Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü / 2022/1434156-Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH
Bilgi
İKN
2022/1434156
Başvuru Sahibi
Limanyol İnşaat Mad. Müh. San. ve Tic. A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Limanyol İnşaat Mad. Müh. San. ve Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/1434156 İhale Kayıt Numaralı “Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.02.2023 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH” ihalesine ilişkin olarak  
Limanyol İnşaat Madencilik Müh. San. ve Tic. A.Ş.nin 19.04.2023 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 20.04.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
27.04.2023 tarih ve 90611 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.04.2023 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/577 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından tüzel  
kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten  
son durumu gösteren ticaret sicili gazeteleri ile nev'i ve isim değişikliklerini gösteren tüm  
ticaret sicili gazetelerinin ve Kamu İhale Genel Tebliği'nin 10/A maddesine uygun olarak  
ortakların T.C. kimlik numarası/vergi numarası ile ortakların ortaklık oranlarını tevsik edici  
belgelerin sunulmadığı, istenilen belgelerin fotokopi olarak sunulduğu,  
Teklif ekinde sunulan vekâletnamenin, imza sirkülerinin ve imzaların geçerli olup  
olmadığının, ortaklık durum belgesinde yer alan bilgilerin Ticaret Sicil Gazetesi'nde yer alan  
bilgiler ile uyumlu olup olmadığının, teklif mektubu ve ekinde yer alan belgelerin yetkili  
kişilerce imzalanıp imzalanmadığının, sunulan imza sirkülerinin, vekâletnamenin veya teklif  
mektubundaki imzaların aynı olup olmadığının, vekâletnamede yetkili olduğu belirtilen  
kişilerin yetki sürelerinin sona erip ermediğinin tespitinin yapılmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.nin yönetim kurulu  
karar defterinden pay defterlerinde yer alan hisse yüzdelerinin teyit edilemediği, ilgili  
firmanın yüklemiş olduğu yönetim kurulu kararlarında şirketlere ait yetki kararları  
bulunmadığı,  
2) İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından  
bilanço oranları ve iş hacmine ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen  
bilgilerin idareye sunulan belgeler ile uyumlu olmadığı, İdari Şartname’de istenilen bilanço  
oranları ile iş hacmi tutarlarının sağlanamadığı, bilanço bilgileri tablosunun Yapım İşleri  
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 35’inci maddesi hükümlerine uygun olarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
düzenlenmediği, cari oran hesaplanırken yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin dönen  
varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin ise kısa vadeli borçlardan düşülmediği,  
öz kaynak oranı hesaplanırken yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin toplam aktiflerden  
düşülmediği, bilanço oranlarında mevzuata aykırı olarak yuvarlama yapıldığı, belgelerde  
Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve  
Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşe kullanılmadığı, yapım  
işleri ciro bilgileri tablosunun Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 36’ncı  
maddesi hükümlerine aykırı şekilde düzenlendiği, ortak girişim olarak gerçekleştirdiği işler  
olduğu halde, ortak girişim olarak yapılan işlere ilişkin ciro bilgilerini içeren standart forma  
uygun belge sunulmadığı, yapım işleri ciro bilgileri tablosunun her bir sayfasının meslek  
mensubunca imzalanıp kaşelenmediği,  
3) İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından iş  
deneyimini tevsik etmek üzere teklif dosyasında, 10.05.2018 tarihli ve 11245-Y-KK-344-1  
sayılı iş bitirme belgesinin sunulduğu, ilgili iş bitirme belgesinin iş ortaklığına ait olması  
sebebiyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin payına düşen iş bitirme tutarının 0,50 x  
241.849.750,04 TL = 120.924.875,00 TL olduğu, isteklinin teklifine bakıldığında bu tutarın  
yeterli olmadığı,  
4) İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr.Ltd.Şti. tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata aykırı olduğu, şöyle ki;  
a) Sunulan analizlerde idarece verilen analiz girdileri ve miktarlarının değiştirildiği,  
bazı analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve birimlerinin ise hatalı  
şekilde gösterildiği, açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklanmadığı, açıklanan girdilere  
ilişkin belgelendirme yapılmadığı, sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci  
maddesi hükümlerine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen ve istenilmeyen  
analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının tam olarak  
gösterilmediği, analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan  
kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi durumunda, anılan isteklinin düzeltilmiş  
analiz fiyatının o iş kalemine ait teklif edilen birim fiyatın üzerinde kaldığı, ayrıca çeşitli  
imalat kalemlerine ilişkin analiz girdi miktarlarının emsal kamu idarelerine ait analiz girdi  
miktarlarının altında gösterildiği,  
b) Üçüncü kişilerden alınarak sunulan fiyat teklifleri ve eki belgelerin mevzuata uygun  
sunulmadığı, Satış Tutarı Tespit Tutanaklarının standart forma ve mevzuata uygun olarak  
hazırlanmayıp, yanlış ve hatalı hazırlandığı,  
c) Anılan istekli tarafından nakliye mesafelerinin idarenin belirlemiş olduğu  
formüllere uygun hesaplanmadığı; nakliye mesafelerinin ve formüllerdeki katsayıların  
düşürülmesi, değiştirilmesi, analizlerdeki nakliye formülü yerine farklı formüllerin  
kullanılması, ayrıca K katsayısının ilgili yılın rayicinden düşük alınması suretiyle kendisi  
lehine haksız avantaj sağlandığı,  
d) Anılan isteklinin ihale ilan tarihi olan 22.12.2022 tarihinde yürürlükte olan 2022/3  
olarak belirlenmiş rayiç fiyatlarını kullanarak aşırı düşük analizlerine cevap vermiş olması  
gerekirken, 2022 yılında açıklanmış olan 2022/2 veya 2022 rayiç fiyatlarını kullandığı,  
e) Analizlerdeki işçilik bedellerinin ihale tarihi olan 2023 yılı için yürürlükte bulunan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
saatlik asgari ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetleri için en az saatlik asgari ücretin  
esas alınması gerekirken işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği ve bazı fiyat  
tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata aykırı açıklama  
yapıldığı,  
f) Akaryakıt giderine yönelik kullanılan akaryakıt fiyatlarının EPDK tarafından  
yayımlanan, ihale ilan tarihi ile ihale tarihi (ihale tarihi hariç) arasında geçerli olan akaryakıt  
fiyatlarının % 90’ının altında olduğu, EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatının TL/lt  
cinsinden hesaplanmasında mazotun litre’den kg’ye dönüşümündeki yoğunluk katsayısının  
0,820-0,845 kg/lt aralığında belirlenmediği, EPDK Akaryakıt Bayi Fiyatı Raporu sisteminden  
fiyatı alınan bayinin işin yapılacağı yerde bayisinin bulunmadığı, bulunuyorsa dahi lisansı  
yürürlükte olan aktif bir bayinin bulunmadığı,  
g) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında istenilen iş makinelerinin kendi malı  
olduğuna dair belgeler ile teknik özelliklerini tevsik eden belgelerin aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulmadığı,  
Kendi malı olduğuna dair açıklama yapılan iş makinalarının idarece verilen analiz  
formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına ve Teknik Şartname’de  
belirtilen teknik özelliklere uygun olmadığı,  
İş kalemlerine ait temel girdiler incelendiğinde tüm makinelere ait resmi rayiçlerin  
bulunduğu, dolayısı ile üçüncü kişilerden teklif alarak, ilgili iş makinesi birim fiyatlarına  
teklif fiyatı giren isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği,  
ğ) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında kendi malı  
makine ile amortismanı düşürülmüş makine hesabının yanlış yapıldığı, açıklamada kullanılan  
makinelerin özelliklerinin ve teknik kapasitelerinin analizlerde istenen makine özellik ve  
kapasitelerinden farklı olduğu, ayrıca kendi malı olması istenen makineler için fiyat teklifi  
alındığı, söz konusu makinelerin birim fiyat üzerinden açıklanması gerektiği, kendi malı  
edinim bedeli üzerinden yapılan açıklamalarda edinim bedeline sadece amortisman kısmının  
yazılabileceği, yedek parça, sermaye faizi sigorta gideri, montaj ve demontaj kısmı için birim  
fiyat ve rayiçlerin kullanılması gerektiği, söz konusu makinelere ilişkin fiyat teklifi ile  
açıklama yapılamayacağı, fiyat teklifi alınan makinelerin özelliklerinin analizlerde istenen  
