Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Diyarbakır Su Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü
/
2023/1253781-Diyarbakır İli, Eğil, Ergani ve Dicle İlçelerine Bağlı Kırsal Mahallelerde İçme Suyu Depoları Bakım Onarım ile Terfi Binası İnşaatı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2023/1253781
Başvuru Sahibi
Amed ÖNER
İdare
Diyarbakır Su Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Diyarbakır İli, Eğil, Ergani ve Dicle İlçelerine Bağlı Kırsal Mahallelerde İçme Suyu Depoları Bakım Onarım ile Terfi Binası İnşaatı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
BAŞVURU SAHİBİ:
Amed ÖNER,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Diyarbakır Su Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1253781 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır İli, Eğil, Ergani ve Dicle İlçelerine Bağlı
Kırsal Mahallelerde İçme Suyu Depoları Bakım Onarım ile Terfi Binası İnşaatı Yapım İşi”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Diyarbakır Su Kanal İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 30.11.2023 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Diyarbakır İli, Eğil, Ergani ve Dicle İlçelerine Bağlı Kırsal
Mahallelerde İçme Suyu Depoları Bakım Onarım ile Terfi Binası İnşaatı Yapım İşi” ihalesine
ilişkin olarak Amed Öner’in 29.12.2023 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
05.01.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.01.2024 tarih ve 126362 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 09.01.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/47 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli olarak belirlenen
Hasan Bilgiç-Özel Diyar Sağlık Hizmetleri Eğitim Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı,
şöyle ki;
- Açıklama kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45’inci maddesine uygun olmadığı, teklife konu alanda faaliyet göstermeyen firmalardan
alındığı, fiyat teklifi üzerine ihale kayıt numarası ve ihale adı bilgilerinin eklenmediği,
- Sözleşme giderlerinin mevzuata uygun hesaplanmadığı,
- Fiyat teklifi eki tutanakların sunulmadığı, sunulan tutanakların ise incelenmediği,
tutanakların güncel mevzuat düzenlemelerine uygun olmadığı, son veya bir önceki geçici
vergi beyanname dönemine ilişkin olmadığı, tutanaklarda defter onay tarihleri, noterlik
bilgileri ve onay işlemine ait yevmiye kayıt bilgilerinin bulunmadığı, tutanakların üzerinde
meslek mensubunun adres bilgilerinin bulunduğu kaşe, TÜRMOB mührü ve imza ile teklif
veren firmaya ait kaşe ve imzanın bulunmadığı, tutanakların ekinde imza sirküleri ve faaliyet
belgesinin yer almadığı,
- Fiyat teklifi alınan hususlarda maliyet bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
- Sunulan analizlerin idarece verilen analiz formatına uygun olmadığı, analizlerde
miktarların düşürüldüğü, analiz girdilerinin (malzeme, işçilik, makine vb.) ayrı ayrı
gösterilmediği, işçilik fiyatlarının asgari ücretin altında belirlendiği,
- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait analizlerdeki miktarların düşürüldüğü,
- İhale tarihinde ve aşırı düşük teklif açıklamanın yapıldığı tarihte tüm kamu kurum ve
kuruluşlarının 2023/2 inşaat birim fiyatları yayımlandığı halde 2023/1 dönemine ait birim
fiyatlar kullanılarak açıklama yapıldığı,
- Analiz formatı verilen iş kalemleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması
halinde açıklamanın reddedilmesi gerektiği,
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan birim fiyatların kullanıldığı,
ancak kullanılan birim fiyatların hangi kamu kurum ve kuruluşuna ait olduğunun poz
numarası belirtilerek listelenmediği,
- Açıklama istenilen iş kalemlerinin analizlerinde bulunan açıklama istenilmeyen
analiz girdileri için miktar ve birim fiyatın belirtilmediği, alt analizlerin tamamının
sunulmadığı, analizlerde çarpım ve toplamlarda hata yapıldığı ve hatanın düzeltilmesi
durumunda analiz fiyatının teklif fiyatın üzerinde olacağı,
- Açıklama kapsamında sunulan elektrik tesisatı vb. iş kalemleri/iş gruplarına ait
malzeme ve montaj bedelinin ayrı ayrı gösterilmediği,
- Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda sunulan açıklamada; kullanılan
yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajına yer verilmediği, seçilen
teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya
yapım işinin özgünlüğü hususunda yapılan açıklamada; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajının açıklanmadığı,
- Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci maddelerindeki
bedeller için ihale tarihindeki fiyatların dikkate alındığı,
- İdarece verilen iş kalemlerinin ve analiz girdilerinin birimlerinde hata yapıldığı,
- İdarece verilen nakliye formülüne uygun açıklama yapılmadığı, nakliye formülünde
yer alan mesafenin düşürüldüğü, nakliye formülü verilen iş kalemleri için bu formül
kullanılmaksızın fiyat teklifi ile açıklama yapılmasının mümkün olmadığı,
- Sorgulama kriterlerine uymayan açıklamanın reddedilmesi gerektiği iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
…
İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan
düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Aşırı düşük teklif sorgulaması öngörülen ihalelerde
yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında yapılacak işlemler” başlıklı 38’inci maddesinde
“38.1. İdare, yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş kalemi/grubunun yaklaşık
maliyete oranını tespit edecektir. Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının
büyükten küçüğe sıralandığı ve oranların kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş
kalemleri/grupları listesi” ile iş kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz
girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz
girdileri tablosu” hazırlanarak yaklaşık maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay
belgesine eklenecektir. Sıralı iş kalemleri/grupları listesi oluşturulurken, iş kalemleri/grupları
tutarlarının yaklaşık maliyete oranları, en yakın dört ondalık basamaklı sayıya getirilecek
biçimde yuvarlanacak ve bu oranların toplamının, yuvarlama nedeni ile 1 den farklı olması
dikkate alınmayacaktır.” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci
maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin %
80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir...” açıklamaları yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler”
başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Diyarbakır İli Eğil ,Ergani ve Dicle İlçelerine bağlı Kırsal Mahallelerde İçme
Suyu Depoları Bakım Onarım ile Terfi Binası İnşaatı Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):
d) Kodu:
e) Miktarı:
16 Adet Ayaklı Depo Onarımı
17 Adet Gömme Depo Onarımı
10 Adet Terfi Binası ve motopomp odası Yapımı” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale dokümanının kapsamı” başlıklı 5’inci maddesinde “5.1.
