Ana Sayfa / Kararlar / Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yol Bakım Onarım ve Yapım Şube Müdürlüğü / 2023/231886-Körfez İlçesi 2023 Yılı Yol Bakım Onarımı
Bilgi
İKN
2023/231886
Başvuru Sahibi
Sya Altyapı İnşaat A.Ş.
İdare
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yol Bakım Onarım ve Yapım Şube Müdürlüğü
İşin Adı
Körfez İlçesi 2023 Yılı Yol Bakım Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Sya Altyapı İnşaat A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yol Bakım, Onarım ve  
Yapım Şube Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2023/231886 İhale Kayıt Numaralı “Körfez İlçesi 2023 Yılı Yol Bakım Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yol Bakım,  
Onarım ve Yapım Şube Müdürlüğü tarafından 07.04.2023 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen “Körfez İlçesi 2023 Yılı Yol Bakım Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Sya  
Altyapı İnşaat A.Ş.nin 15.05.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
18.05.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.05.2023 tarih ve 93656 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 23.05.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/667 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından  
sunulan iş deneyim belgesinin ihale dokümanında istenilen A/V grubu işlere ait olmadığı, iş  
deneyim belge tutarının teklif edilen bedeli karşılamadığı, sunulan iş deneyim belgesinde hiç  
bir benzer işin bulunmadığı, alt yapı işlerinin belge tutarından düşülmesi gerektiği, ihale  
konusu işte alt yapı işlerinin bulunmadığı, iş deneyim belgesinden bu tutarların minha  
edilerek iş deneyim tutarının hesaplanması gerektiği, idarece yapılan hatalı işlemden kaynaklı  
olarak belgede yer alan tutarın tamamı üzerinden yeterlik değerlendirilmesinin yapıldığı,  
sunulan iş deneyim belgesinde parke, bordür döşenmesi, beton yol tamiri, yaya korkuluğu  
yapılmasına yönelik işlerin bulunmadığı, belgede yama yapılmasına ilişkin hiçbir tutar ve iş  
gösterilmediği, sunulan iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olmadığı, isteklinin idarece  
amaçlanan işleri yapma yeterliliğini haiz olmadığı, tutar yönünden de yeterliği sağlamadığı,  
2) İdarece aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan iş kalemlerine ilişkin  
hesaplamanın hatalı olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında yer alan ve istekli  
tarafından da açıklama yapılması gereken iş kalemleri yönünden hatalı değerlendirmenin  
yapıldığı, açıklama kapsamında yer alması gereken iş kalemleri yönünden açıklama  
yapılmasının istenilmediği,  
-İhale üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
-Açıklama kapsamında sunulan analizlerin, idarece verilen analiz formatına, birim  
fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına ve Teknik Şartname’ye aykırı olduğu,  
analizlerdeki girdilerin miktarı ve türü değiştirilmek suretiyle açıklama yapıldığı, sunulan  
analizlerin hatalı ve eksik olduğu, açıklanması istenen girdilerin açıklanmadığı, açıklanan  
girdilere ilişkin belgelendirmenin yapılmadığı, sunulan belgeler ise Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin 45’inci maddesine aykırı şekilde düzenlendiği, açıklanması istenen ve istenmeyen  
analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının gösterilmediği, aynı  
analiz girdisi içerisindeki benzer iş kalemleri için farklı fiyatların kullanıldığı,  
-İstekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında açıklama istenen analiz  
girdilerinin fiyatlarını tevsik etmek amacıyla ihalenin yapıldığı yıla ilişkin rayiç fiyatların  
kullanılmadığı, bir önceki yıla (2022) ait rayiç fiyatlar kullanılarak fiyat avantajı sağlandığı,  
ilan tarihi itibariyle yürürlükte olan rayiçlerin kullanılması gerekmekte iken aksi yönde daha  
düşük (geçmiş yıla ait) fiyatlar ile yapılan aşırı düşük teklifin reddi gerektiği, açıklamalarda  
yer alan analiz girdileri için, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının cari yıl (2023) rayiç fiyatlarının  
altında fiyatların kullanıldığı, yapılan açıklamada hukuka aykırı şekilde cari yıl birim fiyat  
listesinde yer almayan ancak geçmiş yıllarda birim fiyatı yayımlanmış olan pozlara ilişkin  
rayiç fiyatların kullanıldığı için söz konusu analiz girdileri için kullanılan fiyatların Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine uygun olmadığı, Tebliğ’in 45.1.13’üncü  
maddesine göre belgelendirilmediği,  
-Açıklama istenmeyen analiz girdilerine 0,01 TL’den daha düşük fiyat teklif edildiği,  
0,01 TL’den daha düşük değerler ile açıklama yapılmış olmasının anılan girdiye hiç fiyat  
