Ana Sayfa / Kararlar / Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü / 2022/1194555-Çorum Merkez İlçe 1 Kısım Dereleri (Kapaklı, Sıklık Dereleri ve Çorum Barajı Mansabı)
Bilgi
İKN
2022/1194555
Başvuru Sahibi
Asmet Yapı Turizm Taah. ve Tic. A.Ş.
İdare
Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Çorum Merkez İlçe 1 Kısım Dereleri (Kapaklı, Sıklık Dereleri ve Çorum Barajı Mansabı)
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Asmet Yapı Turizm Taah. ve Tic. A.Ş.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/1194555 İhale Kayıt Numaralı “Çorum Merkez İlçe 1 Kısım Dereleri (Kapaklı, Sıklık  
Dereleri ve Çorum Barajı Mansabı)” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 02.12.2022 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “Çorum Merkez İlçe 1 Kısım Dereleri (Kapaklı, Sıklık Dereleri ve Çorum  
Barajı Mansabı)” ihalesine ilişkin olarak Asmet Yapı Turizm Taah. ve Tic. A.Ş.nin  
06.01.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.01.2023 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 18.01.2023 tarih ve 74214 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
18.01.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/136 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin sınır değerin altında kaldığı ve buna  
istinaden aşırı düşük teklif açıklamasında bulundukları, idarece açıklanması istenilen “CM-05  
40 cm. Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” iş kalemine  
ilişkin açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.8’inci maddesinde yer alan  
açıklamaya uygun olmadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedildiği,  
şikayet başvurusuna idarece verilen cevapta “Fiyatı açıklanması istenilen iş kalemleri  
arasında bulunan CM-05 poz numarası ile tanımlanan “74.042.0007” 40 cm Kalınlıkta  
Harçlı Pere Yapılması Nakliye dahil” iş kalemine ilişkin analizin, Ulaştırma ve Altyapı  
Bakanlığınca yayımlanan analiz olduğu ve idarece bu analizi tercih ettikleri, istekli  
tarafından kullanılan analiz her ne kadar idaremiz olan DSİ tarafından yayımlanan analiz  
olsa da, isteklinin DSİ analizi ile değil “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı” tarafından  
yayımlanan analize göre açıklama yapması gerektiği,  
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı analizinin “harç girdisi” dahil olmak üzere  
oluşturulduğu, ancak idaremiz tarafından oluşturulan analiz içinde harç girdisinin  
bulunmadığı, isteklinin bu girdiyi ayrıca DSİ analizine dahil ederek paçal poz olarak  
hazırladığı, bu analiz DSİ pozu kullanılarak hazırlanan ve açıklanan bir analiz olmakla  
birlikte, sunulan bu analiz esas alınarak iş kalemi birim fiyatının yaklaşık maliyetin  
hesaplanmasında kullanılması halinde yaklaşık maliyetin değişeceği dolayısı ile sınır değerin  
değişeceği ve sunulan tekliflerin sırlamasının değişeceği ihtimalinin bulunduğu,  
İsteklinin, fiyatı açıklanması istenilen 40 cm Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması Nakliye  
dahil” iş kaleminin fiyatını “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı” analizi yerine idaremiz DSİ  
analizini kullanarak açıklaması nedeniyle aşırı düşük fiyat açıklamasının uygun  
bulunmadığı” şeklinde ifade edildiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
Anılan iş kalemine ilişkin DSİ, ÇŞB’nin ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından  
yayımlanmış analizin bulunduğu, idarenin “40 cm Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması” iş  
kaleminde, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının analizini kullanma gerekçesinin bu analizin  
içinde “Harç yapılması” girdisinin olduğu, ancak DSİ’nin aynı iş kalemi olan “40 cm  
Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması” analizinde harç yapılması girdisinin yer almaması  
nedeniyle anılan Bakanlığın analizinin idarece kullanıldığının anlaşıldığı,  
