Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Büyükçekmece Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü
/
2024/1044633-15 Ay Süreli Sürücüsüz - Akaryakıtsız Araç Kiralama Hizmet Alım İşi
Bilgi
İKN
2024/1044633
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Büyükçekmece Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü
İşin Adı
15 Ay Süreli Sürücüsüz - Akaryakıtsız Araç Kiralama Hizmet Alım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Büyükçekmece Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1044633 İhale Kayıt Numaralı “15 Ay Süreli Sürücüsüz - Akaryakıtsız Araç Kiralama
Hizmet Alım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Büyükçekmece Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 11.09.2024
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “15 Ay Süreli Sürücüsüz - Akaryakıtsız Araç
Kiralama Hizmet Alım İşi” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 05.09.2024 tarihinde yaptığı
şikâyet başvurusunun, idarenin 09.09.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
16.09.2024 tarih ve 161641 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan aynı tarihli dilekçe ile itirazen
şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1109 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konu işin ağırlıklı olarak araç kullanılarak yapılmasına rağmen, Sözleşme
Tasarısı’nın 14.2’nci maddesinde yer alan fiyat farkı tablosunda (c) (makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin ağırlık oranı) için katsayının sıfır olarak belirlenmesinin hatalı olduğu,
2) Sözleşme Tasarısı'nın 16.1.2'nci maddesindeki araçların eksik teslim edilmesine
ilişkin yaptırımın, ihlalin birden fazla gerçekleştirilmesi mümkün olmadığından, Tip
Sözleşme’ye aykırı olduğu,
3) Teknik Şartname’nin 3.9’uncu maddesinde yer alan kasko sigortasına ilişkin
düzenleme ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin kapsamının dışına
çıkıldığı, idarenin personelinin kusurundan doğacak zararların da yüklenicinin sorumluluğu
kapsamına alındığı, şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceği ve idare personelinin
araçları kullanacağı dikkate alındığında ilgili düzenlemede yüklenicinin veya idare
personelinin kullandığı araç ayrımı da yapılmadığından düzenlemenin mevzuata aykırı
olduğu,
4) Çalıştırılacak farklı araçlar için farklı model yıllarına ilişkin düzenleme
yapılmasının gerekçesinin belirsiz olduğu, ayrıca araçların model yıllarına ilişkin olarak
ekseriyetle 2022-23 model ve üzeri olma şartının ile rekabeti kısıtladığı ve 2024/7 sayılı ve
tasarruf tedbirleri konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne uygun olmadığı,
5) Kesin teminatın gelir kaydedilebileceği hallerin mevzuatta sınırlı sayıda yazılı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
olduğu, Teknik Şartname’nin 3.23’üncü maddesinde yer alan düzenlemenin bu kurala
aykırılık teşkil ettiği iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “… İdari şartnamede
ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
s) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı
ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı
8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri
tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo AYo Yo Go Mo
AYn
Yn
Gn
Mn
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
…
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
olarak alınır.
…
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
…
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla
endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks
Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “1) Bu Esaslara tabi
hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin
idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş
olması gerekir. Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde
fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur. Sözleşmelerde yer
alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik
yapılamaz.” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.
81.2. 81.1’inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması
öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını
gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm
katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında
gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık
oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme
veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı (b3,1 b3,2, …,
b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir.
Örneğin, malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat
farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2), nakliye varsa bu
kapsamda kullanılan akaryakıt (b1) ve yemek yapımında kullanılan ana girdiler (yemek
malzemeleri, kumanya vb. b3,1) asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak
belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3,2)
kapsamında olduğu kabul edilir.
Malzeme hariç yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı
hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2) ve nakliye varsa bu kapsamda
kullanılan akaryakıt (b1) girdilerinin her biri asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak
belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3)
kapsamında olduğu kabul edilir.
Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı
şoför/operatör çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2), araç/iş makinelerinin yaşına ve
işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur
olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin
tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.
Personel taşıma hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför
çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2), akaryakıt (idare tarafından karşılanmaması
halinde b1), araçların yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur
olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve
sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.