teklifi verilmemiş anlamına geldiği,  
-Analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan  
kaynaklanan hesaplama hatalarının düzeltilmesi gerektiği, düzeltilmiş analiz fiyatının teklif  
edilen birim fiyatın üzerinde kaldığı, aritmetik hata bulunmayan analizlerin tutarının da teklif  
edilen birim fiyatların üzerinde olduğu,  
-Analizlerdeki işçilik bedellerinin 2023 yılı için yürürlükte bulunan saatlik asgari  
ücretin altında belirlendiği, işçilik maliyetleri için en az saatlik asgari ücretin esas alınması  
gerekirken bazı fiyat tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer verilmek suretiyle mevzuata  
aykırı açıklama yapıldığı,  
-Analiz girdilerine ait fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyette bulunan  
firmalardan alınmadığı, bu hususu tevsik eden belgelerin sunulmadığı, fiyat teklifi veren  
firmaların Ticaret Sicil Gazetelerinde ilgili alanda faaliyeti olduğuna dair bilginin  
bulunmadığı, fiyat tekliflerini veren firmalarla bu teklifleri onaylayan meslek mensupları  
arasında tam tasdik sözleşmesi bulunmadığı, bu durumun Hazine ve Maliye Bakanlığı ile  
ilgili vergi dairesinden sorulması gerektiği, fiyat tekliflerinin zorunlu ibareler yazılmak  
suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından imzalanmadığı, söz konusu belgelerde meslek  
mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşe eksik olduğu,  
- Aşırı düşük teklif kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde belirlenen  
ağırlıklı ortalama/toplam birim fiyatların gerçek dışı olduğu, fiyat teklifi alınan firmalardan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
alınan fiyat tekliflerine dayanak maliyet tespit tutanağı ve satış tutarı tespit tutanağına esas  
faturaların ağırlıklı ortalama fiyatının hesaplanması halinde, serbest meslek mensubu  
tarafından düzenlenen ve imzalanan EK-O.5 ve EK-O.6 tutanaklarında belirtilen ağırlıklı  
ortalama birim fiyatların serbest meslek mensubunca belirlenen fiyattan yüksek olduğu, bu  
haliyle fiyat ayarlaması maksadıyla gerçek dışı belge düzenlendiği,  
- Maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) son veya  
bir önceki geçici vergi beyannamesi dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, mevzuata aykırı  
olarak düzenlendiği,  
- Esaslı işçilik gerektiren ve inşaat sahası içerisinde yapılması gerekli olan imalatlar  
yönünden fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapılarak Tebliğe aykırı açıklama yapıldığı,  
- Analizlerdeki nakliye mesafelerine uygun açıklama yapılmadığı, istekli tarafından  
kendisine sunulan analizdeki nakliye mesafeleri kendi lehine fiyat avantajı oluşturmak üzere  
değiştirildiği, nakliye girdileri için fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün olmadığı,  
bu bakımdan yapılmış olan açıklamanın kabul edilemeyeceği, açıklama kapsamında yer alan  
girdilere ait nakliye mesafeleri ve bu malzemelerin temin edileceği yerlerin analiz, itinerer ve  
açıklamalarda belirtilmemiş olmasının kabul edilemeyeceği,  
- Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi  
gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek  
yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılmasının esas olduğu, idarece, TS 13515 standardında  
belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliği’nde düzenlenen azami hız sınırları dikkate  
alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami mesafenin dikkate  
alınarak açıklama yapılmasının gerektiği, fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafenin kullanılamayacağı, ancak istekli tarafından yapılan  
açıklamaların mevzuatın bu yönüne aykırı olduğu,  
- Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine ilişkin  
açıklamaların Tebliğ’in 45.1.14.17’nci maddesine aykırı olduğu, analizlerde yer alan iş  
makinelerine ait fiyat tekliflerindeki iş makineleri, ilgili poz tanımı ve tarifinde ve ihale  
dokümanında yer alan yapı araçlarındaki iş makinelerine ait teknik özelliklerini sağlamadığı,  
analiz girdisi olan makinaların gerçekte daha düşük ve yahut yüksek güç ve özelliklere sahip  
olup olmadığı ile ilgili olarak araştırma yapılmadığı, istekli tarafından kendisine sunulan  
analizlerdeki makinelere uygun açıklama yapılmadığı, makinenin fiyat teklifi alınarak  
açıklandığı, fakat mevzuat gereği makineye ilişkin amortismanın fiyat teklifi ile  
açıklanmasının mümkün olmadığı, ayrıca fiyat teklifini veren firmaların makinelerin alım,  
satım ve üretimi konusunda faaliyetlerinin bulunmadığı, öte yandan fiyat teklifine konu  
