Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü
/
2022/1002358-Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı
Bilgi
İKN
2022/1002358
Başvuru Sahibi
Den-Ta İnşaat Taahhüt Nakliyat Hafriyat ve Ticaret Anonim Şirketi
İdare
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
BAŞVURU SAHİBİ:
Den-Ta İnşaat Taahhüt Nakliyat Hafriyat ve Ticaret Anonim Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/1002358 İhale Kayıt Numaralı “Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.11.2022 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı” ihalesine ilişkin olarak Den-
Ta İnşaat Taahhüt Nakliyat Hafriyat ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 24.11.2022 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 01.12.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 09.12.2022 tarih ve 65714 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.12.2022 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/1490 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartnamenin 7.6’ncı maddesinde benzer iş tanımının “Yapım İşlerinde benzer
iş grupları tebliğinin eki olan yapım işlerinde benzer iş grupları listesinde yer alan A/IX
Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir..” şeklinde belirlendiği, ancak ihale üzerinde
bırakılan iş ortaklığının ortakları tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin A/IX grubu
kapsamında olmadığı ve anılan belgenin kapsamının hatalı şekilde düzenlendiği, ayrıca
sunulan iş deneyim belgelerinin tutarının ortaklara düşen teklif tutarlarını da karşılamadığı,
2) Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesinin 9’uncu
fıkrasında “Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya
daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması
durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil
memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından,
ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş
yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin sunulması zorunludur.”
düzenlemesinin bulunduğu, teklifi geçerli bulunan istekliler tarafından iş deneyimini
göstermek üzere sunulmuş olan mezuniyet belgesi/mühendislik diplomasının iş deneyimini
göstermek bakımından gerekli koşulları taşımadığı, bu düzenlemeye göre tüzel kişilerde
ortağa ait mezuniyet belgesinin kullanılabilmesi için ortaklık durumunun devamını göstermek
üzere mevzuatta belirtilen belgenin de teklifle birlikte sunulması gerektiği ancak teklifi
geçerli bulunan istekliler tarafından sunulan teklifte söz konusu belgenin hiçbir şekilde beyan
edilmediği, ihalenin ilerleyen sürecinde ise anılan belgenin ihale ilan tarihinden sonra
düzenlenmiş ve belgelerin sunuluş şekline uygunluk koşullarını taşıyan bir örneğinin idareye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
sunulmadığı,
3) İhale üzerinde bırakılan istekliler tarafından sunulan iş deneyim belgelerinin EKAP
belge kayıt numarası içermediği, iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili olmayan
kurum/kuruluş tarafından düzenlendiği, özel sektöre yapılan işlerden elde edilen iş deneyim
belgesi için sunulması gereken belgeler sunulmadan düzenlenen iş deneyim belgesinin geçerli
kabul edilmiş olması nedeniyle de ihale üzerinde bırakılan istekliye ait teklifin değerlendirme
dışı bırakılması gerektiği, diğer taraftan özel sektöre yapılan işlere ait sözleşmelerde %10’un
üzerinde iş artışı yapıldığı ve iş deneyim belgesi tutarının, sözleşme bedelinden çok daha
yüksek olacak şekilde düzenlendiği
4) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulmuş olan aşırı düşük teklif
açıklamasının reddedilmesi ve teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;
4.1) İsteklinin, idarenin belirlediği mesafeleri değil ocakların konumları üzerinden
bizzat belirlediği mesafeleri kullanarak nakliye maliyeti hesapladığı, oysa idarenin aşırı düşük
teklif açıklaması isteme yazısında, sadece nakliye mesafelerinin verilmesiyle yetinilmediği,
ayrıca ham yol değerlerinin de (yani “d” değeri) verildiği, isteklinin ocak mesafelerini bizzat
belirleyerek nakliye hesabı yapmasının mümkün olduğu ancak bu hesaplama yapıldığında
idarenin vermiş olduğu ham yol mesafe değerlerinin dikkate alınmadığı ve ham yol
değerlerini de içeren nakliye formülü kullanılmaksızın hesaplama yapıldığı, örneğin kazı
nakli, taş nakli gibi nakliye kalemleri için idarece M=40 km d=5 km şeklinde hem “M” hem
de “d” değerinin ayrı ayrı bildirildiği, dolayısıyla açıklama yapılırken bu iki değerin birlikte
kullanılması gerektiği, Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın 2022 yılı İnşaat ve Tesisat Birim
Fiyatları Kitabı’nın 159’uncu sayfasında, ham yol yani “d” değeri verildiğinde hesaplamanın
nasıl yapılması gerektiği ve hangi formüllerin kullanılması gerektiğinin detaylı olarak
açıklandığı, açıklama sunan isteklinin ise idarece verilen “M” ve “d” değerlerini kullanmak
yerine sadece ocak mesafelerini dikkate alarak hesaplama yaptığı, yani sadece “M” değerini
