Ana Sayfa / Kararlar / DSİ 26. Bölge Müdürlüğü / 2023/443261-Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2 Kısım
Bilgi
İKN
2023/443261
Başvuru Sahibi
Alsancak Yapı İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. - Çtn Yol Yapım İnş. A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
DSİ 26. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2 Kısım
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Alsancak Yapı İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. - Çtn Yol Yapım İnş. A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
DSİ 26. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2023/443261 İhale Kayıt Numaralı “Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2  
Kısım” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
DSİ 26. Bölge Müdürlüğü tarafından 06.06.2023 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2 Kısım” ihalesine  
ilişkin olarak Alsancak Yapı İnş. Tur. Tic. Ltd. Şti. - Çtn Yol Yapım İnş. A.Ş. İş Ortaklığı’nın  
07.08.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 16.08.2023 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 28.08.2023 tarih ve 106050 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
26.08.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/991 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi  
olarak belirlenen ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji  
Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş Ortaklığının tekliflerinin aşağıda belirtilen  
gerekçelerle değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
1) Anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun  
olmadığı şöyle ki;  
- “Ekskavatör (paletli) (260 - 299 hp) (maksimum 2,5 m3)”, “Mazot (motorin)”,  
“Kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3)”, “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN  
197-1 CEM I 42,5 N)+Nakliye”, “Harç (Çimento hariç)” ve “Beton santralinde üretilen veya  
satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 30/37 basınç dayanım sınıfında, gri renkte,  
normal hazır beton dökülmesi (beton nakli dahil)” analiz girdileri için Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesi gereği 2023 yılı karsız kamu birim fiyatlarından daha düşük  
bedeller ile açıklama yapıldığı,  
- Açıklama istenilen kalemlere ilişkin olarak sunulan analizlerin birim miktarlarının,  
idare tarafından belirlenen ilgili iş kalemi pozuna ait birim miktarlardan ve birimlerinden  
(m2/m3,ad/mt vb.) farklılıklar gösterdiği ve birimlerin ayrıca boş bırakıldığı,  
- İşçilikler için sunulan birim fiyatların 2023 yılı 1. dönem için belirlenen saatlik  
asgari ücret olan 44,48 TL/saat birim fiyatından düşük olduğu, işçilik birim miktarlarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
azaltıldığı, analizlerde aritmetik hataların bulunduğu, analizin birimi ve birim fiyatları ile  
birim fiyat cetvelinde öngörülen birim fiyatların ve birimlerinin birbirleriyle uyumlu  
olmadığı, bahse konu istekliler tarafından açıklama yapılması istenilen girdilerin açıklama  
istenmeyen girdi olarak belirlendiği, söz konusu durumun mevzuata aykırı olduğu, ayrıca poz  
analizinde toplam tutarı "0" olan tutarlar olduğu için söz konusu isteklilerin tekliflerinin  
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
- “Harç (Çimento Hariç)” ve “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM 1  
42,5 N) + Nakliye” analiz girdileri için piyasadan fiyat teklifi alındığı, gerçeği yansıtmayan  
söz konusu tekliflerin ilgili alanda faaliyet göstermeyen firmalardan alındığı,  
- “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM 1 42,5 N) + Nakliye” özel  
pozunda yer alan nakliye gideri için açıklama yapılmadığı,  
- “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C30/37  
basınç dayanım sınıfında, gri renkte, normal hazır beton dökülmesi (beton nakli dâhil)”  
pozuna ilişkin piyasadan fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifi alınan firmanın alıma konu alanda  
faaliyet göstermediği, teklif alınan hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki  
mesafenin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.16 maddesi gereği idarece belirlenen azami  
mesafeden fazla olduğu, azami mesafeyi tevsik edici belge sunulmadığı,  
- “Harç (Çimento Hariç)”, “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM 1 42,5  
N) + Nakliye” ve “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan,  
C30/37 basınç dayanım sınıfında, gri renkte, normal hazır beton dökülmesi (beton nakli  
dâhil)” iş kalemleri için piyasadan fiyat teklifi alındığı, bu kapsamda sunulan tutanakların  
mevzuata aykırılıklar içerdiği,  
- “Ekskavatör (paletli) (260 – 299 HP) (maksimum 2,5 m3)” ve “Kazıcı Yükleyici  
(100 HP)(maksimum 2,5 m3)" analiz girdilerinin isteklinin kendi malı üzerinden amortisman  
hesabı yapılarak açıklandığı, amortisman hesaplamalarının hatalı yapıldığı, amortisman  
analizinde yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta ve nakil-montaj-demontaj  
hesaplamasındaki girdilerin yanlış hesaplandığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci  
maddesine aykırı amortisman hesabı yapıldığı,  
- “Motorin” girdisine ilişkin olarak ihale ilan tarihi olan 08.05.2023 tarihindeki EPDK  
tarafından yayımlanan günlük rapor incelendiğinde motorin birim fiyatının K.D.V dahil 17,92  
TL/lt olduğu, gerekli dönüşümler ve Tebliğ gereği günlük raporlarda yer alan fiyatların  
%90'ının altında olamayacağından analizlerde kullanılabilecek minimum tutarın 16,17 TL/kg  
