Ana Sayfa / Kararlar / Trabzon Şehit Meriç Alemdar Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü / 2023/1058473-İdarenin Mutfağında Hazırlanmak Üzere Hazır Yemek
Bilgi
İKN
2023/1058473
Başvuru Sahibi
Lina Kurumsal Yemek Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.
İdare
Trabzon Şehit Meriç Alemdar Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü
İşin Adı
İdarenin Mutfağında Hazırlanmak Üzere Hazır Yemek
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Lina Kurumsal Yemek Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Trabzon Şehit Meriç Alemdar Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2023/1058473 İhale Kayıt Numaralı “İdarenin Mutfağında Hazırlanmak Üzere Hazır Yemek”  
İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Trabzon Şehit Meriç Alemdar Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından  
20.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İdarenin Mutfağında Hazırlanmak  
Üzere Hazır Yemek” ihalesine ilişkin olarak Lina Kurumsal Yemek Hizmetleri Tic. Ltd.  
Şti.nin 07.12.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.12.2023 tarihli yazısı  
ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.12.2023 tarih ve 121986 sayı ile Kurum kayıtlarına  
alınan 15.12.2023 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2023/1424 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idare tarafından yapılan değerlendirmede aşırı  
düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedilmesinin  
mevzuata uygun olmadığı şöyle ki;  
a) Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında kullanılan ürünlerin Teknik Şartname’de  
belirtilen evsaflara uygun olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği, aşırı düşük teklif  
açıklamasının, ihale konusu hizmetin nasıl ifa edileceğine ilişkin değil, ihalede sunulan  
teklifin nasıl oluşturulduğuna ilişkin açıklamaları ihtiva ettiği, idare tarafından gramaj  
tablosunda konserve, dondurulmuş, tam yağlı gibi özelliklere yer verilmediğinden kendileri  
tarafından yapılan hesaplamalarda, taze ürünler üzerinden açıklama yapıldığı, daha düşük  
birim fiyatlar olmasına rağmen maliyetleri haksız olarak düşürmemek adına yüksek birim  
fiyatların kullanıldığı, Teknik Şartname’de siyah ve yeşil zeytin ürünü “ekstra” olarak  
belirtildiği, kendileri tarafından da “ekstra dökme” ürün birim fiyatının kullanıldığı, ilgili  
üründeki “dökme” ibaresi, toplu yemek sektörü için üretilen yüksek gramajlı ürünlerin tek  
ambalajda satıldığını göstermekle birlikte, ürünün “ekstra” özelliğini de açıkça ifade ettiği,  
diğer taraftan idarece öğünlerle birlikte verilecek ekmek miktarının 150 gr. olarak  
belirlendiği, kendileri tarafından açıklama kapsamında ambalajlanmış ürün kullanıldığı, bu  
ürünün sadece hesaplamasının bu şekilde yapıldığı, ihale üzerlerinde kalması halinde idarenin  
talebi doğrultusunda ürün temin edileceği, idare tarafından gerekli kontrollerin muayene ve  
kabul aşamasında yapılabileceği,  
b) Aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesine bir diğer gerekçe olarak personel  
yol ücretinin eksik hesaplanmasının gösterildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.15’inci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
maddesine göre; çalıştırılacak personellerin yol maliyetlerinin ayni olarak karşılanması  
durumunda yol maliyeti için aylık gün sayısının, ihale dokümanında belirtilmesinin, nakdi  
olarak karşılanacak ise yol bedelinin gidiş ve dönüş olarak belirtilmesinin zorunlu kılındığı,  
ancak idarece ihale dokümanında bahse konu hususa ilişkin herhangi bir belirleme  
yapılmadığından, basiretli tacir olma yükümlülüğü gereği Trabzon Büyükşehir Belediyesi  
şehir içi otobüs ücret tarifesi kullanılarak açıklama yapıldığı, kaldı ki bu gider kaleminin  
“yardımcı giderler” arasında değerlendirilmesinin de mümkün olduğu, ayrıca kendileri  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında KDV dahil tutar kullanılmasının, idarece,  
kamu zararı oluşturabilecek hatalı hesaplama olarak değerlendirildiği, sonuç olarak idare  
tarafından kendilerine verilen cevabi yazıda salam ürününe ilişkin iddianın haklı bulunduğu  
ancak diğer hususlardaki şikayetlerinin reddedildiği iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda,  
açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri  
reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.2.2. İstekliler aşırı  
düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında  
olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %  
80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına  
gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter,  
YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin  
doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya  
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4)  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama  
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi  
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde  
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak  
suretiyle açıklama yapılacaktır.  
…” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
a) Adı: İdarenin mutfağında hazırlanmak üzere hazır yemek alımı  
b) Türü: Hizmet alımı  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
35.490 Öğün Sabah Kahvaltısı,  
34.650 Öğün Öğle Yemeği,  
35.490 Öğün Akşam Yemeği.  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Trabzon Şehit Meriç Alemdar Polis  
Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğüne ait yemekhane” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
Bu hizmet alımında toplam 15 personel çalışacak olup; 1 adet gıda mühendisi (veya  
diyetisyen) ve 2 adet aşçı için brüt asgari ücretin %30 fazlası üzerinden, 12 adet işçi (garson,  
temizlikçi, bulaşıkçı vs.) için brüt asgari ücret üzerinden ödeme yapılacak ve işçilik  
maliyetleri teklif fiyata dahil edilecektir.  
Çalıştırılacak olan işçilerin yol ve yemek giderleri yüklenici tarafından ayni olarak  
karşılanacağından; yol ve yemek giderlerini, işçilerin hijyen eğitimi giderlerini, işin  
yürütülmesi sırasında kullanılacak olan malzeme giderlerini, aylık temizlik malzemesi  
giderlerini, personelin kıyafet giderlerini, ekmek, nakliye, laboratuvar, ilaçlama, KDV hariç  
işçilik, vergi, resim, sözleşmenin çoğaltılması, harç, hamaliye, yükleniciye teslim edilecek  
olan demirbaş malzemelerin bakım ve onarımı vb. giderlerin tamamını istekliler teklif  
fiyatlarına dahil edeceklerdir. İdaremizce, teklif mektubunda belirtilen bedel üzerinden ödeme  
yapılacaktır. Ayrıca işçilik ücreti ödenmeyecektir. İstekliler teklif mektubunda işcilik dahil  
teklif vereceklerdir.  
1 Ocak 2024 yılbaşı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 1 Mayıs Emek ve  
Dayanışma günü, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı günlerinde toplam 4  
gün işçi çalıştırılacak olup istekliler teklif fiyatlarına bu günlerdeki çalışma bedellerini  
ekleyeceklerdir. Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı günlerinde Okulumuzda öğrenci  
olmayacağından bu günler teklife dahil edilmeyecektir. İş; 10.12.2023-30.06.2024 tarihleri  
arasında gerçekleştirilecek olup öğrencilerimizin tatil, staj vb. nedenlerle okulda  
bulunmadıkları günlerde yemek verilmeyeceğinden işçi çalıştırılmayacaktır. Ramazan  
Bayramında 5 gün, Kurban Bayramında 8 gün, staj süresince 22 gün öğrenciler okulda  
bulunmayacağından bu günlerde işçi çalıştırılmayacaktır. Çalışılacak gün sayısı 169 takvim  
günüdür…” düzenlemesi yer almaktadır.  
