Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
/
2024/958330-Hizmet Aracı Kiralanması
Bilgi
İKN
2024/958330
Başvuru Sahibi
Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Hizmet Aracı Kiralanması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
BAŞVURU SAHİBİ:
Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/958330 İhale Kayıt Numaralı “Hizmet Aracı Kiralanması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Denizli Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi
Başkanlığı tarafından 23.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hizmet Aracı
Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Hayat Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd.
Şti.nin 19.08.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 20.08.2024 tarihli yazısı
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 28.08.2024 tarih ve 158929 sayı ile Kurum kayıtlarına
alınan 28.08.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/992 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 48.1’inci maddesinde yer alan “Yüklenici firmanın; iş
başlangıcında, Denizli ili Merkezefendi ya da Pamukkale ilçe sınırlarında bulunmak üzere
ofisi olacaktır…” düzenleme ile il/ilçe sınırlarında ofis şartı konulmasının mevzuata aykırı
olduğu,
2) Teknik Şartname’nin 4.3, 4.4 ve 7.4’üncü maddelerinde yer verilen
düzenlemelerden yüklenici tarafından yapılacak sigorta kapsamının muafiyetsiz tam kasko
sigorta şeklinde olduğu, Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde yer verilen düzenlemeden
ise zarar-ziyan ve üçüncü şahıslara verilecek zararların yükleniciye ait olduğunun bildirildiği,
bu düzenleme ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin kapsamının dışına
çıkıldığı, idarenin personelinin kusurundan doğacak zararların da yüklenicinin sorumluluğu
kapsamına alındığı, ihalede şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceği ve idare
personelinin araçları kullanacağı dikkate alındığında bahse konu düzenlemenin mevzuata
aykırı olduğu,
3) İhale konusu işte çalışacak araç ve iş makineleri için 2020 ile 2022 model ve üzeri
olma şartı getirilmesiyle rekabet ilkesinin kısıtlandığı, farklı araçlar için farklı model yıllarına
ilişkin düzenleme yapılmasının gerekçesinin belirsiz ve mevzuata aykırı olduğu, bu durumun
ihalede daha yeni araçların kiralanmasını/satın alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif
maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu düzenlemenin Cumhurbaşkanlığının 2024/7
sayılı ve tasarruf tedbirleri konulu genelgesinde yer alan maliyetleri düşürme amaçlı hedeflere
de aykırı olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
4) İhale konusu işte çalıştırılacak olan kombine, ekskavatör 30 ton araçların özellikleri
itibariyle piyasadan temini çok güç olan, çok az firmanın ve hâlihazırda ihale konusu işi
yapan firmanın envanterinde bulunan araçlar olduğu, idare tarafından bu araçlar için kendi
malı olma şartı getirilmemiş olmasının araçların teminine ilişkin veya ihaleye katılımı artırıcı
bir etki yapmayacağı, kısmi teklife izin verilmemesinin tam aksine katılımı ve rekabeti
azaltıcı etki edeceği, diğer yandan ihale konusu işte mutlaka bu araçların çalıştırılmasını
gerektiren bir durum söz konusu olmayıp muadil ve piyasadan temini kolay araçlarla da işin
yerine getirilmesinin mümkün olduğu, bu araçların istenilmesinin isteklileri araçları elinde
bulunduran firmalarla karşılıklı ticari akitler yapmaya zorlayacağı, bu durum ihaleye
katılımı/rekabeti engelleyerek kamu zararına neden olacağı,
5) İhale konusu işte çalıştırılacak araç ve iş makineleri için “ay” üzerinden teklif
alındığı, bahse konu araçların 7/24 esaslı olarak ve iş süresince idare personeli tarafından
kullanılmak üzere idareye teslim edilecek olup yüklenici tarafından ihale konusu işin dışında
başka bir işte kullanılmalarının söz konusu olmayacağı, bu koşullar altında yüklenicinin
kusuru olmaksızın şoför, operatör hatasından kaynaklanan bir nedenle araçların trafik
kazasına maruz kalması, çalınması ve trafikten men edilmesi veya idare tarafından alınan
karar üzerine vb. araçların çalıştırılmaması halinde yükleniciye ödeme yapılıp
yapılmayacağına dair belirsizlik olduğu, bu hususun sağlıklı teklif oluşturmayı engellediği,
6) İdari Şartname’nin 7.1.ı maddesinde araçların yetki belgelerine ilişkin
düzenlemelere yer verildiği, ancak Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma
Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen yolcu taşımacılığı kapsamındaki taşımalar için B2, D2,
D4; eşya taşımacılığı kapsamındaki taşımalar için C2, K1, L1, L2, R1 veya R2 yetki
belgelerinden herhangi birinin istenilmesi gerektiği, niteliği itibariyle K1 belgesini kapsayan
ve daha üst seviye belgeler olan C2, L1, L2, R1 veya R2 yetki belgelerinden uygun olan
belgenin de istenilebileceği, taşıtların yapılacak taşımanın niteliği göz önünde
bulundurularak, uygun olan bir yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunmaları
gerekmekle birlikte, söz konusu ihalenin sadece K türü (K1) yetki belgesi düzenlenmiş
firmalarla sınırlandırılmasının ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu ve teklif kapsamında
sunulması istenilen K1 yetki belgesinin hangi gerekçelerle ve ne tür işlerde kullanılacak
araçlar için istenildiğinin ihale dokümanından anlaşılmadığı,
7) Teknik Şartname’de 5 yıldan eski model araçların kullanılabileceği belirtilirken
diğer yandan İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde c (Makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin ağırlık oranı) için 0,6302 katsayısı belirtilmesinin amortisman süresi
biten araçlar için fiyat farkı verileceği yani kamu zararına neden olacağı anlamına
geldiğinden mevzuata aykırı olduğu,
8) İdari Şartname’nin 7.1.ı maddesinde istenen A1 yetki belgesinin otomobil ile
şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verildiği, T.C. Ulaştırma
Bakanlığı, Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğünün 15.03.2006 tarihli ve 200-01-8625 sayılı
yazısı ile A1 yetki belgesi verilmesinin ve mevcut A1 yetki belgelerine yeni taşıt kaydı
yapılmasının Bakanlık’ın 24.10.2005 tarih ve 205-01/19365 sayılı oluru ile durdurulduğu,
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 24’üncü maddesinde yer alan düzenlemeler uyarınca A1
belgesi alınabilmesi için ihale uhdesinde kalan yüklenicinin ihale sözleşmesini imzaladıktan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
sonra sözleşme örneği ve diğer belgelerle birlikte A1 belgesini almak için başvuruda
bulunması gerektiği, dolayısı ile hâlihazırda başka bir sürücülü araç kiralama sözleşmesine
istinaden alınmış A1 belgesine sahip olmayan firmaların mevcut ihale dokümanına göre
ihaleye katılmasının mümkün olmadığı; anılan A1 yetki belgesinin sözleşme imzalandıktan
sonra alınabilmesi için Teknik Şartname, İdari Şartname, Sözleşme Tasarısı ve/veya birim
fiyat teklif cetvelinde 20 adet şoförün hangi otomobiller için tahsis edildiğine veya sürücülü
otomobil grubunun hangileri olduğunun belirtilmesi gerektiği, aksi durumda yalnızca
sürücülü otomobillerle yapılacak taşımalar için alınabilen A1 belgesinin mevcut ihale
sözleşmesine göre alınabilmesinin mümkün olmayacağı,
9) Teknik Şartname’nin 4.7’nci maddesinde Grup 1’de bulunan binek araç siyah
olmak üzere diğer grup araçların beyaz renkte olacağı düzenlemesine yer verildiği, bu
düzenlemenin elinde beyaz renk araç olmayan isteklilerin ihaleye katılımı zorlaştıracağı veya
yüksek teklif vermelerine neden olacağı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü
bulunmaktadır.
İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “… -Yüklenici
firmanın; iş başlangıcında, Denizli ili Merkezefendi ya da Pamukkale ilçe sınırlarında
bulunmak üzere ofisi olacaktır. Araç ile ilgili tamir, bakım, her türlü yasal işlemlerde idarenin
muhatabı Yüklenici olacaktır. Yüklenici bu maksatla yeterli sayıda yetkili personeller
görevlendirecektir. Yüklenici Personel için İdareden herhangi bir ücret talep etmeyecek, ihale
kapsamında çalıştırılmayacak puantajı tutulmayacaktır. Personel ile ilgili ücret ve tazminat
alacakları ile diğer hak ve alacaklarının tamamını ödeme yükümlülüğü Yükleniciye aittir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yapılan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Denizli Su ve
Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından
gerçekleştirilen “2024/958330 İhale Kayıt Numaralı Hizmet Aracı Kiralanması” olduğu,
ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle ve elektronik ortamda teklif alınarak açık ihale
usulü ile 23.08.2024 tarihinde gerçekleştirildiği; ihalede 24 adet ihale dokümanı indirildiği,
10 isteklinin ihaleye teklif verdiği, 05.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Öner
Nakliye Turizm İnşaat Otomotiv Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı
anlaşılmıştır.
İdari Şartname’nin 48’inci maddesinde yüklenicinin, Denizli ili Merkezefendi ya da
Pamukkale ilçe sınırlarında ofisinin bulunacağı, araç ile ilgili tamir, bakım, her türlü yasal
işlemlerde idarenin muhatabının yüklenici olacağı, yüklenicinin bu maksatla yeterli sayıda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
yetkili personel görevlendireceği düzenlemesine yer verildiği, anılan düzenlemeye İdari
Şartname’nin 7’nci maddesinde yer verilmemesinden ve düzenlemede “yüklenici” ibaresine
yer verilmiş olmasından, ofis oluşturulmasının yeterlik kriteri olarak düzenlenmediğinin
anlaşıldığı, basiretli bir tacir olarak masrafların teklif fiyatına yansıtılabileceği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuattan idarelerin Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılacak
ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini,
ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde, yüklenicinin Denizli ili Merkezefendi ya da Pamukkale
ilçe sınırlarında ofisi olacağı düzenlemesinin söz konusu işte görev alacak 273 araç ve 20
şoföre ait işlemlerin aksamaması, hizmetin ve işin kesintisiz ve sürdürülebilir olması
açısından önem arz ettiği, yüklenicinin sorumluluklarını yerine getirebilmesi açısından önemli
olduğu, tüm bu hususlarla birlikte değerlendirildiğinde söz konusu düzenlemenin istekliler
arasında rekabete engel oluşturmayacağı, basiretli bir tacirin söz konusu maliyeti teklif
fiyatına yansıtabileceği, yapılan düzenlemenin isteklilerin eşit koşullarda teklif maliyetini
oluşturmasına engel teşkil etmeyeceği anlaşıldığından söz konusu iddia yerinde
bulunmamıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine
kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin
korunmasından yüklenici sorumludur.
…
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir.
Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi
gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden
sigorta ettirilmelidir.
Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama
tarihinin yıl dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.
Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme
kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar
tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.
Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle
sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.
Sigorta yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip
etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz
önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.
Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye
ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait
olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve işyerlerinin korunması ve
sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesi ile
tip idari şartnamelerin “teklif fiyata dahil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21 inci
maddesinde yer almaktadır.
…
76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken sigorta
giderleri, tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi kapsamında
teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasının
ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve
limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin
sigortalanmasının
istenmediği
kabul
edilmek
suretiyle
teklifler
değerlendirilecektir...” açıklaması,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci
maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19
uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 4’üncü maddesinde “… 4.3)
Araçların zorunlu trafik sigortaları, araç fenni muayenesi, egzoz emisyon ölçümleri sözleşme
süresini kapsayacak şekilde yüklenici tarafından yapılacaktır. Sözleşme süresince araçların
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası, koltuk sayısına göre ve birden fazla sürücünün
kullanılmasını kapsayacak duruma uygun olan Genişletilmiş Kasko Sigortası, Motorlu
Taşıtlar Vergisi, buna benzer yasal sorumluluklar ve periyodik bakım Yüklenici’ ye ait olup,
zamanında yerine getirilecektir. Genişletilmiş Kasko Sigortası herhangi bir kaza sonrasında
İdareyi maddi veya manevi tazminat yükümlülük altına sokabilecek hususları da kapsayacak
şekilde Yüklenici tarafından yaptırılacaktır. İdare isterse Yüklenici belgeleri ibraz edilecektir.
4.4) Araçlardan kaynaklanan her türlü trafik cezaları, 3. şahıslara verilecek
zararlar vb. durumlarda sorumluluk tamamen Yükleniciye aittir. İdare bu konulara hiçbir
şekilde taraf ve muhatap değildir. Yüklenici sözleşme ve eklerindeki işlerin yapılması
sırasında araçtan kaynaklı vuku bulacak kazalarda İdare personelinin ve üçüncü şahısların
maruz kalacakları bedeni ve maddi zararlarından sorumludur. Bedeni zararlar nedeniyle
yapılacak her türlü hastane, bakım, ameliyat gibi masrafları, ölüm halinde ise mevzuatın
öngördüğü maddi ve manevi tazminatın tamamını ödemekle yükümlüdür. Ödemediği takdirde
İdare tarafından tespit edilen miktarlar Yüklenicinin hakedişinden kesilir.” düzenlemesi,
“İhale Kapsamında Çalıştırılacak Şoförler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1) İşin
yürütülmesi sırasında, 20 adet şoför personel yüklenici bünyesinde çalıştırılacaktır. Kalan
araçlar idare personeli tarafından kullanılacaktır.
…
7.4) Kiralanan araçlarda firma personellerinden kaynaklanan her türlü trafik
cezaları, 3. şahıslara verilecek zararlar vb. durumlarda sorumluluk tamamen yükleniciye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
aittir. îdare bu konulara hiçbir şekilde taraf ve muhatap değildir. Yüklenici sözleşme ve
eklerindeki işlerin yapılması sırasında vuku bulacak kazalarda araç dışında idare
personelinin ve üçüncü şahısların maruz kalacakları bedeni ve maddi zararlarından
sorumludur. Bedeni zararlar nedeniyle yapılacak her türlü hastane, bakım, ameliyat gibi
masrafları, ölüm halinde ise mevzuatın öngördüğü maddi ve manevi tazminatın tamamını
ödemekle yükümlüdür. Ödemediği takdirde idare tarafından tespit edilen miktarlar
Yüklenicinin hakedişinden kesilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, ihale kapsamında sözleşme süresince
araçların zorunlu mali sorumluluk sigortası, koltuk sayısına göre ve birden fazla sürücünün
kullanılmasını kapsayacak duruma uygun olan genişletilmiş kasko sigortası, motorlu taşıtlar
vergisi, buna benzer yasal sorumluluklar ve periyodik bakımın yükleniciye ait olduğu,
genişletilmiş kasko sigortasının herhangi bir kaza sonrasında idareyi maddi veya manevi
tazminat yükümlülük altına sokabilecek hususları da kapsayacak şekilde yüklenici tarafından
yaptırılacağı; araçlardan kaynaklanan her türlü trafik cezaları, üçüncü şahıslara verilecek
zararlar vb. durumlarda sorumluğun tamamen yükleniciye ait olduğu, yüklenicinin sözleşme
ve eklerindeki işlerin yapılması sırasında araçtan kaynaklı vuku bulacak kazalarda idare
personelinin ve üçüncü şahısların maruz kalacakları bedeni ve maddi zararlarından sorumlu
olacağı, bedeni zararlar nedeniyle yapılacak her türlü hastane, bakım, ameliyat gibi
masrafları, ölüm halinde ise mevzuatın öngördüğü maddi ve manevi tazminatın tamamını
ödemekle yükümlü olduğu, ödemediği takdirde idare tarafından tespit edilen miktarların
yüklenicinin hakedişinden kesileceği düzenlemelerine yer verildiği görülmüştür.
