Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
/
2024/858595-Araç Kiralama Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2024/858595
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Araç Kiralama Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/858595 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
tarafından 05.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmet
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Halil Çalık’ın 30.07.2024 tarihinde yaptığı şikâyet
başvurusunun, idarenin 31.07.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince
12.08.2024 tarih ve 156627 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 12.08.2024 tarihli dilekçe ile
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/901 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın 14.2’nci maddesinde yer alan fiyat farkı tablosu
incelendiğinde bahse konu işin ağırlıklı olarak araç/iş makinesi kullanılarak yapıldığı da
dikkate alınacak olursa fiyat farkı katsayılarının özellikle c: makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin ağırlık oranı katsayısının “0” olarak belirlenmesinin hatalı olduğu, söz
konusu hususun zeyilname ile düzeltilmesi gerektiği,
2) İhalenin 1’inci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Kiralık Araçlarında Aranan
Ortak Özellikler” başlığı altında 9’uncu maddesinde “Yüklenici, sözleşmeden önce
KMBB’den içeriğini her zaman için temin edebileceği Tedarikçi Gizlilik Sözleşmesi’ni
imzalamak zorundadır.” düzenlemesinin bulunduğu, ancak bahse konu belgenin sözleşme
öncesi sunulması/imzalanması zorunlu belgeler arasında yer almaması nedeniyle bu
düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu,
3) İhalenin 1’inci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Sigorta” başlığı altında 4’üncü
maddesinde “Araçlar genişletilmiş kaskolu olup ferdi kaza sigortası teminatı sürücü ve
yolcular için en az 50.000 (elli bin) TL olacaktır. Zorunlu mali sorumluluk teminatları ise,
ilgili resmi mercilerce açıklanan ve Resmi Gazetede yayınlanan miktar ve oranlardan az
olmayacak ve indirim yapılmayacak olup, her yıl Resmi Makamlar tarafından belirlenen
oranda arttırılacaktır. Tüm teminatlar (hırsızlık dahil) % 100 sigorta esasına göre verilecek
olup hiçbir teminatta, hiçbir muafiyet, koasürans, amortisman kesintisi vs. uygulanmayacaktır
(Poliçe kapsamına yangın, çalınma veya çalınmaya teşebbüs, çarpma veya çarpılma, terör,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
sel, su baskını, deprem, sigara yangını, yetkili olmayanlarca aracın çekilmesi, ferdi kaza ve
ferdi kaza deprem teminatı, hukuksal yardım, yardım hizmet paketi, grev, lokavt ve halk
hareketleri, enflasyon koruma dahil olacaktır.).” düzenlemesinin, 6’ncı maddesinde “Yapılan
herhangi bir kaza neticesinde mahkemelerce yukarıda belirtilen teminatların üzerinde karar
verildiğinde farkı yüklenici karşılayacaktır. Araç şoförünün alkol veya uyuşturucu madde
kullandığı ispat edilen durumlar haricinde aracın herhangi bir trafik kazasına uğraması
durumunda doğabilecek her türlü maddi ve manevi zarar, ziyan ve tazminatlar yükleniciye
aittir. İdarece herhangi bir ücret ödenmeyeceği gibi üçüncü şahıslara karşı da hukuken
Yüklenici muhatap olacaktır.” düzenlemesinin ve 11’inci maddesinde ise “Araçtaki şoför ve
yolcuların yaralanma veya ölümü halinde ödenecek tazminat miktarları kasko sigortasında
belirtilecektir. Kasko sigortası çok kullanıcıyı ve her türlü zarar ve ziyanı kapsayacak şekilde
(kullanıcının alkollü olması durumu hariç) yapılacak, (Servis periyodik bakımı, normal
bakım, tamir, onarım, parça değişimi, yetkisiz kullanım, gasp, kayıp, çalıntı, sel baskını, doğal
afet, terör, muayene, kaza, arıza vb. gibi dâhil olmak üzere ) kaza-hasar vb. durumlarda
KMBB den veya kullanıcıdan oluşabilecek zarar ve ziyanı (kullanıcının alkollü olması
durumu hariç) yüklenici karşılayacaktır.” düzenlemesinin bulunduğu, bu düzenlemelerden
yüklenici tarafından yapılacak sigorta kapsamının tam kasko şeklinde çok kullanıcılı ve her
türlü zarar ve ziyanı, alkollü olunmaması kaydıyla sürücü hatasından kaynaklanan zararlarda
dahil olmak üzere kapsayacak şekilde yaptırılacağı, üçüncü kişilerin açacağı dava ve zarar-
ziyan taleplerinin yükleniciye ait olduğunun bildirildiği, bu düzenleme ile Hizmet İşleri Genel
Şartnamesi’nin genel hükümlerinin kapsamının dışına çıkıldığı, idarenin personelinin
kusurundan doğacak zararların da yüklenicinin sorumluluğu kapsamına alındığı, ihalede
şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceği ve idare personelinin araçları kullanacağı
dikkate alındığında bahse konu düzenlemelerin mevzuata aykırı olduğu,
4) İhale konusu işte çalışacak araç ve iş makinelerinin model yıllarına ilişkin yüksek
model ve belli bir km’nin üzerinde olmama şartı ile rekabet ilkesinin kısıtlandığı, bu durumun
ihalede daha yeni araçların kiralanmasını/satın alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif
maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, ilgili düzenlemenin Cumhurbaşkanlığı’nın 2024/7
sayılı ve Tasarruf Tedbirleri Konulu Genelgesi’nde yer alan maliyetleri düşürme amaçlı
hedeflere de aykırı olduğu, zeyilname yapılarak daha geniş model yılı aralığı ile ihaleye
çıkılması ve yaklaşık maliyetin de düşürülmesi gerektiği,
5) İhalesi yapılacak olan işin 1’inci kısmına ilişkin Teknik Şartnamesi’nin “Kısım
Kapsamındaki Araçların Sayıları” başlıklı maddesinde “Çift kabin kamyonet (Pikap) (4x4
çekiş sistemli) (dizel) için “…ayrı ayrı olmak üzere: 1 adedi çeki demirli ve tenteli olacak, 2
adedi kapalı bölmeli (kabinli, araç ruhsatına işlenecek ),3 adedi tenteli olacaktır (Taşınan
yedek parça, alet ve ekipmanları dış etkenlerden koruma amaçlı ), en az 5 tanesi otomatik
vites olacaktır, 1 tanesinin ruhsatında “hususi” yazacaktır.” düzenlemesinin bulunduğu, arazi
taşıtı (binek) (4x4 çekiş sistemli) (dizel) araç için ise“…2 adedinde tepe lambası, ses yayın
cihazı, zabıta araç logo işaretleri olacaktır. En az 20 tanesi otomatik vites olacaktır.”
