Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Çardak Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü
/
2020/373492-Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif Yerlerde Yol Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2020/373492
Başvuru Sahibi
Erbeton İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi VEKİLİ: Av. Mahir Övgü
İdare
Çardak Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü
İşin Adı
Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif Yerlerde Yol Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
BAŞVURU SAHİBİ:
Erbeton İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
VEKİLİ:
Av. Mahir Övgü
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Çardak Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/373492 İhale Kayıt Numaralı “Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif
Yerlerde Yol Yapımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çardak Belediye Başkanlığı Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 07.08.2020 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif
Yerlerde Yol Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Erbeton İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketinin Denizli İdare Mahkemesi Başkanlığına açmış olduğu 18.10.2022 tarihli dava ile
işlemin, anılan Mahkemenin 23.06.2023 tarihli ve E:2023/60, K:2023/1465 sayılı kararı ile
“dava konusu işleme karşı idari başvuru yolları tüketilmeden açılan davada, idari mercii
tecavüzü bulunduğu anlaşıldığından, dava dilekçesinin merciine tevdi edilmesi”ne karar
verilmesi üzerine, başvuru sahibince 12.07.2023 tarih ve 99831 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/856 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Denizli İdare Mahkemesi Başkanlığına sunulan
dilekçede özetle; Çardak Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 07.08.2020
gerçekleştirilen "Denizli İli, Çardak İlçesi Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif
Yerlerde Yol Yapımı İşi " ihalesi, Fen İşleri Müdürlüğünün 21.08.2020 tarihli ve 56564814-
000-E.863 sayılı yazısında belirtilen “sınır değerin altında kalan uygulanabilecek daha
ekonomik teklif verilmesi fakat ihalenin sehven aşırı düşük tekliflerin açıklama istenilmeksizin
reddedilerek sonuçlandırılacağı seçilerek çıkılması ve metraj maliyet değişikliği” nedeniyle
21.08.2020 tarihinde bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali kararı verildiği,
işlemin iptali için Denizli İdare Mahkemesinde dava açıldığı, Denizli İdare Mahkemesinin
11.11.2020 tarihli ve E:2020/1218 K:2020/846 sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verildiği,
kararın Danıştay Onüçüncü Dairesinin 16.06.2022 tarihli ve E:2021/515 K:2022/2724 sayılı
kararı ile kesinleştiği,
Denizli İdare Mahkemesi Başkanlığının kararının yerine getirilmesi için 29.07.2022
havale tarihli dilekçe ile idareye başvuruda bulunularak, ihale tarihinden sonra yaklaşık 2 yıl
geçmesi, ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntı, Türk Lirasının değer kaybetmesi, söz konusu
ihalede belirlenen yol yapım işinde kullanılacak malzeme ve işçilik ücretleri ile akaryakıt
fiyatlarının fazlaca artması, ihalede belirlenen maliyet fiyatının günümüz koşullarında çok
düşük kalmış olması, birim fiyatlardaki öngörülemez artışların olması nedeniyle sözleşme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
imzalamadan önce ihale bedelinin günümüz koşullarına uyarlanmasının talep edildiği,
İdare tarafından vekil Av. Mahir Övgü'ye gönderilen 12.08.2022 tarihli yazıda,
2020/373492 İhale Kayıt Numaralı “Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif
Yerlerde Yol Yapım İşi” için 07.08.2020 tarihli ihale bedeli olan 917.000,00 TL üzerinden
sözleşme yapmak için belediyeye davet edildikleri, bu yazıya cevap olarak gönderdikleri
25.08.2022 tarihli yazı ile taraflarına EKAP üzerinden gönderilen herhangi bir davet
mektubunun olmaması ve vekile gönderilen davetin hukuken geçersiz olduğu dile getirilerek,
ihale bedeli olan 917.000,00 TL üzerinden sözleşme imzalanmasının hakkın kötüye
kullanılması olduğu, birim fiyatlarda artış nedeniyle bu teklif üzerinden sözleşmeye davet
edilmesinin kötü niyetli olduğunun bildirildiği,
Bunun üzerine idare tarafından 04.10.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen
yazıda, “4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmesinde idareye
yeniden fiyat değerleme ya da güncel şartlarda değerleme yapma yetkisi verilmediği için
ihalede belirtilen şartlarda teklifinizin geçerliliği için 90 (doksan) gün süreli ve aynı süreyi
kapsayan işe ait geçici teminatınızla birlikte 07/10/2022 tarihi mesai bitimine kadar