Yazılım veya bilgi yönetim sistemi hizmeti alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı işçilik
(a1 ve/veya a2), varsa donanım dahil makine ve ekipmanın amortisman (c) girdileri asli
unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, sigorta ve enerji
gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesi aşağıdaki şekilde
düzenlenmiştir.
46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre
fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
a1 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılan işçiliklerin
ağırlık oranı)
0
0
a2 (Haftalık çalışma
saatinin tamamı idarede
kullanılmayan
işçiliklerin ağırlık oranı)
b1 (Akaryakıtın ağırlık
oranı)
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı)
b3 (Malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık
oranı)
Endeks tablosunun "Genel"
sütunundaki sayı
1
0
Go, Gn
c (Makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin
ağırlık oranı)
Aynı düzenlemeye Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde de yer verilmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.10.2024; işi bitirme tarihi 31.12.2025” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstenen tüm araçların temin edilmeleri, Araçların akaryakıt ve adblue giderleri
hariç periyodik bakım, lastik, fenni muayenesi, egzoz muayene giderleri, kasko ve/veya
amortisman veya kira giderleri, diğer tüm resmi ödemeler vb. giderleri ile iş bu sözleşmeye
esas olan araç parkurunun İdarenin göstermiş olduğu adrese teslimatları ile ilgili tüm
masraflar, tamir, bakım, onarım, aracın giydirilmesi ile aracın Trafik Kanununda istenen
belge ve/veya teknik eksikliğinden ve/veya uygunsuzluğu nedeniyle gelecek trafik cezaları ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
yüklenici kârı ile teknik şartnamede belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahildir.”
düzenlemesi bulunmaktadır.
İhaleye ilişkin birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.
A1
B2
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
Birimi
Mikta Tekli Tutarı
rı
f
Edil
en4
Biri
m
Fiya
t
1
2
3
4
5
MİN. 45+1 OTOBÜS (4 araç 15 ay süre ile)
MİN. 27+1 OTOBÜS (4 araç 15 ay süre ile)
MİN. 16+1 MİNİBÜS (24 araç 15 ay süre ile) araç x ay 360
4*4 PİCK UP (7 araç 15 ay süre ile) araç x ay 105
4*4 BİNEK ARAZİ ARACI (2 araç 15 ay süre araç x ay 30
ile)
araç x ay 60
araç x ay 60
6
7
8
MİN. 15 m3 LÜK PANELVAN (15 araç 15 ay
süre ile)
ÇİFT KABİN HAFİF KAMYONET (29 araç
15 ay süre ile)
TİCARİ KARGO PANELVAN (Arkası Kapalı
Camsız ve Arka Kapıları Sürgülü (6 araç 15
ay süre ile)
araç x ay 225
araç x ay 435
araç x ay 90
9
MİN. 5 m3 LÜK PANELVAN (3 araç 15 ay
süre ile)
araç x ay 45
10
11
12
MİN. 8+1 OTOMOBİL (1 araç 15 ay süre ile) araç x ay 15
TİCARİ BİNEK ARAÇ (72 araç 15 ay süre ile) araç x ay 1.080
SAHA BİNEK OTOMOBİL (35 araç 15 ay
süre ile)
araç x ay 525
13
BİNEK OTOMOBİL (9 araç 15 ay süre ile)
araç x ay 135
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden fiyat farkının 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak
hesaplanması gerektiği, a1 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranını, a2 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını, b1 katsayısının, akaryakıtın ağırlık oranını, b2
katsayısının, diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını, b3 katsayısının, malzeme veya
diğer hizmetlerin ağırlık oranını ve c katsayısının ise makine ve ekipmanın amortismanına
ilişkin ağırlık oranını ifade ettiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için
söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat
farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği ve sözleşme süresi 365 takvim gününü
aşan bu hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer
verilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İhale konusu işin 15 ay süreli akaryakıt giderleri idareye ait olmak üzere, muhtelif tür
ve miktarda sürücüsüz araç kiralama hizmet alım işi olduğu, İdari Şartname’nin 46’ncı
maddesinde b3 (malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranı) katsayısının 1, c (makine ve
ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranı) katsayısının ise 0 olarak belirlendiği
anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 81.2’nci maddesinde, 81.1’inci madde hükmü saklı
kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan
tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte
kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde
belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi gerektiği, bu kapsamda işin niteliği,
girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli
unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirleneceği, asli unsur olarak
belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil
eden b3 katsayısı/alt katsayısı (b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğunun kabul edileceği
ifade edildikten sonra örnekleme yoluyla hangi hizmet alımı ihalelerinde hangi girdilere
ilişkin katsayıların belirlenmesi gerektiğinin açıklandığı,
Anılan Tebliğ’in aktarılan maddesinde araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı
ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför/operatör çalıştırılması halinde işçilik
(a1 ve/veya a2), araç/iş makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c)
girdileri asli unsur olarak belirleneceği ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım,
yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğunun kabul
edileceği ifade edilmiştir.
