Ana Sayfa / Kararlar / Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı / 2022/1312834-Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi
Bilgi
İKN
2022/1312834
Başvuru Sahibi
Özok Yapı Tar. Mak. Pet. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Özok Yapı Tar. Mak. Pet. Tic. Ltd. Şti.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2022/1312834 İhale Kayıt Numaralı “Mardin İli Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım ve  
Onarım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Mardin Büyükşehir Belediye Başkanlığı Sağlık İşleri Daire Başkanlığı tarafından  
28.12.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mardin İli Genelinde Muhtelif  
Mezarlıkların Bakım ve Onarım İşi” ihalesine ilişkin olarak Özok Yapı Tar. Mak. Pet. Tic.  
Ltd. Şti.nin 30.01.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.01.2023 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.02.2023 tarih ve 78459 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 09.02.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/261 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihalenin 4’üncü kısmında ekonomik açıdan en  
avantajlı teklif sahibi tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun  
olmadığı, şöyle ki;  
a- Açıklamaya esas teşkil eden birim fiyatlar için üçüncü kişilerden alınan fiyat  
tekliflerinin ekinde tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
b- Üzerinde tarih ve sayı bilgileri mevzuata uygun olarak yazılmış tespit tutanakları  
sunulmadığı,  
c- Fiyat teklifleri ekinde meslek mensubuna ait, geçerlilik süresi devam eden faaliyet  
belgesi ile teklif veren istekliye ait imza beyannameleri ile teklif veren firmaya ait Ticaret  
Sicil Gazeteleri sunulmadığı,  
ç- Fiyat tekliflerinin, ihale tarihinden önceki son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname dönemine ait fiyatlara dayanarak oluşturulması gerektiği ancak sunulan fiyat  
teklifleri ile birlikte, son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ait olduğuna  
ilişkin bilgileri içeren tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
d- Fiyat teklifleri ile birlikte sunulması gereken tespit tutanaklarında, teklife esas birim  
fiyatların dayanağı olan fatura bilgilerinin de yer alması gerektiği ve bu fatura bilgilerinin,  
tutanakta tespit edilen birim fiyatlarla aynı olması gerektiği ancak anılan istekli tarafından,  
ihale tarihinden önceki son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde düzenlenmiş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
fatura bilgileri içeren tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
e- Sunulan fiyat teklifleri üzerinde, Tebliğ’in 45.1.13.1’inci maddesinde belirtilen  
beyanın yer almadığı,  
f- Açıklama kapsamında, tespite konu döneme ait defterlerin onay makamı ile onay  
işlemine ait yevmiye numaralarının da belirtildiği tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
g- Anılan istekli tarafından işçilik maliyetlerinin de fiyat tekliflerine konu edildiği,  
oysa işçilik maliyetlerinin fiyat teklifi ile açıklanmasının mümkün olmadığı, saatlik asgari  
ücretin altındaki ücretlerle yapılan açıklamanın reddedilmesi gerektiği,  
ğ- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin ekinde, teklifin üzerindeki tarih ve sayı  
ile uyumlu tarih ve sayı bilgisi içeren tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
h- Sunulan fiyat teklifleri üzerinde meslek mensubu kaşesi, mührü ve imzası  
bulunmadığı, ayrıca tekliflerin ekinde de, mevzuata uygun olarak meslek mensubu mührü,  
kaşesi, imzası bulunan tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
ı- Fiyat tekliflerinin ekinde, her bir mal/mamul için ayrı satır açılması gerektiği ancak  
bahse konu koşulu taşıyacak şekilde düzenlenmiş tespit tutanaklarının sunulmadığı,  
i- Sunulan fiyat tekliflerinin ekinde, Tebliğ’in 45.1.13’üncü maddesinde açıklanan ve  
teklif edilen malın/mamulün 1/20’si kadar alış/satış yapıldığını gösterecek şekilde  
düzenlenmiş tespit tutanaklarının sunulmadığı iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan  
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme  
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin  
teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde  
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş  
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının  
da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı  
analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren  
“sıralı analiz girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale  
onay belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş  
kalemleri/grupları tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı  
sayıya getirilecek biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1  
den farklı olması dikkate alınmayacaktır...” açıklaması,  
Mezkûr Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci  
maddesinde “45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Mardin İl Sınırları Genelinde Muhtelif Mezarlıkların Bakım Onarım İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Prefabrik eğik çit direği imali 1002 Adet, Beton çit direğinin yerleştirilmesi1002 Adet,  
Galvanizli kafes telden çit yapılması 4167 metrekare, Beton santralinde üretilen veya satın  
alınan ve beton pompasıyla basılan, C 12/15 basınç dayanım sınıfında, gri renkte, normal  
hazır beton dökülmesi (beton nakli dahil) 258,95 metreküp  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Mardin İl Sınırları” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.  
