Ana Sayfa / Kararlar / İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü / 2024/909555-24.780.600 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı
Bilgi
İKN
2024/909555
Başvuru Sahibi
Hayat Organizasyon ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
24.780.600 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Hayat Organizasyon ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2024/909555 İhale Kayıt Numaralı “24.780.600 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 15.08.2024 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “24.780.600 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı” ihalesine ilişkin olarak  
Hayat Organizasyon ve Dan. San. Tic. Ltd. Şti.nin 09.08.2024 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 13.08.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
23.08.2024 tarih ve 158446 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.08.2024 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2024/972 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde yer alan benzer iş tanımının ihaleye katılımı  
ve rekabeti engelleyerek kamu zararına neden olacağından mevzuata aykırı olduğu,  
- Söz konusu ihaleye verilen geçerli tekliflere bakıldığında, sadece 2 isteklinin  
teklifinin geçerli olduğunun görüldüğü, yaklaşık maliyeti 1.180.882.163,16 TL olan işe  
1.072.992.620,00 TL fiyat veren Ulaşım İç ve Dış Ticaret A.Ş.nin yaklaşık maliyete bu kadar  
yakın teklif vermesi işin çeşitliliği göz önüne alındığında ihalede yaklaşık maliyetin açığa  
çıktığının söylenebileceği, idarenin yapmış olduğu bu ihaleye benzer 7 farklı ihalede yine  
aynı firmaların teklif verdikleri ve bu durumun daha önceki senelerde yapılan ihalelerde de  
sistematik şekilde devam ettiği, yapılan ihalelere sürekli olarak aynı firmaların katılmasının  
ihalelerde rekabetin oluşmasına engel olduğu; idarece aynı gün yapılan ve iptal edilen  
2024/911552 ve 2024/911208 İKN’li ihalelere bakıldığında, şikâyete konu ihale ile aynı  
özelliklere sahip ihaleler olduğu, iptal gerekçelerinin şikâyete konu ihale için neden  
uygulanmadığının anlaşılamadığı, iptal edilen ihalelere bakıldığında geçerli teklilerin yaklaşık  
maliyetten daha düşük olduğu ve ihalelerde rekabet ortamının sağlandığının görüldüğü, bu  
nedenle bahsedilen ve iptal olan ihaleler ile aynı şartları taşıyan bu ihalenin de iptal edilerek  
iptal gerekçelerinde belirtilen şartları sağlayıp tekrar ihaleye çıkılması gerektiği,  
2) Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer verilen hususlarda mevzuata aykırı olduğu;  
- Tip İdari Şartname’nin 31 nolu dipnotunda açıkça ifade edildiği üzere, yol ve yemek  
giderlerinin personele nakdi olarak ödenecekse brüt tutarının açıkça yazılması gerektiği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
ancak İdari Şartname’de brüt yol ve yemek bedelinin tutar olarak gösterilmediği, bu haliyle  
İdari Şartname’nin 25.3.2’nci maddesinin Tip İdari Şartname’ye de aykırılık teşkil ettiği,  
ayrıca bu durumun iş kapsamında çalıştırılacak işçilerin maaş bordrolarına yansıyacak yol ve  
yemek tutarının çalışacak personelin kontrol etmesini engelleyici nitelik taşıdığı,  
- İhale konusu işte birçok kalem söz konusu olmasına rağmen, birim fiyat teklif  
cetvelinde personel haricinde “sadece bir satırda km” üzerinden teklif alınmasının, tekliflerin  
hazırlanması, tekliflerin/aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi, iş artışı/eksilişi vb.  
durumlarda telafisi güç sorunlara neden olacağı, birim fiyat teklif cetvelinde çalıştırılacak  
personele ilişkin satırlar bulunduğu ve bunlar bakımından bir sorun bulunmadığı, ancak park  
bahçe işlerinden, çay ocağı işletilmesine, havlu peçete vb. sarf malzemelerinin temininden  
binaların boyanmasına kadar miktarı belirsiz pek çok iş araçlarının km bazında  
fiyatlandırıldığı, birim fiyat teklif cetveline sahip bir iş içerisinde birleştirildiği, dolayısıyla  
belirsiz gider içeren işlerin tek bir birim fiyat içerisinde toplanamayacağı, idarece hesaplanan  
yaklaşık maliyet içerisinde yukarıda belirtilen tüm giderlerin miktarlarının tespit edilerek  
fiyatlandırılamayacağı, her bir iş kaleminin miktarı belliyse ihalenin bu miktarlar üzerinden  
fiyatlandırılarak birim fiyat teklif cetvelinde belirtilmesi gerektiği,  
Teknik Şartname’nin 11’inci maddesinde arıza ve kaza sayılarına yer verildiği şekilde  
birim fiyat teklif cetveli hazırlanmasının mümkün olduğu, ancak araçların kilometresi  
üzerinden bir fiyatlandırmanın şaibeli olacağı, bu araçlardaki sayıların altında arıza ortaya  
çıktığında idarenin zarar uğrayacağı ve yüklenicinin haksız kazanç elde edeceği, aksi bir  
durumda ise yüklenicinin mağdur olacağı; ayrıca daha önce ihale konusu işi idarede  
gerçekleştirmemiş bir isteklinin, gerçekçi bir hesaplama yaparak ihaleye teklif sunmasının  
mümkün olmadığı, dolayısıyla idarece yapılan yaklaşık maliyet hesaplamasının, hali hazırda  
işi sürdüren firmalar ve bu firmaların uzantılarından teklif toplanması suretiyle yapıldığı  
şüphesini doğurduğu, zira belirsizlik içeren bir bakım-onarım işinin idarece hesaplanmasının  
mümkün olmadığı; araçların çalışma programının idarece belirlendiği dikkate alındığında,  
işletme giderleri yüksek eski araçların ağırlıklı olarak kullanılması halinde yüklenicinin  
giderlerinin artacağı ve zarar edeceği, yeni ve işletme giderleri düşük araçların ağırlıklı  
kullanılması halinde ise düşük işletme giderlerine rağmen yükleniciye yüksek ödeme  
yapılacağı ve idarenin zarara uğrayacağı,  
- Birim fiyat teklif cetvelinde idareye ait araçların bakım onarımı için “km” bazlı ayrı  
satır açıldığı, yedek parça, periyodik bakım, lastik, yol yardımı, kalibrasyon, tamir, çekici ve  
yol yardım hizmetleri, araçların servise hazırlanmaları, garaj elektrik ve su giderleri, manevra  
ve ikmal işleri, komponent malzemelerin revizyonu vb. birçok alt unsurdan oluşan “bakım  
onarım” kapsamındaki hiçbir iş kalemi için ayrı satır açılmadığı, buna göre ihale konusu iş  
kapsamında kullanılacak onlarca yedek parça ya da lastik için ayrı birim fiyat verilemeyeceği,  
sayılan işlerin tamamının “bakım-onarım” adı altında “kilometre” bazlı olarak bir arada  
fiyatlandırılacağı,  
İhale dokümanında kullanılacak yedek parçanın sayısı, yapılacak bakım-onarım sayısı  
ve diğer kalemlere ilişkin olarak hiçbir somut bilgi bulunmadığı, söz konusu ihalede yüklü  
miktarda malzeme ve yedek parça alınacak olmasına rağmen, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
78.22’nci maddesinde açıklanan gerekliliklerin yerine getirilmediği ve malzemeler için ayrı  
satır açılmadığı, bu nedenle birim fiyat teklif cetvelinin mevzuata aykırı olduğu; ayrıca  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
başvuruya konu ihalenin 696 sayılı KHK’ya aykırı olduğu, yaklaşık maliyete ilişkin belgeler  
incelendiğinde ihale konusu işin önemli bir kısmının personel hizmet alımı işine ait  
olduğunun görüleceği,  
- Birim fiyat teklif cetvelinin düzenleme şeklinin aşırı düşük teklif değerlendirmesi  
yapılmasını ve benzer iş kıyaslamasını engellediği,  
“Bakım-onarım” kaleminin alt bileşenlerinin tamamıyla belirsiz olması sebebiyle aşırı  
düşük teklif sorgulaması halinde idarenin değerlendirme ve kıyas yapmasının imkânsız hale  
geldiği, istekliler tarafından aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde açıklanabilmesi ve  
idarelerce bu açıklamaların eşit muamele ilkesi çerçevesinde sağlıklı bir şekilde  
değerlendirmelerinin yapılabilmesi bakımından mevzuata uygun bir aşırı düşük teklif  
sorgulama işleminin gerçekleştirilmiş olması gerektiği; ancak açıklamaya esas olacak teklif  
bileşenlerinin belirlenmemiş olması nedeniyle aşırı düşük teklif açıklamaların sağlıklı bir  
şekilde hazırlanması ve sunulan açıklamaların da objektif kriterlere göre değerlendirilmesi  
imkânının bulunmadığı,  
Ayrıca bu durumun isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılmasını ve  
değerlendirilmesini imkânsız hale getirdiği, zira ihale kapsamında onlarca iş kaleminin  
“bakım-onarım” altında birleştirildiği ve “kilometre” bazlı birim fiyatın belirlendiği, “bakım-  
onarım” altındaki alt kalemlerin hiçbirinin tutar ve oranının belli olmadığı ve ayrıştırma  
yapılamayacağı, bu nedenle isteklilerin sunacakları iş deneyim belgelerinin başvuruya konu  
ihaleye uygunluğunun denetiminin de mümkün olmayacağı,  
- İhale dokümanının ekinde yer alan Ek-5 Araç Listesi’nden anlaşıldığı üzere, ihale  
konusu işte çalıştırılacak araçların yüklenici tarafından çalıştırılması işinde kilometre  
üzerinden teklif alınmasının öngörüldüğü, Teknik Şartname’de yer verilen düzenlemelerde  
görüldüğü üzere, söz konusu ihalede araç yakıt giderleri dışında; yüklenicinin faaliyetleri ile  
ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, kıyafet, elektrik, su,  
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren  
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti  
vs.), en az bir adet kar küreme ve tuzlama (tuz serpici) kamyon/kamyonet ve  
kamyonet/kamyonunun personel ve her türlü gideri, iş sağlığı ve güvenliği giderleri ve her  
türlü tazminat, sorumluluk bölgesindeki sabit tesislerin (arıtma tesisi, atık alanı, jeneratör,  
yıkama fırçası, boya fırını, ısıtma merkezi-soğutma sistemleri, elektrik panoları) bakım-  
onarımı, gerekli olan tadilatları, personelin eğitim giderleri, otobüslerin ve çalışma alanlarının  
temizlik ve bakım giderleri ile ayrıca birçok gider kaleminden oluşan araçların aksiyon  
giderlerinin yüklenici tarafından karşılanması öngörülmesine rağmen, anılan giderlere ilişkin  
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satırların açılmadığı; birim fiyat teklif alınan ihalelerde farklı  
nitelikteki iş kalemlerinin birim fiyat teklif cetvelinde ayrı iş kalemleri olarak belirlenmesi  
gerektiği, zira farklı nitelikteki iş kalemlerinin aynı iş kalemi altında birleştirilmesinin sağlıklı  
bir iş artışı ve eksilişine imkân vermeyeceğinden bu duruma ilişkin bir düzenleme  
yapılmamasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu,  
3) İdari Şartname’nin 25.3.2.1’inci maddesinde “Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm  
işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve  
aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
malzeme gideri vb.) yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi yapılmasına karşın Teknik  
Şartname’de veya başka bir ihale dokümanında hangi cihaz ve aletlerin kalibrasyon  
gerektirdiği, bunların adeti, kalibrasyon yapılma süreleri gibi hususların açıklanmadığı, İdari  
Şartname’nin 25.3.2.1’inci maddesi ve birim fiyat teklif cetveli bir arada  
değerlendirildiğinde, bu durumun istekli olabilecekler bakımından belirsizlik oluşturduğu,  
- İdari Şartnamenin 25.3.2.1’inci maddesinde teklif fiyatına dâhil olan giderler  
içerisinde “servis”in yer aldığı, ihale kapsamında “servis” bulunması halinde bunların sayı,  
güzergâh ve kapasitesi gibi bilgilerinin de ihale dokümanı kapsamında yer alması gerektiği,  
ancak ihale dokümanı kapsamında belirtilen hususlara ilişkin hiçbir bilginin bulunmadığı,  
birim fiyat teklif cetvelinde “servis” için ayrı satır açılması gerekirken bunun da  
yapılmadığının görüldüğü,  
4) İdari Şartname’nin 25.3’üncü maddesinden ihale kapsamında uzman teknik  
personel, yardımcı teknik personel ve teknik personel olarak adlandırılan vasıflı personellerin  
çalıştırılacağı anlaşılmasına rağmen, İdari Şartname ve Teknik Şartname’de bu personelin  
niteliklerine ilişkin açıklamanın bulunmadığı, Teknik Şartname’de işçilerin niteliklerinin ve  
bu niteliği tevsik amacıyla aranılan belgelerin (eğitim ve diploma, istenilen sertifikalar, iş  
deneyimi vs.) ayrıntılı bir şekilde belirtilmesi gerektiği, dolayısıyla ihale dokümanının  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin m.40/II’ye aykırı olarak düzenlendiği,  
5) İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde a2 ve c katsayılarının sıfır olarak  
belirtilmesinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında fiyat farkının sağlıklı hesaplanmasına  
engel teşkil edeceği,  
6) Fiyat farkına ilişkin olarak Sözleşme Tasarısı ve İdari Şartname’de yer alan  
düzenlemelerde “b3” katsayısının “0,8144” olarak belirlenmesine rağmen, söz konusu işin  
%80’inden fazlasının yedek parça ve mal alımı şeklinde olduğu, mal alımlarında ortalama  
yüklenici karı %25 olarak uygulandığı için fiyat farkının yüklenici karından arındırılması  
gerektiği, fiyat farkına ilişkin doküman düzenlemelerin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu,  
7) Başvuruya konu ihalede, Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve  
