Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı
/
2024/575038-Anamur Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi
Bilgi
İKN
2024/575038
Başvuru Sahibi
Sapan Yapı Harf İnş. Elekt. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.
İdare
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı
İşin Adı
Anamur Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
BAŞVURU SAHİBİ:
Sapan Yapı Harf İnş. Elekt. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/575038 İhale Kayıt Numaralı “Anamur Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Mersin Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı tarafından 30.05.2024 tarihinde
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Anamur Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi”
ihalesine ilişkin olarak Sapan Yapı Harf İnş. Elekt. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin
26.07.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.08.2024 tarihli yazısı ile reddi
üzerine, başvuru sahibince 14.08.2024 tarih ve 157008 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan
14.08.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/918 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesinde yer alan düzenlemeler gereğince
kendileri tarafından yeterlik bilgileri tablosunun ilgili bölümünde 2021, 2022 ve 2023
yıllarına ait yapım işleri ciro bilgileri tabloları ile eklerinin beyan edildiği, ancak yeterlik
bilgileri tablosunda 2022 yılında gerçekleştirdikleri yapım işlerine ilişkin “Yapım İşi Ciro
Tespitine Dair Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporu”nun beyan edildiği gerekçesiyle
tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, fakat bahse konu Tasdik Raporu’nun yapım işleri
ciro bilgileri tablosu ile aynı nitelikte olduğu, kaldı ki 2022 yılında gerçekleştirdikleri yapım
işlerinin iş hacmi hesabına dahil edilmemesi durumunda dahi başvuruya konu ihalede iş
hacmine ilişkin istenen kriterin karşılandığı, dolayısıyla beyan edilen ciro bilgilerinin yeterli
olduğu ve tekliflerinin değerlendirmeye alınması gerektiği,
2) İhale üzerinde bırakılan Güveniş Müh. Mad. Enerji Ltd. Şti. ile ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibi Yücesoy Öztürk İnş. Taah. Tur. Emlak Oto. Mad. San. ve Tic.
Ltd. Şti. - Gökhan Uslu İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları ile bu
kapsamda sunulan bilgi ve belgelerin ihale mevzuatına aykırı olduğu, bu nedenle anılan
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması ve akabinde ihalenin kendileri
üzerinde bırakılması gerektiği, şöyle ki;
a) Anılan istekliler tarafından açıklama istenilecek iş kalemlerine ilişkin metrajlar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
düşük tutulmak suretiyle maliyet tablosunun oluşturulduğu, bu durumun söz konusu
isteklilerin lehine avantaj sağladığı,
b) Anılan istekliler tarafından işçilik girdisinin saatlik asgari ücret tutarı olan 88,90
TL’nin altında bir bedel ile açıklandığı, ayrıca idarece hazırlanan analiz formatlarındaki
girdilerin özellikle de işçilik girdisinin miktarının azaltıldığı, bu durumun adı geçen istekliler
lehine fiyat avantajı oluşturduğu,
c) Açıklama istenilecek iş kalemleri/gruplarına ilişkin aşırı düşük teklif
açıklamalarının proforma faturalar üzerinden yapıldığı, ancak faturaların ilgili alanda faaliyet
gösteren firmalardan alınmadığı, söz konusu faturaların birçoğunun aynı firmadan alındığı,
bununla birlikte faturaları düzenleyen firmaların ilgili mallara yönelik alış ve satışının
bulunmadığı,
ç) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin dayanağı olan maliyet tespit tutanağı
(Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) düzenlenmediği ve söz konusu
tutanaklara aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında yer verilmediği,
d) Fiyat teklifi veren üçüncü kişilerce fiyat teklifinin konusunu oluşturan mal
miktarının en az 1/20’si kadar satışın yapılmadığı,
e) Satış tutarı tespit tutanaklarının hangi geçici vergi beyanname dönemine ilişkin
olarak düzenlendiğinin araştırılması gerektiği, bu beyanname dönemlerinde proforma
faturaları düzenleyen firmaların ilgili mala yönelik alış veya satışının bulunmadığı, satış tutarı
tespit tutanaklarında tarihlerin belli olmadığı,
f) Anılan isteklilerce teklif edilen birim fiyatların satış tutarı tespit tutanağında tespit
edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olduğu,
g) Anılan istekliler tarafından açıklama istenilecek iş kalemlerinin birçoğunda nakliye
girdisine yer verilmeden aşırı düşük teklif açıklamasının yapıldığı, nakliye girdisine yer
verilen iş kalemlerinde ise idarece belirlenen nakliye mesafelerine riayet edilmediği, nakliye
formülünde yer alan F katsayısının yanlış alındığı, bununla birlikte K katsayısına ilişkin
olarak 2024 yılına ait rayicin kullanılmadığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren
belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi
sunması gereklidir.
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
…
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından
onaylanmış olması gereklidir.
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
…
(13) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak taahhüdü altında devam eden
yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmının veya bitirdiği yapım işlerinin parasal tutarı, iş
ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt edilen iş kısmı üzerinden
hesaplanır.
