Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Çekmeköy Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü
/
2024/1052662-Araç Kiralama Hizmeti Alımı
Bilgi
İKN
2024/1052662
Başvuru Sahibi
Halil ÇALIK
İdare
Çekmeköy Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü
İşin Adı
Araç Kiralama Hizmeti Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
BAŞVURU SAHİBİ:
Halil ÇALIK,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Çekmeköy Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1052662 İhale Kayıt Numaralı “Araç Kiralama Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çekmeköy Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 11.09.2024
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin
olarak Halil Çalık’ın 05.09.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.09.2024
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.09.2024 tarih ve 161590 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 16.09.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1108 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları”
başlıklı 12’nci maddesinde yer alan “Hakedişlerin tahakkuka bağlanmasına müteakip 90 gün
içerisinde ödeme yapılacaktır.” şeklindeki düzenleme ile “Hakediş raporu, yüklenici veya
vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu
tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.” şeklindeki düzenlemenin çelişkili
olduğu, bu durumun işin ifası ve hakediş ödenmesi aşamalarında telafisi güç sorunlara neden
olacağı, ayrıca söz konusu düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş
ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesine de aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci
maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit
muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve
zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla
sorumludur…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci
maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi
esas alarak hazırlar.
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir. …” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“… Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
…
Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere
en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz
gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.
…” hükmü,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara
ilişkin bedel dahil 20.1).........................’de21 ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik
işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde
ödenecektir:……………………..22” düzenlemesi,
Anılan Tip Sözleşme’nin 22 numaralı dipnotunda “Ödeme planı ve şartları, Genel
Şartnamenin “Hakedişler ve Ödeme” başlıklı Yedinci Bölümünde birim fiyat / götürü bedel
sözleşmeler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde işin niteliğine göre İdarece
belirlenecektir.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: ARAÇ KİRALAMA HİZMETİ ALIMI
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: 30 KALEM ARAÇ KİRALAMA
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: ÇEKMEKÖY İLÇESİ” düzenlemesi,
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel
dahil) MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜNCE ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve
eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar
çerçevesinde ödenecektir:
HAKEDİŞLERİN TAHAKKUKA BAĞLANMASINA MÜTEAKİP 90 GÜN
İÇERİSİNDE ÖDEME YAPILACAKTIR.
ÖDENEK YILI
2024
ÖDENEK %
8,30
2025
33,30
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
2026
2027
33,30
25,10
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır. …” düzenlemesi bulunmaktadır.
Başvuruya konu ihalenin Çekmeköy Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri
Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen “Araç Kiralama Hizmeti Alımı” ihalesi olduğu,
14.08.2024 tarihinde İhale İlanı’nın yayımlandığı, bahse konu ihalenin 11.09.2024 tarihinde
açık ihale usulü ile e-teklif alınarak gerçekleştirildiği, ihalede 36 adet doküman indirildiği ve
10 istekli tarafından teklif sunulduğu, Kurul karar tarihi itibariyle henüz ihale komisyonu
kararı alınmadığı, başvuru sahibinin iddiasının ise ihale dokümanına ilişkin olduğu
anlaşılmıştır.
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı düzenlemeleri incelendiğinde, 12.1.1’inci
maddede hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak
üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere 30 gün içinde de
ödemenin yapılacağı düzenlenmiş olmakla birlikte; 12.1’inci maddede hakedişlerin tahakkuka
bağlanmasına müteakip 90 gün içerisinde ödeme yapılacağına ilişkin düzenlemeye de yer
verildiği tespit edilmiştir.
