2024/UY.I-613 - Kamu İhale Kararı - İstanbul Beykoz Riva Mahmuz Yapımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

BAŞVURU SAHİBİ:

Mehmet Karanfil - Altek Grup İnş. Maden. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

DSİ 14. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/1083354 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul Beykoz Riva Mahmuz Yapımı” İhalesi

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

DSİ 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 14.11.2023 tarihinde açık ihale usulü ile

gerçekleştirilen “İstanbul Beykoz Riva Mahmuz Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Mehmet

Karanfil - Altek Grup İnş. Maden. Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 05.04.2024 tarih ve

140431 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.04.2024 tarihli dilekçe ile Kuruma doğrudan

itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2024/472 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme

neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 03.04.2024 tarihli ve 3 numaralı ihale komisyonu

kararı ile söz konusu işe ilişkin alınan “ÇED gerekli değildir” kararının geçerlilik tarihinin

dolduğundan bahisle ihalenin iptal edildiği, iptal gerekçesinin yerinde olmadığı, Çevresel Etki

Değerlendirme Yönetmeliği’nde yer alan “ ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verilen proje için

beş (5) yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda ‘ÇED

Gerekli Değildir’ kararı geçersiz sayılır.” hükmü uyarınca mücbir sebep halinin istisna olarak

düzenlendiği, idarece 28.03.2018 tarihinde alınan “ÇED gerekli değildir” kararının ardından

covid-19 salgını, 6 Şubat 2023 tarihli deprem ve ekonomik sebeplerle çeşitli konularda

tedbirlerin alındığı, söz konusu durumların mücbir sebep teşkil ettiği, mücbir sebep hali

dikkate alındığında anılan kararın süresinin dolmadığı, kaldı ki mücbir sebep hali kabul

edilmese dahi 5 yıllık süre içerisinde yatırıma başlanıldığı, ayrıca aynı Yönetmelik’in

19’uncu maddesinde göre idarenin bir yıllık ek süre isteme yetkisi bulunduğu ve 5 yıllık süre

bitiminde kararın kendiliğinden geçersiz hale gelmeyeceği, idarenin de ihalede gelinen

aşamaya kadar bu hususta herhangi bir tespitte bulunmadığı ve mevcut durumda anılan

gerekçeyle ihalenin iptal edilmesinin güvenilirlik ilkesiyle bağdaşmadığı iddialarına yer

verilmiştir.

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.

…

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

İlgili mevzuatı gereğince Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan

işlerde ihaleye çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmış olması zorunludur. Ancak,

doğal afetlere bağlı olarak acilen ihale edilecek yapım işlerinde ÇED raporu aranmaz…”

hükmü,

Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu

maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek

ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere

derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına

girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini

talep eden isteklilere bildirir” hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve

ihalenin iptali” başlıklı 65’inci maddesinde “ (1) İhale komisyonu kararı üzerine idare,

verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal

edilmesi halinde bu durum gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare

bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez…” hükmü,

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü

maddesinde “ …e) Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan

projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki

etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak

önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve

projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları,

…

ğ) Çevresel etki değerlendirmesi gerekli değildir kararı: Ek-2’deki listede yer alan

çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerin, çevre üzerindeki muhtemel

olumsuz etkilerinin, alınacak önlemler sonucunda ilgili mer’i mevzuat ve bilimsel esaslara

göre kabul edilebilir düzeyde olduğunun belirlenmesi üzerine, projenin gerçekleşmesinde

çevre açısından sakınca görülmediğini belirten Bakanlık kararını,

…

bb) Mücbir sebep: ÇED Olumlu/ÇED Gerekli Değildir kararı verilmiş olan projeler

için bu Yönetmelikte tanımlanmış olan karar geçerlik süresi içerisinde yatırıma

başlanılmasına doğrudan engel teşkil edecek; doğal afet, olağanüstü hal, idari yargı kararları