makine özelliklerinden farklı olduğu,  
h) Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL veya daha az fiyat teklif edilmesi  
nedeniyle bazı analiz girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığı, bu durumun anılan  
isteklilerin söz konusu analiz girdileri için fiyat öngörmediği anlamına geldiği,  
i) Belirlenmiş olan karsız fiyatların, ihale aşamasında kendilerine verilmiş olan Birim  
Fiyat Teklif Cetveline girildiği, savunma analizleri dışındaki kalemlere ise İdari Şartname’nin  
35.1’inci maddesine uygun bir şekilde puan alınabilecek minimum birim fiyatlar yazılarak bir  
keşif oluşturulduğu, ilgili keşif tutarının 181.454.939,74 TL olarak belirlendiği, en uygun  
teklif olarak kabul edilen Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından verilmiş olan  
teklif tutarının 168.749.903,50 TL olduğu, bu değerin 181.454.939,74 TL tutarın oldukça  
altında kaldığı; ilgili isteklinin 168.749.903,50 TL teklifi bulunmakta iken aynı zamanda da  
aşırı düşük savunmasının uygun bulunabilmesinin mümkün olmadığı, idare tarafından poz  
numaraları belirtilerek istenmiş durumdaki analiz formatlarına uygun bir cevap verilebilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
için ilgili isteklinin ya asgari işçilik altında kalan bir tutarda işçilik pozlarına fiyat yazmış  
olması ya da belirlenmiş olan poz numaralarına yönelik 2022/3 Çevre Şehircilik Bakanlığı  
rayiçleri dışında bir fiyat kullanılmış olması gerektiği, bunun dışındaki bir olasılığın da her  
bir iş kalemi için isteklinin fiyat teklifi alarak aşırı düşük savunmasına cevap vermesi olasılığı  
olduğu, her 3 durumda açıkça ilgili yönetmeliklere ve kanunlara aykırı olmakla birlikte ilgili  
teklif sahibinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza  
beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin  
yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen  
hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır...  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza  
beyannamesinin sunulması zorunludur…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “…(2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:  
a) Yazılı olması.  
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.  
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.  
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.  
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de  
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.  
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış  
olması…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 60/A maddesinde “…(5) e-teklifler  
EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile  
imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir…  
(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik  
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi  
ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki  
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler  
için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit  
edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır.  
Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler  
değerlendirme dışı bırakılır…  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
(10) İhale komisyonu tarafından 60 ıncı madde kapsamında seçilen yönteme bağlı  
olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:  
b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin  
altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları  
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden  
sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları istenir. Yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif  
açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve  
belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;  
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.  
2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin  
şartları sağladığı anlaşılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve  
açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a  
kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “…(5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile  
vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları  
(halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da  
sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili  
yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan  
bilgileri EKAP’a kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan  
önce güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin;  
a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı  
ve ticaret unvanı,  
b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı.  
Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka  
arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas  
alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının  
kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar  
defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya  
kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri  
içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “e-tekliflerin hazırlanması ve sunulması” başlıklı 19’uncu  
maddesinde “(1) e-teklifler, istekliler tarafından EKAP üzerinden hazırlanır. İlan ve ihale  
dokümanında, EKAP üzerinden sorgulanması mümkün olmayan katılım ve yeterlik  
belgelerinin Kurum tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde bilgisayarda  
taratılarak e-teklif kapsamında sunulacağı yönünde düzenleme yapılır.  
(2) e-teklifler, istekliler tarafından EKAP üzerinden hazırlandıktan sonra e-imza ile  
imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden gönderilir…” hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “e-tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 24’üncü maddesinde  
“…(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili  
değerlendirme, e-teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve  
kuruluşların sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi  
suretiyle yapılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
(4) Yeterlik kriterlerinin istekliler tarafından karşılanıp karşılanmadığına ilişkin  
değerlendirme ihale dokümanında yer alan hükümler çerçevesinde yapılır. Yeterlik kriterlerini  
karşılamayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve bu husus gerekçesi de  
açıkça belirtilmek suretiyle EKAP’a kaydedilir…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Kayseri Pınarbaşı 2. Kısım AT ve TİGH  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2010A02-1188 (2010A020100 - Arazi  
Toplulaştırma ve TİGH)  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Kayseri ili, Pınarbaşı ilçesi, Kazancık, Yahyabey, Üçpınar, Şerefiye, Tahtaköprü ve Kaynar  
Mahallerini kapsayan 35.000 Hektar alanda Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme  
Hizmetlerinin Yapımı ve Develi ilçesi, Yazıbaşı/Yağdı, Şahmelik, Ayşepınar, Gümüşören,  
Çöten, Kılıçkaya Mahallelerinde Tarla İçi Geliştirme Hizmetlerinin yapımı.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kayseri ili, Pınarbaşı ilçesi, Kazancık,  
Yahyabey, Üçpınar, Şerefiye, Tahtaköprü ve Kaynar Mahalleleri, Develi ilçesi, Yazıbaşı,  
Şahmelik, Ayşepınar, Gümüşören, Çöten, Kılıçkaya Mahalleleri” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.2.  
Teklifler, ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden e-teklif olarak  
sunulur. İhale (son teklif verme) saatine kadar EKAP'a yüklenemeyen teklifler  
değerlendirmeye alınmaz. …” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;  
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır.  
d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname…” düzenlemesi,  
“Tekliflerin sunulma şekli” başlıklı 22’nci maddesinde “…22.2. Yeterlik bilgileri  
tablosunda ihaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı  
unsurlar, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda ise açıklama istenen  
teknik özellikler için ayrı satırlar açılmış olup, istekliye ait hangi belgeler esas alınarak  
ihaleye katılım sağlanmış ise o belgelere ilişkin tarih, sayı, yevmiye numarası gibi bilgiler ile  
istenen kriterlere ve açıklamalara ilişkin belgelerde yer alan gerekli bilgiler eksiksiz olarak  
açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmek suretiyle ekli standart formalara uygun şekilde  
doldurulacaktır. Yabancı istekli tarafından ihaleye teklif verilmesi halinde, bu şartnamede  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
istenilen belgelere veya isteklinin kendi ülkesindeki mevzuat uyarınca düzenlenmiş olan dengi  
belgelere ilişkin bilgilerin beyan edilmesi gerekir.  