düzenlemesinin bulunduğu, anılan araçların bir kısmının otomatik vites, bir kısmının manuel
vites olarak istenilmesine ve bu araçların fiyatları vs. farklı olmasına rağmen birim fiyat teklif
cetvelinde tüm araçlar için tek kalem satır açılmasının maliyet çalışması yapmayı ve sağlıklı
teklif fiyatı oluşturmayı ve ayrıca teklif aşamasında istekliler arasındaki fırsat eşitliğini
engeller mahiyette olduğu, diğer yandan iş artışı/iş eksilişi, aşırı düşük teklif sorgulaması ile
hakediş aşamasında da telafisi güç sorunlara neden olacağından dolayı mevzuata aykırı
olduğu iddialarına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı
8’inci maddesinde “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri
tespite Kamu İhale Kurumunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan
sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “… İdari şartnamede
ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
…
s) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı
ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği.” hükmü,
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo AYo Yo Go Mo
AYn
Yn
Gn
Mn
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
ı) So: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda
geçerli fiyatı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
i) Sn: Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan ve sözleşmeye göre hizmetin
gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli fiyatı,
j) Eo: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
ihale tarihinin içinde bulunduğu ayda geçerli ortalama fiyatı,
k) En: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı
Tüketici Fiyatları Endeksleri-Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan ve
sözleşmeye göre hizmetin gerçekleştirilmesi gereken ayda geçerli ortalama fiyatı,
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya
birkaçını,
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
(6) Elektronik haberleşme hizmeti alımı ihalelerinde kullanılacak olan Eo ve En
fiyatlarına ilişkin olarak, her bir hizmet iş kalemi için ayrı ayrı olmak üzere, Türkiye İstatistik
Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksleri-
Madde Sepeti ve Ortalama Fiyatlar Tablosunda yer alan;
a) Telefon Görüşme Ücreti (Şehiriçi),
b) Telefon Kart Ücreti,
c) Cep Telefonu Görüşme Ücreti,
ç) İnternet Ücreti,
d) Telefon Görüşme Ücreti (Şehirlerarası),
e) Telefon Görüşme Ücreti (Milletlerarası),
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
f) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit Hattan Cep Telefonuna),
g) Telefon Görüşme Ücreti (Sabit),
fiyatlarından alıma konu iş kalemindeki hizmet türüne uygun olanlar idarelerce
belirlenerek ihale dokümanında belirtilir.
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden fazla
endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks
Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “1) Bu Esaslara tabi
hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin
idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş
olması gerekir. Ancak, sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan bu hizmet alımı ihalelerinde
fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur. Sözleşmelerde yer
alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik
yapılamaz.” açıklaması,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.
81.2. 81.1’inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması
öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını
gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde ve tüm
katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında
gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki
ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık
oranı katsayıları belirlenir. Asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm girdilerin malzeme
veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı (b3,1 b3,2, …,
b3,n) kapsamında olduğu kabul edilir.
Örneğin, malzeme dahil yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat
farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2), nakliye varsa bu
kapsamda kullanılan akaryakıt (b1) ve yemek yapımında kullanılan ana girdiler (yemek
malzemeleri, kumanya vb. b3,1) asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak
belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3,2)
kapsamında olduğu kabul edilir.
Malzeme hariç yemek hazırlama ve dağıtımı hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı
hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde, işçilik (a1 ve/veya a2) ve nakliye varsa bu kapsamda
kullanılan akaryakıt (b1) girdilerinin her biri asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak
belirlenmeyen makine ve ekipman ile enerji gibi diğer tali girdilerin tamamının (b3)
kapsamında olduğu kabul edilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı
şoför/operatör çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2), araç/iş makinelerinin yaşına ve
işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur
olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin
tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.
Personel taşıma hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför
çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2), akaryakıt (idare tarafından karşılanmaması
halinde b1), araçların yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur
olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve
sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.
Yazılım veya bilgi yönetim sistemi hizmeti alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı
işçilik (a1 ve/veya a2), varsa donanım dahil makine ve ekipmanın amortisman (c) girdileri
asli unsur olarak belirlenir ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, sigorta ve
enerji gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
Tüm Kısımlar için:
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranı)
0
a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranı)
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)
0
0
0
b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranı)
Endeks tablosunun
"Genel" sütunundaki
sayı
Go,
Gn
b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranı)
1
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
c (Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık
oranı)
0
Fiyat Farkı Açıklamaları
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar çerçevesinde fiyat farkı verilecektir.” düzenlemesi
bulunmaktadır.