İhale konusu işin 20 adeti şoförlü olmak üzere 273 aracın kiralanmasını ihtiva ettiği ve
araçların yüklenici personeli ve idare personeli tarafından kullanılabileceği anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerde, araçlardan ve firma personelinden kaynaklanan
her türlü trafik cezaları, 3’üncü şahıslara verilecek zararlar vb. durumlarda sorumluğun
tamamen yükleniciye ait olduğu yönünde belirleme yapıldığı, bu sınırlama karşısında başvuru
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Teknik Şartname’nin “İhale kapsamında çalıştırılacak araçlar ve teknik özellikleri”
başlıklı ek tablolar aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
Grup No 1
Araç Sayısı 1 Adet
Araç Cinsi
Otomobil Tip-1
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Sedan
2020 veya üzeri
…
Grup No 2
Araç Sayısı 7 Adet
Araç Cinsi Otomobil Tip-2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Sedan
2020 veya üzeri
…
Grup No 3
Araç Sayısı 6 Adet
Araç Cinsi
Otomobil Tip-3
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Sedan
2020 veya üzeri
…
Grup No 4
Araç Sayısı 5 Adet
Araç Cinsi
Otomobil (4x2)
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
(4x2)
2017 veya üzeri
…
Grup No 5
Araç Sayısı 23 Adet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Araç Cinsi
Otomobil (4x4)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
(4x4)
2017 veya üzeri
…
Grup No 6
Araç Sayısı 76 Adet
Araç Cinsi Panelvan (Camlı)
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Panelvan (Camlı)
2020 veya üzeri
…
Grup No 7
Araç Sayısı 2 Adet
Araç Cinsi
Minibüs
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Minibüs
2015 veya üzeri
…
Grup No 8
Araç Sayısı 28 Adet
Araç Cinsi
Kamyonet (Pikap 4x4)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kamyonet (Pikap 4x4)
2017 veya üzeri
…
Grup No 9
Araç Sayısı 37 Adet
Araç Cinsi
Kamyonet (Çift Kabin)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kamyonet (Çift Kabin)
2020 veya üzeri
…
Grup No 10
Araç Sayısı 17 Adet
Araç Cinsi
Damperli Kamyon (Tek Dingil)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Damperli Kamyon (Tek Dingil, Tek Kabin)
2020 veya üzeri
…
Grup No 11
Araç Sayısı 3 Adet
Araç Cinsi
Damperli Kamyon (Tek Dingil)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kamyon (Tek Dingil, Tek Kabin)
2020 veya üzeri
…
Grup No 12
Araç Sayısı 23 Adet
Araç Cinsi
Damperli Kamyon 6x4 (Çift Dingil)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin)
2020 veya üzeri
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Grup No 13
Araç Sayısı 1 Adet
Araç Cinsi
Çamur Nakil Aracı
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Çift Dingil) (6x4)
2017 veya üzeri
…
Grup No 14
Araç Sayısı 4 Adet
Araç Cinsi
İçmesuyu Tankeri
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin) (6x4)
2020 veya üzeri
…
Grup No 15
Araç Sayısı 1 Adet
Araç Cinsi
Vidanjör
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Tek Dingil)
2020 veya üzeri
…
Grup No 16
Araç Sayısı 1 Adet
Araç Cinsi
Vidanjör
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin) (6x4)
2020 veya üzeri
…
Grup No 17
Araç Sayısı 2 Adet
Araç Cinsi
Vidanjör
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (8x2)
2020 veya üzeri
…
Grup No 18
Araç Sayısı 2 Adet
Araç Cinsi
Kanal Açma
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin) (4x2)
2020 veya üzeri
…
Grup No 19
Araç Sayısı 3 Adet
Araç Cinsi
Kombine
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin) (6x4)
2020 veya üzeri
…
Grup No 20
Araç Sayısı 2 Adet
Araç Cinsi
Ekskavatör
1
Kasa Tipi /Modeli
İş Makinası (Paletli Ekskavatör)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
2
Model Yılı
2022 veya üzeri
…
Grup No 21
Araç Sayısı 2 Adet
Araç Cinsi
Ekskavatör (30 ton)
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
1
2
İş Makinası (Paletli Ekskavatör)
2022 veya üzeri
…
Grup No 22
Araç Sayısı 19 Adet
Araç Cinsi
Kazıcı Yükleyici (Tip-1)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kazıcı Yükleyici (Tip-1)
2022 veya üzeri
…
Grup No 23
Araç Sayısı 8 Adet
Araç Cinsi
Kazıcı Yükleyici (Tip-2)
1
2
Kasa Tipi /Modeli
Model Yılı
Kazıcı Yükleyici (Tip-2)
2022 veya üzeri
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu
bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu
ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer
alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır.
İlgili mevzuat hükümleri ile başvuruya konu doküman düzenlemeleri birlikte
değerlendirildiğinde, söz konusu araçların teknik özelliklerine ilişkin ihale dokümanı
düzenlemelerinin idarenin ihtiyacı kapsamında belirlenebileceği, idarelerin ihaleye konu
edilen ihtiyacını tespit etmesi noktasında kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun şekilde
kullanması şartıyla takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
5’inci maddesi gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla
sorumlu olduğu ve teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin açık
olduğu; şikâyete konu ihalede işin süresinin 36 ay olduğu, idarenin hizmet ve alan
çalışmalarında kullanılmak üzere Denizli il sınırları içinde hizmet ve alan çalışmalarının
sağlanması faaliyetlerinde kullanılmak üzere, istenilen araçlara 2015 veya üstü, 2017 veya
üstü, 2020 veya üstü ve 2022 veya üstü sınırlamalarının getirildiği, işin yapılacağı süre de
dikkate alındığında idarece yapılan düzenleme ile kiralanacak araçlar için istenilen asgari
model yılı sınırlamasının idarenin ihtiyacı ve kamu yararı doğrultusunda hizmetin gerekleri
çerçevesinde belirlendiği, bu itibarla söz konusu düzenlemelerin ihaleye teklif verilmesine
engel teşkil etmediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
ihalede işin tamamı için teklif verilecektir.
20.2. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru sahibinin söz konusu iddiası incelendiğinde, ihalenin kısmi teklife açılmadığı,
ihale konusu işte çalıştırılacak olan kombine, ekskavatör 30 ton araçların özellikleri itibariyle
piyasadan temini çok güç olan, çok az firmanın ve hâlihazırda ihale konusu işi yapan firmanın
envanterinde bulunan araçlar olduğu, muadil ve piyasadan temini kolay araçlarla da işin
yerine getirilmesinin mümkün olduğunun iddia edildiği anlaşılmaktadır.
