Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü
/
2024/902569-Fabrika Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinaları Pancar Boşaltma İşleri - Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma Tesisi İşletme Ve Temizlik İşleri
Bilgi
İKN
2024/902569
Başvuru Sahibi
Kösedağ Group Yapı A.Ş.
İdare
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü
İşin Adı
Fabrika Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinaları Pancar Boşaltma İşleri - Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma Tesisi İşletme Ve Temizlik İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 32
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1543
BAŞVURU SAHİBİ:
Kösedağ Group Yapı A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/902569 İhale Kayıt Numaralı “Fabrika Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinaları
Pancar Boşaltma İşleri - Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma Tesisi İşletme Ve Temizlik İşleri”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü tarafından
19.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Fabrika Kantarı Seyyar Pancar
Boşaltma Makinaları Pancar Boşaltma İşleri - Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma Tesisi
İşletme ve Temizlik İşleri” ihalesine ilişkin olarak Kösedağ Group Yapı A.Ş.nin 27.09.2024
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.10.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 18.10.2024 tarih ve 166980 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.10.2024
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1283 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 13.09.2024 tarihinden onaylanan komisyon
kararının tebliğinden sonra 19.09.2024 tarihinde “…ihalenin sadece personel çalıştırmaya
dayalı hizmet alımı olarak çıkılması durumunda bu hizmet alımın yaklaşık maliyetin
dolayısıyla şirketimize maliyetinin çok daha düşük olacağı hesabından yola çıkarak şirketimiz
ve kamu menfaati göz önünde tutularak, ihalenin personel çalıştırmaya dayalı hizmet alımı
olarak çıkılmasına…” şeklindeki gerekçesiyle verilen ihalenin iptaline yönelik verilen kararın
mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 32
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1543
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder .
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.” hükmü,
“Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu,
ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale
üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale
sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama
gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır…” hükmü,
“İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “…Şikâyet ve itirazen
şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır...”
hükmü,
“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…Kurum itirazen
şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda
belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip
edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikayet üzerine alınan
ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal
gerekçeleriyle sınırlı incelenir...” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kurum tarafından inceleme”
başlıklı 18’inci maddesinde “…(3) Şikayet veya itirazen şikayet başvurusu üzerine idare
tarafından alınan ihalenin iptali kararına karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise
idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir...” hükmü yer almaktadır.
İncelemeye konu olan ihalenin Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası
Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen 2024/2025 kampanyası seyyar pancar boşaltma ve sabit
pancar boşaltma, temizleme ve yükleme makinaları işletme, bakım ve onarım hizmeti
(merkez) yapılması işi olduğu, söz konusu ihalenin birim fiyat teklif alınmak üzere açık ihale
usulü ile gerçekleştirildiği, anılan ihaleye 5 isteklinin teklif verdiği, 19.09.2024 tarihli ihale
komisyonu kararında, teklifi sınır değer altında kalan 4 istekliden 3’ünün sunmuş olduğu aşırı
düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı, isteklilerden birinin aşırı düşük teklif
açıklamasında bulunmadığı için tekliflerinin reddedildiği, kalan tek isteklinin ise teklif
fiyatının yüksek olduğu gerekçesi ile kamu yararı gerekçe gösterilerek “…Her ne kadar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 32
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1543
Kösedağ Group Yapı A.Ş.nin 23.250.000,00TL’lik teklifi yaklaşık maliyetimizle uyumlu olsa
da ihalenin Ton/TL. olarak çıkıldığından dolayı yukarıda da bahsedildiği gibi pancar
boşaltma makinalarının bakım-onarım maliyetlerinin ve ayrıca teknik şartnamede bahsi
geçen seyyar pancar boşaltma makineleri için kullanılacak olan elektrik, yakıt, yağ, revizyon
için kullanılacak olan yedek parçaların ve diğer benzeri maliyetlerin yüklenici firma
tarafından karşılanması yerine, bahse konu hizmet işinin ifasında gerekli olan yakıtın,
elektriğin, yağın ve diğer tüm sarf malzemelerin fabrikamızca karşılanması ayrıca pancar
boşaltma makinalarının bakım onarımlarının fabrika personelince yapılması ve bakım-
onarım için gerekli olan tüm yedek parçaların yine fabrikaca temin edilmesi yoluyla ihalenin
sadece personel çalıştırmaya dayalı hizmet alımı olarak çıkılması durumunda bu hizmet
alımın yaklaşık maliyetinin dolayısıyla şirketimize maliyetinin çok daha düşük olacağı
hesabından yola çıkarak şirketimiz ve kamu menfaati göz önünde tutularak, ihalenin personel
çalıştırmaya hizmet alımı olarak çıkılmasına ve bu ihalenin iptal edilmesine karar
verilmiştir.” ifadelerinin yer aldığı görülmüştür.