Aynı düzenlemeye Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yer verilmiştir.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.09.2024; işi bitirme tarihi 30.08.2027
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dâhildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
İlgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım, sigorta, vergi, resim, harçlar, teknik
şartnamede nitelik ve nicelikleri belirtilen tüm giderler, zorunlu sigorta giderleri, kasko, araç
muayene giderleri, motorlu taşıtlar vergisi giderleri (MTV), lastik giderleri, bakım-onarım
giderleri, adblue giderleri, araç takip sistemi giderleri teklif fiyatına dâhil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhaleye ilişkin birim fiyat teklif cetvelinin aşağıdaki şekilde düzenlendiği
belirlenmiştir.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıt numarası: 2024/858595
1. Kısım (Araç Kiralama Hizmet Alımı)
A
B
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Sıra
No
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Tutarı
Çift Kabin Kamyonet (Pikap) (4x4 gün
Çekiş Sistemi)
32.820,000
2
3
4
Arazi Taşıtı (Binek) (4x4 çekiş sistemli)
Açık Kasa Kamyonet (5+1 Kişilik)
Açık Kasa Kamyonet (5+1 Kişilik) gün
(Arka Çift Teker)
gün
gün
60.170,000
36.102,000
1.094,000
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
5
Kapalı Kasa Yarı Camlı Kamyonet (5+1 gün
Kişilik)
4.376,000
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
2. Kısım (Araç Kiralama Hizmet Alımı)
A
B
Sıra
Teklif Edilen
Birim Fiyat
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
No
Birimi
Miktarı
Tutarı
1
2
3
Minibüs (8+1 Kişilik)
Minibüs (16+1 Kişilik)
Minibüs (27+1 Kişilik)
gün
gün
gün
2.188,000
29.538,000
1.094,000
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
3. Kısım (Araç Kiralama Hizmet Alımı)
A
B
Sıra
No
Teklif Edilen
Birim Fiyat
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Tutarı
1
2
Binek Otomobil 1 (Sedan) (Motor hacmi gün
1500 cc ye kadar)
Binek Otomobil 2 (Sedan) (Motor hacmi gün
1600 cc ye kadar)
21.880,000
10.940,000
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
4. Kısım (Araç Kiralama Hizmet Alımı)
A
B
Sıra
No
1
Teklif Edilen
Birim Fiyat
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması Birimi
Miktarı
Tutarı
Tenteli Kamyonet Çadır Aracı (5+1
kişilik)
gün
12.034,000
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Kahramanmaraş
Büyükşehir Belediyesi il sınırları dahilinde bulunan yerler ve gerektiğinde il dışında
kullanmak üzere 36 ay süreli akaryakıt giderleri idareye ait olmak üzere, 194 adet muhtelif
tür ve miktarda sürücüsüz araç kiralama hizmet alım işi olduğu, ihalenin 05.08.2024 tarihinde
elektronik ortamda teklif birim fiyat alınmak suretiyle gerçekleştirildiği, ihalenin kısmi teklife
açık olduğu ve 4 kısımdan oluştuğu, ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirme
neticesinde 06.08.2024 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararı ile ihalenin birinci, ikinci ve
dördüncü kısmının Mehteroğlu Taş. Turizm İnş. Tem. İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde,
üçüncü kısmının ise Bölük Eminiler Pa. Ak. Ta Ot. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. üzerinde
bırakıldığı tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden fiyat farkının 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak
hesaplanması gerektiği, a1 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranını, a2 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını, b1 katsayısının, akaryakıtın ağırlık oranını, b2
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
katsayısının, diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını, b3 katsayısının, malzeme veya
diğer hizmetlerin ağırlık oranını ve c katsayısının ise makine ve ekipmanın amortismanına
ilişkin ağırlık oranını ifade ettiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için
söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat
farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği ve sözleşme süresi 365 takvim gününü
aşan bu hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer
verilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.
İhale konusu işin belediye hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla 36 ay süreli akaryakıt
giderleri idareye ait olmak üzere, 194 adet muhtelif tür ve miktarda sürücüsüz araç kiralama
hizmet alım işi olduğu anlaşılmıştır. İhalenin her kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin ilgili
maddelerinde kiralanacak araçların özelliklerine yer verildiği görülmüştür.
İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde b3 (malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık
oranı) katsayının 1 olarak belirlendiği c (makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık
oranı) katsayısının ise 0 olarak belirlendiği tespit edilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliği’nin
18/05/2024 tarihli ve 32550 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 15.06.2024 tarihi
itibarıyla yürürlüğe giren “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesine ek
madde olarak konulan 81.2’nci maddesinde, 81.1’inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla,
fiyat farkı hesaplanması öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılan tüm girdilere
ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere
uygun biçimde ve tüm katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve
ihale dokümanında gösterilmesi gerektiği, bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık
maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli unsurlar ile bunlara
ilişkin ağırlık oranı katsayıları belirleneceği, asli unsur olarak belirlenmeyen diğer tüm
girdilerin malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b3 katsayısı/alt katsayısı
(b3,1 b3,2, …, b3,n) kapsamında olduğu kabul edileceği ifade edildikten sonra örnekleme
yoluyla hangi hizmet alımı ihalelerinde hangi girdilere ilişkin katsayıların belirlenmesi
gerektiği belirtilmiştir. Anılan Tebliğ’in aktarılan maddesinde araç/iş makinesi kiralama
hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför/operatör çalıştırılması halinde
işçilik (a1 ve/veya a2), araç/iş makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman
(c) girdileri asli unsur olarak belirleneceği ve asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım,
yedek parça, kasko ve sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul
edileceği ifade edilmiştir.