İdarece aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yazıda “…Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunmanız durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojinin, yapım işinde sağlayacağı maliyet avantajını belgelere dayalı olarak açıklamanız  
gerekmektedir. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunmanız  
durumunda, sadece bu hususların neler olduğunu değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajını da bilgi ve belgelere dayalı olarak  
açıklamanız gerekmektedir.ifadelerine yer verildiği,  
Bilindiği üzere inşaat teknolojisinin de, teknolojik gelişmeye paralel olarak geliştiği,  
kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanmış olan iş kalemlerine bakıldığında, bazı iş  
kalemlerinin, insan gücüne dayalı, bazı iş kalemlerinin makine gücüne dayalı ve bazı iş  
kalemlerinin ise hayvan gücüne dayalı (nakliyenin hayvan gücü ile yapılması gibi) veya  
bunların karışımından oluşan yöntem ile gerçekleştirileceğinin yer aldığı, ancak geçen süre  
içinde gelişen inşaat teknolojisine bağlı olarak, inşaat yapımında kullanılan insan ve hayvan  
gücü yerine işin niteliğine bağlı olarak makine gücünün ikame edildiği, idarelerce revize  
edilen analizlerden anlaşıldığı,  
İş kaleminin yapımında kullanılan yapım yönteminin, seçilen teknik çözümün avantaj  
olarak kullanılması halinde bunun teknik olarak ortaya konulması, açıklanabilir olması, bilgi  
veya belgeye dayalı olarak açıklanması koşuluna bağlandığı, açıklamanın aktarılan çerçevede  
yapılması halinde bunun kabul edilebilir olduğu hususu, 4734 sayılı Kanun’un 38’inci  
maddesinin ikinci fıkrasında yapılan düzenleme ile hüküm altına alındığı,  
Nitekim, idarece gönderilen yazıda anılan Kanun maddesinde yer alan hüküm dayanak  
alınarak, idareye sunulan fiyat açıklamasının teknik çözümlerin ve avantajlı koşulların ortaya  
konulacak şekilde yapılan fiyat açıklamasının kabul edileceğinin yer aldığı,  
İdarece Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nca yayımlanan (“74.042.0007” 40 cm  
Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması) analizin esas alındığı ve nakliye mesafesi gideri dahil  
edilmek üzere oluşturulan iş kaleminin de paçal iş kalemi olarak oluşturulduğunun görüldüğü,  
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından  
yayımlanan iş kalemi analizleri arasında “40 cm Kalınlıkta Harçlı Pere” yapılması analizinin  
de bulunduğu, ancak, idare tarafından takdiren bu iş kalemine ilişkin olarak Ulaştırma ve  
Altyapı Bakanlığınca yayımlanan iş kalemi analizini kullandığının görüldüğü, bu iş kaleminin  
uygulanması ile 1 m2 40 cm harçlı pere imalatı yapılması için 4,545 saatlik düz işçi (inşaat  
işçisi) çalıştırılması esas alınarak söz konusu analizin hazırlandığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
74.042.0007 poz numarası ile tanımlanan “40 cm Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması” iş  
kaleminde birim imalatta yer alan “19.100.2015 “Ocakta Taş Hazırlanması” miktarı 0,5 m3  
olduğu, 19.100.2015 pozun altında yer alan düz işçilik miktarının ise 0,25 saat olduğu,  
dolayısıyla 74.042.0007 poz numarası ile tanımlanan analizde düz işçilik miktarının 0,125  
saat (=0,5*0,25) olduğu, “74.008.0038 350 kg Çimento Dozlu Harç Hazırlanması” analizinde  
düz işçilik miktarının 0,420 saat (=0,12*3,5) olmak üzere toplamda 0,125+0,420= 0,545  
saatlik düz işçi miktarının yer aldığı, Ulaştırma Bakanlığının analiz tarifinde saha içinde  
malzeme taşınması/nakliyesinin vasıfsız işçilik üzerinden yapılarak miktarının belirlendiğinin  
anlaşıldığı, bu analizde insan gücünün kullanılmasının esas alınarak düz işçilik miktarının 4  
saat/m2 olarak belirlendiği ve anılan iş kaleminin birim imalatının yapılmasında kullanılacak  
toplam düz işçilik (inşaat işçisi) miktarının 4,545 saat olduğu,  
Bu iş kaleminin analizi içinde yer alan 4 saat/m2 düz işçilik işgücüne karşılık gelen  