makinelerin teknik özellikleri ile analizlerde belirtilen makinelerin teknik özelliklerinin aynı  
olmadığı, sadece isim olarak birbirine benzediği, makine amortisman bedelinin ve makinenin  
edinim tarihinin yanlış alınarak hesaplamada haksız avantaj sağlandığı,  
- Motorin girdisine ilişkin olarak yapılan özgül ağırlık hesaplamasının hatalı olduğu,  
akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa  
Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek  
İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
altında sunulan açıklamaların kabul edilmemesi gerekmekte olup, aşırı düşük teklif  
açıklamasında akaryakıt girdisi yönünden yapılan açıklamaların kabul edilmemesi gerektiği,  
-İNŞ-06 poz numaralı iş kalemine yönelik olarak “LNG” girdisi yerine “LPG”  
girdisinin kullanıldığı, idarece isteklilere aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analiz girdilerinde “LNG” girdisi ile aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının  
gerektiği, bu hususa ilişkin olarak aşırı düşük teklif sorgulaması yazısının tebliği üzerine  
süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklamasına itirazların olmadığı, isteklilerin aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında kendilerine verilen analizlere sadık kalarak açıklama  
yapmalarının gerektiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan analiz girdilerinde  
yer alan “doğal gaz (LNG) (yakıt, Yağ, benzin karşılığı) (nakliye dahil)” girdisinin “LPG” ile  
değiştirildiği, isteklilere gönderilen analizlerde hem “mazot (motorin) (nakliye dahil)” hem de  
“doğal gaz (LNG)” girdisinin yer aldığı, söz konusu iş kaleminin yapımı sürecinde anılan iki  
girdinin de olması gerektiği, bu haliyle anılan girdilerin miktar, cins, nev’ileri tamamen  
birbirlerinden farklı olduğu, bir girdinin diğeri ile değiştirilmesinin mümkün olmadığı,  
“LNG” girdisine ilişkin olarak “LPG” girdisi alınıp analizlere aktarılmak suretiyle ve fiyatı  
tevsik etmek için EPDK tarafından il bazında yayımlanan fiyatlar esas alınmak suretiyle,  
dönüştürme işlemi yapılarak açıklama yapılmasının kabul edilmemesi gerektiği iddia  
edilmekte iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale  
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara  
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile  
istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla  
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,  
Anılan Kanun'un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet  
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden  
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde  
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda  
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale  
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın  
satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır…” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı  
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya  
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan  
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.  
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci  
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya  
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.  
(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare  
tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on  
gündür.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)  
Süreler;  
…c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan  
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,  
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş  
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,  
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal  
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,  
izleyen günden itibaren başlar.  
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması  
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön  
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru  
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu  
fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez. ” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak  
işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı  
sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet  
başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz”  
açıklaması bulunmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından 15.04.2023 tarihli idareye yapılan şikayet başvurusunda yer  
alan iddiasının “İş deneyim belgesinin usulüne uygun olmadığı” şeklinde olduğu görülmüştür.  
