Bilgi
İKN
2024/260879
Başvuru Sahibi
Üreten Temizlik İnşaat Kimya Gıda Makine San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Amasya E-Tipi Cezaevi Müdürlüğü
İşin Adı
Kuru Gıda Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
BAŞVURU SAHİBİ:
Üreten Temizlik İnşaat Kimya Gıda Makine San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Amasya E-Tipi Cezaevi Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/260879 İhale Kayıt Numaralı “Kuru Gıda Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Amasya E-Tipi Cezaevi Müdürlüğü tarafından 17.04.2024 tarihinde açık ihale usulü
ile gerçekleştirilen “Kuru Gıda Alımı” ihalesine ilişkin olarak Üreten Temizlik İnşaat Kimya
Gıda Makine San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 24.04.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 29.04.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.05.2024 tarih ve
143778 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 09.05.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/562 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci
teklif sahibi olarak belirlendiği, ihalede en düşük teklifi veren Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd.
Şti.nin birim fiyat teklif cetvelinde “Ayçiçek yağı”na “sehven düşük teklif verdiğini”
belirtmesi üzerine idare tarafından bu gerekçeyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,
ancak anılan istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerekirken istekliye aşırı
düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin sonuçlandırılmasının mevzuata uygun olmadığı
iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
teklifleri reddedilir. …” hükmü,
Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 58’inci
maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra diğer tekliflere
veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
(2) İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal temininde kullanacağı avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen malların özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü,
“Elektronik ihale” başlıklı 58/A maddesinde “(1) İhaleler, e-teklif alınmak suretiyle bu
maddeye uygun olarak yapılabilir.
(9) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
a) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı düşük tekliflerin bulunmadığı
ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması
öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar
ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale dokümanında
öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini
vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve
teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler
ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen
isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir,
sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan istekliler ile
numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin teklifleri ise
değerlendirme dışı bırakılır.
b) Diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların tespit
edilmesi halinde bu isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden
sorgulanamayanlar ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici
belgeleri
sunmaları
ve
ihale
dokümanında
öngörülmesi
halinde
numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını
yapmaları istenir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara
ilişkin
tevsik
edici
belgeleri
sunmayan
istekliler
ile
numune
ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya aşırı
düşük teklif açıklaması sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi” başlıklı 62/A maddesinde “62/A.1. Mal alımı ihalelerinde, aşırı düşük
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi
gerekmektedir.
62/A.1.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir. İstekliler, aşırı düşük
olarak tespit edilen tekliflerini, bu Tebliğin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve
aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79 uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle
açıklayabilirler.
62/A.1.2. İhale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmede açıklamaları yeterli
görülmeyen veya süresi içerisinde yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri
reddedilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 33 Kalem Kuru Gıda Alımı
b) Türü: Mal alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı: 33 KALEM KURU GIDA ALIMI
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: AMASYA E TİPİ KAPALI CEZA İNFAZ
KURUMU MÜDÜRLÜĞÜ DEPOLARI” düzenlemesi,
“Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 30’uncu maddesinde “30.1. Teklifler, bu
Şartnamede belirtilen ihale saatine kadar EKAP üzerinden verilecektir.
30.2. e-teklifler, ihale tarih ve saatinde hazır bulunanlar önünde, ihale komisyonu
tarafından e-anahtarlar kullanılmak suretiyle EKAP üzerinde açılır. e-anahtarın bozuk olması
veya e-teklifin virüs içermesi gibi nedenlerle açılamayan e-teklifler tespit edilerek açılamama
gerekçeleri belirtilmek suretiyle, EKAP üzerinden "Açılamayan e-tekliflere İlişkin İhale
Komisyonu Tutanağı" düzenlenir. İhale komisyonunca ihale saatine kadar kaç teklif verilmiş
olduğu EKAP üzerinde ve hazır bulunanlara duyurulur. İsteklilerin teklif mektubu ile geçici
teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Kanunun 21 inci maddesine göre
pazarlık usulü ile yapılan ihaleler ile fiyat veya fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden
elektronik eksiltme yapılması öngörülen ihaleler dışındaki ihalelerde; istekliler ile teklif
fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanarak, EKAP üzerinden "İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlara
İlişkin Tutanak" hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme ekranında ihaleye katılan
istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır. Bu tutanakların çıktısı ihale
komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve talep etmeleri halinde hazır bulunan isteklilere
birer örneği verilir. Bu aşamada hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilemez.
Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.”
düzenlemesi,
“Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “31.1. İlk oturumun
kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP
üzerinde tekliflerin değerlendirilmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla
oturumda yapılabilir. Her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP'a kaydedilir ve
düzenlenen tutanakların bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
31.2. Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 30 uncu madde uyarınca e-
teklifinin açılamadığı veya teklif mektubu ile geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilen
isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.
