Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Akademisi Başkanlığı
/
2023/1267277-Hazır Yemek Alımı
Bilgi
İKN
2023/1267277
Başvuru Sahibi
Self Servis Kurumsal Hizmetler Ltd. Şti.
İdare
Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Akademisi Başkanlığı
İşin Adı
Hazır Yemek Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
BAŞVURU SAHİBİ:
Self Servis Kurumsal Hizmetler Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Akademisi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1267277 İhale Kayıt Numaralı “Hazır Yemek Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Akademisi Başkanlığı tarafından 14.12.2023
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Hazır Yemek Alımı” ihalesine ilişkin olarak
Self Servis Kurumsal Hizmetler Ltd. Şti.nin 08.12.2023 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 13.12.2023 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
25.12.2023 tarih ve 123495 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.12.2023 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1515 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’nin 22’nci maddesinde “Hizmet İşleri Genel Şartnamesi Madde
19 hükümleri kapsamında yüklenici sigorta yükümlülüğünü yerine getirecektir.” düzenlemesi
yapılmasına rağmen ihale dokümanında sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitlerine
ilişkin düzenleme yapılmamasının mevzuata aykırı olduğu, isteklilerin sigorta primine ilişkin
maliyet oluşturmalarının mümkün olmadığı, bu konuya ilişkin emsal Kurul kararlarının
mevcut olduğu,
2) Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde yer verilen “Yüklenici, öğrencilere
kahvaltılarda 5 çeşit, öğle ve akşam 4 çeşit yemek verecektir. Kahvaltılarda verilen çay çeşit
sayılmayacaktır.” düzenlemesinde belirtilen açıklamanın eksik olduğu, sadece çayın değil,
ekmeğin, suyun ve şekerin de çeşitten sayılmayacağının belirtilmesinin gerektiği,
düzenlemenin bu haliyle kahvaltıda verilecek ekmek, su ve şeker ile öğlen ve akşam
öğünlerinde verilecek ekmek ve suyun çeşitten sayılacağı, mevcut düzenlemenin isteklilerin
maliyet oluşturmasına engel olduğu, örnek menülerin ve gramaj tablolarının bu eksik
hükümden dolayı geçerliliklerini kaybedeceği, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında idare ile
yüklenicinin sorun yaşamasına neden olacağı, anılan düzenlemenin “kahvaltılarda çay, şeker,
su ve ekmek çeşitten sayılmayacaktır” şeklinde değiştirilmesi gerektiği,
3) Teknik Şartname’nin 78’inci maddesinde, “İdare tarafından teslim edilen araç-
gereç ve demirbaşların bakım, onarım giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Bu
malzemelerin kırılmasından, eksilmesinden, kaybolmasından yüklenici sorumlu olacak ve
anında tamamlanacaktır.” düzenlemesine, anılan Şartname’nin 81’inci maddesinde ise
“İdarece çalışma süresince kendisine protokolle çalışır durumda verilen demirbaşları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
tekniğine uygun bir biçimde kullanarak bakım, onarım ve muhafazasından sorumludur.
Eksiklikler ve aksaklıklar en kısa sürede yüklenici tarafından (öncelikle yetkili servis, yetkili
servis olmaması durumunda idarenin bilgisi dâhilinde firma aracılığıyla) giderilecektir.
Giderilmemesi halinde gerekli yasal işlem İdare tarafından yapılacaktır.” düzenlemesine yer
verildiği, aynı konu hakkındaki söz konusu düzenlemelerde yer alan “anında” ve “en kısa
sürede” ibarelerinin birbiriyle çeliştiği, sözleşmenin uygulanması aşamasında yüklenicinin
haksız yere cezai işleme maruz kalabileceği,
4) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde 6 numaralı özel aykırılık hali için
“yüklenicinin teknik şartnamede belirtilen bakım ve onarım işlerini zamanında
yaptırmadığının tespiti halinde ilk sözleşme bedelinin onbinde 1,5 oranında ceza
kesileceği”nin belirtildiği; 7 numaralı özel aykırılık hali için ise “soğutucu, havalandırma,
fırın, bulaşık makinesi vb. demirbaş malzemelerin arızalarının tespit edilip 3 iş günü
içerisinde arızanın giderilmediğinin tespit edilmesi halinde, ilk sözleşme bedelinin onbinde
1,5 oranında ceza kesileceği”nin düzenlendiği, aynı özel aykırılık hali için iki ayrı cezanın
uygulanacak olmasının mevzuata aykırı olduğu,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde 9 numaralı özel aykırılık hali için “teknik
şartnamede belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, eksik getirilmesi veya bu
şartnamede uyulması gereken diğer kurallara uyulmaması halinde ilk sözleşme bedelinin
onbinde 1,5 oranında ceza kesileceği”nin düzenlendiği, 17 numaralı özel aykırılık hali için
ise “Yüklenicinin, teknik şartname, idari şartname, hizmet işleri genel şartnamesi ve
sözleşmede yazılı olan yükümlülüklerini, sorumluluklarını yerine getirmemesi, eksik getirmesi,
zamanında getirmemesi hallerinde de her bir eksiklik ve noksanlık için ayrı ayrı ceza ilk hak
edişinden kesilecektir.” düzenlemesinin yapıldığı, bu özel aykırılık halinin, Teknik
Şartname’nin her yükümlülüğü için genelleme yaptığı, ayrı ayrı her yükümlülüğün yerine
getirilmemesinden dolayı yükleniciye zaten ceza kesileceği diğer ceza maddelerinde
belirtilmişken, 9 numaralı özel aykırılık hali düzenlemesinden aynı özel aykırılık hali için
ikinci bir ceza uygulanacağının anlaşıldığı, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, söz konusu
maddeye “özel aykırılık hallerinde sayılmayan diğer teknik şartname yükümlülüklerinin
yerine getirilmemesi durumunda uygulanacaktır” ibaresinin eklenmesi gerektiği,
6) Sözleşme Tasarısı’nın 36.1’inci maddesinde yer alan “Çalışma süresince idareden
protokolle teslim alınan demirbaşların kaybedilmesi, hasar verilmesi, kırılması ve bu gibi
nedenlerle geri verilememesi hallerinde bedeller günün rayiç değeri üzerinden yüklenicinin
hak edişinden kesilecektir. Hakedişi olmaması halinde teminatından kesilir.” düzenlemesinin
mevzuata aykırı olduğu, söz konusu hususta emsal Kurul kararları bulunduğu,
7) Teknik Şartname’nin 31’inci maddesinde yer alan “Hakedişin alınıp alınmamasına
bakılmaksızın yüklenici çalışanlarının bir önceki aya ait alacaklarını sonraki ayın 15’ine
(15’i dahil) kadar ödemek zorundadır.” düzenlemesinin 4857 sayılı İş Kanunu’na aykırı
olduğu zira çalışan personelin maaşlarının ne şekilde ödeneceğinin anılan Kanun’da hüküm
altına alındığı,
8) İdari Şartname’nin 18.1’inci maddesinde “İhale konusu alımın tamamı veya bir
kısmı alt yüklenicilere yaptırılamaz” düzenlemesi bulunmasına rağmen Teknik Şartname’nin
“İşçilerle İlgili Yükümlülükler” başlığı altındaki 38’inci maddesinde “Yüklenicinin iş verdiği
alt yüklenicilerin, gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların
ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların
ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem
yapmak zorundadır” düzenlemesine yer verildiği, bu düzenlemelerin birbiriyle örtüşmediği,
anılan maddenin Teknik Şartname’den çıkarılmasının gerektiği,
9) Teknik Şartname’nin 37’nci maddesinde “İdare tarafından ayrıca idari şartnamede
belirtilen cezai işlem yapılacaktır.” düzenlemesine yer verildiği ancak İdari Şartname’de
cezalar ile ilgili düzenleme bulunmadığı, aynı durumun Teknik Şartname’nin 67’nci maddesi
için de söz konusu olduğu, cezai işlemlerin neler olduğuna ilişkin açıklayıcı düzenleme
yapılması gerektiği,
10) Teknik Şartname’nin 42’nci maddesinde “Sosyal Sigortalar Mevzuatı ile her türlü
işçi ve işveren hakkındaki Mevzuattan dolayı işçi alınması işçi haklarının ödenmesi, işçi
çıkartılması vs. konular ile diğer işçiler ile ilgili bütün konularda tüm sorumluluk yükleniciye
ait olup İdare bu konularda sorumlu sayılmayacak ve Yüklenicinin bu gibi konularda
yükümlülüğünü yerine getirmemesinden veya eksik getirmesinden dolayı İdareye herhangi bir
sorumluluk yüklenemeyecektir.” düzenlemesine yer verildiği, ihale dokümanındaki benzer
düzenlemelerden de personelle ilgili tüm hak ve alacaklardan (ihbar ve kıdem tazminatı vs.)