Söz konusu iddiaya idarece “Başvuru sahibinin iddiasının incelenmesine ilişkin  
olarak, en avantajlı isteklinin ihale kapsamında sunmuş olduğu yeterlik belgelerinin  
incelendiği ve kamu ihale mevzuatına uygun olduğu, ayrıca tüm iddianın gerçeği  
yansıtmadığı ve somut delillere dayanmadığı şeklinde karar verilmiştir.şeklinde cevap  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin 23.05.2023 tarihli itirazen şikayet dilekçesinde ise özetle “ İhale  
üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan iş deneyim  
belgesinin ihale dokümanında istenilen A/V grubu işlere ait olmadığı, iş deneyim belge  
tutarının teklif edilen bedeli karşılamadığı, sunulan iş deneyim belgesinde hiç bir benzer işin  
bulunmadığı, alt yapı işlerinin belge tutarından düşülmesi gerektiği, ihale konusu işte alt yapı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
işlerinin bulunmadığı, iş deneyim belgesinden bu tutarların minha edilerek iş deneyim  
tutarının hesaplanması gerektiği, idarece yapılan hatalı işlemden kaynaklı olarak belgede yer  
alan tutarın tamamı üzerinden yeterlik değerlendirilmesinin yapıldığı, sunulan iş deneyim  
belgesinde parke, bordür döşenmesi, beton yol tamiri, yaya korkuluğu yapılmasına yönelik  
işlerin bulunmadığı, belgede yama yapılmasına ilişkin hiçbir tutar ve iş gösterilmediği,  
sunulan iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olmadığı, isteklinin idarece amaçlanan işleri  
yapma yeterliliğini haiz olmadığı, tutar yönünden de yeterliliği sağlamadığı,” şeklinde  
iddiada bulunulduğu görülmüştür.  
Başvuru sahibinin 23.05.2023 tarihli itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların,  
15.04.2023 tarihli idareye yapılan şikayet başvurusunda yer almadığı, itirazen şikayet  
dilekçesinde yer alan iddialarla idareye yapılan şikayet başvurusunda yer alan iddiaların  
örtüşmediği, söz konusu iddiaların ilk kez 23.05.2023 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan  
itirazen şikâyet başvurusunda yer aldığı tespit edilmiştir.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular  
Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci  
fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikayet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikayet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Diğer taraftan uyuşmazlık konusu olan idari işlemlere yönelik iddiaların bunu ileri  
süren aday/istekli olabilecek/istekliler tarafından iddia konusu hususun farkına varıldığı veya  
farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen 10 gün içerisinde bu iddiaları incelemek ve  
sonuçlandırmakla yetkili makamlar nezdinde ileri sürülmesi de gerekmektedir.  
Buna göre, idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların itirazen şikâyet  
başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmakla birlikte, idareye sunulan şikayet dilekçesinde  
bulunmayan ancak Kuruma sunulan itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiaların  
incelenmesinin Kamu İhale Kurumunun yetkisi dahilinde olduğu ileri sürülse dahi, söz  
konusu iddiaların, farkına varıldığı veya varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren 10 gün içerisinde ve en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine  
kadar ileri sürülme zorunluluğu bulunmaktadır. Dolayısıyla süresinde ileri sürülmeyen  
iddiaların da süre aşımı sebebiyle Kurum tarafından incelenmesi mümkün bulunmamaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
Bu itibarla idareye sunulan şikayet dilekçesinde bulunmayan ancak Kuruma sunulan  
itirazen şikayet dilekçesinde yer alan söz konusu iddialar ile ilgili olarak uyuşmazlığa konu  
hususun öğrenilmiş olduğu EKAP üzerinden 10.05.2023 tarihinde tebliğ edilen ihale  
komisyonu kararını izleyen on gün içinde başvuruya konu edilmesi ve somut durumda en geç  
22.05.2023 tarihinde idareye başvuruda bulunulması gerekirken anılan iddialara bu süre  
içerinde başvurulmayıp, 23.05.2023 tarihinde yapılan itirazen şikayet başvuru dilekçesinde  
yer verildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddialarının süre yönünden reddedilmesi  
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan, başvuru sahibi tarafından 15.04.2023 tarihli idareye yapılan şikayet  
başvurusunda yer alan “İş deneyim belgesinin usulüne uygun olmadığı” şeklinde iddiası  
incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmişidir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54 üncü  
maddesinin birinci fıkrası 20.11.2008 tarihli ve 5812 sayılı Kanunla değiştirilerek “İhale  
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara  
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile  
istekli olabileceklerin, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla  
şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilecekleri” hüküm altına alınmış, dördüncü  
fıkrasında ise başvuru dilekçelerinde bulunması zorunlu hususlar beş bent halinde  
düzenlenmiştir. Bu kapsamda, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller, başvuru  
dilekçelerinde belirtilmesi zorunlu hususlar arasında sayılmış ve anılan maddenin on birinci  
fıkrasının (c) bendinde süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmayan başvuruların  
reddedileceği hükme bağlanmıştır.  