Bahse konu iş makineleri için yapılan doküman düzenlemeleri incelendiğinde, 19
no’lu grupta Kombine araç için “Kamyon (Çift Dingil, Tek Kabin) (6x4)” özelliklerinin
belirtildiği, 21 no’lu grupta ise 2 adet “Ekskavatör (30 ton)” bilgilerinin yer aldığı,
kiralanacak iş makinelerinden 21 no’lu grupta yer alan 2 adet iş makinesi için “Ekskavatör
(30 ton)” şeklinde kapasite belirlendiği, 20 no’lu grupta yer alan iş makinesinin de ekskavatör
olduğu ve bu grup için herhangi bir kapasite belirlenmediği, kiralamaya konu iş makineleri ve
araçlar için istenilen teknik özelliklerin en az en fazla gibi tolerans aralıkları ile belirlenmesi
uygun olmakla birlikte idarenin ihtiyaçları doğrultusunda ayrıma gidildiği
değerlendirildiğinden başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan başvuru sahibinin ihalenin kısmi teklife açık olmamasının katılımı ve
rekabeti azaltıcı etki edeceği iddialarına ilişkin olarak;
İhalenin kısmi teklife kapalı olduğu hususunun ihale dokümanının ilana yansıyan
hükümlerinden olduğu, ihale ilanının 25.07.2024 tarihinde yayımlandığı ve ilanın 10’uncu
maddesinde “Bu ihalede, işin tamamı için teklif verilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,
Başvuru sahibinin, ihalenin kısmi teklife açık olarak yapılması gerektiği iddiasının
ihale dokümanının ilana yansıyan hükümlerine yönelik olduğu, ilana yansıyan hususlarla
ilgili olarak şikâyet başvurularında sürenin ilk ilan tarihinden itibaren başlayacağı, incelenen
ihalede şikâyete yol açan durumun farkına varılması gereken tarihin ihalenin ilan tarihi olan
25.07.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından ise bu tarihi izleyen 10 gün içinde idareye
şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 19.08.2024 tarihinde
idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin anılan iddiasının
süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 3'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 515 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk
Sözleşme
Bedeli
Aykırılık
Sayısı
Aykırılık Hali
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Oranı
Sözleşme süresi içerisinde arıza, kaza, teçhizat/donanım
yetersizliği, belge eksikliği vb. nedenlerden dolayı araç çalışmaz
ise söz konusu sorunlar giderilinceye kadar araç için puantaj
düzenlenmeyecektir. Sorunun devam etmesi halinde, sorunun
tespitinden sonraki iş günü 1. takvim günü sayılarak grup 1-2-3-
4-5 ve 6da tanımlanan araçlar için 2. takvim günü mesai
başlangıcı kadar araca ait sorunlar giderilmez ve teknik
şartnameye uygun araç temin edilemezse günlük araç başına
cezai işlem uygulanacaktır.
1
On Binde 00
0,08
1
2
Sözleşme süresi içerisinde arıza, kaza, teçhizat/donanım
yetersizliği, belge eksikliği vb. nedenlerden dolayı araç çalışmaz
ise söz konusu sorunlar giderilinceye kadar araç için puantaj
düzenlenmeyecektir. Sorunun devam etmesi halinde, sorunun
tespitinden sonraki iş günü 1. takvim günü sayılarak grup 1-2-3-
4-5 ve 6daki araçlar hariç (madde 1de belirtilmiştir.) 5.takvim
1
On Binde
0,25
50
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
günü mesai başlangıcına kadar araca ait sorunlar giderilmez ve
teknik şartnameye uygun araç temin edilemezse günlük araç
başına cezai işlem uygulanacaktır.
Yüklenici, İdarenin hak ediş ödemesini beklemeden çalıştırılan
personelin aylık maaş ödemelerini her ayın en geç 20.
(yirminci) gününe kadar personelin banka hesabına ödeyecektir,
ödenmediğinin tespit edilmesi halinde her takvim günü için
personel başına ceza kesilecektir.
6
On Binde
0,1
0
3
4
5
Yüklenici, işin başlangıç tarihinden itibaren getirmediği her bir On Binde
araç için günlük ceza uygulanacaktır
9
1
0,3
0
5
Personele verilecek iş kıyafetlerinin Teknik Şartnamede
belirtilen düzenlemeye uygun olarak zamanında teslim On Binde
edilmemesi durumunda o ayki hakedişinden en fazla bir kere, 0,3
cezai işlem uygulanacaktır.
Tüm araçlarda İdare tarafından onayı alınan belirli ölçülerde
ve yeterli sayıda T.C.Denizli Büyükşehir Belediyesi ve DESKİ
1
logoları yüklenici firma tarafından (solan sökülen deforme olan On Binde 00
dahil) yaptırılacaktır. Yüklenicinin araçlara Logo işlemlerini 0,1
zamanında yaptırmadığı kontrol teşkilatının her tespitinde cezai
işlem uygulanacaktır.
6
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık
Halleri
Yüklenici, İdare veya T.C. Denizli Büyükşehir Belediyesi personeli mülkiyetinde olan
araçları kiralayamaz. Bu durumun İdarece tespit edilmesi halinde
16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan ağır aykırılık hali nedeniyle ayrıca ilk sözleşme
bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır. Ağır aykırılık hallerine ilişkin bu madde
dışında ceza oranı belirlenmiş olması halinde söz konusu düzenleme dikkate alınmayacak ve
ilk sözleşme bedelinin %2'si oranı dışında ceza uygulanmayacaktır.
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20
nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname'nin “Genel Hükümler” başlıklı 4’üncü maddesinde “…4.11)
Sözleşme Süresi İçerisinde Arıza, Kaza, Teçhizat/Donanım Yetersizliği, Belge Eksikliği vb.
Nedenlerden Dolayı Araç Çalışmaz İse Söz Konusu Sorunlar Giderilinceye Kadar Araç İçin
Puantaj Düzenlenmeyecektir. Sorunun Devam Etmesi Halinde, Sorunun Tespitinden Sonraki
İş Günü 1. Takvim Günü Sayılarak Tanımlanan Araçlar İçin 3.Takvim Günü Mesai
Başlangıcına Kadar Araca Ait Sorunlar Giderilmez Ve Teknik Şartnameye Uygun Araç Temin
Edilemezse İse Cezai İşlem Uygulanacaktır.” düzenlemesi,
“Hakediş ve Ödemeler” başlıklı 9’uncu maddesinde “Yüklenici ve Kontrol Teşkilatı,
Hakediş Raporunu imzaladıktan sonra Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı'nın ödeme
planına göre ödeme yapılır. Yüklenici ayın bitiminde hakediş talep dilekçesini ilgili evrakları
ile birlikte İdareye sunacaktır. İdare hakediş bilgilerinin kontrolünü yapıp ilgili birimlerin
onaylarından sonra tahakkuk ettirilecek ücret ödenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, yüklenicinin işleri gereken özeni
göstererek planlayacağı, projelendireceği, yürüteceği, tamamlayacağı ve işlerde olabilecek
kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak gidereceği, ayrıca yüklenicinin bu
sorumluluklarını yerine getirmesi için olması gereken bütün denetim, muayene ve testleri
kalıcı veya geçici nitelikte yaptıracağı ve işçilik, malzeme, tesis, ekipmanı temin edeceği
görülmektedir.