İstekliler tekliflerini, her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatlarının çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden vereceklerdir; ihale sonucu, ihale  
üzerine bırakılan istekliyle her bir iş kaleminin miktarı ile iş kalemleri için teklif edilen birim  
fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat sözleşme  
imzalanacaktır.” düzenlemesi,  
“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif  
verilebilir.  
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 4 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;  
Bu ihalede aynı yüklenici ile birden fazla sözleşme imzalayabilecektir.” düzenlemesi,  
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu  
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
İncelenen ihalenin konusunun mezarlık bakım ve onarımı işi, ihale türünün yapım işi  
olduğu, işin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edildiği, toplam 4 kısımdan oluşan  
ihalenin 28.12.2022 tarihinde gerçekleştirildiği ve ihale dokümanında teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesine göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
açıklama isteneceğinin düzenlendiği görülmüştür.  
26.01.2023 tarihli ihale komisyonu kararından; ihalenin 4’üncü kısmında (Dargeçit  
mezarlıkları) teklif bedeli sınır değerin altında olan Altaş Müt. Bes. San. Ltd. Şti.den aşırı  
düşük teklif açıklaması istenildiği ve anılan istekli tarafından sunulan açıklamaların uygun  
bulunarak adı geçen isteklinin ilgili kısımda ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak  
belirlendiği, başvuru sahibi Özok Yapı Tar. Mak. Pet. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı kapsamında, ihale konusu yapım işi kapsamında yer alan iş  
kalemlerinin tariflerini içeren teknik şartname ile ihale konusu işe ilişkin projelerin yer aldığı,  
yaklaşık maliyete ilişkin belgeler incelendiğinde, ihale konusu iş kapsamında bakım ve  
onarımı yapılacak mezarlıkların kısımlar ve köyler dikkate alınarak hesaplanmış iş  
kalemlerinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İhalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak 02.01.2023 tarihinde EKAP üzerinden Altaş  
Müt. Bes. San. Ltd. Şti.ne gönderilen sorgulama yazısı ile “15.120.1002, 15.150.1002,  
15.210.1003, 15.550.1202, 15.540.1102, 15.275.1002 ve 15.450.1006” poz numaralı iş  
kalemlerine ilişkin olarak bilgi ve belgelere dayalı açıklama yapılmasının talep edildiği,  
ancak aşırı düşük teklif açıklaması talebi yazısı ekinde, Tebliğ’in 45.1.1.2’nci maddesinde  
belirtilen açıklama sunulmayacak analiz girdileri listesinin yer almadığı görülmüştür.  
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece  
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı  
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti  
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar  
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük  
teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır.  
Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan  
açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel  
olmaktadır.  
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif  
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş  
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti  
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının  
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş  
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten  
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık  
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale  
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında  
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz  
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık  
maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel  
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için (işçilik girdileri hariç)  
isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider  
hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi  
tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç  
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda  
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin  
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı  
%3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,  
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak  
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan  
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek  
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin  
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı  
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına  
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin  
reddedileceği hususları anlaşılmaktadır.  
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirmede bahse  
konu aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu haliyle usulüne uygun olarak  
gerçekleştirilmediği zira idare tarafından ihalenin 4’üncü kısmına ilişkin olarak Altaş Müt.  
Bes. San. Ltd. Şti.ne gönderilen sorgulama yazısı ekinde, açıklama istenilecek iş kalemlerine  
yer verildiği ancak sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdileri listesine yer verilmediği,  
bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı  
bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı, bu çerçevede aşırı düşük teklif  
açıklamasının yapılacak hesaplama ve belirlemeler neticesinde mevzuata uygun olarak  
yeniden istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, ihalenin şikâyete konu kısmının yaklaşık maliyeti dikkate alındığında  
4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gereken itirazen şikâyet başvuru  
bedelinin 27.322,00 TL olduğu, başvuru sahibi tarafından toplam yaklaşık maliyet üzerinden  
82.018,00 TL’nin Kurum hesaplarına yatırıldığı, bu nedenle fazla ödendiği tespit edilen  
54.696,00 TL’nin yazılı talebi halinde başvuru sahibine iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin 4’üncü kısmında  
(Dargeçit Mezarlıkları) Altaş Müt. Bes. San. Ltd. Şti.den açıklama istenilecek iş kalemleri ile  
açıklama sunulmayacak analiz girdileri listesi hazırlanarak yeniden aşırı düşük teklif  
sorgulama istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden  
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2023/016  
: 11  
: 01.03.2023  
: 2023/UY.II-418  
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince  
düzeltici işlem belirlenmesine,  
2) Fazla ödenen başvuru bedelinin başvuru sahibinin yazılı talebi halinde iadesine,  
Oybirliği ile karar verildi.