(14) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.” hükmü,
“İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı 37’nci maddesinde “(1) İş
hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: HUZUREVİ İNŞAATI YAPIM İŞİ
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
…
e) Miktarı: 1 ADET 12400 M2 İNŞAAT ALANINA SAHİP HİZMET BİNASI YAPIM
İŞİ
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: MERSİN İLİ ANAMUR İLÇESİ”
düzenlemesi,
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeler ve yeterlik
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında beyan etmeleri
gerekmektedir.
…
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken
kriterler:
…
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini
sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış
olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif
kapsamında sunulması gerekmektedir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, başvuruya konu ihalede EKAP
üzerinden 35 adet ihale dokümanının indirildiği ve 30.05.2024 tarihinde yapılan ihaleye 15
isteklinin e-teklif verdiği, bu isteklilerden ihale üzerinde bırakılan Güveniş Müh. Mad. Enerji
Ltd. Şti. dahil olmak üzere 3 isteklinin teklifinin sınır değerin altında olduğu, bu nedenle
idare tarafından söz konusu isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği, idarece
yapılan değerlendirme neticesinde, Raja Yapı İnş. Taah. ve San. ve Tic. Ltd. Şti. - Akın İnş.
Mim. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin aşırı düşük teklif açıklamalarının
belirlenen süre içerisinde idareye sunulmaması nedeniyle reddedildiği, ihalenin aşırı düşük
teklif açıklamaları uygun görülen Güveniş Müh. Mad. Enerji Ltd. Şti. üzerine bırakıldığı,
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin ise sınır değerin altında teklif veren
Yücesoy Öztürk İnş. Taah. Tur. Emlak Oto. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. - Gökhan Uslu İş
Ortaklığı olarak belirlendiği ve buna ilişkin ihale komisyonu kararının 17.07.2024 tarihinde
onaylandığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi Sapan Yapı Harf İnş. Elekt. Nak. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından
yeterlik bilgileri tablosunun “İş Hacmi Bilgileri” başlıklı bölümünde ihalenin yapıldığı yıldan
önceki yıl olan 2023, iki önceki yıl olan 2022 ve üç önceki yıl olan 2021 yıllarına ait gelir
tablosundaki toplam cironun (2023 yılı – *****946,80 TL, 2022 yılı – *****565,16 TL ve
2021 yılı – *****535,50 TL) beyan edildiği, bahse konu istekli tarafından sağlanması
gereken asgari toplam ciro tutarının teklif ettiği bedelin (312.813.013,13 TL) % 25'inden
(78.203.253,28 TL) az olmaması gerektiği, anılan istekli tarafından beyan edilen toplam ciro
tutarının Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş hacmine ilişkin belge
tutarlarının güncellenmesi” başlıklı 37’nci maddesinde yer alan hükümler dikkate alınarak
güncellemesi yapıldığında 2023 yılı için *****038,75 TL’ye, 2022 yılı için *****245,47
TL’ye ve 2021 yılı için de *****038,45 TL’ye tekabül ettiği, beyan edilen yılların
güncellenmiş parasal tutarlarının ortalamasının [(*****038,75
+
*****245,47
+
*****038,45) / 3 =] *****107,56 TL olduğu, bu tutarın iş hacmine ilişkin istenilen kriteri
sağlamadığı tespit edilmiştir.
Öte yandan, anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunun “İş Hacmine İlişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
Diğer Belgeler” başlıklı bölümünde ise 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ait iş ortaklığı
sözleşmeleri, yapım işlerine ait sözleşmeler ve faturalar ile ortak girişim olarak yapılan yapım
işlerine ilişkin ciro bilgileri tablolarına dair beyanlara yer verildiği, bununla birlikte 2022
yılına ait “Yapım İşi Ciro Tespitine Dair Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporu”, yapım
işlerine (özel inşaat işleri) yönelik düzenlenen faturalar ve meslek mensubu ile ilgili
belgelerin de beyan edildiği görülmüştür.