idaremize bildirmeniz gerekmektedir. Bildirim yapılmadığı taktirde teklifiniz değerlendirme
dışı bırakılıp ihale sonuçlandırılacaktır.” ifadelerine yer verildiği, bu yazıya cevaben
07.10.2022 havale tarihli dilekçede, idarenin kanunda açıkça belirtilen sürenin haksız olarak
kısaltılarak bildirim yapılmasının hukuka aykırılık oluşturduğu, ihale tarihi ile açılan davanın
kesinleşme tarihi arasında 2 yıl gibi bir sürenin geçmiş olması, ülkemizde yaşanan ekonomik
sıkıntı, Türk Lirasının değer kaybetmesi, söz konusu ihalede belirlenen yol yapım işinde
kullanılacak malzeme ve işçilik ücretleri ile akaryakıt fiyatlarının fazlaca artması, ihalede
belirlenen birim maliyet fiyatının günümüz koşullarında çok düşük kalması adeta bir mücbir
sebep oluşturmakta bu nedenle öngörülemez ve önlenemez nitelikte olan fiyat artışları
nedeniyle belirlenen ihale bedeli ile sözleşme imzalanmasının imkansız hale geldiği, bu
nedenle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın “İnşaat Birim Fiyatlarına Esas
İşçilik - Araç ve Gereç Rayiç Listeleri 2022-3” listesinde belirlenen birim fiyatları baz
alınarak, ayrıca 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici Maddesinin
Uygulanmasına İlişkin Esasları ile yürürlükte bulunan ek fiyat farkı da eklenerek hazırlanacak
sözleşmeye imza atılacağı, ihalenin idarenizin haksız ve hukuka aykırı iptali nedeniyle
uğramış oldukları zararlar için uygun bir tazminat ödenmesi gerektiğinin bildirildiği,
İptali talep edilen 18.10.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen ihale komisyonu
kararı ile ihalede belirtilen şartlarda tekliflerin geçerliliği için 90 gün süreli ve aynı süreyi
kapsayan işe ait geçici teminatla birlikte 07.10.2022 tarihi mesai bitimine kadar idaremize
bildiren istekli olmadığı için ihale komisyonu tarafından ihalenin iptaline karar verildiği, iptal
kararın 18.10.2022 tarihinde tebliğ edildiği, iptal kararında hangi kanun yoluna
başvurulacağının bildirilmediği, devletin işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve
mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorunda olduğunu öngören Anayasa’nın 40.
maddesinin ikinci fıkrasındaki düzenlemeye rağmen, idare tarafından herhangi bir kanun
yolunun belirtilmediği,
İdare tarafından Denizli İdare Mahkemesinin E:2020/1218 K:2020/846 sayılı kararının
uygulanmayarak, ihalenin haksız ve hukuka aykırı olarak tekrar iptal edilmesinin açıkça
hukuka aykırı olduğu,
İhalenin ilk iptal gerekçesi olarak, komisyon kararı öncesinde, idarece herhangi bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
bilimsel, teknik çalışma, maliyet analizi vb. çalışma yapılmadığı, iptal gerekçesi olarak salt
ihale yapıldıktan sonra düzenlenen Fen İşleri Müdürlüğünün 21.08.2020 tarih 56564814-000-
E.863 yazısında belirtilen “sınır değerin altında kalan uygulanabilecek daha ekonomik teklif
verilmesi fakat ihalenin sehven aşırı düşük tekliflerin açıklama istenilmeksizin reddedilerek
sonuçlandırılacağı seçilerek çıkılması ve metraj maliyet değişikliği” gösterildiği, aslında
ihalede maliyetlerin doğru olarak hesaplanmadığının idare tarafından ikrar edildiği, bu
nedenlerle yeni maliyet hesaplaması yapılmasının ve buna bağlı olarak yeni ihale bedeli
belirlenmesinin talep edildiği, ancak idare tarafından ihalenin yeniden haksız ve hukuka
aykırı olarak iptal edildiği, dolayısıyla ihalenin hukuka ve kanuna aykırı iptali kararı
işleminin iptaline karar verilmesinin talep edildiği, herhangi bir somut sebep ortaya
konulmaksızın, salt idarenin takdir yetkisine istinaden ihalenin iptal edilmesine ilişkin işlemin
hukuka aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin
iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan
bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu
durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle
herhangi bir yükümlülük altına girmez Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde,
ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci
maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen
en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün
isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya
uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinde “41 inci maddede
belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün
tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye,
tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması
hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin
imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan
isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu” başlıklı
44’üncü maddesinde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin
teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra
geçici teminat iade edilir.
Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi
kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme
imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme
imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen
şekilde tebligat yapılır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması
durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.”
hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve
güncellenmesi” başlıklı 11’inci maddesinde “(1) İş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit
edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici
karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak
hesaplanır ve bulunan bu tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı
eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir.
(2)Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu
hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir.
(3) Yaklaşık maliyet, güncelliğini kaybetmesi halinde, ilk ilan veya davet tarihine
kadar güncellenir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Tekliflerin geçerlilik süresi” başlıklı 55’inci maddesinde “(1)
Tekliflerin geçerlilik süresi; tekliflerin tahmini değerlendirme süresi, şikayete ilişkin süreler,
ihale kararının onaylanması ile sözleşme imzalanmasına kadar geçecek süre ve benzeri
hususlar dikkate alınarak belirlenir ve bu süre ihale dokümanında belirtilir.
(2) İdarece ihtiyaç duyulması halinde bu süre, teklif ve sözleşme koşulları
değiştirilmemek ve isteklinin kabulü kaydıyla, en fazla ihale dokümanında belirtilen teklif
geçerlilik süresi kadar uzatılabilir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 65’inci
maddesinde “(1) İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri
reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum
gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi
nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teklif geçerlilik süresinin dolmasından sonra sözleşme
yapılması” başlıklı 16.7’nci maddesinde “Kesinleşen ihale kararı bildirildikten sonra şikayet
başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin uzaması sonucunda;
teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar uzatıldığı ve bu sürenin de
dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda; İhale Uygulama
Yönetmeliklerinde yer alan sözleşmenin imzalanması ile ilgili hükümlere göre, ekonomik
açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile
kabul etmeleri şartıyla, sözleşme imzalanabilir. İdarece bu durumda ihale üzerinde kalan
istekliye sözleşme imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik
süresinin dolduğu gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerekmektedir. Ancak
tekliflerin geçerlilik süresinin dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif
sahibi veya ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama
zorunluluğu bulunmadığından, sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın
irat kaydedilmesine ve yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin
a) Adı: Saray, Hürriyet ve İstiklal Mahallerinde Muhtelif Yerlerde Yol Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
b) Yatırım proje no'su/kodu:
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
25.000,00 m² Beton Parke Taşı döşenmesi ve muhtelif işler yapımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Çardak ilçesinde idarenin belirleyeceği muhtelif yerler…”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Tekliflerin geçerlilik süresi” 24’üncü maddesinde “24.1.
Tekliflerin geçerlilik süresi, ihale tarihinden itibaren 90 (doksan) takvim günüdür. Bu süreden
daha kısa süreli teklif mektupları değerlendirmeye alınmayacaktır.
24.2. İhtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik süresinin en fazla yukarıda belirlenen
süre kadar uzatılması istekliden talep edilebilir. İstekli, İdarenin bu talebini kabul veya
reddedebilir. İdarenin teklif geçerlilik süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici
teminatı iade edilir.
24.3. Teklifinin geçerlilik süresini uzatan istekli, teklif ve sözleşme koşullarını
değiştirmeden, geçici teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata
ilişkin hükümlere uygun hale getirir.