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a göre fiyat farkı uygulanacak ihalelerin ihale
dokümanında bu hususa ilişkin düzenlemeye yer verilmesi ve fiyat farkı hesabında anılan
Esaslar’ın beşinci maddesinde yer alan formülün kullanılması gerektiği, idare tarafından İdari
Şartname’nin 46’ncı maddesindeki tabloda fiyat farkı hesabında uygulanacak katsayı ve
endekslere yer verildiği anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 81.2’nci maddesine göre araç/iş makinesi kiralama
hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför/operatör çalıştırılması halinde
işçilik (a1 ve/veya a2) (şikâyete konu ihalede şoför idare tarafından sağlanacaktır), araç/iş
makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur olarak
belirleneceği, asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve sigorta
gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edileceği belirtildiğinden,
idarece söz konusu ihalede asli unsur olan amortisman girdisi katsayısı olan c katsayının sıfır
olarak belirlenmesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmış, başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi 01.10.2024; işi
bitirme tarihi 31.12.2025” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinin “Özel Aykırılık Halleri” başlıklı kısmında “16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer
alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer
verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya
ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi
durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Aykırılık Sayısı
Aykırılık Hali
Ceza Oranı
Araçların işe başlama
süresi içerisinde eksik
teslim edilmesi (eksik
olan her araç için
günlük),
On Binde
3
1
5
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlığı altındaki üçüncü maddesinin beşinci
bendinde “Yüklenici uhdesinde kalan ihalenin işe başlama tarihinden sonra en geç 30 gün
içinde araçların tamamını teslim edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yapılan incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın başvuruya konu 16.1.2’nci maddesinde
ihaleye konu araçların işe başlama süresi içerisinde eksik teslim edilmesi halinde her bir araç
için günlük ceza oranının belirlendiği, Teknik Şartname’nin yukarıda yazılı maddesinde ise
işin başlangıç tarihi olan 01.10.2024 tarihinden itibaren araçların 30 gün içerisinde tamamının
teslim edilmesinin öngörüldüğü anlaşılmış olup, Tasarı düzenlemesinin araçların eksik teslimi
halinde uygulanacak yaptırıma ilişkin olduğu, düzenlemelerin çelişki oluşturduğuna ilişkin
iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanun’a göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan
şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanun’da belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve
ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin
uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü bulunmaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde “İlgili bütün
bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici… (b) Malları
veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya etkilenebilecek olan kamu
kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin ihlali nedeniyle ortaya
çıkabilecek
bütün
sorumluluk
ve
cezalardan
dolayı
idarenin
zararını
karşılayacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci
maddesinde “Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların
giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü
içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
“İş ve
işyerlerinin
korunması
ve
sigortalanması”
başlıklı
19’uncu
maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü
araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından
yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir…” düzenlemesi,
“Yüklenicinin
kusuru
dışındaki
hasar
ve
zararlar”
başlıklı
20’nci
maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde meydana
getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun veya
olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu hasar
ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari
Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi,
resim ve harç giderleri teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesi,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve
sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve iş yerlerinin korunmasına ilişkin
sorumluluk Genel Şartnamenin 19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dâhilinde yükleniciye
aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1…………………………………………………………” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı Tip Sözleşme maddesine ait 34 ve 35’inci dipnotlarda ise “34. İşin ve/veya iş
yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun da yükleniciye
ait olduğu hususu burada belirtilecektir.