kullandığı, hesaplama yapılırken sadece “M” değeri üzerinden ilerlenmiş olmasının, idarece
verilen “d” değerlerinin tamamen hesaplamadan çıkarıldığını gösterdiği ve maliyet avantajı
sağlandığı, ayrıca idarece verilen cevabın aksine gerekli formüller kullanılmaksızın
hesaplama yapıldığını gösterdiği,
4.2) İdarenin cevabında, açıklama sunan istekli tarafından proje içerisindeki ocak
mesafeleri dikkate alınarak açıklama sunulduğunun belirtildiği ancak proje içerisinde,
idarenin açıklama isteme yazısında belirttiği mesafelerden daha kısa mesafede bir ocak
mesafesinin bulunmadığı, isteklinin idarece belirlenen mesafeleri daha da kısaltmış olmasının
haksız bir maliyet avantajı sağladığı,
4.3) Nakliye hesaplamasında kullanılan nakliye formüllerinin, haksız maliyet avantajı
sağlayacak şekilde kısaltıldığı, idare ocaklarının mesafelerinin olduğundan daha kısa
ölçülmesi bir yana, idareye ait olmayan ocakların da kullanıldığı ancak bu ocaklar için hem
mesafelerin hatalı hesaplandığı hem de isteklinin bu ocakların faal olduğuna ve ihale
dokümanında istenilen şartları sağladığına ilişkin ruhsat, ihale tarihinden önce düzenlenmiş
kiralama sözleşmeleri vb. diğer belgeleri sunmadığı,
4.4) İdarenin cevabında, aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekli tarafından idarece
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
verilen nakliye mesafelerinin değil bizzat hesapladıkları mesafeleri kullandıklarının
açıklandığı, ancak kazı naklinin yapılacağı noktanın, hafriyat depolamaya uygun şekilde
ruhsatlandırılmış bir nokta olması gerekmesine rağmen istekli tarafından bu hususun
gözetilmediği,
İdarenin verdiği nakliye mesafelerinden daha kısa mesafe kullanılmasının sadece taş,
kum vb. malzeme için mümkün olduğu, çünkü Kamu İhale Genel Tebliği’nde “Sözleşme veya
eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin
belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi
gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe
kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını
kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri
gerekmektedir.” düzenlemesinin yer aldığı, kazı iş kaleminin taş, kum, çakıl, gravye, balast
gibi malzemeler içinde yer almadığı, bu nedenle kazı nakli hesaplanırken, idarece
belirlenenden daha kısa mesafeler üzerinden hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı,
4.5) Kazı taş ve demir nakliyesi için formüller verilmiş ve bu nakliye formülleri
üzerinden açıklama yapılması istenmiş olmakla birlikte aşırı düşük teklif açıklaması geçerli
bulunan istekli tarafından;
Nakliye formüllerinde verilen nakliye mesafelerinin kısaltıldığı,
Bazı nakliye formüllerinin maliyet avantajı sağlayacak şekilde belirli parametrelerin
-
-
çıkarılması suretiyle hesaplandığı,
Bazı nakliye formüllerinin hiç kullanılmadığı ve demir, taş gibi malzemeler için
-
nakliye dahil fiyat teklifi alınarak açıklama yapıldığı,
Nakliye formüllerinde yer alan katsayıların değiştirildiği,
K katsayısı hesaplanırken, 2022 yılı için belirlenen değerden daha düşük bir değerin
-
-
kullanıldığı,
İdarece verilen taşıma mesafelerinin uzun olması sebebiyle maliyet avantajı sağlamak
-
amacıyla başka ocaklar baz alınarak hesaplama yapıldığı, başka ocaklara ait ruhsat, itinerer
vb. belgeler sunulmak suretiyle nakliye mesafelerinin kısaltılmasının haklı gösterilmeye
çalışıldığı,
4.6) İdarece verilen nakliye mesafelerinin kullanılmamasının mümkün olabilmesi için
nakliye formülünün ait olduğu malzemenin kum, çakıl, stabilize vb. olması gerektiği,
dolayısıyla kazı nakli, demir nakli, çimento nakli gibi formüllerde yer alan nakliye
mesafelerinin, Tebliğ’in 45.1.13.15’üncü maddesi gerekçe gösterilerek kısaltılmasının
mümkün olmadığı,
4.7) Aşırı düşük teklif açıklamasında yer verilen iş kalemleri için sunulan analizlerin,
idarece verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine ve başta teknik şartname olmak üzere
ihale dokümanında tanımlanan yapım şartlarına uygun olmadığı,
İstekli tarafından analiz girdilerinin, -özellikle işçilik ve makine ekipman maliyetleri
-
için- tamamı kullanılmadan hesaplama yapıldığı,
Analizlerde yer alan girdilere ait miktarlarda azaltma yapıldığı ve bu şekilde maliyet
-
avantajı sağlandığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
Analizlerde yer alan girdilere ait birimlerin değiştirildiği
Bazı analiz girdilerinin isimleri ve birimlerinin değiştirildiği ve bu suretle düşük
-
-
maliyetli girdiler üzerinden açıklama yapıldığı,
Bazı analiz girdilerinin her analize konu edilmediği, maliyet avantajı sağlamak
-
amacıyla idarenin verdiği analizler içinden bazı girdilerin çıkarıldığı, örneğin “Kolaz 11”
pozu içerisinde mazot girdisinin açıklanmadığı ancak diğer pozlar içerisinde açıklandığı, aynı
şekilde “Kolaz 07” pozu içerisinde ekskavatör girdisinin açıklanmadığı,
Mazot girdisinin bazı iş kalemlerinde açıklama istenecek girdi olarak belirlendiği
-
ancak bazı iş kalemlerinde ise açıklama istenmeyecek girdi olarak belirlendiği, bu işlemde