22.8. İdarece talep edilmesi durumunda istekliler tarafından, e-teklifleri kapsamında  
beyan edilen bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu  
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak teyit  
edilemeyenler ekleri ile birlikte, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak süresi içerisinde  
sunulmak zorundadır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.02.2023 tarihinde yapılan  
“2022/1434156 İhale Kayıt Numaralı Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH” işine ilişkin  
ihaleye 45 isteklinin katıldığı, 11.04.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararında ihaleye  
teklif sunan Kad-Tem Müh. Müth. İnş. Otom. Tur. Tic. ve San. A.Ş.nin teklifinin iş deneyim  
belgesi uygun olmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, idarece sınır değerin  
177.513.258,39 TL olarak hesaplandığı, 15 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
sunmadığından tekliflerinin reddedildiği, sınır değerin altında teklif sunan ihale üzerinde  
bırakılan istekli Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının uygun görüldüğü, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, fiyatla birlikte fiyat  
dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlendiği, “Teklif fiyat puanı” ile “Teklif fiyat ve fiyat dışı  
unsur puanlaması”nda 97,00 puan alan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.nin  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi, “Teklif fiyat puanı” ile “ Teklif fiyat ve fiyat dışı  
unsur puanlaması”nda 96,52 puan alan başvuru sahibi Limanyol İnşaat Mad. Müh. San. ve  
Tic. A.Ş.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
İdarece sınır değerin altında teklif sunan isteklilere 24.03.2023 tarihinde EKAP  
üzerinden “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya  
numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların  
yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazı gönderilmiş olup, söz  
konusu yazıda “Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH işine ait ihalede tekliflerin  
değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP  
veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının  
internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari  
Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 31.03.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanızve  
aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 31.03.2023 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.  
Sunulması Gereken Belgeler  
Vekaletname Bilgileri  
•Ticaret Sicili Bilgileri  
•Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci Maddesinin İkinci Fıkrasına  
Uygun Olarak Alınan Geçici Teminat Mektubu (Bu mektuplara ilişkin bilgiler EKAP'a  
elektronik ortamda aktarılmalıdır.)  
•Geçici Teminat Mektubu Dışındaki Teminatlar  
•EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi  
•EKAP’ta Kayıtlı Olmayan İş Deneyim Belgesi  
•Mezuniyet Belgesi  
•Ortaklık Tespit Belgesi  
•Ortaklık Tespit Belgesi  
•Mezuniyet Belgesinin Kullanılmasına İlişkin Ortaklık Durum Belgesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
•Alt Yükleniciye Yaptırılması Düşünülen İşler  
•Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar)  
•İş Hacmi Bilgileri  
•Diğer Belge  
•Diğer Belgelere İlişkin Açıklamalar” ifadelerine yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan istekli Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.’ye ait  
yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı  
kısmının;  
Vekaletname Bilgileri” başlıklı satırının, “Vekalet Veren Kişi Bilgileri … (Tüzel Kişi;  
Ticaret Unvanı/Vergi Kimlik Numarası)” kısmının “Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.  
01********” şeklinde, “Vekil Bilgileri (Ad-Soyad/TC Kimlik Numarası)” kısmının “Emrah  
Urhan, 60********* şeklinde, “Vekaletnameyi Düzenleyen Noterlik Adı, Tarihi ve Yevmiye  
Numarası” kısmının “Ankara 58, 08.11.2022, 29844” şeklinde beyan edildiği; e-teklifini  
imzalayan kullanıcı adında “Emrah Urhan, 60********* (Teklifi Gönderen)” bilgilerinin yer  
aldığı,  
“Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” başlıklı satırının;  
“Ortaklar ve ortaklık oranlarına/Üyelere/Kurucular Ait Bilgiler” başlıklı satırında;  
“Harzem Şükrü AYNA, 39*********, 4000000,00/4000000,00” bilgisinin,  
“Yöneticilere ait bilgiler” başlıklı satırında;  
“Haydar NİGAR, 42*********, müdür,  
Özlem SEVİLMİŞ, 32*********, müdür(Müdürler kurulu başkanı),  
Harzem Şükrü AYNA, 39*********, müdür,bilgisinin beyan edildiği görülmüştür.  
EKAP üzerinden yapılan sorgulamada teklifin e-imza kullanılarak Emrah Urhan  
tarafından verildiği, anılan şahsın Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. yetkilisi(müdür)  
Haydar Nigar tarafından süresiz vekil tayin edildiği belirlenmiştir.  
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde; ihaleye katılım sağlayacak isteklilerin tüzel kişi  
olmaları durumunda yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına  
(halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP  
üzerinden alınması gerektiği, isteklilerin anonim şirket olması durumunda da ortaklar ve  
ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı  
yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a kayıt edilmesi gerektiği,  
yeterlik bilgileri tablosunda ortaklar ve ortaklık oranları ile temsile yetkili kişilerin ve varsa  
vekile ilişkin bilgilerin beyan edilmesinin yeterli olduğu, herhangi bir ticaret sicil gazetesinin  
veya imza sirkülerinin beyan edilmesine gerek olmadığı belirtilmiştir.  
Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.ye yönelik yapılan incelemede; tüzel  
kişiliğin yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin  
bilgilere yönelik olarak, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile EKAP üzerinden  
temin edilen bilgilerin birbiriyle uyumlu olduğu tespit edilmiş olup, teklifin şirketi temsile  
yetkili kişinin vekil tayin ettiği kişi tarafından imzalandığı ve yetki süresinin dolmadığı  
anlaşılmıştır.  
İdarece 24.03.2023 yazı ile isteklilerden vekaletname bilgileri, ticaret sicili bilgileri ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
ortaklık durum belgesinin sunulmasının talep edildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunda ortaklık durum belgesine ilişkin bir beyanın  
bulunmadığı bu sebeple sunulmasına da gerek bulunmadığı, vekaletname bilgileri ve  
ortaklar/üyeler/kurucular ile yöneticilere ait bilgiler satırlarına ilişkin beyanına yer verildiği,  
söz konusu bilgilerin ise EKAP üzerinden teyidinin yapıldığı, ayrıca anılan isteklinin limited  
şirket statüsünde olması sebebiyle pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin  
ilgili kısımlarının EKAP’a yüklenmesine gerek bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru  
sahibinin iddiaları yerinde görülmemiştir.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı  
10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve  
teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler  
istenebilir:  
a) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için;  
1) Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler,  
2) İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya  
bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeleri,  
3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili cirosunu  
gösteren belgeler.” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren  
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki  
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki  
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini  
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan  
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine  
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(5) İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla  
ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir  
önceki yıl olarak kabul edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması  
halinde ise, iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere  
son altı yıla kadarki gelir tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların  
parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına  
bakılır. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği ihalelerde,  
üçüncü fıkradaki kriterleri sağlayamayan aday veya isteklinin yapım işleri cirosuna ilişkin  
asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam ciro tutarının üçüncü fıkranın (a) bendinde  
sayılan ihalelerde teklif ettiği bedelin %40’ından veya üçüncü fıkranın (b) bendinde sayılan  
ihalelerde yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın iki  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
katından az olmaması durumunda, yapım işleri ile ilgili ciro kriterinin sağlandığı kabul edilir.  