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale
Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a göre fiyat farkı
uygulanacak ihalelerin ihale dokümanında bu hususa ilişkin düzenlemeye yer verilmesi ve
fiyat farkı hesabında anılan Esaslar’ın 5’inci maddesinde yer alan formülün kullanılması
gerektiği, idare tarafından İdari Şartname’nin 46’ncı maddesindeki tabloda fiyat farkı
hesabında uygulanacak katsayı ve endekslere yer verildiği belirlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 18/05/2024 tarihli ve 32550 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan ve 15.06.2024 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren “Hizmet alımlarında fiyat farkı”
başlıklı 81’inci maddesine ek madde olarak konulan 81.2’nci maddesine göre araç/iş makinesi
kiralama hizmet alımı ihalelerinde kısmi ve/veya tam zamanlı şoför/operatör çalıştırılması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
halinde işçilik (a1 ve/veya a2) (şikâyete konu ihalede şoför idare tarafından sağlanacaktır),
araç/iş makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri asli unsur
olarak belirleneceği, asli unsur olarak belirlenmeyen bakım onarım, yedek parça, kasko ve
sigorta gibi tali girdilerin tamamının (b3) kapsamında olduğu kabul edileceği belirtildiğinden,
idarece söz konusu ihalede asli unsur olan amortisman girdisi katsayısı olan c katsayının sıfır
olarak belirlenmesinin mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının
uygun olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu
ana hatlarıyla kişisel veri olarak
tanımlanan verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uymaları gereken
kuralları başta özel hayatın gizliliği olmak üzere temel hak ve özgürlükler çerçevesinde
düzenleyen bir Kanun’dur.
Anılan Kanun’un işlenmesine ait detaylı düzenlemelere yer verdiği kişisel
veri; kimliği belirli ya da belirlenebilir her türlü veri olarak tanımlanır. Bu doğrultuda
Kanun’un 5’inci maddesinde düzenlendiği üzere adı, soyadı, vergi numarası, vatandaşlık
kimlik numarası, adres, fotoğraf, video ve benzeri veriler kişisel nitelikli veridir ve bunların
işlenmesi ancak ilgilinin açık rızası ile mümkündür.
Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nun 6’ncı maddesinde özel nitelikli kişisel veriler
sayılmıştır. Bu veriler; kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini,
mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, kişilerin
sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyetleri ve haklarındaki güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri
ile biyometrik ve genetik verileri olarak tanımlanmış olup, özel nitelikli kişisel veri
kapsamına alınarak işbu verilerin ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaklanmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “…(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar
veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya
idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.”
hükmü,
İhalenin birinci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Kiralık Araçlarında Aranan
Ortak Özellikler” başlığı altında 9’uncu maddede “Yüklenici, sözleşmeden önce KMBB’den
(Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi) içeriğini her zaman için temin edebileceği Tedarikçi
Gizlilik Sözleşmesi’ni imzalamak zorundadır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Aynı düzenlemeye ihalenin diğer 3 kısmı için hazırlanan Teknik Şartname’de de yer
verilmiştir.
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinde yüklenicinin sözleşmeden önce
KMBB’den (Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi) içeriğini her zaman için temin
edebileceği Tedarikçi Gizlilik Sözleşmesi’ni imzalamak zorunda olduğu düzenlenmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Yapılan tespitler neticesinde Teknik Şartname’de yüklenicinin sözleşme
imzalanmadan önce idareden içeriği belirli bir formatta olan ve Kişisel Verileri Koruma
Kanunu’nu gereği olarak istenilen belgenin imzalanarak idareye verilmesi gerektiği yönünde
yapılan düzenlemenin mevzuata aykırı olmadığı, zira her yüklenicinin araç hizmetinden
yararlanan kullanıcıların şahsına ilişkin kişisel verilerinin anılan Kanun gereği ilgilinin açık
rızası olmaksızın işlenmesinin yasak olduğu belirlenmiştir.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanun’a göre düzenlenecek sözleşmelerde, ihale dokümanında yer alan
şartlara aykırı hükümlere yer verilemez.
Bu Kanun’da belirtilen haller dışında sözleşme hükümlerinde değişiklik yapılamaz ve
ek sözleşme düzenlenemez.
Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme hükümlerinin
uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve sözleşme
hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükümleri bulunmaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine
kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin
korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir.
Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi
gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden
sigorta ettirilmelidir.
Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama
tarihinin yıl dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.
Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme
kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar
tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.
Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle
sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.
Sigorta yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip
etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz
önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye
ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait
olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez.” hükmü,
Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Tip İdari
Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1.
Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi,
resim ve harç giderleri teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesi,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve
sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve iş yerlerinin korunmasına ilişkin
sorumluluk Genel Şartnamenin 19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dâhilinde yükleniciye
aittir.
21.2.Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1……………………………………………………………………………” düzenlemesi
yer almaktadır.
Aynı Tip Sözleşme maddesine ait 34 ve 35’inci dipnotlarda ise “34. İşin ve/veya iş
yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun da yükleniciye
ait olduğu hususu burada belirtilecektir.
35. 21.1. maddesinde işin ve/veya iş yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılacağı
belirtilmişse, işin nitelik ve özelliğine göre, sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri
tereddüde yer bırakmayacak şekilde burada belirtilecektir. İdare tarafından 21.1. maddesinde
işin ve/veya iş yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme
yapılmaması halinde ise 21.2.1. maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.
açıklamalarına yer verilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve iş yerlerinin korunması ve
sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19’uncu maddesi ile
tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21’inci
maddesinde yer almaktadır.