24.4. Bu konudaki istek ve cevaplar yazılı olarak yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
07.08.2020 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 12 isteklinin katıldığı, 3 isteklinin
teklifinin sınır değer altında olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 21.08.2020
tarihli ihale komisyonu kararında “Fen İşleri Müdürlüğünün 21.08.2020 tarih 56564814-000-
E.863 sayılı yazısında belirtilen “sınır değerin altında kalan uygulanabilecek daha ekonomik
teklif verilmesi fakat ihalenin sehven aşırı düşük tekliflerin açıklama istenilmeksizin
reddedilerek sonuçlandırılacağı seçilerek çıkılması ve metraj-maliyet değişikliği” gerekçesine
yer vererek ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi Erbeton İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye 27.08.2020
tarihinde şikayet başvurusunda bulunulduğu, idarenin 01.09.2020 tarihli cevabı ile söz konusu
başvuruyu “İdaremiz tarafından 21.08.2020 tarihinde Standart Form - KİK019.2/Y Bütün
tekliflerin reddedilmesi sebebiyle ihalenin iptali yazısının 30 gün yazılacakken sehven yapılan
hata ile Bu kararın bildiriminden itibaren 10 (On) gün içinde Denizli İdare Mahkemelerinde
dava açılabilir yazıldığı görülmüştür.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ'in 8. maddesinin 2. ve 3. Fıkraları ve
Standart Form - KİK019.2/Y 6 nolu dipnotta belirtilen "İhalenin iptali kararı öncesinde
herhangi bir şikayet veya itirazen şikayet başvurusu bulunmaması durumunda bu seçenek ve
yetkili İdare Mahkemesi yazılacaktır." hususa istinaden itirazınız usulen uygun bulunmamış ve
reddine karar verilmiştir.” ifadelerine yer vererek reddettiği görülmüştür.
Bu karar üzerine başvuru sahibi tarafından Denizli İdare Mahkemesi Başkanlığına
ihalenin iptal kararının iptali için dava açıldığı, anılan Mahkeme tarafından alınan 11.11.2020
tarihli ve E:2020/1218 K:2020/846 sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verildiği
görülmüştür.
İdare tarafından başvuru sahibine 08.12.2021 tarihinde EKAP üzerinden yazı
gönderildiği, gönderilen yazıda “2020/373492 İhale Kayıt Numaralı Muhtelif Yerlerde Yol
Yapım İşi İhalesine yapmış olduğunuz itiraz sonucu mevcut işe ait hukuki işlemler devam
etmektedir. Yol yapımı planlanan Mahallelerimizde yaşayan vatandaşlarımızın yoğun talebi
nedeniyle ihalede belirtilen şartlarda sözleşmeye davet edileceksiniz. Sözleşmeye davet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
edilebilmeniz ve teklifinizin geçerliliği için 90 (doksan) gün süreli ve aynı süreyi kapsayan işe
ait geçici teminatınızla birlikte 28/12/2021 tarihi mesai bitimine kadar idaremize bildirmeniz
gerekmektedir. Bildirmediğiniz taktirde teklifiniz değerlendirme dışı bırakılacaktır.”
ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu yazıya başvuru sahibi tarafından 13.12.2021 tarihli dilekçe ile başvuruda
bulunulduğu ve yazıda temyiz yoluna başvurulduğu, dosyanın Danıştay ilgili dairesine
gönderildiği ve temyiz incelemesinin sonuçlanmadığı, aradan 1,5 yıl gibi bir süre geçtiği,
teklif edilen fiyatların ihalede yapılması istenen işlerin bedellerini karşılamadığı, yol
yapımında kullanılacak malzeme ve işçilik ücretleri ile akaryakıt fiyatlarının arttığı, karşılıklı
görüşme neticesinde taraflarca belirlenecek bedel üzerinde anlaşılması durumunda ihale
konusu işin en kısa sürede bitirileceğinin taahhüt edildiği, aksi durumda sözleşmeye icabet
edilmeyeceğinin ifade edildiği görülmüştür.
Denizli İdare Mahkemesinin 11.11.2020 tarihli ve E:2020/1218 K:2020/846 sayılı
kararı için yapılan temyiz başvurusu sonucunda alınan, Danıştay Onüçüncü Dairesinin
16.06.2022 tarihli ve E:2021/515 K:2022/2724 sayılı kararı ile mahkeme kararının
kesinleştiği görülmüştür.
Başvuru sahibinin vekili tarafından 27.07.2022 tarihli dilekçe ile idareye başvuruda
bulunulduğu, başvuruda Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından mahkeme kararının onandığı,
ancak ihale tarihinden itibaren 2 yıl gibi bir süre geçtiği, teklif edilen fiyatların ihalede
yapılması istenen işlerin bedellerini karşılamadığı, yol yapımında kullanılacak malzeme ve
işçilik ücretleri ile akaryakıt fiyatlarının arttığı, sözleşmenin uyarlanmasının talep edildiği,
karşılıklı görüşme neticesinde taraflarca belirlenecek bedel üzerinde anlaşılması durumunda
sözleşmeye icabet edileceğinin, aksi durumda da sözleşme koşullarının uyarlanması için yargı
yoluna başvurulacağının ifade edildiği anlaşılmıştır.