4734 sayılı Kanun’un itirazen şikayet başvurularını düzenleyen 56’ncı maddesinde  
Kurum tarafından yapılacak inceleme, başvuru sahibinin iddiaları, eşit muamele ilkesinin  
ihlal edilip edilmediği ve idarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlarla  
sınırlandırılmıştır. Anılan Kanun’un başvuruların incelenmesine ilişkin hükümlerinin  
gerekçelerine bakıldığında, söz konusu düzenlemeler ile idari başvuru yolunun amacına  
uygun biçimde kullanılması ve etkin bir idari denetimin sağlanmasının amaçlandığı  
anlaşılmaktadır.  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde, “başvurunun konusu, sebepleri ve  
dayandığı deliller”in itirazen şikayet başvuru dilekçesinde bulunması gerektiği belirtilmiş,  
15’inci maddesinde, Kuruma yapılan başvuruların, öncelikle 16’ncı madde çerçevesinde  
inceleneceği, 16’ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri  
ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediğinin inceleneceği, 17’nci maddesinin birinci  
fıkrasında ise, 16’ncı maddenin birinci fıkrası bakımından bir aykırılığın tespiti üzerine Kurul  
tarafından başvurunun reddine karar verileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.  
Anılan mevzuat hükümlerine göre, aday veya istekli ile istekli olabilecekler tarafından  
yapılan başvuruların esas yönünden incelenebilmesi için; idarenin hukuka aykırı bir işlem  
veya eylemi nedeniyle hak kaybına veya zarara uğradığı veya zarara uğramasının muhtemel  
olduğu iddiasına yer verilmesi, başvuruya ilişkin Kanunda öngörülen diğer şartların yanı sıra,  
konu ve sebep unsurları ile iddianın dayanağını oluşturan delillerin gösterilmesi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
gerekmektedir.  
İtirazen şikayet başvurularının incelenmesi neticesinde, başvuru sahiplerinin  
başvurularını somut delillere dayandırmadığının ve iddialarının hukuki dayanaklarını  
göstermediğinin tespit edildiği durumlarda, başvuru dilekçesinde ihaleye katılım veya  
yeterlik kriterlerinin sağlandığını göstermek üzere sunulması öngörülen belgeler kapsamında,  
ilgili kriter veya belge adı ile birlikte, belgenin hangi yönüyle hukuka aykırı olduğu veya  
ilgili kriterin hangi nedenle sağlanamadığı açıkça belirtilmiş ise, başvuru dilekçesinde ve  
idarenin şikayet üzerine aldığı kararda yer alan bilgiler çerçevesinde iddia ve eşit muamele  
incelemesi yapılması gerekmektedir.  
Fakat belge veya yeterlik kriteri belirtilmekle birlikte, başvuru konusu belgenin hangi  
yönüyle hukuka aykırı olduğu veya kriterin sağlanamadığına açık dayanak gösterilmeyen  
genel nitelikli hukuka aykırılık ifadeleri içeren başvurularda, başvuru konusu belgenin;  
sunulup sunulmadığı, sunuluş şeklinin uygunluğu, ile düzenlenme tarihi ve/veya geçerlilik  
süresinin uygunluğu yönlerinden inceleme yapılması gerekmektedir.  
Bu çerçevede, söz konusu ihalenin e-teklif alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, yeterlik  
kriteri olarak belirlenen iş deneyim belgesinin e-teklifleri kapsamında yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilmesi gerektiği, bu bağlamda ihale üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol  
Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından yeterlik bilgileri tablosunda 28.07.2022 tarihli ve  
11322-Y-KK-5-1 sayılı iş bitirme belgesini beyan ettiği, söz konusu belge EKAP üzerinden  
sorgulandığında, belgenin EKAP üzerinden düzenlendiği ve EKAP kaydının olduğu,  
dolayısıyla söz konusu belgenin yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde usulüne uygun  
olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde  
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık  
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının  
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz  
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz  
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay  
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları  
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek  
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması  
dikkate alınmayacaktır.açıklaması,  
Aynı Tebliğ’in “Yuvarlama ve aritmetik hata” başlıklı 39’uncu maddesinde “39.1.  
Birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatlar ve analizlerdeki rayiç  
fiyatlar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla olacak şekilde yazılabilecektir.  