35.21.1. maddesinde işin ve/veya iş yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılacağı
belirtilmişse, işin nitelik ve özelliğine göre, sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri
tereddüde yer bırakmayacak şekilde burada belirtilecektir. İdare tarafından 21.1. maddesinde
işin ve/veya iş yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme
yapılmaması halinde ise 21.2.1. maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.
açıklamalarına yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve iş yerlerinin korunması ve
sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19’uncu maddesi ile
tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21’inci
maddesinde yer almaktadır.
76.1.1 Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19’uncu maddesinde “İş yerinde, işin
başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu,
hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat
limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtileceği” hükme bağlanmıştır.
76.1.2 Tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesinde
“Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek…sigorta…teklif
fiyatına dâhildir.” ifadesine yer verilmiştir.
…
76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken sigorta
giderleri, tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi kapsamında
teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya iş yerlerinin sigortalanmasının
ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve
limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/iş yerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/veya iş
yerlerinin
sigortalanmasının
istenmediği
kabul
edilmek
suretiyle
teklifler
değerlendirilecektir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İstenen tüm araçların temin edilmeleri, Araçların akaryakıt ve adblue giderleri
hariç periyodik bakım, lastik, fenni muayenesi, egzoz muayene giderleri, kasko ve/veya
amortisman veya kira giderleri, diğer tüm resmi ödemeler vb. giderleri ile iş bu sözleşmeye
esas olan araç parkurunun İdarenin göstermiş olduğu adrese teslimatları ile ilgili tüm
masraflar, tamir, bakım, onarım, aracın giydirilmesi ile aracın Trafik Kanununda istenen
belge ve/veya teknik eksikliğinden ve/veya uygunsuzluğu nedeniyle gelecek trafik cezaları ve
yüklenici kârı ile teknik şartnamede belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahildir.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci
maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19
uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 3.9’uncu maddesinde “Yüklenici İdare’ ye kiraladığı sürücüsüz
kiralık hizmet araçlarının tam kasko sigortasını (şoför hatasına bakılmaksızın kaza, hırsızlık,
yangın, tabii afetler, terör, sabotaj, halk hareketleri, yol yardımı, kaza esnasında üçüncü şahıs
araçlarının değer kayıpları, kazanç kayıpları vb.) yaptırmak zorundadır. Yüklenici araçtaki
teknik, kasko, sigorta ve kanuni eksiklik nedeniyle İdare personeli veya üçüncü şahıslara
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
verilen zarar, ziyan her türlü masraf ve tedavi giderlerinden sorumludur. Kasko sigortası tam
kapsamlı “GENİŞLETİLMİŞ KASKO” olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat maddelerinden; hizmet alımı ihalelerinde, işin
başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar, iş yerinde her türlü araç, malzeme, ihzarat,
makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin/iş yerinin korunmasından yüklenicinin
sorumlu olduğu, ilgili mevzuatı gereğince yaptırılması gereken sigortalara ait giderlerin ise
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan teklif fiyata dâhil giderler arasında sayılması
gerektiği, bu bağlamda iş ve/veya iş yerinin yüklenici tarafından korunması ve mevzuat
uyarınca zorunlu olan sigortaların da yüklenici tarafından yaptırılmasının mecburi olduğu,
idare tarafından bunların yanı sıra ayrıca iş ve/veya iş yerinin sigortalanmasının istenilmesi
durumunda ise, bu hususun Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde belirtilmesi ve
uygulanacak sigorta türü ile limitlerinin de aynı Tasarı’nın 21.2’nci maddesinde ifade
edilmesi gerektiği; sigorta türlerinin belirtilmediği hallerde, iş ve/veya iş yerinin
sigortalanmasının istenmediği kabulünün yapılacağı anlaşılmaktadır.