76.1.1 Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19’uncu maddesinde “İş yerinde, işin
başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine
ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu,
hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat
limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtileceği” hükme bağlanmıştır.
76.1.2 Tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesinde
“Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek…sigorta…teklif
fiyatına dâhildir.” ifadesine yer verilmiştir.
…
76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken sigorta
giderleri, tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” maddesi kapsamında
teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya iş yerlerinin sigortalanmasının
ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve
limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/iş yerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/veya iş
yerlerinin
sigortalanmasının
istenmediği
kabul
edilmek
suretiyle
teklifler
değerlendirilecektir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“Teklif fiyata dahil olan giderler
25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım,
sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
İlgili mevzuat gereğince yapılacak olan ulaşım, sigorta, vergi, resim, harçlar, teknik
şartnamede nitelik ve nicelikleri belirtilen tüm giderler, zorunlu sigorta giderleri, kasko, araç
muayene giderleri, motorlu taşıtlar vergisi giderleri (MTV), lastik giderleri, bakım-onarım
giderleri, adblue giderleri, araç takip sistemi giderleri teklif fiyatına dâhil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci
maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin
19’uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhalenin 1’inci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Sigorta” başlığı altında 4’üncü
maddesinde “Araçlar genişletilmiş kaskolu olup ferdi kaza sigortası teminatı sürücü ve
yolcular için en az 50.000 (elli bin) TL olacaktır. Zorunlu mali sorumluluk teminatları ise,
ilgili resmi mercilerce açıklanan ve Resmi Gazetede yayınlanan miktar ve oranlardan az
olmayacak ve indirim yapılmayacak olup, her yıl Resmi Makamlar tarafından belirlenen
oranda arttırılacaktır. Tüm teminatlar (hırsızlık dahil) % 100 sigorta esasına göre verilecek
olup hiçbir teminatta, hiçbir muafiyet, koasürans, amortisman kesintisi vs. uygulanmayacaktır
(Poliçe kapsamına yangın, çalınma veya çalınmaya teşebbüs, çarpma veya çarpılma, terör,
sel, su baskını, deprem, sigara yangını, yetkili olmayanlarca aracın çekilmesi, ferdi kaza ve
ferdi kaza deprem teminatı, hukuksal yardım, yardım hizmet paketi, grev, lokavt ve halk
hareketleri, enflasyon koruma dahil olacaktır.)” (Aynı düzenlemeye ihalenin diğer kısımlarına
ilişkin Teknik Şartnamelerde de yer verilmiştir) düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin 6’ncı maddesinde “Yapılan herhangi bir kaza neticesinde
mahkemelerce yukarıda belirtilen teminatların üzerinde karar verildiğinde farkı yüklenici
karşılayacaktır. Araç şoförünün alkol veya uyuşturucu madde kullandığı ispat edilen
durumlar haricinde aracın herhangi bir trafik kazasına uğraması durumunda doğabilecek her
türlü maddi ve manevi zarar, ziyan ve tazminatlar yükleniciye aittir. İdarece herhangi bir ücret
ödenmeyeceği gibi üçüncü şahıslara karşı da hukuken yüklenici muhatap olacaktır.”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin 11’inci maddesinde “Araçtaki şoför ve yolcuların yaralanma
veya ölümü halinde ödenecek tazminat miktarları kasko sigortasında belirtilecektir. Kasko
sigortası çok kullanıcıyı ve her türlü zarar ve ziyanı kapsayacak şekilde (kullanıcının alkollü
olması durumu hariç) yapılacak, (Servis periyodik bakımı, normal bakım, tamir, onarım,
parça değişimi, yetkisiz kullanım, gasp, kayıp, çalıntı, sel baskını, doğal afet, terör, muayene,
kaza, arıza vb. gibi dâhil olmak üzere ) kaza-hasar vb. durumlarda KMBB den veya
kullanıcıdan oluşabilecek zarar ve ziyanı (kullanıcının alkollü olması durumu hariç) yüklenici
karşılayacaktır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat maddelerinden; hizmet alımı ihalelerinde, işin
başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar, iş yerinde her türlü araç, malzeme, ihzarat,
makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin/iş yerinin korunmasından yüklenicinin
sorumlu olduğu, ilgili mevzuatı gereğince yaptırılması gereken sigortalara ait giderlerin ise
İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan teklif fiyata dâhil giderler arasında sayılması
gerektiği, bu bağlamda iş ve/veya iş yerinin yüklenici tarafından korunması ve mevzuat
uyarınca zorunlu olan sigortaların da yüklenici tarafından yaptırılmasının mecburi olduğu,
idare tarafından bunların yanı sıra ayrıca iş ve/veya iş yerinin sigortalanmasının istenilmesi
durumunda ise, bu hususun Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde belirtilmesi ve
uygulanacak sigorta türü ile limitlerinin de aynı Tasarı’nın 21.2’nci maddesinde ifade
edilmesi gerektiği; sigorta türlerinin belirtilmediği hallerde, iş ve/veya iş yerinin
sigortalanmasının istenmediği kabulünün yapılacağı anlaşılmaktadır.
