Ana Sayfa / Kararlar / Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı / 2022/1312834-Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi
Bilgi
İKN
2022/1312834
Başvuru Sahibi
Veysel Ol. İnş. Nak. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Veysel Ol. İnş. Nak. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/1312834 İhale Kayıt Numaralı “Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve  
Onarım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı tarafından  
28.12.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mardin İli Genelinde Muhtelif  
Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi” ihalesine ilişkin olarak Veysel Ol. İnş. Nak. Gıda San. ve  
Tic. Ltd. Şti.nin 30.01.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.01.203 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 02.02.2023 tarih ve 77153 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 02.02.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/222 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhalenin 2’nci kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a- Aşırı düşük teklif açıklamaları üzerinde yer alan imzaların temsile yetkili olan  
kişilere ait olmadığı, imzaların sahte olduğu, ayrıca söz konusu hususun idare tarafından  
sonradan tamamlatılacak nitelikte olmadığı,  
b- “15.450.1006” numaralı iş kalemine ilişkin olarak açıklama kapsamında sunulan  
bedelin, resmi kurumlarca yayımlanan birim fiyatın çok altında olduğu, imalatın söz konusu  
fiyatlar ile yapılmasının fen ve sanat kuralları ile hayatın olağan akışına uygun olmadığı,  
açıklama kapsamında kum ve ocak taşı girdileri için sunulan fiyat teklifinde yer alan  
tutarların gerçeği yansıtmadığı ve bu tutarların tespitine ilişkin tevsik edici belgelerin  
sunulmadığı, fiyat teklifinin ihaleye yönelik alındığına ilişkin bir ifadenin yer almadığı, fiyat  
teklifinde meslek mensubu onayının bulunmadığı, öte yandan işçilik girdileri için sunulan  
fiyat teklifinde yer alan tutarların asgari işçilik ücretinin altında olduğu, sunulan fiyat  
teklifinde yer alan tutarların gerçeği yansıtmadığı ve bu tutarların tespitine ilişkin tevsik edici  
belgelerin sunulmadığı,  
c- “15.210.1003, 15.150.1004 ve 15.180.1004” numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak  
yapılan açıklamaların uygun olmadığı, açıklamalar kapsamında tevsik edici belge  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
sunulmadığı,  
ç- Açıklamalar kapsamında sunulan fiyat teklifleri üzerinde yer alan fiyat tekliflerinin  
aynı formata sahip olduğu, tarih ve vadelerinin aynı olduğu, fiyat tekliflerinde ihaleye ilişkin  
bilgilerin yer almadığı, maliyet bileşenlerine ilişkin açıklama yapılmadığı, fiyat tekliflerinde  
meslek mensubu onaylarının yer almadığı, ek olarak sunulması gereken açıklayıcı belgeler ile  
fiyat tekliflerini imzalayan kişilerin yetkili olduğunu gösteren belgelerin de sunulmadığı,  
2) İhalenin 3’üncü kısmında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi tarafından  
sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olmadığı, şöyle ki;  
a- “KGM/51.106/B” numaralı iş kalemine ilişkin olarak tevsik edici belge sunmadığı  
ve açıklama yapılmadığı,  
b- İmalat miktarı 244,8m3 olan C16 hazır beton için açıklama yapılmadığı,  
c- İmalat miktarı 1.467,82m3 olan C20/25 hazır beton için tevsik edici belge  
sunulmadığı, 111 m3 C20 ve 28,50 m3 C25 hazır beton ile 365 m3 C25 hazır beton için fiyat  
teklifleri sunulduğu, ihalede kullanılacak imalat miktarının tamamına ilişkin açıklama  
yapılmadığı, fiyat tekliflerinde ihalede kullanılacağına ilişkin bir bilgiye yer verilmediği,  
döküm yeri ile beton santralinin yerine ilişkin bilginin olmadığı, uzak mesafeden beton nakli  
nedeniyle betonun mukavemetinin azalacağı,  
ç- “15.180.1003” numaralı iş kalemine ilişkin olarak fiyat teklifi ile açıklama  
yapıldığı, fiyat teklifinin tarihinin ihale tarihinden iki ay öncesine ait olduğu, fiyat teklifi  
ekinde imzaya yetkili olan şirket yetkilisinin belgelerinin sunulmadığı, ilgili iş kalemine  