olduğunun görüleceği, bahse konu isteklilerce sunulan motorin girdi hesaplama tablosunda lt  
- kg dönüşüm hesabında motorin özgül ağırlığı için 0,820-0,845 özgül ağırlığından farklı bir  
değerin alındığı, yapılan hesaplamalarda dönüşümlerin hatalı olduğu, hesaplanan 16.17 TL/kg  
birim fiyatından daha düşük bir bedelin alındığı,  
- “Kazı Taşıyla İstifli Tahkimat Yapılması” ve “300 Dozlu iş kalemlerine Çimento  
Harcı Kullanarak Ocak Taşı ile Kargir İnşaat Yapılması” pozlarına ilişkin analizlerin  
içerisinde yer alan "Taş Nakliyesine" ilişkin olarak yapılan açıklamada idarece verilen nakliye  
formülünün zorluk katsayısının, mesafelerin ve yoğunluğunun değiştirildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
2) Anılan istekliler tarafından sunulan iş deneyim belgesi tutarının teklif tutarının  
%80'ini sağlamadığı, ayrıca ortağa ait iş denetleme belgesinin kullanıldığı ancak ihale tarihi  
itibariyle belge sahibinin ihaleden önce geriye dönük olarak en az 1 yıldır kesintisiz şirkete  
ortak ve yönetici olması şartını sağlamadığı, bu nedenle iş denetleme belgesinin  
kullanılmasının mevzuata aykırı olduğu, iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olmadığı, iş  
deneyimine konu benzer işe ait kısımların ayrıştırılması neticesinde, ihale konusu iş veya  
benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının gerçekleştirilen toplam iş tutarından  
düşülmesi halinde istenilen tutarı sağlamadığı, belgede esaslı unsur belirlemesinin  
yapılmadığı, iş deneyimini göstermek üzere sunulan belgenin, ihale konusu işin ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici kabulü yapılan bir işe ait olmadığı,  
3) Anılan istekliler tarafından sunulan Ticaret Sicil Gazetesi'nin, tüzel kişiliğin  
ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son  
durumu göstermediği, isteklinin EKAP sisteminde kayıtlı olan ortakları ve hisseleri ile Ticaret  
Sicil Gazetesi'nde son ortaklık durumunu gösteren bilgilerin birbirinden farklı olduğu, ihale  
üzerinde bırakılan İş Ortaklığı'nın anonim şirket niteliğinde olan her iki ortağı tarafından  
Elektronik İhale Yönetmeliği'nin 7'nci maddesi uyarınca yeterlik bilgileri tablolarında beyan  
edilen ortaklarına ilişkin bilgilerin yer aldığı, pay defterinin dayanağı olan yönetim kurulu  
karar defterlerinin EKAP'a yüklenmediği, söz konusu karar defterlerinde ortaklar ve ortaklık  
oranlarına ilişkin bilgilerin, sermayesindeki paylarının, ortaklık oranlarının, karar tarihi ve  
sayısı, kararın içeriği, toplantıda hazır bulunanlara ilişkin bilgilerin yer almadığı ve üyelerce  
imzalanmadığı, pay defterlerindeki bilgilerin anonim şirketlerin ortaklarının tamamını da  
göstermediği, pay defterlerinde yer alan ortaklardan ve yönetimdeki görevlilerden bir  
kısmının ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilmediği,  
4) Anılan istekliler tarafından sunulan ortaklık tespit belgesinde pilot ortak ve özel  
ortağa yer verilmediği, ortalık tespit belgesinde yer alması gereken ortağın temsil ve yönetime  
ilişkin bilgilerinin yer aldığı Ticaret Sicil Gazetesi tarih ve sayısının yazılmadığı, yanlış  
yazıldığı, belgenin, belgeyi kullanan tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyimini gösteren belge  
sahibi tarafından imzalanmadığı, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenmediği,  
düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu  
göstermediği, sunulan belgede ortaklık tespit belgesinde yer alan dipnotların bulunmadığı,  
5) Anılan isteklilerin bilanço ve iş hacmine ilişkin şartları karşılamadığı, yıl sonu  
bilançolarının veya bilançoların gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerinin  
fotokopisinin sunulduğu, söz konusu bilanço bilgilerinin ayrıca EKAP sistemindeki bilanço  
bilgileri ile uyumlu olmadığı, EKAP üzerinden beyan edilen evraklarla tabloların birbiri ile  
uyumlu olmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. hükmü,  
Kamu İhale Genele Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “… 45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734  
sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını  
usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş  
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta  
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak  
imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.2. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 31. md.)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye  
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının  
en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını  
değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye  
yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına g öre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.15. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 37. md.)  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur. açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2.Kısım  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2020A06-209853 ( - Doğu Karadeniz Şehir  
Taş. Kont. Tesis. 1. Merhale)  
d) Kodu: 5.24.64.167.14008.0076.0065.02.06.05.70.90.42310000552.26.08  
e) Miktarı: 300000 M3 Kazı, 70980 M3 C30/37 Beton, 70000 M3 İstifli Tahkimat,  
10000 M3 İstifsiz Taş Dolgu, 250000 Kg Çeşitli Demir İşleri, 20000 M3 Kargir, 400 Ton  
Betonarme Demiri Ve 50000 M3 Sedde Dolgu İşi Yaptırılacaktır.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Artvin İli Arhavi İlçesi” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan Şartname’nin ekinde aşağıda aktarılan tabloya yer verildiği görülmüştür.  