İdarece şikâyete verilen cevapta “Sözleşme tasarısının, “Ödeme yeri ve Şartları”
başlıklı 12'nci maddesi 12.1 maddesi genel olarak düzenlenmiş olup, idarece sehven
“HAKEDİŞLERİN TAHAKKUKA BAĞLANMASINA MÜTEAKİP 90 GÜN İÇERİSİNDE
ÖDEME YAPILACAKTIR” metni numaralandırma olmaksızın düzenlenmiş olup, bu kısımda
aslen ödenek dağılımlarına yer verilmiştir. Devamında ise 12.1.1. maddesi düzenlenmiş olup,
burada ödemenin hakediş aşamasının ne kadar sürede tahakkuka bağlanacağı, tahakkuk
sonrasında ödemese süresine ilişkin süre düzenlemesine yer verilmiştir. İlk düzenlemede bahsi
geçen 90 günlük süre ile anlatılmak istenen, hakedişin düzenlenmesi, tahakkuka bağlanması
ve ödeme aşamasına geçmesi ile ödemenin maksimum sürede yapılmasına ilişkin toplam
süreyi göstermek olup, bu amaçla düzenlenmiş ancak idarece sehven “....tahakkuka
bağlanmasını müteakip..” ibaresi hatalı düzenlenmiştir.
Bu nedenle, sözleşme hükümleri dahilinde hakediş hazırlama ve ödeme sürecine kadar
geçebilecek sürenin toplam 90 gün olarak dikkate alınması gerektiği değerlendirilecek olup,
bu yönde ihale sonucunu etkileyebilecek bir hata/noksan ya da düzeltici işlem tesis edilmesi
gereken işlem bulunmadığı anlaşıldığından başvurunun reddine karar verilmiştir.
Bununla birlikte, istekli olabilecek kişinin itiraz başvurusunun açıklama istemi olarak
kabul edilerek, yukarıda ki şekilde açıklamanın da yapıldığı, ödeme sürecine ilişkin birbirine
uyumsuz gibi görünen düzenlemelerden 90 günlük sürenin neyi ifade ettiği, ödemenin 12.1.1.
de düzenlendiği şekilde gerçekleştirilmesi esasının idarece benimsendiği bildirilmiş
olacaktır.” ifadelerine yer verilmiştir.
İdarece şikâyete verilen söz konusu cevapta, Sözleşme Tasarısının, 12.1’inci
maddesindeki “hakedişlerin tahakkuka bağlanmasına müteakip 90 gün içerisinde ödeme
yapılacaktır.” metninin sehven yazıldığı, bu kısımda aslen ödenek dağılımlarına yer verildiği,
devamında ise 12.1.1. maddesinin mevzuata uygun olarak düzenlendiği, ilk düzenlemede
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
bahsi geçen 90 günlük süre ile anlatılmak istenenin hakedişin düzenlenmesi, tahakkuka
bağlanması ve ödeme aşamasına geçmesi ile ödemenin maksimum sürede yapılmasına ilişkin
toplam süreyi göstermek olduğu ancak idarece sehven “....tahakkuka bağlanmasını
müteakip..” ibaresine yer verildiği, istekli olabilecek kişinin itiraz başvurusunun açıklama
istemi olarak kabul edildiği ve açıklandığı şekilde izahatin yapıldığı, ödeme sürecine ilişkin
birbirine uyumsuz gibi görünen düzenlemelerden ödemenin 12.1.1’inci maddede
düzenlendiği şekilde gerçekleştirilmesi esasının idarece benimsendiği hususlarının belirtildiği
görülmüştür.
Yukarıda yer verilen tespitler ve idare tarafından şikâyete verilen cevaptan hareketle
Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde yer alan “Hakedişlerin tahakkuka bağlanmasına
müteakip 90 gün içerisinde ödeme yapılacaktır.” düzenlemesindeki “tahakkuka bağlanmasını
müteakip” ibaresinin sehven yazıldığının anlaşıldığı, maddenin hemen devamında 12.1.1’inci
bentte mevzuata uygun şekilde hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından
imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde ödeneceğinin düzenlendiği, idarenin uygulamaya esas açık
iradesinin de bu doğrultuda olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması”
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
Oyçokluğu ile karar verildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
KARŞI OY
Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi
itirazen şikayet başvurusunun reddine”
neticesinde, Kurul çoğunluğunca “
karar verilmiştir.
