Ana Sayfa
/
Kararlar
/
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü (İETT)
/
2024/911208-35.424.000 km Otobüs Bakım ve Onarımı
Bilgi
İKN
2024/911208
Başvuru Sahibi
Estep Destek Hizmetleri Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü (İETT)
İşin Adı
35.424.000 km Otobüs Bakım ve Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
BAŞVURU SAHİBİ:
Estep Destek Hizmetleri Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü (İETT),
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/911208 İhale Kayıt Numaralı “35.424.000 km Otobüs Bakım ve Onarımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından
15.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “35.424.000 km Otobüs Bakım ve
Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Estep Destek Hizmetleri Ltd. Şti.nin 09.08.2024 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.08.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 23.08.2024 tarih ve 158326 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.08.2024 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/958 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşağıda yer verilen ihale dokümanı
düzenlemelerinin mevzuata aykırı olduğu hususunda idareye şikâyet başvurusunda
bulunulduğu ancak idare tarafından, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in
12’nci maddesine aykırı şekilde, başvurularının gerekçesiz olarak reddedildiği,
1) İşin gerçek niteliğinin ihale dokümanının incelenmesiyle öğrenilmesinin sonucunda
ilanda ve ihale dokümanında yapılan benzer işe ilişkin düzenlemelerin, aşağıda yer verilen
gerekçelerle, ihale konusu işe uygun olmadığının anlaşıldığı,
- “Her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri”nin benzer iş olarak
belirlenmesinin hatalı olduğu, zira ihale konusu işin niteliğinin bakım ve onarım olduğu ve
otobüs satışı ile ilgisinin bulunmadığı,
- “Her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri”nin benzer iş olarak
belirlenmesinin hatalı olduğu, zira işin bütününe bakıldığında, karoser onarımının tali
nitelikte kaldığı, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satıra dahi konu olmadığı, ihale konusu
işin bir bütün olarak yedek parça ve malzeme temin edilerek otobüslerin bakım ve onarımını
kapsadığı, dolayısıyla araç karoseri bakım onarımının, bu işin yalnızca küçük bir kısmını
oluşturduğu, araç karoseri bakım onarımının benzer iş olarak kabul edilmesinin; lastik tamiri,
elektrik tamiri, fren bakım onarımı vs. gibi birbirinden bağımsız pek çok alt işin ayrı ayrı
benzer iş olarak kabul edilmesinden hiçbir farkı olmadığı,
- “Her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma
hizmetleri”nin benzer iş olarak belirlenmesinin hatalı olduğu, zira “şehir içi toplu taşıma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
hizmetleri”nin yakıt temini, bilet satışı, şoför çalıştırılması, garajların işletilmesi, otobüs
servislerinin bir bütün olarak organize edilmesi gibi daha çok “işletme” faaliyetlerine yönelik
bir kavram olduğu, ihale konusu işin ise bakım ve onarım olduğu, bu yönüyle benzer iş
tanımı ile ihale konusu işin ilgisiz olduğu,
2) Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer verilen hususlarda mevzuata aykırı olduğu;
- Birim fiyat teklif cetvelinde işçilik bedelleri ile idareye ait araçların bakım-
onarımında kullanılacak yedek parça ve aksesuarların maliyeti için satır açıldığı; yedek parça,
periyodik bakım, lastik, kalibrasyon, tamir, çekici ve yol yardım hizmetleri, araçların servise
hazırlanmaları, garaj elektrik ve su giderleri, manevra ve ikmal işleri, komponent
malzemelerin revizyonu vb. birçok alt unsurdan oluşan “bakım-onarım” kapsamındaki hiçbir
iş kalemi için ayrı satır açılmadığı, buna göre ihale konusu iş kapsamında kullanılacak onlarca
yedek parça ya da lastik için ayrı birim fiyat verilemeyeceği, sayılan işlerin tamamının
“bakım-onarım” adı altında “kilometre” bazlı olarak bir arada fiyatlandırılacağı,
İhale dokümanında, kullanılacak yedek parçanın sayısı, yapılacak bakım-onarım sayısı
ve diğer kalemlere ilişkin olarak hiçbir somut bilgi bulunmadığı, söz konusu ihalede yüklü
miktarda malzeme ve yedek parça alınacak olmasına rağmen, Kamu İhale Genel Tebliği’nin
78.22’nci maddesinde açıklanan gerekliliklerin yerine getirilmediği ve malzemeler için ayrı
satır açılmadığı, bu durumun sağlıklı teklif oluşturulmasını ve sözleşmenin sağlıklı şekilde
yürütülmesini engellediği, harcama denetimini imkânsız kıldığı, zira söz konusu işe bütün
olarak bakıldığında, işin idare malı otobüslerin malzeme dâhil tamir ve bakımını yapmaktan
ibaret olduğu, iş kapsamında kullanılacak yedek parça ve malzemenin sayı ve birim
fiyatlarının belli olması halinde, bütüncül olarak işe uygun ve gerçek maliyete en yakın
şekilde teklif fiyatı oluşturulmasının mümkün olacağı, söz konu işin yürütülmesinin
belediyenin asli sorumluluğu olduğu, geçmişten bu yana hangi yedek parça ve malzemenin
kaç adet kullanıldığının belli olduğu, dolayısıyla idarenin yedek parça, malzeme sayısı ve
fiyatını dikkate alan bir birim fiyat teklif cetveli hazırlamasının mümkün olduğu, böylece
“kilometre” bazlı ve tahmine dayalı değil, ne kadar malzeme kullanılmış ise ona göre ödeme
yapılabileceği, kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesinin bunu gerektirdiği,
- İhale dokümanında yer alan düzenlemeler incelendiğinde, ihale konusu iş
kapsamında çalıştırılacak personele yol bedelinin nakdi olarak ödeneceğinin anlaşıldığı,
personelin yemek ihtiyacının ise idarenin yemekhanelerinden karşılanacağı ve buna ilişkin
belirlenen bedelin de idarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak
yüklenicinin hakedişinden kesileceği, dolayısıyla hizmet alımı kapsamında çalışan işçilerin
yemek ihtiyaçlarının ayni olarak istekliler tarafından karşılanmasının öngörüldüğü, buna göre
isteklilerin tekliflerini hazırlarken iş kapsamında çalıştıracakları personelin yol ve yemek
giderine ilişkin bedel öngörmeleri gerektiği,
Asgari işçilik maliyetinin, çalıştırılacak personel için idarece belirlenen brüt asgari
ücretin yüzde (%) fazlası ücret, nakdi yol ve ayni yemek bedeli ile ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler toplamından oluştuğu, nakdi olarak ödenecek
ve ücret bordrosunda gösterilecek yol bedeline ilişkin düzenlemede atıfta bulunulan 193 sayılı
Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin (10) numaralı bendinde işverenlerce hizmet
erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin 2024 takvim yılında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
uygulanacak istisna tutarının belirlendiği, dolayısıyla 88 TL olarak belirlenen yol bedelinin
sadece 2024 yılı işçilik maliyeti için yapılacak hesaplamada dikkate alınabileceği, 2025 ve
2026 yıllarında sözleşmenin uygulanmasında geçerli olacak yol ücreti ile ilgili bir belirleme
yapılmadığı, bu nedenle ilgili yıllar için işçilik maliyetinin hesaplanabilmesinin mümkün
olmadığı, her bir işçilik maliyeti ve bu işe ait toplam teklif bedeli hesaplanamayacağından
ihaleye gerçekçi teklif verilmesinin ve tekliflerin mevzuata uygun olarak değerlendirilmesinin
mümkün olmayacağı, ayrıca işin 2025 ve 2026 yıllarına sarkan kısmı için yol bedelinin belli
olmaması nedeniyle işçilik maliyeti hesaplanamayacağından, ihaledeki tekliflerin asgari
işçilik maliyetinin altında kalıp kalmadığının tespitinin yapılamayacağı, bu durumun Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 78.3.1’inci maddesinin uygulanmasını imkânsız hale getirdiği ve
mevzuata aykırı olduğu,
İhale konusu iş bünyesinde 12 farklı ücret grubunun yer aldığı; 2024, 2025 ve 2026
yılları için farklı yemek ve yol bedeli öngörüldüğünden ilgili yıllar için asgari işçilik
maliyetinin farklı olacağı, 3 ayrı yıl için işçilik maliyeti hesaplanması gerekmesine karşın
birim fiyat teklif cetvelinde çalışacak her bir personel grubu için tek satır açıldığı, işin süresi
kısmında ise (ay/gün/saat) 18 şeklinde düzenleme yapıldığı; üç ayrı yıl için farklı asgari
işçilik maliyeti ortaya çıkmış olmasına karşın idarece hazırlanan birim fiyat teklif mektubu
eki cetvelde bu doğrultuda ayrı satırlar açılmamasının Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği ekinde bulunan birim fiyat teklif cetveli standart formunun 3 numaralı
dipnotunda yer alan “Farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açılacaktır.” ve Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesinde yer alan “… her bir işçilik maliyeti için birim
fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.” açıklamalarına aykırı olduğu,
Tip İdari Şartname’nin 31 numaralı dipnotunda açıkça ifade edildiği üzere yol
giderlerinin personele nakdi olarak ödenmesi halinde brüt tutarının açıkça yazılması gerektiği,
ancak İdari Şartname’de brüt yol bedelinin tutar olarak gösterilmediği, bu haliyle İdari
Şartname’nin 25.3.2’nci maddesinin Tip İdari Şartname’ye de aykırılık teşkil ettiği,
İhale konusu işin süresinin 18 ay olarak belirlendiği ancak işin hangi tarihte
başlayacağının belli olmadığı, dolayısıyla işin toplam süresinin kaç gününün 2024, kaç
gününün 2025 ve 2026 yıllarında gerçekleşeceğinin bilinmediği, her yıl için ayrı ayrı
belirlenmiş olan yemek ve yol bedellerinin ilgili yılda kaç gün için ödeneceğinin belli
olmadığı, bu nedenle teklif fiyatı oluşturulmasının mümkün olmadığı, ayrıca mevcut