31.3. İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve
yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ve istenilmişse teknik şartnameye cevaplar ve
açıklamalara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgelerden;
EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler için,
sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit edilemeyenler
için ise beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır. Yeterlik sertifikası üzerinden yeterlik tespiti
yapılan ihalelerde ise, ihale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile
fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi
dolan belgeler dahil yeterlik sertifikası üzerindeki bilgiler; yeterlik sertifikası üzerinden
değerlendirme yapılamayan her belge veya kriter için ise yeterlik bilgileri tablosunda
istekliler tarafından beyan edilen bilgi ve belgeler esas alınarak yapılır.
….
31.6. İhale komisyonu aşırı düşük teklifleri 33’üncü maddeye göre değerlendirir.
…
31.8. Yapılan değerlendirme sonucunda, ihalede öngörülen şartları sağlamadığı
anlaşılan veya yeterlik sertifikasının geçerlik süresi ihale tarihinden önce dolan teklifler
değerlendirme dışı bırakılarak EKAP üzerinden Uygun Olmayan e-Teklif Kontrol Tutanağı
düzenlenir ve değerlendirme dışı bırakma işleminin gerekçeleri belirtilir.” düzenlemesi,
“İsteklilerden tekliflerine açıklık getirmelerinin istenilmesi” başlıklı 32’nci
maddesinde “32.1. İhale komisyonunun talebi üzerine İdare, tekliflerin incelenmesi,
karşılaştırılması ve değerlendirilmesinde yararlanmak üzere açık olmayan hususlarla ilgili
isteklilerden açıklama isteyebilir.
32.2. Bu açıklama, hiçbir şekilde teklif fiyatında değişiklik yapılması veya ihale
dokümanında öngörülen kriterlere uygun olmayan tekliflerin uygun hale getirilmesi amacıyla
istenilemez ve bu sonucu doğuracak şekilde kullanılamaz.” düzenlemesi,
“Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Verilen tekliflerden diğer
tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanların, ihale komisyonu
tarafından tespit edilmesi halinde, bu teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğu tespit edilen
bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu tarafından;
a) İmalat sürecinin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temininde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen malın özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınarak aşırı düşük teklifler
değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” düzenlemesi,
“İhalenin karara bağlanması” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. Aşırı düşük tekliflerin
açıklama istenmeksizin reddedileceği ya da diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre aşırı
düşük tekliflerin bulunmadığı ihalelerde, geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine; yeterlik bilgileri tablosunda beyan
ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik
şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları, ayrıca ihale
dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün
örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları için makul bir süre verilir. Beyan edilen
bilgi/belgeler ve teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri
sunmayan istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini
yerine getirmeyen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir
kaydedilir, sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlayamayan
istekliler ile numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin
teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işlemlere ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve
belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir.
36.1.1. Aşırı düşük teklif sorgulamasının yapıldığı ihalelerde, aşırı düşük teklif sahibi
tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri tablosunda beyan
ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlar ile teknik
şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları ve ihale
dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün
örneklerini vermeleri/kurulumlarını yapmaları istenir. Beyan edilen bilgi/belgeler ve teknik
şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmayan istekliler ile
numune ve/veya demonstrasyon işlemlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya
aşırı düşük teklif açıklaması sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.
Sunulan bilgi ve belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde, yeterlik bilgileri
tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamadığı anlaşılan
veya numune ve/veya demonstrasyon değerlendirmesi başarısız sonuçlanan isteklilerin
teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve
yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağladığı anlaşılan ve numune ve/veya demonstrasyon
değerlendirmesi uygun görülen isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve
açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir. Aşırı düşük tüm tekliflerin
değerlendirme dışı bırakılması veya reddedilmesi halinde, teklif fiyatı aşırı düşük bulunmayan
ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen teklif sahiplerine ilişkin
olarak 36.1. inci maddedeki esaslar çerçevesinde değerlendirme yapılır. Aşırı düşük teklifler
arasından geçerli en az iki teklif kalması ve bu tekliflerin ekonomik açıdan en avantajlı
birinci ve ikinci teklif olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde, yeterlik bilgileri
tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara
ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları veya ihale dokümanında öngörülmesi halinde
numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermeleri/kurulumlarını
yapmaları yeniden istenmeksizin ihale işlemlerine devam edilir. Aşırı düşük teklifler
arasından tek geçerli teklif kalması ve bu teklif sahibinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif
olarak belirlenmesinin öngörülmesi halinde bu istekliden yeterlik bilgileri tablosunda beyan
edilen bilgi ve belgeler ile teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalara ilişkin tevsik edici
belgeleri sunması veya ihale dokümanında öngörülmesi halinde numune/demonstrasyon
işlemlerine ilişkin ürün örneklerini vermesi/kurulumlarını yapması yeniden istenmez. İhalede
ayrıca ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin belirlenmesinin öngörülmesi
halinde ise, bu isteklinin tespitinde 36.1. inci maddedeki esaslar uygulanarak ihale
işlemlerine devam edilir. Bu işlemlere, ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
ise ikinci teklif sahibi tespit edilinceye kadar devam edilir.