39.2. Birim fiyat teklif cetvelinde, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemi için  
teklif edilen birim fiyatın çarpımı sonucu bulunan tutar, analizlerde de her bir girdi miktarı ile  
rayicinin çarpımı sonucu bulunan tutar, virgülden sonra iki ondalık basamaklı sayıdan fazla  
olacak şekilde yazılabilecektir. Ancak toplam teklif tutarı, virgülden sonra en yakın iki ondalık  
basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılacaktır. Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki  
değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate  
alınmayacaktır.  
39.3. Birim fiyat teklif cetvellerinde çarpım ve toplamlarda aritmetik hata yapan  
istekliler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Kısmi teklife açık ihalelerde ise isteklinin aritmetik  
hata yapılan kısma ilişkin teklifi değerlendirme dışı bırakılacaktır.açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca  
ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit  
edildikten sonra;  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
…45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
…45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
… İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim  
fiyatlar esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste  
halinde belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması  
zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz  
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere  
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı  
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi  
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde  
45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş  
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta  
tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin  
(Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat  
teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek  
onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama  
birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak  
imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
…45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı  
(EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye  
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki  
geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının  
en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir. Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını  
değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye  
yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM,  
SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara  
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış  
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki  
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler  
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.  
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı  
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas  
alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
…45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından  
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların  
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin  
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.  
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata  
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515  
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız  
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami  
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece  
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine  
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın  
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici  
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
…45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına  
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece  
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık  
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur..…”  
açıklamaları,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Körfez İlçesi 2023 Yılı Yol Bakım Onarımı  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
42000 Ton Asfalt Yama Yapılması, 20000 Ton Plent-Miks Temel Yapılması, 50000 M2  
Prefabrik Beton Parke Temini Ve Yerine Döşenmesi (8 Cm), 15000 Mt Prefabrik Beton Bordür  
Temini Ve Yerine Döşenmesi, 10000 M3 Yarma Kazısı Yapılması Ve Depoya Gönderilmesi  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Kocaeli İli Körfez İlçesi” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır  
değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu  
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almıştır.  
Aynı Şartname’nin ekinde ihale konusu işin türü ve miktarına aşağıda yer verilmiştir.  
Sıraİş Kalemi  
Açıklama  
Birimi  
Metreküp  
Metreküp  
Miktarı  
10.000  
1.500  
No  
No  
1
İNŞ-01 Yarma Kazısı Yapılması ve Depoya Gönderilmesi  
İdare Malı Ocaktan Alınan Malzeme İle Dolgu  
2
İNŞ-02  
Yapılması  
3
4
5
6
7
8
9
İNŞ-03 Yapı Ve Temel Kazısı Yapılması ve Depoya GönderilmesiMetreküp  
400  
4
500  
İNŞ-04 Profilli Demirden Yaya Korkuluğu Yapılması  
İNŞ-05 Ocak Taşı İle Moloz Taş İnşaat Yapılması  
İNŞ-06 Ocak Taşı İle İstifsiz Taş Dolgu Yapılması  
İNŞ-07 Plent-Miks Temel Yapılması  
Ton  
Metreküp  
Metreküp  
Ton  
100  
20.000  
42.000  
500  
İNŞ-08 Asfalt Yama Yapılması  
Ton  
İNŞ-09 Beton Yol Tamiri  
Metreküp  
Prefabrik Beton Parke Temini Ve Yerine Döşenmesi (8  
Cm)  
10 İNŞ-10  
Metrekare 50.000  
11 İNŞ-11 Prefabrik Beton Bordür Temini Ve Yerine Döşenmesi  
12 İNŞ-12 İdare Malı Parke İle Tamirat Yapılması  
13 İNŞ-13 İdare Malı Bordür İle Tamirat Yapılması  
14 İNŞ-14 Mevcut Muayene Bacalarının Uygun Kota Getirilmesi Adet  
15 İNŞ-15 Ø 150 Mm Drenfleks Boru Döşenmesi Metre  
Metre  
Metrekare  
Metre  
15.000  
2.000  
2.000  
20  
300  
İtirazen şikâyete konu ihalede 13 adet ihale dokümanı indirildiği, 07.04.2023 tarihinde  
yapılan ihaleye 8 isteklinin katıldığı, 10.05.2023 onay tarihli ihale komisyonu kararında, sınır  
değerin 75.094.501,04 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin altında geçerli teklif veren bir  
istekliden 11.04.2023 tarihlerinde EKAP üzerinden gönderilen yazı ile aşırı düşük teklif  
açıklaması istenildiği, söz konusu ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Kar  
Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı  
ikinci teklifin ise başvuru sahibi Sya Altyapı İnşaat A.Ş. olduğu görülmüştür.  
