2023/UM.I-1047 - Kamu İhale Kararı - İzmit İlçesindeki Çalışmalarda Kullanılmak Üzere Prefabrik Beton Parke ve Bordür Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

BAŞVURU SAHİBİ:

Kibsaş Karadeniz İnşaat ve Beton Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Asfalt Üretim ve Laboratuvar

Şube Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/339711 İhale Kayıt Numaralı “İzmit İlçesindeki Çalışmalarda Kullanılmak Üzere

Prefabrik Beton Parke ve Bordür Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Asfalt Üretim ve

Laboratuvar Şube Müdürlüğü tarafından 05.05.2023 tarihinde açık ihale usulü ile

gerçekleştirilen “İzmit İlçesindeki Çalışmalarda Kullanılmak Üzere Prefabrik Beton Parke ve

Bordür Alımı” ihalesine ilişkin olarak Kibsaş Karadeniz İnşaat ve Beton Sanayi ve Ticaret

Anonim Şirketi’nin 23.06.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından

süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 10.07.2023 tarih ve 99057 sayı ile

Kurum kayıtlarına alınan 10.07.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda

bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/849 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, firmalarının temsilcisi olarak teklifi imzalayan

Şenol Üçüncü’nün 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinin 4’üncü

fıkrasının (e) bendi hükmüne göre adli sicil kaydı bulunması sebebiyle başvuruya konu

ihalede idare tarafından ihale dışı bırakıldıkları, söz konusu adli sicil kaydının Şenol

Üçüncü’nün Kibsaş Karadeniz İnş. ve Beton San. Tic. A.Ş.nin yönetim kurulu üyesi olduğu

esnada iş kazası sonucunda makine operatörünün vefat etmesi üzerine “taksirle ölüme neden

olma” suçundan cezalandırılmasına hükmedilmesinden kaynaklandığı, Şenol Üçüncü’nün

yönetim kurulu üyesi olduğu şirketi tek başına temsil ve ilzam yetkisinin olmadığı, bizzat

sahada işi sevk ve idare etmediği, kaza tarihi itibari ile şirketteki hissesinin %5 olduğu,

Kanun’un 10’uncu maddesinin 4’üncü fıkrasının (e) bendi hükmünde suç teşkil eden

eylemleriyle mesleğini ihmal ederek veya kötüye kullanarak işi layıkıyla yapmayacak

isteklilerin değerlendirme dışı bırakılması ile işin zamanında ve eksiksiz olarak yerine

getirilmesinin amaçlandığı, her türlü iş kazasının mesleki faaliyet kapsamında

değerlendirilemeyeceği, söz konusu iş kazasının Şenol Üçüncü’nün yönetim kurulu üyesi

olduğu şirketin faaliyet alanında yer alan bir işten kaynaklanmadığı, mesai saatleri dışında ve

işverenin otoritesi olmaksızın plentmiks makine operatörü olan müteveffanın iş tanımı

içerisinde yer almadığı halde makine temizliği yaptığı sırada gerçekleştiği, dolayısıyla adli

sicil kaydında yer alan söz konusu cezanın mesleki faaliyet kapsamında değerlendirilmemesi

gerektiği iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

4734 sayılı Kanun’un “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu

maddesinde “Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:

…

e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı

kararıyla hüküm giyen.”

Hükmü bulunmakta olup, konuya ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin

“Mesleki faaliyete ilişkin mahkumiyet kararının kapsamı” başlıklı 17.5.1. maddesinde

“17.5.1.1 Adalet Bakanlığı Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğüne bağlı birimlerden

alınacak adli sicil istatistik bilgilerini içeren belgeden veya gerekçeli mahkumiyet kararından,

asli veya feri ceza olarak, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 11, 25 ve 35 inci maddelerinde

tanımlandığı şekliyle “muayyen bir meslek ve sanatın tatili icrası”na ilişkin süreli ya da

süresiz mahkumiyet hali, 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında

değerlendirilecektir.

17.5.1.2 İhale dışı bırakma, ancak yargı kararıyla “tatili icrasına hükmedilen meslek ve

sanat”la sınırlı olmak üzere uygulanabilir.