yüklenicinin sorumlu olduğunun anlaşıldığı ancak bu yöndeki düzenlemelerin mevzuata
aykırı olduğu, zira 6552 Sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair
Kanun’un 8’inci maddesi ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Genel
Tebliği’nin ilgili maddeleri doğrultusunda yüklenicinin, kıdem tazminatlarını ödeme
yükümlülüğünün bulunmadığı,
Ayrıca bahse konu hak ve alacaklar arasında yer alan kıdem ve ihbar tazminatının,
yaklaşık maliyet hesabına dâhil edilip edilmediği hususunda tereddüt söz konusu olduğu,
ihale dokümanındaki düzenlemelerden, ilgili mevzuattan kaynaklanan parasal hakların
tamamının, dolayısıyla da kıdem ve ihbar tazminatının, yüklenici tarafından karşılanacağının
anlaşıldığı, ihale dokümanındaki düzenlemelerin bu haliyle mevzuata aykırı olduğu,
tekliflerin hazırlanmasını engelleyici ve isteklileri tereddüde düşürücü nitelikte olduğu, işin
ifası aşamasında telafisi güç sorunlara neden olacağı, 2020/MK-274 sayılı mahkeme kararına
göre ihale dokümanında personel sayısı ve personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanacağı düzenlenen hizmet alımı ihalelerinde kıdem tazminatının, ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarınca ödenmesi gerektiği,
11) Teknik Şartname’de, Sözleşme Tasarısı’nda belirtilen cezalar ve özel aykırılık
halleri dışında kalan ve sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde yüklenicinin alacağı
cezalardan bahsedildiği (37, 67’nci maddeler vs.), söz konusu düzenlemelerden her bir
uygunsuzluk hali için ya da sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesinden dolayı
yükleniciye yaptırım uygulanacağının anlaşıldığı, ancak Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği’nin 17’nci maddesi hükümleri doğrultusunda Teknik Şartname’de belirtilen
uygunsuzluk halleri ile yaptırımların hükümsüz olduğu, söz konusu düzenlemelerin Teknik
Şartname’den kaldırılarak Sözleşme Tasarısı’na eklenmesinin gerektiği,
12) Teknik Şartname’nin 115’inci maddesinde ekmek ile ilgili olarak 50 gr
poşetlenmiş roll ekmek olacağının düzenlendiği, bununla birlikte idarenin talebi halinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
yüklenicinin normal roll ekmek ile birlikte kepekli, tam buğday ve tuzsuz ekmek de
getirmesinin zorunlu tutulduğu, ancak hangi ekmeğin ne kadar sayıda olacağının belirsiz
olduğu, bu durumun maliyetlerin doğru hesaplanmasına engel olduğu, zira söz konusu ekmek
çeşitlerinin fiyatlarının birbirinden çok farklı olduğu, anılan maddenin keyfiyet belirttiği ve
yükleniciyi zarara uğratacağı,
13) Teknik Şartname’nin 148’inci maddesinde belirtilen “Özel Günlerde Üretilecek
Yemekler”in ne şekilde fiyatlandırılacağı konusunda herhangi bir açıklama yapılmadığı,
sözleşmenin uygulanması aşamasında yüklenicinin mağduriyet yaşamaması için konu ile ilgili
açıklama yapılması gerektiği,
14) Teknik Şartname’nin 159’uncu maddesinde yer alan düzenlemeden, etin karkas
olarak mı, but ağırlıklı olarak mı alınacağının veya ne kadarının karkas ne kadarının but
ağırlıklı etlerden oluşacağının idarenin takdirinde olduğunun anlaşıldığı, ancak karkas et ile
but ve kol eti piyasa fiyatlarının birbirinden farklı olduğu, Teknik Şartname’nin ilgili
maddesinde “Dana Eti” evsafına yer verildiği ancak Kamu İhale Genel Tebliği’ne uygun
şekilde öğünlerde kullanılacak “Dana Eti” içeriklerinin net bir şekilde belirtilmediği, bu
durumun maliyet hesaplamasına ve aşırı düşük teklif açıklamasına engel teşkil edeceği,
15) Teknik Şartname’nin 163.3’üncü maddesinde reçelin 30 gramlık ambalajlarda
olacağının düzenlendiği ancak anılan Şartname’de yer alan Kahvaltılık Malzeme Listesi’nde
reçelin 2 adet 20 gram verileceğinin düzenlendiği, söz konusu gramaj farklılığından dolayı
maliyet hesabının doğru yapılamayacağı ve fiyat teklifi oluşturulamayacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin birinci
fıkrasında “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.”
hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “… İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan
teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği
sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için
fırsat eşitliği sağlayacaktır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer
alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “… İdari şartnamede ihale konusuna
göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
i) Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin teklif fiyatına dahil
olacağı.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde
“21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu
maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.34
21.2.Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:35
21.2.1 …” hükmü,
Anılan maddenin 21.1 numaralı alt maddesine ilişkin 34 numaralı dipnotta “İşin
ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun da
yükleniciye ait olduğu hususu burada belirtilecektir.” açıklaması,
21.2 numaralı alt maddesine ilişkin 35 numaralı dipnotta “21.1. maddesinde işin
ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılacağı belirtilmişse, işin nitelik ve
özelliğine göre, sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri tereddüde yer bırakmayacak
şekilde burada belirtilecektir. İdare tarafından 21.1. maddesinde işin ve/veya işyerlerinin
yüklenici tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmaması halinde ise
21.2.1. maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır” yazılacaktır.” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve işyerlerinin korunması ve
sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesi ile
tip idari şartnamelerin “teklif fiyata dahil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21 inci
maddesinde yer almaktadır.
76.1.1 Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesinde “İşyerinde, işin
başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine
ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu,
hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat
limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtileceği” hükme bağlanmıştır.
76.1.2 Tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde
“Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek … sigorta … teklif
fiyatına dahildir.” ifadesine yer verilmiştir.
…
76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken sigorta
giderleri, tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi kapsamında
teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasının
ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve
limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin
sigortalanmasının istenmediği kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir.
76.5. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin
yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilerek sigorta türü veya türleri ile sigorta
teminatının kapsam ve limitinin belirlendiği ihalelerde, isteklilerden ihale aşamasında
sigortaya ilişkin herhangi bir belge (taahhütname, sigorta poliçesi vb.) sunmaları
istenmeyecektir. Bu durumda, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
sigorta poliçesi sunulacağına ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılacaktır.” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine
kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin
korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: HAZIR YEMEK ALIMI
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
103.500 ÖĞÜN SABAH KAHVALTISI
103.500 ÖĞÜN ÖĞLE YEMEĞİ
103.500 ÖĞÜN AKŞAM YEMEĞİ
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: 1-Polis Akademisi Başkanlığı Gölbaşı
Yerleşkesi Gölbaşı/ANKARA 2-Polis Akademisi Başkanlığı Çamlıca Yerleşkesi
Yenimahalle/ANKARA 3-Polis Akademisi Başkanlığı Anıttepe Yerleşkesi Çankaya/ANKARA
4-Başkanlığımızca Belirlenecek Olan Kamp Süresince Didim Uygulamalı Eğitim Kampı
Didim/AYDIN” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin
uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç
giderleri teklif fiyatına dahildir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş tanımı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1. Sözleşme konusu
iş; Polis Akademisi Başkanlığı bünyesinde öğrenim görecek olan öğrencilerin istihkakı olan
yemeğin, İdarenin mutfak, yemekhane ve diğer demirbaşları kullandırılmak suretiyle
öğrencilerimize günde 3 öğün ve şartnamelerinde belirtildiği şekilde sabah en az 5, öğle ve
akşam en az 4 çeşit olarak hazır yemek şeklinde verilmesi ve sonrası hizmetlerin yapılması
işidir. İşin teknik özellikleri ve diğer ayrıntıları sözleşme ekinde yer alan ve ihale dokümanını
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
oluşturan belgelerde düzenlenmiştir.” düzenlemesi,
“Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Taahhüdün
(ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin ulaşım
sigorta, vergi, resim, harç, sözleşme giderleri ve İdari Şartnamenin "Teklif fiyata dahil olan
giderler" başlıklı 25. Maddesinde sayılan giderler ile diğer bütün giderler. sözleşme bedeline
dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dahil
olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
“İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde ise “21.1. İş
ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde
düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
A1
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması 6
B2
Teklif Edilen4 Birim Tutarı
Fiyat
Sıra
No
Birimi Miktarı
1
2
3
Sabah Kahvaltısı
Öğlen Yemeği
Akşam Yemeği
öğün
öğün
öğün
103.500
103.500
103.500
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde “Yüklenicinin iş tanımı; yemek hazırlama ve
sonrası hizmetlerin yapılması işinin bir bütünlük içinde yürütülmesi için gerekli olan yiyecek,
içecek ve temizlik maddelerinin alınması, taşınması, ambalajlanması, depolanması ile
yemeklerde kullanılacak yiyecek maddelerini ayıklama, yıkama, doğrama, pişirme, uygun
ortamlarda koruma, yemekhane ve masaları hizmete hazır hale getirme, yemekleri dağıtma,
bulaşık yıkama, kullanım yerleri ile araç ve gereçlerin bakım ve temizliği, atıkların
toplanması ve şartnamede bulunan diğer hükümlerin yerine getirilmesi gibi işlerin yüklenici
tarafından karşılandığı yemek temini, üretimi ve sonrası hizmetlerin yapılması işidir.”
düzenlemesine,
Aynı Şartname’nin 22’nci maddesinde “İş ve İşyerlerinin korunması ve
sigortalanması; İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü
araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından
yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi Madde 19 hükümleri kapsamında yüklenici sigorta
yükümlülüğünü yerine getirecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
İhale dokümanında yer verilen düzenlemelerden ihalenin konusunun idare
mutfaklarında yemek hazırlanması ve sonrası hizmetlerin verilmesi işi olduğu anlaşılmış olup
Sözleşme Tasarısı'nın 21.1’inci maddesinde iş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin
sorumluluğun yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği ancak 21.2.1’inci maddesindeki
“sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri” kısmının boş bırakıldığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden;
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmede veya eklerinde
belirtileceği,
İşin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalatılacağı belirtilmişse, işin nitelik
ve özelliğine göre, sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri tereddüde yer bırakmayacak
şekilde Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde belirtileceği, işin ve/veya işyerlerinin
yüklenici tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmaması halinde anılan
Tasarı’nın 21.2.1’inci maddesinin boş bırakılacağı,
Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde iş ve/veya işyerlerinin
sigortalanmasının istenmediğinin kabul edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemeler neticesinde İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyatına
dâhil edilmesi gereken giderler arasında sigorta giderinin gösterilmesine karşın, isteklilerden
yapılması beklenen sigortanın türü, teminatın kapsamı ve limitlerine ilişkin ihale
dokümanında herhangi bir düzenleme yapılmadığı görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerine göre sigorta türü veya türlerinin
belirlenmediği hallerde, iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği kabul edilmek
suretiyle tekliflerin değerlendirileceği dikkate alındığında, başvuruya konu ihalede Sözleşme
Tasarısı’nın 21.2.1’inci maddesinde idarece sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitlerinin
belirtilmemesi nedeniyle iş ve işyerinin sigortalanmasının istenilmediği sonucuna
ulaşıldığından, mevcut doküman düzenlemesinin bu haliyle isteklileri tereddüde düşürecek
nitelikte olmadığı anlaşılmış ve başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 24’üncü maddesinde “Yüklenici, öğrencilere kahvaltılarda 5
çeşit, öğle ve akşam 4 çeşit yemek verecektir. Kahvaltılarda verilen çay çeşit sayılmayacaktır.”
düzenlemesi,
110’uncu maddesinde “Öğrencinin yemekhanede kullanacağı içme suyu ihtiyacı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
karşılanmak üzere yüklenici tarafından her öğün başına 1 adet olmak üzere 500 ml kapalı su
verilecektir.” düzenlemesi,
118’inci maddesinde “Yüklenici, masalarda her öğün kişi başı tek kullanımlık 1 gr.
standart gramajlı tuz, karabiber, pul biber vb. baharatlar kürdan ve Polis Akademisi logolu
ıslak mendil bulunduracaktır...” düzenlemesi,
119’uncu maddesinde “Yüklenici, her 4 kişilik masaya 1 adet ekmek sepeti (Her
sepette en az 50 gramlık 8 adet roll ekmek) eksiksiz olarak bulunduracaktır...” düzenlemesi,
170-174’üncü maddelerinde “Madde 170. Her öğün en az 4 (Dört) çeşit verilecek
yemeklerden;
171. Birinci Çeşit: Çorbalar
172. İkinci Çeşit: Et yemekleri, köfteler, etli sebze yemekleri, etli kuru baklagiller, etli
dolma ve sarmalar,
173. Üçüncü Çeşit: Pilavlar, makarnalar, börekler, zeytinyağlı yemekler.