36.2. İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen ya da bu
bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgelerde yer alan bilgiler arasında farklılık
bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği
etkilenmez ancak ihalede öngörülen şartların sağlanamadığının anlaşılması durumunda, bu
isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Ancak ihale tarihinden sonra yeterlik
sertifikası kapsamındaki belgelere ilişkin şartların değişmesi halinde, isteklinin buna ilişkin
belgeleri derhal sunması zorunlu olup, bu durumda ihalede öngörülen şartların
sağlanmadığının anlaşılması halinde teklif değerlendirme dışı bırakılır” düzenlemelemesi yer
almaktadır.
Başvuruya konu 33 kalemden oluşan “kuru gıda alımı” ihalesine ilişkin alınan ihale
komisyonu kararına göre ihalede yaklaşık maliyetin “4.418.666,67 TL” olarak belirlendiği,
ihaleye 9 isteklinin katıldığı, ihale komisyonunca yapılan değerlendirmeler neticesinde
ekonomik açıdan en avantajlı teklifin 2.915.000,00 TL teklif tutarlı Sartaş Gıda San. ve Tic.
Ltd. Şti. olarak belirlendiği, başvuru sahibi istekli Üreten Tem. İnş. Kim. Gıda Mak. San. ve
Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin 2.917.350,00 TL ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
sahibi istekli olarak belirlendiği, diğer tekliflerin de geçerli teklif olarak belirlendiği, idarece
alım konusu mal kalemlerinden “Ayçiçek yağı”na sehven düşük teklif verdiği gerekçesiyle
değerlendirme dışı bırakılan Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif tutarının
(2.482.100,00 TL) ihalede verilen en düşük teklif olduğu, ihale komisyonu tarafından ihalede
aşırı düşük teklif olarak belirlenen bir isteklinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.ne ait birim fiyat teklif cetvelinin ilgili satırlarına
aşağıda yer verilmiştir.
Mal kaleminin adı ve Birimi ve miktarı
kısa Açıklaması
Teklif edilen birim
fiyat
Tutarı
Ayçiçek yağı 18 lt’lik
1.000 adet
49,50 TL
49.500,00 TL
…
…
…
…
TOPLAM TUTAR
(KDV HARİÇ)
2.482.100,00 TL
Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ihale günü (17.04.2024) idareye
sunulan dilekçesinde “…İhalede belirtilen ürünlerden olan Ayçiçek yağı için ihale
şartnamesinde 18 litrelik teneke için fiyat istenmiş fakat yanlış anlamamız sebebiyle sehven
litre fiyatı verilmiş olup bundan kaynaklı sadece Ayçiçek yağında 841.500,00TL zararına fiyat
verdiğimiz tespit edilmiştir. Yapılan ihalede Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’mizin vermiş
olduğu teklifin değerlendirme dışı bırakılmasını talep ve arz ederim.” beyanıyla talepte
bulunulduğu görülmüştür.
İhale komisyonunun 17.04.2024 tarihli kararı incelendiğinde; “…Alkım Gıda Sanayi
ve Tic. Ltd. Şti.nin verdiği teklifte Ayçiçek yağına sehven yapmış olduğu hatalı teklif üzerine
geçersiz kabul edildiği ve değerlendirme dışı bırakıldığı…” yönünde karar alındığı, başvuru
sahibi isteklinin şikayetine verilen cevap yazısında “yapılan incelemede diğer firmalar 18
litrelik teneke yağı adedine 825,00 - 920,00 aralığında teklif verirken, Alkım Gıda Sanayi ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
Tic. Ltd. Şti. 18 litrelik 1 teneke yağın fiyatına 49,50 TL fiyat teklif etmesi üzerine yapılan
incelemeler neticesinde 1 litre fiyatı olarak teklif verdiği, litre fiyatının 18 litre ile çarpımı
sonucu olması gereken birim fiyatın 891,00 TL, ve isteklinin toplam teklifinin 3.323.600,00
TL olduğu ve 8.sırada teklif verdiği, akabinde Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. tarafından
aynı gün idareye dilekçe verilerek birim fiyatın sehven düşük yazıldığı ve teklifinin
değerlendirme dışı bırakılmasını talep ettiği hususları da değerlendirildiğinde anılan
isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği” ifadeleriyle cevap
verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi ile Mal Alımı İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin 58’inci maddesinden, ihale komisyonunun verilen teklifleri
değerlendirdikten sonra “diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete” göre aşırı düşük teklifleri
tespit edeceği, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu çerçevesinde yapılacak olan mal alımı
ihalelerinde idarece aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi durumunda idarelerin aşırı düşük
teklifleri nasıl belirleyecekleri hususları, Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin
58’inci maddesinde, e-ihale yöntemiyle gerçekleştirilmiş ihalelerde anılan Yönetmelik’in
58/A maddesinde ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 62/A maddesinde yer aldığı
anlaşılmaktadır.
