Ana Sayfa / Kararlar / İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü / 2024/914572-41.547.600 Km Otobüs Bakım ve Onarımı
Bilgi
İKN
2024/914572
Başvuru Sahibi
Estep Destek Hizmetleri Ltd. Şti.
İdare
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü
İşin Adı
41.547.600 Km Otobüs Bakım ve Onarımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Estep Destek Hizmetleri Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2024/914572 İhale Kayıt Numaralı “41.547.600 Km Otobüs Bakım ve Onarımı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 15.08.2024 tarihinde açık ihale usulü  
ile gerçekleştirilen “41.547.600 Km Otobüs Bakım ve Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Estep  
Destek Hizmetleri Ltd. Şti.nin 09.08.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
13.08.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.08.2024 tarih ve 158328 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 23.08.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2024/960 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşağıda yer verilen ihale dokümanı  
düzenlemelerinin mevzuata aykırı olduğu hususunda idareye şikâyet başvurusunda  
bulunulduğu ancak idare tarafından, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in  
12’nci maddesine aykırı şekilde, başvurularının gerekçesiz olarak reddedildiği,  
1) İşin gerçek niteliğinin ihale dokümanının incelenmesiyle öğrenilmesinin sonucunda  
ilanda ve ihale dokümanında yapılan benzer işe ilişkin düzenlemelerin, aşağıda yer verilen  
gerekçelerle, ihale konusu işe uygun olmadığının anlaşıldığı,  
- “Her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri”nin benzer iş olarak  
belirlenmesinin hatalı olduğu, zira ihale konusu işin niteliğinin bakım ve onarım olduğu ve  
otobüs satışı ile ilgisinin bulunmadığı,  
- “Her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri”nin benzer iş olarak  
belirlenmesinin hatalı olduğu, zira işin bütününe bakıldığında, karoser onarımının tali  
nitelikte kaldığı, birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir satıra dahi konu olmadığı, ihale konusu  
işin bir bütün olarak yedek parça ve malzeme temin edilerek otobüslerin bakım ve onarımını  
kapsadığı, dolayısıyla araç karoseri bakım onarımının, bu işin yalnızca küçük bir kısmını  
oluşturduğu, araç karoseri bakım onarımının benzer iş olarak kabul edilmesinin; lastik tamiri,  
elektrik tamiri, fren bakım onarımı vs. gibi birbirinden bağımsız pek çok alt işin ayrı ayrı  
benzer iş olarak kabul edilmesinden hiçbir farkı olmadığı,  
- “Her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma  
hizmetleri”nin benzer iş olarak belirlenmesinin hatalı olduğu, zira “şehir içi toplu taşıma  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
hizmetleri”nin yakıt temini, bilet satışı, şoför çalıştırılması, garajların işletilmesi, otobüs  
servislerinin bir bütün olarak organize edilmesi gibi daha çok “işletme” faaliyetlerine yönelik  
bir kavram olduğu, ihale konusu işin ise bakım ve onarım olduğu, bu yönüyle benzer iş  
tanımı ile ihale konusu işin ilgisiz olduğu,  
2) Birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer verilen hususlarda mevzuata aykırı olduğu;  
- Birim fiyat teklif cetvelinde işçilik bedelleri ile idareye ait araçların bakım-  
onarımında kullanılacak yedek parça ve aksesuarların maliyeti için satır açıldığı; yedek parça,  
periyodik bakım, lastik, kalibrasyon, tamir, çekici ve yol yardım hizmetleri, araçların servise  
hazırlanmaları, garaj elektrik ve su giderleri, manevra ve ikmal işleri, komponent  
malzemelerin revizyonu vb. birçok alt unsurdan oluşan “bakım-onarım” kapsamındaki hiçbir  
iş kalemi için ayrı satır açılmadığı, buna göre ihale konusu iş kapsamında kullanılacak onlarca  
yedek parça ya da lastik için ayrı birim fiyat verilemeyeceği, sayılan işlerin tamamının  
“bakım-onarım” adı altında “kilometre” bazlı olarak bir arada fiyatlandırılacağı,  
İhale dokümanında, kullanılacak yedek parçanın sayısı, yapılacak bakım-onarım sayısı  
ve diğer kalemlere ilişkin olarak hiçbir somut bilgi bulunmadığı, söz konusu ihalede yüklü  
miktarda malzeme ve yedek parça alınacak olmasına rağmen, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
78.22’nci maddesinde açıklanan gerekliliklerin yerine getirilmediği ve malzemeler için ayrı  
satır açılmadığı, bu durumun sağlıklı teklif oluşturulmasını ve sözleşmenin sağlıklı şekilde  
yürütülmesini engellediği, harcama denetimini imkânsız kıldığı, zira söz konusu işe bütün  
olarak bakıldığında, işin idare malı otobüslerin malzeme dâhil tamir ve bakımını yapmaktan  
ibaret olduğu, iş kapsamında kullanılacak yedek parça ve malzemenin sayı ve birim  
fiyatlarının belli olması halinde, bütüncül olarak işe uygun ve gerçek maliyete en yakın  
şekilde teklif fiyatı oluşturulmasının mümkün olacağı, söz konu işin yürütülmesinin  
belediyenin asli sorumluluğu olduğu, geçmişten bu yana hangi yedek parça ve malzemenin  
kaç adet kullanıldığının belli olduğu, dolayısıyla idarenin yedek parça, malzeme sayısı ve  
fiyatını dikkate alan bir birim fiyat teklif cetveli hazırlamasının mümkün olduğu, böylece  
“kilometre” bazlı ve tahmine dayalı değil, ne kadar malzeme kullanılmış ise ona göre ödeme  
yapılabileceği, kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesinin bunu gerektirdiği,  
- İhale dokümanında yer alan düzenlemeler incelendiğinde, ihale konusu iş  
kapsamında çalıştırılacak personele yol bedelinin nakdi olarak ödeneceğinin anlaşıldığı,  
personelin yemek ihtiyacının ise idarenin yemekhanelerinden karşılanacağı ve buna ilişkin  
belirlenen bedelin de idarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak  
yüklenicinin hakedişinden kesileceği, dolayısıyla hizmet alımı kapsamında çalışan işçilerin  
yemek ihtiyaçlarının ayni olarak istekliler tarafından karşılanmasının öngörüldüğü, buna göre  
isteklilerin tekliflerini hazırlarken iş kapsamında çalıştıracakları personelin yol ve yemek  
giderine ilişkin bedel öngörmeleri gerektiği,  
Asgari işçilik maliyetinin, çalıştırılacak personel için idarece belirlenen brüt asgari  
ücretin yüzde (%) fazlası ücret, nakdi yol ve ayni yemek bedeli ile ilgili mevzuatına göre  
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler toplamından oluştuğu, nakdi olarak ödenecek  
ve ücret bordrosunda gösterilecek yol bedeline ilişkin düzenlemede atıfta bulunulan 193 sayılı  
Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin (10) numaralı bendinde işverenlerce hizmet  
erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin 2024 takvim yılında  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
uygulanacak istisna tutarının belirlendiği, dolayısıyla 88 TL olarak belirlenen yol bedelinin  
sadece 2024 yılı işçilik maliyeti için yapılacak hesaplamada dikkate alınabileceği, 2025 ve  
2026 yıllarında sözleşmenin uygulanmasında geçerli olacak yol ücreti ile ilgili bir belirleme  
yapılmadığı, bu nedenle ilgili yıllar için işçilik maliyetinin hesaplanabilmesinin mümkün  
olmadığı, her bir işçilik maliyeti ve bu işe ait toplam teklif bedeli hesaplanamayacağından  
ihaleye gerçekçi teklif verilmesinin ve tekliflerin mevzuata uygun olarak değerlendirilmesinin  
mümkün olmayacağı, ayrıca işin 2025 ve 2026 yıllarına sarkan kısmı için yol bedelinin belli  
olmaması nedeniyle işçilik maliyeti hesaplanamayacağından, ihaledeki tekliflerin asgari  
işçilik maliyetinin altında kalıp kalmadığının tespitinin yapılamayacağı, bu durumun Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 78.3.1’inci maddesinin uygulanmasını imkânsız hale getirdiği ve  
mevzuata aykırı olduğu,  
İhale konusu iş bünyesinde 12 farklı ücret grubunun yer aldığı; 2024, 2025 ve 2026  
yılları için farklı yemek ve yol bedeli öngörüldüğünden ilgili yıllar için asgari işçilik  
maliyetinin farklı olacağı, 3 ayrı yıl için işçilik maliyeti hesaplanması gerekmesine karşın  
birim fiyat teklif cetvelinde çalışacak her bir personel grubu için tek satır açıldığı, işin süresi  
kısmında ise (ay/gün/saat) 18 şeklinde düzenleme yapıldığı; üç ayrı yıl için farklı asgari  
işçilik maliyeti ortaya çıkmış olmasına karşın idarece hazırlanan birim fiyat teklif mektubu  
eki cetvelde bu doğrultuda ayrı satırlar açılmamasının Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği ekinde bulunan birim fiyat teklif cetveli standart formunun 3 numaralı  
dipnotunda yer alan “Farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açılacaktır.ve Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü maddesinde yer alan “… her bir işçilik maliyeti için birim  
fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.açıklamalarına aykırı olduğu,  
Tip İdari Şartname’nin 31 numaralı dipnotunda açıkça ifade edildiği üzere yol  
giderlerinin personele nakdi olarak ödenmesi halinde brüt tutarının açıkça yazılması gerektiği,  
ancak İdari Şartname’de brüt yol bedelinin tutar olarak gösterilmediği, bu haliyle İdari  
Şartname’nin 25.3.2’nci maddesinin Tip İdari Şartname’ye de aykırılık teşkil ettiği,  
İhale konusu işin süresinin 18 ay olarak belirlendiği ancak işin hangi tarihte  
başlayacağının belli olmadığı, dolayısıyla işin toplam süresinin kaç gününün 2024, kaç  
gününün 2025 ve 2026 yıllarında gerçekleşeceğinin bilinmediği, her yıl için ayrı ayrı  
belirlenmiş olan yemek ve yol bedellerinin ilgili yılda kaç gün için ödeneceğinin belli  
olmadığı, bu nedenle teklif fiyatı oluşturulmasının mümkün olmadığı, ayrıca mevcut  
düzenlemenin işçilerin maaş bordrolarına yansıyacak yol ve ayni karşılanacak yemek tutarını  
çalışacak personelin kontrol etmesini engelleyici nitelik taşıdığı,  
Bahse konu düzenlemelerin, asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel  
giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, aşırı düşük tekliflerin belirlenmesi ve değerlendirmesini  
esastan etkileyici nitelikte olduğu, her bir personel grubuna 2024, 2025 ve 2026 yılları için  
birim fiyat teklif cetvelinde ayrı ayrı satır açılmasının zorunlu olduğu, sonuç itibarıyla her bir  
işçilik maliyeti ve bu işe ait toplam teklif bedeli hesaplanamayacağından ihaleye gerçekçi  
teklif verilmesinin ve tekliflerin mevzuata uygun olarak değerlendirilmesinin mümkün  
olmadığı,  
- Birim fiyat teklif cetvelinin düzenlenme şeklinin aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesini ve benzer iş kıyaslamasını engellediği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
“Bakım-onarım” kaleminin alt bileşenlerinin belirsiz olması sebebiyle olası bir aşırı  
düşük teklif sorgulaması halinde idarenin değerlendirme ve kıyas yapmasının imkânsız hale  
geldiği, gerek istekliler tarafından aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde açıklanabilmesi  
gerekse idarelerce bu açıklamaların eşit muamele ilkesi çerçevesinde sağlıklı bir şekilde  
değerlendirilebilmesi bakımından mevzuata uygun bir aşırı düşük teklif sorgulama işleminin  
gerçekleştirilmiş olması gerektiği, ancak açıklamaya esas olacak teklif bileşenlerinin  
belirlenmemiş olması nedeniyle aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde  
hazırlanması ve sunulan açıklamaların da objektif kriterlere göre değerlendirilmesi imkânının  
bulunmadığı, bu nedenle eşit muamele ilkesine aykırı işlemler yapılabileceği,  
Ayrıca bu durumun isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılmasını ve  
değerlendirilmesini imkânsız hale getirdiği, zira ihale kapsamında onlarca iş kaleminin  
“bakım-onarım” olarak birleştirildiği ve “kilometre” bazlı birim fiyat belirlendiği, “bakım-  
onarım” başlığı altındaki alt kalemlerin hiçbirinin tutar ve oranının belli olmadığı ve  
