Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü
/
2024/1303786-DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) Şoförlü Taşıt Kiralama
Bilgi
İKN
2024/1303786
Başvuru Sahibi
Uzman Atık Yön. Tur. Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) Şoförlü Taşıt Kiralama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
BAŞVURU SAHİBİ:
Uzman Atık Yön. Tur. Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1303786 İhale Kayıt Numaralı “DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) Şoförlü Taşıt
Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 01.11.2024 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) Şoförlü Taşıt Kiralama” ihalesine ilişkin
olarak Uzman Atık Yön. Tur. Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 25.10.2024 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.10.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru
sahibince 11.11.2024 tarih ve 170311 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.11.2024 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1393 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 2.12’nci maddesindeki
hususlarla ilgili tüm sorumluluğun yükleniciye verilmesi ile Teknik Şartname’nin 5.5’inci
maddesinde şoförlerden kaynaklı hususlarla ilgili yüklenicinin sorumlu tutulması mevzuata
aykırı olduğundan ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme
hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve
sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
Aynı Kanun’un “Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34’üncü maddesinde
“Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan
malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim
eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve
benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan
genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci
madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Hüküm bulunmayan haller” başlıklı 36’ncı maddesinde “Bu
Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü,
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Adam çalıştıranın sorumluluğu” başlıklı 66’ncı
maddesinde “Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında
başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür.
Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve
denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat
ederse, sorumlu olmaz.
Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını
önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep
olunan zararı gidermekle yükümlüdür.
Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat
sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.” hükmü yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Aynı Genel Şartname’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı
15’inci maddesinde “Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek
aksaklıkların giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma
yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” hükmü,
Aynı Genel Şartname’nin “Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı
20’nci maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde
meydana getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun
veya olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu
hasar ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı
verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) Şoförlü Taşıt Kiralama Hizmet Alımı
...
e) Miktarı: DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van) için 68 adet taşıt ve 75 kişi Şoför Hizmet
Alımı
...
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DSİ 17. Bölge Müdürlüğü (Van)
Sorumluluk Sahası dâhilinde ve haricinde tüm hizmetlerde kullanılacaktır.” düzenlemesine,
Teknik Şartname’nin “Genel Şartlar” başlıklı 2.12’nci maddesinde “Şoför veya
Yüklenici, taşıtları her ne suretle olursa olsun İdare tarafından verilecek görev dışında veya
işe geliş gidiş amacıyla kullanamazlar. Görevini bitiren şoför kullandığı taşıtı İdarenin park
sahasına park edecek ve taşıtın anahtarını İdarenin belirlediği görevliye teslim edecektir.
Taşıtın İdare tarafından verilen görevi bittiğinde; şoför taşıt görev emrini imzalatmak
suretiyle kapattıracak, İdare personeli tarafından imzalanan görev emrini İdareye teslim
edecek, taşıtı İdarenin park sahasına park edecek ve taşıtın anahtarını İdarenin görevlisine
teslim edecektir.
Yüklenici; İdareden, taşıtların çalışması veya park alanında park halinde olması
sırasında herhangi bir nedenle oluşacak maddi hasardan veya 3. şahıslara karşı maddi
sorumluluk gerektiren durumlardan dolayı ilave ücret ya da tazminat talebinde bulunamaz, bu
sorumluluk yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Yüklenicinin Sorumlulukları” başlıklı 5.5’inci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
“Yüklenici, taşıt şoförlerinin sözleşmeye aykırı her türlü davranışları ile bunların üçüncü
şahıslara ve İdare mensuplarına verecekleri zarar ve ziyandan sorumlu olacaktır. Yüklenici
ayrıca, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmenliğine aykırı
davranışlarından dolayı oluşacak zarar ve ziyanı da karşılayacaktır. Taşıtlardaki görevli
şoförlerden başkalarının taşıtı kullanması halinde taşıta, şoföre ve üçüncü şahıslara
gelebilecek zararlardan yüklenici sorumludur.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Uyuşmazlık konusu ihalenin muhtelif özelliklerde 68 araç ve 75 personel olmak üzere
şoförlü taşıt kiralama hizmeti alımı olduğu, araçların yakıt hariç her türlü bakım, tamir, yağ
ve lastik gibi teklif fiyata dâhil diğer diğerlerin yüklenici tarafından karşılanacağı ve taşıtların
ihale kapsamında çalıştırılacak şoförlerinin yüklenici tarafından temin edileceği anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’nin 2.12’nci maddesinde taşıtların çalışması veya park alanında
olması sırasında herhangi bir nedenle oluşacak maddi hasarlardan veya üçüncü şahıslara karşı
maddi sorumluluk gerektiren durumlardan ve Teknik Şartname’nin 5.5’inci maddesinde
taşıtlardaki görevli şoförlerden başkalarının taşıtı kullanması halinde taşıtlara, şoförlere ve
üçüncü şahıslara gelebilecek zararlardan yüklenicinin sorumlu olduğuna ilişkin düzenleme
yapıldığı görülmektedir.