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, Trabzon Şehit Meriç Alemdar  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından 20.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile  
gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede 25 adet ihale dokümanının EKAP üzerinden  
indirildiği, 20.11.2023 tarihinde gerçekleştirilen ihalede başvuru sahibi istekli Lina Kurumsal  
Yemek Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin sınır değerin altında olması nedeniyle idare  
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, anılan istekli tarafından 24.11.2023  
tarihinde aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu, idarece yapılan değerlendirme  
sonucunda aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak başvuru sahibinin teklifinin  
reddedildiği, ihalenin Berrak Organizasyon Yemekçilik Hiz. İnş. Tic. Ltd. Şti. üzerinde  
bırakıldığı, Domino Hazır Yemek Ltd. Şti. - Halk Gıda Yemek San. Tic. Turizm İnş.  
Kuyumculuk ve Orman Ürünleri Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ise ekonomik açıdan  
en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, buna ilişkin ihale komisyonu kararının  
29.11.2023 tarihinde onaylandığı tespit edilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde, malzemeli yemek hizmet alımı  
ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede  
asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı ve bu menüde yer alan yemeklerin  
içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının belirtileceği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin “ana  
girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği malzemeli yemek sunumu hesap  
cetvelini (Ek-H.4) hazırlayarak açıklamaları kapsamında sunmaları gerektiği, açıklamanın  
geçerli kabul edilebilmesi için malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde ihale dokümanı  
kapsamında yer verilen iki haftalık örnek menü listesine ilişkin Teknik Şartname’de belirtilen  
yemek türleri ile bu yemek türlerine ilişkin olarak yine Teknik Şartname’de yer verilen  
girdiler esas alınmak suretiyle yapılması gerektiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi istekli tarafından itirazen şikayet dilekçesinde özetle, idare tarafından  
aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesine gerekçe gösterilen hususların yerinde  
olmadığı ve aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun olduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin (a) bendinde yer verilen iddialarına ilişkin olarak;  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Yemek Düzeni ile İlgili Hususlar” başlıklı  
7.1’inci maddesinde ““…7.1.3. Buğday unundan imal edilmiş ekmekler günlük, taze olarak  
getirilecek, kişi başına her öğün 150 gr. verilecek, ekmekler yemekten 30 dakika önce  
dilimlenerek masalardaki kapalı kutularda muhafaza edilecektir.  
7.1.13. Ekmekler masalara yemek saatinden 30 dakika önce dilimlenerek kapalı  
kutular içerisinde servis edilecek, çok önceden ekmeklerin dilimlenip kuruması  
önlenecektir…” düzenlemelerinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde ”…Teknik Şartnamenin 7.1.3. maddesinde  
ekmek ana girdisi için; “Buğday unundan imal edilmiş ekmekler günlük, taze olarak  
getirilecek, kişi başına her öğün 150 g verilecek, ekmekler yemekten 30 dakika önce  
dilimlenerek…” ifadesi, 7.1.13. maddesinde “Ekmekler masalara yemek saatinden 30 dakika  
önce dilimlenerek kapalı kutular içerisinde servis edilecek, çok önceden ekmeklerin dilimlenip  
kuruması önlenecektir.” ifadesi yer almaktadır. Anlaşılacağı üzere her öğünde günlük taze  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
dilimlenmiş ekmek talep edildiği halde tarafınızca Ek 0.7 belgesi ile her öğünde 3 adet 50’şer  
gr poşetli roll ekmek fiyatı verilmiş, oysaki Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar  
Konfederasyonundan 1000gr ekmek fiyatı üzerinden açıklama yapılabilecekken ve bu şekilde  
açıklama örnekleri varken ambalajlama maliyeti olan roll ekmek üzerinden açıklama  
yapıldığı görülmüştür…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
ekmek girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere Ek-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı  
sunulduğu, söz konusu tutanakta ilgili ürünün “poşetli roll ekmek 50 gr.” olarak belirtildiği ve  
aşırı düşük hesaplamasının her öğün için 3 adet verilecek şekilde yapıldığı, Teknik  
Şartname’de de ekmeğin günlük ve taze olarak kişi başına her öğün 150 gram olacak şekilde  
dilimlenerek servis edilmesinin istenildiği tespit edilmiştir. Bu itibarla aşırı düşük teklif  
açıklaması kapsamında sunulan poşetli roll ekmek ürününün Teknik Şartname’de belirtilen  
gramaja uygun olarak aşırı düşük teklif açıklaması hesabına dahil edildiği, buna ek olarak  
Şartname’de belirlenen günlük ve taze olma özelliğinin roll ekmek ürünü ile de  
karşılanabileceği, buna ilişkin sorumluluğun yüklenicide olduğu, öte yandan ekmeklerin  
dilimlenmiş olma özelliğinin tevsik edilmesinin beklenemeyeceği, bu kriter ile ilgili  
kontrolün ihale konusu işin gerçekleştiği sırada idare tarafından yapılması gerektiği,  
dolayısıyla bu girdi bakımından yapılan açıklamada aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Kuru Gıdalar” başlıklı 9’uncu maddesinde  
“…9.36. Mantar Konserve (Dilimlenmiş): Yeni sene mahsulünden üretilmiş olacaktır. Beyaz  
kültür mantarları konserve edilmiş olmalıdır. Kendine has renk, tat, koku ve dokuda olmalıdır.  