sorumluluklar” başlıklı 15.1’inci maddesinde belirlenen işler için alt yüklenici  
çalıştırılabileceğinin düzenlendiği, ancak hem teklif fiyata dâhil olan giderlerin sayıldığı İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesinde hem de alt yükleniciye yaptırılabilecek işlerin sayıldığı  
Sözleşme Tasarısı’nda belirtilen iş kalemleri arasında ayrıştırma yapılmasının mümkün  
olmadığı, zira bakım-onarım giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde “km” birim bazlı  
olarak teklif verilmesinin öngörüldüğü, bu durumun birçok alt iş kaleminden oluşan ihalede,  
bu kalemler bakımından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasını imkânsız kıldığı, bu nedenle alt  
yüklenici çalıştırılması düşünülse dahi, yüklenici tarafından alt yükleniciyle yapılacak  
sözleşmenin fiyatlamasının yapılmasının, yapılan bu fiyatlamanın uygun olup olmadığının  
idarece kontrolünün, iş sonunda alt yüklenici için düzenlenecek iş bitirme belgesinin  
bedelinin belirlenmesinin mümkün olmayacağı,  
8) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesindeki tabloda yer alan özel aykırılık  
hallerinde (örn. 2 numaralı satırda temizlenmeyen her araç veya 19 numaralı satırda eksik  
olan her personel için ayrı ayrı mı yoksa aynı denetimdeki tespitlerin tamamı için bir defa mı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
ceza uygulanacağı) aynı denetimdeki her tespit için ayrı ayrı mı, yoksa tamamı için bir defa  
mı ceza uygulanacağına dair belirsizliğin teklif verilmesine engel olmayacağı, ancak işin ifası  
aşamasında telafisi güç sorunlara neden olacağından Tip Sözleşme’ye aykırı olduğu,  
9) Sözleşme Tasarısı’nın 33.1’inci maddesinin Teknik Şartname’ye atıf yapılarak boş  
bırakılmasının Tip Sözleşme’ye aykırı olduğu,  
10) Sözleşme Tasarısı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinin boş  
bırakıldığı, ayrıca Teknik Şartname’de de ihale kapsamında kullanılacak malzeme ve yedek  
parça için garanti süresinin öngörülmediği, işin işçilik dışında kalan önemli bir kısmının  
yedek parça ve malzeme temininden oluştuğu, yüklenici tarafından temin edilecek yedek  
parça malzemeler için garanti aranmamasının kullanılan parçaların ihale konusu işin süresinin  
sona ermesinden sonra da kullanılacak olması nedeniyle kamu zararına neden olabileceği, zira  
yüklenicinin sözleşme süresinin dolmasından sonra dahi yaşanacak bir arıza halinde garanti  
kapsamında değişim yapılarak idare menfaatinin korunması mümkün olacakken, idarenin bu  
hakkından feragat ettiği, yükleniciye kullanacağı malzeme ve yedek parçaların garantili  
olması yükümlülüğünün verilmemesinin istismara açık bir alan bıraktığı, ihale konusu iş  
kapsamında kullanılacak malzeme ve özellikle yedek parçalar için garanti süresinin  
öngörülmemesinin kamunun menfaatleri ile örtüşmediği, bu durumun teklif fiyatını  
belirlemeye engel olduğu ve rekabeti engellediği,  
11) Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmesi’ne göre, kesin teminat mektubunun  
süresinin açık bir tarih olarak belirtilmesi gerektiği, ancak Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci  
maddesinde teminatın süresinin belirli bir tarih olarak belirtilmediği, belirli bir süre (ay)  
olarak belirtildiği, dolayısıyla anılan Tasarı’nın 36.1’inci maddesinin Tip Sözleşme’ye uygun  
olmadığı,  
12) İhale konusu iş kapsamında araçların periyodik bakımlarını ve lastik değişimlerini  
yüklenicinin gerçekleştireceği, bu iki iş kaleminin önemli bir gider oluşturacağı, bu nedenle  
yüklenicinin işe başlama tarihinden sonra ilk periyodik bakımı ve lastik değişimini ne zaman  
yapacağının önem arz ettiği, isteklilerin bu durumu dikkate alarak teklif oluşturabilmeleri  
bakımından her bir aracın en son periyodik bakımının ve lastik değişiminin hangi km ve  
tarihte yapıldığını bilmelerinin zorunlu olduğu, aksi halde işin süresi boyunca bu işlemlerin  
kaç defa yapılacağının belirsizlik oluşturacağı, Teknik Şartname’de söz konusu hususlara  
ilişkin hiçbir düzenlemenin bulunmadığı,  
13) Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde yer alan “Yüklenici, sözleşme  
kapsamındaki araç sayısının %10'unu geçmemek kaydıyla İdareye ait farklı araçların da söz  
konusu lokasyonlarda parklanması durumunda yüklenici bu araçların da içdış temizlik,  
manevra ve ikmal işlemlerini yapacaktır. Bu kapsamdaki araçlar için kullanılacak cam suyu,  
soğutma suyu yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesinin söz konusu gider  
kaleminin gerçekleşme olasılığını yüksek görerek teklif fiyatına dâhil eden ve aksi yönde  
teklif fiyatına dâhil etmeyen istekliler arasındaki fırsat eşitliğini ortadan kaldırdığı,  
dolayısıyla belirsizlik içeren anılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,  
- Teknik Şartname’nin 7.2’nci maddesinde yer alan düzenlemeye rağmen, TSE  
internet sitesi üzerinden yapılan sorgulamada “TS13231-TS13168” belgesinin “İş yerleri-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Egzoz gazı emisyonu ölçümü yapan yetkili istasyonlar için kurallar” olarak  
isimlendirildiğinin görüldüğü, bahse konu standart içerisinde işyerinin fiziki koşullarına  
ilişkin düzenlemelerin yer aldığı ve idareye ait işyeri için yüklenicinin bahse konu belgeyi  
temin etmesinin mümkün olmadığı, ilgili belgenin alınabilmesi için gerekli masrafların idare  
tarafından karşılanması gerektiği, isteklilerin bu belgenin temini için öngöreceği maliyetin  
belirsiz olduğu; ayrıca TS 13231-TS13168 belgesinin idareye ait olsa dahi belgenin  
güncelleme sürecinde egzoz gazı emisyon ölçümlerinin idarenin kendi bünyesinde bulunan  
konunun uzmanı personel yolu ile talep edilen belgelerin temininin sağlanması gerektiği,  
yükleniciden böyle bir talepte bulunulacak olması durumunda ise ilgili personellerin  
giderlerine ilişkin birim fiyat teklif cetvelinde sütun açılmadığı,  
- Teknik Şartname’nin 8.7’nci maddesinde yer alan “Araçlarda yangın çıkması  
halinde (vandalizm, toplumsal olaylar terör olayları ve doğal afetler hariç) bütün maddi ve  
hukuki sorumluluk yükleniciye aittir.” şeklindeki düzenlemenin yüklenicinin kusuru  
olmaksızın çıkan yangınlarda dahi yükleniciyi sorumluluk altına aldığından dolayı mevzuata  
aykırı olduğu,  
- Ek-2 Garaj İşletim Modeli’nin “Atıkların Bertarafı ve Arıtma Tesislerinin  
İşletilmesi” başlıklı 6’ncı maddesinde atık yönetimi ve arıtma tesislerinin çalıştırılması ile  
ilgili uygulamaların tanımlandığı, yüklenicinin sadece kendi faaliyetlerinden kaynaklanan  
atıkların yönetimine ilişkin giderleri karşılaması makul olmakla birlikte; arıtma tesisi  
işletmeciliğinin ayrı bir uzmanlık konusu olduğu, tesisisin hangi süreç ile çalıştığı, sürece  
uygun olarak nano filtre, şartlandırıcı kimyasallar, polimer, flokulant vb. hangilerinin hangi  
kalite ve miktarlarda kullanılacağının, tesisin debisi ve enerji tüketimi gibi bilgiler verilmeden  
isteklilerin bu hususta bir öngörüde bulunmasının ve maliyet hesaplamasının mümkün  
olmadığı, tesisin idarece işletilmesi halinde hakedişten ne kadarlık bir kesinti yapılacağına da  
yer verilmediği, yapılan düzenlemenin teklif fiyatının tespitini imkânsız hale getirdiği,  
- Teknik Şartname’nin 9.11’inci maddesinde “Yüklenici talep etmesi halinde İdarenin  
Ambarında ilgili araçlara ait parçaları kullanabilir bu parçaların kullanılması halinde parça  
bedelleri hakedişinden kesilecektir.” düzenlemesine yer verildiği, listede yer alan malzemeler  
için sabit tutarlar belirlendiği, ancak ihale kapsamında yükleniciye fiyat farkı verileceği gibi  
enflasyon nedeniyle söz konusu listede belirlenen fiyatların güncelliğini kaybedeceğinin  
ortada olduğu, bu nedenle anılan düzenlemenin yükleniciye haksız menfaat sağlayacağı ve  
kamu zararına neden olacağı, ayrıca konuya ilişkin belirsizliğin teklif fiyatı oluşturmayı da  
engellediği,  
- Ek-2 Garaj İşletim Modeli’nin 2.4’üncü maddesinde “Sözleşmenin sonunda  
araçlarda kullanılan lastiklerin diş derinliği minimum 6mm olacaktır.” düzenlemesine,  
2.8’inci maddesinde “Araçlara yüklenici tarafından yeni olarak takılan lastikler takıldığı  
tarihten geriye doğru en fazla 3 yıl içinde üretilmiş olacaktır…” düzenlemesine ve Teknik  
Şartname’nin 9.4’üncü maddesinde “Sözleşme sonunda 6mm altında teslim edilen her lastik  
için İdare sıfır ürün fiyat araştırması yapar ve fiyat araştırması sonunda belirlenen bedeli her  
lastik için Yüklenicin son hakedişinden kesecektir.” düzenlemesine yer verildiği, anılan  
düzenlemelerden yükleniciden araçların lastiklerinin teminin de istenildiği, ancak ihale  
dokümanında yüklenicinin lastik maliyetini belirleyebilmesi için gerekli olan herhangi bir  
veriye yer verilmediği, araçlarda bulunan lastiklerin diş derinliğine, üretim yılına, kaplama  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
yapılıp yapılmadığına yer verilmemiş olduğundan isteklilerin araçların yapacağı kilometreye  
göre yaklaşık olarak en az kaç adet yeni lastiğe veya kaç adet lastik kaplamasına tekliflerinde  
yer vermelerinin imkânsız hale getirildiği,  
14) Teknik Şartname’nin 3.7’nci maddesinde ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine  
sahip kuruluşların ürünlerinin kullanılabileceğinin belirtildiği, ancak ISO/TS16949:2002  
belgesinin ürüne değil, üreticiye verilen bir belge olduğu, dolayısıyla ürünün standartlara  
uygunluğunu göstermediği, ancak ihale dokümanında üreticinin bu belgeye sahip olması  
halinde ilgili ürünün orijinal ürünle bir tutulmadığı, netice olarak ISO/TS16949:2002 üretim  
belgesine sahip üreticilerin ürettiği malzemelerin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
söz konusu durumun isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmalarına, gerektiğinde aşırı düşük teklif  
açıklaması yapmalarına, yapılan açıklamaların değerlendirmesinin mevzuata uygun olarak  
yapılmasına engel olduğu,  
15) Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde yer verilen düzenlemenin, uygulamanın  
ne şekilde gerçekleşeceğine dair hiçbir fikir vermediği, anılan Şartname’nin eki EK-4’te yer  
alan kriterlerden herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda yükleniciye rücu edilecek  
eksikliğin birim fiyatının nasıl belirleneceğinin belli olmadığı, anılan maddede Hizmet İşleri  
Genel Şartnamesi’nin 37’nci maddesine göre belirleneceği belirtilmekte ise de söz konusu  
maddenin buraya uygulanmasının mümkün olmadığı, ihalede malzeme veya bakım işleri için  
bağımsız birim fiyat belirlenmediği, bu nedenle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 37’nci  
maddesinin (a) ve (b) bentlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, puantaj ve çalışma  
saatleri üzerinden de malzemeler, tamir, bakım işleri vb. değerlenemeyeceği için (c) bendinin  
uygulanmasına da olanak bulunmadığı, yüklenici teklif ekinde rayiç sunmadığından ve başka  
idarelerden malzeme/bakım-onarım rayiçleri alınmadığından (d) bendinin uygulanmasının  
mümkün olmadığı, (e) bendinde bahsi geçen bir kontrollük birimi oluşturulmasının da söz  
konusu olmadığı, anılan gerekçelerle Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata  
aykırı düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu,  
16) İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, personellerle ilgili tüm hak ve  
alacaklardan (ihbar ve kıdem tazminatı) yüklenicinin sorumlu olduğunun görüldüğü, ancak bu  
yöndeki düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu, 6552 Sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve  
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden  
Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 8 inci maddesi ile 4734 sayılı Kanun ve Kamu İhale Genel  
Tebliği’nin ilgili maddeleri birlikte değerlendirildiğinde, yüklenicinin kıdem tazminatlarını  
ödeme yükümlülüğü bulunmadığından dolayı ilgili düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu;  
bahse konu hak ve alacaklar arasında yer alan kıdem ve ihbar tazminatının yaklaşık maliyet  
hesabına dâhil edilip edilmediği hususunda tereddüt olduğu, söz konusu düzenlemenin ilgili  
mevzuattan kaynaklanan parasal hakların tamamının karşılanacağı seklinde anlaşılacağı, bu  
haliyle mevcut düzenlemelerin hem mevzuata aykırı olduğu, hem tekliflerin oluşturulmasını  
engelleyici veya isteklileri tereddüde düşürücü nitelikte olduğu, hem de işin ifası aşamasında  
telafisi güç sorunlara neden olacağı, dolayısıyla yukarıda yer verilen gerekçelerle ihalenin  
iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü  
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına  
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya  
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak  
şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.  