17.5.1.3 Adalet Bakanlığı Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğüne bağlı birimlerden

alınacak adli sicil istatistik bilgilerini içeren belgeden veya gerekçeli mahkumiyet kararından

yalnızca, “mesleki faaliyetin yürütülmesinden kaynaklanan mahkumiyet hali”, 4734 sayılı

Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında değerlendirilecektir.

Bu nedenle idarelerin, 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendinin uygulamasında,

mahkumiyet kararlarının mesleki faaliyetten kaynaklanıp kaynaklanmadığını göz önünde

bulundurması gerekmektedir.

17.5.2. Süre:

17.5.2.1. İdarelerce isteklilerin haklarında mesleki faaliyetlerinden dolayı kesinleşmiş

mahkumiyet kararının bulunduğunun tespit edilmesi halinde, son başvuru ve/veya ihale

tarihinden önceki beş yıllık sürenin başlangıcı olarak Mahkemece verilen hükmün kesinleştiği

tarih esas alınacaktır.

17.5.2.2. 4734 sayılı Kanuna göre yapılan ihalelerde istekliler hakkında son başvuru

ve/veya ihale tarihinden önceki beş yıl içinde mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı

mercilerince verilmiş mahkûmiyet kararı bulunması halinde, bu durumdaki isteklilerin 10

uncu maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale dışı bırakılmaları gerekmektedir.

17.5.3. Belgelerin temin edileceği yerler:

17.5.3.1. Yerli istekliler yönünden:

17.5.3.1.1. İsteklinin gerçek kişi olması halinde; son başvuru ve/veya ihale tarihinden

önceki beş yıl içinde mesleki faaliyetleri ile ilgili mahkumiyet kararına ilişkin belgeler Adalet

Bakanlığı, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne bağlı birimlerden alınacaktır.

17.5.3.1.2. İsteklinin tüzel kişi olması halinde; Türk Ticaret Kanunu hükümleri

uyarınca; anonim şirket ise yönetim kurulu üyelerinin, limited şirket ise şirket müdürünün,

yoksa ortaklarının tamamının, kolektif şirket ise ortakların tamamının, komandit şirkette

komandite ortakların hepsinin, komanditer ortaklardan kendilerine şirketi temsil yetkisi

verilmiş olan ortakların, kooperatiflerde yönetim kurulu üyelerinin Adalet Bakanlığı, Adli

Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne bağlı birimlerden alacakları belgeler İdarelerce kabul

edilecektir. Öte yandan, sermaye şirketinde yönetim kurulu üyesi veya limited şirket müdürü

olmasa dahi şirketin idaresinde hakim etkisi bulunan ortak veya ortakların da 10 uncu

maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendi uyarınca adli sicil kaydını ibraz etmeleri

gerekmektedir.

…

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

17.6. İhale üzerinde kalan isteklilerin kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü

fıkrasında sayılan durumlarda olmadığına dair belgeleri sözleşmeden önce sunamaması

17.6.1. İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “İhale dışı bırakılma” başlıklı

maddelerinde; İhale üzerinde kalan istekliden, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin

dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına

dair belgelerin sözleşme imzalanmadan önce istenilmesinin zorunlu olduğu ve bu belgelerin,

ihale usulüne göre son başvuru ve/veya ihale tarihinde isteklinin anılan bentlerde belirtilen

durumlarda olmadığını göstermesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

…

17.6.2. İhale üzerinde kalan isteklinin son başvuru ve/veya ihale tarihi itibarıyla 4734

sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g)

bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair belgeleri veya kesin teminatı vermemesi ya

da sözleşme imzalamaması durumunda, Kanunun 44 üncü maddesi hükümlerine göre,

ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının, ihale yetkilisince uygun görülmesi

kaydıyla, bu teklif sahibi istekliyle sözleşme imzalanabilecektir.

17.6.2.1. Anılan belgelerin isteklilerin son başvuru ve/veya ihale tarihindeki

durumunu göstermesi gerektiğinden, isteklilerin ilgili idarelere (vergi daireleri, sosyal

güvenlik il müdürlükleri vb.) yaptığı başvurularda bu belgeleri ihale tarihindeki durumlarını

gösterecek şekilde istemeleri, adı geçen idarelerin de isteklilerin ihale tarihindeki durumunu

gösterecek şekilde belgeleri düzenleyerek vermeleri gerekmektedir.