Sıra No İş Kalemi No  
Açıklama  
Birimi  
Miktarı  
300.000  
Her Cins Zeminde ve Her Şartta  
Makine ile Kazı Yapılması Depo  
veya Dolguya Konulması ve Her  
Mesafeye Nakliye Yapılması  
Her türlü inşaat ve imalatta  
1
AAKB-01  
metreküp  
2
3
AAKB-02  
AAKB-03  
kullanılmak üzere kuruda veyametreküp  
suda C30/37 Hazır Betonu  
70.980  
15.000  
Ocak Taşıyla İstifli Tahkimat  
metreküp  
Yapılması  
Kazı Taşıyla İstifli Tahkimat  
Yapılması  
Ocak Taşıyla İstifsiz Taş Dolgumetreküp  
4
5
AAKB-04  
AAKB-05  
metreküp  
55.000  
10.000  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
Yapılması  
Çeşitli Demir İşleri Yapılması,  
Nakliyesi, Yerine Konulması vekilogram  
Boyanması  
300 Dozlu Çimento Harcı  
Kullanarak Ocak Taşı İle Kargirmetreküp  
İnşaat Yapılması  
6
AAKB-06  
AAKB-07  
AAKB-08  
250.000  
20.000  
400  
7
8
S420A Betonarme demirlerinin  
hazırlanması  
konulması  
ve  
yerineton  
9
AAKB-09  
AAKB-10  
Sedde Dolgusu Yapılması  
Ø 100 mm Drenaj Borusu  
Temini ve Döşenmesi  
metreküp  
metre  
50.000  
2.000  
10  
Ø 200 mm Drenaj Borusu  
Temini ve Döşenmesi  
11  
AAKB-11  
metre  
2.000  
Ø 800 mm Drenaj Borusu  
Temini ve Döşenmesi  
Uygulama Projesi Yapımı  
12  
13  
AAKB-12  
AAKB-13  
metre  
400  
1
komple  
Başvuruya konu ihalenin “Artvin İli Arhavi İlçesi Kabisre Deresi ve Yan Kolları 2  
Kısım” yapımı işini ihtiva ettiği, 52 adet ihale dokümanı indirildiği anlaşılan ihaleye 22  
isteklinin katıldığı, 9 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, 3 isteklinin  
açıklama sunduğu ve açıklama sunan ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş.  
Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en  
avantajlı birinci teklif sahibi, Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın ise ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İdare tarafından, teklifi aşırı düşük teklif olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen  
aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısında, açıklama istenilen ve istenilmeyen iş kalemleri ile  
açıklama istenilen 3 adet iş kalemine ilişkin analiz girdileri tablolarına yer verildiği  
görülmüştür.  