Şikayet ve itirazen şikayet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari  
başvuru yollarıdır.  
Şikayet başvuruları idareye, itirazen şikayet başvuruları Kuruma hitaben yazılmış  
imzalı dilekçelerle yapılır. …  
Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak; …  
c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak  
sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit  
edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında  
bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,  
karar verilir. …  
Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından ise aynı ihaleye tek  
dilekçe ile başvuruda bulunulamaz…” hükmü,  
“İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale  
sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin  
farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci  
maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün  
içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan  
hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının  
ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı  
tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
sonuçlandırılması esastır. Şikâyet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya  
işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin  
bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde,  
gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale  
tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların  
veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.”  
hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları”  
başlıklı 8’inci maddesinde “(1) Şikâyet başvuruları idareye, itirazen şikâyet başvuruları ise  
Kuruma hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle yapılır.  
(2) Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir; …  
(10) İdarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikâyet  
başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in 16’ncı maddesinde “(1) Başvurular öncelikle; … h) Aynı kişi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla  
ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulup bulunulmadığı, …yönlerinden sırasıyla incelenir.  
(2) Başvuru dilekçesi ve ekinde yukarıda belirtilen ön inceleme konuları bakımından  
bir aykırılığın bulunmaması durumunda esasın incelenmesine geçilir.  
(3) Birinci fıkrada yer alan bilgi ve belgeleri içermeyen ve henüz başvuru süresi  
dolmamış olan itirazen şikâyet başvurularında, başvuru süresinin sonuna kadar söz konusu  
eksiklikler başvuru sahibi tarafından giderilebilir.  
(4) Yapılan ön inceleme sonucunda, bir aykırılığın tespit edilmesi halinde bu hususa  
ilişkin ön inceleme raporu düzenlenir.” hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikâyet başvuru süresi” başlıklı  
4’üncü maddesinde “(1) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet başvurusu usulüne uygun  
olarak sözleşme imzalanmadan önce aday veya istekliler ile istekli olabileceklerin şikayete yol  
açan durumların farkına vardığı veya farkına varmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren … diğer hallerde on gün içinde ihaleyi yapan idareye yapılır.  
(2) Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda Kamu İhale Bülteninde yayımlanan ilk ilan tarihini,  
düzeltme ilanı yapılan hallerde düzeltme ilanının Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarihi,  
… izleyen günden itibaren başlar.açıklaması,  
“Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinde “…(2) İdareye  
şikayet başvurusunda bulunulmadan veya idareye yapılan şikayet başvurusu hakkında idarece  
bir karar alınmadan ve on günlük karar verme süresi beklenilmeden doğrudan Kuruma  
itirazen şikayet başvurusunda bulunulması halinde, Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci  
fıkrası gereğince bu başvurular ilgili idareye gönderilir. Ayrıca, başvuru sahibine de bilgi  
verilir. İdareye yapılan şikayet başvurusundan farklı bir konu ile Kuruma yapılan  
başvurularda şikayet süresinin henüz dolmadığı hallerde, itirazen şikayet konusuna ilişkin  
idarenin cevabının alınmamış olması nedeniyle bu başvurular da ilgili idareye gönderilir.  
İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması  
halinde ise, itirazen şikâyet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu  
edilmeyen hususlar dikkate alınmaz.” açıklaması yer almaktadır.  
17.07.2024 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve  
istenilen belgeler ile yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler” başlıklı 4’üncü  
maddesinde “… 4.4. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
4.4.1. a) Her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri,  
b) Her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri,  
c) Her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma  
hizmetleri,  
Yukarıda a, b ve c maddelerinde belirtilen işlerin her biri ayrı ayrı veya birlikte benzer  
iş olarak kabul edilecektir. ” düzenlemesi,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: 24.780.600 km Otobüs Bakım ve Onarımı Hizmeti Alımı  
b) Türü: Hizmet alımı  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.  
d) Kodu:  
e) Miktarı: 24.780.600 Km (3.780.000Km. 50 adet Mercedes Citaro Körüklü,  
15.330.600Km. 167 Adet Karsan Avancity S Plus, 48 Adet 4.406.400Km. Bmc Procity Euro5,  
1.263.600Km. 13 Adet Mercedes Conecto Solo) Bakım ve Onarımı Hizmet Alımı  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin  
yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım ağı” düzenlemesi yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihalenin İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından  
gerçekleştirilen “24.780.600 Kilometre Otobüs Bakım ve Onarımı” işi olduğu, idare  
tarafından 25.07.2024 tarihinde 1 nolu zeyilnamenin yapıldığı, 02.08.2024 tarihinde ise 2  
nolu zeyilnamenin yapıldığı, bahse konu ihalenin 15.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile e-  
teklif alınarak gerçekleştirildiği, 16.08.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile Ulaşım İç  
ve Dış Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak, Bilginay Temizlik Hiz.  
Yem. Bilg. İlaç. Org. Taş. İnş. Dan. Teks. Ayak. Tur. Tic. Paz. San. Ltd. Şti.nin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin, ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işlere yönelik iddiasının,  
yukarıda yer verilen İhale İlanı’na yansıyan hükümlere yönelik olduğu, ilana yansıyan  
hususlarla ilgili şikâyet başvurularında sürenin ilk ilan tarihinden itibaren başlayacağı,  
incelenen ihalede şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihalenin ilan  
tarihi olan 17.07.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından bu tarihi izleyen 10 gün içinde  
idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 09.08.2024  
tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu,  
- 31.07.2024 tarihli düzeltme ilanı ile İhale İlanı’nda değişiklik yapılmakla birlikte,  
ihalenin niteliğine ve benzer işe ilişkin düzenlemeler muhafaza edildiğinden sürenin ilk ilan  
tarihinden itibaren başlayacağı, dolayısıyla ilana yansıyan hususlara yönelik şikâyet başvuru  
süresinin sona erdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden  
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların  
şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere  
Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı  
12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan açıklamada şikâyet başvurusunda belirtilmeyen  
hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.  
Dolayısıyla, söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından  
öncelikle idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari  
başvuru  
yolunda  
şikâyet  
yoluna  
başvurulmadan  
itirazen  
şikâyet  
yoluna  
başvurulamayacağından, şikâyet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikâyet  
başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.  
Bu çerçevede, şikâyet başvurusu, Kurul kararının alınmasından önceki süreçte  
uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını  
sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması  
nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.  
Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet  
başvurusunda dile getirilmeyen hususların, şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan  
kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği  
anlaşılmaktadır. Bu itibarla, başvuru sahibinin yaklaşık maliyetin gizliliğinin ihlal edildiğine  
yönelik iddiasının idareye şikâyet başvurusuna konu edilmediği anlaşıldığından söz konusu  
iddianın şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Ayrıca, yukarıda aktarılan Kanun’un 54’üncü maddesi ile İhalelere Yönelik  
Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 16’ncı maddesinde, ihalelere yönelik başvurularda aynı  
dilekçe ile birden fazla ihaleye ilişkin başvuruların yapılamayacağı, aynı kişinin tek bir  
dilekçe ile tek bir ihaleye yönelik başvuruda bulunabileceği ifade edilmiş olup başvuru  
sahibinin başka ihalelere yönelik iddiasında tek bir dilekçe ile birden fazla ihaleye ilişkin  
olarak Kuruma itirazen şikâyet başvurusunda bulunduğu, anılan hususun Kanun’un 54’üncü  
maddesinde yer alan hüküm uyarınca Kuruma yapılan başvurularda aranan şekil unsurlarına  
uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile  
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:  
e) 1) …  
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu  
Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel  
sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare  
için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz  
eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder…  
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da  
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan  
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye  
yetkilidir.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin esaslar”  
başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek sözleşmeye  
dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş deneyimini  
gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in eki Birim Fiyat Teklif Mektubu Standart Formu’nun ekinde yer  
alan Birim Fiyat Teklif Cetveli Standart Formu’nun “İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
başlıklı sütununa ilişkin 3 numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif alınacak iş kalemleri  
için birim fiyat teklif cetvelinin bu kısmı kullanılacaktır. … Farklı ücret gruplarının her biri  
için ayrı satır açılacaktır. açıklaması,  
Anılan Yönetmelik’in eki Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin Elektronik  
Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan  
giderler” başlıklı 25’inci maddesinin 25.3’üncü alt maddesine bağlı 34 numaralı dipnotta  
“Mal alımı, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde  
“25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet  
alımı ihalelerinde, bu madde ilgili uygulama yönetmeliği, Kamu İhale Genel Tebliği ve  
Kurumun diğer düzenleyici işlemleri ile ilgili mevzuatında yer alan hükümlere uygun olarak  
aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir: …  
25.3.2.Yemek ve yol giderleri:  
………………………………………………………………………………………………...........  
(Bu maddede, yemek ve/veya yol giderinin personele nakdi olarak ödenmesi ve  
bordroda gösterilmesi isteniyorsa bu giderlerin nakdi olarak ödeneceği ve bordroda  
gösterileceği, ayrıca söz konusu giderlerin günlük brüt tutarı ile ayda kaç gün üzerinden  
hesaplanarak personele ödeneceği belirtilecektir.  
Yemek ve/veya yol giderinin ayni olarak karşılanması öngörülüyorsa, bu giderin ayni  
olarak karşılanacağı ve ayda kaç gün üzerinden hesaplanacağı burada belirtilecektir. Yemek  
ve/veya yol bedelinin net olarak hesaplanacağına dair düzenleme yapılmayacaktır.)  
Bu madde kapsamında bir gider öngörülmemesi halinde maddeye “25.3.2. Bu madde  
boş bırakılmıştır” yazılacaktır. açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62  
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde  
Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi  
olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri  
niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.  
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak  
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin  
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik  
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği  
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder. …  
78.1.3. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği  
süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb.  
temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan  
refüj ve yeşil alanların bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi  
hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş  
makinesi kiralama vb. işler ile Kurum tarafından belirlenecek diğer işler, 78.1.1 inci maddede  
yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul  
edilir. …  
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının  
belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her  
bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.  
78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler  
arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir  
işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve  
genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale  
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır. …  
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari  
şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği  
yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği  
açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha  
fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak  
belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki  
fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26  
gün olarak hesaplama yapılacaktır. …  
78.14. İdari şartnamelerde ücret ile nakdi olarak ödenecek yemek ve yol gibi  
giderlerin net olarak ödeneceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. İdari şartnamede yer alan  
bu bedellerin brüt olduğu belirtilmemiş olsa bile bu tutarlar brüt olarak kabul edilecek ve  
buna göre işlem yapılacaktır. …  
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa  
nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan  
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal  
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz  
Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile  
engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat  
teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde  
düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de  
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır.  
Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci  
fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş  
kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin  
birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere  
ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde  
değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre  
sunacaklardır.  
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram  
ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak  
gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate  
alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi  
ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.  
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak  
kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde  
“birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır  
açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.  
yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme  
miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır. açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve dokümanında  
teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı  
ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere  
göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. …  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan  
açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı  
damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1  
numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi  
oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.  
…” açıklaması bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Temizlik Personeli olarak çalıştırılacak; 31 adet personele brüt asgari ücretin  
%41 fazlası,  
3 adet Engelli temizlik personeline brüt asgari ücretin %41 fazlası  
Manevra Personeli olarak çalıştırılacak; 34 adet personele brüt asgari ücretin %75  
fazlası  
Kayıt ve Veri Personeli olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari ücretin  
%75 fazlası, 3 adet Engelli kayıt ve veri personeline brüt asgari ücretin %75 fazlası  
Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 5 adet personele brüt asgari ücretin  
%56 fazlası  
Kıdemli Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 13 adet personele brüt asgari  
ücretin %121 fazlası  
Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 26 adet personele brüt asgari ücretin %150  
fazlası  
Kıdemli Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 32 adet personele brüt asgari ücretin  
%180 fazlası  
Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 22 adet personele brüt asgari ücretin  
%220 fazlası  
Kıdemli Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari  
ücretin %250 fazlası  
Vardiya Amiri olarak çalıştırılacak; 6 adet personele brüt asgari ücretin %275 fazlası  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde;  
16 adet temizlik personeli 288 gün süreyle,  
17 adet manevra personeli 306 gün süreyle,  
5 adet kayıt ve veri personeli 90 gün süreyle,  
3 adet yardımcı teknik personel 54 gün süreyle,  
7 adet kıdemli yardımcı teknik personeli 126 gün süreyle,  
13 adet teknik personel 234 gün süreyle,  
16 adet kıdemli teknik personel 288 gün süreyle,  
11 adet uzman teknik personel 198 gün süreyle,  
5 adet kıdemli uzman teknik personel 90 gün süreyle,  
3 adet Vardiya Amiri personeli 54 gün süreyle çalıştıracak olup, bu giderler teklif fiyata dâhil  
edilecektir.  
Yemek ve Yol Giderleri:  
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün  
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol  
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi  
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı  
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için  
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri  
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca  
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 195kişi x 95gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=  
2.533.479,00TL+KDV tutar aylık hakedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
yükleniciye aittir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. 2düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe  
başlama tarihinden itibaren 18 (onsekiz) aydır.  
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre  
yapılmıştır.” düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu  
maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: İstanbul il sınırları içerisinde İdarenin yürütüm  
ve denetiminde olan toplu ulaşım ağı  
10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: Sözleşmenin imzalandığı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
tarihten itibaren 5 (Beş) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanır. Yüklenici veya vekili  
ile İdare yetkilisi/yetkilileri arasında düzenlenen işyeri teslim tutanağının imzalanmasıyla  
yükleniciye işyeri teslimi yapılmış olur. Ancak, işyeri teslim tutanağında, işyeri tesliminin,  
tutanağın onaylanması halinde gerçekleşmiş olacağının belirtilmesi halinde, tutanağın  
onaylandığının yükleniciye tebliğ edildiği tarihte işyeri teslimi yapılmış sayılır.” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekildedir.  
A1  
B2  
Sıra  
No  
Miktarı  
Ay/gün/saat  
Teklif  
Tutarı  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Edilen4  
Birim  
Fiyat  
Birimi  
İşçi  
sayısı  
Açıklaması3  
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Temizlik(Brüt Asgari Ücretin %41  
Fazlası)  
Temizlik Engelli(Brüt Asgari Ücretin  
%41 Fazlası)  
Manevra Personeli(Brüt Asgari  
Ücretin %75 Fazlası)  
Kayıt Ve Veri Personeli(Brüt Asgari  
Ücretin %75 Fazlası)  
Kayıt Ve Veri Personeli Engelli (Brüt  
Asgari Ücretin %75 Fazlası)  
Yardımcı Teknik Personel (Brüt  
Asgari Ücretin %56 Fazlası)  
Kıdemli Yardımcı Teknik Personel  
(Brüt Asgari Ücretin %121 Fazlası)  
Teknik Personel (Brüt Asgari  
Ücretin %150 Fazlası)  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
31  
3
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
18  
34  
10  
3
5
13  
26  
32  
22  
10  
6
Kıdemli Teknik Personel (Brüt  
Asgari Ücretin %180 Fazlası)  
10 Uzman Teknik Personel (Brüt Asgari  
Ücretin %220 Fazlası)  
11 Kıdemli Uzman Teknik Personel  
(Brüt Asgari Ücretin %250 Fazlası)  
12 Vardiya Amiri(Brüt Asgari Ücretin  
%275 Fazlası)  
I. ARA TOPLAM  
(K.D.V Hariç)5  
Teklif Tutarı  
Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması  
No  
Birimi  
Miktarı  
6
Edilen4  
Birim  
Fiyat  
1
2
Citaro Körüklü Araçların Bakım kilometre  
Onarımı  
Karsan Körüklü Araçların Bakım kilometre  
3.780.000  
15.330.600  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Onarım  
Bmc Procity Araçların Bakım kilometre  
Onarımı  
Conecto Solo Araçların Bakım kilometre  
Onarımı  
3
4
5
6
7
8
9
4.406.400  
1.263.600  
288  
Temizlik (Ulusal Bayram Ve Genel  
Tatil Günleri)  
Manevra Personeli Ulusal Bayram  
Ve Genel Tatil Günleri  
Kayıt Ve Veri Personeli Ulusal  
Bayram Ve Genel Tatil Günleri  
Yardımcı Teknik Personel Ulusal  
Bayram Ve Genel Tatil Günleri  
Kıdemli Yardımcı Teknik Personel  
Ulusal Bayram Ve Genel Tatil  
Günleri  
gün  
gün  
gün  
gün  
gün  
306  
90  
54  
126  
10 Teknik Personel Ulusal Bayram Ve  
Genel Tatil Günleri  
gün  
gün  
gün  
gün  
234  
288  
198  
90  
11 Kıdemli Teknik Personel Ulusal  
Bayram Ve Genel Tatil Günleri  
12 Uzman Teknik Personel Ulusal  
Bayram Ve Genel Tatil Günleri  
13 Kıdemli Uzman Teknik Personel  
Ulusal Bayram Ve Genel Tatil  
Günleri  
14 Vardiya Amiri Ulusal Bayram Ve  
Genel Tatil Günleri  
gün  
54  
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)7  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. İETT İşletmeleri  
Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan 167 Adet Karsan marka Avancıty S Plus (Körüklü)  
model araç, 50 Adet Mercedes Citaro Körüklü model araç, 48 BMC Procity Euro 5 araç ve  
13 Adet Mercedes Conecto Solo model araç olmak üzere toplam 278 adet aracın, sözleşme  
süresince periyodik bakımları, arıza ve hasar onarımları, garaj içi parklanmaları, araçların  
servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı  
alanlarının temizlikleri, yakıt temini hariç her türlü garaj işletme, operasyon maliyetleri için  
hizmet alımı işidir. düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan Şartname’nin “Arıza ve Kaza Sayıları” başlıklı 11’inci maddesinde ihale  
konusu araçların 01.02.2023-31.05.2024 tarihleri arasındaki arıza tipleri, adetleri ve hasar  
sayıları tablo olarak gösterilmiş olup söz konusu Şartname’nin ekinde araç bakımı  
kapsamında yapılması istenen işler, gerekli malzemeler, araçların periyodik bakımına ilişkin  
bilgiler ayrıntılı olarak açıklanmıştır.  
Ayrıca Aynı Şartname’nin eki Ek-5 Araç Listesi’nde ihale kapsamında bakım-onarımı  
yapılacak araçların marka, model, tip, model yılı, plaka numarası ve 31.05.2024 tarihi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
itibarıyla toplam kilometre bilgilerini içeren tabloya yer verilmiştir.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, ihalenin konusunun 18 ay boyunca 195  
personel ile 278 adet otobüsün periyodik bakım, arıza ve hasar onarımları, garaj içi  
parklanmaları, araçların servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım  
hizmeti, garaj açık ve kapalı alanlarının temizlikleri, her türlü garaj işletme, operasyon  
maliyetleri için hizmet alımı işi olduğu anlaşılmaktadır.  
- İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, söz konusu hizmet alımı kapsamında  
çalıştırılacak personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceği; yemek ihtiyacının ise idarenin  
yemekhanesinden karşılanacağı ve yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesileceği; Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5  
gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanacağı belirtilmiştir.  
- Birim fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel ile ulusal bayram ve  
genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalara ilişkin maliyet için ayrı satırlar açıldığı, ihalenin  
konusunu oluşturan bakım-onarım maliyetine ilişkin giderler 4 iş kalemi olarak kabul edilmek  
suretiyle “Citaro Körüklü Araçların Bakım Onarımı-3.780.000 kilometre bakım-onarım”,  
“Karsan Körüklü Araçların Bakım Onarımı-15.330.600kilometre bakım-onarım”, “Bmc  
Procity Araçların Bakım Onarımı-4.406.400 kilometre bakım-onarım”, “Conecto Solo  
Araçların Bakım Onarımı-1.263.600 kilometre bakım-onarım” olarak birim fiyat teklif  
cetvelinde 4 ayrı satır açıldığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78’inci maddesinde söz konusu  
Tebliğ’de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemelerin,  
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale  
edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanacağı ifade  
edilmiştir.  
- 4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale  
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı,  
yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve  
yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere  
ilişkin hizmet alımları olarak tanımlanmış olup, söz konusu tanımda yer alan kriterlerin aynı  
anda gerçekleşmesi gerekmektedir.  
- Yaklaşık maliyet hesap cetvelinde yer alan bilgilerden, ihalenin yaklaşık maliyetinin  
en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil  
işçilik giderinden oluşmadığı (işin asli maliyetinin bakım-onarım giderlerinden oluştuğu),  
dolayısıyla ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmesi için  
gereken şartların sağlanmadığı, bu sebeple ihale dokümanının anılan Tebliğ’in 78’inci  
maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler  
doğrultusunda hazırlanma zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiaları yerinde görülmemiştir.  
Teknik Şartname’de ihale kapsamında yapılması istenen bakım-onarım işlerinin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
ayrıntılarıyla tarif edildiği, iş kapsamında çalıştırılacak araçların marka, model, toplam  
kilometre değerleri ile önceki yıla ait arıza tipleri ve adetlerine yer verildiği görülmüş olup  
kullanılacak malzemelerin adet cinsinden net olarak ihale dokümanında belirtilmesinin işin  
niteliği gereği mümkün olmadığı anlaşıldığından birim fiyat teklif cetvelinde bakım-onarım  
giderlerinin birlikte fiyatlandırılması sebebiyle sağlıklı teklif oluşturulamayacağı ve  
sözleşmenin sağlıklı şekilde yürütülemeyeceğine yönelik iddialar yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca ihale dokümanı kapsamında yapılan incelemede, mevzuata uygun şekilde  
birim fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel için ayrı satırlar açıldığı, İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesi gereğince söz konusu hizmet alımı kapsamında çalıştırılacak  
personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceği, yemek ihtiyacının ise idarenin  
yemekhanesinden karşılanacağı ve yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesileceği, bahse konu düzenlemenin Tip İdari Şartnameye aykırılık teşkil  
etmediği değerlendirilerek bu konuya yönelik iddialar da yerinde görülmemiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde, aşırı düşük tekliflere yönelik  
açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli  
teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerektiği  
ifade edilmiş olup, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini idarece belirlenen  
bileşenleri esas alarak açıklamaları gerektiğinden birim fiyat teklif cetvelinin düzenlenme  
şeklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde yapılmasını ve objektif kriterlere  
göre değerlendirilmesini engellediğine yönelik iddia yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan  
maddesinde iş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı  
hüküm altına alınmış olup bakım-onarım giderlerinin birim fiyat teklif cetvelinde birlikte  
fiyatlandırılmasının isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılması ve  
değerlendirilmesine etkisinin bulunmadığı anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü, 4’üncü, 12’nci ve 13’üncü iddialarına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Personel durumuna ilişkin  
belgeler” başlıklı 40’ıncı maddesinde “… (2) Çalıştırılacak personelin nitelikleri ve deneyim  
süresi ile bunları tevsik edecek belgelere ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılır. Asgari  
deneyim süresi öngörülmesi halinde, bu süre bir yıldan az beş yıldan fazla olmamak üzere  
idare tarafından belirlenir. Deneyim süresi mezuniyet tarihi esas alınarak mezuniyete ilişkin  
belge ile tevsik edilir. Personelin niteliğini ve deneyim süresini gösteren belgeler sözleşmenin  
imzalanmasının ardından işe başlanmadan önce yüklenici tarafından idareye sunulur.”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde  
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve  
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin  
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.  