17.6.3. 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d),

(e) ve (g) bentleri gereğince, ihaleye katılan isteklinin teklifinin başka bir sebeple

değerlendirme dışı bırakılıp bırakılmadığı, bu isteklinin teklifinin ekonomik açıdan en

avantajlı teklif olup olmadığı veya ihalenin iptal edilip edilmediğine bakılmaksızın,

isteklilerin taahhüt edilen duruma aykırı hususlarının bulunduğunun anlaşılması (sosyal

güvenlik prim veya vergi borcu bulunması gibi) halinde, bu durumda olanların ihale dışı

bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedilmesi, ancak haklarında ihalelere katılmaktan

yasaklama kararı verilmemesi gerekmektedir.

17.6.4. İhale üzerinde kalmasına rağmen süresi içinde sözleşme imzalamaya

gelmeyenlerin ise Kamu İhale Kanununun 44 üncü maddesi gereğince geçici teminatının gelir

kaydedilmesi ve anılan Kanunun 58 inci maddesi uyarınca kamu ihalelerinden yasaklanması

gerekmektedir. Bu çerçevede; sözleşme imzalamaya davet edilen istekli tarafından taahhüt

edilen hususlara ilişkin yukarıda belirtilen belgelerin sözleşme imzalama süresi içinde

sunulmaması halinde, bu istekli hakkında 4734 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin birinci

fıkrasında yer alan “üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre

sözleşme yapmayanlar” kapsamında değerlendirme yapılacak ve ayrıca anılan Kanunun 44

üncü maddesi gereğince geçici teminatı gelir kaydedilecektir. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 10

uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerine ilişkin belgelerin

ihale üzerinde kalan istekli tarafından ilgili yerlerden temin edilerek süresi içerisinde ihaleyi

yapan idareye sunulması ve bu belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda belgelerin

taahhüt edilen duruma aykırı hususlar içerdiğinin anlaşılması (sosyal güvenlik prim veya

vergi borcu bulunması gibi) halinde, sonradan ihalenin iptal edilip edilmediğine

bakılmaksızın, bu durumda olanların ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir

kaydedilmesi, fakat haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilmemesi

gerekmektedir.” açıklaması,” yönünde açıklamalara yer verilmiştir.

Tebliğ’in atıf yaptığı 765 sayılı Türk Ceza Kanunu, 13/11/2005 tarih ve 25642 sayılı

Resmi Gazete’de yayımlanan 04/11/2004 tarih ve 5252 sayılı Kanun’un 12. maddesi ile 1

Haziran 2005 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmış, 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

Ceza Kanunu yürürlüğe girmiştir.

5237 sayılı Kanun’un yürürlüğüne ilişkin olarak 5252 sayılı Türk Ceza Kanununun

Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un üçüncü maddesinde “Mevzuatta,

yürürlükten kaldırılan Türk Ceza Kanununa yapılan yollamalar, 5237 sayılı Türk Ceza

Kanununda bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelere yapılmış sayılır.” hükmüne yer

verilmiştir.

Tebliğ’de atıf yapılan 765 sayılı Kanun’un 11, 25 ve 35’inci maddelerinin karşılığının,

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Kişi, kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına

mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak;

a) Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda,

Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim

ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün

memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,

b) Seçme ve seçilme ehliyetinden (…),

c) Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan,

d) Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi

veya denetçisi olmaktan,

e) Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine

tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak

icra etmekten,

Yoksun bırakılır.

(2) Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm olduğu hapis cezasının infazı

tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz.

(3) Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya denetimli serbestlik tedbiri

uygulanarak cezası infaz edilen ya da koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu

üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından yukarıdaki fıkralar hükümleri

uygulanmaz. Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya denetimli serbestlik tedbiri

uygulanarak cezası infaz edilen ya da koşullu salıverilen hükümlü hakkında birinci fıkranın

(e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir. ⁽²⁾

(4) Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını

doldurmamış olan kişiler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.