Anılan istekli tarafından beyan edilen söz konusu belgelerin incelenmesi neticesinde,
yapım işlerine ilişkin ciro tutarlarının 2021 yılı için *****582,92 TL, 2022 yılı için
*****734,76 TL, 2023 yılı için ise *****868,48 TL olduğu, bahse konu istekli tarafından
sağlanması gereken asgari yapım işleri ciro tutarının teklif ettiği bedelin (312.813.013,13 TL)
% 15'inden (46.921.951,97 TL) az olmaması gerektiği, adı geçen istekli tarafından beyan
edilen ortak girişim ile yapılan işlere ait yapım işleri ciro tutarlarının Yapım İşleri İhaleleri
Uygulama Yönetmeliği’nin “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı
37’nci maddesinde yer alan hükümler dikkate alınarak güncellemesi yapıldığında 2021 yılı
için *****198,06 TL, 2022 yılı için *****024,83 TL, 2023 yılı için ise *****424,28 TL’ye
tekabül ettiği, beyan edilen yılların güncellenmiş parasal tutarları ortalamasının
[(*****198,06 + *****024,83 + *****424,28) / 3 =] *****882,40 TL olduğu, bu tutara
“Yapım İşi Ciro Tespitine Dair Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik Raporu” ile tespit ve tasdik
edilen 2022 yılına ait özel inşaat işlerine ilişkin düzenlenen faturalardaki tutarlar dahil
edilmese dahi yapım işleri cirosuna ilişkin kriterin sağlandığı anlaşıldığından başvuru
sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale
komisyonu;
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli
teklifler tespit edildikten sonra;
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
…
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
…
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
…
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir…” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
İdare tarafından teklifleri sınır değerin altında olan isteklilere 11.06.2024 tarihinde
EKAP üzerinden “Aşırı Düşük Savunma Talebi” konulu yazının gönderildiği, söz konusu
yazının ekinde, analiz formatı, açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları listesi, açıklama
istenilmeyecek girdiler listesi, inşaat ve mekanik ile elektrik tesisatına ilişkin sıralı analiz
girdileri tabloları ve nakliye mesafe tutanağına yer verildiği tespit edilmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.4’üncü maddesindeki açıklamalara göre, kamu
kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş
kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal
iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz
formatlarının, ihale dokümanı veya aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı kapsamında
isteklilere verilmesi gerektiği, ancak idare tarafından bahse konu iş kaleminde analiz
girdilerine yer verilmediği, bu durumda söz konusu iş kalemine ilişkin analiz girdileri
olmadığından
isteklilerce
sunulan
açıklamaların
uygunluk
denetimlerinin
gerçekleştirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
İdarece hazırlanan sıralı analiz girdileri tablosunda yer alan iş kalemlerinden “ÖF02”
numaralı “Çelik Taşıyıcılı Cam Blok Giriş Saçağı Yapılması” iş kalemine yönelik analizin
aşağıdaki şekilde isteklilere gönderildiği,
İş
S. Kalemi/
No Grubu
No
Ölçü
Birimi
Kârsız
Fiyatı
İş Kalemi/Grubu Adı
54
Girdi No
ÖBF02
ÖF02 Çelik Taşıyıcılı Cam Blok Giriş Saçağı Yapılması
m²
Girdi Adı Birim Miktar Birim F. Tutar
Açıklama Durumu
Açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları listesinde yer alan iş kalemlerinden
“ÖF02” numaralı “Çelik Taşıyıcılı Cam Blok Giriş Saçağı Yapılması” iş kaleminin niteliği
gereği işçilik, malzeme vb. analiz girdilerinin olduğu, ancak anılan iş kalemine ilişkin idarece
hazırlanan analiz formatında ise herhangi bir analiz girdisine yer verilmediği, bu durumun
anılan iş kalemindeki açıklanması istenilen ve/veya istenilmeyen analiz girdilerinin
belirlenmesi ile istekliler tarafından yapılacak aşırı düşük teklif açıklamalarını
etkileyebileceği, nitekim söz konusu iş kalemi için iki istekli tarafından farklı analizler ile
açıklama yapıldığı görülmektedir.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda, idarece
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama
Yönetmeliği ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen
işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi, ihale sürecinin hatalı
olarak devam etmesine neden olacağından yapılan açıklamaların mevzuata uygunluğu
bakımından da doğru bir değerlendirme yapılmasına engel teşkil edecektir.
Bu itibarla, idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısına konu edilen
iş kalemlerinin bir kısmının özel/paçal iş kalemi oldukları, bu iş kalemlerine ilişkin analiz
hazırlanmadığı, söz konusu iş kalemlerinden bir kısmının işyerinde nitelikli işçilik katkısı
gerektirmeyen iş kalemi oldukları ancak yukarıda örnek olarak yer verilen “ÖF02” numaralı
“Çelik Taşıyıcılı Cam Blok Giriş Saçağı Yapılması” iş kalemi ve bu nitelikte olan diğer iş
kalemlerine ilişkin analizlerin verilmemesinin aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması ve
sunulan açıklamaların denetlenmesini engellediği göz önüne alındığında, idare tarafından; bu
nitelikteki özel iş kalemleri ait analiz girdilerinin gösterildiği analiz formatlarının
hazırlanması, hazırlanacak analizler kapsamında yer alan girdiler de göz önünde
bulundurulmak suretiyle, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine göre açıklama
istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ilişkin sıralı analiz girdileri listesi ile sıralı analiz
girdileri listesi kullanılmak suretiyle tutarı kâr ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üne
eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilerek açıklama istenilecek ve
istenilmeyecek analiz girdilerinin oluşturulması ve teklifi sınır değerin altında kalan
isteklilerden, analiz hazırlanan özel pozlara ait analiz girdilerinin ve miktarlarının gösterildiği
analizlere de yer verilmek suretiyle, yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/035
: 44
: 11.09.2024
: 2024/UY.I-1114
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Sapan Yapı Harf İnş. Elekt. Nak.
İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirmeye alınması ve teklifi sınır değer altında
kalan aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklamasının istenilmesi
ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.