İhale konusu işin 01.09.2024-30.08.2027 tarihleri arasında toplam 36 ay süreli
akaryakıt giderleri idareye ait olmak üzere, 194 adet muhtelif tür ve miktarda sürücüsüz araç
kiralama hizmet alım işi olduğu, ihale konusu iş kapsamında kiralanacak araçlarının
tamamının idare personelince kullanılacağı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, yüklenicilerin işin görülmesi
esnasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek
suretiyle, idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağı belirli
kılınmış olup idarenin ise takip, gözetim ve denetim sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu bağlamda, her ne kadar yüklenicinin ilgili mevzuata göre alınması zorunlu olan
güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla yükümlü olduğu açık olsa da, şikâyete konu edilen
Teknik Şartname’nin 6 ve 11’inci maddesinde yer verilen düzenlemelerden yüklenici
tarafından yapılacak sigorta kapsamının çok kullanıcılı ve her türlü zarar ve ziyanı, (alkollü
olunmaması kaydıyla sürücü hatasından kaynaklanan zararlarda dahil) kapsayacak şekilde
yaptırılacağı, taşıtın sürücüsü ile yolcuların ve üçüncü şahısların yaralanma ve ölümü halinde
ödenecek tazminat miktarlarının yükleniciye ait olduğunun bildirildiği, bu düzenleme ile
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin genel hükümlerinin kapsamının dışına çıkıldığı, idarenin
personelinin kusurundan doğacak zararların da yüklenicinin sorumluluğu kapsamına alındığı,
ihalede şoförlerin yüklenici tarafından temin edilmeyeceği, idare personelinin araçları
kullanılacağı dikkate alındığında şikâyete konu düzenlemelerin 4735 sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 4’üncü maddesinde hüküm altına alınan eşit hak ve
yükümlülükler ilkesine aykırı olduğu ve isteklilerin sağlıklı teklif oluşturmasını engeller
nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci
maddesinde “İdareler, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla
sorumludur...” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.” hükmü,
17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan tasarruf tedbirlerine
ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde “Kamu kaynaklarının maksadına uygun
azami tasarruf prensiplerine riayet edilerek kullanılması her kamu kurum ve kuruluşu ile
görevlisi için bir görev ve aynı zamanda bir mecburiyettir.
Bu anlayışla; kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanması,
bürokratik işlemlerin azaltılması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli
kullanımına ilişkin olarak aşağıdaki tedbirlerin alınması gerekli görülmüştür.
Bu tedbirlerin uygulanması hassasiyetle takip edilecek, denetlenecek, raporlanacak ve
aykırı hareket edenler hakkında gerekli yaptırımlar uygulanacaktır.
…
GENEL İLKELER
Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile
doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname
ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım
ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir.
…
RESMÎ TAŞITLARIN EDİNİLMESİ VE KULLANILMASI
Kamu kurum ve kuruluşlarınca, 3 yıl süreyle her ne şekilde olursa olsun yeni taşıt
edinilmeyecektir. Ancak, savunma ve güvenlik hizmetleri için ihtiyaç duyulan taşıtlar ile
ambulans ve itfaiye araçları acil ve zorunlu hallerde edinilebilecektir. Mevcut taşıtlar ihtiyaç
analizleri ve tasarruf anlayışı çerçevesinde ivedilikle gözden geçirilecektir. Ekonomik ömrünü
tamamlamış taşıtlar tasfiye edilecek, ihtiyaç fazlası taşıtlar ise tasfiye edilmek ya da ihtiyacı
olan kurumlara devredilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilecektir. Kamu kurum
ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle kullanılan mevcut taşıtlar, sözleşme süresi sonunda
izin alınmadan yeniden kiralanmayacaktır.
…
Kamu kurum ve kuruluşlarının şoför ihtiyacı, kadrolu şoför veya hizmet alımı suretiyle
taşıt edinimi sözleşmelerine dayalı olarak karşılanmak yerine öncelikle 17/3/2006 tarihli ve
2006/10194 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Taşıtları Sürebilecek Kamu
Görevlilerinin Belirlenmesine İlişkin Esas ve Usuller çerçevesinde resmî görevi ifa etmek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
üzere taşıta ihtiyaç duyan kamu görevlilerinin görevlendirilmesi suretiyle karşılanacaktır.
Bu Genelge kapsamında edinimine izin verilen taşıtlar, kullanım süresi ve maliyet
analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle temin edilecektir. Hizmet aracı olarak
kullanılacak taşıtlarda baz veya standart donanımlı, yerli ve elektrikli, binek ve station wagon
cinsi taşıtlarda 1600 cc ve altındaki motor hacimli, işletme maliyetleri düşük ve ekonomik
olan taşıtlar tercih edilecektir. Ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı
yeni araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10
yaşını, diğer taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan
araçlara öncelik verilecektir.
…
DİĞER HUSUSLAR
Bu Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları
tarafından gereken tedbirler alınacak, her kademedeki yönetici tasarruf ilkelerinin
uygulanmasından sorumlu olacaktır.
…
Bu Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların
karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından
İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından izin alınacaktır. Ancak kamu idareleri Cumhurbaşkanlığından izin talebinde
bulunmadan önce Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığından görüş
alacaktır. Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatlan, bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşları bakımından istenecek izin talepleri münhasıran bakan veya Genelgenin
uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra
gönderilecektir. İl özel idareleri ve belediyeler bakımından izin ilgili bakan veya Genelgenin
uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verilecektir.” düzenlemelerine yer
verilmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı
maddesinde, “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname
hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu
şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.
(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara
uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin
belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla
marka veya model belirtilebilir. ...” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite
raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat
ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu makine,
teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez. İşin niteliğinin gerektirdiği
hallerde, kendi malı olması gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur
olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen makine, teçhizat ve
diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir…”
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
hükmü,
İhalenin birinci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Teknik Özellikler” başlığı
altında “Araçların Modeli:
2019 model veya daha yeni model olacaktır.
Araçların göğüsünde (gösterge panalinde, dashboard) yazan en fazla olabileceği
kilometre: 150000 km veya daha az olacaktır. İdare’nin kilometresinde(km) tereddüt yaşaması
halinde idare yükleniciden km sorgusu isteyebilir. Bu km sorgusu idarenin onay verdiği
expertiz firmalarından veya yetkili servisten veya Taşıt muayene istasyonlarından
muayenesindeki geçmiş yılların kaydı yapılmış km kayıt sorgusundan yaptırılabilir.