Anılan kararda, Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde yer alan “Hakedişlerin
tahakkuka bağlanmasına müteakip 90 gün içerisinde ödeme yapılacaktır.” düzenlemesindeki
“tahakkuka bağlanmasını müteakip” ibaresinin sehven yazıldığının anlaşıldığı, maddenin
hemen devamında 12.1.1’inci bentte mevzuata uygun şekilde hakediş raporunun yüklenici
veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka
bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere 30 gün içinde ödeneceğinin düzenlendiği, idarenin
uygulamaya esas açık iradesinin de bu doğrultuda olduğu anlaşıldığından, maddedeki söz
konusu çelişkinin ihalenin iptal edilmesini gerektirecek nitelikte olmadığı ifade edilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
“… Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
…
Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere
en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz
gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.
…” hükmü yer almaktadır.
İhaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde
“12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel
dahil) MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜNCE ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve
eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar
çerçevesinde ödenecektir:
HAKEDİŞLERİN TAHAKKUKA BAĞLANMASINA MÜTEAKİP 90 GÜN İÇERİSİNDE ÖDEME
YAPILACAKTIR.
ÖDENEK YILI
2024
ÖDENEK %
8,30
2025
33,30
2026
33,30
2027
25,10
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
otuz gün
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere
içinde de ödeme yapılır
. …” düzenlemesi bulunmaktadır.
İhale konusu işe ait Sözleşme Tasarısı düzenlemeleri incelendiğinde, 12.1.1’inci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/039
: 54
: 09.10.2024
: 2024/UH.II-1305
maddede hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak
üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere 30 gün içinde de
ödemenin yapılacağı düzenlenmiş olmakla birlikte; 12.1’inci maddede hakedişlerin tahakkuka
bağlanmasına müteakip 90 gün içerisinde ödeme yapılacağına ilişkin düzenlemeye de yer
verildiği tespit edilmiştir.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde,
hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en
geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz
gün içinde tahakkuka bağlanacağı belirtilmiş olup bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılması gerektiği düzenlenmektedir. Söz konusu madde ile hakediş raporunun
tahakkuka bağlanması hususunun otuz günlük süreyle kısıtlanması, bu sürelere ilişkin
sözleşmede kayıt bulunmaması şartına bağlandığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla hakediş
raporunun tahakkuka bağlanmasına ilişkin olarak Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde
belirtilen 30 günlük süre dışında bir süre belirlenmesi noktasında idarenin yetki ve
sorumluluğunun bulunduğu, öte yandan anılan Genel Şartname maddesinde, ödemenin,
tahakkuk işleminin gerçekleştirildiği tarihten başlamak üzere 30 gün içinde yapılması
gerektiği öngörülmüş olup ödeme süresinin belirlenmesi hususunda (farklı bir süre belirleme
yönünden) idareye herhangi bir takdir yetkisi verilmediği de anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 12.1.1’inci maddesinin yukarıda
aktarılan kurala uygun olduğu anlaşılmakta ise de, anılan Tasarı’nın 12.1’inci maddesindeki
düzenlemede 30 gün olarak belirtilmesi gereken hakediş ödeme süresinin 90 gün olarak
belirlenmesinin mevzuata uygun olmadığı ve ödemeye ilişkin süreler bakımından (30 gün/90
gün) ihale dokümanı düzenlemeleri arasında çelişki yarattığı görülmektedir.
Bu itibarla, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca, hakedişin
tahakkuka bağlanmasını takip eden 30 gün içinde ödenmesi gerekirken, ihale konusu işe ait
Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde 90 gün olarak belirlenmesinin kamu ihale
mevzuatı hükümlerine aykırı olduğu, aynı düzenleme içerisinde yer verilen ödemeye ilişkin
süreler arasında çelişki bulunduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olduğu ve ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır,
“ihalenin iptaline”
gerektiği yönündeki düşüncemle, Kurul çoğunluğunun
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığa konu ihalede
karar verilmesi
“itirazen şikayet başvurusunun
reddine”
niteliğindeki kararına katılmıyorum.