İhale dokümanı düzenlemelerinden ise, yüklenici tarafından görev alacak olan
araçlarla ilgili olarak; sözleşme süresi içerisinde arıza, kaza, teçhizat/donanım yetersizliği,
belge eksikliği vb. nedenlerden dolayı araç çalışmaz ise söz konusu sorunlar giderilinceye
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
kadar araç için puantaj düzenlenmeyeceği, sorunun devam etmesi halinde, sorunun
tespitinden sonraki iş günü 1’inci takvim günü sayılarak grup 1-2-3-4-5 ve 6’da tanımlanan
araçlar için 2. takvim günü mesai başlangıcı kadar araca ait sorunlar giderilmez ve teknik
şartnameye uygun araç temin edilemezse günlük araç başına on binde 0,08 cezai işlem
uygulanacağı; geriye kalan diğer araçlar için ise sorunun devam etmesi halinde, sorunun
tespitinden sonraki iş günü 1’inci takvim günü sayılarak grup 1-2-3-4-5 ve 6’daki araçlar
hariç 5. takvim günü mesai başlangıcına kadar araca ait sorunlar giderilmez ve teknik
şartnameye uygun araç temin edilemezse günlük araç başına on binde 0,25 cezai işlem
uygulanacağının düzenlendiği, söz konusu düzenlemeler ile araçların iş süresince
yükleniciden kaynaklı sebeplerle çalıştırılamaması durumlarında uygulanacak cezaların
belirtildiği, basiretli tacir olma yükümlülüğü çerçevesinde yüklenicinin ihale konusu işi ihale
dokümanı kriterlerine göre yerine getirmekle sorumlu olduğu ve doküman düzenlemeleri esas
alınarak teklif hazırlanmasına engel teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Yetki belgesi alma zorunluluğu ve taşıma
hizmeti” başlıklı 5’inci maddesinde “Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu
ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi
alınması zorunludur.” hükmü,
08.01.2018 tarihli ve 30295 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma
Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) 4925 sayılı Kanunda belirtilen
tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
...
üüü) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel
kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
...
ifade eder.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu,
taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik
işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak
gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini
Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) A türü yetki
belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu
taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir.
(2) B türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi ve/veya uluslararası yolcu taşımacılığı veya
hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Bu belgelere 24 üncü maddenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
ikinci fıkrasının (m) bendindeki şartları haiz otomobiller de kaydedilebilir. Taşımanın şekline
göre aşağıdaki türlere ayrılır:
…
b) B2 yetki belgesi: Ticari ve tarifesiz yapacaklara,
…
verilir.
(3) C türü yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya taşımacılığı veya hususi
taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
…
b) C2 yetki belgesi: Ticari amaçla yapacaklara,
…
verilir.
(4) D türü yetki belgesi: Otobüsle tarifeli veya tarifesiz yurtiçi yolcu taşımacılığı veya
hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Bu belgelere 24 üncü maddenin
ikinci fıkrasının (m) bendindeki şartları haiz otomobiller de kaydedilebilir. Taşımanın şekline
göre aşağıdaki türlere ayrılır:
…
b) D2 yetki belgesi: Ticari ve tarifesiz olarak yapacaklara,
…
ç) D4 yetki belgesi: Ticari olarak, taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi ve 100
kilometreye kadar olan şehirlerarası tarifeli ve tarifesiz olarak yapacaklara,
verilir.
…
(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak
gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
…
verilir.
(9) L türü yetki belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel
kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) L1 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
b) L2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.
...
(13) R türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında taşıma işleri
organizatörlüğü yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki
türlere ayrılır:
a) R1 yetki belgesi: Yurtiçi yapacaklara,
b) R2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası yapacaklara,
verilir.” hükmü,
“Mevzuata uygun taşımacılık, yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve genel yasaklar”
başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı
uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun
olarak gerçekleştirilmesi esastır.
(2) Yetki belgeleri, satılamaz ve devredilemez.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma
noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, 66 ncı maddede
belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki taşıtlarda bulunan
yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.” hükmü,
“Yetki belgesi sahiplerinin ortak yükümlülükleri” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…(17)
Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette
bulunamazlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “...(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar
veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya
idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü
yer almaktadır.
İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1.1.3. İhale
konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel
olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
Karayolu Taşıma Yönetmeliği Yetki Belgeleri” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “...ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine
getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet
belgesi vb. belgeler:
Belge Adı
Açıklama
Ortak
Girişimlerde
Araçların tamamı, 2918 sayılı Karayolları ve Trafik
Kanununun ve tüzüğünün öngördüğü şartlara ve teçhizatlara
sahip olacaktır. 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 5.
Maddesi ve Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 6. Maddesine
istinaden Ulaştırma Bakanlığından alınmış ve ihale tarihi
itibariyle geçerliliği devam eden A1, K1 ve D2 yetki
belgelerini sunacaklardır. Ayrıca yürürlükteki mevzuat
hükümlerine göre gerekli tüm belgelere sahip olmak
zorundadır.
Karayolu
Taşıma
Yönetmeliği
Yetki Belgeleri
Tüm
ortakların
sunması
gerekmektedir.
”düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Konu ve Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “…Bu şartname;
Akaryakıtı T.C. Denizli Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından
karşılanmak üzere, yükleniciye ait 273 adet araç, 20 adeti şoförlü olmak üzere 01.10.2024-
30.09.2027 tarihleri arasında kiralanması işini kapsar.” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
“Kiralanacak Araçlar” başlıklı 2’nci maddesinde yer alan TABLO-1 aşağıdaki şekilde
düzenlenmiştir.
GRUP NO ARAÇ CİNSİ
TOPLAM ARAÇ SAYISI
1
1
Binek Otomobil (Tip 1)
2
3
4
5
6
7
Binek Otomobil (Tip 2)
Binek Otomobil (Tip 3)
Binek Otomobil (4x2)
Binek Otomobil (4X4)
Panelvan (Camlı)
Minibüs
7
6
5
23
76
2
8
9
Kamyonet (Pikap 4x4)
Kamyonet (Çift Kabin)
28
37
10
11
Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-l)
Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-2)
17
3
12
Damperli Kamyon (Çift Dingil)
23
13
14
Çamur Nakil Aracı
İçme Suyu Tankeri
1
4
15
16
17
18
Vidanjör (Tip 1)
Vidanjör (Tip 2)
Vidanjör (Tip 3)
Kanal Açma
1
1
2
2
19
20
21
22
23
Kombine
Ekskavatör 22 Ton
Ekskavatör 30 Ton
3
2
2
Beko Loder (Tip 1)
Beko Loder (Tip 2)
TOPLAM
19
8
273
Başvuru sahibinin söz konusu ihalede sadece K1 yetki belgesi istenilmesinin mevzuata
aykırı olduğu iddiasına yönelik yapılan incelemede, 23.09.2020 tarihli ve 2020/UH.II-1576
sayılı Kurul kararında benzer bir iddiaya ilişkin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma
Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünden bilgi istendiği ve Ulaştırma Hizmetleri
Düzenleme Genel Müdürlüğünün 14.09.2020 tarihli ve E.50863 sayılı yazısında “… Bilindiği
üzere, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre; taşımacılık işi ile iştigal eden her
firmanın, faaliyet alanına göre yetki belgesi alması ve operasyonlarında kullandığı her bir
taşıtı (özmal veya sözleşmeli), yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave ettirilerek taşıt kartını
alması; ülkedeki taşıma düzeninin sağlanması, taşımada kullanılan taşıtların tespiti ve takibi,
yapılan taşımalarda ülke ekonomisine maksimum verimin sağlanması ile 4925 sayılı Karayolu
Taşıma Kanununun amacı çerçevesinde bir zorunluluk olup, kapsam dışı bırakılan taşımalar,
anılan Yönetmeliğin 2 nci maddesinde açıkça belirtilmiştir.