174. Dördüncü Çeşit: Meyveler, salatalar, kompostolar, tatlılar, (Sütlü tatlılar, hamur
tatlıları, helvalar, meyvalı tatlılar) Diğerleri (Cacık, yoğurt, ayran, piyaz vb.)” düzenlemesi
yer almaktadır.
Anılan Şartname’nin “Yemek Menüsü” başlıklı bölümünde 2024 yılı yemek listelerine
ve aşırı düşük teklif açıklamasında kullanılmak üzere 14 günlük örnek menüye yer verildiği,
söz konusu örnek menüde birinci gün için öğünlerin ve içeriklerinin aşağıdaki gibi
düzenlendiği görülmüştür.
Tarih
Sabah
Öğle
Akşam
1. GÜN ÇAY+BEYAZ PEYNİR
PATATESLİ OMLET
EZOGELİN ÇORBA
İNEGÖL KÖFTE
YOĞURTLU MAKARNA
ELMA
TARHANA ÇORBA
ETLİ NOHUT
PİRİNÇ PİLAVI
YOĞURT
SİYAH ZEYTİN+AÇMA
ÇİLEK REÇELİ
Başvuru sahibi tarafından, ihale dokümanında öğünlerde verilecek şeker, su ve
ekmeğin çeşitten sayılmayacağına ilişkin düzenleme bulunmamasından dolayı isteklilerin
maliyet oluşturamayacağı ve sözleşmenin yürütülmesi aşamasında sorunla karşılaşılabileceği
iddia edilmekte ise de Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddelerinde sabah, öğle ve
akşam yemeklerinde çeşit olarak kabul edilen içeriklerin belirlendiği, örnek menü
içeriklerinden de anlaşılacağı üzere söz konusu düzenlemelerde şeker, su ve ekmeğin çeşit
olarak kabul edilmediği noktasında tereddüt bulunmadığı anlaşıldığından söz konusu iddianın
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 78’inci maddesinde “İdare tarafından teslim edilen araç-gereç
ve demirbaşların bakım, onarım giderleri yüklenici tarafından karşılanacaktır. Bu
malzemelerin kırılmasından, eksilmesinden, kaybolmasından yüklenici sorumlu olacak ve
anında tamamlanacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 81’inci maddesinde “İdarece çalışma süresince kendisine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
protokolle çalışır durumda verilen demirbaşları tekniğine uygun bir biçimde kullanarak
bakım, onarım ve muhafazasından sorumludur. Eksiklikler ve aksaklıklar en kısa sürede
yüklenici tarafından (öncelikle yetkili servis, yetkili servis olmaması durumunda idarenin
bilgisi dahilinde firma arayıcılığıyla) giderilecektir. Giderilmemesi halinde gerekli yasal işlem
İdare tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 78’inci maddesinde yer alan düzenlemelerin idare tarafından
teslim edilen araç-gereç ve demirbaşların kırılması, eksilmesi veya kaybolması halinde
yüklenici tarafından tamamlanması; 81’inci maddesinde yer alan düzenlemelerin ise çalışır
durumda teslim edilen demirbaşların yetkili servis vs. aracılığıyla bakım ve onarım
işlemlerinin yapılmasına yönelik olduğu, yani söz konusu düzenlemelerin aynı konu ile ilgili
olmadığı anlaşıldığından bahse konu düzenlemelerin birbiriyle çeliştiğine ilişkin iddianın
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’nci maddesinde “… 16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde
aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan
herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık
halinin de 75 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Aykırılık
Sayısı
Aykırılık Hali
Oranı
…
6
…
…
…
YÜKLENİCİNİN TEKNİK ŞARTNAMEDE BELİRTİLEN
BAKIM VE ONARIM İŞLERİNİ ZAMANINDA
YAPTIRMADIĞININ TESPİTİ HALİNDE
On Binde
1,5
20
SOĞUTUCU, HAVALANDIRMA, FIRIN, BULAŞIK
MAKİNESİ VB. DEMİRBAŞ MALZEMELERİN
ARIZALARININ TESPİT EDİLİP, 3 İŞ GÜNÜ
İÇERİSİNDE ARIZANIN GİDERİLMEDİĞİNİN TESPİT
EDİLMESİ HALİNDE
On Binde
1,5
20
7
…
…
…
…
” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 5’inci maddesinde “Yüklenicinin iş tanımı; yemek hazırlama ve
sonrası hizmetlerin yapılması işinin bir bütünlük içinde yürütülmesi için gerekli olan yiyecek,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
içecek ve temizlik maddelerinin alınması, taşınması, ambalajlanması, depolanması ile
yemeklerde kullanılacak yiyecek maddelerini ayıklama, yıkama, doğrama, pişirme, uygun
ortamlarda koruma, yemekhane ve masaları hizmete hazır hale getirme, yemekleri dağıtma,
bulaşık yıkama, kullanım yerleri ile araç ve gereçlerin bakım ve temizliği, atıkların
toplanması ve şartnamede bulunan diğer hükümlerin yerine getirilmesi gibi işlerin yüklenici
tarafından karşılandığı yemek temini, üretimi ve sonrası hizmetlerin yapılması işidir.”
düzenlemesi,
127’nci maddesinde “… Ocakların günlük temizliğinin ve aylık servis bakımlarının
yapılması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen 6 numaralı özel aykırılık hali
düzenlemesinin bakım ve onarım işlerinin zamanında yapılmamasına yönelik olduğu, 7
numaralı özel aykırılık hali düzenlemesinin ise demirbaş malzemelerin arızalarının
giderilmemesine yönelik olduğu, söz konusu malzemelerde arıza bulunmasa dahi
bakımlarının yapılması gerektiği, yani anılan aykırılık hallerinin aynı konuya ilişkin olmadığı
anlaşıldığından başvuru sahibinin aynı özel aykırılık hali için iki ayrı ceza uygulanacağına
yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren
idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgiler
bulunur.
…
(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı
olamaz.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı
maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun
olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir. Cezalar,
aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin 16, 24, 25, 26, 27, 28
ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddeler
dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci madde kapsamında
değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.26.1
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de … 26.2 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli Üzerinden
Aykırılık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
Kesilecek Ceza Oranı
Sayısı26.3
1
2
3
…
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun
20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır. …” hükmü,
Anılan maddeye ilişkin 26.1 numaralı dipnotta “Bu kısımda aykırılık hali olarak somut
fiillere yer verilebilecek olup, cezaya ilişkin yazılacak oranlar ilk sözleşme bedelinin
%2’sinden fazla olamaz.” açıklaması,
26.2 numaralı dipnotta “Bu kısma yazılacak sayı otuzdan az olmamak üzere idarece
belirlenecektir.” açıklaması,
26.3 numaralı dipnotta “Bu kısma yazılacak sayı üçten az olmamak üzere idarece
belirlenecektir.” açıklaması yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 1,5'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 75 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Aykırılık
Sayısı
Aykırılık Hali
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
Ceza
Oranı
…
…
…
…
TEKNİK ŞARTNAMEDE BELİRTİLEN
YÜKÜMLÜLÜKLERİN YERİNE GETİRİLMEMESİ,
EKSİK GETİRİLMESİ VEYA BU ŞARTNAMEDE
UYULMASI GEREKEN DİĞER KURALLARA
UYULMAMASI HALİNDE
On Binde
1,5
20
…
9
…
…
…
YÜKLENİCİNİN; TEKNİK ŞARTNAME, İDARİ
ŞARTNAME, HİZMET İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ
VE SÖZLEŞMEDE YAZILI OLAN
YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ, SORUMLULUKLARINI
YERİNE GETİRMEMESİ, EKSİK GETİRMESİ,
ZAMANINDA GETİRMEMESİ HALLERİNDE DE HER
BİR EKSİKLİK VE NOKSANLIK İÇİN AYRI AYRI CEZA
İLK HAK EDİŞİNDEN KESİLECEKTİR.
…
Binde
1,5
20
17
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer verilen 9 numaralı özel aykırılık hali
olarak “Teknik Şartnamede Belirtilen Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi, Eksik
Getirilmesi veya Bu Şartnamede Uyulması Gereken Diğer Kurallara Uyulmaması”nın
düzenlendiği, anılan aykırılığın gerçekleşmesi halinde onbinde 1,5 oranında ceza kesileceği,
Bahse konu maddede 17 numaralı özel aykırılık hali olarak “Yüklenicinin; teknik
Şartname, İdari Şartname, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi ve Sözleşmede Yazılı Olan
Yükümlülüklerini, Sorumluluklarını Yerine Getirmemesi, Eksik Getirmesi, Zamanında
Getirmemesi”nin düzenlendiği, söz konusu aykırılığın gerçekleşmesi halinde binde 1,5
oranında ceza kesileceğinin düzenlendiği görülmüştür.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin eki Hizmet Alımlarına Ait Tip
Sözleşme’nin 16’ncı maddesinde yer alan hükümler ve Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı
maddesinde yer alan düzenlemelerden; sözleşmeye aykırılık hali olarak somut fiillere yer
verilmesi gerektiği; sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen
aykırılıklar kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer
alan cezalar ve/veya fesih yaptırımlarının uygulanamayacağı,
Sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3’üncü maddesinde
yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak
ceza oranının, ilk sözleşme bedelinin %1’inden fazla olmamak üzere idare tarafından
belirleneceği, aynı fiilin tekrarı halinde bu oranın %50 artırımlı uygulanacağı anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibinin iddiasına konu ettiği “Teknik Şartnamede Belirtilen
Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi, Eksik Getirilmesi”ne ilişkin özel aykırılık halinin
mevzuatta öngörülen somut fiil niteliğinde olmadığı, dolayısıyla söz konusu maddelerde yer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
alan cezalar ve/veya fesih yaptırımlarının uygulanamayacağı, sözleşmede (dolayısıyla da
sözleşmenin eki ihale dokümanında) yer alan hükümlere uyulmaması halinde Sözleşme
Tasarısı’nın 16.1.1’inci maddesinde belirlenen cezanın uygulanması gerektiği anlaşıldığından
bahse konu düzenlemelerin isteklileri tereddüde düşürecek nitelikte olmadığı ve sözleşmenin
yürütülmesi aşamasında uyuşmazlığa neden olmayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
…
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
...” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde
“Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak
yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen
oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça
belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil
veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif
fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin
altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır...” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
“Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde “Yüklenici
işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken
bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm
zarar, ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak
giderler yüklenici tarafından karşılanacaktır.” hükmü,
“Yüklenicinin bakım ve düzeltme sorumlulukları” başlıklı 33’üncü maddesinde
“Yapılan işlerin her türlü sorumluluğu, kabul işlemlerinin idarece onaylanması tarihine
kadar, tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici, gerek malzemenin kötülüğünden ve
gerekse işlerin kusur ve eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve
düzeltmeler ile sürekli bakım işlerini kendi hesabına derhal yapmak zorundadır.