düzenlemenin işçilerin maaş bordrolarına yansıyacak yol ve ayni karşılanacak yemek tutarını
çalışacak personelin kontrol etmesini engelleyici nitelik taşıdığı,
Bahse konu düzenlemelerin, asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel
giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, aşırı düşük tekliflerin belirlenmesi ve değerlendirmesini
esastan etkileyici nitelikte olduğu, her bir personel grubuna 2024, 2025 ve 2026 yılları için
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı ayrı satır açılmasının zorunlu olduğu, sonuç itibarıyla her bir
işçilik maliyeti ve bu işe ait toplam teklif bedeli hesaplanamayacağından ihaleye gerçekçi
teklif verilmesinin ve tekliflerin mevzuata uygun olarak değerlendirilmesinin mümkün
olmadığı,
- Birim fiyat teklif cetvelinin düzenlenme şeklinin aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesini ve benzer iş kıyaslamasını engellediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
“Bakım-onarım” kaleminin alt bileşenlerinin belirsiz olması sebebiyle olası bir aşırı
düşük teklif sorgulaması halinde idarenin değerlendirme ve kıyas yapmasının imkânsız hale
geldiği, gerek istekliler tarafından aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde açıklanabilmesi
gerekse idarelerce bu açıklamaların eşit muamele ilkesi çerçevesinde sağlıklı bir şekilde
değerlendirilebilmesi bakımından mevzuata uygun bir aşırı düşük teklif sorgulama işleminin
gerçekleştirilmiş olması gerektiği, ancak açıklamaya esas olacak teklif bileşenlerinin
belirlenmemiş olması nedeniyle aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde
hazırlanması ve sunulan açıklamaların da objektif kriterlere göre değerlendirilmesi imkânının
bulunmadığı, bu nedenle eşit muamele ilkesine aykırı işlemler yapılabileceği,
Ayrıca bu durumun isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılmasını ve
değerlendirilmesini imkânsız hale getirdiği, zira ihale kapsamında onlarca iş kaleminin
“bakım-onarım” olarak birleştirildiği ve “kilometre” bazlı birim fiyat belirlendiği, “bakım-
onarım” başlığı altındaki alt kalemlerin hiçbirinin tutar ve oranının belli olmadığı ve
ayrıştırma yapılamayacağı, bu nedenle isteklilerin sunacakları iş deneyim belgelerinin
başvuruya konu ihaleye uygunluğunun denetiminin de mümkün olmayacağı,
3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesi uyarınca fiyat farkı
uygulanmasının zorunlu olduğu, ancak İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde bulunan
fiyat farkı tablosunda Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci
maddesine göre yapılacak genel fiyat farkı hesabı için “a1” katsayısına yer verildiği, buna
göre başvuruya konu ihalede haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçilikler için
yapılan giderlerin de genel fiyat farkı hesaplamasına dâhil edildiği, bunun sonucunda işçilik
giderleri için hem 6’ncı madde gereğince asgari ücret fiyat farkı ödeneceği hem de 5’inci
madde uyarınca fiyat farkı hesaplanacağı, böylece işçilik gideri için mükerrer fiyat farkı
ödemesi yapılacağı, Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı
maddesi uyarınca 5’inci maddedeki fiyat farkının uygulanmaması gerektiği, ihale
dokümanında yer alan fiyat farkına ilişkin düzenlemelerin bütünüyle hukuka ve mevzuata
aykırı olduğu,
Ayrıca yemek bedelinin ihale dokümanında kesin tutar olarak belirlenmesinin fiyat
farkı uygulamasını hatalı hale getirdiği; şöyle ki, hâlihazırda 2024, 2025 ve 2026 yılları için
yemek giderinin artırılarak belirlendiği ancak yemek giderinin aynı zamanda fiyat farkı
uygulanacak hakediş bedeli içerisinde de yer aldığı, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesi
gereğince 2025 ve 2026 yılı için artırılmış yemek bedeli uygulanacağından enflasyon farkının
zaten peşinen dikkate alındığı, bir de bu artırılmış tutarın fiyat farkı hesabına dâhil
edilmesiyle, fiyat farkı hesaplamasının amacına ters düşeceği, yemek bedeli bakımından adeta
mükerrer fiyat farkı uygulanması anlamına geleceği, bu durumun yol bedeli için de geçerli
olduğu, bu nedenle sözleşme bedeline dâhil olan yol ve yemek bedelinin fiyat farkı
hesaplamasının dışında tutulması gerektiği,
4) Başvuruya konu ihalede, Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve
sorumluluklar” başlıklı maddesinde belirlenen işler için alt yüklenici çalıştırılabileceğinin
düzenlendiği, ancak hem teklif fiyata dâhil olan giderlerin sayıldığı İdari Şartname’nin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
25’inci maddesinde hem de alt yükleniciye yaptırılabilecek işlerin sayıldığı Sözleşme
Tasarısı’nda belirtilen iş kalemleri arasında ayrıştırma yapılmasının mümkün olmadığı, zira
bakım-onarım giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde “kilometre” birim bazlı olarak teklif
verilmesinin öngörüldüğü, bu durumun birçok alt iş kaleminden oluşan ihalede, bu kalemler
bakımından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasını imkânsız kıldığı, bu nedenle alt yüklenici
çalıştırılması düşünülse dahi, yüklenici tarafından alt yükleniciyle yapılacak sözleşmenin
fiyatlamasının yapılmasının, yapılan bu fiyatlamanın uygun olup olmadığının idarece
kontrolünün, iş sonunda alt yüklenici için düzenlenecek iş bitirme belgesinin bedelinin
belirlenmesinin mümkün olmayacağı,
5) İdari Şartnamenin 25.3.2.1’inci maddesinde “Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm
işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve
aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik
malzeme gideri vb.) yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi yapılmasına karşın İdari
Şartname’de ve Teknik Şartname’de hangi cihaz ve aletlerin kalibrasyon gerektirdiği,
bunların adeti, kalibrasyon yapılma süreleri gibi hususların açıklanmadığı, bu durumun istekli
olabilecekler bakımından belirsizlik oluşturduğu,
6) İhale konusu iş kapsamında araçların periyodik bakımlarının ve lastik
değişimlerinin yüklenici tarafından gerçekleştirileceği, bu iki iş kaleminin önemli bir gider
oluşturduğu, bu nedenle işe başlama tarihinden sonra ilk periyodik bakım ve lastik
değişiminin ne zaman yapılacağının önem arz ettiği, isteklilerin bu durumu dikkate alarak
teklif oluşturabilmeleri bakımından her bir aracın en son periyodik bakımının ve lastik
değişiminin hangi km ve tarihte yapıldığının bilinmesi gerektiği, aksi halde işin süresi
boyunca bu işlemlerin kaç defa yapılacağının belirsiz olacağı ancak Teknik Şartname’de
belirtilen hususlara ilişkin hiçbir açıklama bulunmadığı, bu durumun, teklif fiyatının
oluşturulmasını engellediğinden, mevzuata aykırı olduğu,
7) Sözleşme Tasarısı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinin boş
bırakıldığı, ayrıca Teknik Şartname’de de ihale kapsamında kullanılacak malzeme ve yedek
parçalar için garanti süresi öngörülmediği, ihale dokümanından anlaşıldığı üzere işin önemli
bir kısmını (yaklaşık %80) yedek parça ve malzeme temininin oluşturduğu, yüklenici
tarafından temin edilecek yedek parça ve malzemeler için garanti aranmamasının, kullanılan
parçaların ihale konusu işin süresinin sona ermesinden sonra da kullanılacak olması nedeniyle
kamu zararına neden olabileceği, sözleşme süresinin dolmasından sonra dahi yaşanacak bir
arıza halinde garanti kapsamında değişim yapılarak idare menfaatinin korunması mümkün
olacakken, idarenin bu hakkından feragat ettiği, yükleniciye kullanacağı malzeme ve yedek
parçaların garantili olması yükümlülüğü verilmemesinin istismara açık bir alan bıraktığı, ihale
konusu iş kapsamında kullanılacak malzeme ve özellikle yedek parçalar için garanti süresi
öngörülmemesinin kamunun menfaatleri ile örtüşmediği, bu durumun teklif fiyatını
belirlemeye engel olduğu, rekabeti engellediği, tekliflerin değerlendirilmesi sırasında
isteklilere eşit muamele edilmesini engelleyeceği,
8) Teknik Şartnamenin 3.7’nci maddesinde ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine
sahip kuruluşların ürünlerinin kullanılabileceğinin belirtildiği, lakin ISO/TS 16949:2002
belgesinin ürüne değil üreticiye verilen bir belge olduğu, dolayısıyla ürünün standartlara
uygunluğunu göstermediği ancak ihale dokümanında üreticinin bu belgeye sahip olması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
halinde ilgili ürünün orijinal ürünle bir tutulduğu, netice olarak ISO/TS 16949:2002 üretim
belgesine sahip üreticilerin ürettiği malzemelerin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
ayrıca söz konusu durumun; isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmalarına, gerektiğinde aşırı
düşük teklif açıklaması yapmalarına, yapılan açıklamaların değerlendirmesinin mevzuata
uygun olarak yapılmasına engel olduğu,
9) Teknik Şartnamenin 4.1’inci maddesinde yer verilen düzenlemenin, uygulamanın
ne şekilde gerçekleşeceğine dair hiçbir fikir vermediği, anılan Şartname’nin eki EK-4’te yer
alan kriterlerden herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda yükleniciye rücu edilecek
eksikliğin birim fiyatının nasıl belirleneceğinin belli olmadığı, anılan maddede Hizmet İşleri
Genel Şartnamesi’nin 37’nci maddesine göre belirleneceği belirtilmekte ise de söz konusu
maddenin buraya uygulanmasının mümkün olmadığı, ihalede malzeme veya bakım işleri için
bağımsız birim fiyat belirlenmediği, bu nedenle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 37’nci