Bu durumda, aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif veya  
başvuru kapsamında sunması gereklidir (6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli  
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak  
düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı  
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.  
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o  
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı  
37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Bilanço ve eşdeğer belgeler ile iş hacmini gösteren  
belgeler” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. Bilanço ve eşdeğer belgelerin istenildiği  
ihalelerde, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yayımlanması zorunlu yıl sonu  
bilançosunun veya bilançonun gerekli görülen bölümlerinin yoksa bunlara eşdeğer belgelerin  
sunulması gereklidir.  
10.1.1. Aday veya isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatmaları  
zorunlu ise başvuru veya tekliflerinde bilançolarını veya bilançonun ilgili uygulama  
yönetmeliğinin “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı maddesinde düzenlenen yeterlik  
kriterlerinin sağlandığını gösteren bölümlerini sunmaları zorunludur.  
10.1.2. İlgili mevzuatı gereğince bilançolarını yayımlatma zorunluluğu bulunmayan  
aday ve istekliler, eşdeğer belge kapsamında; bilançolarını veya bilançonun yukarıda  
belirtilen bölümlerini sunabilecekleri gibi, bunların yerine bilançoda aranan kriterlerin  
sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavirce  
standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi de sunabileceklerdir. Bu belgeler dışında,  
bilançoda aranan kriterlerin sağlandığını göstermek üzere sunulan hiçbir belge, eşdeğer  
belge olarak kabul edilmeyecektir.  
10.1.3. Aday veya isteklilerce sunulan Bilanço Bilgileri Tablosu’nun, ilgili uygulama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
yönetmeliğinin ekinde yer alan “Bilanço Bilgileri Tablosu Standard Formu” na uygun olarak  
ve anılan formda yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle düzenlenmesi gerekmektedir.  
Bu Tablonun, ihalenin ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.  
10.2. İş hacmini göstermek üzere aday veya isteklilerin başvuru veya teklifleri ile  
birlikte toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu ya da ihale konusu iş ile ilgili ciroyu gösteren  
standart forma uygun belgeyi sunması zorunludur. Bu çerçevede, idarece yalnızca yapım işleri  
cirosunu gösteren belgenin istendiği yapım işi ihaleleri hariç olmak üzere, iş ortaklığı olarak  
ihaleye katılan aday veya isteklinin her bir ortağının iş ortaklığındaki hissesi oranında iş  
hacmine ilişkin kriteri sağladığını göstermek üzere bu iki belgeden herhangi birini sunması  
mümkündür.  
10.6. İhale Uygulama Yönetmeliklerinde ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört  
ayında olan ihalelerde bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanların iki önceki yıla ait  
belgelerini sunabileceğine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. İlgili Yönetmeliklerde  
düzenlenen dört aylık süre, Kurumlar Vergisi Beyannamelerinin olağan şartlardaki verilme  
süreleri dikkate alınarak belirlenmiş olup, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında vergi  
beyannamelerinin verilme sürelerinin uzatılması durumunda anılan Yönetmeliklerde  
belirlenen dört aylık süre de aynı sürelerde uzamış sayılır.açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin aranacak belgeler ve bu  
belgelerin taşıması gereken kriterler” başlıklı 7.4’üncü maddesinde “7.4.2. İsteklinin ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorun  
ludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş  
gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait  
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik  
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
...  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
İhale tarihi yılın ilk dört ayında olduğundan, bir önceki yıla ait gelir tablosunu  
sunmayanlar bakımından iki önceki yıl, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul  
edilir. Bu gelir tablosu itibariyle yeterlik şartının sağlanamaması halinde ise, iki önceki yıl,  
ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edilmek üzere son altı yıla kadarki gelir  
tabloları sunulabilir ve bu durumda gelir tabloları sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri  
tablosunun “Bilanço Bilgileri” bölümünün “Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli  
Borçlar)” kısmında cari oranın “10,4898” olarak, “Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam  
Aktif)” kısmında öz kaynak oranının “0,3265” olarak, “Kısa Vadeli Banka Borçlarının Öz  
Kaynaklara Oranı” kısmında kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının “0,00”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
olarak, “Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar” kısmında ise esas alınan yılın  
2021” olarak beyan edildiği,  
Yeterlik bilgileri tablosunun “İş Hacmi Bilgileri” bölümünün “Yeterlik  
Değerlendirmesinde Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara Ait Toplam Ciro/Fatura  
Tutarı” kısmında “2021 - **.***.818,93 TL”, “Buraya girilen bilgi” kısmında “toplam  
fatura tutarıdır” beyanına yer verildiği görülmüştür.  
24.03.2023 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazıya istinaden anılan istekli  
tarafından KİK024.1/Y Bilanço Bilgileri Tablosu standart formu ve 2021 yılı Ayrıntılı  
Bilanço Bilgileri Tablosu sunulduğu, söz konusu belgede şirketin 2021 yılı dönen  
varlıklarının, kısa vadeli borçlarının, öz kaynaklarının, toplam aktifinin, kısa vadeli banka  
borçlarının, yıllara yaygın inşaat maliyetlerinin, yıllara yaygın hakediş gelirlerinin tutarlarının  
belirtildiği, cari oranın 10,4898, öz kaynak oranının 0,3265, kısa vadeli banka borçlarının öz  
kaynaklara oranının ise 0,00 olarak hesaplandığı görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından 24.03.2023 tarihli yazıya istinaden sunulan belgeler arasında  
Yapım İşleri Ciro Bilgileri Tablosunun yer aldığı, bu tabloda Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve  
İhr. Ltd. Şti.nin 2021 Yılı Yapım İşleri Cirosunun **.***.818,93TL olduğu, Ocak 2021-  
Aralık 2021 tarihleri arasına ait toplam tutarı sağlayan, SMMM imzalı, TÜRMOB ve özel  
kaşeli 31 ayrı fatura bilgilerinin yer aldığı ve tablonun standart forma uygun SMMM imzalı,  
TÜRMOB ve özel kaşeli olduğu görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince istekliler tarafından ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait yılsonu bilançosu veya eşdeğer belgelerin sunulmasının  
gerektiği, sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde cari oranın 0,75’ten az olmaması,  
özkaynak oranının en az 0,15 olması, kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklarına oranının  
ise 0,50’den küçük olması gerektiği, ihale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan  
ihalelerde, bir önceki yıla ait belgelerini sunmayanların, iki önceki yıla ait belgelerini  
sunabilecekleri anlaşılmış, anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen  
ve 24.03.2023 tarihli yazıya istinaden sunulan bilanço bilgileri tablosunda yer alan bilgilerin  
EKAP üzerinden sorgulanması sonucunda söz konusu bilanço bilgileri ile EKAP üzerinden  
ulaşılan bilanço değerlerinin birbiriyle uyumlu olduğu, anılan isteklinin idarece istenen  
bilanço oranlarını sağladığı ve sunulan bilanço bilgileri tablosunun KİK024.1/Y Bilanço  
Bilgileri Tablosu standart formuna uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince istekliler tarafından ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunu veya yapım işleri ile  
ilgili ciro tutarını gösteren belgelerden birinin beyan edilmesinin yeterli olduğu, ihale tarihi  
yılın ilk dört ayında olduğundan, bir önceki yıla ait gelir tablosunu sunmayanlar bakımından  
iki önceki yılın, ihalenin yapıldığı yıldan bir önceki yıl olarak kabul edileceği anlaşılmış,  
bahse konu istekli tarafından da 2021 yılı yapım işleri cirosunun beyan edildiği, Ocak 2021-  
Aralık 2021 tarihleri arasına ait toplam tutarı sağlayan, SMMM imzalı, TÜRMOB ve özel  
kaşeli 31 ayrı fatura sunulduğu, fatura bilgilerinin yer aldığı ve tablonun standart forma  
uygun, SMMM imzalı, TÜRMOB ve özel kaşeli olduğu, isteklinin yapım işleri cirosunun  
teklif bedelinin (168.749.903,50 TL) %15’i olan 25.312.485,53 TL’yi sağladığı  
anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
(4) Yapım işlerinde iş deneyiminde değerlendirilecek benzer işlerin belirlendiği  
tebliğde belirtilen esaslara uygun biçimde, hangi nitelikteki iş ya da işlerin benzer iş kabul  
edileceği idarece tespit edilir ve ihale veya ön yeterlik dokümanı ile ihale veya ön yeterliğe  
ilişkin ilanda veya davet mektubunda belirtilir.  