Yüklenici bu zorunluluğa uymadığı takdirde, idare kendisinden bir yazı ile
yükümlülüklerini yerine getirmesini isteyecektir. Bu talimatın yükleniciye tebliği tarihinden
başlamak üzere işin özelliğine göre, talimat yazısında idarece daha uzun bir süre
verilmemişse, yüklenici on (10) gün içinde yükümlülüklerini yerine getirmeye fiilen
başlamadığı veya başlayıp da belirlenen süre içinde teknik gereklerine göre işi bitirmediği
takdirde idare, söz konusu onarım, düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu
yapılan işlerin bedeli için, yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme
yapmaya yetkilidir.
Yüklenicinin yaptığı işlerde, kabul tarihine kadar geçen zaman içinde, herhangi bir
aksaklık görüldüğü takdirde, bu aksaklıklar yukarıda belirtildiği şekilde düzeltilip
onarılmakla birlikte idare, işin niteliğine göre, aksaklığı tespit edilen bu gibi işlerin kabul
işlemlerini uygun bir tarihe erteleyebilir. Bu takdirde kabulü ertelenen kısım için, idarenin
uygun göreceği bir miktarda teminat alıkonulur. Yapılan işlerde, yüklenicinin kusurundan
kaynaklanan ve ivedilikle ele alınması gereken aksaklıklar meydana geldiğinde, yüklenicinin
o anda işle ilgilenip konuyu ele alma imkanı yoksa bu takdirde idare, yazılı olarak haber
vermek suretiyle yüklenici adına bu aksaklığı giderir.
Yüklenici, taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme
seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği,
taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri
nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel
hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca hakkında 4735 sayılı Kanunun 27
nci madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
“Kabul sürecindeki bakım ve giderler” başlıklı 48’inci maddesinde “Yüklenici, kabul
sürecinin başlangıcından sonuna kadar geçen süre içinde işlerin bakımını yapmak, tümünü iyi
bir şekilde korumak ve çıkabilecek kusur ve aksaklıkları gidermek zorundadır.
Yüklenicinin kusurları dışındaki nedenlerin gerektirdiği onarımlar bakım
yükümlülüğünün dışındadır.
Kullanma ve işletme sonucu olmaksızın ortaya çıkan kusur ve aksaklıkların giderilmesi
ile iş bitim tarihinden kabul tarihine kadar geçen sürede işlerin bakım giderleri yükleniciye
aittir.” hükmü,
“Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde
“Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun şekilde yerine getirildiği usulüne göre
anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde
yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın
yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı
yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir...” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde “…
11.4. Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi:
11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye
verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade
edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan
borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin
kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir,
varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
…
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi,
“Yüklenicinin Tazmin Sorumluluğu” başlıklı 31’inci maddesinde “Yüklenici,
taahhüdü çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan malzeme seçilmesi,
verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün
sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle
ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan genel hükümlere göre
Yükleniciye ikmal ve tazmin ettirileceği gibi, haklarında 4735 sayılı Kanunun 27 nci maddesi
hükümleri de uygulanır.” düzenlemesi,
“Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi destek hizmetlerine ait
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İdarenin Yükleniciye teslim ettiği iş ile ilgi bütün
demirbaşların iş sonunda eksiksiz ve sağlam olarak İdareye tesliminden yüklenici sorumludur.
Taahhüdün ifası sırasında makine ve demirbaşlarda meydana gelebilecek arızalar Yüklenici
tarafından giderilecek ve her an çalışır durumda bulundurulacaktır...” düzenlemesi,
“Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. … Çalışma süresince idareden
protokolle teslim alınan demirbaşların kaybedilmesi, hasar verilmesi, kırılması ve bu gibi
nedenlerle geri verilememesi hallerinde bedeller günün rayiç değeri üzerinden yüklenicinin
hak edişinden kesilecektir. Hakedişi olmaması halinde teminatından kesilir.
-Yüklenici kendisine teslim edilen işyerlerini ve demirbaş malzemeleri üçüncü
şahıslara kısmen veya tamamen devredemez ya da taksimatı değiştiremez. aksi halde meydana
gelecek zarar, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın takip eden ilk hak
edişinden kesilecektir. zararın 3 üncü şahıs tarafından yapılmış olması idarenin talep hakkını
ortadan kaldırmaz.
-İdarenin her türlü mal varlığı ile 3 üncü şahıslara karşı işçilerin verebilecekleri
zararların bedeli yüklenicinin hak edişinden kesilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın yukarıda aktarılan düzenlemelerinden; idare tarafından
yükleniciye teslim edilen demirbaşların arızalarının işin ifası sırasında yüklenici tarafından
giderileceği, iş sonunda da eksiksiz ve sağlam olarak idareye teslim edileceği, söz konusu
demirbaşların kaybedilmesi, kırılması vb. nedenlerde çalışır durumda teslim edilememesi
halinde bedellerinin günün rayiç değeri üzerinden yüklenicinin hak edişinden kesileceği,
hakedişi olmaması halinde ise teminatından kesinti yapılacağı anlaşılmaktadır.
4735 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan hükümlerinden; taahhüdün, sözleşme ve
ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı
idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve
varsa ek kesin teminatların iade edileceği, yüklenicinin idareye borcu olduğunun tespit
edilmesi halinde ise kesin teminatın borçlara karşılık gelen kısmının yükleniciden mahsup
edileceği anlaşılmaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin yukarıda yer verilen maddelerinde; yüklenicinin
işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken
bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde; kamunun
mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallara zarar vermemesi,
bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmaması gerektiği, aksi halde idarenin
maruz kalacağı zararın yüklenici tarafından karşılanacağı,
Yapılan işlerin her türlü sorumluluğunun, kabul işlemlerinin idarece onaylanması
tarihine kadar, tümüyle yükleniciye ait olduğu, bu nedenle yüklenicinin işlerin kusur ve
eksikliklerinden dolayı, idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeler ile sürekli
bakım işlerini derhal yapmak zorunda olduğu, söz konusu zorunluluğa uyulmaması halinde
idarenin düzeltme ve bakım işlerini bir başkasına yaptırarak bu yapılan işlerin bedeli için,
yüklenicinin teminatından veya varsa diğer alacaklarından ödeme yapma yetkisinin
bulunduğu düzenlenmiştir.
Başvuruya konu Sözleşme Tasarısı maddesinde; çalışma süresince idareden protokolle
teslim alınan demirbaşların geri verilememesi halinde bedellerinin yüklenicinin hakedişinden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
kesileceği, hakedişinin olmaması durumunda ise teminatından kesinti yapılacağının
düzenlendiği, yükleniciye teslim edilen demirbaşların işin sonunda idareye teslim edileceği,
bu aşamada teslim edilen demirbaşlarda tespit edilen eksikliklerin öncelikle hakedişten
kesileceği, işin sonunda hakedişin bulunmaması halinde ise yüklenicinin teminatından kesinti
yapılacağı, iddiaya konu maddede işin yürütülmesi aşamasında idare tarafından kesin
teminattan kesinti yapılabileceğine yönelik bir düzenlemenin yer almadığı, yüklenicinin
kendisine teslim edilen demirbaşların eksik şekilde teslim edildiğinin sözleşme süresi bitimine
müteakip tespiti halinde kesin teminattan kesinti yapılabileceğine yönelik bir düzenleme
yapıldığı anlaşıldığından ihale dokümanı düzenlemesinin anılan Kanun ve ikincil mevzuat
düzenlemelerine aykırı olmadığı sonucuna varılmış ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı anlaşılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde
“Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından
sağlanan ve para ile ödenen tutardır.
…
Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme
süresi bir haftaya kadar indirilebilir...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde
“Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi,
iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş
görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı
uygulanır.
Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi
alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların Özlük Hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte
aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda
çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu
sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir
bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az
elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt
yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.
Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin
ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu
konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle
yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli
ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi
tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda
teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile
doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.
Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır...” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil)
Ankara Gölbaşı Mal Müdürlüğü ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin
hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca belirlenen ilke ve esaslar
çerçevesinde serbest bırakılan ödenekler dahilinde Gölbaşı Malmüdürlüğünce ödenir.
Genel Şartnamenin Hakedişler ve Ödemer başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde 15 günde bir yapılacaktır.
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “… Yüklenici çalıştırdığı
personelin maaşını takip eden ayın en geç 15ine kadar ( örneğin ocak ayının maaşını şubat
ayının 15 ine kadar) ödeyecektir. maaşları dağıttığını bordrolar vasıtasıyla belgeleyecek ve
maaşını alan personel tarafından imzalanmış olan maaş bordroları ile sgk primlerinin
yatırıldığına dair belgeleri sonraki ayın son hak edişinden önce idareye verecektir. (örneğin
ocak ayı ile ilgili belgeleri şubat ayı sonuna kadar vermiş olacaktır.) bordroların doğru
olarak düzenlenmesinden yüklenici doğrudan sorumludur. bordrolar yüklenici veya vekili
tarafından tasdik edilmiş olacaktır.