Yabancı madde bulundurmamalıdır. Kapağı açılmış, sızıntı yapmış olmamalıdır…”  
düzenlemesinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde “…Teknik Şartnamenin 9.36. maddesinde  
“Mantar Konserve (Dilimlenmiş): Yeni sene mahsulünden üretilmiş olacaktır. Beyaz kültür  
mantarları konserve edilmiş olmalıdır. Kendine has renk, tat, koku ve dokuda olmalıdır.  
Yabancı madde bulundurmamalıdır. Kapağı açılmış, sızıntı yapmış olmamalıdır.” ifadesi yer  
almakta iken tarafınızca yapılan açıklamada Ankara Ticaret Borsasından 20,8889 TL  
ortalama birim fiyatı olan mantar ürününe fiyat verildiği görülmüş, bu ürünün konserve  
dilimlenmiş mantar olup olmadığının anlaşılmadığı ortaya çıkmaktadır…” ifadelerine yer  
verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
mantar konserve (dilimlenmiş) girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere Ankara Ticaret  
Borsası’nın 2022 yılı Aralık ayına ait aylık borsa bülteninde yer alan “mantar” ürünü ile  
açıklama yapıldığı, Teknik Şartname’de mantar girdisinin dilimlenmiş konserveler halinde  
istenildiği göz önünde bulundurulduğunda, iddiaya konu girdinin ihale dokümanına uygun  
şekilde açıklanamadığının kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Sebzeler” başlıklı 10’uncu maddesinde  
“…10.3. Bezelye (Dondurulmuş ve Konserve): Bu kapsamda bezelye konservesi kendine has  
görünüş, renk, tat ve kokuda olmalı, yabancı madde içermemeli, standarda belirtilen ürün  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
özelliklerine ve diğer 1. sınıf ürün kriterlerine sahip olmalıdır. Mal tesliminde ambalaj olarak  
kullanılan tenekelerde şekil bozukluğu ve pas olmamalı, orijinal kapağı açılmamış olmalı,  
tenekeler üzerinde ilgili mevzuatlara istinaden imalatçı(üretici) firmanın adı, adresi, imal  
tarihi, ürün adı, son kullanma tarihi gibi bezelye konservesinin menşei ile ilgili gerekli  
bilgiler belirtilmelidir. Mal tesliminde tenekelerin süzme ağırlığı esas alınacaktır. Bezelye  
Türk Standartları Enstitüsünün TSE 382/T1 bezelye konservesi standardına veya Türk Gıda  
Kodeksine uygun olarak üretilmiş olacaktır.düzenlemesinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde Teknik Şartnamenin 10.3. maddesinde  
“Bezelye (Dondurulmuş ve Konserve): Bu kapsamda bezelye konservesi kendine has görünüş,  
renk, tat ve kokuda olmalı, yabancı madde içermemeli, standartta belirtilen ürün özelliklerine  
ve diğer 1. sınıf ürün kriterlerine sahip olmalıdır. Mal tesliminde ambalaj olarak kullanılan  
tenekelerde şekil bozukluğu ve pas olmamalı, orijinal kapağı açılmamış olmalı, tenekeler  
üzerinde ilgili mevzuatlara istinaden imalatçı(üretici) firmanın adı, adresi, imal tarihi, ürün  
adı, son kullanma tarihi gibi bezelye konservesinin menşei…” ifadesi yer almaktadır.  