Bu kapsamda idare tarafından, açıklama istenilen iş kalemlerinin “Poz no: AAKB-02  
(Her türlü inşaat ve imalatta kullanılmak üzere kuruda veya suda c30/37 hazır betonu)”, “Poz  
no: AAKB-04 (Kazı taşıyla istifli tahkimat yapılması)” ve “Poz no: AAKB-07 (300 Dozlu  
çimento harcı kullanarak ocak taşı ile kargir inşaat yapılması)” olarak belirlendiği  
görülmüştür.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanında yer alan  
düzenlemelerden; inceleme konusu yapım işi ihalesinde idare tarafından, yaklaşık maliyeti  
oluşturan iş kalemi/grubu tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının kümülatif  
toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarının tespit edileceği ve teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden söz konusu iş kalemleri/gruplarına ilişkin aşırı düşük teklif  
açıklaması talep edileceği, ayrıca idare tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ilişkin olarak hazırlanan ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tabloları” kullanılmak  
suretiyle, tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu tutarın altında  
olan analiz girdilerinin de tespit edilmesi gerektiği ve bu girdilere ilişkin açıklama  
yapılmasının istenmeyeceği; tutarı, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit  
veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının  
kümülatif toplamının, kâr ve genel gider hariç analiz toplamının % 15’ini aşması durumunda  
ise; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan  
analiz girdisinin belirleneceği ve tutarı bu girdi tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyeceği, aynı girdinin, yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kaleminin  
analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranının her analiz için ayrı ayrı değerlendirilmesi  
ve herhangi bir analizdeki oranının % 3’ün üstünde olması durumunda söz konusu analiz  
girdisi için açıklama istenilmesi gerektiği; analizlerdeki işçilik girdilerinin tutarı, analiz  
toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa dahi, bu girdilerin açıklama istenilmeyecek girdiler  
arasında yer alamayacağı anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
isteklilere gönderilen analiz formatlarında, açıklama istenilen “AAKB-2” poz numaralı iş  
kaleminin girdilerinden olan “Beton santralinde üretilen veya satın alınan ve beton  
pompasıyla basılan, C 30/37 basınç dayanım sınıfında, gri renkte, normal hazır beton  
dökülmesi (beton nakli dahil)” analiz girdisinin ve “AAKB-07” poz numaralı iş kalemi  
girdilerinden olan “Harç (Çimento Hariç)” ile “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1  
CEM I 42,5 N)+Nakliye” analiz girdisinin alt analiz girdilerine ayrıştırılması gerekirken  
ayrıştırılmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, idare tarafından teklifi sınır değerin altında kaldığı tespit edilen  
isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısının uygun olmadığı, “Beton  
santralinde üretilen veya satın alınan ve beton pompasıyla basılan, C 30/37 basınç dayanım  
sınıfında, gri renkte, normal hazır beton dökülmesi (beton nakli dahil)”, “Harç (Çimento  
Hariç)” ve “Portland Çimentosu (Torbalı) (TS EN 197-1 CEM I 42,5 N)+Nakliye” analiz  
girdilerinin alt analizlerine ayrıştırılmak suretiyle aşırı düşük teklif sorgulamasının yeniden  
yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci ve 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için;  
2) İstekli tarafından kamu veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında  
taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) Son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işleri ile kabul işlemleri  
tamamlanan yapımla ilgili hizmet işleriyle ilgili deneyimi gösteren belgeler, hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
maddesinde “…b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük  
bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine,  
teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer  
özellikteki işleri,  
ı) Esaslı unsur: Proje bütünlüğü çerçevesinde yapının amacı ile işlevi ve/veya  
gerçekleştirilen toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımı göz  
önünde bulundurularak belirlenen ana iş grubunu,  
i) İş grubu: Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinin eki Yapım İşlerinde Benzer  
İş Grupları Listesindeki ilgili iş grubunu … ifade eder.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu maddesinde  
“(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren  
bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki deneyimlerini  
tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
… işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(3) Geçici kabul tarihi veya gerçekleşme oranının toplam sözleşme bedelinin en az %  
80’ine ulaştığı tarihin, ilk ilan veya davet tarihi ile ihale veya son başvuru tarihi arasında  
olduğu işler de ikinci fıkra kapsamında değerlendirilir.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini,  
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını  
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;  
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli  
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin  
iş deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.  
(9) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere tüzel kişiliğin yarısından fazla  
hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi  
konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait iş deneyim belgesinin sunulması  
halinde; ticaret sicili müdürlükleri veya meslek mensubu yeminli mali müşavir ya da serbest  
muhasebeci mali müşavir) tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu  
gösteren ortaklık tespit belgesinin sunulması zorunludur. Ticaret sicili müdürlükleri veya  
meslek mensubu tarafından düzenlenen ortaklık tespit belgesinin, düzenlendikten sonra iş  
deneyim belgesini kullanan tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyim belge sahibi tarafından  
imzalanması gerekmektedir.  
(17) Bu Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin sekizinci fıkrasına göre düzenlenenler hariç  
olmak üzere belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek iş deneyim  
belgelerinde; belgeye konu işin esaslı unsuru ile belge tutarının iş grupları itibariyle  
dağılımına yer verilir. Ancak, işin amacı ile işlevini gerçekleştirecek seviyede veya bir iş  
grubuna ilişkin aşama ve kısımları içerecek şekilde tamamlanmaması gibi hallerde esaslı  
unsur belirtilmez ve belgede buna ilişkin açıklamaya yer verilerek işin tamamlanan aşama ve  
kısımları belirtilir. hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
tamamı değerlendirilir.  