saha içinde malzeme taşınması/nakliyesinin yapılması, makine ile yapılacağından başka bir  
ifade ile insan iş gücünü yerine makine işgücünün ikame edilmesi ile makinalı miktarda  
artmış olacağı ve insan gücü ile yapılması gereken 4 saat/m2 işgücünden tasarruf edileceği,  
aşağıda yapılan mukayesede de görüleceği üzere ekonomik ve teknik gereklilik bakımından  
teknik olarak daha avantajlı olan makine iş gücünün tercih edilerek analiz fiyatının  
hesaplandığı,  
Diğer taraftan, ihale konusu işin maliyet bileşenleri arasında yer alan 40 cm kalınlıkta  
harçlı pere yapılması iş kaleminin miktarının 69.815 m2 olduğu, bu imalat iş programına göre  
daha kısa sürede yapılmakla birlikte, bu imalatın teorik olarak işin süresi olan 700 gün içinde  
bitirileceği idarece planlandığı,  
4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesinde yer alan “Genel bakımdan çalışma süresi  
haftada en çok kırkbeş saattir.hükmü gereğince 1 günde çalışılacak maksimum iş süresinin  
7,5 saat/gün olarak belirlendiği, idarenin yapmış olduğu analiz üzerinden yapılacak  
hesaplamada işin zamanında tamamlanabilmesi için (69.815 x 4,00 /7,5/700) = 53,19 olarak  
hesaplandığı ve yaklaşık 53 personelin/gün (düz işçi) çalıştırılması gerektiği, ancak  
mekanizasyonunun iş hayatında yoğun kullanıldığı gerçeği göz önüne alınarak kamu kurum  
ve kuruluşlarının ilgili iş kalemlerinin analizlerini bu amaca yönelik revize ettikleri dikkate  
alındığında, işçiliklerin minimize edilerek çalışmanın makine iş gücüne dayalı arttırıldığının  
görüldüğü, idarece kullanılan eski analize göre sadece 40 cm kalınlıkta harçlı pere imalatının  
yapılabilmesi için işin süresi boyunca her gün 53 düz işçinin çalıştırılması gerektiği, gerçek  
anlamda söz konusu işin imalatında ikame edilen makine gücü nedeniyle bu kadar işçilik  
kullanılmasının pek mümkün olmadığı,  
bu nedenle anılan Tebliğ’in 45.1.10’uncu  
maddesinde açıklama yapıldığı, anılan iş kalemine ilişkin olarak idareye sunulan analizin,  
aktarılan Tebliğ açıklamasını kapsamak üzere, yapım yöntemi; teknolojik, ekonomik ve işin  
yapım özgünlüğüne uygun olarak yapılmasına imkan sunan Devlet Su İşleri Genel  
Müdürlüğü ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı analizlerinin kullanıldığı,  
Bu iş kaleminin aşırı düşük fiyatı açıklaması, idareye sunulan CM-05 “40 cm.  
Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” analizi ile açıklandığı,  
imalatın yapım aşaması iş makinesi gücüne dayalı, ekonomik, hızlı ve yeni yapım yöntemini  
içeren insan gücünden ziyade mekanizasyona dayalı olarak gerçekleştirileceği öngörülmüş  
olup, bu iş kalemine ilişkin analizin yine kamu kurumlarınca yayımlanan analiz esas alınarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
fiyatlandırma yapıldığı, iş kalemi analizinin girdilerinin ağırlıklı olarak makine gücüne dayalı  
olduğu, insan gücünün ise asgaride tutulduğu, bu nedenle söz konusu iş kaleminin birim  
fiyatı, anılan Tebliğ açıklamasına uygun olmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarının  
(DSİ, ÇŞB) aynı iş kalemi olan “40 cm. Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması” iş kaleminin  
analizi esas alınarak aşırı düşük fiyat açıklaması yapıldığı,  
İdarenin aşırı düşük teklif açıklaması için gönderilen analiz ile aşırı düşük  
savunmasında taraflarınca hazırlanan analizin karşılaştırılması yapıldığında; makinalı iş  
gücüne dayalı analizin kamu kurumlarınca yayımlanan analiz olduğu ve detayının;  
Sıra  
No  
Rayiç Tanımı  
İdarenin  
Analiz  
Miktarı  
Tarafımızca  
Verilen Analiz  
Miktarı  
Analizin  
Karşılaştırılması  
1
2
Yağcı  
Lağımcı (Ateşleme  
Ustası)  
0,0048000  
0,0055000  
0,0147600  
0,0055000  
Artmıştır  
Aynıdır  
3
4
5
Su  
Erbab İşçi  
0,0294000  
0,022000  
0,000002565  
0,0294000  
0,022000  
0,00000307800  
Aynıdır  
Aynıdır  
Artmıştır  
Yükleyici (Lastik  
Tekerlekli) (100hp)  
(Maksimum 2 M3)  