ayrıştırma yapılamayacağı, bu nedenle isteklilerin sunacakları iş deneyim belgelerinin  
başvuruya konu ihaleye uygunluğunun denetiminin de mümkün olmayacağı,  
3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesi uyarınca fiyat farkı  
uygulanmasının zorunlu olduğu, ancak İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde bulunan  
fiyat farkı tablosunda Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci  
maddesine göre yapılacak genel fiyat farkı hesabı için “a1” katsayısına yer verildiği, buna  
göre başvuruya konu ihalede haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçilikler için  
yapılan giderlerin de genel fiyat farkı hesaplamasına dâhil edildiği, bunun sonucunda işçilik  
giderleri için hem 6’ncı madde gereğince asgari ücret fiyat farkı ödeneceği hem de 5’inci  
madde uyarınca fiyat farkı hesaplanacağı, böylece işçilik gideri için mükerrer fiyat farkı  
ödemesi yapılacağı, Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı  
maddesi uyarınca 5’inci maddedeki fiyat farkının uygulanmaması gerektiği, ihale  
dokümanında yer alan fiyat farkına ilişkin düzenlemelerin bütünüyle hukuka ve mevzuata  
aykırı olduğu,  
Ayrıca yemek bedelinin ihale dokümanında kesin tutar olarak belirlenmesinin fiyat  
farkı uygulamasını hatalı hale getirdiği; şöyle ki, hâlihazırda 2024, 2025 ve 2026 yılları için  
yemek giderinin artırılarak belirlendiği ancak yemek giderinin aynı zamanda fiyat farkı  
uygulanacak hakediş bedeli içerisinde de yer aldığı, İdari Şartname’nin 25.3.1’inci maddesi  
gereğince 2025 ve 2026 yılı için artırılmış yemek bedeli uygulanacağından enflasyon farkının  
zaten peşinen dikkate alındığı, bir de bu artırılmış tutarın fiyat farkı hesabına dâhil  
edilmesiyle, fiyat farkı hesaplamasının amacına ters düşeceği, yemek bedeli bakımından adeta  
mükerrer fiyat farkı uygulanması anlamına geleceği, bu durumun yol bedeli için de geçerli  
olduğu, bu nedenle sözleşme bedeline dâhil olan yol ve yemek bedelinin fiyat farkı  
hesaplamasının dışında tutulması gerektiği,  
4) Başvuruya konu ihalede, Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve  
sorumluluklar” başlıklı maddesinde belirlenen işler için alt yüklenici çalıştırılabileceğinin  
düzenlendiği, ancak hem teklif fiyata dâhil olan giderlerin sayıldığı İdari Şartname’nin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
25’inci maddesinde hem de alt yükleniciye yaptırılabilecek işlerin sayıldığı Sözleşme  
Tasarısı’nda belirtilen iş kalemleri arasında ayrıştırma yapılmasının mümkün olmadığı, zira  
bakım-onarım giderleri için birim fiyat teklif cetvelinde “kilometre” birim bazlı olarak teklif  
verilmesinin öngörüldüğü, bu durumun birçok alt iş kaleminden oluşan ihalede, bu kalemler  
bakımından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasını imkânsız kıldığı, bu nedenle alt yüklenici  
çalıştırılması düşünülse dahi, yüklenici tarafından alt yükleniciyle yapılacak sözleşmenin  
fiyatlamasının yapılmasının, yapılan bu fiyatlamanın uygun olup olmadığının idarece  
kontrolünün, iş sonunda alt yüklenici için düzenlenecek iş bitirme belgesinin bedelinin  
belirlenmesinin mümkün olmayacağı,  
5) İdari Şartname’nin 25.3.2.1’inci maddesinde “Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm  
işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve  
aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik  
malzeme gideri vb.) yükleniciye ait olacaktır.düzenlemesi yapılmasına karşın İdari  
Şartname’de ve Teknik Şartname’de hangi cihaz ve aletlerin kalibrasyon gerektirdiği,  
bunların adeti, kalibrasyon yapılma süreleri gibi hususların açıklanmadığı, bu durumun istekli  
olabilecekler bakımından belirsizlik oluşturduğu,  
6) İhale konusu iş kapsamında araçların periyodik bakımlarının ve lastik  
değişimlerinin yüklenici tarafından gerçekleştirileceği, bu iki iş kaleminin önemli bir gider  
oluşturduğu, bu nedenle işe başlama tarihinden sonra ilk periyodik bakım ve lastik  
değişiminin ne zaman yapılacağının önem arz ettiği, isteklilerin bu durumu dikkate alarak  
teklif oluşturabilmeleri bakımından her bir aracın en son periyodik bakımının ve lastik  
değişiminin hangi km ve tarihte yapıldığının bilinmesi gerektiği, aksi halde işin süresi  
boyunca bu işlemlerin kaç defa yapılacağının belirsiz olacağı ancak Teknik Şartname’de  
belirtilen hususlara ilişkin hiçbir açıklama bulunmadığı, bu durumun, teklif fiyatının  
oluşturulmasını engellediğinden, mevzuata aykırı olduğu,  
7) Sözleşme Tasarısı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinin boş  
bırakıldığı, ayrıca Teknik Şartname’de de ihale kapsamında kullanılacak malzeme ve yedek  
parçalar için garanti süresi öngörülmediği, ihale dokümanından anlaşıldığı üzere işin önemli  
bir kısmını (yaklaşık %80) yedek parça ve malzeme temininin oluşturduğu, yüklenici  
tarafından temin edilecek yedek parça ve malzemeler için garanti aranmamasının, kullanılan  
parçaların ihale konusu işin süresinin sona ermesinden sonra da kullanılacak olması nedeniyle  
kamu zararına neden olabileceği, sözleşme süresinin dolmasından sonra dahi yaşanacak bir  
arıza halinde garanti kapsamında değişim yapılarak idare menfaatinin korunması mümkün  
olacakken, idarenin bu hakkından feragat ettiği, yükleniciye kullanacağı malzeme ve yedek  
parçaların garantili olması yükümlülüğü verilmemesinin istismara açık bir alan bıraktığı, ihale  
konusu iş kapsamında kullanılacak malzeme ve özellikle yedek parçalar için garanti süresi  
öngörülmemesinin kamunun menfaatleri ile örtüşmediği, bu durumun teklif fiyatını  
belirlemeye engel olduğu, rekabeti engellediği, tekliflerin değerlendirilmesi sırasında  
isteklilere eşit muamele edilmesini engelleyeceği,  
8) Teknik Şartname’nin 3.7’nci maddesinde ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine  
sahip kuruluşların ürünlerinin kullanılabileceğinin belirtildiği, lakin ISO/TS 16949:2002  
belgesinin ürüne değil üreticiye verilen bir belge olduğu, dolayısıyla ürünün standartlara  
uygunluğunu göstermediği ancak ihale dokümanında üreticinin bu belgeye sahip olması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
halinde ilgili ürünün orijinal ürünle bir tutulduğu, netice olarak ISO/TS 16949:2002 üretim  
belgesine sahip üreticilerin ürettiği malzemelerin kabul edilmesinin mevzuata aykırı olduğu,  
ayrıca söz konusu durumun; isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmalarına, gerektiğinde aşırı  
düşük teklif açıklaması yapmalarına, yapılan açıklamaların değerlendirmesinin mevzuata  
uygun olarak yapılmasına engel olduğu,  
9) Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde yer verilen düzenlemenin, uygulamanın  
ne şekilde gerçekleşeceğine dair hiçbir fikir vermediği, anılan Şartname’nin eki EK-4’te yer  
alan kriterlerden herhangi birinin yerine getirilmemesi durumunda yükleniciye rücu edilecek  
eksikliğin birim fiyatının nasıl belirleneceğinin belli olmadığı, anılan maddede Hizmet İşleri  
Genel Şartnamesi’nin 37’nci maddesine göre belirleneceği belirtilmekte ise de söz konusu  
maddenin buraya uygulanmasının mümkün olmadığı, ihalede malzeme veya bakım işleri için  
bağımsız birim fiyat belirlenmediği, bu nedenle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 37’nci  
maddesinin (a) ve (b) bentlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, puantaj ve çalışma  
saatleri üzerinden de malzemeler, tamir, bakım işleri vb. değerlenemeyeceği için (c) bendinin  
uygulanmasına da olanak bulunmadığı, yüklenici teklif ekinde rayiç sunmadığından ve başka  
idarelerden malzeme/bakım-onarım rayiçleri alınmadığından (d) bendinin uygulanmasının  
mümkün olmadığı, (e) bendinde bahsi geçen bir kontrollük birimi oluşturulmasının da söz  
konusu olmadığı, anılan gerekçelerle Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata  
aykırı düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu,  
10) İdari Şartname’nin 25.3.3.1’inci maddesinde teklif fiyatına dâhil olan giderler  
içerisinde “servis”e yer verildiği, ihale kapsamında “servis” bulunması halinde bunların sayı,  
güzergâh ve kapasitesi gibi bilgilerinin de ihale dokümanında yer alması gerektiği, ancak  
ihale dokümanında, belirtilen hususlara ilişkin hiçbir bilgi bulunmadığı, bunların yanı sıra  
birim fiyat teklif cetvelinde “servis” için ayrı satır açılması gerekirken bunun da yapılmadığı,  
bu durumun mevzuata aykırı olduğu, öte taraftan İdari Şartname’de personele yol bedeli  
ödenmesinin de öngörüldüğü, ihale dokümanında teklif fiyata dâhil giderler arasında servis  
öngörülürken aynı zamanda personele “yol bedeli” öngörülmesinin çelişki oluşturduğu  
iddialarına yer verilmiştir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci  
maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı  
iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken  
tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde  
beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi  
yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan  
tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik  
başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.  
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri  
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar  
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
sonuçlandırılması esastır. Şikayet üzerine yapılan incelemede tekliflerin hazırlanmasını veya  
işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin  
bulunması ve idarece ihale dokümanında düzeltme yapılmasına karar verilmesi halinde,  
gerekli düzeltme yapılarak 29 uncu maddede belirtilen usule göre son başvuru veya ihale  
tarihi bir defaya mahsus olmak üzere ertelenir. Ancak belirlenen maddi veya teknik hataların  
veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde 26 ncı maddeye göre işlem tesis edilir.”  
hükmü,  
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Şikayet başvuru süresi” başlıklı  
4’üncü maddesinde “(1) Kanunun 55 inci maddesi uyarınca şikayet başvurusu usulüne uygun  
olarak sözleşme imzalanmadan önce aday veya istekliler ile istekli olabileceklerin şikayete yol  
açan durumların farkına vardığı veya farkına varmış olması gerektiği tarihi izleyen günden  
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik  
başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün içinde ihaleyi yapan idareye yapılır.  
(2) Süreler;  
a) İlana yönelik başvurularda Kamu İhale Bülteninde yayımlanan ilk ilan tarihini,  
düzeltme ilanı yapılan hallerde düzeltme ilanının Kamu İhale Bülteninde yayımlandığı tarihi,  
… izleyen günden itibaren başlar.açıklaması,  
17.07.2024 tarihinde yayımlanan İhale İlanı’nın “İhale konusu hizmet alımın” başlıklı  
2’nci maddesinde “a) Adı: 41.547.600 Km. Otobüs Bakım ve Onarımı  
b) Niteliği, türü ve miktarı: 41.547.600 Km Otobüs (361 Adet Mercedes Citaro Solo,  
38 adet Mercedes Citaro Körüklü, 90 adet Mercedes Conecto g) Bakım ve Onarımı Hizmeti  
Alımı  
Ayrıntılı bilgiye EKAP’ta yer alan ihale dokümanı içinde bulunan idari şartnameden  
ulaşılabilir. düzenlemesi,  
Söz konusu İlan’ın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik  
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:” başlıklı 4’üncü maddesinde “… 4.3. Mesleki ve  
teknik yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken kriterler:  
4.3.1. İş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgiler:  
Son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan  
ve teklif edilen bedelin % 20 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere  
ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesi.  