maddesinin (a) ve (b) bentlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, puantaj ve çalışma
saatleri üzerinden de malzemeler, tamir, bakım işleri vb. değerlenemeyeceği için (c) bendinin
uygulanmasına da olanak bulunmadığı, yüklenici teklif ekinde rayiç sunmadığından ve başka
idarelerden malzeme/bakım-onarım rayiçleri alınmadığından (d) bendinin uygulanmasının
mümkün olmadığı, (e) bendinde bahsi geçen bir kontrollük birimi oluşturulmasının da söz
konusu olmadığı, anılan gerekçelerle Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata
aykırı düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu,
10) İdari Şartnamenin 25.3.3.1’inci maddesinde teklif fiyatına dâhil olan giderler
içerisinde “servis”e yer verildiği, ihale kapsamında “servis” bulunması halinde bunların sayı,
güzergâh ve kapasitesi gibi bilgilerinin de ihale dokümanında yer alması gerektiği, ancak
ihale dokümanında, belirtilen hususlara ilişkin hiçbir bilgi bulunmadığı, bunların yanı sıra
birim fiyat teklif cetvelinde “servis” için ayrı satır açılması gerekirken bunun da yapılmadığı,
bu durumun mevzuata aykırı olduğu, öte taraftan İdari Şartname’de personele yol bedeli
ödenmesinin de öngörüldüğü, ihale dokümanında teklif fiyata dâhil giderler arasında servis
öngörülürken aynı zamanda personele “yol bedeli” öngörülmesinin çelişki oluşturduğu
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya
işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin
bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde,
gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale
tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların
veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.”
hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvuru süresi” başlıklı
4’üncü maddesinde “(1) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet başvurusu usulüne uygun
olarak sözleşme imzalanmadan önce aday veya istekliler ile istekli olabileceklerin şikayete yol
açan durumların farkına vardığı veya farkına varmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik
başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün içinde ihaleyi yapan idareye yapılır.
(2) Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda Kamu İhale Bülteninde yayımlanan ilk ilan tarihini,
düzeltme ilanı yapılan hallerde düzeltme ilanının Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarihi,
… izleyen günden itibaren başlar.” açıklaması,
17.07.2024 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhale konusu hizmet alımın”
başlıklı 2’nci maddesinde “a) Adı: 35.424.000 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı
b) Niteliği, türü ve miktarı: 35.424.000 Km Otobüs (410 Adet OTOKAR KENT 290LF)
Bakım ve Onarımı Hizmeti Alımı
Ayrıntılı bilgiye EKAP’ta yer alan ihale dokümanı içinde bulunan idari şartnameden
ulaşılabilir. …” düzenlemesi,
Söz konusu İlan’ın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:” başlıklı 4’üncü maddesinde “… 4.3. Mesleki ve
teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:
4.3.1. İş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgiler:
Son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan
ve teklif edilen bedelin % 20 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere
ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesi.
4.4. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:
4.4.1.
a) Her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri,
b) Her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri,
c) Her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma
hizmetleri,
Yukarıda a, b ve c maddelerinde belirtilen işlerin her biri ayrı ayrı veya birlikte benzer
iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin
bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 35.424.000 Km Otobüs Bakım ve Onarımı Hizmeti Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
…
e) Miktarı: 35.424.000 Km Otobüs (410 Adet OTOKAR KENT 290LF) Bakım ve
Onarımı Hizmeti Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin
yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım ağı” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale İlanı’nda yer alan bilgilerden ihalenin konusunun 410 Adet Otokar Kent marka
otobüsün 35.424.000 kilometre bakım ve onarım hizmeti alımı olduğu, isteklilerin mesleki ve
teknik yeterliğine ilişkin olarak sunulması istenen iş deneyim belgelerinde, ihale konusu işe
benzer iş olarak kabul edilecek işlerin “her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri”,
“her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri”, “her türlü otobüs bakım ve onarımı ile
birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma hizmetleri” olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
(İhalede 31.07.2024 tarihinde Düzeltme İlanı yayımlanmış olmakla birlikte söz konusu
hususlarda değişiklik yapılmamıştır.)
4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan hükümleri gereğince ilanda yer alan
hususlara yönelik şikâyet başvurularının ilk ilan tarihinden itibaren 10 gün içinde yapılma
zorunluluğu bulunmaktadır.
Başvuru sahibinin, ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işlere yönelik iddiasının,
yukarıda yer verilen İhale İlanı’na yansıyan hükümlere yönelik olduğu, ilana yansıyan
hususlarla ilgili şikâyet başvurularında sürenin ilk ilan tarihinden itibaren başlayacağı,
incelenen ihalede şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihalenin ilan
tarihi olan 17.07.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından bu tarihi izleyen 10 gün içinde
idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 09.08.2024
tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu,
31.07.2024 tarihli Düzeltme İlanı ile, İhale İlanı’nda değişiklik yapılmakla birlikte
ihalenin niteliğine ve benzer işe ilişkin düzenlemeler muhafaza edildiğinden sürenin ilk ilan
tarihinden itibaren başlayacağı, dolayısıyla ilana yansıyan hususlara yönelik şikâyet başvuru
süresinin sona erdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:
…
e) 1) …
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu
Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel
sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare
için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz
eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye
yetkilidir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin
esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek
sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş
deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …”
hükmü,
Anılan Yönetmelik’in eki (Ek-1) Birim Fiyat Teklif Mektubu Standart Formu’nun
ekinde yer alan Birim Fiyat Teklif Cetveli Standart Formu’nun “İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması” başlıklı sütununa ilişkin 3 numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif
alınacak iş kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinin bu kısmı kullanılacaktır. …
Farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açılacaktır. …” açıklaması,
Anılan Yönetmelik’in eki (Ek-3) Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin
Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata
dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinin 25.3’üncü alt maddesine bağlı 34 numaralı
dipnotta “Mal alımı, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ve yapım işi
ihalelerinde “25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır. Personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımı ihalelerinde, bu madde ilgili uygulama yönetmeliği, Kamu İhale Genel Tebliği ve
Kurumun diğer düzenleyici işlemleri ile ilgili mevzuatında yer alan hükümlere uygun olarak
aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
…
25.3.2.Yemek ve yol giderleri:
………………………………………………………………………………………………...........
(Bu maddede, yemek ve/veya yol giderinin personele nakdi olarak ödenmesi ve
bordroda gösterilmesi isteniyorsa bu giderlerin nakdi olarak ödeneceği ve bordroda
gösterileceği, ayrıca söz konusu giderlerin günlük brüt tutarı ile ayda kaç gün üzerinden
hesaplanarak personele ödeneceği belirtilecektir.
Yemek ve/veya yol giderinin ayni olarak karşılanması öngörülüyorsa, bu giderin ayni
olarak karşılanacağı ve ayda kaç gün üzerinden hesaplanacağı burada belirtilecektir. Yemek
ve/veya yol bedelinin net olarak hesaplanacağına dair düzenleme yapılmayacaktır.)
Bu madde kapsamında bir gider öngörülmemesi halinde maddeye “25.3.2. Bu madde
boş bırakılmıştır” yazılacaktır. …” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri
niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
…
78.3. (Değişik: 12/06/2015-29384 R.G./6. md.; Değişik madde: 18/05/2024-32550
R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet
alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek
personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer
verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması
zorunludur.
78.3.1. (Ek madde: 18/05/2024-32550 R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer
verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan
satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari
işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif
sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.
