmanın normal kahvaltı ve  
normal yemek fiyatı üzerinden yapılabileceği, dolayısıyla iddiaya konu maliyet kalemleri için  
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmamasının tekliflerin oluşturulması noktasında  
herhangi bir belirsizliğe mahal vermeyeceği, aynı gerekçeler göz önüne alındığında, aşırı  
düşük teklif açıklamalarına ilişkin olarak hazırlanan 2 haftalık örnek menüde ramazan  
menüsüne yer verilmemesinin istekliler tarafından açıklama yapılabilmesi bakımından  
herhangi bir belirsizlik yaratmayacağı anlaşıldığından açıklanan nedenlerle başvuru sahibinin  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci  
maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek  
ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
1.İhale kapsamında 24 kişi çalıştırılacak olup brüt asgari ücret üzerinden  
hesaplanacaktır. Bunlardan  
Diyetisyen veya Gıda Mühendisi 1 kişi (Brüt Asgari Ücretin %20 fazlası)  
Aşçıbaşı 1 kişi (Brüt Asgari Ücretin %20 fazlası)  
Aşçı 2 kişi (Brüt Asgari Ücretin %10 fazlası)  
Diğer  
2. Firma çalıştıracağı her bir personelin ulaşım bedelini nakdi olarak aylık 26 gün  
üzerinden günlük net 20.00 TL (yirmitürklirası) olarak hesaplayacaktır.  
20  
personele  
brüt  
asgari  
ücret  
üzerinden  
hesaplanacaktır  
3. Yüklenici teknik şartnamede belirtilen personelin ücreti, sigortası, yol, yemek vs. her  
türlü haklarını karşılayacaktır. Mutfakta kullanılacak doğal gaz için yüklenici kendisi  
abonelik alacak ve kullanılacak elektriğin ve suyun ücretini ödeyecektir. (Aylık  
hakedişlerinden tahsil edilecektir.)  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
%2” düzenlemesi yer almaktadır.  
TMMOB Gıda Mühendisleri Odasının 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak  
üzere, gıda mühendisi için belirlemiş olduğu aylık net ücretinin 17.500,00TL  
(onyedibinbeşyüz) olduğu, başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde  
iş kapsamında çalıştırılacak olan gıda mühendisi için brüt asgari ücretin % 20 fazlası ücret  
verileceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmüştür.  
Kamu ihale mevzuatında gıda mühendisleri odası tarafından belirlenen ücretlere göre  
ödeme yapılacağına dair bir düzenleme olmadığı, ihale dokümanında çalışanlara verilecek  
ücrete ilişkin olarak ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücretin altında bir belirleme  
yapılmamasının gerekli ve yeterli olduğu ayrıca gıda mühendisi için belirlenen ücretin ilgili  
odalarca belirlenen ücretin altında olmasının isteklilerin teklif fiyatlarını hazırlamalarına ve  
idarenin teklifleri eşit şartlarda değerlendirmesine engel teşkil etmediği anlaşıldığından,  
başvuru sahibinin iddiası yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt  
bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı  
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının  
başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi  
üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru  
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer  
hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/035  
: 50  
: 22.06.2023  
: 2023/UH.II-940  
bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.