Paletli Delgi Makinası  
(160 HP)  
6
0,000000638  
0,000000638  
Aynıdır  
7
8
Operatör Makinist  
Amonyum Nitrat, Fuel-  
Oil Karışımı  
0,0546000  
0,3190000  
0,1542000  
0,3190000  
Artmıştır  
Aynıdır  
9
Kum Nakli  
0,1200000  
0,1200000  
0,1200000  
0,1200000  
Aynıdır  
Aynıdır  
10 Kum (Tuvenan  
Agregadan Elenmiş Ve  
Yıkanmış)  
11 Ekskavatör (Paletli) (260- 0,000004275  
0,000014535  
Artmıştır  
299 HP) (Maksimum 2,5  
M3)  
12 Taş Nakli  
13 Mazot (Motorin)  
14 Çimento Nakli  
15 Sülfata Dayanıklı  
Portland Çimento  
0,5000000  
0,7592400  
0,0420000  
0,0420000  
0,5000000  
2,2896900  
0,0420000  
0,0420000  
Aynıdır  
Artmıştır  
Aynıdır  
Aynıdır  
(Torbalı) (TS EN 197-1  
CEM I 42,5 R SR5)  
16 Duvarcı Ustası  
1,5000000  
2,5000000  
---  
1,5000000  
2,5000000  
0,00000342  
Aynıdır  
Aynıdır  
Eklenmiştir  
17 Duvarcı Usta Yardımcısı  
18 Kazıcı Yükleyici (100  
HP) (Maksimum 2,5 M3)  
19 Düz İşçi (İnşaat İşçisi)  
4,5450000  
0,5450000  
Azalmıştır  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
şeklinde olduğu, aktarılan tabloda (analizde) görülüğü üzere saha içerisindeki taşın nakliyesi  
ve imalatının yapılmasının mevcut teknolojik imkânlarla yapılacağından dolayı işin analiz  
girdilerinden olan makine, operatör, yağcı ve motorin miktarlarında artış olduğu, işin yapımı  
esnasında saha içerisindeki yerleştirme ve nakliye Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı analizinde  
insan gücüyle yapılacağından dolayı vasıfsız - düz işçi (inşaat işçisi) miktarının fazla  
gösterildiği, taraflarınca söz konusu iş kaleminin ait olduğu, bu analizde taşın saha içindeki  
nakliyesi ve yerleştirme işlerinin insan gücü yerine makine gücü ikame edilerek analiz  
yapıldığı, yani DSİ Genel Müdürlüğü ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı analizleri kullanılarak  
hazırlanan analizde; saha içindeki taş işlerinde insan gücü yerine ikame edilen Kazıcı  
Yükleyici (100 HP) (Maksimum 2,5 M3) kullanılarak bu girdiye ilişkin resmi rayiç  
kullanıldığı,  
Taraflarınca yapılan ve fiyatı açıklanan analizdeki düz işçilik (inşaat işçisi) miktarının,  
idarenin aşırı düşük sorgulamasına esas analizdeki “Ocakta Taş Hazırlanması ve 350 kg  
Çimento Dozlu Harç Yapılması” alt analizlerinden gelen miktarlarla aynı olduğu, sadece  
açıklamada da bahsedildiği üzere imalatın yapımında mekanizasyonun insan gücünün yerine  
ikame edilmesi nedeniyle işçilik miktarında azalma makine miktarında artış meydana geldiği,  
“40 cm Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması” iş kaleminde işçilik gücü yerine makine  
gücü ikame edilerek yapılan açıklamanın anılan Tebliğ’in 45.1.10’uncu maddesinde yer alan  
“ekonomik ve teknik çözüm” kapsamında yapılmış olup, kendileri tarafından anılan iş  
kalemime ilişkin açıklamanın mevzuata aykırılık taşımağı, mevzuatın amaçladığı şekilde  
açıklama yapıldığı, anılan iş kalemi fiyatının açıklamasına dayanak gösterilen DSİ ve ÇŞB  
tarafından yayımlanmış olan analiz dikkate alınarak, yapılacak inceleme sonucunda aşırı  
düşük fiyat açıklamasının kabulü ile tekliflerinin geçerli olduğu yönünde düzeltici işlem tesis  
edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Söz konusu Kanun maddesinde “…Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlamak ve işin  
gerektiği şekilde yapılmasına imkân verecek sorumlu bir teklif hazırlanıp hazırlanmadığını  
tespit etmek üzere, ihale komisyonunun yaklaşık maliyete göre aşırı düşük olduğunu  
belirlediği teklifleri hemen reddetmek yerine, bu teklif sahiplerinden tekliflerinin bileşenleri  
ile ilgili olarak açıklama istemesine ve bu açıklamalar çerçevesinde nihai değerlendirmesini  
yapmasına imkân tanınmıştır.gerekçesi yer almaktadır.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda  
ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek  
girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler  
belirtilir.  