Anlaşılacağı üzere istenen ürün dondurulmuş konserve bezelyedir ve Ticaret Borsalarında bu  
ürün mevcut iken tarafınızca Sakarya Ticaret Borsasından 32,041 TL ortalama birim fiyatlı  
bezelye ürününe fiyat verildiği, buradan ürünün dondurulmuş konserve olup olmadığının  
anlaşılmadığı ortaya çıkmaktadır.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
bezelye (dondurulmuş ve konserve) girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere Sakarya Ticaret  
Borsası’nın 2023 yılı Mayıs ayına ait aylık borsa bülteninde yer alan “bezelye” ürünü ile  
açıklama yapıldığı, Teknik Şartname’de bezelye girdisinin dondurulmuş ve konserve halinde  
istenildiği göz önünde bulundurulduğunda, iddiaya konu girdinin ihale dokümanına uygun  
şekilde açıklanamadığının kabul edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Kahvaltılıklar” başlıklı 12’inci maddesinde  
“…12.5 Siyah Zeytin: Yeni sene mahsulü ve piyasanın en iyi cins ekstra lüks siyah zeytini  
olacaktır. Parmakla sıkıldığında çekirdeği kolay ayrılmalı ve çekirdek üzerinde etli kısım  
yapışık halde bulunmamalıdır. Normal tuzlu olmalı, ezik, çürük ve yaprak kısmı  
bulunmamalıdır. Taneler küçük olmalıdır. 100 gramında 25-30 adet zeytin bulunmalıdır.  
Zeytinler homojen doğal renginde olmalıdır. Paslı etiketi olmayan tenekeler kabul  
edilmeyecektir. Teneke üzerindeki etikette firma adı, TSE numarası, parti numarası, zeytinin  
çeşidi, sınıfı, tipi, net miktarı, süzme kütlesi, ambalajlama tarihi, raf ömrü yazılı olmalıdır.  
TSE 774’c uygun olacaktır. Tuz oranı %7’yi geçmemelidir.  
12.6 Yeşil Zeytin: “Siyah zeytindeki şartlar aynen aranacaktır. Tuz oranı %6’yı  
geçmemelidir...” düzenlemesinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde Teknik Şartnamenin 12.5. maddesinde Siyah  
Zeytin “Yeni sene mahsulü ve piyasanın en iyi cins ekstra lüks siyah zeytini olacaktır.  
Parmakla sıkıldığında çekirdeği kolay ayrılmalı ve çekirdek üzerinde etli kısım yapışık halde  
bulunmamalıdır. Normal tuzlu olmalı, ezik, çürük ve yaprak kısmı bulunmamalıdır. Taneler  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
küçük olmalıdır. 100 gramında 25-30 adet zeytin bulunmalıdır.” ifadesi yer almaktadır.  
Yapılan açıklamada siyah zeytin için İzmir Ticaret Borsasının Aralık 2022 tarihli bültenindeki  
S.Zeytin Yemeklik Ekstra(Dökme) cinsi zeytinin 29,58 TL olan ortalama fiyatını kullanarak  
açıklama yapıldığı görülmüştür. Oysaki piyasada ekstra lüks siyah zeytin adında ürün  
bulunmakta olup internet üzerinden görülebilmektedir ayrıca Ankara Ticaret Borsasının Ekim  
2023 tarihli bülteninde lüks zeytin fiyatı mevcuttur. Ekstra lüks siyah zeytin, ekstra dökme  
siyah zeytinle açıklanmış olup ayrıca Ek-H-4 belgesinin 70. sırasında ürün Siyah Zeytin  
(Ekstra-Lüks) olarak belirtildiği halde sunulan bültende S.Zeytin Yemeklik Ekstra(Dökme)  
fiyatı kullanılmıştır.  