-Çalışanlardan idaremize yazılı olarak müracaat ederek maaşını almadığını, bordroda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
da isminin bulunmadığını iddia etmesi veya bu gibi durumları idarenin tespit etmesi halinde
teknik şartnamede belirtilen usul ve esaslar dahilinde gerekli tespitler yapılarak bu şahısların
maaşları da aynı şekilde yüklenicinin hak edişinden kesilerek idare tarafından kendisine
ödenecektir…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 31’inci maddesinde “31. Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin
yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul
edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını
sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu sözleşme veya mevzuatla tespit
edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir bölgedeki işkolu veya meslekteki
aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az elverişli olmayan ücret, yan ödeme
ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına
uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır. Hakedişin alınıp alınmamasına
bakılmaksızın yüklenici çalışanlarının bir önceki aya ait alacaklarını sonraki ayın 15’ine
(15’i dahil) kadar ödemek zorundadır. (Örneğin; Ocak ayı maaş ve alacakları Şubat ayının
15’ine kadar ödenmelidir.)” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan İş Kanunu’nun ilgili maddesinden, işçilere ücretlerinin en geç ayda
bir ödeneceği, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresinin bir haftaya kadar
indirilebileceği, ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında
ödenmeyen işçinin, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabileceği, gününde ödenmeyen
ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranının uygulanacağı,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 38’inci maddesinden; kontrol teşkilatının,
yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip
ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları
(talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlü olduğu; ücret ve/veya yan
ödemelerin, ödenmeyen kısmının yüklenicinin hakedişinden kesileceği ve tabi olunan mali
mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına
yatırılacağı ve bu hususun ayrıca bir tutanağa da bağlanacağı anlaşılmaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 12’nci maddesinde hakediş ödemelerinin 15 günde bir
yapılacağı; aynı Tasarı’nın 36’ncı maddesi ile Teknik Şartname’nin 31’inci maddesinde
yüklenicinin, çalışanlarının bir önceki aya ait alacaklarını sonraki ayın 15’ine kadar ödemek
zorunda olduğu düzenlenmiştir.
İdarelerin İş Kanunu’na ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na aykırı olmamak üzere
ihale dokümanında işçiyi koruyucu düzenlemelere yer verebileceği, yapılan düzenlemenin
mevzuata aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmış olup başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Alt yükleniciler” başlıklı 18’inci maddesinde “18.1. İhale konusu
alımın tamamı veya bir kısmı alt yüklenicilere yaptırılamaz.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 38’inci maddesinde “Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin
gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları hükmünde olup, bunların ücretlerinin
ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri
hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak
zorundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin aktarılan maddesinde alt yüklenicilerin çalıştırdığı personele
ilişkin sorumluluğun da yüklenicide olduğu düzenlenmekle birlikte İdari Şartname’nin
yukarıda yer verilen maddesinde ihale konusu işte alt yüklenici çalıştırılamayacağı açık olarak
ifade edildiğinden ve iddia konusu Teknik Şartname maddesinde alt yüklenici tarafından
yapılması gereken bir husus düzenlenmediğinden bahse konu Teknik Şartname
düzenlemesinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında herhangi bir uyuşmazlığa neden
olmayacağı değerlendirilerek söz konusu iddianın yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9 ve 11’inci iddialarına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci
maddesinde “… (5) Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili
olarak sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate
alınmaz.” hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı
maddesinde “Sözleşmeye bağlanan her türlü iş, idare tarafından görevlendirilen kontrol
teşkilatının denetimi altında, yüklenici tarafından yönetilir ve gerçekleştirilir. Yüklenici, bütün
işleri kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği
talimata göre yapmak zorundadır.
…
Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak
sözleşme dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin
uygulanmasında dikkate alınmaz.” hükmü yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “özel aykırılık halleri” aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Aykırılık
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Sayısı
Oranı
…
8
…
…
…
ÇALIŞTIRILAN PERSONELİN HİJYEN EĞİTİMİNİN
YAPTIRILMAMASI VEYA İDARENİN BİLDİRDİĞİ
ZAMANDA YAPTIRILMAMASI HALLERİNDE
…
ÇALIŞANLARIN İŞE GELMEMESİ, EKSİK GELMESİ,
ZAMANINDA GELMEMESİ, TEKNİK ŞARTNAMEDE
BELİRTİLEN VASIFLARA UYGUN PERSONEL
On Binde
1,5
20
20
…
10
…
On Binde
1,5
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
OLMAMASI VEYA BUNA BENZER HALLERDE
…
…
…
On Binde
1,5
…
…
TEKNİK ŞARTNAMEDE BELİRTİLEN SAYIDAN AZ
PERSONEL ÇALIŞTIRILDIĞININ TESPİT EDİLMESİ
HALİNDE, HER BİR İŞÇİ İÇİN GÜNLÜK CEZA
YÜKLENİCİNİN HAKEDİŞİNDEN KESİLECEKTİR.
…
20
10
12
...
…
On Binde
5
YÜKLENİCİ ÇALIŞTIRDIĞI PERSONELİN MAAŞINI
TAKİP EDEN AYIN EN GEÇ 15İNE KADAR ( ÖRNEĞİN
OCAK AYININ MAAŞINI ŞUBAT AYININ 15 İNE KADAR)
ÖDEYECEKTİR. MAAŞLARI DAĞITTIĞINI BORDROLAR
VASITASIYLA BELGELEYECEK VE MAAŞINI ALAN
PERSONEL TARAFINDAN İMZALANMIŞ OLAN MAAŞ
BORDROLARI İLE SGK PRİMLERİNİN YATIRILDIĞINA
DAİR BELGELERİ SONRAKİ AYIN SON HAK
EDİŞİNDEN ÖNCE İDAREYE VERECEKTİR. (ÖRNEĞİN
OCAK AYI İLE İLGİLİ BELGELERİ ŞUBAT AYI SONUNA
KADAR VERMİŞ OLACAKTIR.) BORDROLARIN DOĞRU
OLARAK DÜZENLENMESİNDEN YÜKLENİCİ
DOĞRUDAN SORUMLUDUR. BORDROLAR YÜKLENİCİ
VEYA VEKİLİ TARAFINDAN TASDİK EDİLMİŞ
OLACAKTIR.
14
…
…
…
On Binde
1,5
…
…
ÇALIŞTIRILACAK PERSONEL İLE İLGİLİ TEKNİK
ŞARTNAMEDE BELİRTİLEN EVRAKLARIN VE
LİSTELERİN İDAREYE VERİLMEMESİ, ZAMANINDA
VERİLMEMESİ, EKSİK VERİLMESİ HALLERİNDE
…
20
16
…
…
Teknik Şartname’nin 37’nci maddesinde “Bu amaçla yüklenici çalıştırdığı her bir
personeli için bankada hesap açtırarak personel hesap numaralarını İdareye verecektir.
Yüklenicinin çalıştırdığı işçilerin maaşlarını zamanında ödememesi halinde İdare yüklenicinin
hak edişinden keserek bordro karşılığı işçilerin banka hesaplarına ödeyecektir. Bu işlemin
yapılması yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Alacağın bordroda eksik
gösterilmesi veya başka anlaşmazlık ve alacak konularından yüklenici doğrudan sorumludur.
İdarenin bu işlemi yapmasındaki amacı, yüklenicinin çalıştırdığı işçilerin alacağını ödemek
değil, hizmetin kesintiye uğramaması için işçilerin mağduriyetini önlemektir. Esas olan
yüklenicinin çalıştırdığı işçilerin tüm alacaklarını ve diğer yasal kesintilerini herhangi bir
gecikmeye ve aksaklığa meydan vermeden kendiliğinden ödemesidir. Bordroda belirtilmeyen
ödemeler tespit edilmesi halinde yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde alacağı olan
çalışanların alacakları da İdare tarafından tespit edilerek aynı şekilde ödenir. Bu hususları
zamanında ve eksiksiz yerine getirmemesi halinde İdare tarafından ayrıca idari şartnamede
belirtilen cezai işlem yapılacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 54-67’nci maddelerinde “54. İşe başlamadan önce tüm işçiler için
aşağıda sayılan belgeler idareye verilecektir.
- 5 Temmuz 2013 tarih ve 28698 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Hijyen Eğitimi
Yönetmeliğine uygun olarak almış
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
- SGK işe giriş bildirgesi,
- İkametgah belgesi,
- Sabıka kaydı,
- Vasıflı İşçilerin Diploma ve Bonservisleri,
- Nüfus Cüzdan fotokopisi.( Vatandaşlık Numarası ile birlikte).
- Bulaşıcı hastalığı olmadığına dair sağlık raporu
- (Akciğer grafiği, boğaz ve burun kültürü, gaita kültürü, gaitada parazit testi) sağlık
raporu
İşe alınacak tüm personelin girişleri yüklenici tarafından resmi yazıyla Yemekhane
Amirliğine bildirilecek ve idarenin onayından sonra işleme konulacaktır. Çıkışlarda da
yazıyla bilgi verilecektir.
55. Çalışacak personel 18 yaşından küçük olmayacak ve iş gücünü kaybetmemiş yaşta
olacaktır.
56. Güvenlik nedeniyle, yüklenici personeli giriş ve çıkışlarda idarenin görevli
personelince aranacaktır. (Bu arama yüklenicinin zarardan sorumluluk vecibesini ortadan
kaldırmaz)
57. Yüklenici personeli görevleri haricinde, kurum personelinin şahsi işleriyle
uğraşmayacak ve şahsi problemleri nedeniyle Başkanlığımız mensuplarını rahatsız
etmeyeceklerdir.
58. İdarece çalışma saatlerinin değiştirilmesi halinde yüklenici buna uymak
zorundadır. Hafta tatilinde çalışılmasının zorunlu olduğu durumlarda, 4857 sayılı İş
Kanununun ilgili maddesinde belirtilen esaslara göre haftanın diğer bir gününde hafta tatili
verilecektir.
59. Haftalık, mazeret, yıllık izin, vizite, raporlu işçilerin haricinde işçilerin görevlerine
gelmemesi halinde görevli sayısı hiçbir şekilde belirtilen sayının altına düşmeyecektir. Çeşitli
nedenlerle işten ayrılan, işten çıkan/çıkartılan veya çeşitli mazeretlerle işe gelmeyen
personelin yerine 3 iş günü içerisinde personel getirilecektir.