…
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari
şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği
yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği
açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha
fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak
belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki
fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26
gün olarak hesaplama yapılacaktır. …
…
78.14. İdari şartnamelerde ücret ile nakdi olarak ödenecek yemek ve yol gibi
giderlerin net olarak ödeneceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. İdari şartnamede yer alan
bu bedellerin brüt olduğu belirtilmemiş olsa bile bu tutarlar brüt olarak kabul edilecek ve
buna göre işlem yapılacaktır.
…
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa
nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz
Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile
engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat
teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde
düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır.
Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci
fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş
kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere
ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde
değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre
sunacaklardır.
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram
ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak
gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate
alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi
ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak
kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde
“birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır
açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.
yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme
miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır. …” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
…
79.3.5. (Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024)
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif
açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu
olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte
geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme
damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı
ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır. …” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Temizlik Personeli olarak çalıştırılacak; 42 adet personele brüt asgari ücretin
%41 fazlası,
3 adet Engelli temizlik personeline brüt asgari ücretin %41 fazlası
Manevra Personeli olarak çalıştırılacak; 46 adet personele brüt asgari ücretin %75
fazlası
Kayıt ve Veri Personeli olarak çalıştırılacak; 19 adet personele brüt asgari ücretin
%75 fazlası,
5 adet Engelli kayıt ve veri personeline brüt asgari ücretin %75 fazlası
Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 4 adet personele brüt asgari ücretin
%56 fazlası
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
Kıdemli Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 9 adet personele brüt asgari
ücretin %121 fazlası
Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 40 adet personele brüt asgari ücretin %150
fazlası
Kıdemli Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 24 adet personele brüt asgari ücretin
%180 fazlası
Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 34 adet personele brüt asgari ücretin
%220 fazlası
Kıdemli Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 14 adet personele brüt asgari
ücretin %250 fazlası
Vardiya Amiri olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari ücretin %275
fazlası
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde;
21 adet temizlik personeli 378 gün süreyle,
23 adet manevra personeli 414 gün süreyle,
10 adet kayıt ve veri personeli 180 gün süreyle,
2 adet yardımcı teknik personel 36 gün süreyle,
5 adet kıdemli yardımcı teknik personeli 90 gün süreyle,
20 adet teknik personel 360 gün süreyle,
12 adet kıdemli teknik personel 216 gün süreyle,
17 adet uzman teknik personel 306 gün süreyle,
7 adet kıdemli uzman teknik personel 126 gün süreyle,
5 adet Vardiya Amiri personeli 90 gün süreyle
Çalıştıracak olup, bu giderler teklif fiyata dâhil edilecektir.
Yemek ve Yol Giderleri:
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil
edilecektir.
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin
hakkedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 250kişi x 104gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=
3.555.760,00TL+KDV tutar aylık hakkedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil
edilecektir.
25.3.2. Diğer giderler;
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait
olacaktır.
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler
yükleniciye aittir. … ” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe
başlama tarihinden itibaren 18 (OnSekiz) aydır
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı
10’uncu maddesinde “… 10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi:
Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (Beş) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe
başlanır. Yüklenici veya vekili ile İdare yetkilisi/yetkilileri arasında düzenlenen işyeri teslim
tutanağının imzalanmasıyla yükleniciye işyeri teslimi yapılmış olur. Ancak, işyeri teslim
tutanağında, işyeri tesliminin, tutanağın onaylanması halinde gerçekleşmiş olacağının
belirtilmesi halinde, tutanağın onaylandığının yükleniciye tebliğ edildiği tarihte işyeri teslimi
yapılmış sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekildedir.
A1
B2
Miktarı
Ay/gün/
sayısı saat
Teklif
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3
Edilen4
Birim
Fiyat
Tutar
ı
İşçi
Birimi
TEMİZLİK (Brüt asgari ücretin %41
fazlası)
TEMİZLİK engelli (Brüt asgari ücretin
%41 fazlası)
MANEVRA PERSONELİ (Brüt asgari
ücretin %75 fazlası)
KAYIT VE VERİ PERSONELİ (Brüt asgari
ücretin %75 fazlası)
KAYIT VE VERİ PERSONELİ engelli
(Brüt asgari ücretin %75 fazlası)
YARDIMCI TEKNİK PERSONEL (Brüt
asgari ücretin %56 fazlası)
KIDEMLİ YARDIMCI TEKNİK
PERSONEL (Brüt asgari ücretin %121
fazlası)
1
2
3
4
5
6
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
Ay
42
3
18
18
18
18
18
18
46
19
5
4
7
Ay
9
18
TEKNİK PERSONEL (Brüt asgari ücretin
%150 fazlası)
8
9
Ay
Ay
Ay
40
24
34
18
18
18
KIDEMLİ TEKNİK PERSONEL (Brüt
asgari ücretin %180 fazlası)
UZMAN TEKNİK PERSONEL (Brüt
asgari ücretin %220 fazlası)
KIDEMLİ UZMAN TEKNİK
10
11 PERSONEL(Brüt asgari ücretin %250
fazlası)
Ay
Ay
14
10
18
18
VARDİYA AMİRİ(Brüt asgari ücretin
12
%275 fazlası)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5
Teklif
Edilen4
Birim
Fiyat
Sıra
No
Tutar
ı
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
Birimi
Miktarı
OTOKAR KENT 290 LF KM BAKIM
ONARIM
Temizlik personeli Ulusal Bayram ve Genel gün
Tatil Günleri
Manevra personeli Ulusal Bayram ve
Genel Tatil Günleri
Kayıt ve veri personeli Ulusal Bayram ve
Genel Tatil Günleri
kilom
etre
1
2
35.424.000
378
414
180
36
gün
3
gün
4
Yardımcı teknik personel Ulusal Bayram ve gün
Genel Tatil Günleri
5
Kıdemli yardımcı teknik personeli Ulusal
Bayram ve Genel Tatil Günleri
Teknik personel Ulusal Bayram ve Genel
Tatil Günleri
Kıdemli teknik personel Ulusal Bayram ve gün
Genel Tatil Günleri
Uzman teknik personel Ulusal Bayram ve
Genel Tatil Günleri
Kıdemli uzman teknik personel Ulusal
Bayram ve Genel Tatil Günleri
gün
6
90
gün
7
360
216
306
126
90
8
gün
9
gün
10
11
Vardiya Amiri personeli Ulusal Bayram ve gün
Genel Tatil Günleri
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Hariç)7
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. İETT
İşletmeleri Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan OTOKAR marka 410 adet KENT 290LF
model aracın sözleşme süresince periyodik bakım, arıza ve hasar onarımları, garaj içi
parklanmaları, araçların servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım
hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizlikleri, yakıt temini hariç her türlü garaj
işletme, operasyon maliyetleri için hizmet alımı işidir. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan Şartname’nin “Arıza ve Kaza Sayıları” başlıklı 11’inci maddesinde ihale
konusu araçların 01.02.2023-31.05.2024 tarihleri arasındaki arıza tipleri, adetleri ve hasar
sayıları tablo olarak gösterilmiş olup söz konusu Şartname’nin ekinde araç bakımı
kapsamında yapılması istenen işler, gerekli malzemeler, araçların periyodik bakımına ilişkin
bilgiler ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Ayrıca Aynı Şartname’nin eki Ek-5 Araç Listesi’nde ihale kapsamında bakım-onarımı
yapılacak araçların marka, model, tip, model yılı, plaka numarası ve 31.05.2024 tarihi
itibarıyla toplam kilometre bilgilerini içeren tabloya yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, ihalenin konusunun 18 ay boyunca 250
personel ile 410 adet otobüsün periyodik bakım, arıza ve hasar onarımları, garaj içi
parklanmaları, araçların servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım
hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizlikleri, her türlü garaj işletme, operasyon
maliyetleri için hizmet alımı işi olduğu anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, söz konusu hizmet alımı kapsamında
çalıştırılacak personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceği; yemek ihtiyacının ise idarenin
yemekhanesinden karşılanacağı ve yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin
hakedişinden kesileceği düzenlenmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içinde işyeri
teslimi yapılarak işe başlanacağı belirtilmiştir.
Birim fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel ile ulusal bayram ve
genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalara ilişkin maliyet için ayrı satırlar açıldığı, ihalenin
konusunu oluşturan bakım-onarım maliyetine ilişkin giderler tek bir iş kalemi olarak kabul
edilmek suretiyle “35.424.000 kilometre bakım-onarım” olarak birim fiyat teklif cetvelinde
tek bir satır açıldığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78’inci maddesinde söz konusu
Tebliğ’de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemelerin,
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale
edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanacağı ifade
edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı,
yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve
yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere
ilişkin hizmet alımları olarak tanımlanmış olup, söz konusu tanımda yer alan kriterlerin aynı
anda gerçekleşmesi gerekmektedir.
Yaklaşık maliyet hesap cetvelinde yer alan bilgilerden, ihalenin yaklaşık maliyetinin
en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil
işçilik giderinden oluşmadığı (işin asli maliyetinin bakım-onarım giderlerinden oluştuğu),
dolayısıyla ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmesi için
gereken şartların sağlanmadığı bu sebeple ihale dokümanının anılan Tebliğ’in 78’inci
maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler
doğrultusunda hazırlanma zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu
konudaki iddiaları yerinde görülmemiştir.