Teknik Şartnamenin 12.6. maddesinde “Yeşil zeytin: Siyah zeytindeki şartlar aynen  
aranacaktır. Tuz oranı %6’yı geçmemelidir.” ifadesi yer almakta olup ekstra lüks yeşil zeytin  
için fiyat verilmesi gerekirken tarafınızca yeşil zeytin için İzmir Ticaret Borsasının Aralık  
2022 tarihli bültenini kullanarak açıklama yapılmış ve burada Y.Zeytin Yemeklik  
Ekstra(Dökme) cinsi zeytinin 30,70 TL olan ortalama fiyatını kullanarak açıklama yapıldığı  
görülmüş, oysaki piyasada lüks yeşil zeytine ait internet satış fiyatlarının bulunduğu, ayrıca  
Ek-H-4 belgesinin 89.sırasında ürünü Yeşil Zeytin (Ekstra-Lüks) olarak belirttiği halde  
sunduğu bültende Y.Zeytin Yemeklik Ekstra(Dökme) fiyatı kullanıldığı görülmüştür.”  
ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
siyah zeytin girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere İzmir Ticaret Borsası’nın 2022 yılı Aralık  
ayına ait aylık borsa bülteninde yer alan “siyah zeytin yemeklik ekstra (dökme)” ürünü  
kullanılarak, yeşil zeytin girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere aynı bültende yer alan “yeşil  
zeytin yemeklik ekstra (dökme)” ürünü kullanılarak açıklama yapıldığı görülmüştür. Öte  
yandan aynı borsa bülteninde “siyah zeytin yemeklik lüks dökme özel şartlı” ürününün de  
bulunduğu görülmüş olup buradan yola çıkarak zeytin ürünü için ekstra ve lüks adı altında iki  
farklı tür olduğu yönünde değerlendirme yapılabileceği, bununla birlikte Teknik Şartname’de  
siyah zeytin girdisi için “…piyasanın en iyi cins ekstra lüks siyah zeytini olacaktır…”, yeşil  
zeytin girdisi için “Siyah zeytindeki şartlar aynen aranacaktır…” düzenlemelerinin yer  
aldığı, aktarılan düzenlemelerde ekstra ve lüks ibarelerine bir arada yer verildiği göz önünde  
bulundurulduğunda isteklilerce zeytin ürününe ilişkin sunulacak aşırı düşük teklif  
açıklamasında ekstra veya lüks zeytin türlerinin her ikisinin de kabul görmesi gerektiği,  
dolayısıyla bu girdiler bakımından yapılan açıklamada aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.  
İhale konusu işe ait Teknik Şartname’nin “Kahvaltılıklar” başlıklı 12’inci maddesinde  
“…12.11. Süt (Tam Yağlı): Sütler 200 ml’lik paketler halinde ambalajlanmış bir şekilde teslim  
edilecektir. Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliğine veya Türk  
Standartları Enstitüsünün TSE 1192 Uzun ömürlü süt standardına, tebliğde veya TSE ürün  
standardına belirtilen hammadde ve ürün özelliklerine, ambalajlama, etiketleme ve  
işaretleme, taşıma ve depolama, hijyen vb. esaslara uygun olacaktır. Yemeklerde ve tatlılarda  
aynı özelliklerde litrelik sütler kullanılabilir...” düzenlemesinin yer aldığı tespit edilmiştir.  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde Teknik Şartnamenin 12.11. maddesinde “Süt  
(Tam Yağlı): Sütler 200 ml’lik paketler halinde ambalajlanmış bir şekilde teslim  
edilecektir…” ifadesi yer almakta iken yapılan açıklamada Ankara Ticaret Borsasının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
ortalama birim fiyatı 14,7040 TL olan pastörize süt ile açıklama yapıldığı görülmüştür. Bu  
sütün de tam yağlı olup olmadığı, 200 ml lik paketlerde olup olmadığı anlaşılmamaktadır.  