(5) Birinci fıkrada sayılan hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanılması suretiyle

işlenen suçlar dolayısıyla hapis cezasına mahkûmiyet halinde, ayrıca, cezanın infazından

sonra işlemek üzere, hükmolunan cezanın yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin

kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir. Bu hak ve yetkilerden birinin kötüye

kullanılması suretiyle işlenen suçlar dolayısıyla sadece adlî para cezasına mahkûmiyet

halinde, hükümde belirtilen gün sayısının yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin

kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir. Hükmün kesinleşmesiyle icraya konan

yasaklama ile ilgili süre, adlî para cezasının tamamen infazından itibaren işlemeye başlar.

(6) Belli bir meslek veya sanatın ya da trafik düzeninin gerektirdiği dikkat ve özen

yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlenen taksirli suçtan mahkûmiyet halinde, üç aydan az

ve üç yıldan fazla olmamak üzere, bu meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da

sürücü belgesinin geri alınmasına karar verilebilir. Yasaklama ve geri alma hükmün

kesinleşmesiyle yürürlüğe girer ve süre, cezanın tümüyle infazından itibaren işlemeye başlar.”

şeklindeki 53’üncü maddesi olduğu anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi tarafından 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair belgeler

kapsamında Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce Şenol Üçüncü

adına düzenlenen adli sicil belgesinin sunulduğu, anılan belgede “…Yukarıda Kimlik Bilgileri

Bulunan Kişinin Adli Sicil Kaydı Vardır.

C: 10286962022C485081681 07/06/2017 5237 85/1 62. Gebze; 6.ASLCM 2Y6AH.

23/12/2021 2018/37 2021/837 18/11/2022 …” bilgisinin yer aldığı, sunulan belgenin idarece

incelenmesi neticesinde 13.06.2023 tarihli yazı ile, sözleşmeye davet edilen ve ekonomik

açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi Kibsaş Karadeniz İnşaat ve Beton Sanayi ve Ticaret

Anonim Şirketi’nin 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin son paragrafına istinaden

teklif tutarının % 3’üne karşılık gelen geçici teminatının gelir kaydedilerek ihale dışı

bırakılmasına karar verildiği,

İhale dışı bırakılma kararının ekinde, Şenol Üçüncü’ye ait adli sicil kaydının 4734

sayılı Kanun’un 10/4-e bendi kapsamında olup olmadığına ilişkin değerlendirmelerin

yapıldığı Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Birinci Hukuk Müşavirliği’nin “…Kibsaş

Karadeniz İnş. ve Beton San, ve Tic. A.Ş.nin temsilcisi Şenol Üçüncü’ye ait sabıka kaydı ve

mahkeme kararı üzerinde yapmış olduğumuz incelemede Taksirle Ölüme Neden Olmadan ceza

almış olduğu, ayrıca aynı içeriğe sahip Danıştay 13. Daire’nin 2021/1404 E, 2021/1957 K.

Sayılı dosyasında da yer alan kararda da bu konunun detaylı olarak incelendiği ve bu

incelenme sonucunda da iş kazası nedeniyle ceza almanın mesleki faaliyet kapsamında

değerlendirilmesi gerektiğine hükmedildiği tespit edilmiştir, Bu tespitlerimize istinaden Kibsaş

Karadeniz İnş. ve Beton San. Tic. A.S. yetkilisi Şenol Üçüncü’ye ait sabıka kaydının 4734

sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında

kaldığından sürecin bu değerlendirme üzerinden yürütülmesi gerektiği kanaatindeyiz.”

şeklindeki hukuki görüşünün yer aldığı,

Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Birinci Hukuk Müşavirliği’nin görüşüne

dayanak teşkil eden ve başvuru sahibi tarafından itirazen şikayet dilekçesinde emsal nitelikte

olmadığı iddia edilen Danıştay 13’üncü Dairesi’nin 2021/1404 E, 2021/1957 K. sayılı

kararında “…4734 sayılı Kanun’un 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendinde ‘İhale

tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen’

durumunda bulunan isteklilerin ihale dışı bırakılacağı kural altına alınmış olup, Kamu İhale

Genel Tebliği’nin 17.5.1. maddesinde de bu hususa yönelik açıklamalara yer verilmiştir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin yürürlükteki 17.5.1.3. maddesinde yer alan

açıklamadan, Kanun’un 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında işlem

yapılabilmesi için mesleki faaliyetten dolayı yargı kararıyla hüküm giyilmiş olmasının gerekli

ve yeterli şart olduğu, ‘belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya’ veya ‘bir kamu

kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tâbi bir meslek veya

sanatı kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten

yoksun bırakılmaya’ ilişkin feri cezaya hükmedilmiş olması şartının aranmayacağı

anlaşılmaktadır.