(3) İş ortaklığı tarafından gerçekleştirilen işlerden edinilen iş deneyim belgelerindeki  
tutarlar, aday veya isteklinin belge sahibi iş ortaklığındaki hisse oranları esas alınarak  
değerlendirilir. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde, iş ortaklığının iş deneyiminin  
değerlendirilmesinde ortakların hisse oranlarına bakılmaksızın sunduğu belge üzerindeki  
tutar esas alınır.  
(5) İş deneyim belgelerinin değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme belgelerinde, belgeye konu işin geçici kabul tarihinin ilk ilan veya davet  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde olması,  
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir  
oranında,  
dikkate alınır.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu  
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde  
güncellenir:  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan  
yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden  
güncellenir.  
b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren  
belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye  
konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet  
tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan  
katsayı üzerinden güncellenir.  
d) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan  
sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir.  
(2) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin olarak; 4734  
sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye  
konu işin ihale tarihinde; alt yüklenici iş bitirme belgeleri dahil diğer belgeler ise belgeye  
konu işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez  
Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar; 4734 sayılı Kanun  
kapsamında ihale edilerek yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde birinci  
fıkranın (b) bendine göre, bu kapsama girmeyen işlerde ise, birinci fıkranın (c) bendine göre  
güncellenir.hükmü,  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde  
Benzer İş Grupları Listesi’ndeki tabloda (A) Altyapı İşleribaşlığı altında  
“VIII. GRUP: BARAJLAR  
1. Dolgu barajlar  
2. Beton barajlar  
3. Kemer barajlar  
4. Göletler  
IX. GRUP: SU YAPILARI  
1. AVIII. Grup işler  
2. Sulama ve drenaj tesisleri  
3. Regülatörler, bentler, rezervuarlar  
4. Akarsu düzenleme işleri  
5. Nehir ıslahı işleri  
6. Taşkın koruma tesisleri  
7. Sel kapanları …” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
ğ) Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin, tüzel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin  
sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olan ortağına ait olması  
halinde, ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicili müdürlükleri  
veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından ilk ilan  
tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz  
olarak bu şartların korunduğunu gösteren, standart forma uygun belge,  
7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi  
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:  
{Belirtilmemiştir}  
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin  
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
11/6/2011 tarihli ve 27961 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 15/7/2011 tarihinde  
yürürlüğe girmiş olan Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğindeki A-IX grubu işler  
benzer işler olarak kabul edilecektir.  
7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
İnşaat Mühendisliği Diploması Belgesi …” düzenlemesi yer almaktadır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak belirlenen ALT Yapı İnş.  
Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından, iş deneyimin tevsiki amacıyla;  
Pilot ortak olan ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş.ye ait Yeterlik Bilgileri  
Tablosu’nun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının “EKAP’ta Kayıtlı Olan İş  
Deneyim Belgesi” bölümünde “25436-Y-KD-50-2” beyanına yer verildiği, EKAP üzerinden  
yapılan sorgulamada; belgenin Selahattin Karaarslan adına düzenlenen “İş denetleme belgesi”  
olduğu, belgeye konu işin Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen  
“Gülbahar Barajı İnşaatı”na ilişkin olduğu, işin geçici kabul tarihinin 08.09.2014, belge  
tutarının 703.109,11 TRY, anılan tutarın güncellenmesi neticesinde elde edilen tutarın  
815.853.883,46 TL olduğu görülmüştür.  
Teklif kapsamında 30.05.2023 düzenleme tarihli ortaklık tespit belgesi sunulduğu,  
belgede adına iş denetleme belgesi sunulan Selahattin Karaarslan’ın ortaklık hisse oranının  
%51 olarak belirtildiği, ilgili ticaret sicil gazetesi tarih ve sayısına yer verildiği, belgenin  
belgeyi kullanan tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyimini gösteren belge sahibi tarafından  
imzalandığı, meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve belgede, düzenlendiği  
tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren ifade  
ile ilgili dipnotların yer aldığı görülmüştür.  
Özel ortak Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait  
Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının  
“EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi” bölümünde “2017/380813-2383938-1-1”  
beyanına yer verildiği, EKAP üzerinden yapılan sorgulamada; belgenin, Es-Kur İnş. Hafr.  
Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenen “İş durum belgesi”  
olduğu, belgeye konu işin DSİ 26. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Artvin Hopa  
İlçesi Pınarlı, Çimenli ve Sugören Köyleri Yerleşim Yerleri ve Tarım Arazileri Pınarlı,  
Sugören ve Eşmekaya Dereleri Tersip Bendi ve Islah Sekisi Yapımı” işine ait olduğu, ihale  
tarihinin 06.09.2017, işin toplam sözleşme bedeline göre gerçekleşme oranının %80’e ulaştığı  
tarihin 07.06.2022 olduğu, belge tutarının AIX grup işlere ait olmak üzere 8.630.804,61 TL  
olduğu, anılan tutarın güncellenmesi neticesinde elde edilen tutarın 62.246.565,84 TL olduğu  
görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak.  
İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş  
Ortaklığı tarafından, iş deneyimin tevsiki amacıyla;  
Pilot ortak olan Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd.  
Şti.ye ait Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun “Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler”  
satırının “EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi” bölümünde “25500-Y-ÖS-15-1”  
beyanına yer verildiği, EKAP üzerinden yapılan sorgulamada; belgenin Murat Erdivan adına  
düzenlenen “İş denetleme belgesi” olduğu, belgeye konu işin Boyabat Elektrik Üretim ve  
Ticaret A.Ş. tarafından gerçekleştirilen “Boyabat Barajı ve HES İnşaatı”na ilişkin olduğu, işin  
geçici kabul tarihinin 15.11.2012, belge tutarının 536.404.545,04 TL, işin AVIII grubuna  
giren iş tutarının 512.060.315,12 TL, anılan tutarın güncellenmesi neticesinde elde edilen  
tutarın 6.905.409.085,37 TL olduğu görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
Teklif kapsamında 06.06.2023 düzenleme tarihli ortaklık tespit belgesi sunulduğu,  
belgede adına iş denetleme belgesi sunulan Murat Erdivan’ın ortaklık hisse oranının %51  
olarak belirtildiği, ilgili ticaret sicil gazetesi tarih ve sayısına yer verildiği, belgenin belgeyi  
kullanan tüzel kişinin temsilcisi ve iş deneyimini gösteren belge sahibi tarafından  
imzalandığı, meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve belgede, düzenlendiği  
tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartların korunduğunu gösteren ifade  
ile ilgili dipnotların yer aldığı görülmüştür.  
Özel ortak Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş.ye ait Yeterlik Bilgileri Tablosu’nun  
“Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının “EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim  
Belgesi” bölümünde “2016/510070-1968702-1-1” beyanına yer verildiği, EKAP üzerinden  
yapılan sorgulamada; belgenin Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş. adına düzenlenen “İş bitirme  
belgesi” olduğu, belgeye konu işin DSİ 18. Bölge Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen  
“Afyonkarahisar Sandıklı Eşören Göleti İnşaatı”na ilişkin olduğu, işin geçici kabul tarihinin  
12.05.2020 olduğu, AVIII grubu işlere ait olmak üzere belge tutarının 11.770.682,19 TL,  
anılan tutarın güncellenmesi neticesinde elde edilen tutarın 95.742.488,35 TL olduğu  
görülmüştür.  
Ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak belirlenen ALT Yapı İnş.  
Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan belgeler incelendiğinde;  
Pilot ortak ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş adına sunulan iş denetleme  
belgesinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici kabulü yapılan benzer  
işe ait olduğu, iş deneyime esas tutarının (815.853.883,46 / 5 = 163.170.776,69 TL) ihalede  
istenen asgari iş deneyim belgesi tutarını (195.900.600,00 x 0,80 x 0,80 = 125.376.384,00  
TL) karşıladığı, sunulan iş denetleme belgesinin tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine  
sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile  
ve yönetime yetkili ortağı olan Selahattin Karaarslan adına düzenlendiği, bu hususu tevsik  
edici ilan tarihinden sonra düzenlenen ortaklık tespit belgesinin sunulduğu,  
Özel ortak Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına  
sunulan iş durum belgesinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici  
kabulü yapılan benzer işe ait olduğu, tutarının (62.246.565,84 TL) ihalede istenen asgari iş  
deneyim belgesi tutarını (195.900.600,00 x 0,80 x 0,20 = 31.344.096,00 TL) karşıladığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iş ortaklığının iş deneyiminin tevsikine ilişkin  
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak.  
İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş  
Ortaklığı tarafından sunulan belgeler incelendiğinde;  
Pilot ortak olan Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.  
adına sunulan iş denetleme belgesinin ilk ilan tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde  
geçici kabulü yapılan benzer işe ait olduğu, iş deneyime esas tutarının (6.905.409.085,37 / 5 =  
1.381.081.817,07 TL) ihalede istenen asgari iş deneyim belgesi tutarını (197.070.000,00 x  
0,80 x 0,80 = 126.124.800,00 TL) karşıladığı, sunulan iş denetleme belgesinin tüzel kişiliğin  
yarısından fazla hissesine sahip ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin  
yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili ortağı olan Murat Erdivan adına  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
düzenlendiği, bu hususu tevsik edici ilan tarihinden sonra düzenlenen ortaklık tespit  
belgesinin sunulduğu,  
Özel ortak Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş. adına sunulan iş deneyim belgesinin ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son on beş yıl içinde geçici kabulü yapılan benzer işe ait olduğu,  
tutarının (95.742.488,35 TL) ihalede istenen asgari iş deneyim belgesi tutarını  
(197.070.000,00 x 0,80 x 0,20 = 31.531.200,00 TL) karşıladığı anlaşıldığından başvuru  
sahibinin anılan iş ortaklığının iş deneyiminin tevsikine ilişkin iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki faaliyetini  
sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza  
beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin  
yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen  
hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı  
olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen  
hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla  
mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup,  
ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri  
4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan  
düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza  
beyannamesinin sunulması zorunludur.  
(3) İş ortaklığında, iş ortaklığı beyannamesinin ve iş ortaklığını oluşturan gerçek veya  
tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki  
belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur. Konsorsiyumda ise konsorsiyum beyannamesinin ve  
konsorsiyumu oluşturan gerçek veya tüzel kişilerin her biri tarafından, ilgisine göre birinci  
fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki belgelerin ayrı ayrı verilmesi zorunludur.  
(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili  
mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar veya  
istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya idari  
şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,  
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;  
1) (Mülga: 20/06/2021-31517 R.G./5.md.; yürürlük: 19/08/2021)  
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır.  
d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname.  
e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, teklif mektubu standart formu ekinde yer  
alan iş ortaklığı beyannamesi, …” düzenlemesi yer almaktadır.  
Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde istekliler tarafından yeterlik bilgileri  
tablosunda ortaklar/üyeler/kurucular ile yöneticilere ait bilgilerin beyan edilmesi yeterli olup,  
idarece Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesi uyarınca tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki görevliler ile  
ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler  
hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin EKAP üzerinden edinilmesi gerekmektedir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak belirlenen ALT Yapı İnş.  
Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic.  
Ltd.  
Şti.  
İş  
Ortaklığı  
tarafından  
sunulan  
yeterlik  
bilgileri  
tablolarında  
ortaklar/üyeler/kurucular ile yöneticilere ait bilgilere ilişkin beyanların yer aldığı, pilot ortak  
ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş.nin birden fazla pay sahipli anonim şirket olduğu,  
anonim şirketler tarafından pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili  
kısımlarının taranarak EKAP’a yüklenmesi gerektiği, yapılan sorgulama neticesinde ALT  
Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş.ye ait pay defterlerinin ve dayanağı yönetim kurulu  
karar defterinin EKAP’a kayıtlı olduğu, özel ortak Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik  
Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. anonim şirket statüsünde olmadığından pay defteri ile dayanağı  
yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a yüklenmesine gerek  
bulunmadığı, EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde yeterlik bilgileri tablosunda yer  
alan bilgiler ile sorgulama sonucu elde edilen bilgilerin uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak.  
İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş  
Ortaklığı tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablolarında ortaklar/üyeler/kurucular ile  
yöneticilere ait bilgilere ilişkin beyanların yer aldığı, pilot ortak Polin Enerji Nak. İnş. Taah.  
İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin anonim şirket statüsünde olmadığı, özel ortak Es  
Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin tek ortaklı anonim şirket olduğu anlaşıldığından anılan  
ortakların pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak  
EKAP’a yüklenmesine gerek bulunmadığı, EKAP üzerinden yapılan sorgulama neticesinde  
yeterlik bilgileri tablosunda yer alan bilgiler ile sorgulama sonucu elde edilen bilgilerin  
uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Netice itibariyle başvuru sahibinin incelemeye konu iddialarının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
4) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(6) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre  
takvim yılından farklı hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin bilançoları için bu hesap  
dönemi esas alınır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren belgelerin  
istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki belgenin idarece  
istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki yeterlik kriterini  
sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini sunması yeterlidir.  
Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan ihalelerde ise  
yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine yönelik  
düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında; aday veya isteklinin toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i  
aralığında idarece belirlenen tutardan, yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i  
ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,  
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki  
yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise,  
iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla  
kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihalelerde,  
üçüncü fıkradaki kriterleri sağlayamayan aday veya isteklinin yapım işleri cirosuna ilişkin  
asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam ciro tutarının üçüncü fıkranın (a) bendinde  
sayılan ihalelerde teklif ettiği bedelin %40’ından veya üçüncü fıkranın (b) bendinde sayılan  
ihalelerde yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın iki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
katından az olmaması durumunda, yapım işleri ile ilgili ciro kriterinin sağlandığı kabul edilir.  