İdare tarafından başvuru sahibinin vekiline gönderilen 12.08.2022 yazı ile Danıştay
Onüçüncü Dairesi tarafından mahkeme kararının onandığı ve kesinleşen karara istinaden
başvuru sahibinin sözleşme imzalamaya davet edildiği görülmüştür.
Bu yazı üzerinde başvuru sahibinin vekili tarafından 24.08.2022 tarihli dilekçe ile
idareye başvuruda bulunulduğu ve EKAP üzerinden herhangi bir sözleşmeye davet
mektubunun gönderilmediği dolayısıyla sözleşmeye davet içeren belgenin taraflarınca kabul
edilmediğinin ifade edildiği, ihale tarihinden itibaren 2 yıl gibi bir süre geçtiği, teklif edilen
fiyatların ihalede yapılması istenen işlerin bedellerini karşılamadığı, yol yapımında
kullanılacak malzeme ve işçilik ücretleri ile akaryakıt fiyatlarının arttığı, sözleşmenin
uyarlanmasının talep edildiği, karşılıklı görüşme neticesinde taraflarca belirlenecek bedel
üzerinde anlaşılması durumunda sözleşmeye icabet edileceğinin, aksi durumda da sözleşme
koşullarının uyarlanması için yargı yoluna başvurulacağının belirtildiği görülmüştür.
Daha sonra idare tarafından teklifi geçerli kabul edilen isteklilere EKAP üzerinden
04.10.2022 tarihli yazının gönderildiği ve söz konusu yazıda “2020/373492 İhale Kayıt
Numaralı Muhtelif Yerlerde Yol Yapım İşi İhale İptal Sonucuna ERBETON İNŞAAT SANAYİ
VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ tarafından itiraz edilmiştir. İtiraz sonucu mevcut işe ait
hukuki işlemler en son Danıştay 13. Dairenin Esas No: 2021/515 Karar No:2022/2724 hükmü
ile ihalenin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
Sürecin devam ettirilmesi gerektiğinden ihale tarihinde belirtilen şartlarda teklifinizin
geçerliliği için 90 (doksan) gün süreli ve aynı süreyi kapsayan işe ait geçici teminatınızla
birlikte 07/10/2022 tarihi mesai bitimine kadar idaremize bildirmeniz gerekmektedir.
Bildirim yapılmadığı taktirde teklifiniz değerlendirme dışı bırakılıp ihale
sonuçlandırılacaktır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından idare tarafından gönderilen 04.10.2022 tarihli yazıya
07.10.2022 tarihli dilekçe ile cevap verildiği ve idarenin kanunda açıkça belirtilen sürenin
haksız olarak kısaltılarak bildirim yapılması istenmesinin hukuka aykırılık oluşturduğu, ihale
tarihi ile açılan davanın kesinleşme tarihi arasında 2 yıl gibi bir sürenin geçmiş olması,
ülkemizde yaşanan ekonomik sıkıntı, Türk Lirasının değer kaybetmesi, söz konusu ihalede
belirlenen yol yapım işinde kullanılacak malzeme ve işçilik ücretleri ile akaryakıt fiyatlarının
fazlaca artması, ihalede belirlenen birim maliyet fiyatının günümüz koşullarında çok düşük
kalması adeta bir mücbir sebep oluşturmakta bu nedenle öngörülemez ve önlenemez nitelikte
olan fiyat artışları nedeniyle belirlenen ihale bedeli ile sözleşme imzalamasının imkansız hale
geldiği, bu nedenle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın “İnşaat Birim
Fiyatlarına Esas İşçilik - Araç ve Gereç Rayiç Listeleri 2022-3” listesinde belirlenen birim
fiyatları baz alınarak, ayrıca 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici
Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esasları ile yürürlükte bulunan ek fiyat farkı da eklenerek
hazırlanacak sözleşmeye imza atılacağı, ihalenin idarenizin haksız ve hukuka aykırı iptali
nedeniyle uğramış oldukları zararlar için uygun bir tazminat ödenmesi gerektiğinin
bildirildiği görülmüştür.