Teknik Şartname’de ihale kapsamında yapılması istenen bakım-onarım işlerinin
ayrıntılarıyla tarif edildiği, iş kapsamında çalıştırılacak araçların marka, model, toplam
kilometre değerleri ile önceki yıla ait arıza tipleri ve adetlerine yer verildiği görülmüş olup
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
kullanılacak malzemelerin adet cinsinden net olarak ihale dokümanında belirtilmesinin işin
niteliği gereği mümkün olmadığı anlaşıldığından birim fiyat teklif cetvelinde bakım-onarım
giderlerinin birlikte fiyatlandırılması sebebiyle sağlıklı teklif oluşturulamayacağı ve
sözleşmenin sağlıklı şekilde yürütülemeyeceğine yönelik iddialar yerinde görülmemiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin (10) numaralı bendinde
belirlenen yol bedelinin sadece 2024 yılı işçilik maliyeti için yapılacak hesaplamada dikkate
alınabileceği, işin 2025 ve 2026 yıllarına sarkan kısmı için yol bedelinin belli olmaması
nedeniyle işçilik maliyetinin hesaplanamayacağına yönelik iddiaya ilişkin olarak; ihale
konusu iş kapsamında personele verilecek yol bedeli için fiyat farkı ödemesi
yapılmayacağından (3’üncü iddiaya ait değerlendirme kısmında açıklanmıştır.) ihaleye teklif
verecek istekliler tarafından basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü çerçevesinde sonraki
yıllar için yol bedelinde artış öngörmek suretiyle işçilik maliyetinin hesaplanabileceği ve
teklif bedelinin oluşturulabileceği anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.
Ayrıca ihale dokümanı kapsamında yapılan incelemede, mevzuata uygun şekilde birim
fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel için ayrı satırlar açıldığı görülmüş
olup 18 ay sürecek başvuru konusu ihalede işin gerçekleşeceği yıllar için birim fiyat teklif
cetvelinde ayrı ayrı satır açılmasının zorunlu olmadığı, ihale dokümanında belirlenen ücret
gruplarına ait işçilik maliyetinin İdari Şartname’de asgari ücretin yüzde fazlası olarak
belirlenen ücret, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret, ilgili sosyal güvenlik
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler ile iş süresince (18 ay)
ödenecek yol ve yemek bedeli dikkate alınarak belirlenebileceği değerlendirilerek bu konuya
yönelik iddialar da yerinde görülmemiştir.
İşin hangi tarihte başlayacağının belli olmaması nedeniyle teklif fiyatı
oluşturulmasının mümkün olmadığı iddiasına yönelik olarak; Sözleşme Tasarısı’nda
sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içinde işe başlanacağının belirtildiği, kamu
ihale mevzuatında yer alan emredici/düzenleyici nitelikteki süreler esas alınarak sözleşmenin
imzalanabileceği tarihin öngörülebileceği ve bu doğrultuda teklifin oluşturulabileceği
anlaşılmış olup, bu durumun tüm istekliler için geçerli olması hasebiyle herhangi bir
isteklinin avantaj sağlamasının söz konusu olmadığı hususu da göz önünde bulundurularak,
iddia yerinde görülmemiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde, aşırı düşük tekliflere yönelik
açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli
teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerektiği
ifade edilmiş olup isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini idarece belirlenen
bileşenleri esas alarak açıklamaları gerektiğinden birim fiyat teklif cetvelinin düzenlenme
şeklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde yapılmasını ve objektif kriterlere
göre değerlendirilmesini engellediğine yönelik iddia yerinde görülmemiştir.
Ayrıca Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan
maddesinde iş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş
kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı
hüküm altına alınmış olup bakım-onarım giderlerinin birim fiyat teklif cetvelinde birlikte
fiyatlandırılmasının isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılması ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
değerlendirilmesine etkisinin bulunmadığı anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Müteferrik İstisnalar” başlıklı altıncı bölümünün
“Ücretlerde:” başlıklı 23’üncü maddesinde “Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden istisna
edilmiştir.
…
10. Hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla
işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri (Ek parantez içi hüküm:5/12/2019-7194/11
md.) (İşverenlerce taşıma hizmeti verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük
ulaşım bedelinin 10 Türk lirasını (88 TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin toplu taşıma
kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması şarttır.
Ödemenin bu tutarı aşması hâlinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak
nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir. Bu
istisnanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı
yetkilidir.); …” hükmü,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
a) Sağlık Uygulama Tebliğinde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet
alımlarında; …
b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında; …
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
AYn
Yn
Yo
Gn
Go
Mn
Mo
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo
AYo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
…
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere
uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında
gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin
belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayıları
belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak
alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya
birkaçını,
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
…
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla
endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni
bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks Tablosunun
“Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde
“(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari
şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt
maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas
alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde
düzenleme yapılır.
a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat
farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.
b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan; …
(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.
81.2. (Ek madde: 18/05/2024-32550 R.G/40. md., yürürlük: 15/06/2024) 81.1 inci
madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı
ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların
işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire
(1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerekmektedir. Bu
kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar
dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur
olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını
temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir. …”
açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “İşçilik maliyetleri ile ilgili fiyat farkı hesabı” başlıklı 83’üncü
maddesinde “83.1. 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı
Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat
Farkına İlişkin Esaslar kapsamında işçilik maliyetlerine ilişkin geçen brüt maliyet, ihale
dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari
şartnamede asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel
tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil) ve ilgili sosyal güvenlik
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.
83.2. Anılan Esasların 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince brüt asgari ücretin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
belli bir yüzde fazlası oranında ücret alan personel için fiyat farkı, temel asgari ücretin yüzde
fazlası ile güncel asgari ücretin yüzde fazlası arasındaki farkın işverene maliyeti kadar
hesaplanır.
Örneğin ihale tarihindeki temel asgari ücretin 100 TL olması durumunda yüzde 30
fazla ücret alan işçi için yüzde 5’lik asgari ücret artışına göre ödenecek fiyat farkı;
Temel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 130 TL (temel asgari ücretin yüzde 30
fazlası) +30 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 160 TL
Güncel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 136,5 TL (güncel asgari ücretin yüzde
30 fazlası) +31,5 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 168 TL
Fiyat Farkı= 168 TL-160 TL=8 TL olarak hesaplanır.
83.3. Anılan Esasların 5 inci maddesinin uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen
işçiliğin fiyat farkı 6 ncı maddeye göre hesaplanacak, 5 inci maddeye göre hesaplanan fiyat
farkı formülünde a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı
uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisi olmayacak ve 5 ve 6 ncı
maddeler gereği ayrı ayrı hesaplanacak tutarların toplamı, ödenecek veya kesilecek toplam
fiyat farkını oluşturacaktır. İdari şartnamede hem a1 hem de a2 için katsayı belirlenmişse bu
durumda toplam fiyat farkı 5 ve 6 ncı maddeye göre hesaplanan fiyat farklarının toplamından
oluşacaktır.” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”
başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda
belirtilmiştir:
25.3.1.
Temizlik Personeli olarak çalıştırılacak; 42 adet personele brüt asgari ücretin %41
fazlası,
3 adet Engelli temizlik personeline brüt asgari ücretin %41 fazlası
Manevra Personeli olarak çalıştırılacak; 46 adet personele brüt asgari ücretin %75
fazlası
Kayıt ve Veri Personeli olarak çalıştırılacak; 19 adet personele brüt asgari ücretin
%75 fazlası,
5 adet Engelli kayıt ve veri personeline brüt asgari ücretin %75 fazlası
Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 4 adet personele brüt asgari ücretin
%56 fazlası
Kıdemli Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 9 adet personele brüt asgari
ücretin %121 fazlası
Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 40 adet personele brüt asgari ücretin %150
fazlası
Kıdemli Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 24 adet personele brüt asgari ücretin
%180 fazlası
Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 34 adet personele brüt asgari ücretin
%220 fazlası
Kıdemli Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 14 adet personele brüt asgari
ücretin %250 fazlası
Vardiya Amiri olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari ücretin %275
fazlası
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde;
21 adet temizlik personeli 378 gün süreyle,
23 adet manevra personeli 414 gün süreyle,
10 adet kayıt ve veri personeli 180 gün süreyle,
2 adet yardımcı teknik personel 36 gün süreyle,
5 adet kıdemli yardımcı teknik personeli 90 gün süreyle,
20 adet teknik personel 360 gün süreyle,
12 adet kıdemli teknik personel 216 gün süreyle,
17 adet uzman teknik personel 306 gün süreyle,
7 adet kıdemli uzman teknik personel 126 gün süreyle,
5 adet Vardiya Amiri personeli 90 gün süreyle
Çalıştıracak olup, bu giderler teklif fiyata dâhil edilecektir.
Yemek ve Yol Giderleri:
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil
edilecektir.