60. Yüklenici, iş ile ilgili olarak SGK işyeri sicil numarası alacak ve çalıştırılan
işçilere aylık SGK primlerinin ödendiğine dair SGK dan alınacak onaylı isim listesinin
çalışma odalarında işçiler tarafından görülebilir şekilde bulunduracaktır.
61. İş Kanununun ilgili hükmü gereğince, kanunda belirtilen oranda işin niteliğine
göre engelli işçi çalıştırılacaktır.
62. 20.07.1994 tarih ve 21996 sayılı resmi gazetede belirtilen hususlar; Bilindiği gibi,
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 87. Maddesinde “ Bir işte veya bir iş için bölüm ve
eklentilerinde işverenden (Yükleniciden) iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran kişi”
olarak tanımlanır.
Yüklenicilerin ihale yoluyla hizmet satın almaları halinde, çalışanların sosyal
güvenliklerinin sağlanması açısından aşağıdaki esaslara uymaları zorunluluğu getirilmiştir.
63. İşi alan işveren (Yüklenici); Sosyal Sigortalar Kurumuna bildirdikleri sigortalılara
ilişkin, aylık sigorta primleri bildirgesi ile aylık sigorta primleri bordrosunun ve aylık sosyal
güvenlik destek primi bordrosunun Sosyal Sigortalar Kurumunca onaylanacak bir örneğini
idareye vermek zorundadır.
64. İstihkak ödemeleri sırasında bu sigortalılara ilişkin primlerin SGK’na ödenmiş
bulunduğunun makbuz ve benzeri ödeme belgeleri ile belgelemesi gerekmektedir.
65. SGK’ya gerçek çalışma süreleri ve gerçek ücretleri üzerinden yüklenici tarafından
bildirilip bildirmediği, İdare tarafından denetlenecektir. Örneğin; Bir ayda 30 gün ve yüksek
ücretle çalışmış bulunan kalifiye işçinin kuruma 15 gün ve asgari ücretle bildirmesine olanak
verilmeyecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
66. Yapılacak denetimler sırasında bu tebliğe uyulmadığının ve sigortasız işçi
çalıştırıldığının veya sigortalı gün sayısının eksik bildirildiğinin saptanması durumunda,
yüklenici sorumlu tutulacaktır. Yükleniciye cezai müeyyide uygulanarak hak edişinden
kesilecek, gereğinin yapılması için durum SGK. ya yazıyla bildirilecektir.
67.Yukarıda sayılan yükümlülüklerini yerine getirmeyen yüklenici hakkında 506 sayılı
yasada öngörülen cezalar, Sözleşme ve İdari Şartnamedeki cezalar uygulanacaktır.”
düzenlemeleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Yönetmelik maddesinde cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin
feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak Sözleşme Tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında
yapılan düzenlemelerin dikkate alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Teknik Şartname’nin başvuruya konu 37’nci maddesinin işçilerin ücretlerinin
ödenmesine; 67’nci maddesinin ise çalıştırılan işçilere yönelik olarak idareye verilmesi
gereken belgeler ile işçilerle ilgili diğer yükümlülüklere ilişkin olduğu, söz konusu hususların
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde “özel aykırılık hali” olarak düzenlendiği görülmüş
olup başvuru sahibinin bu konuya yönelik iddialarının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar”
başlıklı 62’nci maddesinin (e) bendinde “… 1) 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV)
sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleri (MİT Müsteşarlığı hariç) ile bunlara bağlı döner
sermayeli kuruluşlar, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan
idarelerin merkez ve taşra teşkilatları, il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve
bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından
fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketler; merkezi yönetim,
sosyal güvenlik kurumu, fon, kefalet sandığı, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı,
gençlik hizmetleri ve spor il müdürlüğü, mahalli idare ve şirket bütçelerinden veya döner
sermaye bütçelerinden, anılan liste kapsamındaki diğer idareler için ise kendi bütçelerinden
personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı veya niteliği itibarıyla bu sonucu doğuracak
şekilde alım yapamaz ve buna imkân sağlayan diğer mevzuat hükümleri uygulanmaz.
2) Bu bendin uygulanmasında personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; bu Kanun
ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının
ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
işlere ilişkin hizmet alımlarını ifade eder. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden
yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma
saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama,
cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilir. Hizmet alım sözleşmesi kapsamında
niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde personel çalıştırılmasına dayalı
olup olmama yönünden yapılacak değerlendirme her hizmet türü için ayrı ayrı yapılır.
Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerine
ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmez.
3) Kurum, hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı olup olmadığı ya da
niteliği itibarıyla bu sonucu doğurup doğurmadığı hususunda (2) numaralı alt bentte sayılan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
kriterleri ayrı ayrı ya da birlikte dikkate almak suretiyle usul ve esaslar belirlemeye
yetkilidir.” hükmü,
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde “Bir iş sözleşmesine
dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği
olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi
denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar
ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir.
…
Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı
işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle
uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde
aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt
işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili
olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş
sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hakedişlerinden ücreti
kesme yükümlülüğü” başlıklı 36’ncı maddesinde “… İşverenler, alt işverene iş vermeleri
hâlinde, bunların işçilerinin ücretlerinin ödenip ödenmediğini işçinin başvurusu üzerine veya
aylık olarak resen kontrol etmekle ve varsa ödenmeyen ücretleri hak edişlerinden keserek
işçilerin banka hesabına yatırmakla yükümlüdür.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı”
başlıklı 112’nci maddesinde “Kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
kurum ve kuruluşların haklarında bu Kanun ve 854, 5953, 5434 sayılı kanunların hükümleri
uygulanmayan personeli ile kamu kuruluşlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlere
mevzuat veya sözleşmelerine göre kıdem tazminatı niteliğinde yapılan ödemeler kıdem
tazminatı sayılır.
4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem
tazminatları;
a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu
kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları
sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait
işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt
işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14 üncü maddesine
göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları
ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından,
b) Aynı alt işveren tarafından ve aynı iş sözleşmesi çerçevesinde farklı kamu kurum
veya kuruluşlarında çalıştırılmış olan işçilerden iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanununun 14
üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanlara,
4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında farklı kamu
kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı esas alınarak
çalıştırıldığı son kamu kurum veya kuruluşu tarafından,
işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.
Alt işveren ile yapmış olduğu iş sözleşmesi sona ermediği gibi, alt işveren tarafından
4734 sayılı Kanun kapsamında bulunan idarelere ait işyerleri dışında bir işyerinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
çalıştırılmaya devam olunan ve bu şekilde çalıştırıldığı sırada iş sözleşmesi kıdem tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona eren işçinin kıdem tazminatı, işçinin yazılı talebi
hâlinde, kıdem tazminatının söz konusu kamu kurum veya kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen
süreye ilişkin kısmı, kamu kurum veya kuruluşuna ait çalıştığı son işyerindeki ücretinin yılları
itibarıyla asgari ücret artış oranları dikkate alınarak güncellenmiş miktarı üzerinden
hesaplanmak suretiyle son kamu kurum veya kuruluşu tarafından işçinin banka hesabına
yatırılmak suretiyle ödenir. Bu şekilde hesaplanarak ödenen kıdem tazminatı tutarının, iş
sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden aynı süreler dikkate alınarak
hesaplanacak kıdem tazminatı tutarından daha düşük olması hâlinde, işçinin aradaki farkı alt
işverenden talep hakkı saklıdır.
İkinci fıkranın (b) bendi veya üçüncü fıkra uyarınca farklı kamu kurum veya
kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı
ödenmesi hâlinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu,
ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet
süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi
yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi
yapılmaz.
Kıdem tazminatı tutarı, 4734 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde kıdem tazminatı ile ilgili açılacak bütçe
tertibinden, (b) bendi kapsamında belirtilen işyerlerinde ise hizmet alımı gider kaleminden,
ödeneğin yetip yetmediğine bakılmaksızın ödenir.
Bu madde kapsamında alt işverenler yanında çalışan işçilerin bu işyerlerinde geçen
hizmet süresinin hesabı, alt işverenden ve alt işveren işçisinden istenecek belgeler ve ödeme
süreci ile ilgili diğer usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Kamu İhale Kurumunun görüşleri
alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir.
5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile 4/6/1985 tarihli ve
3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında rödövans sözleşmeleri çerçevesinde yer altı maden
işletmeciliği yapan şirketlere ve ortaklarına ait malların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
tarafından el koyma veya takip yoluyla satışından elde edilen gelirler, öncelikle bu
sözleşmeler kapsamında söz konusu şirketlerde çalışmış olan işçilerden, iş sözleşmeleri kıdem
tazminatını hak edecek şekilde sona ermiş olanların kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla
çalışma ve diğer ücret alacaklarının ödenmesinde kullanılır. Bu ödemeler Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu tarafından ilgililerin hesaplarına yatırılmak suretiyle gerçekleştirilir. Ödemeye
esas bilgi ve belgeler, işçinin son çalıştığı işvereni tarafından Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonuna teslim edilir.” hükmü,
İhaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci
maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek
ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
İŞİÇİNİN NİTELİĞİ
Gıda Mühendisi :
Ambar Sorumlusu:
≤100 (öğrenci için) 101-300 (öğrenci için) 301-500(öğrenci için)
1
1
1
1
1
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
Şoför :
1
-
1
1
1
3
4
1
1
1
3
4
Aşçıbaşı :
-
Aşçı :
2
2
1
3
3
1
Aşçı Yrd. :
Hamur Aşçısı :
Kasap :
-
-
Şef Garson :
Karakazan Bulaşıkçısı:
Meydancı- Temizlikçi:
Bulaşıkçı :
1
1
2
1
2
3
2
4
5
Garson :
3
4
6
TOPLAM:
17
24
32
1-) Gıda Mühendisi ( TMMOB belirlediği ücret)
2-) Aşçıbaşı ( Asgari Ücretin %125 fazlası)
3-) Aşçı, Kasap, ,Hamur Aşçısı ( Asgari Ücretin %100 fazlası)
4-) Şef Garson ( Asgari Ücretin % 70 fazlası)
5-) Aşçı Yardımcısı, Karakazan bulaşıkçısı, Ambar sorumlusu ( Asgari Ücretin % 60
fazlası)
6-) Bulaşıkçı, Şoför, Meydancı-Temizlikçi, Garson ( Asgari Ücretin % 25 fazlası)
-Ayrıca çalıştırılacak olan işçilerin yol ve yemek giderleri yüklenici tarafından ayni
olarak karşılanacağından yüklenici bu giderleri teklifine dahil edecektir.