İhale dokümanı aşağıdaki belgelerden oluşmaktadır:
a) İdari Şartname,
b) Teknik Şartname,
c) Sözleşme Tasarısı,
ç) Yapım İşleri Genel Şartnamesi
d) Standart formlar,
...
e) 0 adet analiz formatı,” düzenlemesi yer almıştır.
Diyarbakır Su Kanal İdaresi tarafından “Diyarbakır İli, Eğil, Ergani ve Dicle
İlçelerine Bağlı Kırsal Mahallelerde İçme Suyu Depoları Bakım Onarım İle Terfi Binası
İnşaatı Yapımı” işinin e-teklif alınarak açık ihale usulü ihaleye çıkarıldığı, söz konusu ihaleye
8 isteklinin teklif sunduğu, ihale komisyonunca yapılan teklif değerlendirmesi sonucunda
sınır değerin 3.406.268,30 TL olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif sunan 4
istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, isteklilerden sadece Hasan Bilgiç-Özel
Diyar Sağlık Hizmetleri Eğitim Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı
tarafından aşırı düşük teklif açıklaması sunulduğu, idarece yapılan aşırı düşük teklif
sorgulaması sonucunda anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının
uygun görüldüğü, 21.12.2023 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Hasan Bilgiç-Özel
Diyar Sağlık Hizmetleri Eğitim Gıda İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı
üzerinde bırakılmasına karar verildiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak
başvuru sahibinin belirlendiği anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
İdare tarafından teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen 4 istekliye EKAP üzerinden
gönderilen 06.12.2023 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması
ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların
yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazı ile 18.12.2023 tarihine
kadar aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istendiği, yazı ekinde sadece açıklama
istenecek iş kalemleri/grupları listesinin yer aldığı, bu listede açıklama istenilen iş
kalemlerinin;
S. No İş Kalemi/
Grubu No
Birim
İş Kalemi/Grubu Adı
1
2
DİSKİ012
Herşey dahil 1 adet motopomp veya manevra odası yapım işi Adet
DİSKİ019 2.5 mt Yükseliğinde B.A.Direkli Kafes Telle Himaye Çiti
Yapılması
m
3
4
5
6
7
DİSKİ003
Dış cephe boyası yapılması
m2
DİSKİOIO Depo Haznesinin iç Yalıtımının yapılması
DİSKİ017
DİSKİ002
DİSKİ006
İş iskelesi(0-51 mt)
İç cephe boyası yapılması
Korkuluk ve Merdiven Yapılması
m2
m2
Kg
şeklinde belirtildiği tespit edilmiştir.
Diğer yandan, aşırı düşük teklif açıklaması talebine ilişkin yazının ekinde ve ihale
dokümanı kapsamında; açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerinin belirtilmediği,
yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe doğru
sıralandığı ve oranlarının kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları
listesi” ile “sıralı analiz girdileri tabloları”na da yer verilmediği anlaşılmıştır.
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda idarece
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Zira, Kamu İhale Genel Tebliği’nin
ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük
teklif açıklaması istenilmesi ihale sürecinin hatalı olarak devam etmesine neden olacaktır.
Kaldı ki, mevzuata aykırı olacak şekilde aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi yapılan
açıklamaların mevzuata uygunluğu bakımından doğru bir değerlendirme yapılmasına engel
olmaktadır.