….  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde  
(45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil analizlerini  
oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
…b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına  
ilişkin olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri sunacaklardır.  
Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir…” açıklamaları yer almaktadır.  
Anılan Tebliğin ekinde yer alan Ek-Y.2 Örnek analiz formatı aşağıdaki gibidir:  
Analiz Format No:  
……………  
…………………………….. iş kalemleri/iş grupları için  
Örnek Analiz Formatı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
İş kalemi/İş grubu Analizin Adı:  
Ölçü Birimi:  
……………..  
No:  
……………………..  
……….  
Poz No:  
GİRDİLER1  
Ölçü  
Birimi  
Miktarı Birim  
Fiyatı  
Tutarı  
Malzeme  
İşçilik  
Makine  
Diğerleri2  
…………….  
Kar ve Genel Giderler  
Toplam Tutar  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Çorum Merkez İlçe 1. Kısım Dereleri (Kapaklı, Sıklık Dereleri ve Çorum  
Barajı Mansabı)  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2010A01-59 ( - Taşkın Koruma)  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Çorum Merkez İlçe 1. Kısım Dereleri İşinde; Çorum Barajı Mansabı Deresinde 3097  
m Trapez Harçlı Pere, 7 adet Menfez, 8 adet Şut ve 2 adet Gömülü Brit yapısı – Sıklık  
deresinde: 2166 m Trapez Harçlı Pere, 5 adet Menfez, 10 adet Şut yapısı –İbrahim Çayırı  
Mah. Kuru dere: 1260 m Kagir Taş duvar ve 6 adet Menfez yapılacaktır.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Çorum ve İlçeleri” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.  
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin Devlet Su İşleri 5. Bölge Müdürlüğü tarafından açık ihale  
usulüyle elektronik ortamda gerçekleştirilen “Çorum Merkez İlçe 1 Kısım Dereleri (Kapaklı,  
Sıklık Dereleri ve Çorum Barajı Mansabı)” ihalesi olduğu, söz konusu ihalede 45 adet ihale  
dokümanı edinildiği, 02.12.2022 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 21 adet teklifin verildiği,  
ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmeler sonucunda ihalede ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi olarak Bmg Taahhüt İnşaat Yapı Teknik Anonim Şirketi’nin, ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Tika Mühendislik Nakliye İnşaat Madencilik  
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi - Kaynaroğlu Turizm İnşaat Madencilik Enerji Sanayi ve  
Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın belirlendiği, başvuru sahibi Asmet Yapı Turizm  
Taahhüt ve Ticaret Anonim Şirketi’nin teklifinin ise aşırı düşük teklif açıklamasının uygun  
olmadığı gerekçesiyle reddedildiği görülmüştür.  
İdare tarafından başvuru sahibine 14.12.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen  
yazıda “…İhale komisyonunca; sınır değerin altında kalan teklifiniz aşırı düşük teklif olarak  
değerlendirilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliğinin 45. Maddesi gereğince hesaplanmış olan  
"Sıralı İş Kalemleri Listesine" göre Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesinde yer alan iş  
kalemleri belirlenmiştir. Bu iş kalemlerine ait "Sıralı Analiz Girdileri Tablolarında" ise, söz  
konusu tebliğin ilgili maddesine göre açıklama istenilecek "analiz girdileri" verilmiştir.  