4.4. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler:  
4.4.1.  
a) Her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri,  
b) Her türlü araç karoseri bakım onarım hizmetleri,  
c) Her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma  
hizmetleri,  
Yukarıda a, b ve c maddelerinde belirtilen işlerin her biri ayrı ayrı veya birlikte benzer  
iş olarak kabul edilecektir.düzenlemesi,  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler”  
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: 41.547.600 Km Otobüs Bakım ve Onarımı Hizmeti Alımı  
b) Türü: Hizmet alımı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
e) Miktarı: 41.547.600 Km Otobüs (361 Adet Mercedes Citaro Solo, 38 adet Mercedes  
Citaro Körüklü, 90 adet Mercedes Conecto g) Bakım ve Onarımı Hizmeti Alımı)  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin  
yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım ağı” düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale İlanı’nda yer alan bilgilerden ihalenin konusunun 361 adet Mercedes Citaro  
Solo, 38 adet Mercedes Citaro Körüklü, 90 adet Mercedes Conecto g aracın 41.547.600  
kilometre bakım ve onarım hizmeti alımı olduğu, isteklilerin mesleki ve teknik yeterliğine  
ilişkin olarak sunulması istenen iş deneyim belgelerinde, ihale konusu işe benzer iş olarak  
kabul edilecek işlerin “her türlü otobüs satışı ve bakım onarım hizmetleri”, “her türlü araç  
karoseri bakım onarım hizmetleri”, “her türlü otobüs bakım ve onarımı ile birlikte  
gerçekleştirilen şehir içi toplu taşıma hizmetleri” olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.(İhalede  
31.07.2024 tarihinde Düzeltme İlanı yayımlanmış olmakla birlikte söz konusu hususlarda  
değişiklik yapılmamıştır.)  
4734 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan hükümleri gereğince ilanda yer alan  
hususlara yönelik şikâyet başvurularının ilk ilan tarihinden itibaren 10 gün içinde yapılma  
zorunluluğu bulunmaktadır.  
Başvuru sahibinin, ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işlere yönelik iddiasının,  
yukarıda yer verilen İhale İlanı’na yansıyan hükümlere yönelik olduğu, ilana yansıyan  
hususlarla ilgili şikâyet başvurularında sürenin ilk ilan tarihinden itibaren başlayacağı,  
incelenen ihalede şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihalenin ilan  
tarihi olan 17.07.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından bu tarihi izleyen 10 gün içinde  
idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken bu süre geçtikten sonra 09.08.2024  
tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu,  
31.07.2024 tarihli Düzeltme İlanı ile İhale İlanı’nda değişiklik yapılmakla birlikte  
ihalenin niteliğine ve benzer işe ilişkin düzenlemeler muhafaza edildiğinden sürenin ilk ilan  
tarihinden itibaren başlayacağı, dolayısıyla ilana yansıyan hususlara yönelik şikâyet başvuru  
süresinin sona erdiği anlaşılmış olup, başvuru sahibinin anılan iddiasının süre yönünden  
reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”  
başlıklı 62’nci maddesinde “Bu Kanun kapsamındaki idarelerce mal veya hizmet alımları ile  
yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce aşağıda belirtilen hususlara uyulması zorunludur:  
e) 1) …  
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu  
Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel  
sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare  
için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz  
eden işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder…  
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da  
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan  
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye  
yetkilidir.hükmü,  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Değerlendirmeye ilişkin  
esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) İhale konusu iş veya benzer işlerle ilgili tek  
sözleşmeye dayalı olarak iş deneyimini gösteren belgeler değerlendirmeye alınır. Birden çok iş  
deneyimini gösteren belge hiçbir şekilde toplanamaz.  
(2) İş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. …”  
hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in eki (Ek-1) Birim Fiyat Teklif Mektubu Standart Formu’nun  
ekinde yer alan Birim Fiyat Teklif Cetveli Standart Formu’nun “İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması” başlıklı sütununa ilişkin 3 numaralı dipnotta “İşçi sayısı üzerinden teklif  
alınacak iş kalemleri için birim fiyat teklif cetvelinin bu kısmı kullanılacaktır. …  
Farklı ücret gruplarının her biri için ayrı satır açılacaktır. açıklaması,  
Aynı Yönetmelik’in eki (Ek-3) Yeterlik Bilgileri Tablosu Sunulan ve Tekliflerin  
Elektronik Ortamda Alındığı İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname’nin “Teklif fiyata  
dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinin 25.3’üncü alt maddesine bağlı 34 numaralı  
dipnotta “Mal alımı, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ve yapım işi  
ihalelerinde “25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır. Personel çalıştırılmasına dayalı  
hizmet alımı ihalelerinde, bu madde ilgili uygulama yönetmeliği, Kamu İhale Genel Tebliği ve  
Kurumun diğer düzenleyici işlemleri ile ilgili mevzuatında yer alan hükümlere uygun olarak  
aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.2.Yemek ve yol giderleri:  
………………………………………………………………………………………………...........  
(Bu maddede, yemek ve/veya yol giderinin personele nakdi olarak ödenmesi ve  
bordroda gösterilmesi isteniyorsa bu giderlerin nakdi olarak ödeneceği ve bordroda  
gösterileceği, ayrıca söz konusu giderlerin günlük brüt tutarı ile ayda kaç gün üzerinden  
hesaplanarak personele ödeneceği belirtilecektir.  
Yemek ve/veya yol giderinin ayni olarak karşılanması öngörülüyorsa, bu giderin ayni  
olarak karşılanacağı ve ayda kaç gün üzerinden hesaplanacağı burada belirtilecektir. Yemek  
ve/veya yol bedelinin net olarak hesaplanacağına dair düzenleme yapılmayacaktır.)  
Bu madde kapsamında bir gider öngörülmemesi halinde maddeye “25.3.2. Bu madde  
boş bırakılmıştır” yazılacaktır. açıklaması,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında  
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62  
nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır. 375 sayılı Kanun Hükmünde  
Kararnamenin geçici 23 ve 24 üncü maddeleri gereğince kadroya geçiş uygulamasına tabi  
olan hizmet alımları ile bu hizmetlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri  
niteliğinde olan hizmetler, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak değerlendirilecektir.  
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak  
personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin  
tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik  
maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği  
gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.  
78.3. (Değişik: 12/06/2015-29384 R.G./6. md.; Değişik madde: 18/05/2024-32550  
R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet  
alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek  
personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer  
verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması  
zorunludur.  
78.3.1. (Ek madde: 18/05/2024-32550 R.G/37. md., yürürlük: 15/06/2024) Personel  
çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer  
verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan  
satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari  
işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif  
sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.  
78.13. Yemek ve yol bedelinin nakdi olarak ödeneceği öngörülen ihalelerinin idari  
şartnamelerinde, yemek ve yol bedelinin günlük brüt tutarları ve ayda kaç gün ödeneceği  
yazılacak, bu brüt tutarların nakdi olarak ödeneceği ve ücret bordrosunda gösterileceği  
açıkça belirtilecektir. Her ay 30 gün olarak kabul edilecek ve bazı ayların 30 günden daha  
fazla ya da eksik günleri dikkate alınmayacaktır. İdari şartnamede 26 veya 22 olarak  
belirlenen aylık gün sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ve 31 veya 28 gün olan aylardaki  
fiili gün sayısı dikkate alınmayacaktır. Yemek ve yol için aylık gün sayısı belirlenmemiş ise 26  
gün olarak hesaplama yapılacaktır. …  
78.14. İdari şartnamelerde ücret ile nakdi olarak ödenecek yemek ve yol gibi  
giderlerin net olarak ödeneceğine dair düzenleme yapılmayacaktır. İdari şartnamede yer alan  
bu bedellerin brüt olduğu belirtilmemiş olsa bile bu tutarlar brüt olarak kabul edilecek ve  
buna göre işlem yapılacaktır.  
78.22. Brüt asgari ücret veya üzerinde ücret ödenmesi öngörülen personelin varsa  
nakdi yol ve yemek bedeli dahil aylık (78.12 nci maddeye göre gün üzerinden teklif alınan  
hallerde günlük) ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde (ulusal  
bayram, resmi ve dini bayram günleri ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü, 15 Temmuz  
Demokrasi ve Milli Birlik günü ve yılbaşı günü) yapılacak çalışmalara ilişkin ücretler ile  
engelli işçi ücreti gibi ayrı ayrı hesaplanması gereken her bir işçilik maliyeti için birim fiyat  
teklif cetvelinde ayrı satır açılması, malzeme giderlerinin de ayrı iş kalemleri şeklinde  
düzenlenmesi zorunludur. Ayrıca, ayni teklif verileceği belirtilen yemek ve yol giderlerinin de  
ayrı iş kalemleri şeklinde düzenlenmesi esastır.  
Ancak, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinin beşinci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
fıkrasına göre işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş  
kaleminin/kalemlerinin bulunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalesinin  
birim fiyat teklif cetvelinde, bu iş kalemi/kalemleri kapsamındaki işlerde çalıştırılmak üzere  
ihale dokümanında asgari sayısı belirtilen personele ilişkin maliyetlere işçilik kaleminde  
değil, ait olduğu iş kalemi içerisinde yer verilecek ve istekliler de tekliflerini buna göre  
sunacaklardır.  
Bununla birlikte, söz konusu personelin fazla çalışma yapması ve/veya ulusal bayram  
ve/veya genel tatil günlerinde çalıştırılması öngörülüyor ise, 78.8. maddesine göre çalışılacak  
gün ve personel sayısı ile toplam fazla çalışma saati belirlenirken, bu personel de dikkate  
alınmak suretiyle maliyet hesaplaması yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemi  
ile fazla çalışma iş kalemine dahil edilecektir.  
Teklif fiyatına dahil edilmesi öngörülen malzemelerin tamamı tek bir iş kalemi olarak  
kabul edilmek suretiyle birim fiyat teklif cetvelinde malzeme için tek bir satır açılması halinde  
“birim” sütununda “ay” veya “gün” ibaresine yer verilecek, her bir malzeme için ayrı satır  
açılması halinde ise “birim” sütununa malzemenin türüne göre adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.  
yazılacak ve “miktar” sütununda işin toplam süresi boyunca kullanılması öngörülen malzeme  
miktarı (toplam adet, kg, lt, m, kutu, paket vb.) belirtilerek teklif alınacaktır. açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük  
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.3.5. (Değişik madde: 18/05/2024-32550 R.G/39. md., yürürlük: 15/06/2024)  
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif  
açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu  
olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın yapıldığı tarihte  
geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga vergisi ve sözleşme  
damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde  
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payı  
ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır. açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. Temizlik Personeli olarak çalıştırılacak; 55 adet personele brüt asgari ücretin  
%41 fazlası,  
4 adet Engelli temizlik personeline brüt asgari ücretin %41 fazlası  
Manevra Personeli olarak çalıştırılacak; 59 adet personele brüt asgari ücretin %75  
fazlası  
Kayıt ve Veri Personeli olarak çalıştırılacak; 17 adet personele brüt asgari ücretin  
%75 fazlası,  
6 adet Engelli kayıt ve veri personeline brüt asgari ücretin %75 fazlası  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 8 adet personele brüt asgari ücretin  
%56 fazlası  
Kıdemli Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 22 adet personele brüt asgari  
ücretin %121 fazlası  
Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 45 adet personele brüt asgari ücretin %150  
fazlası  
Kıdemli Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 57 adet personele brüt asgari ücretin  
%180 fazlası  
Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 38 adet personele brüt asgari ücretin  
%220 fazlası  
Kıdemli Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 17 adet personele brüt asgari  
ücretin %250 fazlası  
Vardiya Amiri olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari ücretin %275  
fazlası  
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde;  
28 adet temizlik personeli 504 gün süreyle,  
30 adet manevra personeli 540 gün süreyle,  
9 adet kayıt ve veri personeli 162 gün süreyle,  
2 adet yardımcı teknik personel 72 gün süreyle,  
11 adet kıdemli yardımcı teknik personeli 198 gün süreyle,  
23 adet teknik personel 414 gün süreyle,  
29 adet kıdemli teknik personel 522 gün süreyle,  
19 adet uzman teknik personel 342 gün süreyle,  
9 adet kıdemli uzman teknik personel 162 gün süreyle,  
5 adet Vardiya Amiri personeli 90 gün süreyle  
Çalıştıracak olup, bu giderler teklif fiyata dâhil edilecektir.  