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve  
mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli  
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,  
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.  
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin  
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından  
verilecektir.  
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve  
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.  
İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım  
ağı” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım,  
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
Yemek ve Yol Giderleri:  
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün  
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol  
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi  
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dâhil  
edilecektir.  
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı  
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için  
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri  
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca  
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 195kişi x 95gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=  
2.533.479,00TL+KDV tutar aylık hakedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dâhil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
yükleniciye aittir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir. 2düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.2.Yüklenici,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
sözleşme kapsamındaki araç sayısının %10’unu geçmemek kaydıyla İdareye ait farklı  
araçların da söz konusu lokasyonlarda parklanması durumunda yüklenici bu araçların da iç-  
dış temizlik, manevra ve ikmal işlemlerini yapacaktır. düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…  
7.2. Yüklenici işin ifası sırasında garaj işletimini EK-2’ye göre yapacaktır. İdaremin sahip  
olduğu ve olacağı kalite sistemlerinin gerektirdiği yasal mevzuatın tüm gerekliliklerini yerine  
getirecektir. İdare her belge için iç denetim ve dış denetim yapabilir. Ayrıca Yüklenici,  
sözleşme kapsamındaki garajlarda İdarenin sahip olduğu Egzoz gazı ölçüm yapma yetki  
belgelerinin (TS13231 ve TS13168) güncellemesini sağlamak için gerekli işleri eksiksiz yerine  
getirecek, doküman ve belgeleri zamanında İdareye teslim edecektir (personel sigorta  
dökümleri, ölçüm cihazı kalibrasyonu, ölçüm yetkili personel- diploma, sağlık raporları,  
haşere mücadele belgeleri, yangın söndürme cihazları ve firma belgeleri, yol yardıma ilişkin  
belgeler, müşteri memnuniyet anketleri, alet ve cihazların kalibrasyon belgeleri, basınçlı  
kaplar ve kaldırma ekipmanlarının bakım ve kalibrasyon formları, motor ve rektifiye  
yapılıyorsa cihazların kalibrasyonu, dış kaynaklı işlemlerin sözleşmeleri, araç arıza tespit  
cihazı güncel diagnostic çıktıları, bina topraklama raporları, elektrik iç tesisat muayene  
uygunluk raporu vb.).  
7.5. Personel Tanımları;  
Temizlik Personeli: Çevre ve araç temizliği yapan personel.  
Manevra Personeli: Sözleşmeye konu garajlardaki aracın istifleme ve revizyon destek  
hizmetlerini eden, garajlar arası yada İdarenin belirttiği yüklenici sorumluluğundaki park  
sahası, park alanlarına araç transferlerini sağlayan personel. Eğitim verilmesi halinde  
akaryakıt ve likit ikmal yapacaktır.  
Akaryakıt Personeli: Araçlara yakıt ve likit ikmali yapan personel.  
Kayıt ve Veri Personeli: Teslim Tesellüm işi açan veya kapatan, araçlar ve personeller  
hakkında kayıtları yüklenicinin ve/veya İdarenin kayıtlarına giren personel.  
Yardımcı Teknik Personel- Kıdemli Yardımcı Teknik Personel: Kaporta/Boya, Yol  
Yardım, Bakım, Klima, Agrega, Lastik, Ambar vb. Elektrik ve Mekanik işlerini yapan  
personeldir. İlgili iş kolu ile alakalı mesleki yeterlilik belgesine sahip olan 1 yıldan az mesleki  
tecrübeye sahip personel. Teknik Personel- Kıdemli Teknik Personel: Kaporta/Boya, Yol  
Yardım, Bakım, Klima, Agrega, Lastik, Ambar vb. Elektrik ve Mekanik işlerini yapan  
personeldir. İlgili iş kolu ile alakalı mesleki yeterlilik belgesine sahip olan 3 yıldan az  
tecrübeye sahip personel.  
Uzman Teknik Personel-Kıdemli Uzman Teknik Personel: Kaporta/Boya, Yol Yardım,  
Bakım, Klima, Agrega, Lastik, Ambar vb. Elektrik ve Mekanik işlerini yapan personeldir.  
İlgili iş kolu ile alakalı mesleki yeterlilik belgesine sahip olan 3 yıldan fazla mesleki tecrübeye  
sahip personellerdir. Vardiya Amiri: Garaj işletim faaliyetlerinde işin yürütülmesi, İdare  
denetim personeli ile irtibatı sağlama, iş dağıtımını yapma ve iş kapatma yetkisine sahip  
personellerdir. Her vardiyada ve garajda en az bir kişi olacaktır.  
7.22. İdare tarafından Yükleninceye tahsis edilen yerlerde makine ve teçhizat  
bulunması halinde Yükleniciye tutmakla teslim edilecek ve sözleşme sonunda çalışır şekilde  
teslim alınacaktır. Yüklenici personelin İdare tarafından verilen makine ve teçhizatlar dışında  
kullanacakları her türlü el aleti ve teçhizatlar yüklenici tarafından temin edilecektir.  
Kalibrasyon gereken el aletleri ve teçhizatların kalibrasyonları da yüklenici  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
sorumluluğundadır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Yüklenicinin  
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su,  
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren  
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti,  
atık, jeneratör ve forklift yakıtı vb.) yükleniciye ait olacaktır.  
8.7. Araçlarda yangın çıkması halinde (Vandalizm, toplumsal olaylar terör olayları ve  
doğal afetler hariç) bütün maddi ve hukuki sorumluluk Yükleniciye aittir.  
8.17. Atık yönetimi ve arıtma tesislerinin çalıştırılması ile ilgili uygulamalar EK-2  
Garaj İşletim Modeli (GİM) tanımlanmıştır. düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Kesintiler” başlıklı 9’uncu maddesinde “…9.4.Sözleşme sonunda  
6mm altında teslim edilen her lastik için İdare sıfır ürün fiyat araştırması yapar ve fiyat  
araştırması sonunda belirlenen bedeli her lastik için Yüklenicin son hakedişinden kesecektir.  
9.11. Yüklenici talep etmesi halinde İdarenin Ambarında ilgili araçlara ait parçaları  
kullanabilir bu parçaların kullanılması halinde parça bedelleri hakedişinden kesilecektir.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin eki Ek-1 Araç Bakım Föyleri’nde araçların periyodik bakımına  
ilişkin kilometre değerlerine ve yapılması istenen işlemlere yer verilmiştir.  
Anılan Şartname’nin eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci  
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik  
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri  
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.  
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)  
alt yüklenici kullanabilecektir. düzenlemesi,  
“Lastik yönetimi” başlıklı 2’nci maddesinde “… 2.4. Sözleşmenin sonunda araçlarda  
kullanılan lastiklerin diş derinliği minimum 6mm olacaktır.  
2.8. Araçlara yüklenici tarafından yeni olarak takılan lastikler takıldığı tarihten geriye  
doğru en fazla 3 yıl içinde üretilmiş olacaktır…” düzenlemesi,  
“Atıkların bertarafı ve arıtma tesislerinin işletimi” başlıklı 6’ncı maddesinde “6.1  
Garajlarda bakım ve onarım kaynaklı açığa çıkabilecek tehlikeli veya tehlikesiz atıkların atık  
kodlarına göre kaynağında toplanması, atık kodlarına göre geçici depo alanına taşınması,  
İdarenin isteği doğrultusunda atık kodlarına göre ayrıştırılması ve atık sahasına teslim  
edilmesi yüklenici sorumluluğundadır.  
6.2. Yüklenici atık yönetimini kanun ve yönetmeliklere uygun şekilde yapmak  
zorundadır. Atık yönetiminden kaynaklı 3. Taraflarca kesilecek her türlü ceza yükleniciye rücu  
ettirilecektir.  
6.3 Yapılacak olan bertaraf işlemleri ile ilgili tüm bilgi ve belgeler İdareye  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
sunulacaktır.  
6.4 Tüm atıklar atık kodlarına göre ayrıştırılarak İdarenin atık alanında toplanacaktır.  
Akü hariç tüm atıkların bertaraftı İdare tarafından yapılacak olup atık bedelleri yüklenicinin  
hak edişinden kesilecektir.  
6.5. Araçlardan çıkan hurda akülerin bertaraftı Yüklenici sorumluluğundadır.  
6.6. Atıkların bertaraftı esnasında Yüklenici İdareye personel desteğinde bulunacaktır.  
6.7 İşin süresince garajlardaki arıtma tesislerinin işletilmesi yüklenici  
sorumluluğundadır. Arıtma tesislerinin işletilmesi İdare tarafından gerçekleştirilmesi  
durumunda arıtma tesisini ilgilendiren tüm işletme giderleri ve 3. Taraflarca kesilecek her  
türlü ceza yükleniciye rücu ettirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’de kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletlerin kalibrasyon  
ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, araçların periyodik bakımlarının ve lastik  
değişimlerinin de yüklenicinin sorumluluğunda olduğu ifade edilmiş; isteklilere, işin  
yapılacağı araçlar hakkında ihaleden önce keşif yapabilme imkânı sunulmuştur. İdari  
Şartname’nin yukarıda yer verilen “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı maddesinde yer  
alan düzenlemelerden işin yapılacağı yeri ve çevresini görmenin, inceleme yapmanın, teklifi  
hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmenin isteklinin  
sorumluluğunda olduğu, isteklinin işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin  
şekline ve mahiyetine, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve  
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile ilgili maliyet ve zaman bakımından bilgi  
edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara  
ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılacağı anlaşılmaktadır.  
- Başvuru sahibinin kalibrasyon gerektiren cihazlar ile periyodik bakım ve lastik  
değişimi sayısının belirsiz olması nedeniyle teklif fiyatı oluşturulamadığı iddiası bakımından,  
ihale konusu işle ilgili bilgi ve tecrübe sahibi olması beklenen istekli olabilecekler tarafından  
hangi cihazların kalibrasyon gerektirdiğinin bilinebileceği, Teknik Şartname’de istekliler  
tarafından işin yapılacağı araçlarda keşif yapılabileceğine ilişkin düzenlemeye yer verildiği,  
bu kapsamda periyodik bakım ve lastik değişimine ilişkin bilgilerin de edinilebileceği, ayrıca  
yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemeleri doğrultusunda söz konusu bilgileri temin  
etmenin isteklilerin sorumluluğunda olduğu anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
Başvuru sahibinin İdari Şartname’nin 25.3.2.1’inci maddesinde yer alan servis  
bilgilerinin detaylı düzenlenmediği iddiasına ilişkin yapılan incelemede, İdari Şartname’nin  
yukarıda aktarılan 25’inci maddesinde, personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceğinin  
açıkça belirtildiği görülmüş olup ihale dokümanında, personele ayrıca taşıma aracı tahsis  
edileceğine yönelik düzenleme bulunmadığı hususu da göz önünde bulundurularak “servis”  
ibaresinden kastın personelin ulaşım bedeli olduğu değerlendirilmiş ve iddia yerinde  
görülmemiştir.  