Daha sonra 18.10.2022 tarihli ihale komisyonu kararının alındığı ve ihalede belirtilen
şartlarda tekliflerin geçerliliği için 90 (doksan) gün süreli ve aynı süreyi kapsayan işe ait
geçici teminatla birlikte 07.10.2022 tarihi mesai bitimine kadar idareye bildiren istekli
olmadığı için ihalenin iptaline karar verildiği görülmüştür.
Aktarılan mevzuat hükümleri ile ihale dokümanında yer alan düzenlemelerden;
ihalenin iptal edilmesi hususunda idarelere takdir yetkisinin tanındığı, ancak bu yetkinin
mutlak ve sınırsız olmadığı, idarenin söz konusu yetkiyi kullanırken ölçülü olması ve kamu
yararı ile hizmet gereklerini gözetmesi gerektiği, meydana gelen durumun iptali gerektirecek
nitelikte ve büyüklükte olması halinde ise tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin idare
tarafından somut bir şekilde ortaya konulmasının ve bütün isteklilere derhal bildirilmesinin
zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
Kanun’un 41’inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması
gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde
ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek
suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususunun bildirileceği, ihale üzerinde kalan isteklinin kesin
teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorunda olduğu, bu zorunluluklara uyulmadığı
takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan
isteklinin geçici teminatının gelir kaydedileceği, bu durumda idarenin, ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi
istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabileceği, ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu
teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihalenin iptal edileceği anlaşılmaktadır.
Ayrıca şikayet başvurusunda bulunulması veya dava açılması nedeniyle ihale sürecinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
uzaması sonucunda; teklif geçerlilik süresinin ihale dokümanında öngörülen süre kadar
uzatıldığı ve bu sürenin de dolduğu, buna rağmen sözleşmenin imzalanamadığı durumlarda;
mevzuatta yer alan hükümler çerçevesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi ile kabul etmeleri şartıyla, sözleşme
imzalanabileceği, idare tarafından bu durumda ihale üzerinde kalan istekliye sözleşme
imzalayıp imzalamayacağı hususu sorulmaksızın sadece teklif geçerlilik süresinin dolduğu
gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmemesi gerektiği, tekliflerin geçerlilik süresinin
dolmuş olması nedeniyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi veya ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibinin sözleşmeyi imzalama zorunluluğu bulunmadığından,
sözleşmeyi imzalamayan istekliler hakkında geçici teminatın irat kaydedilmesine ve
yasaklamaya ilişkin hükümler uygulanmayacağı anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin 24’üncü maddesinde, ihtiyaç duyulması halinde, teklif geçerlilik
süresinin en fazla 90 takvim gününe kadar uzatılmasının istekliden talep edilebileceği,
isteklilerin, idarenin bu talebini kabul veya reddedebileceği, idarenin teklif geçerlilik
süresinin uzatılması talebini reddeden isteklinin geçici teminatının iade edileceği, teklifinin
geçerlilik süresini uzatan isteklinin teklif ve sözleşme koşullarını değiştirmeden, geçici
teminatını kabul ettiği yeni teklif geçerlilik süresi ile geçici teminata ilişkin hükümlere uygun
hale getireceği, bu konudaki istek ve cevapların yazılı olarak yapılacağına yönelik
düzenlemelere yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tespitler neticesinde, ihalenin ilk iptal kararı sonrasında başvuru
sahibi tarafından açılan dava ve idarenin temyiz başvurusu sonrasında iptal kararının
mahkeme kararları ile iptal edilmesi ve ihale sürecinin uzaması üzerine idare tarafından
geçerli teklif sahibi isteklilerden teklif geçerlilik süresinin uzatılmasının ve aynı süreyi
kapsayan geçici teminatın sunulmasının talep edildiği, ancak başvuru sahibi de dahil olmak
üzere herhangi bir isteklinin bu talebe karşılık vermediği, gelinen aşamada ihalede geçerli
teklif kalmadığı, dolayıyla idarece tesis edilen işlemin mevzuata uygun olduğu, başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/044
: 26
: 29.08.2023
: 2023/UY.II-1164
eşit muamele kapsamında incelenecek herhangi bir husus bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.