Yemek ve Yol Giderleri:  
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün  
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol  
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi  
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı  
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için  
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri  
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakkedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca  
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 338kişi x 104gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=  
4.807.387,00TL+KDV tutar aylık hakkedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
yükleniciye aittir. … ” düzenlemesi,  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe  
başlama tarihinden itibaren 18 (OnSekiz) aydır  
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre  
,
yapılmıştır.düzenlemesi  
Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı  
10’uncu maddesinde “…10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi:  
Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (Beş) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe  
başlanır. Yüklenici veya vekili ile İdare yetkilisi/yetkilileri arasında düzenlenen işyeri teslim  
tutanağının imzalanmasıyla yükleniciye işyeri teslimi yapılmış olur. Ancak, işyeri teslim  
tutanağında, işyeri tesliminin, tutanağın onaylanması halinde gerçekleşmiş olacağının  
belirtilmesi halinde, tutanağın onaylandığının yükleniciye tebliğ edildiği tarihte işyeri teslimi  
yapılmış sayılır.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer verildiği şekildedir.  
A1  
B2  
Miktarı  
Ay/gün/  
sayısı saat  
Teklif  
Sıra  
No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması3  
Edilen4  
Birim  
Fiyat  
İşçi  
Tutarı  
Birimi  
TEMİZLİK (Brüt asgari ücretin %41  
fazlası)  
TEMİZLİK engelli (Brüt asgari ücretin  
%41 fazlası)  
MANEVRA PERSONELİ (Brüt asgari  
ücretin %75 fazlası)  
KAYIT VE VERİ PERSONELİ (Brüt asgari  
ücretin %75 fazlası)  
KAYIT VE VERİ PERSONELİ engelli  
(Brüt asgari ücretin %75 fazlası)  
YARDIMCI TEKNİK PERSONEL (Brüt  
asgari ücretin %56 fazlası)  
KIDEMLİ YARDIMCI TEKNİK  
PERSONEL (Brüt asgari ücretin %121  
fazlası)  
1
2
3
4
5
6
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
42  
3
18  
18  
18  
18  
18  
18  
46  
19  
5
4
7
Ay  
9
18  
TEKNİK PERSONEL (Brüt asgari ücretin  
%150 fazlası)  
8
9
Ay  
Ay  
Ay  
40  
24  
34  
18  
18  
18  
KIDEMLİ TEKNİK PERSONEL (Brüt  
asgari ücretin %180 fazlası)  
UZMAN TEKNİK PERSONEL (Brüt  
asgari ücretin %220 fazlası)  
KIDEMLİ UZMAN TEKNİK  
10  
11 PERSONEL(Brüt asgari ücretin %250  
fazlası)  
Ay  
14  
18  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
VARDİYA AMİRİ(Brüt asgari ücretin  
%275 fazlası)  
12  
Ay  
10  
18  
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)5  
Teklif  
Sıra  
No  
Edilen4  
Birim  
Fiyat  
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6  
Birimi  
Miktarı  
Tutarı  
OTOKAR KENT 290 LF KM BAKIM  
ONARIM  
Temizlik personeli Ulusal Bayram ve Genel gün  
Tatil Günleri  
Manevra personeli Ulusal Bayram ve  
Genel Tatil Günleri  
Kayıt ve veri personeli Ulusal Bayram ve  
Genel Tatil Günleri  
kilom  
etre  
1
2
35.424.000  
378  
414  
180  
36  
gün  
3
gün  
4
Yardımcı teknik personel Ulusal Bayram ve gün  
Genel Tatil Günleri  
5
Kıdemli yardımcı teknik personeli Ulusal  
Bayram ve Genel Tatil Günleri  
Teknik personel Ulusal Bayram ve Genel  
Tatil Günleri  
Kıdemli teknik personel Ulusal Bayram ve gün  
Genel Tatil Günleri  
Uzman teknik personel Ulusal Bayram ve  
Genel Tatil Günleri  
Kıdemli uzman teknik personel Ulusal  
Bayram ve Genel Tatil Günleri  
gün  
6
90  
gün  
7
360  
216  
306  
126  
90  
8
gün  
9
gün  
10  
11  
Vardiya Amiri personeli Ulusal Bayram ve gün  
Genel Tatil Günleri  
II. ARA TOPLAM (K.D.V.  
Hariç)7  
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)  
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “İETT İşletmeleri  
Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan Mercedes marka Citaro Solo (361 adet) Citaro  
Körüklü (38 adet) ve Conecto G Körüklü (90 adet) olmak üzere toplam 490 adet aracın,  
sözleşme süresince periyodik bakım, arıza ve hasar onarımları, garaj içi parklanmaları.  
araçların servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım hizmeti, garaj açık ve  
kapalı alanlarının temizlikleri, yakıt temini hariç her türlü garaj işletme, operasyon  
maliyetleri için hizmet alımı işidir.düzenlemesine yer verilmiştir.  
Anılan Şartname’nin “Arıza ve Kaza Sayıları” başlıklı 11’inci maddesinde ihale  
konusu araçların 01.02.2023-31.05.2024 tarihleri arasındaki arıza tipleri, adetleri ve hasar  
sayıları tablo olarak gösterilmiş olup söz konusu Şartname’nin ekinde araç bakımı  
kapsamında yapılması istenen işler, gerekli malzemeler, araçların periyodik bakımına ilişkin  
bilgiler ayrıntılı olarak açıklanmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Ayrıca Aynı Şartname’nin eki Ek-5 Araç Listesi’nde ihale kapsamında bakım-onarımı  
yapılacak araçların marka, model, tip, model yılı, plaka numarası ve 31.05.2024 tarihi  
itibarıyla toplam kilometre bilgilerini içeren tabloya yer verilmiştir.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, ihalenin konusunun 18 ay boyunca 489  
adet otobüsün periyodik bakım, arıza ve hasar onarımları, garaj içi parklanmaları, araçların  
servise hazır olması için ikmal ve temizlenmeleri, yol yardım hizmeti, garaj açık ve kapalı  
alanlarının temizlikleri, her türlü garaj işletme, operasyon maliyetleri için hizmet alımı işi  
olduğu anlaşılmaktadır.  
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, söz konusu hizmet alımı kapsamında  
çalıştırılacak personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceği; yemek ihtiyacının ise idarenin  
yemekhanesinden karşılanacağı ve yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesileceği düzenlenmiştir.  
Sözleşme Tasarısı’nda sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içinde işyeri  
teslimi yapılarak işe başlanacağı belirtilmiştir.  
Birim fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel ile ulusal bayram ve  
genel tatil günlerinde yapılacak çalışmalara ilişkin maliyet için ayrı satırlar açıldığı, ihalenin  
konusunu oluşturan bakım-onarım maliyetine ilişkin giderler kapsamında 3 ayrı araç türü için  
teklif verilmesi suretiyle toplamda “41.547.600 kilometre bakım-onarım” olarak birim fiyat  
teklif cetvelinde her araç türüne ait 3 ayrı satır açıldığı görülmüştür.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78’inci maddesinde söz konusu  
Tebliğ’de personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemelerin,  
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale  
edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanacağı ifade  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, personel  
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale  
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı,  
yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve  
yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere  
ilişkin hizmet alımları olarak tanımlanmış olup, söz konusu tanımda yer alan kriterlerin aynı  
anda gerçekleşmesi gerekmektedir.  
Yaklaşık maliyet hesap cetvelinde yer alan bilgilerden, ihalenin yaklaşık maliyetinin  
en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dâhil  
işçilik giderinden oluşmadığı (işin asli maliyetinin bakım-onarım giderlerinden oluştuğu),  
dolayısıyla ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmesi için  
gereken şartların sağlanmadığı bu sebeple ihale dokümanının anılan Tebliğ’in 78’inci  
maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler  
doğrultusunda hazırlanma zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu  
konudaki iddiaları yerinde görülmemiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Teknik Şartname’de ihale kapsamında yapılması istenen bakım-onarım işlerinin  
ayrıntılarıyla tarif edildiği, iş kapsamında çalıştırılacak araçların marka, model, toplam  
kilometre değerleri ile önceki yıla ait arıza tipleri ve adetlerine yer verildiği görülmüş olup  
kullanılacak malzemelerin adet cinsinden net olarak ihale dokümanında belirtilmesinin işin  
niteliği gereği mümkün olmadığı anlaşıldığından birim fiyat teklif cetvelinde bakım-onarım  
giderlerinin birlikte fiyatlandırılması sebebiyle sağlıklı teklif oluşturulamayacağı ve  
sözleşmenin sağlıklı şekilde yürütülemeyeceğine yönelik iddialar yerinde görülmemiştir.  
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinin (10) numaralı bendinde  
belirlenen yol bedelinin sadece 2024 yılı işçilik maliyeti için yapılacak hesaplamada dikkate  
alınabileceği, işin 2025 ve 2026 yıllarına sarkan kısmı için yol bedelinin belli olmaması  
nedeniyle işçilik maliyetinin hesaplanamayacağına yönelik iddiaya ilişkin olarak; ihale  
konusu iş kapsamında personele verilecek yol bedeli için fiyat farkı ödemesi  
yapılmayacağından (3’üncü iddiaya ait değerlendirme kısmında açıklanmıştır.) ihaleye teklif  
verecek istekliler tarafından basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğü çerçevesinde sonraki  
yıllar için yol bedelinde artış öngörmek suretiyle işçilik maliyetinin hesaplanabileceği ve  
teklif bedelinin oluşturulabileceği anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca ihale dokümanı kapsamında yapılan incelemede, mevzuata uygun şekilde birim  
fiyat teklif cetvelinde, farklı ücret gruplarındaki personel için ayrı satırlar açıldığı görülmüş  
olup 18 ay sürecek başvuru konusu ihalede işin gerçekleşeceği yıllar için birim fiyat teklif  
cetvelinde ayrı ayrı satır açılmasının zorunlu olmadığı, ihale dokümanında belirlenen ücret  
gruplarına ait işçilik maliyetinin İdari Şartname’de asgari ücretin yüzde fazlası olarak  
belirlenen ücret, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret, ilgili sosyal güvenlik  
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler ile iş süresince (18 ay)  
ödenecek yol ve yemek bedeli dikkate alınarak belirlenebileceği değerlendirilerek bu konuya  
yönelik iddialar da yerinde görülmemiştir.  
İşin hangi tarihte başlayacağının belli olmaması nedeniyle teklif fiyatı  
oluşturulmasının mümkün olmadığı iddiasına yönelik olarak; Sözleşme Tasarısı’nda  
sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 gün içinde işe başlanacağının belirtildiği, kamu  
ihale mevzuatında yer alan emredici/düzenleyici nitelikteki süreler esas alınarak sözleşmenin  
imzalanabileceği tarihin öngörülebileceği ve bu doğrultuda teklifin oluşturulabileceği  
anlaşılmış olup, bu durumun tüm istekliler için geçerli olması hasebiyle herhangi bir  
isteklinin avantaj sağlamasının söz konusu olmadığı hususu da göz önünde bulundurularak,  
iddia yerinde görülmemiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde, aşırı düşük tekliflere yönelik  
açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli  
teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi gerektiği  
ifade edilmiş olup isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini idarece belirlenen  
bileşenleri esas alarak açıklamaları gerektiğinden birim fiyat teklif cetvelinin düzenlenme  
şeklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde yapılmasını ve objektif kriterlere  
göre değerlendirilmesini engellediğine yönelik iddia yerinde görülmemiştir.  
