Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü
/
2024/1322369-Araç Kiralanması İşi
Bilgi
İKN
2024/1322369
Başvuru Sahibi
Uzman Atık Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
İdare
Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Araç Kiralanması İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
BAŞVURU SAHİBİ:
Uzman Atık Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1322369 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralanması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Antalya Su ve Atıksu İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 13.11.2024 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralanması İşi” ihalesine ilişkin olarak Uzman Atık
Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin 07.11.2024 tarihinde
yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine,
başvuru sahibince 21.11.2024 tarih ve 171649 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.11.2024
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1460 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin 3.17’nci maddesindeki
kasko sigortasına ilişkin düzenlemeyle Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel
hükümlerinin kapsamı dışına çıkıldığı, idare personelinin kusurundan doğacak zararların da
yüklenicinin sorumluluğuna alındığı, araçların idare personeli tarafından kullanılacağı ve
şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceğinden yüklenici veya idare personeli ayrımı
yapılmaksızın söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırılık teşkil ettiğinden ihalenin iptal
edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme
hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve
sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34’üncü maddesinde
“Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim
eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve
benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan
genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci
madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Aynı Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı
19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her
türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin
korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir.
Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi
gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden
sigorta ettirilmelidir.
Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama
tarihinin yıl dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.
Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme
kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar
tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.
Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.
Sigorta yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip
etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz
önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.
Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye
ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait
olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez.” hükmü,
Aynı Genel Şartname’nin “Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı
20’nci maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde
meydana getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun
veya olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu
hasar ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı
verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması
gereken sigorta giderleri, tip idari şartnamelerin ‘Teklif fiyata dâhil olan giderler’ maddesi
kapsamında teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin
sigortalanmasının ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının
kapsam ve limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin
sigortalanmasının istenmediği kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir.
76.5. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin
yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilerek sigorta türü veya türleri ile sigorta
teminatının kapsam ve limitinin belirlendiği ihalelerde, isteklilerden ihale aşamasında
sigortaya ilişkin herhangi bir belge (taahhütname, sigorta poliçesi vb.) sunmaları
istenmeyecektir. Bu durumda, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından
sigorta poliçesi sunulacağına ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılacaktır.” açıklaması
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Araç Kiralanması İşi
b) Türü: Hizmet alımı
...
e) Miktarı: 24 Adet Otomatik Sedan Binek Araç, 56 Adet Manuel Binek Araç, 112
Adet Hafif Ticari Binek Araç, 116 Adet Çift Kabin 4x4 Kamyonet Arazi Aracı 40 Adet Çift
Kabin Kamyonet, 15 Adet 15 tonluk Damperli Kamyon, 1 Adet 15 tonluk Sabit Kasalı
Kamyon kiralanması işi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
...
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Antalya Büyükşehir Belediyesi mücavir
alan sınırları dâhilinde ASAT Genel Müdürlüğü merkez ve bağlı birimlerinde
çalıştırılacaktır” düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’nci maddesinde
“25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Araçların her türlü bakım, onarım, yedek parça, aracın tüm sigorta, kasko ve
vergileri ve araç takip sistemi cihazlarının temini, montaj masrafları ve aylık kullanım
ücretleri, genel giderler ile ihale dokümanında belirtilen diğer tüm mali, kanuni
yükümlülükler teklif fiyata dâhildir.” düzenlemesine,
Teknik Şartname’nin “Sözleşmenin Uygulanması ve Çalıştırma Esasları” başlıklı
3.17’nci maddesinde “Yüklenici kira süresince geçerli olmak üzere araçlarına tam kasko
yaptırmak ve tam kasko sigorta poliçesini sözleşmenin imzalanmasından sonra işe
başlamadan önce İdareye trafik sigortası ile beraber ibraz etmek zorundadır. Aksi takdirde
belgesi ibraz edilmeyen araçlar işe başlatılmaz. Sözleşme süresi içerisinde Kasko, trafik
sigortası süresi biten araçlar için ise yeni poliçeleri düzenlenerek bir nüshası idareye verilir.
