Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü
/
2024/893795-2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi Patnos Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri
Bilgi
İKN
2024/893795
Başvuru Sahibi
Kösedağ Group Yapı A.Ş.
İdare
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü
İşin Adı
2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi Patnos Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 47
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1545
BAŞVURU SAHİBİ:
Kösedağ Group Yapı A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/893795 İhale Kayıt Numaralı “2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi Patnos Kantarı
Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası Müdürlüğü tarafından
19.08.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi
Patnos Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri” ihalesine
ilişkin olarak Kösedağ Group Yapı A.Ş. tarafından 18.10.2024 tarih ve 166979 sayı ile
Kurum kayıtlarına alınan 18.10.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1282 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; şikâyete konu olan ihalede, firmalarınca sunulan
teklifin geçerli, en avantajlı ve yaklaşık maliyetin altında olduğu, fakat söz konusu ihalenin
idarece, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak yeniden gerçekleştirilmesinin
kamu menfaatlerine daha uygun olacağı gerekçesiyle iptal edildiği, ihalenin iptaline ilişkin
kararın, mevzuatın idareye tanımış olduğu yetkinin sınırlarını aştığı, idarelerin ihaleyi iptal
etme konusunda sınırsız bir yetkisinin olmadığı iddiasına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 47
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1545
İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder .
İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz
sayılır.” hükmü,
“Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale
sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün
içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere
bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun
bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır…” hükmü,
“İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “…Şikâyet ve itirazen
şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır...”
hükmü,
“Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde “…Kurum itirazen
şikayet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikayet üzerine aldığı kararda
belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlal edilip
edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikayet üzerine alınan
ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise idarenin iptal
gerekçeleriyle sınırlı incelenir...” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Kurum tarafından inceleme”
başlıklı 18’inci maddesinde “…(3) Şikayet veya itirazen şikayet başvurusu üzerine idare
tarafından alınan ihalenin iptali kararına karşı yapılacak itirazen şikayet başvuruları ise
idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir...” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi Patnos Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma
Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
(+- %20 toleranslı ) 120.000 ton seyyar pancar boşaltma
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: AĞRI ŞEKER FABRİKASI PATNOS
BÖLGE ŞEFLİĞİ - PATNOS KANTARI” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci
maddesinde “…37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale
kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi
halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
İncelemeye konu olan ihalenin Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Ağrı Şeker Fabrikası
Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen 2024-2025 kampanya döneminde tahmini 120.000 ton
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 47
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1545
(+ %20 toleranslı) pancarın seyyar pancar boşaltma makinelerinde boşaltılması, makinaların
bakımı ve revizyonunun yapılması işi olduğu, söz konusu ihalenin birim fiyat teklif alınmak
üzere açık ihale usulü ile gerçekleştirildiği, anılan ihaleye 8 isteklinin teklif verdiği,
19.09.2023 tarihli ihale komisyonu kararında, teklifi sınır değer altında kalan 5 istekliden
ikisinin sunmuş olduğu aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun bulunmadığı, isteklilerden
birinin aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı için tekliflerinin reddedildiği, kalan
diğer iki isteklinin ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen iş deneyim belgesinin İdari
Şartname’de düzenlenen benzer işe uygun olmadığı için tekliflerinin değerlendirme dışı
bırakıldığı,
Teklifleri sınır değer üzerinde kalan üç istekliden ikisinin yeterlik bilgileri tablosunda
beyan edilen iş deneyim belgesinin İdari Şartname’de düzenlenen benzer işe uygun olmadığı
için tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve şikayete konu olan ihalede tek geçerli
teklifin başvuru sahibi Kösedağ Group Yapı A.Ş. olduğu, ancak idarece aşağıda yer verilen
gerekçelerle ihalenin iptal edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
İsteklilere 23.09.2024 tarihinde tebliğ edilen “Bütün tekliflerin reddedilmesi sebebiyle
ihalenin iptali” konulu yazı içeriğinde “…Her ne kadar Kösedağ Group Yapı A.Ş.nin
11.640.000,00TL’lik teklifi yaklaşık maliyetimizle uyumlu olsa da ihalenin Ton/TL. olarak
çıkıldığından dolayı yukarıda da bahsedildiği gibi pancar boşaltma makinalarının bakım-
onarım maliyetlerinin ve ayrıca teknik şartnamede bahsi geçen seyyar pancar boşaltma
makineleri için kullanılacak olan elektrik, yakıt, yağ, revizyon için kullanılacak olan yedek
parçaların ve diğer benzeri maliyetlerin yüklenici firma tarafından karşılanması yerine, bahse
konu hizmet işinin ifasında gerekli olan yakıtın, elektriğin, yağın ve diğer tüm sarf
malzemelerin fabrikamızca karşılanması ayrıca pancar boşaltma makinalarının bakım
onarımlarının fabrika personelince yapılması ve bakım-onarım için gerekli olan tüm yedek
parçaların yine fabrikaca temin edilmesi yoluyla ihalenin sadece personel çalıştırmaya dayalı
hizmet alımı olarak çıkılması durumunda bu hizmet alımın yaklaşık maliyetinin dolayısıyla
şirketimize maliyetinin çok daha düşük olacağı hesabından yola çıkarak şirketimiz ve kamu
menfaati göz önünde tutularak, ihalenin personel çalıştırmaya hizmet alımı olarak
çıkılmasına ve bu ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.” ifadelerinin yer aldığı
görülmüştür.