Bu durumda, ihale tarihinden önceki beş yıl içinde ilgililerce mesleki faaliyetin

yürütülmesinden kaynaklı olarak yargı kararıyla hüküm giyilmiş olmasının isteklinin ihale

dışı bırakılmasını gerektirdiği, feri ceza olarak ‘muayyen bir meslek ve sanatın tatili icrası’na

ilişkin mahkûmiyet hâlinin varlığından bağımsız olarak, mesleki faaliyetin yürütülmesinden

kaynaklanması şartıyla herhangi bir mahkûmiyet hâlinin bulunmasının yeterli olduğu; bir

başka anlatımla, mesleki faaliyetin yürütülmesinden kaynaklanan mahkûmiyet hâli

kapsamında feri ceza olarak meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına hükmedilmemiş

olmasının, anılan Kanun’un 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendi çerçevesinde işlem

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

tesis edilmesine engel teşkil etmediği sonucuna ulaşılmaktadır…” şeklinde değerlendirmelere

yer verildiği görülmüştür.

Başvuru sahibi tarafından, Şenol Üçüncü’ye ait adli sicil kaydına konu “taksirle ölüme

neden olma” suçuna ilişkin mahkeme kararının mesleki faaliyet kapsamında olmadığının

iddia edildiği, idare tarafından ise 4734 sayılı Kamu İhale Kanunun 10’uncu maddesi gereği

sözleşmeden önce idareye sunulması gereken evraklardan (e) bendi kapsamında verilen Şenol

Üçüncü’ye ait adli sicil kaydından söz konusu iş kazasının, mesleki faaliyet kapsamında

olduğu ve şikayet başvurusunun reddedildiği anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından 4734 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin dördüncü

fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde sayılan durumlarda olmadığına dair belgeler

kapsamında Şenol Üçüncü adına Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel

Müdürlüğünce düzenlenen adli sicil belgesinin sunulduğu, anılan belgede “adli sicil kaydı

vardır” bilgisinin yer aldığı, söz konusu adli sicil kaydı incelendiğinde; Gebze 6. Asliye Ceza

Mahkemesi’nin 23.12.2021 tarih ve 2018/37 E., 2021/837 K. sayılı kararı ile 5237 sayılı

Kanun’un 85/1 hükmü uyarınca taksirle ölüme neden olma suçundan ceza uygulandığı,

Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda

başvurunun esastan reddedildiği ve kararın 18.11.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

Gebze 6. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 23.12.2021 tarih ve 2018/37 E., 2021/837 K.

sayılı kararında “…Dosya kapsamında bulunan sanık savunmaları, tanık beyanları, bilirkişi

raporları, olay yeri inceleme raporu, ölü muayene ve otopsi raporları, keşif zaptına gelen

cevabi yazılar birlikte değerlendirildiğinde; sanıklardan Şenol Üçüncü’nün Kibsaş Karadeniz

İnş. ve Beton San. ve Tic. A.Ş.'nin yönetim kurulu üyesi olduğu ve 04/01/2017 tarihli yönetim

kurulu kararı uyarınca iş kazasının meydana geldiği tesis de dahil Gebze ilçesindeki

tesislerden sorumlu olduğu,

…plentmix makinesi operatörü olarak çalışan müteveffanın bu makinede üretim

yapılması için makineye malzeme aktaran tankerde tıkanıklık olması üzerine tankeri

temizlemek amacıyla bunker içerisine girmesi sonucunda ölümüyle sonuçlanan iş kazasının

meydana geldiği göz önüne alındığında; organizasyon şemasına göre iş kazasının meydana

geldiği iş yerinin yetkilisi ve sorumlusu olan sanıklar Şenol ve Emin'in iş sağlığı ve güvenliği

hususunda çalışanlara eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirleri almaları,

organizasyon yapmaları, gerekli araç ve gereçleri sağlamaları ve alınan önlemlere uyulup

uyulmadığını denetlemelerinin gerektiği, bu kapsamda bunkerlerin temizliğinin de

çalışanların güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde planlamaları ve iş organizasyonunu

ona göre kurmaları gerektiği, kapalı alanda yapılacak çalışmaların eşli olarak yapılmasını

sağlamaları, çalışanların tek başlama çalışmalarına izin vermemeleri, bunkerlerin temizliği

ve müdahale çalışmaları sırasında uyulması gereken kuralları talimat haline getirmesi ve