(5) İş deneyim belge tutarlarının;  
a) Kanunun 19 uncu maddesi ile 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az ve %  
100’ünden fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, teklif edilen bedelin % 50’sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek orandan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır.  
b) Kanunun 20 nci maddesi ile 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre  
yapılan ve yaklaşık maliyeti eşik değerin;  
1) İki katına kadar olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az ve % 100’ünden  
fazla,  
2) İki katı ile bu değerin üzerinde olan ihalelerde, yaklaşık maliyetin % 50’sinden az  
ve % 80’inden fazla,  
olmamak üzere idarece belirlenecek tutardan az olmaması yeterlik kriteri olarak  
aranır…” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
tamamı değerlendirilir.” hükmü yer almaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin 2.8’inci maddesinde “İş deneyim  
belgesine konu işin esaslı unsurunun belirlenmesinde, işin yapım amacı ile işlevinin ve/veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
yapılan toplam iş tutarı içerisindeki farklı iş gruplarına ait tutarların dağılımının göz önünde  
bulundurulması gerekmektedir.  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında  
“İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde  
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale  
konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı  
değerlendirilir.” düzenlemesi yer almaktadır. Buna göre, birden fazla gruptan işleri içeren iş  
deneyim belgelerinde, belgeye konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin olması halinde belge tutarının tamamı dikkate alınır. Örneğin; esaslı unsuru AV Grup:  
Karayolu İşleri (Altyapı + Üstyapı) olan ve kapsamında köprü ve tünel yapımı da bulunan bir  
projeye ait iş deneyim belgesinin; köprü ve tünel yapımı içermeyen bir karayolu işi ihalesine  
sunulması halinde, köprü ve tünel yapımına ilişkin tutar ayrıştırılmayacak ve belge tutarının  
tamamı değerlendirmeye alınacaktır. Aynı şekilde, esaslı unsuru AXVIII Grup: Saha İşleri  
olan ve kapsamında BIII grubu bir bina inşası da bulunan bir projeye ait iş deneyim  
belgesinin; bina inşası içermeyen bir rekreasyon alanı yapım işi ihalesine sunulması halinde,  
BIII grubu bina yapımına ilişkin tutar ayrıştırılmayacak ve belge tutarının tamamı  
değerlendirmeye alınacaktır.  
İş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe ilişkin  
olmaması halinde ise, sadece ihale konusu işe veya benzer işe uygun nitelikteki işler  
değerlendirmeye alınır. Örneğin, esaslı unsuru AVIII Grup: Barajlar olan ve kapsamında  
santral binası, ulaşım yolları, derivasyon ve enerji tünelleri inşası da bulunan bir projeye ait  
iş deneyim belgesinin AII grubuna giren bir tünel yapımı ihalesine sunulması halinde,  
derivasyon ve enerji tünelleri yapımına ilişkin tutar belge tutarından ayrıştırılmak suretiyle  
değerlendirmeye alınacaktır.  
2.12. Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerine ilişkin yapım işleri AXX  
grubunda yer almakta olup, anılan yapım işlerinin arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme  
hizmet alımı ile bir arada ihale edilmesinin zorunlu olması durumunda; işin mühendislik  
hizmeti uzmanlığı gerektiren kısmı ile yapım işi uzmanlığı gerektiren kısımlarının ayrı ayrı  
belirlenerek ihalenin konsorsiyumlara açık olarak yapılması ya da ihale dokümanında; anılan  
yapım işleri ile arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmet alımının tek bir sözleşme  
kapsamında gerçekleştirildiği bir işe ilişkin deneyim belgesi olmayan yapım müteahhitlerinin,  
işin mühendislik hizmeti uzmanlığı gerektiren kısmını, alt yükleniciye yaptıracağını belirtmek  
suretiyle ihaleye katılabilmesine imkân verecek düzenlemenin yapılması gerekmektedir. Bu  
kapsamda;  
a) İhalenin konsorsiyumlara açık olarak yapılması durumunda; arazi toplulaştırma ve  
tarla içi geliştirme mühendislik hizmet işi deneyimi olan hizmet sunucuları ile AXX grubu iş  
deneyimi olan yapım müteahhitleri konsorsiyum kurmak suretiyle ihaleye katılabilecekleri  
gibi arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmet ve yapım işini tek sözleşme kapsamında  
bir arada gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişiler de ihaleye katılabileceklerdir.  
b) İhalenin konsorsiyumlara açık yapılmaması durumunda; arazi toplulaştırma ve  
tarla içi geliştirme hizmet ve yapım işini tek sözleşme kapsamında bir arada gerçekleştiren  
gerçek veya tüzel kişiler ihaleye katılabilecekleri gibi AXX grubu iş deneyimi olan yapım  
müteahhitleri, tekliflerinde işin mühendislik hizmeti gerektiren kısmını alt yükleniciye  
yaptıracaklarını belirtmeleri durumunda ihaleye katılabileceklerdir...” açıklaması  
bulunmaktadır.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nin ekinde yer alan Yapım İşlerinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
Benzer İş Grupları Listesi’nin “(A) ALT YAPI İŞLERİ” nin “XX. GRUP: TARIMSAL  
ALTYAPI İŞLERİ” ne ilişkin kısmı;  
“ 1. AIX Grubu İşler  
2. Arazi toplulaştırmasına ilişkin yapım işleri  
3. Tarla içi geliştirme hizmetlerine ilişkin yapım işleri” şeklinde gruplanmıştır.  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir  
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;  
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,  
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan  
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en  
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %  
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması zorunludur. İstekli tarafından teklif  
edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek  
sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.  