İdarece Kuruma gönderilen ihale işlem dosyasında söz konusu iptal kararı üzerine
idare tarafından 2024/1222557 İKN’li “Otomatik (Sabit) Seyyar, Patnos Seyyar Pancar
Boşaltma Makinalarının Operatör Belgeli Personel Çalıştırılması Hizmet Alımı (+-%20
toleranslı)” 3/g istisna kapsamında ve pazarlık ihale usulü ile personel çalıştırılmasına dayalı
hizmet alımı ihalesine çıkıldığı, 17.09.2024 tarihli ihale komisyonu kararında, başvuru sahibi
Kösedağ Group Yapı A.Ş.nin tek geçerli teklif sahibi olduğu ve ihalenin üzerinde bırakıldığı
anlaşılmıştır.
İtirazen şikâyete konu edilen ihalenin yaklaşık maliyetinin 13.050.000,00 TL olarak
belirlendiği ve başvuru sahibi isteklinin teklif bedelinin 11.640.000,00 TL olduğu, söz konusu
ihalenin idarece iptal edilmesi ardından çıkılan 2024/1222557 İKN’li ihalenin yaklaşık
maliyetinin ise 7.341.000,00 TL olarak tespit edildiği ve anılan isteklinin teklif bedelinin
6.930.331,80 TL olduğu görülmüştür.
Ayrıca Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlüğü Ağrı Şeker Fabrikası
tarafından Kuruma hitaben gönderilen 19.11.2024 tarihli ve “2024/902569 ve 2024/893795
İKN’li ihaleler hakkında” konulu yazısında “2024/902569 İKN’li “Fabrika Kantarı Seyyar
Pancar Boşaltma Makinaları Pancar Boşaltma İşleri- Otomatik (Sabit) Pancar Boşaltma
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 47
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1545
Tesisi İşletme ve Temizlik İşleri” ve 2024/893795 İKN’li “2024-2025 Yılı Kampanya Dönemi
Patnos Kantarı Seyyar Pancar Boşaltma Makinalarının Pancar Boşaltma İşleri”
ihalelerimizin toplam yaklaşık maliyeti 37.462.500,00 TL olup maliyetin işçilik üzerinden
çıkılmasında çok daha düşük olacağına karar verilip ihaleler iptal edilmiştir. Daha sonra her
iki ihale birleştirilip kendi yönetmeliğimiz (3-g istisna) kapsamında 2024/1222557 İKN’li
Merkez kantarı otomatik (sabit) seyyar, Patnos seyyar pancar boşaltma makinalarının
operatör belgeli personel çalıştırılması hizmet alımı maliyet ile (6.930.331,80 TL) ihale
edildiğini…” bilgilerine yer verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu hüküm altına
alınmıştır. Ayrıca, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük
altına girmeyeceği de belirtilmiştir. Bununla birlikte, idareye bu konuda tanınan serbesti ve
takdir yetkisi kuşkusuz ki sınırsız olmayıp, hizmet gerekleri ve kamu yararı çerçevesinde
hareket edilerek anılan serbestiye ilişkin yetkinin kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla,
ihalenin iptali işlemlerinde objektif olarak hukuki açıdan denetlenebilir gerekçe veya
gerekçelerin bulunması bir ön koşul niteliği taşımaktadır. Zira, Anayasa’nın 125’inci
maddesinin birinci fıkrasında, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık
olduğu hüküm altına alınmış olup, idarenin eylem ve işlemlerinin hukukilik denetimi de
ancak bunların bir gerekçeye dayanması durumunda gerçekleştirilebilecektir.
Kamu İhale Kurumu tarafından yapılan ihale işlemlerine ilişkin inceleme ise dava
açılmadan önce tüketilmesi gereken zorunlu idari başvuru yolu niteliğinde olup, Kurum
tarafından ihale sürecindeki işlemlerin hukukilik denetimi de yine bu işlemlerin gerekçeleri
üzerinden yapılmaktadır.
Nitekim, 4734 sayılı Kanun’un 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasında yukarıda aktarılan
tespit ve değerlendirmelere uygun olarak, ihalenin iptali işleminin gerekçesine vurgu yapılmış
ve idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine
karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının Kurum tarafından idarenin iptal gerekçeleriyle
sınırlı inceleneceği hüküm altına alınmıştır. Benzer bir hükme İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin üçüncü fıkrasında da yer verilmiştir.
Aktarılan hükümler çerçevesinde idarenin ihalenin iptali kararına ilişkin gerekçesinin
ise; şikâyete konu olan ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak çıkılması
durumunda yaklaşık maliyetin daha düşük olacağı ve dolayısıyla söz konusu işin daha düşük
fiyatla gerçekleşeceği, dolayısıyla kamu menfaati de göz önünde tutulduğu hususları ile
ihalenin iptali kararının dayanağı olduğu görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve tespitler çerçevesinde uyuşmazlık konusu
incelendiğinde; idarenin ihalenin iptali kararında kullandığı takdir yetkisinde kamu yararı ve
hizmet gereklerine aykırı bir husus tespit edilemediği anlaşıldığından, başvuru sahibinin
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/045
: 47
: 27.11.2024
: 2024/UH.II-1545
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
iddiasında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.