Yukarıda yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarından aşırı düşük teklif
sorgulaması öngörülen ihalelerde yaklaşık maliyetin hesaplanması sırasında her bir iş
kalemi/grubunun yaklaşık maliyete oranının tespit edilmesi gerektiği, yaklaşık maliyeti
oluşturan iş kalemleri/grupları tutarlarının büyükten küçüğe sıralandığı ve oranlarının
kümülatif toplamının da gösterildiği “sıralı iş kalemleri/grupları listesi” ile iş
kalemleri/gruplarına ait ayrıntılı analizler ve analiz girdilerinin tutarları itibarıyla küçükten
büyüğe sıralanmış halini gösteren “sıralı analiz girdileri tablosu”nun hazırlanarak yaklaşık
maliyet hesap cetveli kapsamında ihale onay belgesine eklenmesi gerektiği, ihale
komisyonunca, “sıralı iş kalemleri/grupları listesi”ne göre, tutarlarının yaklaşık maliyete
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi gerektiği ve bunların dışında
kalan iş kalemleri/grupları için ise sorgulama yapılmaması gerektiği,
Ayrıca, “sıralı analiz girdileri listesi” kullanılarak tutarı kâr ve genel gider hariç analiz
toplamının %3’üne eşit ve bu tutarın altında olan analiz girdilerinin tespit edilmesi, yaklaşık
maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı kâr ve genel
gider hariç analiz toplamının %3’üne eşit ve altında olanlar için (işçilik girdileri hariç)
isteklilerden açıklama yapılmasının istenilmemesi gerektiği, ayrıca tutarı, kâr ve genel gider
hariç analiz toplamının %3’üne eşit veya altında olması nedeniyle sorgulamaya tabi
tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının kâr ve genel gider hariç
analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan itibaren kümülatif toplamda
%15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisinin belirlenmesi, tutarı bu girdinin
tutarından daha az olan girdiler için açıklama istenilmemesi, herhangi bir analizdeki oranı
%3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilmesi,
Diğer yandan, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu
olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini
ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi) için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında istekli
olabileceklere verilmesi gerektiği,
İsteklilerce teklifleri kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlanacak
analizlerde ise, açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan
tüm girdilerin gösterileceği, isteklilerin tekliflerinin aşırı düşük teklif olarak tespit edilerek
kendilerinden açıklama istenilmesi durumunda yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin
idarece verilen analiz formatlarına uygun olması gerektiği, aksi takdirde ihale dokümanı
kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım şartlarına
veya Teknik Şartname’ye uygun olmayan açıklamaları sunan isteklilerin tekliflerinin
reddedileceği hususları anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede 7 adet iş kalemi için aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği,
ancak açıklama istenilen iş kalemlerinin temel analiz girdilerine kadar ayrıştırılmış şekilde,
temel girdilerin cins ve miktarlarının gösterildiği analiz formatları ile açıklama
istenilmeyecek analiz girdilerinin verilmesi suretiyle aşırı düşük teklif açıklaması istenmesi
gerekirken işlemin bu şekilde gerçekleştirilmediği tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, bahse konu
aşırı düşük teklif sorgulama işleminin bu haliyle usulüne uygun olarak gerçekleştirilmediği,
bu şekilde yapılan bir sorgulama sonucunda aşırı düşük teklif açıklamalarına ilişkin sağlıklı
bir değerlendirme yapılabilmesinin imkân dâhilinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede;
a)“Sıralı iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak tutarlarının yaklaşık maliyete
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun, sorgulamaya
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirlenmesi,
b) Açıklama istenilecek iş kalemlerine ait birim fiyat analizlerinin temel girdilere
(işçilik, mazot, diğer malzeme girdileri, makine amortismanı vb. makine girdileri) kadar
ayrıştırılarak yapılması,
c) İş kalemlerine ait analizlerde aynı poz numarasına sahip girdilerin miktar ve
tutarlarının toplanması (örneğin aynı paçal iş kalemi analizi içerisinde yer alan tüm mazot
girdilerinin toplanması),
d) Bu işlemlerden sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre
açıklama istenilmeyecek analiz girdilerinin belirlenmesi,
e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.2’nci maddesine göre aynı girdinin birden
fazla iş kalemi analizinde yer alması halinde, bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı
değerlendirilerek, herhangi bir analizdeki oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için
açıklama istenilmesi (Örneğin mazot girdisi birden fazla paçal iş kalemi analizinde yer alması
durumunda, eğer bu paçal iş kalemleri analizlerinden en az birinde mazot girdisinin oranı söz
konusu analiz toplamının %3’ünün üstünde olması halinde açıklama istenilmesi),
f) Açıklama istenilecek iş kalemlerinin tümüne ilişkin olarak tek bir açıklama
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin hazırlanması,
Hazırlanan açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesi ile birlikte idarece
hazırlanan birim fiyat analizleri üzerinden temel girdilerin cins ve miktarlarının
gösterildiği, açıklama istenilecek iş kalemlerine ait analiz ve alt analiz formatlarının sınır
değerin altında teklif veren isteklilere gönderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması
istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinde “Başvuru
sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet
başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine
bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep
tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi
yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru
bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/004
: 49
: 25.01.2024
: 2024/UY.I-191
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, açıklama istenilen iş kalemlerine ait temel
analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz ve alt analiz formatları ile açıklama
istenilmeyecek analiz girdileri listesinin yukarıda belirtildiği şekliyle hazırlanarak, aşırı düşük
teklif açıklama yazısı ekinde gönderilmek suretiyle teklif fiyatı sınır değerin altında olan
isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale
işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.