Ayrıca Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan  
maddesinde iş deneyimini gösteren belgelerde yer alan ancak, ihale konusu iş veya benzer iş  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
kapsamında bulunmayan işlerin tutarlarının iş deneyiminde değerlendirmeye alınmayacağı  
hüküm altına alınmış olup bakım-onarım giderlerinin birim fiyat teklif cetvelinde birlikte  
fiyatlandırılmasının isteklilerce sunulacak iş deneyim belgelerinin ayrıştırılması ve  
değerlendirilmesine etkisinin bulunmadığı anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Müteferrik İstisnalar” başlıklı altıncı bölümünün  
“Ücretlerde” başlıklı 23’üncü maddesinde “Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden istisna  
edilmiştir.  
10. Hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla  
işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri (Ek parantez içi hüküm:5/12/2019-7194/11  
md.) (İşverenlerce taşıma hizmeti verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük  
ulaşım bedelinin 10 Türk lirasını (88 TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin toplu taşıma  
kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması şarttır.  
Ödemenin bu tutarı aşması hâlinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak  
nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir. Bu  
istisnanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı  
yetkilidir.); …” hükmü,  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde  
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:  
a) Sağlık Uygulama Tebliğinde fiyatları belli olan teşhis ve tedaviye yönelik hizmet  
alımlarında; …  
b) Elektronik haberleşme hizmeti alımlarında; …  
c) Diğer hizmet alımlarında;  
F = An x B x ( Pn-1)  
İn  
AYn  
Yn  
Yo  
Gn  
Go  
Mn  
Mo  
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——  
İo  
AYo  
(2) Formüllerde yer alan;  
a) F: Fiyat farkını (TL),  
b) B: 0,90 sabit katsayısını,  
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde  
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan  
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle  
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),  
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında  
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık  
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat  
farkı katsayısını,  
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını  
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık  
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,  
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı  
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir  
katsayıyı,  
ifade eder.  
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere  
uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında  
gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin  
belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c katsayıları  
belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak  
alınır.  
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;  
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,  
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,  
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,  
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için  
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,  
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve  
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine  
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya  
birkaçını,  
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı  
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı  
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4  
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı  
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,  
ifade eder.  
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler  
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit  
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları  
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas  
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda  
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun  
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.  
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği  
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla  
endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.  
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında  
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni  
bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks Tablosunun  
“Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Anılan Esaslar’ın “İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde  
“(1) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510  
sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari  
şartnameye göre ihale tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt  
maliyeti arasındaki fark, 5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.  
(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari  
ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında  
fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu  
maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel  
tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas  
alınarak fiyat farkı hesaplanır.hükmü,  
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara  
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine  
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının  
belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde  
düzenleme yapılır.  
a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat  
farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.  
b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan; …  
(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme  
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz. …” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci  
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel  
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği  
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik  
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi  
gerekmektedir.  
81.2. (Ek madde: 18/05/2024-32550 R.G/40. md., yürürlük: 15/06/2024) 81.1 inci  
madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı  
ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların  
işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire  
(1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerekmektedir. Bu  
kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar  
dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur  
olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını  
temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir. ”  
açıklaması,  
Anılan Tebliğ’in “İşçilik maliyetleri ile ilgili fiyat farkı hesabı” başlıklı 83’üncü  
maddesinde “83.1. 31/8/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4734 sayılı  
Kamu İhale Kanununa Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat  
Farkına İlişkin Esaslar kapsamında işçilik maliyetlerine ilişkin geçen brüt maliyet, ihale  
dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari  
şartnamede asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil) ve ilgili sosyal güvenlik  
mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.  
83.2. Anılan Esasların 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince brüt asgari ücretin  
belli bir yüzde fazlası oranında ücret alan personel için fiyat farkı, temel asgari ücretin yüzde  
fazlası ile güncel asgari ücretin yüzde fazlası arasındaki farkın işverene maliyeti kadar  
hesaplanır.  
Örneğin ihale tarihindeki temel asgari ücretin 100 TL olması durumunda yüzde 30  
fazla ücret alan işçi için yüzde 5’lik asgari ücret artışına göre ödenecek fiyat farkı;  
Temel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 130 TL (temel asgari ücretin yüzde 30  
fazlası) +30 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması  
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 160 TL  
Güncel asgari ücret döneminde brüt maliyet= 136,5 TL (güncel asgari ücretin yüzde  
30 fazlası) +31,5 TL (ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından karşılanması  
gereken primler toplamının varsayımsal tutarı)= 168 TL  
Fiyat Farkı= 168 TL-160 TL=8 TL olarak hesaplanır.  
83.3. Anılan Esasların 5 inci maddesinin uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen  
işçiliğin fiyat farkı 6 ncı maddeye göre hesaplanacak, 5 inci maddeye göre hesaplanan fiyat  
farkı formülünde a1’e yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı  
uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisi olmayacak ve 5 ve 6 ncı  
maddeler gereği ayrı ayrı hesaplanacak tutarların toplamı, ödenecek veya kesilecek toplam  
fiyat farkını oluşturacaktır. İdari şartnamede hem a1 hem de a2 için katsayı belirlenmişse bu  
durumda toplam fiyat farkı 5 ve 6 ncı maddeye göre hesaplanan fiyat farklarının toplamından  
oluşacaktır.açıklaması,  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler”  
başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda  
belirtilmiştir:  
25.3.1. Temizlik Personeli olarak çalıştırılacak; 55 adet personele brüt asgari ücretin  
%41 fazlası,  
4 adet Engelli temizlik personeline brüt asgari ücretin %41 fazlası  
Manevra Personeli olarak çalıştırılacak; 59 adet personele brüt asgari ücretin %75  
fazlası  
Kayıt ve Veri Personeli olarak çalıştırılacak; 17 adet personele brüt asgari ücretin  
%75 fazlası,  
6 adet Engelli kayıt ve veri personeline brüt asgari ücretin %75 fazlası  
Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 8 adet personele brüt asgari ücretin  
%56 fazlası  
Kıdemli Yardımcı Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 22 adet personele brüt asgari  
ücretin %121 fazlası  
Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 45 adet personele brüt asgari ücretin %150  
fazlası  
Kıdemli Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 57 adet personele brüt asgari ücretin  
%180 fazlası  
Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 38 adet personele brüt asgari ücretin  
%220 fazlası  
Kıdemli Uzman Teknik Personeli olarak çalıştırılacak; 17 adet personele brüt asgari  
ücretin %250 fazlası  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Vardiya Amiri olarak çalıştırılacak; 10 adet personele brüt asgari ücretin %275  
fazlası  
Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde;  
28 adet temizlik personeli 504 gün süreyle,  
30 adet manevra personeli 540 gün süreyle,  
9 adet kayıt ve veri personeli 162 gün süreyle,  
2 adet yardımcı teknik personel 72 gün süreyle,  
11 adet kıdemli yardımcı teknik personeli 198 gün süreyle,  
23 adet teknik personel 414 gün süreyle,  
29 adet kıdemli teknik personel 522 gün süreyle,  
19 adet uzman teknik personel 342 gün süreyle,  
9 adet kıdemli uzman teknik personel 162 gün süreyle,  
5 adet Vardiya Amiri personeli 90 gün süreyle  
Çalıştıracak olup, bu giderler teklif fiyata dâhil edilecektir.  
Yemek ve Yol Giderleri:  
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün  
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol  
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi  
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
Sözleşme kapsamında yüklenicinin çalıştırmış olduğu personellerin yemek ihtiyacı  
İdarenin yemekhanelerinden karşılanacak olup bir öğün yemek bedeli kişi başı 2024 yılı için  
136,76TL, 2025 yılı için 189,37TL ve 2026 yılı için 262,22TL’dir. Yüklenicinin personelleri  
tarafından İdarenin yemekhanesinde yenilen yemek sayısı kadar aylık olarak yüklenicinin  
hakkedişinden kesilecektir. İdarenin yemekhanesinden yemek yemeyen hiçbir personele ayrıca  
yemek bedeli ödenmeyecektir (ör; 338kişi x 104gün x 136,76 (2024 yılı için)TL yemek bedeli=  
4.807.387,00TL+KDV tutar aylık hakkedişten kesilecektir). Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır.  
25.3.2.2. Yukarıda belirtilen giderlerin dışında ihale dokümanında belirtilen  
hususların şartnamesine uygun olarak yerine getirilebilmesi için gerekli bütün giderler  
yükleniciye aittir…” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş  
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.  
46.1.1. Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:  
F = An x B x ( Pn-1)  
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo  
Formülde yer alan;  
F: Fiyat farkını (TL),  
B: 0,90 sabit katsayısını,  
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde  
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle  
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),  
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında  
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık  
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat  
farkı katsayısını,  
ifade eder.  
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici  
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.  
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):  
Katsayı  
Endeks  
a1 (Haftalık çalışma saatinin  
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6 ncı  
maddesine göre hesaplanacaktır.  
tamamı  
idarede  
kullanılan 0,2029  
işçiliklerin ağırlık oranı)  
a2 (Haftalık çalışma saatinin  
tamamı idarede kullanılmayan 0  
işçiliklerin ağırlık oranı)  
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)  
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların  
ağırlık oranı)  
Endeks tablosunda alt sektörler  
itibarıyla  
malzeme  
ve  
diğer  
b3  
(Malzeme  
veya  
diğer  
Go,  
Gn  
0,7971  
hizmetlerin niteliği ve gereklerine  
uygun olan endeks: 29.3: Motorlu  
kara taşıtlarının parça ve aksesuarları  
hizmetlerin ağırlık oranı)  
c
(Makine  
ve  
ekipmanın  
amortismanına  
oranı)  
ilişkin  
ağırlık 0  
düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden ihalenin konusunun 489 adet  
otobüsün bakım ve onarım hizmeti olduğu, söz konusu iş kapsamında 383 personel  
çalıştırılacağı, personele, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23’üncü maddesinde yer alan,  
sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden yol ücretinin nakdi  
olarak ödeneceği, yemek ihtiyacının idarenin yemekhanesinden karşılanacağı, bir öğün yemek  
bedelinin kişi başı 2024 yılı için 136,76 TL, 2025 yılı için 189,37 TL ve 2026 yılı için 262,22  
TL olarak belirlendiği, bu bedelin (yenilen yemek sayısı kadar) aylık olarak yüklenicinin  
hakedişinden kesileceği anlaşılmaktadır.  
Ayrıca İdari Şartname’de ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat  
farkı hesaplanacağı düzenlenmiş olup fiyat farkı formülündeki a1 katsayısı 0,2029 olarak  
belirlenmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar doğrultusunda fiyat farkının, bahse konu Esaslar’ın  
5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak hesaplanması gerekmektedir.  
Söz konusu formüllerde yer alan a1 katsayısı, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede  
kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını; a2 katsayısı, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede  
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını; b1 katsayısı, akaryakıtın ağırlık oranını; b2  
katsayısı, diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını; b3 katsayısı, malzeme veya diğer  
hizmetlerin ağırlık oranını ve c katsayısı makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık  
oranını temsil etmektedir.  
İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin  
tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, ‘a1’ katsayısı olarak belirlenen  
işçilik fiyat farkının, anılan Esaslar’ın 6’ncı maddesinde belirtildiği şekilde hesaplanması  
gerekmektedir.  