Oysaki Ticaret Borsalarında bulunmayan ürünler için satışını yapan bir firma olarak Ek 0.7  
belgesi ile de bu tür ürünler bire bir adlarıyla ve içerikleriyle açıklanabilirdi. Örneğin teknik  
şartnamede istenen Yoğurt (Tam Yağlı) ana girdisi için Ek 0.7 belgesinde bire bir açıklama  
yapılmıştır.ifadelerine yer verildiği görülmüştür.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
süt (tam yağlı) girdisinin fiyatını tevsik etmek üzere Ankara Ticaret Borsası’nın 2022 yılı  
Aralık ayına ait aylık borsa bülteninde yer alan “pastörize süt” ürünü ile açıklama yapıldığı,  
Teknik Şartname’de süt girdisinin tam yağlı olması gerektiğinin düzenlendiği, dayanak  
gösterilen bültende yer alan pastörize sütün ise tam yağlı olup olmadığının anlaşılamadığı,  
dolayısıyla yapılan açıklamanın Teknik Şartname’nin süt (tam yağlı) evsafındaki özellikleri  
karşılayıp karşılamadığının ortaya konulamadığı anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (b) bendinde yer verilen iddiasına ilişkin olarak;  
İdare tarafından başvuru sahibi istekliye tebliğ edilen, anılan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının reddine ilişkin gerekçeleri içeren “Aşırı Düşük Savunma  
Değerlendirmesi” konulu yazı incelendiğinde “…Buradan da anlaşılacağı üzere çalışılacak  
gün sayısı 169 gündür. Tarafınızca işçilik girdisine ait hesaplamada; işçiliğin 6 ay 22 gün  
üzerinden (202 gün) hesaplandığı, ayni olarak karşılanacak olan yol ve yemek giderinin ise  
169 gün üzerinden hesaplandığı görülmüş, günler birbiriyle çelişmiş, yol gideri hesaplanırken  
Trabzon Büyükşehir Belediyesinin internet sayfasından alınan otobüs bileti fiyatına göre  
hesaplama yapılmış, bu fiyatın Ortahisar için 5 TL olduğu görülmüştür. Oysaki  
Müdürlüğümüz Maçka İlçesi, Öğütlü Mahallesinde bulunduğundan, aynı internet sitesinden  
bu adrese ulaşabilmek için tam bilet fiyatının 12 TL olduğu görülmektedir. 5 TL üzerinden  
gidiş dönüş 10 TL olarak hesaplanmış olup 12 TL üzerinden gidiş dönüş 24 TL olacaktır.  
Ayrıca istekliler fiyat tekliflerini KDV hariç olarak belirtmek zorunda iken KDV dâhil 5 TL  
üzerinden fiyatlandırma yapılmış, istekli hak ediş ödemesinde zaten KDV alacağından iki kere  
KDV almış olacaktır. Buda kamu zararı doğuracak yanlış bir hesaplamadır… Ayrıca işçilik  
yol ve yemek hesabı yapılırken bir işçi haftada bir gün istirahatli olacağından aylık 26 gün  
üzerinden hesaplama yapılmalı ve artık günler belirtilmelidir. İşçilik yol ve yemek hesabında  
işçilerin hiç istirahat yapmayacak şekilde hesaplama yapıldığı görülmüştür.ifadelerine yer  
verildiği görülmüştür.  