idarenin kusuru olmakla birlikte isteklilerin de bu konuda basiretli bir tacir gibi hareket etme
yükümlülüğünün bulunduğu, bu sebeple isteklinin açıklamalarının reddedilmesi gerektiği,
4.8) Kamu İhale Genel Tebliği düzenlemelerine göre açıklama istenmeyen analiz
girdileri için belgelendirme yapılmasının zorunlu olmadığı ancak asgari bir fiyat
öngörülmesinin zorunlu olduğu, buna rağmen aşırı düşük teklif açıklamasında açıklanması
istenmeyen analiz girdilerinden bazıları için hiç fiyat öngörülmediği, bazı girdiler için ise
0,01 TL veya daha az fiyat teklif edilmesi nedeniyle aşağı yuvarlama yapıldığında bu analiz
girdilerinin tutarlarının 0,00 TL olarak hesaplandığının görüleceği,
4.9) Analizlerdeki tüm işçilik kalemleri için fiyat öngörülmesi gerektiği halde bazı
işçilik girdileri için (Kolaz 01, Kolaz 07, Kolaz 09) hiç fiyat öngörülmediği, ayrıca işçilik
ücretlerinin, ihale tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan saatlik asgari ücretin altında
belirlendiği, özellikle de 2022 yılı ilk altı aylık dönemi için geçerli olan asgari ücretler
kullanılarak hesaplama yapıldığı,
4.10) Açıklama sunan istekli tarafından, aynı analiz girdisi için farklı analizlerde farklı
fiyatların öngörüldüğü, örneğin motorin, işçilik ve çimento girdilerinin her analizde aynı
birim fiyatla gösterilmediği, analiz fiyatını denkleyebilmek adına bazı analizlerde ilgili
girdilerin fiyatlarının düşürüldüğü,
4.11) İsteklinin işçilik maliyetlerini de fiyat tekliflerine konu ettiği, bazı fiyat
tekliflerinde “işçilik dahildir” ibaresine yer vermek suretiyle mevzuata aykırı şekilde
açıklama yapıldığı,
4.12) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı başta olmak üzere birçok kurum ve kuruluş
tarafından yayınlanan birim fiyatların, yüksek enflasyon nedeniyle 2022 yılı içinde birden
fazla kez güncellendiği, örneğin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2022 yılı için üç
farklı birim fiyat listesinin yayınlandığı, uyuşmazlık konusu ihalenin 07.11.2022 tarihinde
gerçekleştirildi dikkate alındığında tüm analizlerde 3 numaralı birim fiyat kitabının
kullanılması gerektiği, buna rağmen aşırı düşük teklif açıklaması geçerli bulunan istekli
tarafından 1 ve 2 numaralı birim fiyat kitapları kullanılmak suretiyle haksız bir şekilde
maliyet avantajı sağlandığı,
4.13) Analizlerde yer alan iş makineleri ve araçlar için amortisman gideri üzerinden
açıklama yapıldığı ancak makine ve araçların, kendi malı olduğunu göstermek üzere ruhsat,
demirbaş veya amortisman defterinde kayıtlı olduğuna dair noter tespit tutanağı ya da yeminli
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporunun sunulmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
4.14) Amortisman maliyetine dayalı olarak açıklama yapılan makine ve araçlar için
amortisman süresini gösteren yasal belgelere yer verilmediği gibi makine ve araçların analiz
formatlarına konu edilen makine ve araçlar ile ihale dokümanı düzenlemelerine uygun
olduğunu gösterecek şekilde belgelendirme yapılmadığı,
4.15) Gerek amortismana dayalı olarak gerek fiyat teklifleri almak suretiyle gerekse
kamu kurum ve kuruluşlarına ait birim fiyatlar kullanılarak makine ve araçlar için yapılan
açıklamalarda, bu araçların idarece verilen analiz formatlarındaki girdilere ve ihale dokümanı
düzenlemelerine uygun olmamasına rağmen maliyet avantajı sağlamak amacıyla teknik
nitelikleri uygun olmayan makine ve araçlar üzerinden açıklama hazırlandığı, araçların teknik
özelliklerinin, idarece istenilen araç ve makinelere ait teknik özelliklerden (beygir gücü,
hacim, model yılı, tekerlekli-paletli vb.) düşük olmaması gerektiği gibi yüksek de olmaması
gerektiği, buna rağmen açıklaması geçerli bulunan istekli tarafından, araçların teknik
özelliklerinin uygunluğunun belgelendirilmediği ve bu suretle ihale dokümanı ile analiz
formatlarına uygun olmayan makine ve araçlar kullanılarak açıklama sunulduğu,
4.16) Açıklama istenen makine ve araçların bazıları için amortismana dayalı açıklama
yapan istekli bazıları için de finansal kiralamaya dayalı açıklama sunduğu ancak bu iş
makinesi ve araçların finansal kiralama ile temin edildiğini göstermek üzere finansal kiralama
sözleşmesi ve ödeme belgelerinin sadece fotokopilerinin sunulduğu, bu durumun mevzuata
uygun olmadığı, finansal kiralamaya dayalı açıklamada finansal kiralama sözleşmesi, ihale
tarihine kadar kiraların ödendiğini gösteren belgeler ve yine ruhsat, demirbaş veya
amortisman defteri kaydını gösteren noter tespit tutanağı ya da yeminli mali müşavir veya
serbest muhasebeci mali müşavir raporunun sunulması gerektiği ancak bu belgelerin de
sunulmadığı,
4.17) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.17’nci maddesinde yer alan: “İsteklilerin
kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı açıklamalarda, bu
hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması zorunludur. Ayrıca, bu
açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar kullanılabilecektir.”