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin
hakkedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 250kişi x 104gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=
3.555.760,00TL+KDV tutar aylık hakkedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil
edilecektir. … ” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı
katsayısını,
ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
a1 (Haftalık çalışma saatinin
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6 ncı
maddesine göre hesaplanacaktır.
tamamı
idarede
kullanılan 0,1839
işçiliklerin ağırlık oranı)
a2 (Haftalık çalışma saatinin
tamamı idarede kullanılmayan 0
işçiliklerin ağırlık oranı)
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların
ağırlık oranı)
Endeks tablosunda alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin
niteliği ve gereklerine uygun olan
endeks: 29.3: Motorlu kara taşıtlarının
parça ve aksesuarları
b3
(Malzeme
veya
diğer
Go,
Gn
0,8161
hizmetlerin ağırlık oranı)
c
(Makine
ve
ekipmanın
amortismanına ilişkin ağırlık 0
oranı)
” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden ihalenin konusunun 410 adet
otobüsün bakım ve onarım hizmeti olduğu, söz konusu iş kapsamında 250 personel
çalıştırılacağı, personele, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinde yer alan,
sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden yol ücretinin nakdi
olarak ödeneceği, yemek ihtiyacının idarenin yemekhanesinden karşılanacağı, bir öğün yemek
bedelinin kişi başı 2024 yılı için 136,76 TL, 2025 yılı için 189,37 TL ve 2026 yılı için 262,22
TL olarak belirlendiği, bu bedelin (yenilen yemek sayısı kadar) aylık olarak yüklenicinin
hakedişinden kesileceği anlaşılmaktadır.
Ayrıca İdari Şartname’de ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat
farkı hesaplanacağı düzenlenmiş olup fiyat farkı formülündeki a1 katsayısı 0,1839 olarak
belirlenmiştir.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar doğrultusunda fiyat farkının, bahse konu Esaslar’ın
5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak hesaplanması gerekmektedir.
Söz konusu formüllerde yer alan a1 katsayısı, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını; a2 katsayısı, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını; b1 katsayısı, akaryakıtın ağırlık oranını; b2
katsayısı, diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını; b3 katsayısı, malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık oranını ve c katsayısı makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık
oranını temsil etmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, ‘a1’ katsayısı olarak belirlenen
işçilik fiyat farkının, anılan Esaslar’ın 6’ncı maddesinde belirtildiği şekilde hesaplanması
gerekmektedir.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesinde, fiyat farkı hesabı yapılırken
işçinin ihale tarihi itibarıyla brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti karşılaştırılarak
iki maliyet arasındaki farkın ödeneceği (veya kesileceği) hüküm altına alınmış olup Kamu
İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 83’üncü maddesinde ‘brüt maliyeti’ oluşturan
unsurlar sayma yoluyla belirlenmiştir. Buna göre brüt maliyet; ihale dokümanında yer alan
düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari şartnamede asgari ücretin yüzde
(%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma
saatlerine ilişkin ücretler dâhil) ve ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından
karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.
Ayrıca söz konusu Tebliğ maddesinden; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinin
uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen işçiliğin fiyat farkının anılan Esaslar’ın 6’ncı
maddesine göre hesaplanacağı, 5’inci maddeye göre hesaplanan fiyat farkı formülünde a1’e
yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı uygulanmayacağından
fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisinin olmayacağı, 5’inci ve 6’ncı maddeler gereğince ayrı
ayrı hesaplanacak tutarların toplamının, ödenecek veya kesilecek toplam fiyat farkını
oluşturacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından, İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde ‘a1’
katsayısına yer verilmesi sebebiyle, işçilik giderleri için 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci ve
6’ncı maddelerinin birlikte uygulanmasından ötürü mükerrer fiyat farkı ödemesi yapılacağı
iddia edilmekte ise de yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği maddesindeki
açıklamalar (a1 için herhangi bir artış katsayısı uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına
herhangi bir etkisinin olmayacağı) doğrultusunda mükerrer fiyat farkı ödenmesinin söz
konusu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konuya yönelik iddiası yerinde
görülmemiştir.
Keza 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesi gereğince hesaplanacak fiyat
farkında esas alınacak brüt maliyet kapsamında, yemek ve yol bedeli gibi işçilikle ilişkili
giderler sayılmadığından söz konusu giderler için de mükerrer fiyat farkı ödenmesinin söz
konusu olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının da yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi ve teknolojik
ürün deneyim belgesinin düzenlenme koşulları” başlıklı 45’inci maddesinde “… (3)
Alt
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt
yüklenici arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında
düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest
muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali
müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek
olarak alt yüklenici ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel
çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve
idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması zorunludur.
(4) Bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen ve kabulü yapılan
işlerde gerçekleştirilen işin parasal tutarının sözleşme bedeline oranına bakılmaksızın
yüklenici iş bitirme belgesi, ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılabileceği öngörülen
işlerde, belgeyi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı ile çalıştırılan alt
yükleniciler tarafından gerçekleştirilen iş kısımları için ise, alt yüklenici iş bitirme belgesi
düzenlenir.
…
(7) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhüt edilen işlerin alt
yüklenicileri için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip bitirmek ve idare
tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü yapılmak şartıyla,
yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi
sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır. Yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan
sözleşmelerde, nevi itibariyle bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesi zorunludur.
Birden fazla alt yüklenici olması durumunda, alt yüklenicilere verilecek iş deneyim
belgelerinin tutarlarının toplamı asıl işin toplam sözleşme bedelini aşamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler ve benzer işe ilişkin
hususlar” başlıklı 72’nci maddesinde “… 72.5. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliğinin 45 inci maddesi çerçevesinde, ihale dokümanında alt yüklenici
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı
ile çalıştırılan alt yükleniciler için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip
bitirmek ve idare tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü
yapılmak şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek
üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınarak “Alt Yüklenici İş Bitirme” belgesi
düzenlenecektir. Ancak, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı alınmaksızın
çalıştırılan alt yükleniciler için alt yüklenici iş deneyim belgesi düzenlenemeyecek ve bu
kapsamdaki işler idarelerce iş deneyimi olarak kabul edilemeyecektir.
72.6. Alt yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla iş sahibi idareye
yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan bedel içeren
sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin
noter, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, SM, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı
suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak alt yüklenici ile yüklenici
arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik
Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin
sunulması gerekmektedir.” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
maddesinde “18.1. İstekliler, ihale konusu iş kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı
düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren
isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt
yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin
yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı
15’inci maddesinde “15.1. Yüklenici temizlik, manevra, likit ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve
atık tesisi, sabit tesislerin bakım-onarım ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj
dezenfektan işleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-onarım
faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.
İdarenin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümleri ile bu alt
yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri Genel
Şartnamesindeki Alt Yükleniciler başlıklı 18’inci maddesinde ve alt yüklenicileri ilgilendiren
diğer maddelerdeki hükümler uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.11. Yüklenici
temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık tesisi, sabit tesislerin bakım-
onarım ve işletimi, klima, agrega indirme - bindirme işçiliği ve araç ve garajların dezenfekte
ve ilaçlama hizmetleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-
onarım faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)
alt yüklenici kullanabilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık
tesisi, sabit tesislerin bakım-onarımı ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj
dezenfektan işleri için alt yüklenici çalıştırılabileceği, bunların dışındaki hizmetlerin alt
yüklenicilere yaptırılamayacağı belirtilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden; ihale dokümanında alt yüklenici
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, idarenin onayı ile çalıştırılan alt yükleniciler tarafından
gerçekleştirilen iş kısımları için alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebileceği,
Alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için; yüklenici ile alt yüklenici
arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin, bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura
örneklerinin (veya onaylı suretlerinin) ve personel çalıştırılan işlerde personel çalıştırıldığını
gösteren belgelerin sunulmasının zorunlu olduğu,
Alt yüklenicilere verilecek iş deneyim belgesi tutarı olarak, yaptıkları işin esas
sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
bedelin esas alınacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından ihale kapsamındaki iş kalemlerinin ayrıştırılamaması
nedeniyle alt yükleniciyle yapılacak sözleşmenin fiyatlamasının yapılamayacağı ve alt
yükleniciye düzenlenecek iş bitirme belgesinin bedelinin belirlenmesinin mümkün
olmayacağı iddia edilmekte ise de; ihale dokümanında ihalenin konusunu oluşturan hangi alt
iş kalemleri için alt yüklenici çalıştırılabileceğinin belirtildiği görülmüş olup alt yüklenici iş
bitirme belgesinin yüklenici ile yapılan sözleşmeye binaen ve sözleşmede yazılı tutar esas
alınarak düzenleneceği anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.
5) Başvuru sahibinin 5’inci ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve
mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından
verilecektir.
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.
İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım
ağı” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“… 25.3.2. Diğer giderler;
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait
olacaktır. … ” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.6.1. Periyodik
bakımlar; şartname ekindeki EK-1’de belirtilen km ve talimatlar doğrultusunda aracın bakım
işlemlerinin yapılmasıdır. Araçların bakım ve onarım işlemleri araç üretici firmanın araç
bakım kılavuzu ve talimatlarına göre yapılacaktır. Söz konusu dokümanlar İdare tarafından
sözleşmeden önce talep eden İstekliye veya sözleşmeden sonra yükleniciye dijital olarak
verilecektir. Bakım ve onarım föyleri ıslak imzalı olarak İdareye teslim edilecektir.