İdari Şartname’nin 25.3’üncü maddesi kapsamında çalıştırılacak vasıflı personellerin  
hangi niteliklere sahip olacağı hususunun Teknik Şartname’de düzenlenmediği iddiasına  
yönelik yapılan incelemede, Teknik Şartname’nin 7.5’inci maddesinde personel tanımlarının  
belirtildiği, bu kapsamda vasıflı personellerin, hangi mesleki belgeye ve ne kadar süreli  
mesleki tecrübeye sahip olması gerektiği düzenlemelerine yer verildiği, bahse konu  
düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Başvuru sahibinin yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemeleri (m.3.2, 7.2,  
8.7., 9.4, 9.11.) ve eklerinin (Ek-2 m.2.4, 2.8, 6) mevzuata aykırı olduğu iddiasına yönelik  
yapılan incelemede;  
- İhale dokümanının bir bütün olduğu, ihale konusu alanda faaliyet gösteren  
isteklilerin Teknik Şartname’de ve dolayısıyla ihale dokümanında yer verilen bilgiler  
çerçevesinde iddia kapsamında yer verilen Teknik Şartname maddelerinde bahsi geçen  
maliyet kalemleri (sözleşme kapsamındaki araç sayısının %10’unu geçmemek kaydıyla  
idareye ait farklı araçların içdış temizlik, manevra ve ikmal işlemleri maliyetleri ile bu  
kapsamdaki araçlar için kullanılacak cam suyu, soğutma suyu maliyeti, “personel sigorta  
dökümleri, ölçüm cihazı kalibrasyonu, ölçüm yetkili personel- diploma, sağlık raporları,  
haşere mücadele belgeleri, yangın söndürme cihazları ve firma belgeleri, yol yardıma ilişkin  
belgeler, müşteri memnuniyet anketleri, alet ve cihazların kalibrasyon belgeleri, basınçlı  
kaplar ve kaldırma ekipmanlarının bakım ve kalibrasyon formları, motor ve rektifiye  
yapılıyorsa cihazların kalibrasyonu, dış kaynaklı işlemlerin sözleşmeleri, araç arıza tespit  
cihazı güncel diagnostic çıktıları, bina topraklama raporları, elektrik iç tesisat muayene  
uygunluk raporu vb.” belgelere ilişkin maliyetler, yangın durumunda ortaya çıkabilecek  
maliyetler, atıkların bertaraf maliyeti, arıtma tesislerinin işletim giderleri maliyeti, idarenin  
ambarında ilgili araçlara ait parçaları kullanması halinde parça bedelleri, sözleşme sonunda  
6mm altında teslim edilen her lastik için lastik maliyeti) ile ilgili öngörüde bulunmasının ve  
ortaya çıkacak maliyet kalemlerini dikkate alarak teklifini oluşturmasının mümkün olduğu,  
söz konusu giderlere ilişkin maliyetleri teklifine yansıtabileceği, bu giderler için birim fiyat  
teklif cetvelinde ayrı satır açılmasına gerek bulunmadığı, ihalenin birim fiyat teklif cetvelinde  
miktarların “kilometre” üzerinden belirlendiği ve bu miktarlar üzerinden tekliflerin  
oluşturulmasının istenildiği, bu gider kalemlerinin kilometre birim fiyatına dâhil edilerek  
teklif verilmesi gerektiği, başvuru sahibinin iddiasının aksine, bu durumun teklif  
oluşturulması bakımından engel teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu  
iddiaları yerinde bulunmamıştır.  
4) Başvuru sahibinin 5'inci ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde  
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:  
a) Sağlık Uygulama Tebliğinde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet  
alımlarında; …  
b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında; …  
c) Diğer hizmet alımlarında;  
F = An x B x ( Pn-1)  
İn  
AYn  
Yn  
Yo  
Gn  
Go  
Mn  
Mo  
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——  
İo  
AYo  
(2) Formüllerde yer alan;  
a) F: Fiyat farkını (TL),  
b) B: 0,90 sabit katsayısını,  
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan  
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle  
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),  
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında  
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık  
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat  
farkı katsayısını,  
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını  
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,  
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık  
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı  
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir  
katsayıyı, … ifade eder.  
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere  
uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında  
gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin  
belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayıları  
belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak  
alınır.  
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;  
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,  
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,  
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,  
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için  
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,  
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve  
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine  
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya  
birkaçını,  
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı  
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı  
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4  
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı  
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,  
ifade eder.  
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler  
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit  
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları  
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas  
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda  
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun  
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir. …  
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği  
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.  
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında  
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni  
bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks Tablosunun  
“Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.hükmü,  
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara  
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine  
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının  
belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde  
düzenleme yapılır.  
a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat  
farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.  
b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan; …  
(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme  
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz. …” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci  
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel  
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği  
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik  
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi  
gerekmektedir.  
81.2. 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması  
öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını  
gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm  
katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında  
gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki  
ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık  
oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme  
veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, … b3,n)  
kapsamında olduğu kabul edilir. açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “İşçilik maliyetleri ile ilgili fiyat farkı hesabı” başlıklı 83’üncü  
maddesinde “83.1. 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat  
Farkına İlişkin Esaslar kapsamında işçilik maliyetlerine ilişkin geçen brüt maliyet, ihale  
dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari  
şartnamede asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel  
tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil) ve ilgili sosyal güvenlik  
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.  
83.2. Anılan Esasların 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince brüt asgari ücretin  
belli bir yüzde fazlası oranında ücret alan personel için fiyat farkı, temel asgari ücretin yüzde  
fazlası ile güncel asgari ücretin yüzde fazlası arasındaki farkın işverene maliyeti kadar  
hesaplanır.  
Örneğin ihale tarihindeki temel asgari ücretin 100 TL olması durumunda yüzde 30  
fazla ücret alan işçi için yüzde 5’lik asgari ücret artışına göre ödenecek fiyat farkı;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Temel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 130 TL (temel asgari ücretin yüzde 30  
fazlası) +30 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması  
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 160 TL  
Güncel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 136,5 TL (güncel asgari ücretin yüzde  
30 fazlası) +31,5 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması  
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 168 TL  
Fiyat Farkı= 168 TL-160 TL=8 TL olarak hesaplanır.  
83.3. Anılan Esasların 5 inci maddesinin uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen  
işçiliğin fiyat farkı 6 ncı maddeye göre hesaplanacak, 5 inci maddeye göre hesaplanan fiyat  
farkı formülünde a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı  
uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisi olmayacak ve 5 ve 6 ncı  
maddeler gereği ayrı ayrı hesaplanacak tutarların toplamı, ödenecek veya kesilecek toplam  
fiyat farkını oluşturacaktır. İdari şartnamede hem a1 hem de a2 için katsayı belirlenmişse bu  
durumda toplam fiyat farkı 5 ve 6 ncı maddeye göre hesaplanan fiyat farklarının toplamından  
oluşacaktır.açıklaması yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlıklı 25’inci maddesinde “… Yemek ve Yol Giderleri: Yüklenici; sözleşme kapsamında  
çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü  
maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda  
geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda  
gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil edilecektir.  
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı  
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için  
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri  
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin hak  
edişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca  
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 195kişi x 95gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=  
2.533.479,00TL+KDV tutar aylık hak edişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
yükleniciye aittir. düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.  
46.1.1.  
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:  
F = An x B x ( Pn-1)  
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo  
Formülde yer alan;  
F: Fiyat farkını (TL),  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
B: 0,90 sabit katsayısını,  
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama  
ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı  
(TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme  
bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),  
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan  
temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını  
temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı  
katsayısını ifade eder.  
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat  
endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.  
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):  
Katsayı  
Endeks  
Fiyat Farkına İlişkin Esasların 6  
ncı maddesine göre  
hesaplanacaktır.  
a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı  
idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık 0,1856  
oranı)  
a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı  
idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık  
oranı)  
0
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)  
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık  
oranı)  
Endeks tablosunda alt sektörler  
itibarıyla malzeme ve diğer  
hizmetlerin niteliği ve gereklerine  
uygun olan endeks: 29.3:  
Motorlu kara taşıtlarının parça  
ve aksesuarları  
b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık  
oranı)  
Go,  
Gn  
0,8144  
c (Makine ve ekipmanın amortismanına  
ilişkin ağırlık oranı)  
0
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Fiyat Farkı Açıklamaları  
Fiyat Farkı Açıklamaları  
Fiyat Farkı; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında  
uygulanacak fiyat farkına ilişkin esaslar çerçevesinde verilecektir.” düzenlemesi  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe  
başlama tarihinden itibaren 18 (onsekiz) aydır.  
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre  
yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Aktarılan mevzuat hükümlerinden; fiyat farkının, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa  
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat  
farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak hesaplanması  
gerektiği, söz konusu formüllerde yer alan fiyat farkı hesaplamasında kullanılacak olan  
katsayılardan (a1) katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin  
ağırlık oranını temsil eden ve 6’ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,  
(a2) katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık  
oranını, (b1) katsayısının akaryakıtın ağırlık oranını, (b2) katsayısının diğer katı veya sıvı  
yakıtların ağırlık oranını, (b3) katsayısının malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını (c)  
katsayısının ise makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit  
bir katsayıyı ifade ettiği anlaşılmaktadır.  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinin  
üçüncü fıkrasında ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan  
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale  
dokümanında gösterilmesinin ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya  
esas endeksin belirlenmesinin zorunlu olduğu,  
Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında, bu  
Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin  
ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı  
hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği, ayrıca aynı fıkranın a bendine göre sözleşme  
süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı  
hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı düzenlemelerinden, işin 18 ay süreli olduğu anlaşılmakta olup fiyat  
farkı ödenmesi hususuna ilişkin olarak idare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na  
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda yer aldığı  
üzere fiyat farkı katsayılarının işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde  
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde (İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde a1 katsayısını  
0,1856, b3 katsayısını 0,8144 olarak) belirlendiği, bahse konu ihalenin konusunun 278 adet  
otobüsün bakım ve onarım hizmeti olduğu, söz konusu iş kapsamında 195 personel  
çalıştırılacağı, ihale konusu işte personel ve malzeme giderlerine uygun şekilde a1 ve b3  
katsayılarının belirlendiği, başvuru sahibinin iddiasına konu olan a2 katsayısının haftalık  
çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını ve c katsayısının ise  
makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını yansıttığı, bahse konu hizmet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
alımında çalıştırılacak personelin tam zamanlı olması sebebiyle a2 katsayısı belirlenmemesi  
ile ihale konusu hizmet alımının asli bir unsuru olmayan yardımcı girdi mahiyetindeki makine  
ve ekipmanın amortismanına ilişkin c katsayısı belirlenmemesinin mevzuata aykırılık teşkil  
etmediği,  
- Ayrıca, “b3 katsayısının “0,8144” olarak belirlenmesine rağmen, söz konusu işin  
%80’inden fazlasının yedek parça ve mal alımı şeklinde olduğu, mal alımlarında ortalama  
yüklenici karı %25 olarak uygulandığı için fiyat farkının yüklenici karından arındırılması  
gerektiği” iddiasına yönelik olarak, söz konusu ihalenin otobüs bakım ve onarımına ilişkin  
hizmet alımı olduğu, yukarıda yer verilen mevzuat düzenlemeleri uyarınca fiyat farkı  
düzenlemelerine mevzuata uygun olarak ihale dokümanında yer verildiği anlaşıldığından  
başvuru sahibinin bahse konu iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
5) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi ve teknolojik  
ürün deneyim belgesinin düzenlenme koşulları” başlıklı 45’inci maddesinde “…(3)Alt  
yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt  
yüklenici arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında  
düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest  
muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu  
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali  
müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek  
olarak alt yüklenici ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel  
çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve  
idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması zorunludur.  
(4) Bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen ve kabulü yapılan  
işlerde gerçekleştirilen işin parasal tutarının sözleşme bedeline oranına bakılmaksızın  
yüklenici iş bitirme belgesi, ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılabileceği öngörülen  
işlerde, belgeyi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı ile çalıştırılan alt  
yükleniciler tarafından gerçekleştirilen iş kısımları için ise, alt yüklenici iş bitirme belgesi  
düzenlenir. …  
(7) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhüt edilen işlerin alt  
yüklenicileri için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip bitirmek ve idare  
tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü yapılmak şartıyla,  
yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi  
sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır. Yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan  
sözleşmelerde, nevi itibariyle bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesi zorunludur.  
Birden fazla alt yüklenici olması durumunda, alt yüklenicilere verilecek iş deneyim  
belgelerinin tutarlarının toplamı asıl işin toplam sözleşme bedelini aşamaz.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler ve benzer işe ilişkin  
hususlar” başlıklı 72’nci maddesinde “… 72.5. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliğinin 45 inci maddesi çerçevesinde, ihale dokümanında alt yüklenici  
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı  
ile çalıştırılan alt yükleniciler için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip  
bitirmek ve idare tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
yapılmak şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek  
üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınarak “Alt Yüklenici İş Bitirme” belgesi  
düzenlenecektir. Ancak, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı alınmaksızın  
çalıştırılan alt yükleniciler için alt yüklenici iş deneyim belgesi düzenlenemeyecek ve bu  
kapsamdaki işler idarelerce iş deneyimi olarak kabul edilemeyecektir.  
72.6. Alt yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla iş sahibi idareye  
yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan bedel içeren  
sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin  
noter, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu  
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, SM, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı  
suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak alt yüklenici ile yüklenici  
arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik  
Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin  
sunulması gerekmektedir.açıklaması yer almaktadır.  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci  
maddesinde “18.1. İstekliler, ihale konusu iş kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı  
düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren  
isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt  
yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin  
yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”  
düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı  
15’inci maddesinde “15.1.Yüklenici temizlik, manevra, likit ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve  
atık tesisi, sabit tesislerin bakım-onarım ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj  
dezenfektan işleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-onarım  
faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.  