ilişkin analiz hazırlanmadığı, işçiliğe ilişkin giderlerin de açıklanmadığı,  
d- “15.180.1004” numaralı iş kalemine ilişkin olarak sunulan analizde yer alan  
miktarın stok defterine dayanılarak hazırlandığının belirtildiği ancak stoklara ilişkin fatura ve  
diğer belgelerde yer alan ürünlerin niteliği ile imalat miktarının açıklama sunulacak girdiler  
ile uyumlu olmadığı,  
e- “15.160.1003” numaralı iş kalemine ilişkin tevsik edici belge sunulmadığı, imalat  
kaleminin içeriğinde Q8-Q12 mm nervürlü beton çelik çubuğu olduğu ancak açıklamalar  
kapsamında sunulan belgelerin Q14 mm nervürlü beton çelik çubuğa ilişkin olduğu, ayrıca  
ihale konusu işe ilişkin imalat miktarı ile açıklama kapsamında sunulan miktarların uyumsuz  
olduğu,  
f- “15.450.1006” numaralı iş kalemine ilişkin olarak fiyat teklifi ile açıklama  
yapıldığı, fiyat teklifinin tarihinin ihale tarihinden iki ay öncesine ait olduğu, fiyat teklifi  
ekinde imzaya yetkili olan şirket yetkilisinin belgelerinin sunulmadığı, ilgili iş kalemine  
ilişkin analiz hazırlanmadığı, işçiliğe ilişkin giderlerin de açıklanmadığı iddialarına yer  
verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan  
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme  
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin  
teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş  
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş  
kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının  
da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı  
analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren  
“sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale  
onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş  
kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı  
sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1  
den farklı olması dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Mezkûr Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Mardin İl Sınırları Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım Onarım İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Prefabrik eğik çit direği imali 1002 Adet, Beton çit direğinin yerleştirilmesi1002 Adet,  
Galvanizli kafes telden çit yapılması 4167 metrekare, Beton santralinde üretilen veya satın  
alınan ve beton pompasıyla basılan, C 12/15 basınç dayanım sınıfında, gri renkte, normal  
hazır beton dökülmesi (beton nakli dahil) 258,95 metreküp  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Mardin İl Sınırları” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif  
verilebilir.  
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 4 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;  
Bu ihalede aynı yüklenici ile birden fazla sözleşme imzalayabilecektir.” düzenlemesi,  
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında  
kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda;  
ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu  
teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu  
tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İncelenen ihalenin konusunun mezarlık bakım ve onarımı işi, ihale türünün yapım işi  
olduğu, işin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği, toplam 4 kısımdan oluşan  
ihalenin 28.12.2022 tarihinde gerçekleştirildiği ve ihale dokümanında teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre  
açıklama isteneceğinin düzenlendiği görülmüştür.  
26.01.2023 tarihli ihale komisyonu kararından;  
- İhalenin 2’nci kısmında (Midyat ilçesi mezarlıkları) teklif bedeli sınır değerin altında  
olan Altaş Müt. Bes. San. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve anılan istekli  
tarafından sunulan açıklamaların uygun bulunarak adı geçen isteklinin ilgili kısımda  
ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibi Veysel Ol. İnş. Nak.  
Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak  
belirlendiği,  
- İhalenin 3’üncü kısmında (Kızıltepe-Mazıdağı-Derik mezarlıkları) teklif bedeli sınır  
değerin altında olan Mehmet Emin Kızılkaya İnş. Nak. Tur. Pet. İth. İhr. San. Tic. Ltd.  
Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği ve anılan istekli tarafından sunulan  
açıklamaların uygun bulunarak adı geçen isteklinin ilgili kısımda ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif olarak belirlendiği, başvuru sahibi Veysel Ol. İnş. Nak. Gıda San. ve Tic. Ltd.  
Şti.nin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği  
anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı kapsamında, ihale konusu yapım işi kapsamında yer alan iş  
kalemlerinin tariflerini içeren teknik şartname ile ihale konusu işe ilişkin projelerin yer aldığı,  
yaklaşık maliyete ilişkin belgeler incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında bakım ve  
onarımı yapılacak mezarlıkların kısımlar ve köyler dikkate alınarak hesaplanmış iş  
kalemlerinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
İhalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak 02.01.2023 tarihinde EKAP üzerinden Altaş Müt.  
Bes. San. Ltd. Şti.ne gönderilen sorgulama yazısı ile “15.450.1006, 15.210.1003,  
15.555.1001, 15.180.1004 ve 15.150.1004” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak bilgi ve  
belgelere dayalı açıklama yapılmasının talep edildiği,  
İhalenin 3’üncü kısmına ilişkin olarak ise yine aynı tarihte EKAP üzerinden Mehmet  
Emin Kızılkaya İnş. Nak. Tur. Pet. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.ne gönderilen sorgulama yazısı  
ile “15.180.1004, 15.150.1004, 15.160.1003, 15.450.1006, KGM/51.106/B, 15.180.1003,  
15.150.1003 ve 15.180.1001” poz numaralı iş kalemlerine ilişkin olarak bilgi ve belgelere  
dayalı açıklama yapılmasının talep edildiği,  
Her iki istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklaması talebi yazısı ekinde, Tebliğ’in  
45.1.1.2’nci maddesinde belirtilen açıklama sunulmayacak analiz girdileri listesinin yer  
almadığı görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece  
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı  
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti  
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar  
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük  
teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır.  
Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan  
açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel  
olmaktadır.  
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif  
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş  
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti  
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının  
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale  
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında  
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,  
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz  
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık  
maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel  
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için (işçilik girdileri hariç)  
isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi  
tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin  
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı  
%3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,  
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak  
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan  
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek  
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin  
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği hususları anlaşılmaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmede bahse  
konu aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu haliyle usulüne uygun olarak  
gerçekleştirilmediği zira idare tarafından ihalenin 2’nci kısmına ilişkin olarak Altaş Müt. Bes.  
San. Ltd. Şti.ne, ihalenin 3’üncü kısmına ilişkin olarak ise Mehmet Emin Kızılkaya İnş. Nak.  
Tur. Pet. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.ne gönderilen sorgulama yazısı ekinde, açıklama  
istenilecek iş kalemlerine yer verildiği ancak sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdileri  
listesine yer verilmediği, bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif  
açıklamalarına ilişkin sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı,  
bu çerçevede aşırı düşük teklif açıklamasının yapılacak hesaplama ve belirlemeler neticesinde  
mevzuata uygun olarak yeniden istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, ihalenin şikâyete konu 2’nci ve 3’üncü kısımlarının yaklaşık maliyeti  
dikkate alındığında 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin 54.677,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam  
yaklaşık maliyet üzerinden 82.018,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla  
ödendiği tespit edilen 27.341,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin  
gerektiği anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 2’nci kısmında (Midyat  
İlçesi Mezarlıkları) Altaş Müt. Bes. San. Ltd. Şti.den, ihalenin 3’üncü kısmında (Kızıltepe-  
Mazıdağı-Derik Mezarlıkları) Mehmet Emin Kızılkaya İnş. Nak. Tur. Pet. İth. İhr. San. Tic.  
Ltd. Şti.den açıklama istenilecek iş kalemleri ile açıklama sunulmayacak analiz girdileri  
listesi hazırlanarak yeniden aşırı düşük teklif sorgulama istenilmesi ve bu aşamadan sonraki  
işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 10  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-417  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince  
düzeltici işlem belirlenmesine,  
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,  
Oybirliği ile karar verildi.