çalışanların bunlara uymasını sağlamaları gerektiği, ayrıca temizlik işi yapılırken

oluşabilecek riskler ve bunlardan kaçınma yollarına ilişkin çalışanlara eğitim verilmesini

sağlamaları gerektiği halde meydana gelen kaza açısından gerekli önlemleri almadıkları,

işyerinde işler nitelikte bir denetim ve gözetim mekanizması kurmadıkları, tankerlerin

temizlenmesi ve müdahale edilmesi konusunda gerekli organizasyonu ve düzenlemeleri

yapmadıkları, müteveffanın tek başına kapalı alanda çalışmasına izin verdikleri, söz konusu

çalışma konusunda yazılı talimat oluşturarak bunun çalışanlar tarafından uygulanmasını

sağlamadıkları anlaşıldığından, sanıklar Şenol ve Emin'in müteveffanın ölümü ile sonuçlanan

kasanın meydana gelmesinde asli kusurlu oldukları mahkememizce kabul edilmiştir.

Her ne kadar sanık Şenol ve müdafii aşamalarda alınan savunmalarında, sanığın

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

yönetim kurulu üyesi olduğunu, işleri ve üretim sürecini bizzat takip etmesinin mümkün

olmadığını, sanığın altında görevli olan çalışanların iş güvenliği ile ilgili tedbirleri almakla

görevli olduğunu ileri sürmüşler ise de; dosyada mevcut organizasyon şeması ve 04/01/2017

tarihli yönetim kurulu kararma göre iş kazasının meydana geldiği tarih itibariyle iş kazasının

meydana geldiği tesisle ilgili olarak sanık Şenol'un sorumlu olarak belirlendiği, bu kapsamda

sanığın yukarıda belirtilen tedbirleri almak ve bunların uygulanmasını denetlemekle görevli

olduğu, diğer sanık Emin'in tesis sorumlusu olardk atanmış olmasının sanık Şenol'un işveren

olmak iş güvenliği hususundaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı göz önüne atadığında

bu yöndeki savunmalara itibar edilmemiştir.

…

Müteveffanın ise kendi sağlık ve güvenliğini tehlikeye düşürmemekle yükümlü olduğu,

aklı şetim biri olarak bankerin içine ip sarkıtarak kimseye haber vermeden tek başına bunkere

inmemesi gerektiği, bu kapsamda kendinden beklenen güvenli davranışı sergilememiş olması

nedeniyle kazanın oluşumunda tali kusurlu olduğu mahkememizce değerlendirilmiş; ancak bu

kusurun sanıklar Şenol, Emin ve SüIeyman'ın taksirli hareketleriyle meydana gelen sonuç

arasındaki illiyet bağını kesecek oranda ağır olmadığı kabul edilmiştir.

…

Sanık Şenol Üçüncü'nün üzerine atılı Taksirle Ölüme Neden Olma suçunu işlediği

anlaşılmakla; suçun işleniş biçimi, meydana gelen kazanın oluşumunda sanığın kusur

durumu, suç konusunun önemi, meydana gelen zararın ağırlığı birlikte değerIendirildiğinde

sanığın TCK'nun 85/1’inci maddesi gereğince takdiren ve teşdiden 3 YIL HAPİS CEZASI İLE

CEZALANDIRILMASINA,

2-Sanığın fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki davranışları ile cezanın sanığın

geleceği üzerindeki olası etkisi dikkate alınarak TCK’nun 62 maddesi gereğince cezasında 1/6

oranında indirim yapılmak suretiyle NETİCETEN 2 YIL 6 AY HAPİS CEZASI İLE

CEZALANDIRILMASINA,

…

5-Sanığın icra ettiği mesleğin ruhsatnameye bağlı olarak yürütülen bir meslek

olmadığı göz önüne alındığında sanık hakkında şartları oluşmayan TCK'nun 53/6 maddesinin

uygulanmasına yer olmadığına…” şeklinde hüküm kurulduğu görülmüştür.