İhale konusu işin 15 ay süreli akaryakıt giderleri idareye ait olmak üzere, muhtelif tür
ve miktarda sürücüsüz araç kiralama hizmet alımı işi olduğu, ihale konusu iş kapsamında
kiralanacak araçlarının tamamının idare personelince kullanılacağı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, yüklenicilerin işin görülmesi
esnasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek
suretiyle, idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağı belirli
kılınmış olup idarenin ise takip, gözetim ve denetim sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu bağlamda, her ne kadar yüklenicinin ilgili mevzuata göre alınması zorunlu olan
güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla yükümlü olduğu açık olsa da, başvuruya konu edilen
Teknik Şartname’nin 9.3’üncü maddesinde yer verilen düzenlemelerden, yüklenici tarafından
yapılacak sigorta kapsamının çok kullanıcılı ve her türlü zarar ve ziyanı kapsayacak şekilde
yaptırılacağı bu düzenleme ile Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin
kapsamının dışına çıkıldığı, idarenin personelinin kusurundan doğacak zararların da
yüklenicinin sorumluluğu kapsamına alındığı, ihalede şoförlerin yüklenici tarafından temin
edilmeyeceği, idare personelinin araçları kullanılacağı dikkate alındığında şikâyete konu
düzenlemelerin 4735 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde hüküm altına alınan eşit hak ve yükümlülükler ilkesine aykırı olduğu ve
isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmasını engeller nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale
konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik
şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım
işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi
tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre
hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.” hükmü,
17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tasarruf tedbirlerine
ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin “Resmi taşıtların edinilmesi ve
kullanılması” başlıklı kısmında “Kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle
kullanılan mevcut taşıtlar, sözleşme süresi sonunda izin alınmadan yeniden kiralanmayacaktır.
…
Bu Genelge kapsamında edinimine izin verilen taşıtlar, kullanım süresi ve maliyet
analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle temin edilecektir. Hizmet aracı olarak
kullanılacak taşıtlarda baz veya standart donanımlı, yerli ve elektrikli, binek ve station wagon
cinsi taşıtlarda 1600 cc ve altındaki motor hacimli, işletme maliyetleri düşük ve ekonomik
olan taşıtlar tercih edilecektir. Ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı
yeni araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10
yaşını, diğer taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan
araçlara öncelik verilecektir.” düzenlemesine yer verilmiş,
Aynı Genelge’nin “Diğer hususlar” başlıklı kısmında, izin gerektiren durumlarda
belediyeler için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından izin alınması gerektiği
belirtilmiştir.
Teknik Şartname’nin ilk maddesinde ihale konusu iş 211 adet aracın, 01.10.2024 -
31.12.2025 tarihleri arasında 15 ay süreli kiralanması olarak tanımlanmıştır. Aynı
Şartname’nin ikinci maddesinde ihaleye konu araçların teknik özelliklerine ve asgari model
yıllarına yer verildiği, bu kapsamda 45+1 otobüsün en az 2014 model, 27+1 otobüsün 2017,
16+1 minibüsün 2022, arazi aracının 2019,panelvan, kamyonet, 8+1 otomobil ve binek
otomobilin 2022, ticari binek araç ve saha binek otomobilin 2023 model olacak şekilde teklif
verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, idare tarafından ihale konusu işte çalıştırılması planlanan 13
farklı gruptaki toplam 211 adet aracın farklı model yıllarında ve teknik özelliklerde
belirlenmesinde, söz konusu araçlar ile gerçekleştirilecek işin kapsamı ve gereklilikleri
dikkate alınarak ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin model yılı ve teknik kriter
belirlenmesinin, işin bitiş tarihi de göz önüne alındığında, idarenin ihtiyaçlarını karşılamaya
yönelik ve takdir yetkisi kapsamında olduğu anlaşılmış, bu husustaki iddianın yerinde
olmadığı anlaşılmıştır.