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesinde, fiyat farkı hesabı yapılırken  
işçinin ihale tarihi itibarıyla brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti karşılaştırılarak  
iki maliyet arasındaki farkın ödeneceği (veya kesileceği) hüküm altına alınmış olup Kamu  
İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 83’üncü maddesinde ‘brüt maliyeti’ oluşturan  
unsurlar sayma yoluyla belirlenmiştir. Buna göre brüt maliyet; ihale dokümanında yer alan  
düzenlemeler çerçevesinde hesaplanan asgari ücret veya idari şartnamede asgari ücretin yüzde  
(%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma  
saatlerine ilişkin ücretler dâhil) ve ilgili sosyal güvenlik mevzuatı gereği işveren tarafından  
karşılanması gereken primler toplamından oluşmaktadır.  
Ayrıca söz konusu Tebliğ maddesinden; 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale  
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesinin  
uygulandığı işlerde, a1 olarak belirlenen işçiliğin fiyat farkının anılan Esaslar’ın 6’ncı  
maddesine göre hesaplanacağı, 5’inci maddeye göre hesaplanan fiyat farkı formülünde a1’e  
yer verilmekle birlikte formül gereği a1 için herhangi bir artış katsayısı uygulanmayacağından  
fiyat farkı hesabına herhangi bir etkisinin olmayacağı, 5’inci ve 6’ncı maddeler gereğince ayrı  
ayrı hesaplanacak tutarların toplamının, ödenecek veya kesilecek toplam fiyat farkını  
oluşturacağı anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından, İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde ‘a1’  
katsayısına yer verilmesi sebebiyle, işçilik giderleri için 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa  
Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci ve  
6’ncı maddelerinin birlikte uygulanmasından ötürü mükerrer fiyat farkı ödemesi yapılacağı  
iddia edilmekte ise de yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği maddesindeki  
açıklamalar (a1 için herhangi bir artış katsayısı uygulanmayacağından fiyat farkı hesabına  
herhangi bir etkisinin olmayacağı) doğrultusunda mükerrer fiyat farkı ödenmesinin söz  
konusu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu konuya yönelik iddiası yerinde  
görülmemiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Keza 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında  
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesi gereğince hesaplanacak fiyat  
farkında esas alınacak brüt maliyet kapsamında, yemek ve yol bedeli gibi işçilikle ilişkili  
giderler sayılmadığından söz konusu giderler için de mükerrer fiyat farkı ödenmesinin söz  
konusu olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin bu husustaki iddialarının da yerinde  
olmadığı sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyim belgesi ve teknolojik  
ürün deneyim belgesinin düzenlenme koşulları” başlıklı 45’inci maddesinde “…(3)Alt  
yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt  
yüklenici arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında  
düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest  
muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu  
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali  
müşavir veya vergi dairesi onaylı suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek  
olarak alt yüklenici ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel  
çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve  
idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulması zorunludur.  
(4) Bedel içeren tek bir sözleşmeye dayalı olarak gerçekleştirilen ve kabulü yapılan  
işlerde gerçekleştirilen işin parasal tutarının sözleşme bedeline oranına bakılmaksızın  
yüklenici iş bitirme belgesi, ihale dokümanında alt yüklenici çalıştırılabileceği öngörülen  
işlerde, belgeyi düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı ile çalıştırılan alt  
yükleniciler tarafından gerçekleştirilen iş kısımları için ise, alt yüklenici iş bitirme belgesi  
düzenlenir.  
(7) Belge düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhüt edilen işlerin alt  
yüklenicileri için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip bitirmek ve idare  
tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü yapılmak şartıyla,  
yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi  
sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınır. Yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan  
sözleşmelerde, nevi itibariyle bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesi zorunludur.  
Birden fazla alt yüklenici olması durumunda, alt yüklenicilere verilecek iş deneyim  
belgelerinin tutarlarının toplamı asıl işin toplam sözleşme bedelini aşamaz.” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler ve benzer işe ilişkin  
hususlar” başlıklı 72’nci maddesinde “…72.5. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliğinin 45 inci maddesi çerçevesinde, ihale dokümanında alt yüklenici  
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı  
ile çalıştırılan alt yükleniciler için; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip  
bitirmek ve idare tarafından o işin kısmî kabulü veya esas sözleşmeye konu işin kabulü  
yapılmak şartıyla, yaptıkları işin esas sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek  
üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı bedel esas alınarak “Alt Yüklenici İş Bitirme” belgesi  
düzenlenecektir. Ancak, belge düzenlemeye yetkili kurum veya kuruluşun onayı alınmaksızın  
çalıştırılan alt yükleniciler için alt yüklenici iş deneyim belgesi düzenlenemeyecek ve bu  
kapsamdaki işler idarelerce iş deneyimi olarak kabul edilemeyecektir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
72.6. Alt yüklenicilerin iş bitirme belgesi almak amacıyla iş sahibi idareye  
yapacakları başvurularda; yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan bedel içeren  
sözleşmenin ve bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura örneklerinin veya bu örneklerin  
noter, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı suretlerinin veya serbest meslek makbuzu  
nüshalarının ya da bu nüshaların noter, SM, YMM, SMMM veya vergi dairesi onaylı  
suretlerinin, personel çalıştırılan işlerde ise bu belgelere ek olarak alt yüklenici ile yüklenici  
arasında imzalanan sözleşme konusu işte personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik  
Kurumu internet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin  
sunulması gerekmektedir.açıklaması,  
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci  
maddesinde “18.1. İstekliler, ihale konusu iş kapsamında alt yüklenicilere yaptırmayı  
düşündükleri işlere ait listeyi, teklifleri ekinde vereceklerdir. İhalenin bu şekilde teklif veren  
isteklinin üzerine kalması durumunda, isteklinin işe ait sözleşme imzalanmadan önce alt  
yüklenicilerin listesini İdarenin onayına sunması gerekir. Bu durumda, alt yüklenicilerin  
yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu, yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”  
,
düzenlemesi  
Sözleşme Tasarısı’nın “Alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumluluklar” başlıklı  
15’inci maddesinde “15.1. Yüklenici temizlik, manevra, likit ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve  
atık tesisi, sabit tesislerin bakım-onarım ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj  
dezenfektan işleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-onarım  
faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.  
İdarenin izin verdiği alt yüklenicilerin listesi ve yapacakları iş bölümleri ile bu alt  
yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları bakımından Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesindeki Alt Yükleniciler başlıklı 18’inci maddesinde ve alt yüklenicileri ilgilendiren  
diğer maddelerdeki hükümler uygulanacaktır.düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.11. Yüklenici  
temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık tesisi, sabit tesislerin bakım-  
onarım ve işletimi, klima, agrega indirme - bindirme işçiliği ve araç ve garajların dezenfekte  
ve ilaçlama hizmetleri için alt yüklenici kullanabilir. Bu hizmetler dışında kalan bakım-  
onarım faaliyetleri gibi hizmetler için alt yüklenici veya yetkili servis kullanamaz.”  
düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci  
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik  
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri  
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.  
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)  
alt yüklenici kullanabilecektir. düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale dokümanında temizlik, manevra, yakıt ikmal, lastik yönetimi, arıtma ve atık  
tesisi, sabit tesislerin bakım-onarımı ve işletimi, klima, agrega işçiliği, araç ve garaj  
dezenfektan işleri için alt yüklenici çalıştırılabileceği, bunların dışındaki hizmetlerin alt  
yüklenicilere yaptırılamayacağı belirtilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden; ihale dokümanında alt yüklenici  
çalıştırılabileceği öngörülen işlerde, idarenin onayı ile çalıştırılan alt yükleniciler tarafından  
gerçekleştirilen iş kısımları için alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebileceği,  
Alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için; yüklenici ile alt yüklenici  
arasında imzalanan bedel içeren sözleşmenin, bu sözleşme kapsamında düzenlenen fatura  
örneklerinin (veya onaylı suretlerinin) ve personel çalıştırılan işlerde personel çalıştırıldığını  
gösteren belgelerin sunulmasının zorunlu olduğu,  
Alt yüklenicilere verilecek iş deneyim belgesi tutarı olarak, yaptıkları işin esas  
sözleşme fiyatları ile hesaplanan tutarını geçmemek üzere, kendi sözleşmelerinde yazılı  
bedelin esas alınacağı anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından ihale kapsamındaki iş kalemlerinin ayrıştırılamaması  
nedeniyle alt yükleniciyle yapılacak sözleşmenin fiyatlamasının yapılamayacağı ve alt  
yükleniciye düzenlenecek iş bitirme belgesinin bedelinin belirlenmesinin mümkün  
olmayacağı iddia edilmekte ise de; ihale dokümanında ihalenin konusunu oluşturan hangi alt  
iş kalemleri için alt yüklenici çalıştırılabileceğinin belirtildiği görülmüş olup alt yüklenici iş  
bitirme belgesinin yüklenici ile yapılan sözleşmeye binaen ve sözleşmede yazılı tutar esas  
alınarak düzenleneceği anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
5) Başvuru sahibinin 5’inci ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci maddesinde  
“12.1. İşin yapılacağı yeri ve çevresini görmek, inceleme yapmak, teklifini hazırlamak ve  
taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin etmek isteklinin  
sorumluluğundadır. İşyeri ve çevresinin görülmesiyle ilgili bütün masraflar istekliye aittir.  
12.2. İstekli, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve  
mahiyetine, iklim şartlarına, işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve  
kullanılacak malzemelerin miktar ve türü ile işyerine ulaşım ve şantiye kurmak için gerekli  
hususlarda maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek riskler,  
olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış sayılır.  
12.3. İstekli veya temsilcilerinin işin yapılacağı yeri görmek istemesi halinde, işin  
gerçekleştirileceği binaya ve/veya araziye girilmesi için gerekli izinler İdare tarafından  
verilecektir.  
12.4. Tekliflerin değerlendirilmesinde, isteklinin işin yapılacağı yeri incelediği ve  
teklifini buna göre hazırladığı kabul edilir.  
İstanbul ili sınırları içerisinde İdarenin yürütüm ve denetiminde olan toplu ulaşım  
ağı” düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“… 25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır. … ” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.6.1. Periyodik  
bakımlar; şartname ekindeki EK-1’de belirtilen km ve talimatlar doğrultusunda aracın bakım  
işlemlerinin yapılmasıdır. Araçların bakım ve onarım işlemleri araç üretici firmanın araç  
bakım kılavuzu ve talimatlarına göre yapılacaktır. Söz konusu dokümanlar İdare tarafından  
sözleşmeden önce talep eden İstekliye veya sözleşmeden sonra yükleniciye dijital olarak  
verilecektir. Bakım ve onarım föyleri ıslak imzalı olarak İdareye teslim edilecektir.  
3.26. Lastik yönetimi; Lastik Yönetimi EK-2 Garaj İşletim Modelinde (GİM) belirtilen  
şekilde yapılacaktır.düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 7’nci maddesinde “…  
7.2. Yüklenici işin ifası sırasında garaj işletimini EK-2’ye göre yapacaktır. İdare’nin sahip  
olduğu ve olacağı kalite sistemlerinin gerektirdiği yasal mevzuatın tüm gerekliliklerini yerine  
getirecektir. İdare her belge için iç denetim ve dış denetim yapabilir. Ayrıca Yüklenici,  
sözleşme kapsamındaki garajlarda İdarenin sahip olduğu Egzoz gazı ölçüm yapma yetki  
belgelerinin (TS13231 ve TS13168) güncellemesini sağlamak için gerekli işleri eksiksiz yerine  
getirecek, doküman ve belgeleri zamanında İdareye teslim edecektir (personel sigorta  
dökümleri, ölçüm cihazı kalibrasyonu, ölçüm yetkili personel- diploma, sağlık raporları,  
haşere mücadele belgeleri, yangın söndürme cihazları ve firma belgeleri, yol yardıma ilişkin  
belgeler, müşteri memnuniyet anketleri, alet ve cihazların kalibrasyon belgeleri, basınçlı  
kaplar ve kaldırma ekipmanlarının bakım ve kalibrasyon formları, motor ve rektifiye  
yapılıyorsa cihazların kalibrasyonu, dış kaynaklı işlemlerin sözleşmeleri, araç arıza tespit  
cihazı güncel diagnostic çıktıları, bina topraklama raporları, elektrik iç tesisat muayene  
uygunluk raporu vb.)  