Açıklama istenilecek iş kalemlerini ihale tarihini baz alarak, Kamu İhale Genel  
Tebliğinin 45.Maddesi çerçevesinde belgelere dayalı olarak açılamanız gerekmektedir. Bu  
çerçevede;  
Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunmanız  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojinin, yapım işinde sağlayacağı maliyet  
avantajını belgelere dayalı olarak açıklamanız gerekmektedir. Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunmanız durumunda, sadece bu hususların neler olduğunu  
değil, belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajını  
da bilgi ve belgelere dayalı olarak açıklamanız gerekmektedir….” ifadelerine,  
19.12.2022 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazıda “Bölge Müdürlüğümüzce  
ihalesi yapılan 2022/1194555 İhale kayıt numaralı "Çorum Merkez İlçe 1. Kısım Dereleri(  
Kapaklı, Sıklık Dereleri ve Çorum Barajı Mansabı)" işi için aşırı düşük savunma dosyasında  
ilgi yazınızda belirtilen Cm-05 poz numaralı " 40cm Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her  
Cins Malzemenin Naki Dahil)" iş kaleminde Çimento naklinde yer alan miktar da sehven  
yapılan hata düzeltilerek revize Aşırı düşük dosyası ekte gönderilmekte olup…” ifadelerine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
yer verilmiştir.  
Bahsi geçen yazı ekinde verilen ve başvuruya konu edilen “40 Cm. Kalınlıkta Harçlı  
Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” iş kalemine ilişkin analiz formatı  
aşağıdaki gibidir:  
40 Cm. Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin  
Nakli Dahil)  
CM-05  
M2  
Girdi  
No  
Biri  
mi  
SA 0.0048  
Birim  
Fiyat Tutar  
Açıklama Durumu  
Girdi Tanımı  
Yağcı  
Miktar  
İstenecek  
Lağımcı (Ateşleme  
ustası)  
SA 0.0055  
İstenecek  
Su  
M3 0.0294  
SA 0.022  
İstenmeyecek  
İstenecek  
Erbab işçi  
Yükleyici (lastik  
tekerlekli) (100 HP)  
(maksimum 2 m3)  
AD 0.000002565  
İstenmeyecek  
Paletli delgi makinası  
(160 HP)  
AD 0.000000638  
SA 0.0546  
İstenmeyecek  
İstenecek  
Operatör makinist  
Amonyum nitrat, fuel-oil  
karışımı  
KG 0.319  
İstenmeyecek  
Kum Nakli (A: 1, G: 1.6,  
Mesafe: 30 KM, F = A x  
K x (0.0007 x  
M+0.01) x G)  
M3 0.12  
M3 0.12  
İstenmeyecek  
İstenmeyecek  
Kum (tuvenan  
agregadan elenmiş ve  
yıkanmış)  
Ekskavatör (paletli)  
(260 - 299 hp)  
(maksimum 2,5 m3)  
Taş (A: 1, G: 2, Mesafe:  
AD 0.000004275  
TON 0.5  
İstenecek *  
İstenecek  
15 KM, F = A x K x  
(0.0007 x M+0.01) x G)  
Mazot (motorin)  
KG 0.75924  
İstenecek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
Çimento (A: 1, G: 1,  
Mesafe: 120 KM, F = A  
x K x (0.0007 x  
M+0.01) x G)  
TON 0.042  
İstenmeyecek  
Sülfata dayanıklı  
portland çimento  
(Torbalı) (TS EN 197-1  
CEM I 42,5 R SR5)  
Duvarcı ustası  
TON 0.042  
SA 1.5  
İstenecek  
İstenecek  
Duvarcı usta yardımcısı SA 2.5  
Düz işçi (inşaat işçisi) SA 4.545  
Kârsız Toplam  
Kâr ve Genel Giderler  
İstenecek  
İstenecek  
Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında “Fiyatı  
açıklanması istenilen iş kalemleri arasında yer alan ve CM 05 poz numarası ile tanımlanan  
“40 Cm. Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” İş kalemi  
analizinin 74.042.0007 poz numaralı (40 CM. KALINLIKTA HARÇLI PERE) Ulaştırma ve  
Altyapı Bakanlığının idaresine ait analiz üzerinden girdi ve miktarlarının esas alınarak idare  
analizi oluşturulduğu, aşırı düşük açıklamanın kamu kurum ve kuruluşlarının analizleri ile  
fiyatları ve rayiçlerinin kullanılmasına ilişkin sınırlandırma getirilmediği için anılan iş kalemi  
52.150.1120 poz numaralı “40 cm kalınlıkta ocak taşı ve idarece istenilen dozda çimento  
harcı ile harçlı pere” analizi kapsamında sunulmuş olunan birim fiyat tarifine uygun olarak  
ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyat analizi kullanılarak yapılmıştır. 52.150.1120 iş  
kaleminin alt analizinde ki 52.900.4402 Harç Yapılması (Çimento Hariç) olduğundan, analize  
ait miktarlar 52.150.1120 poz numaralı analizden çıkartılıp, yerine Çevre ve Şehircilik  
Bakanlığının 19.100.2407350 kg çimento dozlu harç yapılması analizi eklenmiştir.  