İdare tarafından şikâyet başvurusu üzerine alınan kararda; ihale konusunun şoförlü
araç kiralama hizmeti alımı olduğu, söz konusu ihale dokümanı düzenlemelerinin mevzuatta
belirlenen sınırlar çerçevesinde yorumlanması gerektiği, işin yürütülmesi sürecinde öngörülen
yükümlülük ve yasakların ihlal edilmesi nedeniyle idareye veya üçüncü kişilere verilebilecek
zararlardan yüklenicinin sorumlu olacağı, idarelerin de yükleniciler gibi işin ifası sürecinde
mevzuata uymak zorunda olduğu, yükleniciye ait araçların hasar görmesi halinde tazmin
yükümlülüğünün doğal olduğu belirtilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; 4735 sayılı Kanun kapsamında yapılan
kamu sözleşmelerinin uygulanmasında tarafların eşit hak ve yükümlülüklere sahip olduğu,
hizmet sunucularının taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan
uygulama yanlışlığı ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zararlardan doğrudan sorumlu olduğu,
yüklenicinin kamunun mülkiyeti veya tasarrufu altındaki taşınır veya taşınmaz mallar ile
kamu hizmetinde kullanılan mallara zarar veremeyeceği, belirtilen yükümlülüklerin ihlal
edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorunluluklar
ile sonuçlardan doğacak giderlerin yüklenici tarafından karşılanacağı, Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu’nda hüküm bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümlerinin
uygulanacağı, adam çalıştıranların çalışanın kendisine verilen işin yapılması sırasında
başkasına verilen zararları gidermekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır.
Başvuru konusu ihalenin yakıt hariç diğer giderleri teklif fiyata dâhil şoförlü taşıt
kiralama hizmeti alımı olduğu, ihale kapsamında kiralanacak araçların yüklenicinin personeli
tarafından kullanılacağı, verilen görevi biten araçların idarenin park sahasına çekileceği,
araçların çalışması veya park alanında olması sırasında herhangi bir nedenle oluşabilecek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
maddi hasar veya üçüncü kişilere verilecek maddi zarardan yüklenicinin sorumlu olduğuna
yönelik düzenlemenin araçların çalışma veya park alanında bakımı ve onarımı ile kullanıcı
hatası gibi olağan yükümlülüklerin ihlali nedeniyle ortaya çıkabilecek hasar veya zararlara
ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Araçların idare personeli tarafından kullanılabileceğine ilişkin herhangi bir
düzenlemenin bulunmadığı, kiralanacak araçların kullanımının sadece yüklenici personelinin
kontrolünde olduğu, görevli şoförler dışında araçların başkaları tarafından kullanılması
halinde gerçekleşebilecek zararlardan yüklenicinin sorumlu olduğuna yönelik düzenlemenin
yüklenici tarafından araçların görevli personel haricinde kullandırılması veya idarenin izni
olmaksızın şoför olarak çalıştırılacak personellerinin değiştirilmesi gibi hallerde yüklenicinin
sorumluluğunu ortaya koyduğu, yüklenicinin kusuru haricinde ortaya çıkabilecek idareden
kaynaklı zarara ilişkin idarenin sorumluluğunun ortadan kaldırılmadığı hususları bir arada
değerlendirildiğinde söz konusu ihale dokümanı düzenlemelerinin sözleşme hükümlerinin
uygulanmasında tarafların eşit hak ve yükümlülüklerine sahip olduğu ilkesini ihlal etmediği
ve mevzuata aykırılık taşımadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin
iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru
bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine
bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep
tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi
yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru
bedeli iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının tamamında haklı bulunması
halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği, yukarıdaki tespit ve değerlendirmeler
neticesinde başvuru sahibinin iddiasında haklı bulunmadığı dikkate alındığında başvuru
bedelinin başvuru sahibine iadesi için öngörülen “başvuru sahibinin iddialarının tamamında
haklı bulunması” koşulu gerçekleşmediğinden 4734 sayılı Kanun’un 53’üncü maddesinin
aktarılan hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/046
: 40
: 04.12.2024
: 2024/UH.I-1591
Oybirliği ile karar verildi.