Bu durumda, aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif veya  
başvuru kapsamında sunması gereklidir  
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o  
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(12) Konsorsiyum olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından kendi kısmı için sağlanması zorunludur.  
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş  
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden  
hesaplanır.  
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı  
37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında devam eden  
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde edilen  
gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr.  
Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan belgeler  
incelendiğinde;  
Pilot ortak ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş adına sunulan yeterlik bilgileri  
tablosunda; 2022 yılına ait bilanço ve iş hacmi verilerine yer verildiği, bu kapsamda cari  
oranın en az 0,75 olduğu, öz kaynak oranının en az 0,15 olduğu ve kısa vadeli banka  
borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olduğu, iş hacmine ilişkin olarak beyan  
edilen tutarın teklif edilen bedelin iş ortaklığındaki hisse oranında (%80) sağlandığı, söz  
konusu bilanço bilgilerinin ayrıca EKAP sistemindeki bilanço bilgileri ile uyumlu olduğu  
anlaşılmıştır.  
Özel ortak Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına  
sunulan yeterlik bilgileri tablosunda; 2022 yılına ait bilanço ve iş hacmi verilerine yer  
verildiği, bu kapsamda cari oranın en az 0,75 olduğu, öz kaynak oranının en az 0,15 olduğu  
ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olduğu, iş hacmine  
ilişkin olarak beyan edilen yapım işleri cirosu tutarının teklif edilen bedelin iş ortaklığındaki  
hisse oranında (%20) sağlandığı, söz konusu bilanço bilgilerinin ayrıca EKAP sistemindeki  
bilanço bilgileri ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak.  
İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş  
Ortaklığı tarafından sunulan belgeler incelendiğinde;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
Pilot ortak Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. adına  
sunulan yeterlik bilgileri tablosunda; 2020, 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço verilerine yer  
verildiği, bu kapsamda cari oranın en az 0,75 olduğu, öz kaynak oranının en az 0,15 olduğu  
ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olduğu, iş hacmine  
ilişkin olarak 2022 yılına ait verilere yer verildiği bu kapsamda beyan edilen tutarın teklif  
edilen bedelin iş ortaklığındaki hisse oranında (%51) sağlandığı, söz konusu bilanço  
bilgilerinin ayrıca EKAP sistemindeki bilanço bilgileri ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Özel ortak Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş adına sunulan yeterlik bilgileri tablosunda;  
2022 ve 2021 yıllarına ait bilanço verilerine yer verildiği, bu kapsamda 2022 yılına ait veriler  
incelendiğinde cari oranın en az 0,75 olduğu, öz kaynak oranının en az 0,15 olduğu ve kısa  
vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olduğu, iş hacmine ilişkin  
olarak 2021 ve 2022 yılına ait verilere yer verildiği, bu kapsamda beyan edilen tutarın teklif  
edilen bedelin iş ortaklığındaki hisse oranında (%49) sağlandığı, söz konusu bilanço  
bilgilerinin ayrıca EKAP sistemindeki bilanço bilgileri ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan inceleme neticesinde; ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak  
belirlenen ALT Yapı İnş. Müh. Müş. Tic. ve San. A.Ş - Es-Kur İnş. Hafr. Nak. Enerji  
Madencilik Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
teklif sahibi olarak belirlenen Polin Enerji Nak. İnş. Taah. İş Makinaları Mad. San. ve Tic.  
Ltd. Şti. - Es Peker İnş. San. ve Tic. A.Ş İş Ortaklığı’nın bilanço ve iş hacmine ilişkin şartları  
karşıladığı,  
Ayrıca istekliler tarafından yeterlik bilgileri tablosuna beyan edilen bilanço bilgilerinin  
Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon kapsamında EKAP’a aktarıldığı, bu bilgilerin  
teyidi için ayrıca belge sunulmasının istenilmeyeceği, söz konusu isteklilerin bilanço  
bilgilerinin EKAP sistemindeki bilanço bilgileri ile uyumlu olduğu anlaşılmış olup başvuru  
sahibinin incelemeye konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/047  
: 22  
: 20.09.2023  
: 2023/UY.I-1238  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, aşırı düşük teklif açıklaması istenilen iş  
kalemlerine ait temel analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz ve alt analiz  
formatlarının yukarıda belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük teklif açıklama yazısı  
ekinde isteklilere gönderilmek suretiyle teklif fiyatı sınır değerin altında olan isteklilerden  
yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.