Bununla beraber, 2024/7 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin yukarıda yer verilen
maddesinde, model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilmesi yönünde ifadeye yer
verildiği, model yıllarına ilişkin ihale dokümanı düzenlemelerinin anılan Genelge
hükümlerine aykırılık teşkil etmediği anlaşılmakta, kaldı ki ihaleye ilişkin olarak idarece aynı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
Genelge kapsamında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan izin istendiği,
İlgili Bakanlıkça ihalenin gerçekleştirilmesi için izin verildiği görülmüştür.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
…b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı,
Yükleniciye iade edilir…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “…
(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının
sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin altında
olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır. ...
...
(6) Kesin teminat mektuplarının süresi, ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi
öngörülen işlerde ise garanti süresi dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirlenir.
...
(8) Her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz. ...” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde
“İlgili bütün bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici,
(a) İşlerin yürütülmesine, tamamlanmasına ve işlerde olabilecek kusurların
düzeltilmesine ilişkin olarak bütün kanun, KHK, tüzük, yönetmelik, kararname, genelge,
tebliğ ve diğer ilgili mevzuata,
(b) Malları veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya
etkilenebilecek olan kamu kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin
ihlali nedeniyle ortaya çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını
karşılayacaktır.” düzenlemesi,
“Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde
“Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun şekilde yerine getirildiği usulüne göre
anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde
yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın
yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı
yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde;
işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki (2) yıl içinde
idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat
mektupları hükümsüz kalır ve bankasına veya sigorta şirketine iade edilir. Teminat mektubu
dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 3.23’üncü maddesinde “Hakedişlerde yapılabilecek hatalar
nedeniyle Yüklenici firmaya herhangi bir fazla ödeme yapıldı ise bu ödeme Yüklenicinin
hakedişlerinden kesilir. İşin devamında veya iş bittikten sonra Sayıştay Başkanlığınca, İçişleri
Bakanlığınca, Başbakanlıkça veya İdarece yapılacak her türlü denetimlerde çıkabilecek fazla
ve yanlış ödemeler Yüklenicinin var ise alacaklarından veya teminatlarından kesilir.
Teminatın yeterli olmaması veya şirket değişikliği gibi durumlarda her ne olursa olsun
Yüklenici firma, zimmet olarak çıkarılan veya tazmin kararı alınan, fazla ve yanlış ödemeleri
yasal faiziyle beraber geri ödemeyi kabul ve taahhüt eder.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde yapılan düzenleme ile hakedişlerde
yapılabilecek hatalar ve yanlış uygulamalar nedeniyle, yükleniciye fazla ödenen miktarların
yüklenicinin hak edişinden kesileceği, iş bitiminden sonra Sayıştay ve İçişleri Bakanlığınca
yapılan denetimlerde çıkarılacak fazla ve yanlış ödemelerin olması durumunda yüklenicinin
varsa o işe ait teminatından kesiti yapılacağının belirtildiği anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, yukarıda yer alan düzenlemelerden, işin yürütülmesi aşamasında
oluşacak idare alacaklarının hakedişlerden kesileceği, işin bitiminden sonra Sayıştay ve
İçişleri Bakanlığınca yapılan denetimlerde çıkarılacak fazla ve yanlış ödemeler nedeniyle
kesinti yapılması gereken durumların oluşması halinde, oluşacak fazla veya yanlış ödemelerin
yüklenicinin kesin teminatından kesilerek yüklenicinin bu işten dolayı idareye borcunun
kalmamasının sağlanmasında Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
“Teminatlar” başlıklı 55’inci maddesi hükümlerine aykırılık bulunmadığı, ayrıca 4735 sayılı
Kanun’da da taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcu olmadığı tespit
edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların iade edileceğinin
açık olduğu, söz konusu düzenlemede de sözleşmenin bitiminde söz konusu yükümlülüklerin
yerine getirilmemesi halinde teminattan kesinti yapılabileceği düzenlendiğinden mevzuata
aykırılık olmadığı değerlendirilmiş ve başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.
Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/038
: 26
: 02.10.2024
: 2024/UH.I-1237
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması”
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.