Kilometresi düşürmüş araçlar kesinlikle kabul edilmeyecektir. Bununla ilgili oluşacak her
türlü ücret yükleniciye aittir. Araç ekspertiz raporunda km sorgusunu veren firma veya yetkili
servis ileride doğabilecek her türlü hukuki ve teknik sorumluluğa yükleniciyle beraber
müteselsilen ortak olacaktır. (yani bu süreçte hukuki, idari ve teknik sorumluluk sadece
Yüklenici ve araç ekspertiz raporu veren firmaya ait olacaktır ).
Kısım Kapsamındaki Araçların Sayıları:
2024-2027 Araç Kiralama İşi - Tür ve Miktarları
1
2
3
4
5
Kapalı
Kasa
Yarı
Camlı
Kamyo
net
Açık
Kasalı
Kamyonet
(5+1
Arazi
Taşıtı
(Binek)
(4x4
çekiş
sistemli)
Çift Kabin
Kamyonet
(Pikap)
(4x4 çekiş
sistemli)
Açık
Kasalı
Kamyonet
(5+1
Topla
m
TÜR
Kişilik)
Kişilik) (Arka Çift
Teker)
(5+1
kişilik)
Miktar (Adet)
30
55
33
1
4
123
” düzenlemesi bulunmaktadır.
Diğer kısımlara ilişkin Teknik Şartnameler’de de aynı şekilde 2019 model ve daha
yeni model araç istendiğinin belirtildiği, ancak sadece 3’üncü kısma ilişkin sunulan araçların
km sınırının 100.000 km ile sınırlandırıldığı, diğer kısımlarda aynı düzenlemeye yer verildiği
görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden teknik şartnamelerde belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu
bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu
ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer
alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, idarenin ihtiyacı olan
hususların tespiti noktasında da takdir yetkisinin bulunduğu, ancak bu yetkinin ihaleye
katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde de kullanılmaması gerektiği
anlaşılmaktadır.
Resmi Gazete’de 17 Mayıs 2024 tarihinde yayımlanan 2024/7 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde yer verilen düzenlemelerden;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
Genelge’de belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların
karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından
İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından izin alınacağı,
Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatları, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları
bakımından istenecek izin taleplerinin münhasıran bakan veya Genelge’nin uygulanmasından
sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderileceği, il
özel idareleri ve belediyeler bakımından ise izin talebinin ilgili bakan veya Genelge’nin
uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verileceği,
Genelge’nin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından
gereken tedbirlerin alınacağı, her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin
uygulanmasından sorumlu olacağı,
Genelge hükümlerinin bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan
yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise
belediye başkanları tarafından hassasiyetle izleneceği ve denetleneceği, aksine hareket edenler
hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı, bu yöneticilerin Genelge’nin
uygulanmasından öncelikle sorumlu olacağı anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre gerçekleştirilen ihalelerde, ihaleye konu
edilen ihtiyacın uygunluğu, yerindeliği veya gerekliliği noktasında yetki ve sorumluluğun
ihaleyi yapan idarelere ait olduğu açıktır.
İhale işlem dosyasında yer alan belge ve bilgilerden, idarenin 27.05.2024 tarihli ve
191504 sayılı yazısı ile Çevre ve Şehircilik ve İklim Bakanlığına yazı yazılarak şikâyet konu
ihaleye çıkılması için izin istenildiği, söz konusu yazıda “Kurumumuz hizmetlerinde
kullanılmak üzere, 194 adet hizmet aracını kapsayan “Araç kiralama hizmet alımı” işinin
sözleşme süresi 31.08.2024 tarihi itibarıyla sona erecektir.
2019 Yılı Mahalli İdareler Seçimleri sonrası kiralık hizmet aracımı 308 iken 198 araç
indirilmiş ve akabinde 4 adet hizmet aracı daha iş eksilişine gidilerek hizmet araç sayımız
194’e düşürülmüştür Böylece kiralık hizmet aracı sayımızda yaklaşık % 40 oranında tasarruf
sağlanmıştır.
06 Şubat 2023 tarihinde ilimizde meydana gelen ve asrın felaketi olarak adlandırılan
depremler neticesinde, ilimiz genelinde oluşan ve kurumumuz faaliyet alanına giren birçok
hizmetlerin aksamadan yerine getirilmesi, ilimiz genelinde saha ve proje çalışmalarının hızla
devam etmesi, denetimlerimizin 11 ilçemize yönelik olması, araç yönetiminin Büyükşehir
Belediyemiz bünyesine tek bir merkezde yapılması ve envanterimize kayıtlı araç sayımızın ise
hizmetlerimizi karşılamada yetersiz kalmasından dolayı, 01.09.2024-31.08.2027 tarihlerini
kapsamak üzere 36 ay süreliğine (3 yıl) 194 adet muhtelif cins ve miktarda araç kiralama
hizmet alımı ihalesinin yapılması planlanmaktadır. 17 Mayıs 2024 tarihli ve 32549 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tasarruf Tedbirleri” konulu 2024/7 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde “Kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle
kullanılan mevcut taşıtlar, sözleşmesi süresi sonunda izin alınmadan yeniden
kiralanmayacaktır.” denilmektedir.
Söz konusu ihalenin yapılabilmesi için, ilgi genelge gereği Bakanlığınızca ihale
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
izninin verilmesi hususunu takdirlerinize arz ederim.” ifadelerine yer verildiği, Çevre
Şehircilik Bakanlığının 10.06.2024 tarihli ve 9613086 sayılı yazısı ile gerekli Olur’un alındığı
belirlenmiştir.