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi  
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:  
{Belirtilmemiştir}  
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin  
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği' nin 2.12 maddesinin b bendi;  
b) İhalenin konsorsiyumlara açık yapılmaması durumunda; arazi toplulaştırma ve  
tarla içi geliştirme hizmet ve yapım işini tek sözleşme kapsamında bir arada gerçekleştiren  
gerçek veya tüzel kişiler ihaleye katılabilecekleri gibi(Değişik: 27/04/2016-29696 R.G./1.md.)  
AXX grubu iş deneyimi olan yapım müteahhitleri, tekliflerinde işin mühendislik hizmeti  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
gerektiren kısmını alt yükleniciye yaptıracaklarını belirtmeleri durumunda ihaleye  
katılabileceklerdir.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan AXX işleri benzer iş olarak  
kabul edilecektir.  
7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:  
Ziraat Mühendisliği ve Harita Mühendisliği.” düzenlemesine yer verilmiştir.  
İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından  
başvuruya konu ihaleye 168.749.903,50 TL teklif verildiği, istekli tarafından asgari  
(168.749.903,50 x %80) 134.999.922,80 TL tutarında iş deneyim sunulması gerektiği tespit  
edilmiştir.  
Anılan istekli tarafından sunulan “Yeterlik Bilgileri Tablosu”nda “Mesleki ve Teknik  
Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının “EKAP’ta Kayıtlı Olan İş Deneyim Belgesi” bölümünün  
“Belgeye EKAP Tarafından Verilen Sayı” kısmında “2016/477826-2053808-1-4” beyanının  
yer aldığı görülmüştür.  
İstekli tarafından beyan edilen ve EKAP üzerinden teyit edilen iş durum belgesi  
incelendiğinde, idarenin “Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü” olduğu, yüklenicinin  
“Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.” olduğu, işin adının “Kayseri Bahçelik 3 Kısım  
Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri İşi” olduğu, uygulanan yapı tekniğinin  
“37558,58 Ha Alanın Parselasyon Planının Yapılması; 34858,00 Ha Toprak Etüdü; 66700,00  
Ha Fotogrametrik Harita Üretimi; 366,373 Km 4 m'lik Tarla içi Ham Yol Açımı ve Stabilize  
Malzeme Serilmesi; 394,52 Km 6 m'lik Tarla içi Ham Yol Açımı ve Stabilize Malzeme  
Serilmesi; 341430,9 m3 Taşların Sökülmesi ve Toplanması” olduğu, belgeye konu işin esaslı  
unsurunun “AXX iş grubu” olduğu, işin toplam sözleşme bedeline göre nakdi/fiziki  
gerçekleşme oranının “%99,07” olduğu, işin toplam sözleşme bedeline göre gerçekleşme  
oranının %80’e ulaştığı tarihin “23.01.2020” olduğu, sözleşmenin tarihinin “03.05.2017”,  
ihale tarihinin “19.12.20216”, belge tutarının “24.290.322,50 TL” olduğu görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan ve yukarıda incelenen iş durum  
belgesinin güncellenmiş tutarının 184.904.330,52TL olduğu tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibi istekli tarafından “İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth.  
ve İhr. Ltd. Şti. tarafından iş deneyimini tevsik etmek üzere teklif dosyasında, 10.05.2018  
tarihli ve 11245-Y-KK-344-1 sayılı iş bitirme belgesinin sunulduğu, ilgili iş bitirme belgesinin  
iş ortaklığına ait olması sebebiyle ihale üzerinde bırakılan isteklinin payına düşen iş bitirme  
tutarının 0,50 x 241.849.750,04 TL = 120.924.875,00 TL olduğu, isteklinin teklifine  
bakıldığında bu tutarın yeterli olmadığı,” iddialarına yer verilmekle birlikte anılan istekli  
tarafından iddia edilen iş deneyim belgesinin beyan edilmediği ve sunulmadığı anlaşılmıştır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından beyan edilen belgenin  
güncellenmiş tutarının, ihalede sağlanması gereken asgari iş deneyim tutarını karşıladığı  
anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6.Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları  
açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş  
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta  
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak  
imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye  
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının  
en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını  
değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye  
yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.14.İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17.Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.15. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 37. md.)  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması yer  
almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Devlet Su İşleri 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.02.2023 tarihinde yapılan  
“2022/1434156 İhale Kayıt Numaralı Kayseri Pınarbaşı 2 Kısım AT ve TİGH” işine ilişkin  
ihalede aşırı düşük teklif açıklama talebi kapsamında isteklilere gönderilen 24.03.2023 tarihli  
yazıda; “- PNB2_INS_2 Makine ile her derinlikte dar, derin, yumuşak, sert toprak kazılması,  
serilmesi ve düzeltilmesi,  
- PNB2_INS_3 Yığınlar halinde toplanmış ve boyuna figüre edilmiş herçapta her  
sertlikte taşların kırılması, sökülmesi ve yüklenmesi, boşaltılması, istifi,  
- PNB2_INS_6 Tarla İçi Yol Yapımı (4 metre genişlik)  
- PNB2_INS_7 Tarla İçi Yol Yapımı (6 metre genişlik)  
- PNB2_INS_8 Stabilize malzeme nakli  
- PNB2_INS_9 Kırılmamış ve elenmemiş çakıllı malzeme ile stabilize yol temel ve  
taban kaplaması” iş kalemlerinin açıklanması istenen iş kalemleri olarak belirlendiği, yazı  
ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama istenilmeyen analiz girdileri  
listesine, açıklama istenilen analiz girdileri listesine ve açıklama istenilen iş kalemlerine ait  
analiz formatlarına yer verildiği görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde:  
İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından  
açıklanması istenen iş kalemleri içeriğinde yer alan;  
- Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (maksimum 2,5 m3)  
- Kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3)  
- Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100-139 HP (1 Yd3)  
- Motor greyder (80 HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton)  
- Motor greyder 190-209 HP güçte  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
- Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210-259 HP (21/2Yd3)  
analiz girdileri için; ihale ilan tarihi olan 22.12.2022 tarihinde yürürlükte olan 2022/3  
olarak belirlenmiş rayiçler kullanılarak kendi malı araçlar üzerinden açıklama yapıldığı  
görülmüştür.  
2023 yılı 01.01.2023-31.12.2023 dönemi brüt asgari ücretin 10.008,00TL olduğu,  
saatlik brüt asgari ücretin ise 44,48TL olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
yapılan aşırı düşük teklif açıklama kapsamında tüm işçilik girdileri için 44,48TL’nin  
kullanıldığı görülmüştür.  