…
3.26. Lastik yönetimi; Lastik Yönetimi EK-2 Garaj İşletim Modelinde (GİM) belirtilen
şekilde yapılacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
7.2. Yüklenici işin ifası sırasında garaj işletimini EK-2’ye göre yapacaktır. İdare’nin sahip
olduğu ve olacağı kalite sistemlerinin gerektirdiği yasal mevzuatın tüm gerekliliklerini yerine
getirecektir. İdare her belge için iç denetim ve dış denetim yapabilir. Ayrıca Yüklenici,
sözleşme kapsamındaki garajlarda İdarenin sahip olduğu Egzoz gazı ölçüm yapma yetki
belgelerinin (TS13231 ve TS13168) güncellemesini sağlamak için gerekli işleri eksiksiz yerine
getirecek, doküman ve belgeleri zamanında İdareye teslim edecektir (personel sigorta
dökümleri, ölçüm cihazı kalibrasyonu, ölçüm yetkili personel- diploma, sağlık raporları,
haşere mücadele belgeleri, yangın söndürme cihazları ve firma belgeleri, yol yardıma ilişkin
belgeler, müşteri memnuniyet anketleri, alet ve cihazların kalibrasyon belgeleri, basınçlı
kaplar ve kaldırma ekipmanlarının bakım ve kalibrasyon formları, motor ve rektifiye
yapılıyorsa cihazların kalibrasyonu, dış kaynaklı işlemlerin sözleşmeleri, araç arıza tespit
cihazı güncel diagnostic çıktıları, bina topraklama raporları, elektrik iç tesisat muayene
uygunluk raporu vb.)
…
7.22. İdare tarafından Yükleninceye tahsis edilen yerlerde makine ve teçhizat
bulunması halinde Yükleniciye tutmakla teslim edilecek ve sözleşme sonunda çalışır şekilde
teslim alınacaktır. Yüklenici personelin İdare tarafından verilen makine ve teçhizatlar dışında
kullanacakları her türlü el aleti ve teçhizatlar yüklenici tarafından temin edilecektir.
Kalibrasyon gereken el aletleri ve teçhizatların kalibrasyonları da yüklenici
sorumluluğundadır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Yüklenicinin
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su,
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti,
atık, jeneratör ve forklift yakıtı vb.) yükleniciye ait olacaktır. …
8.27. İstekliler, işin yapılacağı araçlar hakkında ihaleden önce keşif yapabilirler.”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kesintiler” başlıklı 9’uncu maddesinde “… 9.6. Yüklenici
kullanmış olduğu bütün cihaz ve ekipmanların kalibrasyonundan ve testlerinden sorumludur.
Bu konu hakkındaki bütün dokümanlar İdareye teslim edecektir. Kalibrasyon ve ölçümlerin
İdare tarafından yaptırılması halinde (yakıt otomasyon sistemi bu kapsamın dışındadır) bu
bedeller İdare tarafından yüklenicinin hakedişinden kesilecektir. …” düzenlemesi yer
almaktadır.
Teknik Şartname’nin eki Ek-1 Araç Bakım Föyleri’nde araçların periyodik bakımına
ilişkin kilometre değerlerine ve yapılması istenen işlemlere yer verilmiştir.
Teknik Şartname’de kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletlerin kalibrasyon
ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, araçların periyodik bakımlarının ve lastik
değişimlerinin de yüklenicinin sorumluluğunda olduğu ifade edilmiş; isteklilere, işin
yapılacağı araçlar hakkında ihaleden önce keşif yapabilme imkânı sunulmuştur.
İdari Şartname’nin yukarıda yer verilen “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı
maddesinde yer alan düzenlemelerden işin yapılacağı yeri ve çevresini görmenin, inceleme
yapmanın, teklifi hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
etmenin isteklinin sorumluluğunda olduğu,
İsteklinin, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine,
işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin
miktar ve türü ile ilgili maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek
riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış
sayılacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından kalibrasyon gerektiren cihazlar ile periyodik bakım ve
lastik değişimi sayısının belirsiz olması nedeniyle teklif fiyatı oluşturulamadığı ileri
sürülmekle birlikte ihale konusu işle ilgili bilgi ve tecrübe sahibi olması beklenen istekli
olabilecekler tarafından hangi cihazların kalibrasyon gerektirdiğinin bilinebileceği, Teknik
Şartname’de istekliler tarafından işin yapılacağı araçlarda keşif yapılabileceğine ilişkin
düzenlemeye yer verildiği, bu kapsamda periyodik bakım ve lastik değişimine ilişkin
bilgilerin de edinilebileceği, ayrıca yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemeleri
doğrultusunda söz konusu bilgileri temin etmenin isteklilerin sorumluluğunda olduğu
anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.
6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin “Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü
maddesinde “Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması
tarihine kadar, tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin
kötülüğünden ve gerekse işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek
bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak
zorundadır.
Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile
yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden
başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre
verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen
başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği
takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu
yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme
yapmaya yetkilidir.
Yüklenicinin yaptığı işlerde, kabul tarihine kadar geçen zaman içinde, herhangi bir
aksaklık görüldüğü takdirde, bu aksaklıklar yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilip
onarılmakla birlikte idare, işin niteliğine göre, aksaklığı tespit edilen bu gibi işlerin kabul
işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu takdirde kabulü ertelenen kısım için, idarenin
uygun göreceği bir miktarda teminat alıkonulur. Yapılan işlerde, yüklenicinin kusurundan
kaynaklanan ve ivedilikle ele alınması gereken aksaklıklar meydana geldiğinde, yüklenicinin
o anda işle ilgilenip konuyu ele alma imkanı yoksa bu takdirde idare, yazılı olarak haber
vermek suretiyle yüklenici adına bu aksaklığı giderir.
Yüklenici, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme
seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği,
taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri
nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca hakkında 4735 sayılı Kanunun 27
nci madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in eki Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Garanti ile ilgili
şartlar” başlıklı 34’üncü maddesine ilişkin 40 numaralı dipnotta “Alınan hizmet ile ilgili
olarak eğer bir garanti söz konusu ise; garanti süresi ve garanti ile ilgili diğer hükümlere bu
maddede yer verilecektir.” açıklaması,
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin Tazmin
Sorumluluğu” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Yüklenici, taahhüdü çerçevesinde kusurlu
veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım
hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine
uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan
doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre Yükleniciye ikmal ve tazmin
ettirileceği gibi, haklarında 4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi hükümleri de uygulanır.”
düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. Bu
madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nda yer verilen düzenlemelerden alınan hizmet ile ilgili garanti
öngörülmediği anlaşılmaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin yukarıda aktarılan maddesinde hizmet
alımlarında garanti süresi belirlenmesine ilişkin zorunluluk getirilmediği anlaşılmış olup
gerek Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 33’üncü maddesi gerekse Sözleşme Tasarısı’nın
31’inci maddesi uyarınca yüklenicinin standartlara uygun malzeme seçme ve kullanma
zorunluluğunun bulunduğu, aksi durumda ortaya çıkan zarardan doğrudan sorumlu olacağı ve
bu zararın yükleniciden tazmin edileceği hususları da göz önünde bulundurularak söz konusu
iddia yerinde görülmemiştir.
7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesi
aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu
maddesinde “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede
yer alır. Bu düzenlemelerde, işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas
alınır. Bu yükümlülüklere ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye
sunulması gerektiğinin teknik şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur. …” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesindeki mesleki ve teknik
yükümlülükler” başlıklı 77’nci maddesinde “77.1. İdarelerce sözleşmenin yürütülmesi
aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen ve idari şartnamede yeterlik
kriteri olarak belirlenmeyen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler ancak
teknik şartnamede yapılabilecek ve bu kapsamda yüklenici tarafından hangi belgelerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
idareye sunulması gerektiği teknik şartnamede açıkça düzenlenecektir.” açıklaması,
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.7. Araçlardaki
bütün filtreler, ana komponentlerin ve/veya parçalarının (motor, şanzıman, diferansiyel, aks),
fren sistemlerinin ve/veya parçalarının (balata, disk, kaliper, servolar, valfler), arıza, onarım,
hasar, revizyon ve periyodik bakımlarında araç orijinali veya araç üreticisinin onayladığı
yedek parçalar veya ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek parçalar veya ISO/TS
16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünleri kullanacaktır. İdare yükleniciden söz
konusu malzemelerin belgelendirilmesini isteyebilir. Maddede sözü geçen ürünlerden
kaynaklanan kronik arızalarda da (araçların %5’inden fazlasında söz konusu arızanın
meydana gelmesi halinde) İdare kullanılan malzemelerin aracın yapısına uygun yeni ürünler
ile değişimini talep edebilir. Bu değişimleri Yüklenici bedelsiz yerine getirmek zorundadır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’de, ihale konusu bakım-onarım işi kapsamında araç orijinali veya
araç üreticisinin onayladığı yedek parçalar, ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek
parçalar veya ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünlerinin
kullanılacağı; yüklenicinin söz konusu malzemeleri belgelendirmesinin istenebileceği
düzenlenmiştir.