Netice itibarıyla, anılan mevzuat hükümleri ile ihale dokümanında yer alan
düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, iddia konusu araçların teknik özelliklerine ilişkin
doküman düzenlemelerinin idarenin ihtiyacı kapsamında belirlenmesi gerektiği, idarelerin
ihaleye konu edilen ihtiyacını tespit etmesi noktasında kamu yararı ve hizmet gereklerine
uygun şekilde kullanması şartıyla takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin 4734 sayılı Kamu
İhale Kanunu’nun 5’inci maddesi gereği ihtiyaçlarını uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını sağlamakla sorumlu olduğu ve teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları
doğrultusunda belirleneceğinin açık olduğu, ayrıca idarece Teknik Şartname’de ihale konusu
işte çalıştırılacak araçların model yıllarının asgari 2019 model yılı ve üzeri olacağı ve en fazla
150.000 km’de olma şartının aranması şeklindeki düzenleme ile işin yapılacağı süre dikkate
alındığında faydalı ömür yönünden makul bir belirleme yapıldığı, ayrıca araçların isteklilerin
kendi malları olması zorunluluğunun da bulunmadığı, dolayısıyla iddiaya konu
düzenlemelerin teklif verilmesini engellemediği ve rekabeti kısıtlamadığı sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
İhalenin birinci kısmına ilişkin teklif birim fiyat cetvelinin aşağıdaki şekilde
düzenlendiği belirlenmiştir.
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ
İhale kayıt numarası: 2024/858595
1. Kısım (Araç Kiralama Hizmet Alımı)
A
B
Sıra
No
1
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif Edilen Tutarı
Birim Fiyat
Çift Kabin Kamyonet (Pikap) (4x4 Çekiş gün
Sistemi)
32.820,000
2
3
4
Arazi Taşıtı (Binek) (4x4 çekiş sistemli)
Açık Kasa Kamyonet (5+1 Kişilik)
Açık Kasa Kamyonet (5+1 Kişilik) gün
(Arka Çift Teker)
gün
gün
60.170,000
36.102,000
1.094,000
5
Kapalı Kasa Yarı Camlı Kamyonet (5+1 gün
Kişilik)
4.376,000
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
İdari Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlığı altında “5.1. İhale dokümanı
aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:
a) İdari Şartname,
b) Teknik Şartname,
c) Sözleşme Tasarısı,
ç) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
d) Standart formlar,
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
e) Bu madde boş bırakılmıştır.
f) İhale dokümanı kapsamında verilecek diğer belgeler,
Belge Adı Doküman Adı Açıklama
Araç
Araç Kasko İstekliler tekliflerini 237 Sayılı Taşıt Kanunu ve 2006/10193
Değer Listesi Bakanlar Kurulu Karar ile yürürlükte olan Hizmet Alımı Suretiyle
Kasko
Değer
Listesi
(EK 1
Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere uygun olarak sunmak
TABLO).doc zorundadır
İhalenin birinci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin “Kısım Kapsamındaki Araçların
Sayıları” başlıklı maddesinde “Çift kabin kamyonet (Pikap) (4x4 çekiş sistemli) (dizel) için
“…ayrı ayrı olmak üzere: 1 adedi çeki demirli ve tenteli olacak, 2 adedi kapalı bölmeli
(kabinli, araç ruhsatına işlenecek), 3 adedi tenteli olacaktır (Taşınan yedek parça, alet ve
ekipmanları dış etkenlerden koruma amaçlı), en az 5 tanesi otomatik vites olacaktır, 1
tanesinin ruhsatında “hususi” yazacaktır.” düzenlemesinin bulunduğu, arazi taşıtı (binek)
(4x4 çekiş sistemli) (dizel) araç için ise “…2 adedinde tepe lambası, ses yayın cihazı, zabıta
araç logo işaretleri olacaktır. En az 20 tanesi otomatik vites olacaktır.” düzenlemesi
bulunmaktadır.
Söz konusu ihalenin birinci kısmına ilişkin Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan
düzenlemesinden çift kabin kamyonetin (pikap) en az beş tanesinin otomatik vites olacağı,
arazi taşıtı (binek) araçların da en az 20 tanesinin otomatik vites olması gerektiğinin,
diğerlerinin ise otomatik veya manuel olabileceğinin düzenlendiği belirlenmiştir. Birim fiyat
teklif cetvelinde ise, araç sayısı üzerinde değil, gün üzerinden birim fiyat alınacağının
belirtildiği görülmüştür.
İhale dokümanı kapsamında yapılan düzenlemelerden araçların en az belli bir sayıda
olanının otomatik vites olacağının belirtildiği, teklif birim fiyat cetvelinde araç sayısı
üzerinden değil, gün bazında birim fiyat teklif alınacağının düzenlendiği, ayrıca isteklilerin
Araç Kasko Değer Listesini sunacakları ve isteklilerin 237 Sayılı Taşıt Kanunu ve
2006/10193 Bakanlar Kurulu Karar ile yürürlükte olan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt
Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere uygun olarak tekliflerini sunmak zorunda olacakları,
dolayısıyla telif edilen araçların tüm fiyatlarının bu şekilde takip edilebileceği, teklif birim
fiyat cetvelinde otomatik araçlar için ayrı satır açılmamasının sözleşmenin uygulanması ya da
iş artışı konusunda bir sorun yaratmayacağı belirlendiğinden söz konusu iddia uygun
bulunmamıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/034
: 12
: 04.09.2024
: 2024/UH.II-1054
tüm iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi
için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.