Mazot (motorin) analiz girdisinin açıklama istenilecek iş kalemleri arasında yer  
verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada akaryakıt maliyeti için  
EPDK tarafından yayımlanmış 16.01.2023 tarihli Petrol Piyasası Aylık Ortalama Bayi Satış  
Fiyatı Bülteni’nin sunulduğu, hesaplamada kullanılan fiyatın, ihale ilan tarihi (22.12.2022) ile  
ihale tarihi (07.02.2023) arasında geçerli olan ve EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli,  
Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En  
Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların  
%90’ının altında olmadığı, EPDK tarafından yayımlanan akaryakıt fiyatının TL/lt cinsinden  
hesaplanmasında, mazotun litre’den kg’ye dönüşümündeki yoğunluk oranı hesabının 0,820-  
0,845 kg/lt aralığında belirlendiği görülmüştür.  
Açıklama istenilen analiz girdilerinden;  
Nakliye girdisi olan ve F = A x K x (0,0007 x M + 0,01) x G) (A=1,25 K=770 G=1)  
Taşıma mesafesi (M=20km) formülü verilen girdi ile ilgili olarak açıklama istenilecek iş  
kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarında belirtilen nakliye formülleri birebir  
kullanılarak hesaplama yapıldığı, yapılan hesapların doğru olduğu ve teklif edilen birim  
fiyatın hesaplanan birim fiyatın altında olmadığı görülmüştür.  
Açıklama istenilen analiz girdilerinden;  
- Ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisinin, kendi malı  
olan makineler üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş makinası  
tescil belgesi, KDV hariç 185.185,19 TL tutarlı, 12.06.2016 tarihli bir adet noter onaylı fatura  
ile iş makinası satış sözleşmesinin sunulduğu; iş makinası tescil belgesi içeriğinde aracın  
cinsinin ekskavatör, tescil plaka numarasının 34-00-13-17459, modelinin 2013, motor  
gücünün 256BG ve paletli olduğu bilgisinin yer aldığı,  
- Kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisinin, kendi malı olan  
makineler üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş makinası tescil  
belgesi, KDV hariç 40.000,00 TL tutarlı, 19.09.2016 tarihli bir adet noter onaylı faturanın  
sunulduğu; iş makinası tescil belgesi içeriğinde aracın cinsinin ekskavatör, tescil plaka  
numarasının 34-08-9460, modelinin 2008, motor gücünün 190BG ve paletli olduğu bilgisinin  
yer aldığı,  
- Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100-139 HP (1 Yd3) analiz girdisinin, kendi  
malı olan makineler üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş  
makinası tescil belgesi, KDV hariç 40.000,00 TL tutarlı, 19.09.2016 tarihli bir adet noter  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
onaylı faturanın sunulduğu; iş makinası tescil belgesi içeriğinde aracın cinsinin ekskavatör,  
tescil plaka numarasının 34-08-9460, modelinin 2008, motor gücünün 190BG ve paletli  
olduğu bilgisinin yer aldığı,  
- Motor greyder (80 HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisinin, kendi malı  
olan makineler üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş makinası  
tescil belgesi, KDV hariç 70.000,00 EURO tutarlı, 05.05.2017 tarihli bir adet noter onaylı  
fatura ile iş makinası satış sözleşmesinin sunulduğu sunulduğu; iş makinası tescil belgesi  
içeriğinde aracın cinsinin greyder, tescil plaka numarasının 06-00-17-1676, modelinin 2010,  
motor gücünün 225BG ve 6 adet lastik tekerlekli olduğu bilgisinin yer aldığı,  
- Motor greyder 190-209 HP güçte analiz girdisinin, kendi malı olan makineler  
üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş makinası tescil belgesi,  
KDV hariç 67.500,00 EURO tutarlı, 14.08.20217 tarihli bir adet noter onaylı fatura ile iş  
makinası satış sözleşmesinin sunulduğu; iş makinası tescil belgesi içeriğinde aracın cinsinin  
greyder, tescil plaka numarasının 06-00-17-1678, modelinin 2010, motor gücünün 225BG ve  
6 adet lastik tekerlekli olduğu bilgisinin yer aldığı,  
- Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210-259 HP (21/2Yd3) analiz girdisinin, kendi  
malı olan makineler üzerinden açıklandığı, söz konusu açıklamayı tevsik etmek üzere, iş  
makinası tescil belgesi, KDV hariç 134.259,26 TL tutarlı, 08.03.2019 tarihli bir adet noter  
onaylı fatura ile iş makinası satış sözleşmesinin sunulduğu; iş makinası tescil belgesi  
içeriğinde aracın cinsinin ekskavatör, tescil plaka numarasının 34-08-9072, modelinin 2008,  
motor gücünün 275BG ve paletli olduğu bilgisinin yer aldığı,  
görülmüştür.  
İhale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti. tarafından sunulan  
aşırı düşük teklif açıklamaları başvuru sahibinin iddiaları kapsamında incelendiğinde  
aşağıdaki hususlar tespit edilmiş ve değerlendirilmiştir:  
a) İddialarına ilişkin olarak; ihale üzerinde bırakılan Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr.  
Ltd. Şti. tarafından sunulan analiz formatlarının aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde  
gönderilen analiz formatlarına uygun olduğu, analiz girdi ve miktarları ile birimlerinin  
değiştirilmediği, sunulan analizlerde hata veya eksiklik tespit edilmediği, sorgulamaya tabi  
tutulan iş kalemlerindeki girdilerin değiştirilmediği ve verildiği şekliyle açıklandığı,  
açıklanması istenen girdilerin tamamının açıklandığı ve belgelendirme yapıldığı, açıklanması  
istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının  
gösterildiği, yuvarlama hatası ve aritmetik hata yapılmadığı, bu bakımdan iddiaların yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
b) İddialarına ilişkin olarak; yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmadığı, satış tutarı tespit  
tutanağı bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
c) İddialarına ilişkin olarak; idare tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında  
isteklilere nakliye formülü ve taşıma mesafesinin verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli  
tarafından idarece verilen mesafe ve nakliye formülü kullanılmak suretiyle nakliye bedelinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
hesaplandığı, (K) katsayısının ihale ilan tarihi olan 22.12.2022 tarihinde yürürlükte olan  
2022/3 olarak belirlenen tutardan az olmadığı, idarece verilen nakliye mesafesinin  
düşürülmesi gibi bir hususun söz konusu olmadığı, bu itibarla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
d) İddialarına ilişkin olarak; anılan isteklinin ihale ilan tarihi olan 22.12.2022 tarihinde  
yürürlükte olan 2022/3 olarak belirlenmiş rayiç fiyatları kullanılarak kendi malı olan araçlara  
ilişkin birim fiyat hesaplaması yapılarak açıklama yapıldığı görüldüğünden iddianın yerinde  
olmadığı anlaşılmıştır.  