EKAP üzerinden istekliye gönderilen 11.04.2023 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması  
yazısında “ 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun 38. maddesi uyarınca bu konudaki açıklamanızı  
ve ekte yer alan açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin olarak ihale iş bu  
belge ekinde verilen analiz formatına uygun analizlerinizi ve de ekteki iş kalemlerinize /iş  
gruplarınıza ait analizlerinizin girdi maliyetlerine ilişkin bilgi ve belgelerinizi 18.04.2023  
tarihi saat 17:00`a kadar yazılı olarak idaremize bildirmenizi, aksi halde teklifinizin  
değerlendirme dışı bırakılacağı hususunu bilgilerinize rica ederim.  
Açıklık Getirilmesi Gereken Hususlar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
Yapılan değerlendirmede teklif fiyatınız aşırı düşük olarak tespit edilmiştir. 4734 Sayılı  
Kamu İhale Kanunun 38. Maddesi uyarınca a- Teklifle ilgili bileşenler ve ayrıntıları imalat  
sürecinin veya yapım yönteminin ekonomik olması, b- Seçilen teknik çözümler ve teklif  
sahibinin yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, c-Yapım işinin  
özgünlüğü hususları ile bu konudaki açıklamanızı ve ekte yer alan açıklama istenen iş  
kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin iş bu belge ekinde verilen analiz formatına uygun  
analizler ve bu analizlere dayanak teşkil eden bütün bilgi ve belgelere göre tevsik  
edilmelidir.ifadelerine yer verildiği, sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık  
maliyetin % 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak  
istenildiği, bu çerçevede 2 adet iş kalemi/gruplarına ait aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği  
ve ekinde ise açıklama istenilen ve istenilmeyen analiz girdileri listesi ile analiz formatlarının  
gönderildiği görülmüştür.  
Kamu ihale mevzuatı hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanında yer alan  
düzenlemeler, idare tarafından gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve ekleri ile  
ihale üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler, başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde  
yapılan inceleme neticesinde aşağıdaki tespitlere ulaşılmıştır.  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde, anılan istekli tarafından idarece aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı  
ekinde gönderilen açıklama istenen iş kalemlerine ilişkin analiz formatlarında yer verilen  
analiz girdilerinin miktarları dikkate alınarak söz konusu tabloda belirtilen miktarlara uygun  
bir şekilde aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, açıklanması istenilen tüm girdilerin  
açıklandığı, açıklanan girdilere ilişkin belgelendirmenin yapıldığı, sunulan belgelerin Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine uygun şekilde düzenlendiği, açıklanması istenilen  
ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının  
gösterildiği, aynı analiz girdisi içerisindeki benzer iş kalemleri için farklı fiyatların  
kullanılmadığı,  
Açıklamalarda yer alan analiz girdileri için kamu kurum ve kuruluşları tarafından  
yayımlanmış 2023 yılı birim fiyatlarının kullanıldığı, geçmiş yıla ait fiyatların kullanılmadığı  
görülmüştür.  