Türk Standardları Enstitüsü’nün internet sitesinde, “TSE ISO/TS 16949” standardının
otomotiv ile ilgili ürünlerin tasarımı ve geliştirmesi, üretimi ve uygun olduğunda montaj ve
servisi için kalite yönetim sistemi şartlarını tanımladığı bilgisine yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idari şartnamede yeterlik kriteri olarak
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklerin teknik şartnamede düzenlenebileceği
anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede, yüklenicinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve
teknik yükümlülükleri kapsamında, ihale konusu bakım-onarım işinde kullanılacak
malzemelerin kalite ve standartlarına yönelik olarak Teknik Şartname’de düzenleme
yapıldığı; söz konusu düzenlemede yer verilen standardın otomotiv ile ilgili ürünlerin
tasarımı, geliştirmesi, üretimi, montaj ve servisine ilişkin olduğu, başvuruya konu Teknik
Şartname maddesiyle malzeme tedariki konusunda yükleniciye seçimlik bir hak tanınırken
belirli bir kalite seviyesinin korunmasının amaçlandığı anlaşılmış olup söz konusu standardın
sağlanmasının talep edilmesinin isteklilerin teklif oluşturmalarına, aşırı düşük teklif
açıklaması yapılmasına veya değerlendirilmesine etkisi bulunmadığı değerlendirilerek iddia
yerinde görülmemiştir.
8) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde
“Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi
için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe
başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere,
malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır. …”
hükmü,
Aynı Şartname’nin “Fiyatı belli olmayan işlerde yeni birim fiyat tespiti” başlıklı
37’nci maddesinde “İşin devamı sırasında, yapılması idarece istenen veya 53 üncü maddeye
göre sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde yer almayan
yeni iş kalemlerine ait birim fiyatlar;
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye verdiği ve
yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak
analizler,
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş
kalemlerine ait analizler,
c) Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme
miktarları ile personel ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler,
d) İdarede ve diğer idarelerde mevcut rayiçler ile yüklenicinin teklifinin ekinde idareye
verdiği teklif rayiçler,
e) İdarece kabul edilmek şartıyla ilgisine göre, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya
meslek odasınca onaylanmış memleket rayiçleri, kullanılarak yukarıdaki öncelik sırasına göre
kontrollük ile yüklenici tarafından tespit edilir. Bu hususta düzenlenen yeni fiyat tutanağı
idarenin onayına sunulur ve onaydan sonra geçerli olur.
Fiyat tutanağının idarenin onayına sunulduğu tarihten itibaren otuz (30) gün
içerisinde taraflar yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlayamazlarsa bu hususta bir
anlaşmazlık zaptı düzenlenerek taraflarca imzalanır ve konu sözleşmedeki anlaşmazlıkların
çözümüne ilişkin hükümlere göre çözümlenir. Ancak bu süre içinde yüklenici, idare tarafından
tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam etmek zorundadır.” hükmü,
Aynı Şartname’nin “İşlerin eksik olarak kabulü” başlıklı 47’nci maddesinde “Kabul
için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman kaybını gerektiren ancak
işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve eksiklikler tespit edilecek olursa,
yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare
tarafından, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur ve eksikliğin
fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate alınarak
belirlenecek uygun bir bedel kesilerek bu haliyle kabul edilebilir. İşin, kusur ve eksiklikleri
karşılığı olmak üzere, bir bedelin kesilerek kabul edilmesi yükleniciyi varsa garanti
yükümlülüklerinden kurtarmaz. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve kesilecek bedelin
kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu işleme razı olmazsa, her türlü gideri
kendisine ait olmak üzere, kusur ve eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
zorundadır.
Bu kabul işlemlerinde, varsa sözleşmesindeki özel hükümler de göz önünde
bulundurulur.” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı
19’uncu maddesinde “19.1. İşin yürütülmesi sırasında Genel Şartnamedeki usul ve esaslar
çerçevesinde Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulması öngörülen kayıt ve
tutanaklar aşağıda sıralanmıştır.
a) Hakediş tutanakları,
b)İşin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve
eksiklikler ve Kontrol Teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususlar ile ilgili kayıt ve
tutanaklar.
Bu kayıt ve tutanaklar Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulur.
Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya
Yükleniciye verilir.
Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan
hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazi kayıtla
imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine
gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini
yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş
sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.
Kayıtlara itiraz kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş
ödemelerinde, hem de sözleşmenin sona erdiği tarihte Kabul Komisyonu tarafından
gerçekleştirilecek kabul işlemlerinde esas alınır.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı
20’nci maddesinde “… 20.2. … Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine
düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Süreklilik
arz eden işlerde, Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa
edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan
kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları
imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların
doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır. …” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Araçların ve Garajın Teslimi - Teslim Alınması” başlıklı
4’üncü maddesinde “4.1. Yüklenici sözleşme ile birlikte EK-5’de (kapı numarası, plakası,
kilometresi, şasi no, marka, model ve tip bilgilerinin olduğu liste) tanımlanan araçları mevcut
haliyle kabul etmiş olup, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde araçların %100’nü EK-4 Rutin
Kontrol Kriterleri Formu’na göre İdareye teslim edecektir. Tespit edilen eksikliklerin bedeli
sözleşme sonunda yükleniciye rücu edilecektir. Birim fiyat tespiti İdare tarafından Hizmet
Genel Şartnamesinin Fiyatı Belli Olmayan İşlerde Yeni Birim Fiyat Tespiti başlığı Madde
37’ye göre belirlenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin eki EK-4 Rutin Kontrol Kriterleri Formu’nda araçların kontrol
bulguları ile söz konusu bulguların önem dereceleri belirtilmiştir.
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinden, yüklenicinin bakım ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
onarımından sorumlu olduğu araçları, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde anılan
Şartname’nin ekinde yer verilen kontrol kriterlerine uygun şekilde teslim etmesinin talep
edildiği anlaşılmaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden
yüklenicinin, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe
kadar işlere, malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında
olduğu, kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar ile
kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyeceği, aksi durumda idarenin maruz
kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali
sonuçlarından doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı,
İşin kabulü için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman
kaybını gerektiren ancak işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve
eksiklikler tespit edilecek olursa, yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir
bedel kesilmek şartı ile, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur
ve eksikliğin fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate
alınarak belirlenecek uygun bir bedel kesilerek, işin bu haliyle kabul edilebileceği
anlaşılmaktadır.
Ayrıca anılan Şartname’nin 37’nci maddesinde işin devamı sırasında, yapılması
idarece istenen veya sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde
yer almayan yeni iş kalemlerine ait birim fiyatların, bu maddede belirtilen yöntemler
kullanılarak tespit edileceği, yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlanamaması halinde
idare tarafından tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam edilerek
uyuşmazlığın çözümü için ilgili mercilere (idarenin bulunduğu yer mahkemesi) başvuruda
bulunulabileceği ifade edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata aykırı
olarak düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu iddia edilmekte ise de; söz
konusu düzenlemede Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan maddeleri ile
uyumlu olarak yüklenicinin sorumluluklarına yer verildiği, Teknik Şartname düzenlemeleri
gereğince yüklenicinin kendisine teslim edilmiş olan araçları sözleşme bitiminde bu
Şartname’de belirtilen kusur ve eksiklikler giderilmiş olarak teslim etme sorumluluğunun
bulunduğu, aksi durumda Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 47’nci maddesi gereğince idare
tarafından yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedelin kesileceği,
başvuruya konu maddede de söz konusu kesintinin tutarının aynı Şartname’nin 37’nci
maddesine göre belirleneceğinin düzenlendiği görüldüğünden iddia yerinde görülmemiştir.
9) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. …
Yemek ve Yol Giderleri:
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil
edilecektir.
…
25.3.2. Diğer giderler;
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait
olacaktır. …” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Yüklenicinin
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su,
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti,
atık, jeneratör ve forklift yakıtı vb.) yükleniciye ait olacaktır. …” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)
alt yüklenici kullanabilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 25’inci maddesinde,
personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceğinin açıkça belirtildiği görülmüş olup ihale
dokümanında, personele ayrıca taşıma aracı tahsis edileceğine yönelik düzenleme
bulunmadığı hususu da göz önünde bulundurularak “servis” ibaresinden kastın personelin
ulaşım bedeli olduğu değerlendirilmiş ve iddia yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararlarda
bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesi gereğince; şikâyet başvurusu üzerine idare
tarafından alınacak kararda, kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçeleri ve karar
sonucuna yer verilmesi gerekmekte olup; başvuru sahibi tarafından söz konusu maddeye
aykırı şekilde, başvurularının gerekçesiz olarak reddedildiği öne sürülmekle birlikte, idare
tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevapta “mevzuata aykırı bir hususun tespit
edilmemesi” nedeniyle başvurunun uygun bulunmadığının belirtildiği görüldüğünden söz
konusu iddianın da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 29
: 11.09.2024
: 2024/UH.I-1107
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.