Anılan Kanun, Yönetmelik ve Tebliğ maddelerinde mal alımı ihalelerine ilişkin aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesinde ihale komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten
sonra diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit etmesi
gerektiği, diğer taraftan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği ile Hizmet Alımı
İhaleleri Uygulama Yönetmeliği'nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı ilgili
maddeleri uyarınca ve Kamu İhale Genel Tebliği'nde belirtilen yöntemler çerçevesinde sınır
değer hesaplanarak teklifi aşırı düşük olanların tespit edilmesi gerektiği, ancak mal
alımlarında sınır değer hesaplanma yöntemine ilişkin sınırlayıcı bir düzenlemenin
bulunmadığı, bu nedenle mal alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin tespitinin, diğer
tekliflere veya yaklaşık maliyete kıyaslanmak suretiyle idarece belirlenmesi gerektiği hükme
bağlanmıştır.
Diğer taraftan, idare tarafından aşırı düşük teklifler belirlendikten sonra bu teklifleri
reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit
ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği, aşırı düşük tekliflere yönelik
açıklama istenmesine ilişkin yazıda isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli
teklif bileşenlerinin bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesinin zorunlu
olduğu, aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak
üzere uygun bir süre verileceği, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini
Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde belirtilen yöntemlerle açıklayabileceği, ihale
komisyonunun; imalat sürecinin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin
mal temininde kullanacağı avantajlı koşullar, teklif edilen malların özgünlüğü gibi hususlarda
yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendireceği ve bu
değerlendirme sonucunda açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, başvuru konusu ihalenin mal alımı ihalesi
olduğu, mal alımlarında 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca ihale komisyonu
tarafından verilen teklifler değerlendirildikten sonra ihaleye verilen tekliflerin, diğer
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
tekliflerle veya yaklaşık maliyetle kıyaslanmak suretiyle, hangisinin veya hangilerinin aşırı
düşük teklif olarak belirleneceği hususunda idarenin takdir yetkisinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Yapılan inceleme sonucunda, idare tarafından, başvuruya konu ihaleye teklif sunan
isteklilerden en düşük teklif sahibi Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifine yönelik
olarak birim fiyat teklif cetvelinde alım konusu mal kalemlerinden “Ayçiçek yağı”na teklif
edilen fiyat üzerinden değerlendirme yapıldığı görülmekle birlikte Alkım Gıda Sanayi ve Tic.
Ltd. Şti.nin teklife konu 33 mal kaleminden birine sehven düşük teklif verdiği talebiyle
idareye yapılan başvurusunun esas alınarak anılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı
bırakılamayacağı, diğer bir anlatımla idarenin dilekçeyi kabul ederek işlem tesis etmesinin
tekliflerin geri alınması sonucunu doğurur nitelikte olduğu, yukarıda aktarıldığı üzere ihale
mevzuatının kurallarına göre mal alımı ihalelerinde isteklilerin teklifinin yaklaşık maliyet ve
diğer teklifler ile kıyaslanarak aşırı düşük teklif olanların tespit edilebileceği, sunulan
tekliflerin aşırı düşük olarak belirlenip belirlenmeyeceği hususunda idarelerin takdir yetkisi
bulunduğu, mevcut durumda idare tarafından bu yönde herhangi bir işlem yapılmadığı
anlaşılmıştır.
Bu itibarla, öncelikli olarak ihale komisyonu tarafından Alkım Gıda Sanayi ve Tic.
Ltd. Şti.nin teklif tutarının yaklaşık maliyetle ve ihalede sunulan diğer tekliflerle kıyaslanmak
suretiyle söz konusu teklifin aşırı düşük teklif olup olmadığı hususunun tespit edilmesi
gerektiği, bu tespitler neticesinde aşırı düşük teklif olarak değerlendirilmesi durumunda aşırı
düşük teklif sorgulama sürecinin başlatılması gerektiği, diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete
göre teklif fiyatları karşılaştırıldığında aşırı düşük teklif olarak belirlenen bir istekli olmaması
durumunda ise ihalenin geçerli tekliflerden en düşük teklifi veren istekli üzerinde bırakılması
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 9
: 05.06.2024
: 2024/UM.I-730
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Alkım Gıda Sanayi ve Tic. Ltd.
Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınarak ihale komisyonu tarafından ihalede aşırı düşük
teklif bulunup bulunmadığı hususunun diğer tekliflere veya yaklaşık maliyete kıyaslanmak
suretiyle değerlendirilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak
yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.