Açıklama istenilmeyen analiz girdilerine 10,00 TL bedel öngörüldüğü, başvuru  
sahibinin iddia ettiği gibi 0,01 TL’den daha düşük fiyat teklif edilmediği,  
Analizlerde aritmetik hata yapılmadığı, açıklanması istenilen iş kalemlerinin analiz  
toplamının istekli tarafından birim fiyat teklif cetvelinde teklif edilen birim fiyatların altında  
olduğu, analiz fiyatının teklif edilen birim fiyatın üzerinde kalmadığı,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması  
incelendiğinde, anılan istekli tarafından açıklama istenen iş kalemlerine ait analizlerde  
kullanılan işçilik fiyatlarının (birim fiyat/sa=44,48) ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik  
asgari ücretin altında olmadığı, işçilik maliyetlerinin fiyat tekliflerine konu edilmediği,  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 1  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
adet beton parke taşı analiz girdisine ilişkin Kibsaş Karadeniz İnşaat ve Beton Sanayi ve  
Ticaret A.Ş.den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, analiz girdisine ait fiyat teklifi teklife konu  
alanda faaliyette bulunan firmadan alındığı ve bu hususu tevsik eden belgelerin sunulduğu,  
fiyat teklifinin gerekli ibareler yazılmak suretiyle ilgili meslek mensubu tarafından  
kaşelendiği ve imzalandığı, mükellef adına tutanağı imzalayanın imza beyannamesi ile  
mükellefe ait temsile yetkili olunduğunu gösterir ticaret sicil tasdiknamesi ve Türkiye Ticaret  
Sicili Gazetesi ile meslek mensubuna ait faaliyet belgesinin sunulduğu, söz konusu belgelerde  
meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini veren kişiye ait imza ve kaşenin yer aldığı,  
Söz konusu fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen ve aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında sunulan satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) incelendiğinde, teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmadığı, satış tutarı tespit tutanağına esas faturaların ağırlıklı ortalama fiyatının serbest  
meslek mensubu tarafından düzenlenen ve imzalanan EK-O.6 tutanağında belirtilen ağırlıklı  
ortalama birim fiyatın uyumlu olduğu, satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) (2023-1.  
Dönem) son veya bir önceki geçici vergi beyannamesi dönemine ilişkin olarak düzenlendiği,  
Esaslı işçilik gerektiren ve inşaat sahası içerisinde yapılması gerekli olan imalatlar  
yönünden fiyat teklifi alınmak suretiyle açıklama yapılmadığı,  
Açıklama istenilen nakliye analiz girdisinde yer alan nakliye mesafesine uygun  
açıklama yapıldığı, istekli tarafından idarece verilen analizdeki nakliye mesafesinin  
değiştirilmediği, nakliye girdisi için fiyat teklifi alınarak açıklama yapılmadığı, idarece analiz  
formatında gönderilen nakliye formülü kullanılarak açıklama yapıldığı,  
Hazır betonun açıklama istenilen analiz girdileri arasında yer almadığı, dolayısıyla  
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında herhangi bir açıklama yapılmasının gerekmediği,  
İş makinesinin açıklama istenilen analiz girdisi içinde yer almadığı, dolayısıyla aşırı  
düşük teklif açıklaması kapsamında herhangi bir açıklama yapılmasının gerekmediği,  
Yakıt girdisine ilişkin yapılan incelemede, Kamu İhale Genel Tebliği’nde motorin  
özgül ağırlığı ile ilgili herhangi bir ibare bulunmadığı, motorin veya benzine yönelik olarak  
öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun  
ilgili düzenlemelerinin dikkate alınacağı, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından  
motorin için litre kg dönüşümünü 0,8200 kg/l - 0,8450 kg/l katsayı aralığını dikkate alarak  
yaptığı, motorin lt fiyatının EPDK tarafından yayımlanan 06.04.2023 tarihli İstanbul ili,  
Avrupa yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en  
yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda belirtilen 20,405 TL/lt  
fiyatının önce KDV’den ayrıştırıldığı ve daha sonra kg/lt katsayısının kullanılarak 20,51  
TL/kg fiyatına ulaşıldığı, bu rakamın da % 90’ı olan 18,46 TL/kg fiyatının hesaplandığı ve  
analizlerde bu fiyatın kullanıldığı, dolayısıyla motorin girdisine ilişkin açıklamanın anılan  
Tebliğ açıklamalarına uygun olduğu,  
İNŞ-06 poz numaralı iş kaleminin açıklama istenilen iş kalemleri arasında yer  
almadığı, dolayısıyla İNŞ-06 poz numaralı iş kalemi ve bu iş kaleminin analiz girdisi içinde  
yer alan “LNG” ya da “LPG” girdisinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında herhangi bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
açıklama yapılmasının gerekmediği anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları  
tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği,  
ihale komisyonu; imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine  
getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin  
özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ayrıca bir isteklinin teklifi  
aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki Tebliğ’de öngörülen yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edileceği, hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle tekliflerin reddedilemeyeceği  
anlaşılmaktadır.  
Bu çerçevede, ihale üzerinde bırakılan Kar Asfalt Yol Yapım İnş. San. ve Tic. A.Ş.  
tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde  
incelendiğinde, yukarıda aktarılan mevzuata uygun olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi  
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/031  
: 42  
: 31.05.2023  
: 2023/UY.I-826  
Oybirliği ile karar verildi.