düzenlemesine rağmen istekli tarafından maliyet avantajı sağlamak amacıyla amortisman
süresi dolmamış olan makine ve araçlar için bile a) bendi uyarınca amortisman katsayısı 0
kabul edilerek sadece maliyet katsayıları üzerinden hesaplama yapıldığı,
4.18) Açıklamada kullanılan maliyet/satış tutarı tespit tutanakları ile stok tespit
tutanaklarında yer verilen geçici vergi beyanname dönemlerinin hatalı olarak düzenlendiği,
4.19) Stoklara dayalı olarak yapılan açıklamaya esas Stok Tespit Tutanağında
belirtilen malzemelere ait stok tutarlarının ihale kapsamında kullanılacak miktarlardan daha
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
düşük olduğu,
4.20) Tebliğ düzenlemesi uyarınca EK-O.7 Tutanağına dayalı açıklama yapılabilmesi
için hem teklif edilen birim fiyatın tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin
altında olmaması hem de isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış
olması gerektiği, ancak istekli tarafından EK-O.7 Tutanağında belirtilen mallara ilişkin
gereken miktarda alım yapılmadığı, ayrıca teklif edilen birim fiyatın tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması koşulunun da sağlanamadığı,
4.21) Açıklamaya dayanak olarak gösterilen Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında,
Maliyet Tespit Tutanaklarında ve Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanaklarında yer alan
malzemelere ait toplam tutarın, miktara bölünmesi neticesinde bulunan birim fiyatların olması
gerekenden daha düşük hesaplanarak maliyet avantajı sağlandığı, ayrıca tutanaklar üzerinde
tarih ve sayı bilgilerinin mevzuata uygun olarak yazılmadığı, mükellef ve meslek mensubu
bilgilerinin doldurulmadığı, tutanaklardaki birim fiyatlarla tutanakların dayandığı
faturalardaki birim fiyatlar arasında çelişki bulunduğu, çünkü tutanakların dayandığı
faturalardaki miktar, birim ve birim fiyat bilgileri ile tutanaklardaki miktar, birim ve birim
fiyat bilgilerinin uyumsuz olduğu, aynı çelişkinin tutanakların ait olduğu geçici vergi
beyanname dönemi ile tutanakların dayandığı faturaların tarihleri arasında da uyumsuzluk söz
konusu olduğu, çünkü tutanaklarda son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait
olmayan faturalara da yer verildiği, tutanaklar üzerinde defterlerin tasdik makamı, tasdik
tarihi ve yevmiye numaralarının da belirtilmediği,
4.22) Motorin fiyatları açıklanırken kullanılan birim fiyatların EPDK tarafından
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin
Raporda yer alan fiyatların %90’ının altında olduğu,
4.23) Motorin fiyatları kullanılırken günlük değil aylık olarak ilan edilen birim
fiyatların kullanıldığı ve bu nedenle de ihale ilan tarihi ile ihale tarihi arasında geçerli motorin
fiyatlarının kullanılmadığı, ayrıca iş makinelerinde kullanılacak motorinin idarece kilogram
cinsinden hesaplandığı halde hesaplamalarda litre cinsinden motorin fiyatlarının kullanıldığı
ve litreden kilograma dönüşümün uygun şekilde yapılmadığı,
4.24) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde yer alan tutanakla birlikte,
tutanağı imzalayan meslek mensubuna ait geçerlilik süresi devam eden faaliyet belgelerinin
mevzuata uygun olarak sunulmadığı, ayrıca mükelleflere ait ticaret sicili gazeteleri ya da
ticaret sicili tasdiknamesi ile imza beyannameleri ve vekile ait vekaletnameler ve imza
beyannamelerinin de mevzuata uygun olarak sunulmadığı,
4.25) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerindeki tarih ve sayı ile tekliflerin
dayanağı olan tespit tutanaklarındaki tarih ve sayı bilgileri arasında uyumsuzluk bulunduğu,
yine fiyat tekliflerindeki malzemelerin nitelikleri ile tutanaklardaki malzemelerin
niteliklerinin aynı olmadığı gibi tutanakların dayandığı faturalardaki malzemelerin
niteliklerinin de aynı olmadığı, dolayısıyla tekliflere konu edilen malzemelerin birim fiyatları
ile analizlerdeki malzemelerin maliyetinin açıklanmasının mümkün olmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
4.26) İstekli tarafından analizlerde aritmetik hata yapıldığı,
4.27) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerindeki hesaplamaların hatalı yapıldığı,
satışlara dayalı açıklamalar için ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında
olmaması, maliyete dayalı açıklamalar için ise ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmaması kuralına uyulmadığı ve fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubuna ait standart
beyan metinlerinin hatalı yazıldığı,
4.28) Maliyet tespit tutanağına dayalı olarak fiyat teklifi verilebilmesinin koşulunun
fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si
kadar alım yapılmış olması olduğu ancak maliyet tespit tutanağına dayalı olarak düzenlenen
fiyat tekliflerinde bu kurala uyulmadığı, ayrıca Satış Tutarı Tespit Tutanağı dayanak alınarak
fiyat teklifi sunulabilmesi için de fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki
geçici vergi beyanname döneminde ilgili mamul/mal/hizmetin en az 1/20’si kadar satış
yapılmış olması gerektiği halde bu kurala da uyulmadığı,
4.29) Aşırı düşük teklif açıklaması için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınmış olmakla
birlikte bu tekliflerin, teklife konu alanda faaliyette bulunan kişilerden alınmadığı, ayrıca
fiyat teklifleri ile tekliflerin eki olan tutanaklar üzerine gerek meslek mensubu mührü ve
kaşesi gerekse mükellef kaşe imzasının usulüne uygun olarak eklenmediği,
4.30) Fiyat tekliflerinin dayanağı olan tespit tutanaklarındaki Fatura Bilgileri
Tablosunun mevzuata uygun olarak düzenlenmediği, fatura alıcısı bilgilerinin belirtilmediği,
Fatura Bilgileri Tablosu üzerindeki birim fiyatlar belirlenirken analizlerde yer almayan
malzemelerin de birim fiyatlarının kullanıldığı, Fatura Bilgileri Tablosu üzerindeki birim,
miktar ve fiyat bilgileri ile tutanakta tespiti yapılan birim, miktar ve fiyat bilgilerinin
uyumsuz bir şekilde düzenlendiği, ayrıca “Fatura Bilgileri Tablosu” üzerinde, ilgili geçici
vergi beyanname döneminde açıklamaya konu edilen mal hizmet için sadece birer adet satış
kaydına yer verildiği, yani sadece en uygun olan satışa ilişkin fatura kaydının tutanağa
işlendiği, oysa yapılması gereken işlemin, ilgili geçici vergi beyanname döneminde ilgili mal-
hizmet için yapılmış olan tüm satışların Fatura Bilgileri Tablosuna işlenmesi ve ortalama satış
fiyatı bulunarak işlem yapılması olduğu, aynı kuralın maliyete dayalı açıklama yapılması
bakımından da geçerli olduğu ancak maliyete dayalı açıklamalarda da bu kurala riayet
edilmediği,
4.31) Açıklamaya konu edilen tüm analizlerin, idarece verilen formata uygun olarak
gösterilmesi gerektiği halde ilgili poz kalemlerin için tek bir fiyat teklifi alındığı ve idarece
verilen analiz formatına uygun açıklama sunulmadığı,
4.32) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin eki olan tespit tutanaklarında, her bir
mal-mamul-hizmet için ayrı satır açılması gerektiği halde birden fazla mal-mamul-hizmetin
aynı satırda gösterildiği iddialarına yer verilmiştir.
A. Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3’üncü
maddesinde “b) Benzer iş: İhale konusu iş veya işin bölümleriyle nitelik ve büyüklük
bakımından benzerlik gösteren, aynı veya benzer inşaat tekniği gerektiren, tesis, makine,
teçhizat ve diğer ekipman ile mali güç, ihtisas ve organizasyon gerekleri itibariyle benzer
özellikteki işleri,” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı 39’uncu
maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre
bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya benzer işlerdeki
deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur. …
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini,
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması
zorunludur. …
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin
iş deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “…
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde
değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı unsurunun ihale
konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının tamamı
değerlendirilir…” hükmü yer almaktadır.
IX. GRUP: SU
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde AIX grubu işlerin “
YAPILARI
1.
AVIII. Grup işler
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Sulama ve drenaj tesisleri
Regülatörler, bentler, rezervuarlar
Akarsu düzenleme işleri
Nehir ıslahı işleri
Taşkın koruma tesisleri
Sel kapanları” şeklinde,
VIII. GRUP: BARAJLAR
AIIIV grubu işlerin ise “
1.
2.
3.
4.
Dolgu barajlar
Beton barajlar
Kemer barajlar
Göletler” şeklinde belirlendiği anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
a) Adı: Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2015A01-184105 ( - Batı Karadeniz Taşkın
Kontrol Tesisleri 1. Merhale)
d) Kodu:
e) Miktarı:
2 adet Tersip Bendi, 3 Adet Çelik Yaya Köprüsü, 1 Adet Şüt Yapısı, 1494 m Kargir
Duvar, 1821 m Harçlı Pere, 2741 m İstifli Taş Tahkimat, 656 m Beton Kaplama
2 adet Tersip Bendi, 3 Adet Çelik Yaya Köprüsü, 1 Adet Şüt Yapısı, 1494 m Kargir
Duvar, 1821 m Harçlı Pere, 2741 m İstifli Taş Tahkimat, 656 m Beton Kaplama”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5. Mesleki ve teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin
taşıması gereken kriterler:
7.5.1. İsteklinin, yurt içinde veya yurt dışında kamu veya özel sektöre bedel içeren bir
sözleşme kapsamında taahhüt edilen ihale konusu iş veya benzer işlere ilişkin olarak;
a) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,
b) İlk ilan tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlerde,
ilk sözleşme bedelinin en az % 80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,
ç) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan
tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en
az % 80'ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az %
80'i oranında denetlenen ya da yönetilen,
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme
bedelinin en az % 80'inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan tarihinden geriye doğru son
onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan işlere ilişkin deneyimini gösteren belgeleri sunması
zorunludur. İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 80'inden az olmamak üzere, ihale konusu
iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması
gerekir.
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını
sağlaması zorunludur.
7.5.2. Bu bent boş bırakılmıştır.
7.5.3. Bu bent boş bırakılmıştır.
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği bu şartnamenin 7 nci maddesi
dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen aşağıdaki belgeler:
{Belirtilmemiştir}
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
7.5.5 Bu Şartnamenin 7 nci maddesinde sayılan belgeler dışındaki belgeler tekliflerin
değerlendirilmesinde yeterlik kriteri olarak dikkate alınmaz.
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Yapım İşlerinde benzer iş grupları tebliğinin eki olan yapım işlerinde benzer iş
grupları listesinde yer alan A/IX Grubu işler benzer iş olarak kabul edilecektir.
7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar:
İnşaat Mühendisi…” düzenlemesi yer almaktadır.
Uyuşmazlığa konu ihalenin DSİ 7. Bölge Müdürlüğü tarafından ihalesi
gerçekleştirilen “Sinop Boyabat İlçe Merkezinin Kolaz Çayı”nın taşkın kontrol tesislerinin
yapımı olduğu, ihalenin 7.11.2022’de 16 isteklinin katılımıyla gerçekleştirildiği, ihalenin sınır
değerin altında teklif sunan ve aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Nisa Harita
Mühendislik ve İnşaat Hizmetleri Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi,
Çali İnşaat Taşımacılık Maden Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti., Öz Gönül İnşaat Otomotiv
Madencilik Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı üzerinde
bırakıldığı, başvuru sahibi Den-Ta İnşaat Taahhüt Nakliyat Hafriyat ve Ticaret Anonim
Şirketi’nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli olarak belirlendiği
anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının Nisa Harita Mühendislik ve İnşaat Hizmetleri
Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Çali İnşaat Taşımacılık Maden
Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti., Öz Gönül İnşaat Otomotiv Madencilik Orman Ürünleri
Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı olduğu anlaşılmış olup, iş ortaklığının
pilot ortağının Nisa Harita Mühendislik ve İnşaat Hizmetleri Madencilik Danışmanlık Sanayi
ve Ticaret Anonim Şirketi, özel ortaklarının ise Çali İnşaat Taşımacılık Maden Taahhüt
Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti., Öz Gönül İnşaat Otomotiv Madencilik Orman Ürünleri Nakliyat
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu anlaşılmıştır.