7.22. İdare tarafından Yükleninceye tahsis edilen yerlerde makine ve teçhizat  
bulunması halinde Yükleniciye tutmakla teslim edilecek ve sözleşme sonunda çalışır şekilde  
teslim alınacaktır. Yüklenici personelin İdare tarafından verilen makine ve teçhizatlar dışında  
kullanacakları her türlü el aleti ve teçhizatlar yüklenici tarafından temin edilecektir.  
Kalibrasyon gereken el aletleri ve teçhizatların kalibrasyonları da yüklenici  
sorumluluğundadır.düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Yüklenicinin  
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su,  
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren  
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti,  
atık, jeneratör ve forklift yakıtı vb.) yükleniciye ait olacaktır. …  
8.26. İstekliler, işin yapılacağı araçlar hakkında ihaleden önce keşif yapabilirler.”  
düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Kesintiler” başlıklı 9’uncu maddesinde “… 9.6. Yüklenici  
kullanmış olduğu bütün cihaz ve ekipmanların kalibrasyonundan ve testlerinden sorumludur.  
Bu konu hakkındaki bütün dokümanlar İdareye teslim edecektir. Kalibrasyon ve ölçümlerin  
İdare tarafından yaptırılması halinde (yakıt otomasyon sistemi bu kapsamın dışındadır) bu  
bedeller İdare tarafından yüklenicinin hakedişinden kesilecektir. düzenlemesi yer  
almaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Teknik Şartname’nin eki Ek-1 Araç Bakım Föyleri’nde araçların periyodik bakımına  
ilişkin kilometre değerlerine ve yapılması istenen işlemlere yer verilmiştir.  
Teknik Şartname’de kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletlerin kalibrasyon  
ücretlerinin yüklenici tarafından karşılanacağı, araçların periyodik bakımlarının ve lastik  
değişimlerinin de yüklenicinin sorumluluğunda olduğu ifade edilmiş; isteklilere, işin  
yapılacağı araçlar hakkında ihaleden önce keşif yapabilme imkânı sunulmuştur.  
İdari Şartname’nin yukarıda yer verilen “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı  
maddesinde yer alan düzenlemelerden işin yapılacağı yeri ve çevresini görmenin, inceleme  
yapmanın, teklifi hazırlamak ve taahhüde girmek için gerekli olabilecek tüm bilgileri temin  
etmenin isteklinin sorumluluğunda olduğu,  
İsteklinin, işin yapılacağı yeri ve çevresini görmekle; işyerinin şekline ve mahiyetine,  
işin gerçekleştirilebilmesi için yapılması gerekli çalışmaların ve kullanılacak malzemelerin  
miktar ve türü ile ilgili maliyet ve zaman bakımından bilgi edinmiş; teklifini etkileyebilecek  
riskler, olağanüstü durumlar ve benzeri diğer unsurlara ilişkin gerekli her türlü bilgiyi almış  
sayılacağı anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi tarafından kalibrasyon gerektiren cihazlar ile periyodik bakım ve  
lastik değişimi sayısının belirsiz olması nedeniyle teklif fiyatı oluşturulamadığı ileri  
sürülmekle birlikte ihale konusu işle ilgili bilgi ve tecrübe sahibi olması beklenen istekli  
olabilecekler tarafından hangi cihazların kalibrasyon gerektirdiğinin bilinebileceği, Teknik  
Şartname’de istekliler tarafından işin yapılacağı araçlarda keşif yapılabileceğine ilişkin  
düzenlemeye yer verildiği, bu kapsamda periyodik bakım ve lastik değişimine ilişkin  
bilgilerin de edinilebileceği, ayrıca yukarıda yer verilen İdari Şartname düzenlemeleri  
doğrultusunda söz konusu bilgileri temin etmenin isteklilerin sorumluluğunda olduğu  
anlaşıldığından iddia yerinde görülmemiştir.  
6) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin “Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü  
maddesinde Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması  
tarihine kadar, tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin  
kötülüğünden ve gerekse işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek  
bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak  
zorundadır.  
Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile  
yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden  
başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre  
verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen  
başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği  
takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu  
yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme  
yapmaya yetkilidir.  
Yüklenicinin yaptığı işlerde, kabul tarihine kadar geçen zaman içinde, herhangi bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
aksaklık görüldüğü takdirde, bu aksaklıklar yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilip  
onarılmakla birlikte idare, işin niteliğine göre, aksaklığı tespit edilen bu gibi işlerin kabul  
işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu takdirde kabulü ertelenen kısım için, idarenin  
uygun göreceği bir miktarda teminat alıkonulur. Yapılan işlerde, yüklenicinin kusurundan  
kaynaklanan ve ivedilikle ele alınması gereken aksaklıklar meydana geldiğinde, yüklenicinin  
o anda işle ilgilenip konuyu ele alma imkanı yoksa bu takdirde idare, yazılı olarak haber  
vermek suretiyle yüklenici adına bu aksaklığı giderir.  
Yüklenici, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme  
seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği,  
taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri  
nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel  
hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca hakkında 4735 sayılı Kanunun 27  
nci madde hükümleri uygulanır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in eki Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Garanti ile ilgili  
şartlar” başlıklı 34’üncü maddesine ilişkin 40 numaralı dipnotta “Alınan hizmet ile ilgili  
olarak eğer bir garanti söz konusu ise; garanti süresi ve garanti ile ilgili diğer hükümlere bu  
maddede yer verilecektir.açıklaması,  
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin Tazmin  
Sorumluluğu” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. Yüklenici, taahhüdü çerçevesinde kusurlu  
veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım  
hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine  
uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan  
doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre Yükleniciye ikmal ve tazmin  
ettirileceği gibi, haklarında 4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi hükümleri de uygulanır.”  
düzenlemesi,  
Aynı Tasarı’nın “Garanti ile ilgili şartlar” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. Bu  
madde boş bırakılmıştır.düzenlemesi yer almaktadır.  
Sözleşme Tasarısı’nda yer verilen düzenlemelerden alınan hizmet ile ilgili garanti  
öngörülmediği anlaşılmaktadır.  
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin yukarıda aktarılan maddesinde hizmet  
alımlarında garanti süresi belirlenmesine ilişkin zorunluluk getirilmediği anlaşılmış olup  
gerek Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 33’üncü maddesi gerekse Sözleşme Tasarısı’nın  
31’inci maddesi uyarınca yüklenicinin standartlara uygun malzeme seçme ve kullanma  
zorunluluğunun bulunduğu, aksi durumda ortaya çıkan zarardan doğrudan sorumlu olacağı ve  
bu zararın yükleniciden tazmin edileceği hususları da göz önünde bulundurularak söz konusu  
iddia yerinde görülmemiştir.  
7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesi  
aşamasındaki mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler” başlıklı 30’uncu  
maddesinde “(1) Ön yeterlik şartnamesinde veya idari şartnamede yeterlik kriteri olarak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli  
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler teknik şartnamede  
yer alır. Bu düzenlemelerde, işin niteliği ile bu Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri esas  
alınır. Bu yükümlülüklere ilişkin olarak yüklenici tarafından hangi belgelerin idareye  
sunulması gerektiğinin teknik şartnamede açıkça düzenlenmesi zorunludur. hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sözleşmenin yürütülmesindeki mesleki ve teknik  
yükümlülükler” başlıklı 77’nci maddesinde “77.1. İdarelerce sözleşmenin yürütülmesi  
aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli olduğu öngörülen ve idari şartnamede yeterlik  
kriteri olarak belirlenmeyen mesleki ve teknik yükümlülüklere yönelik düzenlemeler ancak  
teknik şartnamede yapılabilecek ve bu kapsamda yüklenici tarafından hangi belgelerin  
idareye sunulması gerektiği teknik şartnamede açıkça düzenlenecektir.açıklaması,  
Teknik Şartname’nin “İşin Tarifi” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.7. Araçlardaki  
bütün filtreler, ana komponentlerin ve/veya parçalarının (motor, şanzıman, diferansiyel, aks),  
fren sistemlerinin ve/veya parçalarının (balata, disk, kaliper, servolar, valfler), arıza, onarım,  
hasar, revizyon ve periyodik bakımlarında araç orijinali veya araç üreticisinin onayladığı  
yedek parçalar veya ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek parçalar veya ISO/TS  
16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünleri kullanacaktır. İdare yükleniciden söz  
konusu malzemelerin belgelendirilmesini isteyebilir. Maddede sözü geçen ürünlerden  
kaynaklanan kronik arızalarda da (araçların %5’inden fazlasında söz konusu arızanın  
meydana gelmesi halinde) İdare kullanılan malzemelerin aracın yapısına uygun yeni ürünler  
ile değişimini talep edebilir. Bu değişimleri Yüklenici bedelsiz yerine getirmek zorundadır.”  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’de, ihale konusu bakım-onarım işi kapsamında araç orijinali veya  
araç üreticisinin onayladığı yedek parçalar, ana komponent üreticilerinin onayladığı yedek  
parçalar veya ISO/TS 16949:2002 üretim belgesine sahip kuruluşların ürünlerinin  
kullanılacağı; yüklenicinin söz konusu malzemeleri belgelendirmesinin istenebileceği  
düzenlenmiştir.  
Türk Standardları Enstitüsü’nün internet sitesinde, “TSE ISO/TS 16949” standardının  
otomotiv ile ilgili ürünlerin tasarımı ve geliştirmesi, üretimi ve uygun olduğunda montaj ve  
servisi için kalite yönetim sistemi şartlarını tanımladığı bilgisine yer verilmiştir.  
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idari şartnamede yeterlik kriteri olarak  
belirlenmeyen, ancak sözleşmenin yürütülmesi aşamasında işin yerine getirilmesi için gerekli  
olduğu öngörülen mesleki ve teknik yükümlülüklerin teknik şartnamede düzenlenebileceği  
anlaşılmaktadır.  
Yapılan incelemede, yüklenicinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasındaki mesleki ve  
teknik yükümlülükleri kapsamında, ihale konusu bakım-onarım işinde kullanılacak  
malzemelerin kalite ve standartlarına yönelik olarak Teknik Şartname’de düzenleme  
yapıldığı; söz konusu düzenlemede yer verilen standardın otomotiv ile ilgili ürünlerin  
tasarımı, geliştirmesi, üretimi, montaj ve servisine ilişkin olduğu, başvuruya konu Teknik  
Şartname maddesi ile, malzeme tedariki konusunda yükleniciye seçimlik bir hak tanınırken  
belirli bir kalite seviyesinin korunmasının amaçlandığı anlaşılmış olup söz konusu standardın  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
sağlanmasının talep edilmesinin isteklilerin teklif oluşturmalarına, aşırı düşük teklif  
açıklaması yapılmasına veya değerlendirilmesine etkisi bulunmadığı değerlendirilerek iddia  
yerinde görülmemiştir.  
8) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet İşleri Genel  
Şartnamesi’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde  
“Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi  
için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;  
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,  
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar  
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis  
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan  
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.  
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,  
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler  
yüklenici tarafından karşılanacaktır.hükmü,  
Anılan Şartname’nin “İşlerin bakımı” başlıklı 21’inci maddesinde “Yüklenici, işe  
başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe kadar işlere,  
malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında olacaktır. ”  
hükmü,  
Aynı Şartname’nin “Fiyatı belli olmayan işlerde yeni birim fiyat tespiti” başlıklı  
37’nci maddesinde “İşin devamı sırasında, yapılması idarece istenen veya 53 üncü maddeye  
göre sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde yer almayan  
yeni iş kalemlerine ait birim fiyatlar;  
a) Yüklenicinin birim fiyatlarının tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye  
verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak  
bulunacak analizler,  
b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş  
kalemlerine ait analizler,  
c) Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme  
miktarları ile personel ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizler,  
d) İdarede ve diğer idarelerde mevcut rayiçler ile yüklenicinin teklifinin ekinde idareye  
verdiği teklif rayiçler,  
e) İdarece kabul edilmek şartıyla ilgisine göre, Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca veya  
meslek odasınca onaylanmış memleket rayiçleri, kullanılarak yukarıdaki öncelik sırasına göre  
kontrollük ile yüklenici tarafından tespit edilir. Bu hususta düzenlenen yeni fiyat tutanağı  
idarenin onayına sunulur ve onaydan sonra geçerli olur.  