Bununla birlikte, Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde, adlarına yetki belgesi
düzenlenmiş firmaların, almış oldukları yetki belgelerinin faaliyetlerine uygun olması anılan
Yönetmeliğin 5 inci maddesi gereği zorunludur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Yukarıda belirtilen açıklamalar çerçevesinde, Kamu Kurum ve Kuruluşlarının
düzenlemiş olduğu taşıma ihalelerinde, ihaleye iştirak edecek firmalardan; ihaleye konu
taşıma faaliyetinin niteliği, mahiyeti, büyüklüğü (taşıması yapılacak eşyanın ağırlığı) ve
gerekli taşıt sayısı göz önünde bulundurularak, Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma
Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen C2, K1, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1, P2 yetki
belgelerinden, uygun türdeki yetki belgesinin istenilmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte, Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde düzenlenen yetki
belgelerinin kapsamları ve faaliyet gösterebilecekleri alanlar da dikkate alınarak;
* C2 yetki belgesine sahip firmaların K1,
* L1 veya L2 yetki belgesine sahip firmaların C2, K1, N1 veya N2,
* M1 veya M2 yetki belgesine sahip firmaların P1 veya P2,
* N1 veya N2 yetki belgesine sahip firmaların C2 veya K1,
yetki belgesi kapsamında da faaliyet gösterebileceklerinin (uluslararası taşımalar
sadece C2, L2 ve M2 yetki belgesi ile yapılabilmektedir) göz önünde bulundurulması
gerekmektedir.
Bu itibarla; ilgi yazınızda belirtilen taşıma ihalesine ilişkin hazırlanan İdari
Şartname'de belirtilen taşıtların, yapılacak taşımanın niteliği göz önünde bulundurularak,
uygun olan bir yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı bulunmaları gerekmekle birlikte, söz
konusu ihalenin, sadece K türü (K1) yetki belgesi düzenlenmiş firmalarla sınırlandırılmasının
uygun olmayacağı mütalaa edilmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu yazıya göre taşıma faaliyetleri için araç kiralanması işileri kapsamında
yapılan ihalelerde sadece K türü (K1) yetki belgesinin istenilmesinin ihaleye katılımı daraltıcı
nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin de “Akaryakıtı T.C. Denizli Büyükşehir
Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından karşılanmak üzere, yükleniciye ait 273 adet
araç, 20 adeti şoförlü olmak üzere 01.10.2024-30.09.2027 tarihleri arasında kiralanması” işi
olduğu, yukarıda yer verilen yazı doğrultusunda, söz konusu ihalede A1 yetki belgesi ve D2
yetki belgesi kapsamı dışındaki taşıma faaliyeti için kullanılacak araçlarda sadece (K1) yetki
belgesinin istenilmesinin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun “Amortisman Mevzuu” başlıklı 313’üncü
maddesinin birinci fıkrasında “İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya
veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince
gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema
filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin, bu Kanun hükümlerine göre
yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.” hükmü,
“Süre bakımından” başlıklı 320’nci maddesinde “Amortisman süresi, kıymetlerin
aktife girdiği yıldan başlar. Bu sürenin yıl olarak hesaplanması için (1) rakamı mükellefçe
uygulanan nispete bölünür.
Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli
şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
işletmelere ait binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak
suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden
bakiye değer, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilir. …
Mükellefler, Hazine ve Maliye Bakanlığının iktisadi kıymetler için tespit ve ilan ettiği
faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman süresini, her yıl için aynı nispet olmak
kaydıyla, belirlemekte serbesttir. Şu kadar ki, bu süre Hazine ve Maliye Bakanlığınca
belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı aşamaz. Mükellefler bu tercihlerini iktisadi kıymetin
envantere alındığı geçici vergi dönemi sonu itibarıyla kullanırlar. Bu şekilde belirlenen
amortisman süresi ve oranı izleyen dönemlerde değiştirilemez. …” hükmü yer almaktadır.
4735 sayılı Kanun’un “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde “Sözleşme
türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite Kamu İhale
Kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz…” hükmü yer almaktadır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) 4734
sayılı Kanuna göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanununa göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak
fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde
sayılan hizmetlerden; araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması ve anket, tanıtım, toplantı,
organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri
itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanunun 48 inci
maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat
farkı ödenmez. ...” hükmü,
“Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere
göre hesaplanır:…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo AYo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
AYn
Yn
Gn
Mn
…
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
…
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
olarak alınır.” hükmü yer almaktadır…” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.
81.2. 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması
öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını
gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm
katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında
gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki
ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık
oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme
veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı(b3,1 b3,2, …,
b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir. …
Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı
şoför/operatör çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2), araç/iş makinelerinin yaşına ve
işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur
olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin
tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir. …” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde aşağıdaki tablo yer
almaktadır.
Katsayı
Endeks
a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı
idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık 0,032
oranı)
Fiyat
Farkına
İlişkin
Esasların 6’ncı maddesine
göre hesaplanacaktır.
a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı
idarede
ağırlık oranı)
kullanılmayan
işçiliklerin
0
0
0
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)
b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların
ağırlık oranı)
b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin
ağırlık oranı)
Endeks tablosunun "Genel"
sütunundaki sayı
0,3378 Go, Gn
0,6302 Mo, Mn
Endeks
numaralı
ekipmanlar
tablosunun
"Makine
28
ve
b.y.s."
c (Makine ve ekipmanın amortismanına
ilişkin ağırlık oranı)
sütunundaki sayı
Söz konusu ihale kapsamında çalıştırılacak araçlardan bir kısmının asgari model yılına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
ilişkin olarak Teknik Şartname’nin eki araçların teknik özelliklerinin belirtildiği tablolarda
düzenleme yapıldığı, Teknik Şartname’de 2015 veya üstü, 2017 veya üstü, 2020 veya üstü ve
2022 veya üstü sınırlamalarının arasında değişen farklı model yıllarının düzenlendiği, söz
konusu düzenlemede “veya üstü" ifadesine yer verilerek asgari bir kriterin belirlendiği,
anlaşılmaktadır.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 5’inci maddesine göre katsayıların işin niteliğine
göre girdi cinsleri dikkate alınarak belirlenmesi ve ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği,
formülde geçen katsayılardan, a1’in haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden katsayıyı, a2’nin haftalık çalışma saatinin tamamı
idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı, b1’in
akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı, b2’nin diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı temsil eden sabit bir katsayıyı, b3’ün malzeme veya diğer hizmetlerin
ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı, c’nin makine ve ekipmanın amortismanına
ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı ifade ettiği hükme bağlanmış olup,
katsayıların toplamının bire eşit olacak şekilde belirleneceği hüküm altına alınmıştır.
İdari Şartname’nin "Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde; a2, b1 ve b2 katsayılarına
yer verilmediği, a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık
oranı) katsayısının 0,032; b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranı) katsayısının
0,3378; c (Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranı) katsayısının ise 0,6302
olarak, söz konusu katsayıların toplamının bire eşit olacak şekilde belirlendiği görülmüştür.