Başvuruya konu ihaleye ait ihale işlem dosyası incelendiğinde, Kibsaş Karadeniz İnş.

ve Beton San. ve Tic. A.Ş.ye ait Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Ortaklar/Üyeler/Kurucular

ile Yöneticilere ait Bilgiler” bölümünün “Ortaklar ve Ortaklık Oranlarına/Üyelere/Kuruculara

Ait Bilgiler” kısmında “…ŞENOL ÜÇÜNCÜ, 413********, 12,75000000000000” beyanına

yer verildiği, “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı satırda vekil

olarak aynı şahsın beyan edildiği, ayrıca Kibsaş Karadeniz İnş. ve Beton San. ve Tic. A.Ş.

adına e-teklifi imzalayanın Şenol Üçüncü olduğu, EKAP üzerinden yapılan ticaret sicili

bilgileri sorgulama sonucunda da Şenol Üçüncü’nün ihale tarihi itibarıyla yönetim kurulu

üyesi olduğu görülmüştür.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 17’nci maddesinden 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu

maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendinin uygulamasında, mahkumiyet kararlarının

mesleki faaliyetten kaynaklanıp kaynaklanmadığının göz önünde bulundurulması gerektiği

anlaşılmıştır.

Bu kapsamda mahkumiyet hükmünün mesleki faaliyetin yürütülmesinden kaynaklanıp

kaynaklanmadığı irdelendiğinde; kararda anılan şahıs hakkında, makineye malzeme aktaran

tankerde tıkanıklık olması sebebiyle tankeri temizlemek için plentmix makinesi operatörü

olarak çalışan müteveffanın bunker içerisine girmesi sonucunda ölümüyle sonuçlanan iş

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2023/038

: 27

: 26.07.2023

: 2023/UM.I-1047

kazasının meydana gelmesi üzerine tesisin sorumlusu olarak, meydana gelen kaza açısından

gerekli önlemleri almadığı, işyerinde işler nitelikte bir denetim ve gözetim mekanizması

kurmadığı, tankerlerin temizlenmesi ve müdahale edilmesi konusunda gerekli organizasyonu

ve düzenlemeleri yapmadığı, müteveffanın tek başına kapalı alanda çalışmasına izin verdiği,

söz konusu çalışma konusunda yazılı talimat oluşturarak bunun çalışanlar tarafından

uygulanmasını sağlamadığı gerekçesiyle “taksirle ölüme neden olma” suçundan cezaya

hükmedildiği anlaşıldığından, söz konusu Mahkeme hükmünün mesleki faaliyetin

yürütülmesinden kaynaklandığı ve bu haliyle 4734 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin

dördüncü fıkrasının (e) bendi kapsamında ihale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki

faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyme durumunun varlığı nedeniyle ihale dışı

bırakılma müeyyidesinin uygulanmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı ve başvuru

sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Öte yandan, başvuru dilekçesindeki “anılan şahsın ceza mahkemesi kararına konu ve

kazanın gerçekleştiği işyerinde sevk ve idare görevinin bulunmadığı, kazanın firmanın faaliyet

alanındaki bir iş sırasında gerçekleşmediği” yönündeki iddialara ilişkin olarak, ilgili mevzuat

hükümleri ve Ceza Mahkemesi kararı karşısında Kurum tarafından gerçekleştirilecek bir

inceleme konusunun bulunmadığı,

Anılan şahsın “olay tarihinde hisse oranının %5 olduğu” yönündeki iddia

incelendiğinde ise, Kanun’un 10’uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (e) bendinin

uygulanması kapsamında sözleşmeye davet edilen isteklinin tüzel kişi olması durumunda

hangi kişilerin adli sicil kayıtlarının sunulması gerektiğinin aktarılan Tebliğ’in

17.5.3.1.2.maddesinde “İsteklinin tüzel kişi olması halinde; Türk Ticaret Kanunu hükümleri