-Çalıştırılacak olan işçilerin hijyen eğitimi giderleri teklif fiyata dahil edilecektir.
-Yemekhanelerde aylık yaklaşık 5.500 m3 doğalgaz tüketilmekte olup yüklenici bu
gideri maliyetine yansıtacaktır.
-Yemekhanelerde aylık yaklaşık 12.500 KW/h elektrik tüketilmekte olup yüklenici bunu
maliyetine yansıtacaktır.
-Yemekhanelerde aylık yaklaşık 1000 m3 su tüketilmekte olup yüklenici bunu
maliyetine yansıtacaktır.
-İşin yürütülmesi sırasında kullanılacak olan malzeme giderleri, damacana su
giderleri, ekte verilen listedeki demirbaş malzeme giderleri, yine ekte verilen listedeki aylık
temizlik malzeme giderleri, yine ekte verilen listeye göre personelin kıyafet giderleri, ekmek
gideri, ilaçlama gideri, nakliye gideri teklif fiyatına dahil edecektir.
Yüklenici çalıştıracağı personelini kurumumuza getirebilmesi ve gıda maddelerini
İdaremize getirebilmesi için en az 1 (bir) adet minibüs/ midibüs bulundurması gerekmektedir.
Araçların kendi malı olma şartı aranmayacaktır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
Kısa vadeli sigorta prim oranları % 2 (Yüzdeiki) dir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı
personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22’nci maddesinde “22.1. Yüklenicinin sözleşme
konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu
düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup,
Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.
22.2. Yüklenici, tüm giderleri kendisine ait olmak üzere çalışanların işle ilgili sağlık ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu çerçevede; çalışanların iş güvenliği uzmanı, iş yeri
hekimi ve zorunlu olması halinde diğer sağlık personeli tarafından sunulan hizmetlerden
yararlanması, çalışanların sağlık gözetiminin yapılması, mesleki risklerin önlenmesi, eğitim
ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve
gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hâle getirilmesi
ve mevcut durumun iyileştirilmesi, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığının izlenmesi, denetlenmesi ve uygunsuzlukların giderilmesi gibi iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatı kapsamında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin alınması zorunlu tedbirler
yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin 42’nci maddesinde “Sosyal Sigortalar Mevzuatı ile her türlü işçi
ve işveren hakkındaki Mevzuattan dolayı işçi alınması işçi haklarının ödenmesi, işçi
çıkarılması vs. konular ile diğer işçiler ile ilgili bütün konularda tüm sorumluluk yükleniciye
ait olup idare bu konularda sorumlu sayılmayacak ve Yüklenicinin bu gibi konularda
yükümlülüğünü yerine getirmemesinden veya eksik getirmesinden dolayı İdareye herhangi bir
sorumluluk yüklenemeyecektir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 70’inci maddesinde “70. Toplam çalıştırılacak personel sayısı, 32
dir. (Öğrencilerin bir kısmının okulda bulunmaması durumunda, mücbir sebeplerden (salgın
hastalık vb.) eğitime ara verildiğinde veya eğitimin iptal olması vb. durumlarda yemek
yiyecek öğrenci sayısıyla orantılı olmak üzere hizmet aksatmayacak şekilde yüklenicinin talebi
ve idarenin uygun görmesi halinde öğrenci sayısıyla doğru orantılı personel çalıştırılacaktır.
Öğrenci sayısının artması durumunda yüklenici personel sayısını idarenin talebi
doğrultusunda öğrenci sayısıyla doğru orantılı personel çalıştırılacaktır.)” düzenlemesi,
71’inci maddesinde “71. Çalıştırılacak personelin dağıtımı aşağıda gruplandırıldığı
şekilde olacaktır. Ancak; İdarenin uygun görüşü alınmak şartıyla, işin daha sağlıklı
yürütülebilmesi için dağılımda değişikliğe gidilebilecektir. Yeni durumda da, işçilerin fazla
çalışması, izin-istirahat durumları ve diğer bütün özlük hakları ile ilgili hususlar yüklenicinin
sorumluluğundadır.
Okulda öğrenci bulunmadığı dönemlerde çalıştırılan personel yemekhanenin temizlik
ve bakımı ile ilgilenecek, idarenin uygun gördüğü diğer işleri yürütecektir.
İşin yoğunluğuna göre idarenin uygun gördüğü sayıda mevcut bulaşıkçı kazanları
yıkamak üzere görevlendirilebilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden, başvuruya konu malzemeli yemek alımı
işi kapsamında 32 personel çalıştırılacağı, öğrenci sayısıyla doğru orantılı olarak personel
sayısının değişebileceği anlaşılmaktadır.
İdare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede, işin
yaklaşık maliyetinin öğün sayıları esas alınarak belirlendiği görülmüştür.
Teknik Şartname’de işçi haklarının ödenmesi, işçi çıkarılması vs. konular ile işçiler ile
ilgili diğer bütün konularda tüm sorumluluğun yükleniciye ait olduğu düzenlenmiştir.
Yukarıda yer verilen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112’nci maddesinde işçilerin kıdem
tazminatlarının idarelerce ödenmesi hususuna ilişkin düzenlemelerin 4734 sayılı Kanun’un
62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında ihale edilecek personel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 62’nci maddesinin birinci fırkasının (e) bendinde, personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konuşu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı,
yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve
yol giderleri dâhil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere
ilişkin hizmet alımları olarak tanımlanmış olup söz konusu tanımda yer alan üç kriterin de
aynı anda gerçekleşmesi gerekmektedir. Başvuru konusu işte çalıştırılacak olan personel
sayısının ihale dokümanında belirlendiği, ancak söz konusu personelin tam zamanlı olarak
istihdam edileceğine ilişkin açık ve net bir düzenlemenin yer almadığı, çalıştırılacak personel
sayısının değişiklik gösterebileceği, ayrıca işçilik maliyetinin yaklaşık maliyetin %70’lik
kısmını oluşturmadığı, dolayısıyla söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet
alımı olmadığı anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 112’nci maddesinden kıdem tazminatının idarelerce
ödenmesi hususuna ilişkin kuralların personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuruya konu
ihalede uygulanamayacağı, personel çalıştırmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde,
kıdem tazminatının ödenmesinde öncelikli muhatabın ilgili kamu kurum ve kuruluşları
olmadığı anlaşılmaktır.
Öte yandan, Teknik Şartname’de işçilerle ilgili tüm sorumluluğun yükleniciye ait
olduğu belirtilmekle birlikte söz konusu hususta asıl işveren olan ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarının alt işveren olan yükleniciler ile birlikte sorumlu olduğunun açık olduğu, ancak
ihale konusu iş süresince kaç personelin iş sözleşmesinin kıdem veya ihbar tazminatı
ödenmesini gerektirecek şekilde sona ereceğinin idare tarafından da net olarak
belirlenemeyeceği, bu bağlamda hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı, anılan
belirsizliğin bu tür hizmet alımlarının tümü için geçerli olduğu hususları bir arada
değerlendirildiğinde, çalıştırılacak personele ilişkin olarak ihale dokümanında yer alan
düzenlemenin hukuka aykırı olmadığı, ayrıca isteklilerin tekliflerini hazırlamasına da engel
teşkil etmediği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
11) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 115’inci maddesinde “Ekmekler tek kişilik poşetlenmiş ekmek
(Roll ekmek 50 gr.) olarak masalara servis veya ekmek noktalarından self servis yapılacaktır.
Üzerlerinde markası içeriği, üretim tarihi ve son tüketim tarihinin belli olması gerekmektedir.
İstenildiğinde normal ekmek, kepekli ekmek, tam buğday ekmeği tuzsuz ekmek vb. çeşitlerinin
getirilmesi sağlanacaktır. Bu hizmetin takibini şef garson yapacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Aynı Şartname’de yer alan “Yemekler ve Yemeklerde Kullanılacak Malzeme
Miktarları” başlıklı tablonun sonunda “Her öğün (100 gr) olmak üzere, kişi başına 2 (iki) adet
rulo ekmek olarak hesaplanmıştır.” ibaresine yer verildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından öğünlerde verilecek normal, kepekli, tam buğday veya
tuzsuz ekmek çeşitlerinden hangisinin ne kadar sayıda verileceğine ilişkin belirsizlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
bulunması nedeniyle maliyetin doğru hesaplanamadığı iddia edilmekte ise de; ihale
kapsamında verilecek toplam öğün sayısının birim fiyat teklif cetvelinde düzenlendiği, Teknik
Şartname’de her öğünde kişi başı iki adet rulo ekmek verileceğine ilişkin ibarelere yer
verildiği, bahse konu ekmek çeşitlerinin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında talep olması
halinde getirileceğinin Teknik Şartname’de açık olarak düzenlendiği, hangi ekmek çeşidinin
daha fazla tüketileceğinin bu aşamada idare tarafından öngörülmesinin mümkün olmadığı,
ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması gereken istekliler tarafından
ihale dokümanında yer verilen düzenlemelere uygun olarak maliyet hesabı yapılmasının
mümkün olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
12) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 148’inci maddesinde “Özel günlerde öğrenci sayısına göre
idarenin belirlediği menüde çeşit artırılarak özel yemek çıkartılabilecektir. (Milli Bayramlar,
Dini Bayramlar, Yılbaşı, Açılış Töreni, 10 Nisan, Mezuniyet Töreni vs.) (Örnek Menü: Süzme
Mercimek Çorba, Et Kavurma- GRN (salata) Şehriyeli Pirinç Pilavı, Revani ve Ayran)”
düzenlemesi yer almaktadır.
Ayrıca anılan Şartname’de yemeklerde kullanılacak çiğ girdi miktarları ile örnek
menülere yer verildiği görülmüştür.