19.100.2407 analizine ait çimento sınıfı “Portland çimentosu (Torbalı) TS EN 197-1 CEM I  
42.5 R)” olduğundan, kurumunuz tarafınca istenildiği üzere “Sülfata dayanıklı portland  
çimento (Torbalı) (TSEN 197-1 CEM142,5 R SR5)” ile revize edilmiştir. Birim fiyat tarifinde  
de belirtildiği üzere her cins malzemenin nakli dahil olduğundan, kurumunuzun açıklama  
istediği mesafe ve miktarlarına uygun olarak taşıma formülleri ile hesaplanmış olup, her cins  
malzemenin nakliyesi analize eklenerek açıklama yapılmıştır. DSİ Genel Müdürlüğü ve Çevre  
ve Şehircilik Bakanlığı’na ait rayiçler ve analizler kullanılarak 40 Cm. Kalınlıkta Harçlı Pere  
Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” analizi dikkate alınarak ekte sunulan iş  
kalemi analizi yapılmıştır.ifadelerine yer verilmiştir.  
İtirazen şikayet dilekçesinde de belirtildiği üzere söz konusu iş kalemine ilişkin olarak  
sunulan analiz formatı ve anılan istekli tarafından sunulan analizin karşılaştırılması aşağıdaki  
gibidir:  
Sıra  
No  
Rayiç Tanımı  
İdarenin  
Analiz Miktarı Analiz Miktarı  
İdareye Sunulan  
Analizin  
Karşılaştırılması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
1
2
3
4
5
Yağcı  
0,0048000  
0,0055000  
0,0294000  
0,022000  
0,0147600  
0,0055000  
0,0294000  
Artmıştır  
Aynıdır  
Aynıdır  
Aynıdır  
Artmıştır  
Lağımcı (Ateşleme Ustası)  
Su  
Erbab İşçi  
Yükleyici  
0,022000  
0,00000307800  
(Lastik 0,000002565  
(100hp)  
Tekerlekli)  
(Maksimum 2 M3)  
6
Paletli Delgi Makinası 0,000000638  
(160 HP)  
0,000000638  
Aynıdır  
7
8
Operatör Makinist  
Amonyum Nitrat, Fuel-Oil  
Karışımı  
0,0546000  
0,3190000  
0,1542000  
0,3190000  
Artmıştır  
Aynıdır  
9
Kum Nakli  
0,1200000  
0,1200000  
0,1200000  
0,1200000  
Aynıdır  
Aynıdır  
10 Kum (Tuvenan Agregadan  
Elenmiş Ve Yıkanmış)  
11 Ekskavatör (Paletli) (260- 0,000004275  
0,000014535  
Artmıştır  
299 HP) (Maksimum 2,5  
M3)  
12 Taş Nakli  
13 Mazot (Motorin)  
14 Çimento Nakli  
15 Sülfata  
0,5000000  
0,7592400  
0,0420000  
0,0420000  
0,5000000  
2,2896900  
0,0420000  
0,0420000  
Aynıdır  
Artmıştır  
Aynıdır  
Aynıdır  
Dayanıklı  
Çimento  
Portland  
(Torbalı) (TS EN 197-1  
CEM I 42,5 R SR5)  
16 Duvarcı Ustası  
1,5000000  
2,5000000  
---  
1,5000000  
2,5000000  
0,00000342  
Aynıdır  
Aynıdır  
Eklenmiştir  
17 Duvarcı Usta Yardımcısı  
18 Kazıcı Yükleyici (100 HP)  
(Maksimum 2,5 M3)  
19 Düz İşçi (İnşaat İşçisi)  
4,5450000  
0,5450000  
Azalmıştır  
İdarece gönderilen analiz formatı ile başvuru sahibi tarafından sunulan analiz  
formatlarının karşılaştırılması neticesinde; anılan istekli tarafından; yağcı, yükleyici (lastik  
tekerlekli) (100hp) (maksimum 2 m3), operatör makinist, ekskavatör (paletli) (260-299 hp)  
(maksimum 2,5 m3) ve mazot (motorin) girdisi olmak üzere toplamda beş girdi miktarının  
arttırıldığı, kazıcı yükleyici (100 hp) (maksimum 2,5 m3) girdisinin eklendiği ve düz işçi  
girdi miktarının azaltıldığı, diğer girdi miktarlarının ise idarece gönderilen analiz formatına  
uygun şekilde düzenlendiği görülmüştür.  