İş ortaklığının pilot ortağı Nisa Harita Mühendislik ve İnşaat Hizmetleri Madencilik
Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri
tablosu incelendiğinde EKAP’ta kayıtlı olan iş deneyim belgesi olarak 2013/93626-787943-1-
4 sayılı iş deneyim belgesinin beyan edildiği anlaşılmıştır.
EKAP üzerinden yapılan incelemede beyan edilen iş deneyim belgesinin DSİ
Şanlıurfa 15. Bölge Müdürlüğü tarafından “Şanlıurfa - Siverek Külhan Göleti ve Sulaması”
işine ilişkin olarak Yılmazer Harita Proje İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına
09.11.2021 tarih ve 2013/93626-787943-1-4 sayı ile düzenlenen Yüklenici İş Durum belgesi
olduğu, belgede işin esaslı unsurunun “A/VIII grup Barajlar” olarak belirlendiği tespit
edilmiştir.
Pilot ortak tarafından aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte sunulan ticaret sicili
gazeteleri incelendiğinde Yılmazer Harita Proje İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin
11.09.2017 tarihinde onaylanan karar ile NZT İnşaat Harita ve Mühendislik Hizmetleri
Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından devralındığı ve NZT
İnşaat Harita ve Mühendislik Hizmetleri Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim
Şirketi’nin ise 03.03.2021 tarihinde unvan değişikliğine gittiği ve ticaret unvanının Nisa
Harita Mühendislik ve İnşaat Hizmetleri Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
Şirketi olarak değiştirildiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede 19.10.2009 tarihli ve 2009/DK.D-143 sayılı Kurul kararında da
belirtildiği üzere devralma yoluyla birleşme durumunda tasfiyesiz sona eren şirkete ait iş
deneyim belgelerinin, devralan şirkete geçeceği ve bu şirket tarafından kullanılabileceği ve
istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin de esaslı unsurunun benzer işi uygun olduğu
anlaşılmıştır.
İş ortaklığının özel ortaklarından Çali İnşaat Taşımacılık Maden Taahhüt Ticaret ve
Sanayi Ltd. Şti. tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri tablosunda “Mesleki ve Teknik
Yeterliğe İlişkin Belgeler” kısmında EKAP’ta kayıtlı olmayan iş deneyim belgesi olarak
“Ankara-Nallıhan-Çamalan Köyü Damlama Sulama Tesisi İkmali İnşaatı, Altyapı İşleri IX
Grup, 2017/299846, Altyapı İşleri IX Grup” beyan edildiği, yine aynı kısımda 07.10.1983,
428-9817, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği” mezuniyet belgesinin beyan
edildiği, “Diğer belgeler” kısmında “İş Deneyim Belgesi, Mezuniyet Belgesinin Kullanımında
Yıl Hesabı Yapılması İçin Gerekli İş Deneyim Belgesi 2017/299846-2260752-1-1 Sayı
Numaralı” beyan edildiği, görülmüştür.
Özel ortak tarafından aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte sunulan belgeler
incelendiğinde şirketin %51 hissesine sahip ortağı olan Sabah Eser adına düzenlenen İ.T.Ü.
İnşaat Mühendisliğinden mezun olunduğuna ilişkin diplomanın sunulduğu görülmüş olup,
İnşaat mühendisliğinin benzer iş olarak İdari Şartname’de belirlendiği anlaşıldığından özel
ortağın sunduğu iş deneyim belgesinin de benzer işe uygun olduğu anlaşılmıştır.
İş ortaklığının özel ortaklarından Öz Gönül İnşaat Otomotiv Madencilik Orman
Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri
tablosunda EKAP’ta kayıtlı olan iş deneyim belgesi olarak 2013/176477-926301-1-2 ve sayılı
iş deneyim belgesi ve 2013/176613-934662-3-2 sayılı iş deneyim belgesinin beyan edildiği
anlaşılmıştır.
EKAP üzerinden yapılan incelemede 30.09.2019 tarih ve 2013/176477-926301-1-2
sayılı iş deneyim belgesinin İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi
Başkanlığı tarafından ihalesi gerçekleştirilen “Samsun, Sinop, Amasya, Ordu, Kastamonu,
Karabük, Zonguldak İllerine Bağlı Muhtelif Belediyelerde Park Yapım İşi, 2013/176477”
işine ilişkin olarak özel ortak adına düzenlendiği ve belgede belgeye konu işin esaslı
unsurunun (A)XVIII olduğu anlaşılmıştır.
Yine özel ortak tarafından beyan edilen 30.10.2019 tarihli ve 2013/176613-934662-3-
2 sayılı iş deneyim belgesinin İller Bankası Anonim Şirketi Yatırım Koordinasyon Dairesi
Başkanlığı tarafından ihalesi gerçekleştirilen “Adana, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, KMaraş,
Şanlıurfa, Elazığ, Bingöl ve Malatya İllerine Bağlı Muhtelif Belediyelerde Park Yapım İşi,
2013/176613” işine ilişkin olarak özel ortak adına düzenlendiği ve belgede belgeye konu işin
esaslı unsurunun (A)XVIII olduğu anlaşılmıştır.