Öte yandan Vergi Usul Kanunu’nda, amortisman süresinin kıymetlerin aktife girdiği
yıldan itibaren başlayacağı, bu sürenin yıl olarak hesaplanması için 1 rakamının mükellefçe
uygulanan nispete bölüneceği, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek
otomobiller için kıst amortisman ayıramayacağı, mükelleflerin Hazine ve Maliye
Bakanlığının iktisadi kıymetler için tespit ve ilan ettiği faydalı ömürlerden kısa olmamak
üzere amortisman süresini, her yıl için aynı nispet olmak kaydıyla, belirlemekte serbest
olduğu, bu sürenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı
aşamayacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu bağlamda amortisman süresinin kıymetlerin aktife girdiği tarihten itibaren
başlayacağı dikkate alındığında, işletmenin aktifindeki araçların amortismanın; araçların
model yılına/yaşına göre değil, işletmenin aktifine girdiği tarih ve faydalı ömürleri esas
alınarak ayrılacağı anlaşılmıştır. Ayrıca mükelleflerin Hazine ve Maliye Bakanlığının iktisadi
kıymetler için tespit ve ilan ettiği faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere (Hazine ve Maliye
Bakanlığınca belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı aşamayacak şekilde) amortisman
süresini, her yıl için aynı nispet olmak kaydıyla, belirlemekte serbest olduğu göz önünde
bulundurulduğunda, mükellefler tarafından Kanun’un belirlediği ölçülerde amortisman
ayrılacak kıymetlerin yaşına bağlı olmaksızın faydalanma sürelerini artırmakta serbest olduğu
anlaşılmaktadır. Bu doğrultuda işletmenin aktifindeki araçlar için amortisman ayrılması
sürecinde araçların aktife girdiği tarih ile amortisman sürelerinin önem arz ettiği, dolayısıyla
amortisman ayrılacak araçların model yılına/yaşına bağlı olarak bir belirleme yapılmasının
mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Yapılan inceleme neticesinde; ihalede fiyat farkı verileceğinin öngörülmesi
durumunda, ihale dokümanında bu hususa ilişkin düzenlemeye yer verilmesi ve fiyat farkı
hesabında anılan Esaslar’da belirtilen formülün kullanılması gerektiği, ihale konusu işin
kapsam ve niteliği dikkate alınarak bu formülde kullanılacak bileşenlerden hangilerine fiyat
farkı verileceği konusunda idarelerin takdir yetkisinin bulunduğu,
Aktarılan Tebliğ’in 81’inci maddesinde, araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı
ihalelerinde araç/iş makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c)
girdilerinin asli unsur olarak belirleneceği ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım,
yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğunun kabul
edileceğinin açıklandığı, başvuruya konu ihalede, sürücüler ile akaryakıtın idarece
karşılandığı dikkate alındığında, idare tarafından a1, b3 ve c katsayısına ilişkin düzenleme
yapıldığı anlaşılmaktadır.
İhale dokümanında çalıştırılacak araçlara ilişkin olarak, 2015 veya üstü, 2017 veya
üstü, 2020 veya üstü ve 2022 veya üstü olması gerektiğinin düzenlendiği, istekliler tarafından
bu şartlara uygun olacak araçlar kullanılabileceği gibi yeni araçların kullanılması mümkün
bulunmaktadır.
İddia konusu düzenlemenin ihale konusu işte her halükarda amortisman süresini
doldurmuş araç kullanılması gerektiğine ilişkin olmadığı, isteklilerin sahip oldukları araç
envanterine göre tekliflerini hazırladıkları, vergi mevzuatı hükümleri kapsamında,
amortisman süresi biten araçlar için amortisman bedeli öngörülmese de, bu araçların ihale
konusu işte kullanılabilir nitelikte olması nedeniyle yükleniciye bir maliyet oluşturduğu, fiyat
farkı hesabı ile sözleşme süresi boyunca yüklenicinin maliyetinin bir kısmının
karşılanmasının öngörülerek ihale tarihi itibariyle gerçekçi teklif verilmesinin amaçlandığı
hususları birlikte değerlendirildiğinde, ihale dokümanında yer alan fiyat farkına ilişkin
düzenlemelerin ihale mevzuatına aykırılık teşkil etmediği ve başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Yetki belgesi alma zorunluluğu ve taşıma
hizmeti” başlıklı 5’inci maddesinde “Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu
ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi
alınması zorunludur.” hükmü,
08.01.2018 tarihli ve 30295 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma
Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) 4925 sayılı Kanunda belirtilen
tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
...
üüü) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel
kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
...
ifade eder.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu,
taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik
işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak
gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini
Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) A türü yetki
belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu
taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir…” hükmü,
“Mevzuata uygun taşımacılık, yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve genel yasaklar”
başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı
uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun
olarak gerçekleştirilmesi esastır.
(2) Yetki belgeleri, satılamaz ve devredilemez.
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma
noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, 66 ncı maddede
belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki taşıtlarda bulunan
yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.” hükmü,
“Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde
“(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:
… ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet
vermek isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma
hizmet alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde
belirtilen taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde
yetki belgesi eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları
haricinde taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa
uymayan yetki belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir…” hükmü,
“Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer Şartlar” başlıklı 24’üncü maddesinde “… 4) Kamu
kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına bakılmaksızın taşıt
kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu kurum/kuruluşuyla
yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır…” hükmü,
“Yetki belgesi sahiplerinin ortak yükümlülükleri” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…(17)
Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette
bulunamazlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “...(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar
veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya
idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü
yer almaktadır.
İhale İlanı’nın “İhaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler ile yeterlik
değerlendirmesinde uygulanacak kriterler:” başlıklı 4’üncü maddesinde “4.1.1.3. İhale
konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili mevzuatında o iş için özel
olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler,
Karayolu Taşıma Yönetmeliği Yetki Belgeleri” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “...ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine
getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet
belgesi vb. belgeler:
Belge Adı
Açıklama
Ortak
Girişimlerde
Araçların tamamı, 2918 sayılı Karayolları ve Trafik
Kanununun ve tüzüğünün öngördüğü şartlara ve teçhizatlara
sahip olacaktır. 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 5.
Maddesi ve Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 6. Maddesine
istinaden Ulaştırma Bakanlığından alınmış ve ihale tarihi
itibariyle geçerliliği devam eden A1, K1 ve D2 yetki
belgelerini sunacaklardır. Ayrıca yürürlükteki mevzuat
hükümlerine göre gerekli tüm belgelere sahip olmak
zorundadır.
Karayolu
Taşıma
Yönetmeliği
Yetki Belgeleri
Tüm
ortakların
sunması
gerekmektedir.
”düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Konu ve Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “…Bu şartname;
Akaryakıtı T.C. Denizli Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından
karşılanmak üzere, yükleniciye ait 273 adet araç, 20 adeti şoförlü olmak üzere 01.10.2024-
30.09.2027 tarihleri arasında kiralanması işini kapsar.” düzenlemesi,
“Kiralanacak Araçlar” başlıklı 2’nci maddesinde yer alan TABLO-1 aşağıdaki şekilde
düzenlenmiştir.
GRUP NO ARAÇ CİNSİ
TOPLAM ARAÇ SAYISI
1
Binek Otomobil (Tip 1)
1
2
3
4
5
6
7
Binek Otomobil (Tip 2)
Binek Otomobil (Tip 3)
Binek Otomobil (4x2)
Binek Otomobil (4X4)
Panelvan (Camlı)
Minibüs
7
6
5
23
76
2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
8
9
Kamyonet (Pikap 4x4)
Kamyonet (Çift Kabin)
28
37
10
11
Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-l)
Damperli Kamyon (Tek Dingil)(Tip-2)
17
3
12
Damperli Kamyon (Çift Dingil)
23
13
14
Çamur Nakil Aracı
İçme Suyu Tankeri
1
4
15
16
17
18
Vidanjör (Tip 1)
Vidanjör (Tip 2)
Vidanjör (Tip 3)
Kanal Açma
1
1
2
2
19
20
21
22
23
Kombine
Ekskavatör 22 Ton
Ekskavatör 30 Ton
3
2
2
Beko Loder (Tip 1)
Beko Loder (Tip 2)
TOPLAM
19
8
273
Başvuru sahibinin söz konusu ihalede, hâlihazırda başka bir sürücülü araç kiralama
sözleşmesine istinaden alınmış A1 belgesine sahip olmayan firmaların mevcut ihale
dokümanına göre ihaleye katılmasının mümkün olmadığı, anılan A1 yetki belgesinin
sözleşme imzalandıktan sonra alınabilmesi için Teknik Şartname, İdari Şartname, Sözleşme
Tasarısı ve/veya birim fiyat teklif cetvelinde 20 adet şoförün hangi otomobiller için tahsis
edildiğine veya sürücülü otomobil grubunun hangileri olduğunun belirtilmesi gerektiği
iddiasına yönelik olarak 13.09.2024 tarih ve E-58743 sayılı Kurum yazısı ile Ulaştırma ve
Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünden bilgi istenilmiştir.
Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünün 19.09.2024 tarihli ve E.2182082
sayılı yazısında “… Bilindiği üzere; Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin (KTY);
6’ncı maddesinin birinci fıkrası; "A türü yetki belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya
tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere
verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir.",
14 üncü maddesinin birinci fıkrası; "(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet
özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet
özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
c) A1 ve A2 yetki belgesi için başvuranların, kullanım hakkına sahip olunan ve
taşımacılık faaliyetinin yürütüleceği merkezi adresi veya varsa şubesinin bulunduğu imarlı
yapı/bina/tesisin, bu işe elverişli bir taşınmaz olması şarttır.
ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet vermek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma hizmet
alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen
taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde yetki belgesi
eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları haricinde
taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa uymayan yetki
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir. …",
24’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendi; "Kamu
kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına bakılmaksızın taşıt
kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu kurum/kuruluşuyla
yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır." hükmüne amirdir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının, düzenlemiş oldukları sürücülü taşıma ihalelerinde,
ihaleye iştirak edecek firmalardan; ihaleye konu taşıma faaliyetinin niteliği, büyüklüğü ve
gerekli taşıt sayısı göz önünde bulundurularak, KTK ve KTY çerçevesinde düzenlenen eşya
taşımacılığı için K1, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1, P2 yetki belgelerinden, yolcu taşımacılığı
için ise, A1, B2, D2 yetki belgelerinden uygun türdeki yetki belgesinin istenilmesi
gerekmektedir.
Bununla birlikte; kamu yararı gözetilerek, haksız rekabetin engellenmesi ve kaynak
israfının önlenmesini teminen, KTY'nin 11 inci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde, gerçek
veya tüzel kişilerin; kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi
talepleri hariç olmak üzere, A1 yetki belgesi taleplerinin (tarifeli ve tarifesiz) ikinci bir
talimata kadar karşılanmaması 19.01.2021 tarih ve 564 sayılı Bakanlık Makam Oluru ile
uygun görülmüştür.
Diğer taraftan, bir kamu kurum ve kuruluşuna hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi
talep eden gerçek veya tüzel kişilerin, kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış sürücülü taşıma
hizmet sözleşmesini ibraz etmek suretiyle, KTY'de öngörülen tüm şartları sağlayarak
Bakanlığımıza müracaat etmesi zorunludur.
Ayrıca, kamu kurum veya kuruluşlarının A1 yetki belgesi kapsamında düzenleyecekleri
sürücülü taşıma ihaleleri için hazırlanacak şartnamelerde, ihaleye iştirak edecek isteklilerden
öncelikle taşıma yetki belgesi/belgelerinin talep edilmemesi (ihaleye katılma şartı olarak
aranmaması), ancak ihaleyi kazanacak istekliden, işe başlama tarihlerinden sonra olmamak
kaydıyla, makul bir süre içerisinde yetki belgesini/belgelerini ibraz etmesinin istenilmesinin
(ihaleyi kazananların ihale sözleşmesini Bakanlığımıza sunmaları suretiyle adlarına A1 yetki
belgesinin düzenlenebileceği), kamu kurum veya kuruluşları tarafından yapılacak ihalelere
katılım sayısının arttırılması ile serbest rekabet ortamının sağlanması yönünden faydalı
olacağı mütalaa edilmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Söz konusu yazıya göre hizmet araçlarının çalıştırılması, kiralanması işi kapsamında
yapılan ihalelerde, A1 türü yetki belgesinin ihaleye katılım aşamasında yeterlik kriteri olarak
belirlenmesinin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin “Akaryakıtı T.C. Denizli Büyükşehir
Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından karşılanmak üzere, yükleniciye ait 273 adet
araç, 20 adeti şoförlü olmak üzere 01.10.2024-30.09.2027 tarihleri arasında kiralanması” işi
olduğu, yukarıda yer verilen yazı doğrultusunda, söz konusu ihalede kullanılacak araçlar için
A1 türü yetki belgesinin yeterlik kriteri olarak belirlenmesinin ihaleye katılımı daraltıcı
nitelikte olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu
şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 28’inci
maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması
amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek
şekilde belirlenemez.
(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde
aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik
şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.
Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 4’üncü maddesinde “… 4.7) Grup
l’de bulunan binek araç siyah olmak üzere diğer grup araçları beyaz renkte olacaktır. Bu
kapsamda araç tedarikinde yaşanabilecek sıkıntılarda araç renkleri, kaplama, logo ve
giydirme işlemleri İdarenin onayına sunulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu ve Kapsamı” başlıklı 1’inci maddesinde, yakıtı
idareden karşılanmak üzere 01.10.2024-30.09.2027 tarihleri arasında muhtelif tipte 20 adeti
şoförlü olmak üzere toplam 273 adet araç kiralanacağının düzenlendiği, anılan Şartname’nin
4’üncü maddesinde ihale konusu işte çalıştırılacak farklı nitelikteki araçların taşıması gereken
renk özelliğine ilişkin belirleme yapıldığı, bu düzenlemeye göre ihale konusu işte
çalıştırılacak Grup l’de bulunan binek araç siyah olmak üzere diğer grup araçları beyaz renkte
istenildiği anlaşılmıştır. Bununla birlikte söz konusu Teknik Şartname düzenlemesinde araç
tedarikinde yaşanabilecek sıkıntılarda araç renklerinin, kaplamanın, logo ve giydirme
işlemlerinin idare onayına sunulacağının ifade edildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, ihale konusu mal veya hizmet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik
şartnamelerde yer verilmesi gerektiği, belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün
istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği, idarelerin teknik şartnameyi hazırlarken anılan
hususlar ile ihtiyacın niteliğini göz önünde bulundurarak kendilerine verilen takdir alanı
içerisinde belirlemeler yapmaları gerektiği anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen
Grup 1’deki binek araç hariç toplam 272 aracın tamamının beyaz renkte olması gerektiğinin
düzenlendiği, söz konusu Teknik Şartname’de ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin
asgari kilometre veya plaka sınırlamasının yapılmadığı, araç tedarikinde yaşanabilecek
sıkıntılarda araç renklerinin, kaplamanın, logo ve giydirme işlemlerinin idare onayına
sunulacağı düzenlemesinin bulunduğu hususları dikkate alındığında, bahse konu
düzenlemenin araçların kullanımına yönelik renk seçiminde bütünlük sağlanması konusunda
idarenin takdir yetkisi kapsamında kaldığı anlaşıldığından araçların tamamının beyaz renk
olması gerektiğine ilişkin düzenlemenin ihale konusu işte kiralanması öngörülen araç miktarı
ve kendi malı şartı bulunmaması durumu da göz önüne alındığında rekabeti engelleyici
nitelikte olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/037
: 22
: 25.09.2024
: 2024/UH.I-1195
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.