İdareye yapılan şikayet başvurusu üzerine, idarece verilen cevap yazısında “CM-05  
40cm. Kalınlıkta Harçlı Pere Yapılması (Her Cins Malzemenin Nakli Dahil)” pozunun alt  
analiz girdisi miktarlarının idare tarafından verilen miktarlarla uyuşmadığı, idare tarafından  
kullanılan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının “74.042.0007 40 Cm. Kalınlıkta Harçlı Pere”  
pozunun içindeki harç ile birlikte olduğu, isteklinin hazırladığı analizde her ne kadar DSİ  
pozu kullanılsa da kullandığı pozda harç olmadığı ve sonradan içine paçal olarak eklendiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde, isteklinin hazırlamış olduğu analiz ile yaklaşık  
maliyetin hazırlandığı öngörüldüğünde yaklaşık maliyette ciddi değişiklik olacağı bunun da  
sınır değeri değiştirerek farklı bir sıralama çıkaracağı her isteklinin kendi paçal pozunu  
yaparak aşırı düşük vermesi durumunda bu işlemin sürekli yaşanacağı ifade edilmiştir.  
İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamasına ilişkin yazıların 14.12.2022 ve  
19.12.2022 tarihinde EKAP üzerinden başvuru sahibine gönderildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasına ilişkin yazıda analiz formatlarına yer verildiği, ilgili analiz formatında açıklama  
istenilen ve açıklama istenilmeyen analiz girdilerine yer verildiği, başvuru sahibi tarafından  
söz konusu yazılara yönelik şikayet başvurusunun bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları  
tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği,  
ihale komisyonunun; imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik  
olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile teklif edilen mal, hizmet veya  
yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük  
teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen  
veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği,  
İdareler tarafından, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde açıklama istenilen  
özel/paçal iş kalemlerinin temel analiz girdilerine (Malzeme, işçilik, makine ve diğer)  
ayrıştırılmış şekilde oluşturulan analizler üzerinden aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmakta  
olup, istekliler tarafından, idarece gönderilen açıklama isteme yazısı ekinde sunulan analiz  
girdileri ve formatına yönelik şikayet/itirazen şikayet bulunmaması halinde söz konusu analiz  
formatlarına uygun olarak açıklama yapılması zorunluluğuna uyulması gerektiği, idarece  
verilen analiz formatına uygun olarak yapılmayan açıklamaların ise anılan Tebliğ’in  
açıklamaları çerçevesinde reddedilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibince idarenin aşırı düşük teklif sorgulamasında verdiği analizlere  
yönelik süresi içerisinde yapılan şikayet/itirazen şikayet başvurusu bulunmadığı, bu nedenle  
verilen analizlere uygun açıklama yapılması gerektiği, analiz girdi cins ve miktarlarının  
isteklilerce değiştirilemeyeceği, bu gereklere uygun şekilde açıklama yapmadığı anlaşılan  
başvuru sahibinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının aktarılan Tebliğ’de yer alan  
açıklamalar çerçevesinde değerlendirilerek idarece isteklinin teklifinin reddedilmesi işleminin  
yerinde olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/015  
: 35  
: 22.02.2023  
: 2023/UY.II-403  
Oybirliği ile karar verildi.