İdarenin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümleri ile bu alt  
yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesindeki Alt Yükleniciler başlıklı 18.nci maddesinde ve alt yüklenicileri ilgilendiren  
diğer maddelerdeki hükümler uygulanacaktır.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.11. Yüklenici  
temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık tesisi, sabit tesislerin bakım-  
onarım ve işletimi, klima, agrega indirme - bindirme işçiliği ve araç ve garajların dezenfekte  
ve ilaçlama hizmetleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-  
onarım faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.”  
düzenlemesi,  
Teknik Şartname eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci  
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik  
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri  
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.  
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)  
alt yüklenici kullanabilecektir. düzenlemesi yer almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
İhale dokümanında temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık  
tesisi, sabit tesislerin bakım-onarımı ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj  
dezenfektan işleri için alt yüklenici çalıştırılabileceği, bunların dışındaki hizmetlerin alt  
yüklenicilere yaptırılamayacağı belirtilmiştir.  
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden; ihale dokümanında alt yüklenici  
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, idarenin onayı ile çalıştırılan alt yükleniciler tarafından  
gerçekleştirilen iş kısımları için alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebileceği,  
Alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için; yüklenici ile alt yüklenici  
arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin, bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura  
örneklerinin (veya onaylı suretlerinin) ve personel çalıştırılan işlerde personel çalıştırıldığını  
gösteren belgelerin sunulmasının zorunlu olduğu,  
Alt yüklenicilere verilecek iş deneyim belgesi tutarı olarak, yaptıkları işin esas  
sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı  
bedelin esas alınacağı anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından ihale kapsamındaki iş kalemlerinin ayrıştırılamaması  
nedeniyle alt yükleniciyle yapılacak sözleşmenin fiyatlamasının yapılamayacağı ve alt  
yükleniciye düzenlenecek iş bitirme belgesinin bedelinin belirlenmesinin mümkün  
olmayacağı iddia edilmekte ise de; ihale dokümanında ihalenin konusunu oluşturan hangi alt  
iş kalemleri için alt yüklenici çalıştırılabileceğinin belirtildiği görülmüş olup alt yüklenici iş  
bitirme belgesinin yüklenici ile yapılan sözleşmeye binaen ve sözleşmede yazılı tutar esas  
alınarak düzenleneceği anlaşıldığından başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
6) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci  
maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi  
esas alarak hazırlar.  
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve  
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer  
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.  
(3) İdare, tip sözleşmede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre düzenlenmesine  
gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı  
olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar” bölümüne ekleyebilir.  
(4) İhalelerde, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından  
hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.  
(5) Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak  
sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alınmaz.”  
hükmü,  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve  
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine  
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin  
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak  
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci  
madde kapsamında değerlendirilir.  
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü  
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde  
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran  
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.  
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen  
oranda ceza uygulanır. 26.1.Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili  
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de… 26.2 sayısına  
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun  
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
Özel Aykırılık Halleri  
Aykırılık Hali  
İlk Sözleşme Bedeli Aykırılık Sayısı26.3  
Üzerinden Kesilecek  
Ceza Oranı  
1
2
3
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin  
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto  
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
Ağır Aykırılık Halleri 26.4  
1
2
3
….  
….  
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk  
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu  
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun  
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.  
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar  
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar  
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü  
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate  
alınır.  
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde  
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.  
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı  
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her  
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında  
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı  
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve  
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre  
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün  
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye  
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.  
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi  
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler  
uygulanmaz.  
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci  
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise  
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir  
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.hükmü,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”  
başlıklı 16’ncı maddesinde “… 16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde  
aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan  
herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık  
halinin de 550000 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735  
sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın  
sözleşme feshedilir.  
Özel Aykırılık Halleri  
İlk Sözleşme  
Bedeli  
Üzerinden  
Kesilecek  
Ceza  
Aykırılık  
Sayısı  
Aykırılık Hali  
Oranı  
36000  
30000  
On Binde  
0,0155  
1
2
Servis Oranının Karşılanamaması Cezası  
Temizlenmeyen Araç Cezası  
On Binde  
0,0044  
On Binde  
0,00543  
27000  
19  
Eksik Personel Çalıştırma Cezası  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Ek-7 Hizmet  
Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”  
başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.2 numaralı bendinde, cezaya konu olacak aykırılık hallerinin,  
bunlara ilişkin ceza oranlarının ve tekrarlanabilecek asgari ceza sayısının ilgili bentte bulunan  
tablo kapsamında idarece belirlenebileceği anlaşılmıştır.  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme Tasarısı” başlıklı 17’nci  
maddesinin beşinci fıkrasında; cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin  
hususlarla ilgili olarak sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan  
düzenlemelerin dikkate alınmayacağının hüküm altına alındığı, bu kapsamda sözleşme  
aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi ile ilgili hususlarda Sözleşme Tasarısı’nın  
16’ncı maddesinin dikkate alınması gerektiği görülmüştür.  
Başvuru sahibinin iddiası, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesindeki tabloda yer  
alan özel aykırılık hallerinde aynı denetimdeki her tespit için ayrı ayrı mı, yoksa tamamı için  
bir defa mı ceza uygulanacağına dair belirsizliğin işin ifası aşaması aşamasında telafisi güç  
sorunlara neden olacağına yönelik olup, bu kapsamda yapılan incelemede;  
- Anılan Tasarı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tablodaki özel aykırılık hallerinin  
her biri için ayrı cezanın uygulanacağı, ayrıca özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili  
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 550000 sayısına  
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20’nci  
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceği,  
bahse konu düzenlemenin tip sözleşmeye aykırılık içermediği anlaşıldığından başvuru  
sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
7) Başvuru sahibinin 9’uncu, 10’uncu ve 11’inci iddialarına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin “Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü  
maddesinde Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması  
tarihine kadar, tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin  
kötülüğünden ve gerekse işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek  
bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak  
zorundadır.  
Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile  
yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden  
başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre  
verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen  
başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği  
takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu  
yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
yapmaya yetkilidir.  
Yüklenicinin yaptığı işlerde, kabul tarihine kadar geçen zaman içinde, herhangi bir  
aksaklık görüldüğü takdirde, bu aksaklıklar yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilip  
onarılmakla birlikte idare, işin niteliğine göre, aksaklığı tespit edilen bu gibi işlerin kabul  
işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu takdirde kabulü ertelenen kısım için, idarenin  
uygun göreceği bir miktarda teminat alıkonulur. Yapılan işlerde, yüklenicinin kusurundan  
kaynaklanan ve ivedilikle ele alınması gereken aksaklıklar meydana geldiğinde, yüklenicinin  
o anda işle ilgilenip konuyu ele alma imkanı yoksa bu takdirde idare, yazılı olarak haber  
vermek suretiyle yüklenici adına bu aksaklığı giderir.  
Yüklenici, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme  
seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği,  
taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri  
nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel  
hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca hakkında 4735 sayılı Kanunun 27  
nci madde hükümleri uygulanır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in eki Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Kesin teminat”  
başlıklı 11.1’inci maddesinde “11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi …../…/…. tarihine  
kadardır. Kanunda veya sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün  
gecikeceğinin anlaşılması durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi  
karşılayacak şekilde uzatılır.” açıklaması,  
11.1.2’nci maddesine ilişkin 18 numaralı dipnotta “(1) Kesin teminat mektubunun  
süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi  
dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenecektir.  
(2) Kesin teminat mektubu dışındaki diğer değerlerden birinin kesin teminat olarak  
verilmesi halinde “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” açıklaması,  
“Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait  
şartlar” başlıklı 33’üncü maddesine ilişkin 39 numaralı dipnotta “İhale konusu hizmet  
alımlarında, montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek  
hizmetlerine ihtiyaç duyulması halinde bunlara ait şartlar ayrıntılı olarak burada  
belirtilecektir.açıklaması,  
“Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesine ilişkin 40 numaralı dipnotta  
“Alınan hizmet ile ilgili olarak eğer bir garanti söz konusu ise; garanti süresi ve garanti ile  
ilgili diğer hükümlere bu maddede yer verilecektir.açıklaması yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin Tazmin Sorumluluğu” başlıklı 31’inci  
maddesinde “31.1. Yüklenici, taahhüdü çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun  
olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı,  
denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine  
getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu  
zarar ve ziyan genel hükümlere göre Yükleniciye ikmal ve tazmin ettirileceği gibi, haklarında  
4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi hükümleri de uygulanır.düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi destek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Bu madde boş bırakılmıştır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. Bu  
madde boş bırakılmıştır.düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36.1’inci maddesinde “36.1. İşbu sözleşme  
tasarısının 11. maddesinde “Teminata ilişkin hükümler” aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.  
Kesin teminat mektubunun süresi sözleşme tarihinden itibaren 21 (yirmibir) aydır.  
Kanunda veya sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin  
anlaşılması durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde  
uzatılır.” düzenlemesi yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nda yer verilen düzenlemelerden, alınan hizmet ile ilgili montaj,  
işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi destek hizmetlerinin öngörülmediği, yine  
alınan hizmet ile ilgili garantinin öngörülmediği, ayrıca kesin teminat mektubunun süresinin  
sözleşme tarihinden itibaren 21 (yirmibir) ay olduğu anlaşılmaktadır.  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin yukarıda aktarılan maddelerinde hizmet  
alımlarında montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım-onarım, yedek parça gibi destek hizmetleri  
ile garanti süresi belirlenmesine ilişkin zorunluluk getirilmediği, ayrıca kesin teminat  
mektubunun süresinin ihale konusu işin kabul tarihinin dikkate alınmak suretiyle idare  
tarafından belirleneceği anlaşılmış olup, gerek Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 33’üncü  
maddesi gerekse Sözleşme Tasarısı’nın 31’inci maddesi uyarınca yüklenicinin standartlara  
uygun malzeme seçme ve kullanma zorunluluğunun bulunduğu, aksi durumda ortaya çıkan  
zarardan doğrudan sorumlu olacağı ve bu zararın yükleniciden tazmin edileceği ve idare  
tarafından kesin teminat mektubunun süresinin sözleşme tarihinden itibaren 21 ay olarak  
belirlendiği hususları da göz önünde bulundurularak söz konusu iddiaların yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
8) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesi  
aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu  
maddesinde “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak  
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli  
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede  
yer alır. Bu düzenlemelerde, işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas  
alınır. Bu yükümlülüklere ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye  
sunulması gerektiğinin teknik şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur. hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesindeki mesleki ve teknik  
yükümlülükler” başlıklı 77’nci maddesinde “77.1. İdarelerce sözleşmenin yürütülmesi  
aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen ve idari şartnamede yeterlik  
kriteri olarak belirlenmeyen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler ancak  
teknik şartnamede yapılabilecek ve bu kapsamda yüklenici tarafından hangi belgelerin  
idareye sunulması gerektiği teknik şartnamede açıkça düzenlenecektir.açıklaması,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.7. Araçlardaki  
bütün filtreler, ana komponentlerin ve/veya parçalarının (motor, şanzıman, diferansiyel, aks),  
fren sistemlerinin ve/veya parçalarının (balata, disk, kaliper, servolar, valtler), arıza, onarım,  
hasar, revizyon ve periyodik bakımlarında araç orijinali veya araç üreticisinin onayladığı  
yedek parçalar veya ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek parçalar veya ISO/TS  
16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünleri kullanacaktır. İdare yükleniciden söz  
konusu malzemelerin belgelendirilmesini isteyebilir. Maddede sözü geçen ürünlerden  
kaynaklanan kronik arızalarda da (araçların %5’inden fazlasında söz konusu arızanın  
meydana gelmesi halinde) İdare kullanılan malzemelerin aracın yapısına uygun yeni ürünler  
ile değişimini talep edebilir. Bu değişimleri Yüklenici bedelsiz yerine getirmek zorundadır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’de, ihale konusu bakım-onarım işi kapsamında araç orijinali veya  
araç üreticisinin onayladığı yedek parçalar, ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek  
parçalar veya ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünlerinin  
kullanılacağı; yüklenicinin söz konusu malzemeleri belgelendirmesinin istenebileceği  
düzenlenmiştir.  
- Türk Standardları Enstitüsü’nün internet sitesinde, “TSE ISO/TS 16949”  
standardının otomotiv ile ilgili ürünlerin tasarımı ve geliştirmesi, üretimi ve uygun olduğunda  
montaj ve servisi için kalite yönetim sistemi şartlarını tanımladığı bilgisine yer verilmiştir.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idari şartnamede yeterlik kriteri olarak  
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli  
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklerin teknik şartnamede düzenlenebileceği  
anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, yüklenicinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve  
teknik yükümlülükleri kapsamında, ihale konusu bakım-onarım işinde kullanılacak  
malzemelerin kalite ve standartlarına yönelik olarak Teknik Şartname’de düzenleme  
yapıldığı; söz konusu düzenlemede yer verilen standardın otomotiv ile ilgili ürünlerin  
tasarımı, geliştirmesi, üretimi, montaj ve servisine ilişkin olduğu, başvuruya konu Teknik  
Şartname maddesi ile malzeme tedariki konusunda yükleniciye seçimlik bir hak tanınırken  
belirli bir kalite seviyesinin korunmasının amaçlandığı anlaşılmış olup söz konusu standardın  
sağlanmasının talep edilmesinin isteklilerin teklif oluşturmalarına, aşırı düşük teklif  
açıklaması yapılmasına veya değerlendirilmesine etkisi bulunmadığı değerlendirilerek anılan  
iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
9) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde  
“Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların  
giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü  
içerisinde;  
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar  
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis  
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan  
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.  