e) İddialarına ilişkin olarak; 2023 yılı 01.01.2023-31.12.2023 dönemi brüt asgari  
ücretin 10.008,00TL olduğu, saatlik brüt asgari ücretin ise 44,48TL olduğu, ihale üzerinde  
bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklama kapsamında tüm işçilik girdileri  
için 44,48TL’nin kullanıldığı, istekli tarafından fiyat teklifi ile açıklama yapılmadığı ve  
yapılan açıklamanın bu yönden uygun olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının  
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
f) İddialarına ilişkin olarak; mazot (motorin) girdisinin açıklama istenilecek analiz  
girdileri arasında yer verildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamada  
akaryakıt maliyeti için EPDK tarafından yayımlanmış 16.01.2023 tarihli Petrol Piyasası Aylık  
Ortalama Bayi Satış Fiyatı Bülteni’nin sunulduğu, hesaplamada kullanılan fiyatın, ihale ilan  
tarihi (22.12.2022) ile ihale tarihi (07.02.2023) arasında geçerli olan ve EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların %90’ının altında olmadığı, EPDK tarafından yayımlanan  
akaryakıt fiyatının TL/lt cinsinden hesaplanmasında, mazotun litre’den kg’ye dönüşümündeki  
yoğunluk oranı hesabının 0,820-0,845 kg/lt aralığında belirlendiği görülmüştür; dolayısıyla  
yapılan açıklamanın uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
g) ve ğ) İddialarına ilişkin olarak; Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci  
maddesi gereğince tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamaların “resmi rayiçler” veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için “satın  
alma bedeli” üzerinden yapılabileceği, rayici olan iş makineleri için satın alma bedeli  
üzerinden nasıl açıklama yapılacağının anılan maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtildiği;  
aynı zamanda resmi rayici bulunmayan iş makineleri için üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri kullanılmak suretiyle de açıklama yapılabileceği,  
Dolayısıyla aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında açıklanması istenilen analiz  
girdileri arasında yer alan iş makinesinin resmi rayicinin bulunması halinde, Kamu İhale  
Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesinin (a) bendine göre, iş makinesinin satın alma  
tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması halinde, amortisman maliyeti katsayısı  
dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-  
montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına yazılarak) ile resmi rayicin  
çarpılması sonucu bulunacak tutarın; anılan maddenin (b) bendine göre, iş makinesinin satın  
alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması halinde ise, (a) bendinde  
hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın alma bedeli ile analiz  
girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutarın kullanılabileceği, resmi rayici  
bulunmayan iş makinelerinin fiyatının tevsiki için ise satın alma bedeli üzerinden açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
yapılabileceği anlaşılmaktadır.  
Anılan istekli tarafından açıklaması istenilen analiz girdileri arasında yer alan ve  
yapılan incelemeler neticesinde resmi rayici olduğu anlaşılan, ekskavatör (paletli) (210-259  
HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi, kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz  
girdisi, motor greyder (80 HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisi, ekskavatör ve  
dragline tipi makinalar 100-139 HP (1 Yd3) analiz girdisi, motor greyder 190-209 HP güçte  
analiz girdisi ve ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210-259 HP (21/2Yd3) analiz girdi  
fiyatlarının tevsiki için kendi malı olan makinelerin kullanıldığı, isteklinin açıklamada yer  
verdiği araçların kendi malı olduğu hususunu tevsik eden belgelerin de açıklama kapsamında  
sunulduğu, ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi ve motor  
greyder (80 HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisi için sunulan araçların teknik  
özellikleri karşıladığı,  
Ancak kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisinde tevsik edilen  
aracın beygir gücünün istenen beygir gücü dışında 190BG olduğu, ekskavatör ve dragline tipi  
makinalar 100-139 HP (1 Yd3) analiz girdisinde tevsik edilen aracın beygir gücünün istenen  
aralık dışında 190BG olduğu, motor greyder 190-209 HP güçte analiz girdisinde tevsik edilen  
aracın beygir gücünün istenen aralık dışında 225BG olduğu ve ekskavatör ve dragline tipi  
makinalar 210-259 HP (21/2Yd3) analiz girdisinde tevsik edilen aracın beygir gücünün  
istenen aralık dışında 275BG olduğu, bu bakımdan bu analiz girdileri için yapılan  
açıklamanın uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Bunun yanında, anılan istekli tarafından açıklaması istenilen analiz girdileri arasında  
yer alan ve yapılan incelemeler neticesinde resmi rayici olduğu anlaşılan ekskavatör (paletli)  
(210-259 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi, kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5  
m3) analiz girdisi ve motor greyder (80 HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisi  
girdi fiyatının tevsiki için kendi malı olan ve yukarıda izah edilen makineler için amortisman  
maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları toplamı ile resmi rayicin çarpılması  
sonucu bulunan tutarların kullanıldığı, ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (maksimum 2,5 m3)  
analiz girdisi, kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi, motor greyder (80  
HP'den yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisi için muhtelif hesaplamaların yapıldığı,  
ancak bu hesaplamalar neticesinde anılan istekli tarafından açıklamada kullanılan fiyat ve  
tutarların aktarılan Tebliğ maddesi açıklamasına uygun hesaplanmadığı,  
Amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutarın dikkate alınması gerektiği,  
hesaplamalarda ise amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek  
parça, tamir-bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamının düşürüldüğü  
ve düşürülen ağırlık oranı esas alınarak hesaplanan tutarların olması gereken tutarların altında  
kaldığı, örneğin ekskavatör (paletli) (210-259 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi için en  
az 5,86TL tutar öngörülmesi gerekirken istekli tarafından 4,40TL kullanıldığı, bu durumun  
kazıcı yükleyici (100 HP) (maksimum 2,5 m3) analiz girdisi ve motor greyder (80 HP'den  
yukarı güçte, takriben 9 ton) analiz girdisi içinde söz konusu olduğu dolayısıyla istekli  
tarafından üç ayrı analiz girdisi için aşırı düşük teklif açıklamalarında hatalı hesaplama  
yapıldığı anlaşılmış olup açıklamanın bu yönüyle de uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
h) İddialarına ilişkin olarak; ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
istenilmeyecek bazı analiz girdileri için 0,01 TL öngörüldüğü, 0,01 TL olarak öngörülen  
fiyatlar ile miktarların çarpılması suretiyle analiz girdilerinin toplam tutarlarının hesaplandığı,  
istekliler tarafından yapılan açıklamalarda analiz girdisinin birim fiyatına bedel  
öngörülmesinin yeterli olduğu, dolayısıyla açıklama istenilmeyecek her bir analiz girdisi için  
bir fiyat öngörüldüğü anlaşıldığından, yapılan açıklamanın bu yönden mevzuata uygun  
olduğu sonucuna varılmıştır.  
i) İddialarına ilişkin olarak; isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarında işçilik  
pozlarına asgari işçilik altında kalan bir tutarda fiyat verilmiş olduğu yönündeki iddianın  
incelemenin (e) bendi iddialarında yapılan değerlendirmeler göz önünde bulundurulduğunda  
yerinde olmadığı; belirlenmiş olan poz numaralarına yönelik 2022/3 Çevre Şehircilik  
Bakanlığı rayiçleri dışında bir fiyat kullanılmış olması gerektiği yönündeki iddianın (d) bendi  
iddialarında yapılan değerlendirmeler göz önünde bulundurulduğunda yerinde olmadığı; her  
bir iş kalemi için isteklinin fiyat teklifi alarak aşırı düşük savunmasına cevap verdiği  
yönündeki iddianın incelemenin (b) bendi iddialarında yapılan değerlendirmeler göz önünde  
bulundurulduğunda yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi  
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Akaray Grup İnş. Tic. İth. ve İhr.  
Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak  
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/030  
: 5  
: 24.05.2023  
: 2023/UY.I-775  
Oybirliği ile karar verildi.