İhale dokümanının yukarıda aktarılan düzenlemelerinden, incelemeye konu iş  
süresince 1 adet gıda mühendisi veya diyetisyen, 2 adet aşçı ve 12 adet işçi olmak üzere  
toplam 15 personel çalıştırılacağı, çalışılacak gün sayısının 169 takvim günü olduğu,  
personellerin yol ve yemek giderlerinin yüklenici tarafından ayni olarak karşılanacağı ve tüm  
bu işçilik maliyetinin teklif fiyatına dahil edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.  
Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde,  
Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin B bölümünde yer alan açıklamada  
işçilik giderinin maaş, SGK, vergi giderleri, ulusal bayram ve genel tatil günleri mesai  
giderleri ve yol, yemek giderleri üzerinden hesaplandığı ve buna ilişkin olarak personel  
maliyetleri başlıklı hesaplama tablosunun sunulduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
İşçilik giderlerinin KİK işçilik hesaplama modülü kullanılarak ve işin başlangıç tarihi  
ile bitiş tarihi arasındaki zaman esas alınarak 6 ay 22 gün (202) üzerinden hesaplandığı,  
Çalıştırılacak personelin yol giderine ilişkin olarak Trabzon Büyükşehir Belediyesi  
resmi internet sitesinde (trabzon.bel.tr) yer alan ve ilçelerde uygulanacak toplu taşıma  
tarifelerini ilişkin 7 Aralık 2022 tarihli yazı dayanak gösterilerek gidiş-geliş toplam 10,00 TL  
ve 169 gün üzerinden hesaplama yapıldığı, öte yandan çalıştırılacak personelin yemek  
giderine ilişkin olarak, aşırı düşük açıklamasından ulaşılan öğle yemeği birim maliyetinin  
(44,86 TL) esas alındığı ve hesaplamanın 169 gün üzerinden gerçekleştirildiği tespit  
edilmiştir.  
İşçilik giderine ilişkin olarak yapılan inceleme ve tespitler neticesinde, İdari  
Şartname’nin 25’inci maddesinde ihale konusu işte 169 takvim günü boyunca personel  
çalıştırılacağı ve personellerin yol ve yemek giderlerinin yüklenici tarafından ayni olarak  
karşılanacağının düzenlendiği, başvuru sahibi istekli tarafından yapılan işçilik hesaplamasının  
işin başlangıç ile bitiş tarihi arasındaki 202 gün (6 ay 22 gün) üzerinden gerçekleştirildiği,  
buradan yola çıkarak işçilik gideri için eksik bir maliyet hesaplaması yapıldığından  
bahsedilemeyeceği,  
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 79.2.6’ncı maddesinde  
“ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu  
Hesap Cetvelinde (Ek- H.4) yer alan ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için  
gerekli temel girdilerin anlaşılması gerektiği, bu çerçevede yemek pişirilmesi için gerekli  
enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve  
hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel  
giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar  
“yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve bu unsurlar için açıklama sunulmasının  
gerekmediğinin belirtildiği, bu çerçevede söz konusu işte çalışacak personele verilecek yol  
maliyetinin “yardımcı girdiler” kapsamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.  
Başvuru sahibi istekli Lina Kurumsal Yemek Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük  
teklif açıklamasına ilişkin olarak gerçekleştirilen inceleme ve tespitler neticesinde, iddiaya  
konu edilen “ekmek”, “siyah zeytin”, “yeşil zeytin” girdileri ile işçiliğe ilişkin maliyetin  
mevzuata ve ihale dokümanındaki kriterlere uygun olarak açıklandığı, diğer taraftan “mantar  
konserve (dilimlenmiş)”, “bezelye (dondurulmuş ve konserve)”, “süt (tam yağlı)” girdilerinin  
ise Teknik Şartname evsafında düzenlenen kriterlere uygun olarak açıklanmadığı, dolayısıyla  
aşırı düşük teklif açıklamasının idarece reddedilmesi kararının anılan girdiler bakımından  
yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Diğer yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/002  
: 17  
: 10.01.2024  
: 2024/UH.II-62  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.