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,  
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler  
yüklenici tarafından karşılanacaktır.hükmü,  
Anılan Şartname’nin “İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe  
başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere,  
malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır. ”  
hükmü,  
Aynı Şartname’nin “Fiyatı belli olmayan işlerde yeni birim fiyat tespiti” başlıklı  
37’nci maddesinde “İşin devamı sırasında, yapılması idarece istenen veya 53 üncü maddeye  
göre sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde yer almayan  
yeni iş kalemlerine ait birim fiyatlar;  
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye  
verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak  
bulunacak analizler,  
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş  
kalemlerine ait analizler,  
c) Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme  
miktarları ile personel ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler,  
d) İdarede ve diğer idarelerde mevcut rayiçler ile yüklenicinin teklifinin ekinde idareye  
verdiği teklif rayiçler,  
e) İdarece kabul edilmek şartıyla ilgisine göre, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya  
meslek odasınca onaylanmış memleket rayiçleri, kullanılarak yukarıdaki öncelik sırasına göre  
kontrollük ile yüklenici tarafından tespit edilir. Bu hususta düzenlenen yeni fiyat tutanağı  
idarenin onayına sunulur ve onaydan sonra geçerli olur.  
Fiyat tutanağının idarenin onayına sunulduğu tarihten itibaren otuz (30) gün  
içerisinde taraflar yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlayamazlarsa bu hususta bir  
anlaşmazlık zaptı düzenlenerek taraflarca imzalanır ve konu sözleşmedeki anlaşmazlıkların  
çözümüne ilişkin hükümlere göre çözümlenir. Ancak bu süre içinde yüklenici, idare tarafından  
tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam etmek zorundadır.hükmü,  
Aynı Şartname’nin “İşlerin eksik olarak kabulü” başlıklı 47’nci maddesinde “Kabul  
için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman kaybını gerektiren ancak  
işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve eksiklikler tespit edilecek olursa,  
yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare  
tarafından, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur ve eksikliğin  
fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate alınarak  
belirlenecek uygun bir bedel kesilerek bu haliyle kabul edilebilir. İşin, kusur ve eksiklikleri  
karşılığı olmak üzere, bir bedelin kesilerek kabul edilmesi yükleniciyi varsa garanti  
yükümlülüklerinden kurtarmaz. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve kesilecek bedelin  
kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu işleme razı olmazsa, her türlü gideri  
kendisine ait olmak üzere, kusur ve eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
zorundadır.  
Bu kabul işlemlerinde, varsa sözleşmesindeki özel hükümler de göz önünde  
bulundurulur.hükmü bulunmaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu  
maddesinde “19.1. İşin yürütülmesi sırasında Genel Şartnamedeki usul ve esaslar  
çerçevesinde Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulması öngörülen kayıt ve  
tutanaklar aşağıda sıralanmıştır.  
a) Hakediş tutanakları,  
b)İşin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve  
eksiklikler ve Kontrol Teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususlar ile ilgili kayıt ve  
tutanaklar.  
Bu kayıt ve tutanaklar Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulur.  
Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya  
Yükleniciye verilir.  
Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan  
hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazi kayıtla  
imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine  
gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini  
yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş  
sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.  
Kayıtlara itiraz kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş  
ödemelerinde, hem de sözleşmenin sona erdiği tarihte Kabul Komisyonu tarafından  
gerçekleştirilecek kabul işlemlerinde esas alınır.” düzenlemesi,  
Anılan Tasarı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı  
20’nci maddesinde “…20.2. … Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine  
düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Süreklilik  
arz eden işlerde, Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa  
edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan  
kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları  
imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların  
doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır. ” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Araçların ve Garajın Teslimi - Teslim Alınması” başlıklı 4’üncü  
maddesinde “4.1. Yüklenici sözleşme ile birlikte EK-5’de (kapı numarası, plakası, kilometresi,  
şasi no, marka, model ve tip bilgilerinin olduğu liste) tanımlanan araçları mevcut haliyle  
kabul etmiş olup, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde araçların %100’nü EK-4 Rutin Kontrol  
Kriterleri Formu’na göre İdareye teslim edecektir. Tespit edilen eksikliklerin bedeli sözleşme  
sonunda yükleniciye rücu edilecektir. Birim fiyat tespiti İdare tarafından Hizmet Genel  
Şartnamesinin Fiyatı Belli Olmayan İşlerde Yeni Birim Fiyat Tespiti başlığı Madde 37’ye göre  
belirlenecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin eki EK-4 Rutin Kontrol Kriterleri Formu’nda araçların kontrol  
bulguları ile söz konusu bulguların önem dereceleri belirtilmiştir.  
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinden, yüklenicinin bakım ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
onarımından sorumlu olduğu araçları, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde anılan  
Şartname’nin ekinde yer verilen kontrol kriterlerine uygun şekilde teslim etmesinin talep  
edildiği anlaşılmaktadır.  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden  
yüklenicinin, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe  
kadar işlere, malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında  
olduğu, kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar ile  
kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyeceği, aksi durumda idarenin maruz  
kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali  
sonuçlarından doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı,  
- İşin kabulü için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman  
kaybını gerektiren ancak işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve  
eksiklikler tespit edilecek olursa, yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir  
bedel kesilmek şartı ile, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur  
ve eksikliğin fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate  
alınarak belirlenecek uygun bir bedel kesilerek, işin bu haliyle kabul edilebileceği  
anlaşılmaktadır.  
- Ayrıca anılan Şartname’nin 37’nci maddesinde işin devamı sırasında, yapılması  
idarece istenen veya sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde  
yer almayan yeni iş kalemlerine ait birim fiyatların, bu maddede belirtilen yöntemler  
kullanılarak tespit edileceği, yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlanamaması halinde  
idare tarafından tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam edilerek  
uyuşmazlığın çözümü için ilgili mercilere (idarenin bulunduğu yer mahkemesi) başvuruda  
bulunulabileceği ifade edilmiştir.  
Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata aykırı  
olarak düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu iddia edilmekte ise de; söz  
konusu düzenlemede Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan maddeleri ile  
uyumlu olarak yüklenicinin sorumluluklarına yer verildiği, Teknik Şartname düzenlemeleri  
gereğince yüklenicinin kendisine teslim edilmiş olan araçları sözleşme bitiminde bu  
Şartname’de belirtilen kusur ve eksiklikler giderilmiş olarak teslim etme sorumluluğunun  
bulunduğu, aksi durumda Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 47’nci maddesi gereğince idare  
tarafından yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedelin kesileceği,  
başvuruya konu maddede de söz konusu kesintinin tutarının söz konusu Şartname’nin 37’nci  
maddesine göre belirleneceğinin düzenlendiği görüldüğünden bahse konu iddianın yerinde  
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
10) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:  
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine  
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği  
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi  
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar  
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. …  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı  
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle  
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde  
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt  
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili  
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş  
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur. ” hükmü,  
Anılan Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”  
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan  
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri  
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere  
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem  
tazminatı sayılır.  
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem  
tazminatları;  
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu  
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları  
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait  
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt  
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine  
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları  
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,  
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum  
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14  
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,  
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu  
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak  
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak  
suretiyle ödenir.  
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından  
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde  
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı  
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi  
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen  
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları  
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden  
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına  
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş  
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak  
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt  
işverenden talep hakkı saklıdır.  
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya  
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı  
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,  
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi  
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi  
yapılmaz.  
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)  
bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden,  
(b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip  
yetmediğine bakılmaksızın ödenir.  
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen  
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme  
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri  
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir…”  
hükmü,  
6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde  
Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 3’üncü  
maddesinde “4857 sayılı Kanunun 36’ncı maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde  
değiştirilmiştir:  
İşverenler, alt işverene iş vermeleri hâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip  
ödenmediğini işçinin başvurusu üzerine veya aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa  
ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek işçilerin banka hesabına yatırmakla  
yükümlüdür.” hükmü,  
Anılan Kanun’un 8’inci maddesinde “4857 sayılı Kanunun 112 nci maddesine  
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.  
“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci  
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem  
tazminatları;  
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu  
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları  
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait  
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt  
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine  
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları  
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,  
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum  
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14  
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,  
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu  
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak  
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak  
suretiyle ödenir.  
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından  
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde  
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı  
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi  
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen  
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden  
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına  
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş  
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak  
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt  
işverenden talep hakkı saklıdır.  
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya  
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı  
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,  
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet  
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi  
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi  
yapılmaz.  
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a)  
bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe tertibinden,  
(b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden, ödeneğin yetip  
yetmediğine bakılmaksızın ödenir.  
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen  
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme  
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri  
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.” hükmü  
yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyatına dahil giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“… 25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
yükleniciye aittir. düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci  
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine  
getirilmesine ilişkin ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, vergi, sigorta, resim ve harç  
giderleri ile KİK payı, belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen hususların  
şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler sözleşme bedeline  
dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil  
olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Yüklenicinin yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…  
7.9. Yüklenici alt yüklenici eli ile yaptıracağı işlerde de çalışacak personeller belirtilen  
personel sayılarına, ücretlendirmelere ve mevzuata uyacaktır. Ayrıca her ay çalışan  
personellerin gruplandırılmış (vardiya amiri, kıdemli uzman teknik personel, uzman teknik  
personel, kıdemli teknik personel, teknik personel, kıdemli yardımcı teknik personel, yardımcı  
teknik personel, kayıt ve veri personeli engelli, kayıt ve veri personeli, manevra personeli,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
temizlik personeli engelli ve temizlik personeli) isimleri alfabetik sıralı olarak aylık çalışma  
çizelgelerini, SGK bildirgelerini ve maaş bordrolarını personellerin çalıştırıldığı garaj İdari  
ekibine verecektir. Zorunlu durumlarda vardiyalarda oluşacak değişiklerle alakalı yüklenici  
İdareye bilgi verecektir. düzenlemesi yer almaktadır.  
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem  
tazminatı” başlıklı 112’nci maddesinde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62’nci  
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan  
işçilerin kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından ödeneceği,  
farklı kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı  
üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son  
kamu kurum veya kuruluşunun, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya  
kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan  
tahsil edeceği, kıdem tazminatı tutarının, 4734 sayılı Kanunu’nun Ek 8’inci maddesinin  
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili  
açılacak bütçe tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider  
kaleminden, ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödeneceği düzenlenmiş; bu madde  
çerçevesinde kıdem tazminatlarının ne şekilde kazanılacağı ve ne şekilde hesaplanacağı,  
Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları  
Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında  
Yönetmelik ile belirlenmiştir.  
İhale konusu iş ile ilgili olarak hazırlanan yaklaşık maliyet incelendiğinde ihale  
konusu işin personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, söz konusu  
ihalelerde, kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve  
kuruluşları olmayacağı, söz konusu giderlerden asıl işveren konumundaki ilgili kamu kurum  
ve kuruluşlarının alt işvereni olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu  
anlaşılmıştır.  
İhale dokümanı düzenlemelerine bakıldığında, başvuru sahibinin iddiasında yer alan  
ihbar ve kıdem tazminatından yüklenicinin sorumlu olduğu” şeklinde açık bir düzenlemenin  
yer almadığı, yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemesi uyarınca yüklenicinin  
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderlerinin (her türlü personel gideri, servis, yemek,  
kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, personellere  
verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait olacağı, ayrıca sözleşme  
taraflarının sözleşmenin her aşamasında kanun hükümlerine uymak zorunda oldukları,  
- Öte yandan, ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin ihbar ve kıdem  
tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceği belirlenemeyeceğinden bu gidere  
ilişkin hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı hususları bir arada değerlendirildiğinde,  
tekliflerin hazırlanmasında ihbar ve kıdem tazminatına ilişkin maliyetlerin dikkate alınmasına  
gerek bulunmadığı ve bu durumun teklif verilmesine engel bir durum oluşturmadığı, bu  
nedenle de başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt  
bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı  
ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 39  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1109  
başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi  
üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru  
bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer  
hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen  
bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için  
Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"  
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü  
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin  
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.