Ayrıca; bu konuda 3. şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar, ziyan, maddi, manevi tazminat
ve değer kaybı taleplerine karşı yüklenici sorumludur. ASAT bu kabil dava, şikâyet ve benzeri
konulara hiçbir şekilde taraf ve muhatap değildir. ASAT’ın ve ASAT emrinde görevli
personelin bu taleplere muhatap olması veya aleyhine herhangi bir hüküm tesis edilmesi
hallerinde doğmuş veya doğabilecek her türlü zararı yükleniciye rücu hakkı bulunmaktadır.
Bu sebeple ASAT herhangi bir zarara uğrarsa bu zararı yüklenici ödeyecektir.”
düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci
maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19
uncu maddesinde düzenlenen esaslar dâhilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu
kapsamında yapılan sözleşmelere ait hükümlerin uygulanmasında tarafların eşit hak ve
yükümlülüklere sahip olduğu, ihale dokümanı ve sözleşmelerde bu prensibe aykırı maddelere
yer verilemeyeceği, yüklenicinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen
yükümlülükleri ve yasakları ihlal ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zararlardan
bizzat sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta
türleri ile teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmede veya eklerinde
belirtileceği, sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta kapsamı ve limitinin belirlenmediği
hallerde sigortanın asgari limitler dâhilinde istenildiğinin kabul edileceği, sigorta
poliçelerinde belirtilen yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde kusur nedeniyle sigortanın
karşılamadığı bedeller için yüklenicinin idareden istekte bulunamayacağı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu ihalenin muhtelif özelliklerde 364 adet araç, kamyonet ve
kamyonun şoförsüz kiralanma hizmeti alımı olduğu, araçların yakıt hariç tüm sigorta ve
kasko ile teklif fiyata dâhil olduğu belirtilen diğer giderlerinin yüklenici tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
karşılanacağı, sözleşme süresince taşıtların idarenin personeli tarafından kullanılacağı
anlaşılmıştır.
Teknik Şartname’nin 3.17’nci maddesinde; sözleşme süresince geçerli olacak şekilde
araçlara ilişkin tam kasko ve trafik sigortası poliçelerinin işe başlamadan önce yüklenici
tarafından idareye sunulmasının istenildiği, ayrıca üçüncü kişilerce açılacak her türlü dava,
zarar, ziyan, maddi, manevi tazminat ve değer kaybı taleplerinden yüklenicinin sorumlu
olduğu, bu konularda idarenin hiçbir şekilde taraf ve muhatap olmadığı, idarenin ve idare
emrinde görevli personelin bu taleplere muhatap olması veya aleyhine bir hüküm tesis
edilmesi halinde doğabilecek her türlü zararı yükleniciye rücu hakkının bulunduğu, bu
sebeple idare herhangi bir zarara uğrarsa bu zararı yüklenicinin ödeyeceğine yönelik
düzenleme yapıldığı görülmektedir.
Başvuru konusu ihalenin şoförsüz araç kiralama hizmeti alımı olduğu, işin niteliği
gereği araçlara ilişkin sözleşme süresini kapsayacak şekilde tam kasko ve trafik sigortasının
teklif fiyata dâhil edilerek yüklenici tarafından karşılanmasının istenildiği, ancak üçüncü
kişilerce açılacak her türlü dava, zarar, ziyan, maddi ve manevi tazminat ile değer kaybı
taleplerinden de yüklenicinin sorumlu tutulduğu, ihalede şoförlerin yüklenici tarafından temin
edilmeyeceği, araçların idare personeli tarafından kullanılacağı, söz konusu düzenleme ile
idare personelinin kusurundan doğacak hususların da yüklenicinin sorumluluğu kapsamına
alındığı, ilgili mevzuata göre yüklenicinin gerekli güvenlik ve sağlık tedbirlerini alma
yükümlülüğü bulunmakla birlikte Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin
kapsamı dışına çıkan ve istekilerin sağlıklı teklif oluşturmasını engeller nitelikte olan
düzenlemenin mevzuata aykırılık teşkil ettiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru sahibinin
iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru
bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine
bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep
tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi
yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru
bedeli iade edilmez.” hükmü bulunmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından 157.733,00 TL başvuru bedeli yatırıldığı ve yapılan
inceleme sonucunda itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edildiğinden Kurul
kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale
Kurumu’na yazılı talebi halinde 157.733,00 TL olan başvuru bedelinin iadesinin gerektiği
anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/047
: 18
: 11.12.2024
: 2024/UH.I-1616
1) Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince
ihalenin iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün
içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.