Özel ortak Öz Gönül İnşaat Otomotiv Madencilik Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve
Ticaret Limited Şirketi tarafından sunulan iş deneyim belgelerine konu işlerde işlerin esaslı
unsurlarının ihale konusu iş ve benzer işe uygun olmadığı anlaşıldığından pilot ortağın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
sunduğu iş deneyim belgesinin ihalede istenilen iş deneyim kriterinin tamamını karşılayıp
karşılamadığının incelenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 39’uncu maddesinin 7’nci fıkrası gereğince yapılan incelemede ihale
üzerinde bırakılan iş ortaklığının teklif tutarının 47.997.000,00 TL olduğu ve ihalede istenen
iş deneyim kriterinin teklif tutarının %80’i olduğu dikkate alındığında karşılanması istenen iş
deneyim tutarının 38.397.600,00 TL olduğu anlaşılmıştır. Pilot ortağın sunduğu iş deneyim
belgesinin güncel tutarının ise 108.130.424,99 TL olduğu, bu çerçevede özel ortak tarafından
sunulan iş deneyim belgesinin benzer işe uygun olmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının ortakları tarafından sunulan iş
deneyim belgelerinin ihale konusu işe yahut benzer işe uygun olduğu anlaşıldığından başvuru
sahibinin bu yöndeki iddiasının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”
başlıklı 39’uncu maddesinin 11’inci fıkrasında “Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek
üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının
mezuniyet belgesinin sunulması durumunda; ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde
bulunan ticaret sicil memurlukları veya yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali
müşavir tarafından, ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten
geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın korunduğunu gösteren belgenin
sunulması zorunludur.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 8.4’üncü maddesinde “İhale dokümanında istenen ve
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından düzenlenerek ya da onaylanarak başvuru veya
teklif kapsamında idareye sunulan belgelerde, 15/11/2002 tarihli ve 24937 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe
Kullanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde temin edilen özel kaşenin
kullanılması gerekmektedir.” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “Ortaklık durum belgesi ve ortaklık tespit belgesi” başlıklı 11’inci
maddesinde “11.1. İhaleye katılan tüzel kişinin, ilgili İhale Uygulama Yönetmeliğine göre
ortağına ait iş deneyimini gösteren belgeyi sunması halinde, bu belgeyle birlikte ortaklık
durum belgesi veya ortaklık tespit belgesinin de başvuru veya teklif kapsamında sunulması
zorunludur.
11.2. Ortaklık durum belgesi veya ortaklık tespit belgesinin kimin tarafından
düzenleneceği ve hangi durumlarda aday veya isteklilerce sunulmasının zorunlu olduğu
hususlarına İhale Uygulama Yönetmeliklerinin “İş deneyimini gösteren belgeler” başlıklı
maddesinde yer verilmiştir. Sunulacak belgenin İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ekinde yer
alan ilgili standart forma uygun şekilde ve ihalenin ilk ilan veya ihaleye davet tarihinden
sonra YMM, SMMM ya da ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret
sicili müdürlükleri tarafından düzenlenmiş olması zorunludur.” açıklaması yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki standart formlar içerisinde
mezuniyet belgesi kullanılacak ortağına ilişkin olarak ilk ilan veya davet tarihinden sonra
düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu şartın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
korunduğunu gösteren belge olarak Ortaklık Durum Belgesi yer almaktadır.
İhale dokümanı kapsamında mezuniyet belgesi kullanılan ortağa ilişkin olarak
düzenlenmesi gereken Ortaklık Durum Belgesi’nin İdari Şartname’nin 7.1.h maddesinde “h)
Tüzel kişi tarafından iş deneyimini göstermek üzere, en az beş yıldır % 51 veya daha fazla
hissesine sahip mimar veya mühendis ortağının mezuniyet belgesinin sunulması durumunda;
ticaret ve sanayi odası/ticaret odası bünyesinde bulunan ticaret sicil memurlukları veya
yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir tarafından, ilk ilan tarihinden
sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son beş yıldır kesintisiz olarak bu
şartın korunduğunu gösteren belge,” şeklinde yeterlik belgesi olarak istendiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan iş ortaklığının özel ortaklarından Çali İnşaat Taşımacılık
Maden Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. tarafından düzenlenen yeterlik bilgileri tablosunda
“Mesleki ve Teknik Yeterliğe İlişkin Belgeler” kısmında 07.10.1983, 428-9817, İstanbul
Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği” mezuniyet belgesinin beyan edildiği görülmüştür.
08.11.2022 tarihinde istekliye gönderilen tebligat ile EKAP ve kamu kurum ve
kuruluşlarının internet siteleri üzerinden sorgulanamayan belgelerin aşırı düşük teklif
açıklamasıyla birlikte idareye sunulması istenmiştir.
İstekli tarafından sunulan Ortaklık Durum Belgesi incelendiğinde belgenin ihalenin
gerçekleştirildiği tarih olan 07.11.2022 tarihinden sonra 11.11.2022 tarihinde düzenlenen bir
belge olduğu ve belgenin Mali Müşavir Yasin Bayrak tarafından düzenlendiği, belgede
belgenin standart formuna uygun bir biçimde düzenleyen meslek mensubunca Serbest
Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Kaşe Kullanma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik çerçevesinde özel kaşenin ve TÜRMOB kaşesinin kullanılmadığı tespit
edilmiştir.