Teknik Şartname’de, ihale konusu iş kapsamında talep edilen yemeklerin listesine, çiğ
girdi miktarlarına ve menülere yer verildiği, başvuruya konu maddede özel gün menüsü
olarak düzenlenen örnek menüde yer alan yemek çeşitleri ile çiğ girdi miktarlarının da anılan
Şartname düzenlemeleri kapsamında yer aldığı, söz konusu düzenlemeden özel günlerde
çıkarılması talep edilebilecek yemeklerin diğer günlerdeki yemeklerden farkları bulunmadığı
yalnızca daha fazla sayıda çeşit içerebileceği anlaşıldığından bahse konu düzenlemenin
tekliflerin hazırlanmasına engel teşkil etmediği gibi sözleşmenin uygulanması aşamasında da
uyuşmazlığa mahal vermeyeceği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
13) Başvuru sahibinin 14’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 159’uncu maddesinde “Kırmızı et idarenin isteğine göre dana
veya (erkek) koyun eti olacaktır. Etlerin lifleri çok ince ve kesik yüzleri kadife görünümünde
olacaktır. Etlerin rengi pembe ve kırmızı arasında olacaktır. Etler dondurulmuş olmayacaktır.
Etler hiçbiri hastalık belirtisi olmayacaktır. Yağ oranı %10 dan fazla olmamalıdır. Dana eti
gövde yarım (1/2) veya çeyrek (1/4) gövde parçaları halinde olacaktır. Dana kesip
yüzüldükten ve 0-1 °C soğuk depolarda en az 24 saat dinlendikten sonra piyasaya sürülen
birinci maddede belirtilen şekilde dana eti olacaktır. Veteriner kontrollü damgası
bulunmalıdır. Kıvamı sert olmayacaktır. Etler yumuşamamış, nemli, küflü ve ekşimsi kokulu,
yapışkan parlak kırmızı veya kahverengi olmayacaktır. Etler koruyucu kılıflardan asılı şekilde
temiz ortamda getirilmelidir.) Et taze kokusuz, temiz, az yağlı, veteriner kontrol damgalı, Türk
Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliğine uygun olacaktır. Bütün gıda maddelerinin nakil
temiz kaplarda ve vasıtalarda (dış tesirlere karşı muhafazalı ve örtülü, toz, yağmur gibi
etkenlerden korunacak şekilde) yapılacaktır. Etler tükenene kadar kapalı yerde muhafaza
edilecek, belirtilen özellikleri taşımayan et kullanılmayacaktır. (Kıyma, kullanımına yakın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
kurumda hazırlanacaktır.) Etler; Tarım ve Orman Bakanlığı izniyle kurulmuş veya bakanlıkça
onaylanmış mezbaha veya kombinalarda veteriner hekim kontrolünden geçmiş olacaktır.
Yüklenici etin frigorifik araçlarla taşındığına dair kamyonların plakaları bildirilecektir.
Menşei itibariyle ithal et kullanılmayacaktır. Etler tüketilene kadar kapalı yerde muhafaza
edilecek, belirtilen özellikleri taşımayan et kullanılmayacaktır.
159.1 Kırmızı Et:
Etli yemekler dana etinden veya (erkek) koyun, tas kebap veya kıymalı yemekler ise
erkek dana etinden yapılacaktır. Et veya kıyma taze, kokusuz, temiz en fazla %10 yağlı
veteriner kontrol damgalı Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliğine uygun olacaktır.
Koyun eti tam gövde halinde İdareye gelecek ve kuyruksuz olacaktır.
Erkek Dana eti but ve kollar halinde gövde parçaları olarak idareye gelecek ve burada
yüklenici tarafından kemiklerinden ayrılacaktır. Yemeklerde kemiksiz olarak kullanılacaktır.
Bütün gıda maddelerinin nakli temiz kaplarda ve vasıtalarda (Dış tesirlere karşı muhafazalı
ve örtülü, toz, yağmur gibi etkenlerden korunacak şekilde) yapılacaktır.
Etler tüketilene kadar kapalı yerlerde muhafaza edilecek belirtilen özellikleri taşımayan et ve
kıyma kullanılmayacaktır.
159.2 Dana Eti:
Gövde etlerde baş deri harap (tarsal) ve diz eklemlerinin altındaki ayak kısımları
solunum ve sindirim organları kalp ve dalak iç ve göz yağları ile sidik kesesi ve kordonu dış
ve iç döllenme organları ve bağlantı noktasından itibaren kuyruk (yağlı kuyruklarda)
bulunmayacaktır. Böbrek, böbrek çevresindeki yağlarda kabul edilmeyecektir. 5996 sayılı
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa göre kesilmiş, muayene edilmiş ve
buradaki şartlara uygun damgalanmış olacaktır. Veteriner kontrol raporlu (raporun aslı
olacak) teslim edilecektir. Etler kesilmiş yüzüldükten sonra 0-1 °C soğuk hava deposunda en
az 24 saat dinlendirilip ve % 3 oranında firesi verildikten sonra etler soğukluğunu muhafaza
edecek soğuk hava tertibatlı frigorifik araçlarla kuruma ulaştırılacaktır. Etler tekniğine göre
taze ve kemiksiz olarak verilecektir. Donmuş ve İthal malı etler kabul edilmeyecektir. Etler
yumuşamış nemli küflü ve ekşimsi kokulu yapışkan ve parlak kırmızı kahverengimsi sulu
jelâtinsi yumuşak ve kıkırdaklı kaslı damarlarda küçük kan pıhtıları olmamalıdır. Yemek
listesinin durumuna göre but ağırlıklı et istenebilir. Etlerde hiçbir hastalık belirtisi
bulunmayacaktır. Veteriner kontrol raporu ve mühürü bulunacaktır. Etler şeffaf kapalı poşet
veya filelerde (kemikli olarak) kuruma getirilecek ve kurumumuz soğuk hava deposuna
yüklenici tarafından nakledileceklerdir. Danaların kesim yaşı maksimum 3 (üç) yaş olacaktır.
Siparişler 1 gün önceden verilir etler ertesi gün kuruma en geç 10.00 da teslim edilir. Geriye
çevrilen etler aynı gün saat 13.00 a kadar gelmelidir. Gelen kaburga ve butlar aynı hayvana
ait olacaktır Etin yağ oranı % 10 unu geçmeyecektir.
159.3 Et ile ilgili özellikler:
- Sokum geniş ve dolgundur
- Butlar dolgun ve yuvarlaktır.
- But profili dış bükeydir.
- Antrikot kabarık yoğun ve dolgundur.
- Omuz kabarık ve dolgundur.
159.4 Kalite ile ilgili özellikler:
-Et lifleri ince, kesik yüzeylerinde sık ufak taneler halinde ve kasların arasında hafif
yağ zerreleri olacaktır.
-Kesik yüzeyi kadife görünüşlüdür.
-Etin kıvamı sıkı ve elastiki ( Soğutulmuşlarda sıkı)
-Etin rengi ortama göre açık pembeden kırmızıya kadar olacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
159.5 Koyun Eti:
Gövde etlerde baş deri harap (tarsa) ve diz eklemlerinin altındaki kısımları solunum
ve sindirim organları kalp ve dalak iç yağları, organları ve bağlantı noktasından itibaren
kuyruk (yağlı kuyruklarda) bulunmaz. Koyun erkek 1-3 yaş arası olacak kuyruksuz ve
sakatatsız olarak teslim edilecektir Gövde ağırlığı 14+3 kg olacaktır.” düzenlemesi yer
almaktadır.
Aynı Şartname’de yer alan Yemekler ve Yemeklerde Kullanılacak Malzeme
Miktarları listesinin sonunda “Gramaj listesindeki malzemeler çiğ malzeme miktarıdır. Verilen
et gramajları kemiksiz dana eti olarak kabul edilecektir.” ibaresine yer verildiği görülmüştür.
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemelerinden yemek listelerinde yer
verilen çiğ girdi miktarları kısmındaki et gramajlarının kemiksiz dana eti olarak kabul
edilmesi gerektiği, etli yemeklerde yemeğin türüne göre dana eti veya koyun etinin
kullanılabileceği, tas kebap veya kıymalı yemeklerde dana etinin kullanılmasının istendiği,
koyun etinin tam gövde halinde ve kuyruksuz olarak; dana etinin but ve kollar halinde gövde
parçaları olarak idareye getirilmesi gerektiği, yemeklerde etin kemiksiz olarak kullanılacağı
anlaşılmaktadır.
Ayrıca gerek dana eti gerekse koyun etinin sahip olması beklenen niteliklerin anılan
Şartname’de ayrıntılı olarak düzenlendiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından etin karkas olarak mı, but ağırlıklı olarak mı alınacağının ve
öğünlerde kullanılacak “Dana Eti” içeriklerinin net bir şekilde belirtilmemesinin maliyet
hesaplamasına ve aşırı düşük teklif açıklamasına engel teşkil edeceği iddia edilmekle birlikte
yukarıda yer verildiği üzere Teknik Şartname’de söz konusu hususlara yönelik
düzenlemelerin yer aldığı ve bu düzenlemeler doğrultusunda maliyet hesaplamasının
yapılabileceği, ayrıca aşırı düşük teklif açıklamasına engel bir hususun da bulunmadığı
değerlendirilerek söz konusu iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
14) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin 163.3’üncü maddesinde “Reçel(Çilek, Kayısı, Vişne 30 Gr.): 30
gramlık ambalajda olacaktır. Reçel çeşitlerinde meyve oranı en az % 35 olmalıdır. Reçelde
kullanılan şeker Türk Gıda Kodeksi Şeker Tebliğine uygun şekerlerden olacaktır. Türk Gıda
Kodeksi Reçel, Jöle, Marmelat ve Tatlandırılmış Kestane Püresi Tebliğine uygun olacaktır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan Şartname’de yer alan Kahvaltılık Malzeme Listesi’nde reçelin 2 adet 20 gram
verileceği düzenlenmiştir.
Kahvaltılarda verilmesi öngörülen “reçel” ürünü için Teknik Şartname’de “30 gramlık
ambalajlı” ve “2 adet 20 gram” olmak üzere iki farklı düzenleme yer aldığı, bununla birlikte
istekliler tarafından söz konusu ürün çeşitlerinden kendileri için en uygun çözümün
belirlenmesi suretiyle maliyet hesaplanmasının mümkün olduğu, idare tarafından şikâyet
başvurusuna verilen cevapta da 30 gramlık reçel bulunamaması durumu için isteklilere
seçenek sunulduğunun belirtildiği, dolayısıyla sözleşmenin yürütülmesi aşamasında da farklı
gramajlı ürünlerin sunulması noktasında uyuşmazlık yaşanmayacağı anlaşıldığından iddianın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/002
: 29
: 10.01.2024
: 2024/UH.I-72
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.