İtirazen şikâyete konu edilen ihalenin yaklaşık maliyetinin 24.412.500,00 TL olarak
belirlendiği ve başvuru sahibi isteklinin teklif bedelinin 23.250.000,00 TL olduğu, söz konusu
ihalenin idarece iptal edilmesi ardından yine idare tarafından iptal edilen aynı konulu
2024/893795 İKN’li ihaledeki alım miktarı ile birleştirilerek çıkılan 2024/1222557 İKN’li
ihalenin yaklaşık maliyetinin 7.341.000,00 TL olarak belirlendiği ve 6.930.331,80 TL ile yine
başvuru sahibi istekli üzerinde bırakıldığına ilişkin yazının anılan idare tarafından Kuruma
hitaben gönderilen 19.11.2024 tarihli ve “2024/902569 ve 2024/893795 İKN’li ihaleler
hakkında” konulu yazısında “2024/902569 İKN’li “Fabrika Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma
Makinaları Pancar Boşaltma İşleri- Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma Tesisi İşletme ve
Temizlik İşleri” ve 2024/893795 İKN’li “2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi Patnos Kantarı
Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri” ihalelerimizin toplam
yaklaşık maliyeti 37.462.500,00 TL olup maliyetin işçilik üzerinden çıkılmasında çok daha
düşük olacağına karar verilip ihaleler iptal edilmiştir. Daha sonra her iki ihale birleştirilip
kendi yönetmeliğimiz (3-g istisna) kapsamında 2024/1222557 İKN’li Merkez kantarı otomatik
(sabit) seyyar, Patnos seyyar pancar boşaltma makinalarının operatör belgeli personel
çalıştırılması hizmet alımı maliyet ile (6.930.331,80 TL) ihale edildiğini…” bilgilerine yer
verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu hüküm altına
alınmıştır. Ayrıca, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük
altına girmeyeceği de belirtilmiştir. Bununla birlikte, idareye bu konuda tanınan serbesti ve
takdir yetkisi kuşkusuz ki sınırsız olmayıp, hizmet gerekleri ve kamu yararı çerçevesinde
hareket edilerek anılan serbestiye ilişkin yetkinin kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla,
ihalenin iptali işlemlerinde objektif olarak hukuki açıdan denetlenebilir gerekçe veya
gerekçelerin bulunması bir ön koşul niteliği taşımaktadır. Zira, Anayasa’nın 125’inci
maddesinin birinci fıkrasında, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık
olduğu hüküm altına alınmış olup, idarenin eylem ve işlemlerinin hukukilik denetimi de
ancak bunların bir gerekçeye dayanması durumunda gerçekleştirilebilecektir.
Kamu İhale Kurumu tarafından yapılan ihale işlemlerine ilişkin inceleme ise dava
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 32
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1543
açılmadan önce tüketilmesi gereken zorunlu idari başvuru yolu niteliğinde olup, Kurum
tarafından ihale sürecindeki işlemlerin hukukilik denetimi de yine bu işlemlerin gerekçeleri
üzerinden yapılmaktadır.
Nitekim, 4734 sayılı Kanun’un 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasında yukarıda aktarılan
tespit ve değerlendirmelere uygun olarak, ihalenin iptali işleminin gerekçesine vurgu yapılmış
ve idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine
karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının Kurum tarafından idarenin iptal gerekçeleriyle
sınırlı inceleneceği hüküm altına alınmıştır. Benzer bir hükme İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin üçüncü fıkrasında da yer verilmiştir.
Aktarılan hükümler çerçevesinde idarenin ihalenin iptali kararına ilişkin gerekçesinin
ise; şikâyete konu olan ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak çıkılması
durumunda yaklaşık maliyetin daha düşük olacağı ve dolayısıyla söz konusu işin daha düşük
fiyatla gerçekleşeceği, dolayısıyla kamu menfaati de göz önünde tutulduğu hususları ile
ihalenin iptali kararının dayanağı olduğu görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve tespitler çerçevesinde uyuşmazlık konusu
incelendiğinde; idarenin ihalenin iptali kararında kullandığı takdir yetkisinde kamu yararı ve
hizmet gereklerine aykırı bir husus tespit edilemediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 32
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1543
Oybirliği ile karar verildi.