İhale işlem dosyası içerisinde yer alan belgeler incelendiğinde TÜRMOB Faaliyet
Belgesi’nin bulunduğu ve bu belgeden Yasin Bayrak’ın SMMM unvanına sahip olduğu
anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede Ortaklık Durum Belgesi’nin ihalede yeterlik kriteri olarak
belirlendiği, istekli tarafından da EKAP ve kamu kurum ve kuruluşlarının internet sitesi
üzerinden sorgulanamayan bir belge olması sebebiyle aşırı düşük teklif açıklaması ile birlikte
idareye sunulduğu, belgenin ihale tarihinden sonra düzenlenen bir belge olduğu ve özel kaşe
kullanılmaksızın düzenlendiği anlaşılmış olup ihalede yeterlik belgesi olarak istenilen
belgelerdeki yeterlik koşullarının ihale tarihi itibariyle geçerli olması gerektiği, ihale
tarihinden sonra düzenlenmiş bir belge ile ihale tarihinde var olması gereken bir yeterlik
kriterinin belgelendirilemeyeceği ve SMMM Yasin Bayrak’ın belgeyi SMMM unvanıyla
imzalamadığı ve özel kaşe kullanmaksızın imzaladığı dikkate alındığında istekli tarafından
sunulan Ortaklık Durum Belgesinin bu şekliyle mezuniyet belgesi iş deneyimi olarak
kullanılan ortağın şirketin son beş yıldır kesintisiz bir biçimde %51 veya daha fazla oranla
ortağı olduğunun tevsikinde kullanılabilecek nitelikte bir belge olmadığı anlaşıldığından
belgenin mevzuata uygun bir yeterlik belgesi olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan belgenin standart formunda da yer alan “bu belgenin düzenleme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
tarihinden önceki beş yıl boyunca ….’nin kesintisiz olarak en az %51 hissesine sahip ortağı
olduğu tespit edilmiştir.” düzenleme uyarınca en geç ihale tarihi itibariyle olması gereken en
az %51 hisseye sahip olma durumunun işbu belge ile tevsik edilemediği, diğer bir ifadeyle bu
belge incelendiğinde son beş yıldır %51 veya daha fazla hisseye kesintisiz sahip olma
durumunun ihale tarihinden sonraki günlerde de sağlanmış olma durumunu da içinde
barındırdığı anlaşıldığından özel ortak tarafından sunulan bu belgenin mevzuata aykırı olduğu
anlaşılmıştır.
Ayrıca başvuru sahibinin anılan belgenin belgelerin sunuluş şekline aykırı olarak
sunulduğu iddiasının ise -belge zaten mevzuata aykırı olarak düzenlendiğinden- usul
ekonomisi gereğince incelenmesine gerek bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu çerçevede ihale üzerinde bırakılan iş ortaklığının teklifinin bu gerekçeyle
değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Yapılan incelemede ihale üzerinde iş ortaklığının;
Pilot ortağı tarafından yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen iş deneyim belgesinin
EKAP’a kayıtlı olduğu ve belge düzenlemeye yetkili bir kurum ve kuruluşa gerçekleştirilen
bir iş neticesinde düzenlendiği,
Özel ortaklarından Çali İnşaat Taşımacılık Maden Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
tarafından mezuniyet belgesinin beyan edildiği ve iş deneyiminin 15 yıldan fazlasının da
dikkate alınabilmesi için EKAP’a kayıtlı olan ve olmayan iki ayrı iş deneyim belgesinin
sunulduğu, ortağın iş deneyiminin hesaplanmasında temel olarak mezuniyet belgesinin
dikkate alınması gerektiği,
Özel ortaklarından Öz Gönül İnşaat Otomotiv Madencilik Orman Ürünleri Nakliyat
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından EKAP’a kayıtlı iki iş deneyim belgesinin beyan
edildiği ve iş deneyim belgelerinin belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşa
gerçekleştirilen bir iş neticesinde düzenlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin bu yöndeki
iddialarının reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin
teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci
maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş
kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının
da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı
analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren
“sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale
onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş
kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı
sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1
den farklı olması dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı
(Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi
gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi
tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde
ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en
az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6)
formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki
birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık
maliyeti ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
…
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki
bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler
veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
45.1.13.11. Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanakların son veya bir
önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir
önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı
fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas
alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
…
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre
düzenlenecektir.
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına
rağmen teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece
ilgili madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
bulunduğu da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi
zorunludur.” açıklamaları yer almaktadır.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin
ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük
teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır.
Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan
açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel
olmaktadır.
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık
maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için (işçilik girdileri hariç)
isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider
hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi
tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı
%3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli
olabileceklere verilmesi gerektiği,
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin
reddedileceği hususları anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmede bahse
konu aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu haliyle usulüne uygun olarak
gerçekleştirilmediği (örneğin “(mazot) motorin” analiz girdisinin KOLAZ-07 numaralı iş
kaleminde açıklama istenecek analiz girdisi olarak belirlendiği ancak KOLAZ-11 numaralı iş
kaleminde açıklama istenmeyecek analiz girdisi olarak belirlendiği), bu şekilde yapılan bir
sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme
yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı, bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamasının
yapılacak hesaplama ve belirlemeler neticesinde mevzuata uygun olarak yeniden istenilmesi
gerektiği sonucuna varılmıştır. Ancak gelinen aşamada ihale üzerinde bırakılan isteklinin
teklifinin yeterlik belgelerinin mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı
bırakılması gerektiği dikkate alındığında sadece sınır değerin altında teklif sunan iki
istekliden diğeri olan Ygm Can Grup İnşaat Sanayi Dış Ticaret Anonim Şirketi’nden yeterlik
belgeleri ve aşırı düşük teklif açıklamasının yeniden istenilmesi suretiyle ihalenin
neticelendirilmesi gerekmektedir.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Nisa Harita Mühendislik ve
İnşaat Hizmetleri Madencilik Danışmanlık Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Çali İnşaat
Taşımacılık Maden Taahhüt Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti., Öz Gönül İnşaat Otomotiv
Madencilik Orman Ürünleri Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın
teklifinin değerlendirme dışı bırakılması, Ygm Can Grup İnşaat Sanayi Dış Ticaret Anonim
Şirketi’nden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi ve bu aşamadan sonraki ihale
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2023/001
: 17
: 04.01.2023
: 2023/UY.II-13