Fiyat tutanağının idarenin onayına sunulduğu tarihten itibaren otuz (30) gün  
içerisinde taraflar yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlayamazlarsa bu hususta bir  
anlaşmazlık zaptı düzenlenerek taraflarca imzalanır ve konu sözleşmedeki anlaşmazlıkların  
çözümüne ilişkin hükümlere göre çözümlenir. Ancak bu süre içinde yüklenici, idare tarafından  
tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam etmek zorundadır.hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
Aynı Şartname’nin “İşlerin eksik olarak kabulü” başlıklı 47’nci maddesinde “Kabul  
için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman kaybını gerektiren ancak  
işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve eksiklikler tespit edilecek olursa,  
yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedel kesilmek şartı ile, iş idare  
tarafından, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur ve eksikliğin  
fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate alınarak  
belirlenecek uygun bir bedel kesilerek bu haliyle kabul edilebilir. İşin, kusur ve eksiklikleri  
karşılığı olmak üzere, bir bedelin kesilerek kabul edilmesi yükleniciyi varsa garanti  
yükümlülüklerinden kurtarmaz. Bu gibi kusur ve eksikliklerin niteliğinin ve kesilecek bedelin  
kabul tutanağında gösterilmesi gereklidir. Yüklenici bu işleme razı olmazsa, her türlü gideri  
kendisine ait olmak üzere, kusur ve eksiklikleri verilen sürede düzeltmek ve gidermek  
zorundadır.  
Bu kabul işlemlerinde, varsa sözleşmesindeki özel hükümler de göz önünde  
bulundurulur.hükmü,  
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı  
19’uncu maddesinde “19.1. İşin yürütülmesi sırasında Genel Şartnamedeki usul ve esaslar  
çerçevesinde Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulması öngörülen kayıt ve  
tutanaklar aşağıda sıralanmıştır.  
a) Hakediş tutanakları,  
b)İşin sözleşme ve eklerine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, işlerdeki hata, kusur ve  
eksiklikler ve Kontrol Teşkilatı tarafından gerek görülen diğer hususlar ile ilgili kayıt ve  
tutanaklar.  
Bu kayıt ve tutanaklar Yüklenici ile birlikte Kontrol Teşkilatı tarafından tutulur.  
Yüklenici bu kayıtları ve ilgili belgeleri imzalamak zorundadır. Bunlardan imzalı birer kopya  
Yükleniciye verilir.  
Yüklenici, bu belgeler ve defterleri imzalamış olmakla içindekileri ve yapılan  
hesapların doğruluğunu kabul etmiş olur. Bu belgeleri imzalamaz veya ihtirazi kayıtla  
imzalarsa karşı görüşlerini yazılı olarak bildirmesi için, kayıt ve belgelerin kendisine  
gösterildiği tarihten başlamak üzere, on (10) gün süre verilir. Bu süre içinde karşı görüşlerini  
yazı ile bildirmezse belgelerin ve defterlerin içinde kayıtlı hususları kabul ve imza etmiş  
sayılır ve bu durumu tespit eden bir tutanak düzenlenerek kayıtlara eklenir.  
Kayıtlara itiraz kayıtların tutulduğu sırada yapılır. Bu kayıt ve itirazlar hem hakediş  
ödemelerinde, hem de sözleşmenin sona erdiği tarihte Kabul Komisyonu tarafından  
gerçekleştirilecek kabul işlemlerinde esas alınır.düzenlemesi,  
Anılan Tasarı’nın “Teslim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar” başlıklı  
20’nci maddesinde “… 20.2. … Yüklenici, işin teslimi için sözleşme ve ekleri uyarınca üzerine  
düşen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle oluşan zarardan sorumludur. Süreklilik  
arz eden işlerde, Kontrol Teşkilatı ile Yüklenicinin, işin yapılmasına ilişkin olarak hizmetin ifa  
edildiği dönemler itibariyle birlikte tutacakları kayıtlar, işin o dönem içerisinde yapılan  
kısmının teslimi anlamına gelir. Ancak Yüklenici kayıt tutmaktan ve/veya tutulan kayıtları  
imzalamaktan imtina ederse Kontrol Teşkilatının kayıtları esas alınır ve bu kayıtların  
doğruluğu Yüklenici tarafından kabul edilmiş sayılır. düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Araçların ve Garajın Teslimi - Teslim Alınması” başlıklı  
4’üncü maddesinde “4.1. Yüklenici sözleşme ile birlikte EK-5’de (kapı numarası, plakası,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
kilometresi, şasi no, marka, model ve tip bilgilerinin olduğu liste) tanımlanan araçları mevcut  
haliyle kabul etmiş olup, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde araçların %100’nü EK-4 Rutin  
Kontrol Kriterleri Formu’na göre İdareye teslim edecektir. Tespit edilen eksikliklerin bedeli  
sözleşme sonunda yükleniciye rücu edilecektir. Birim fiyat tespiti İdare tarafından Hizmet  
Genel Şartnamesinin Fiyatı Belli Olmayan İşlerde Yeni Birim Fiyat Tespiti başlığı Madde  
37’ye göre belirlenecektir.düzenlemesi yer almaktadır.  
Teknik Şartname’nin eki EK-4 Rutin Kontrol Kriterleri Formu’nda araçların kontrol  
bulguları ile söz konusu bulguların önem dereceleri belirtilmiştir.  
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinden, yüklenicinin bakım ve  
onarımından sorumlu olduğu araçları, sözleşmenin son geçerlilik tarihinde anılan  
Şartname’nin ekinde yer verilen kontrol kriterlerine uygun şekilde teslim etmesinin talep  
edildiği anlaşılmaktadır.  
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden  
yüklenicinin, işe başlama tarihinden işlerin tümü için kabul belgesinin tanzim edildiği tarihe  
kadar işlere, malzemelere ve tesise gereken özen ve bakımı gösterme sorumluluğu altında  
olduğu, kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar ile  
kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar vermeyeceği, aksi durumda idarenin maruz  
kalabileceği tüm zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali  
sonuçlarından doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı,  
İşin kabulü için yapılan incelemede, giderilmesi mümkün olmayan veya zaman  
kaybını gerektiren ancak işin teknik olarak kabulünde sakınca görülmeyen kusur ve  
eksiklikler tespit edilecek olursa, yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir  
bedel kesilmek şartı ile, yüklenicinin hakediş veya teminatından iş değerindeki azalma, kusur  
ve eksikliğin fazladan doğuracağı bakım ve onarım giderleri ile diğer giderler de dikkate  
alınarak belirlenecek uygun bir bedel kesilerek, işin bu haliyle kabul edilebileceği  
anlaşılmaktadır.  
Ayrıca anılan Şartname’nin 37’nci maddesinde işin devamı sırasında, yapılması  
idarece istenen veya sözleşme kapsamında ilave olarak yaptırılacak ve birim fiyat cetvelinde  
yer almayan yeni iş kalemlerine ait birim fiyatların, bu maddede belirtilen yöntemler  
kullanılarak tespit edileceği, yeni birim fiyatlar üzerinde anlaşma sağlanamaması halinde  
idare tarafından tespit edilen birim fiyatın uygulanması şartı ile işe devam edilerek  
uyuşmazlığın çözümü için ilgili mercilere (idarenin bulunduğu yer mahkemesi) başvuruda  
bulunulabileceği ifade edilmiştir.  
Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinin mevzuata aykırı  
olarak düzenlendiği ve teklif fiyatı oluşturulmasına engel olduğu iddia edilmekte ise de; söz  
konusu düzenlemede Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda aktarılan maddeleri ile  
uyumlu olarak yüklenicinin sorumluluklarına yer verildiği, Teknik Şartname düzenlemeleri  
gereğince yüklenicinin kendisine teslim edilmiş olan araçları sözleşme bitiminde bu  
Şartname’de belirtilen kusur ve eksiklikler giderilmiş olarak teslim etme sorumluluğunun  
bulunduğu, aksi durumda Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 47’nci maddesi gereğince idare  
tarafından yüklenicinin hakediş veya teminatından uygun görülecek bir bedelin kesileceği,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
başvuruya konu maddede de söz konusu kesintinin tutarının söz konusu Şartname’nin 37’nci  
maddesine göre belirleneceğinin düzenlendiği görüldüğünden iddia yerinde görülmemiştir.  
9) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1. …  
Yemek ve Yol Giderleri:  
Yüklenici; sözleşme kapsamında çalışan bütün personellerine kişi başı aylık 26 gün  
üzerinden, 193 sayılı Kanunun; 23 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde yer alan yol  
ücretini, Sözleşmenin uygulandığı yılda geçerli olan en üst istisna tutarı üzerinden nakdi  
olarak ödeyecek ve ücret bordrosunda gösterilecektir. Bu giderler, teklif fiyata dahil  
edilecektir.  
25.3.2. Diğer giderler;  
25.3.2.1. Yüklenicinin faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel  
gideri, servis, yemek, kalibrasyon gerektiren tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon  
ücretleri, personellere verilecek kıyafetleri, temizlik malzeme gideri vb.) yükleniciye ait  
olacaktır. düzenlemesi,  
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. Yüklenicinin  
faaliyetleri ile ilgili tüm işletme giderleri (her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su,  
doğalgaz, arıtma tesisi, garaj ısıtma-soğutma-havalandırma sitemleri, kalibrasyon gerektiren  
tüm cihaz ve aletler ile bu aletlerin kalibrasyon ücretleri, ortam ölçümleri, yol yardım hizmeti,  
atık, jeneratör ve forklift yakıtı vb.) yükleniciye ait olacaktır. düzenlemesi,  
Anılan Şartname’nin eki Ek-2:Garaj İşletim Modeli’nin “Genel Şartlar” başlıklı 1’inci  
maddesinde “1.1. Yüklenici; sözleşme süresi boyunca bakım-onarım-ikmal ve temizlik  
hizmetini İdare garajlarında gerçekleştirecek ve bu hizmetler için gerekli tüm işletme giderleri  
(her türlü personel gideri, servis, yemek, elektrik, su, doğalgaz vb.) yükleniciye ait olacaktır.  
Yüklenici İdare garajlarında yürüteceği bu faaliyetlerde (bakım-onarım-hasar onarımı hariç)  
alt yüklenici kullanabilecektir. düzenlemesi yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, İdari Şartname’nin yukarıda aktarılan 25’inci maddesinde,  
personelin yol ücretinin nakdi olarak ödeneceğinin açıkça belirtildiği görülmüş olup ihale  
dokümanında, personele ayrıca taşıma aracı tahsis edileceğine yönelik düzenleme  
bulunmadığı hususu da göz önünde bulundurularak “servis” ibaresinden kastın personelin  
ulaşım bedeli olduğu değerlendirilmiş ve iddia yerinde görülmemiştir.  
Öte yandan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kararlarda  
bulunacak hususlar” başlıklı 12’nci maddesi gereğince; şikâyet başvurusu üzerine idare  
tarafından alınacak kararda, kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçeleri ve karar  
sonucuna yer verilmesi gerekmekte olup; başvuru sahibi tarafından söz konusu maddeye  
aykırı şekilde, başvurularının gerekçesiz olarak reddedildiği öne sürülmekle birlikte, idare  
tarafından şikâyet başvurusuna verilen cevapta “mevzuata aykırı bir hususun tespit  
edilmemesi” nedeniyle başvurunun uygun bulunmadığının belirtildiği görüldüğünden söz  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/035  
: 43  
: 11.09.2024  
: 2024/UH.I-1111  
konusu iddianın da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin  
tüm iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi  
için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.