(projenin tamamının yapılmasını etkileyecek şekilde yürütmenin durdurulması/iptal kararı

varsa) gibi dıştan gelen fiili bir durumu,

…

hh) Yatırıma başlama: Yapılması planlanan proje için alınmış olan ÇED Olumlu/ÇED

Gerekli Değildir kararı sonrasında, karara konu projede yer alan ana veya yardımcı

ünitelerinin, mer’i mevzuat kapsamında gerekli izinleri alındıktan sonra inşa faaliyetlerine

başlanılmasını veya üretime geçilmesini…” hükmü,

“Çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projeler” başlıklı 15’inci

maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin;

a) Ek-2’deki listede yer alan projeler,

b) Kapsam dışı değerlendirilen veya kanunen muafiyeti bulunan projelere ilişkin

kapasite artırımı ve/veya genişletilmesinin planlanması halinde, mevcut proje kapasitesi ve

kapasite artışları toplamı ile birlikte projenin yeni kapasitesi Ek-2’deki listede belirtilen

projeler için proje tanıtım dosyası hazırlanması zorunludur.” hükmü,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

“Çevresel etki değerlendirmesi gereklidir veya çevresel etki değerlendirmesi gerekli

değildir kararı” başlıklı 17’nci maddesinde “…(2) “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen

proje için 5 yıl içinde mücbir sebep bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda “ÇED

Gerekli Değildir” kararı geçersiz sayılır.

(3) Yatırıma başlanılmamış olan projeler için verilen “ÇED Gerekli Değildir”

kararları, proje sahibinin talebi ve talebin Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde

geçersiz sayılır. Bu şekilde geçersiz sayılan kararlar Bakanlık ve il müdürlüğü tarafından

internet sayfasında ilan edilir…” hükmü,

“Bu Yönetmeliğe aykırı uygulamaların durdurulması” başlıklı 19’uncu maddesinde

“a) “ÇED Olumlu” kararı alınmadan başlanan faaliyetler Bakanlıkça veya Bakanlığın yazılı

talimatı ile doğrudan il müdürlüğü tarafından, “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadan

başlanan faaliyetler ise mahallin en büyük mülki amiri tarafından süre verilmeksizin

durdurulur. "ÇED Olumlu" ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmadıkça yatırıma ilişkin

durdurma kararı kaldırılmaz. “ÇED Olumlu" ya da "ÇED Gerekli Değildir" kararı alınmaz

ise, yatırımcı faaliyet alanını eski haline getirmekle yükümlüdür. 2872 sayılı Çevre

Kanununun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilir.

b) “ÇED Olumlu” kararı ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararı verildikten sonra,

proje sahibi tarafından nihai ÇED raporu veya proje tanıtım dosyasında taahhüt edilen

hususlara uyulmadığının tespit edilmesi durumunda söz konusu taahhütlere uyulması için

projeyle ilgili Bakanlıkça/il müdürlüğünce bir defaya mahsus olmak üzere ve bir yılı aşmamak

üzere süre verilebilir. Bu süre sonunda taahhüt edilen hususlara uyulmaz ise yatırım

durdurulur. Yükümlülükler yerine getirilmedikçe durdurma kararı kaldırılmaz. Bu konuda

2872 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre işlem tesis edilir.” hükmü,

“Geçiş süreci” başlıklı geçici 1’inci maddesinde “(1) Bu Yönetmeliğin yürürlük

tarihinden önce, ÇED başvuru dosyası/proje tanıtım dosyası il müdürlüğüne ya da Bakanlığa

sunulmuş projelere, bu Yönetmeliğin lehte olan hükümleri ve/veya başvuru tarihinde

yürürlükte olan Yönetmelik hükümleri uygulanır.” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: İstanbul Beykoz Riva Mahmuz Yapımı

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2012A06-209851 (Taşkın ve Rusubat

Kontrolü)

d) Kodu:

e) Miktarı: İstanbul İli Beykoz İlçesi Riva Deresi mansabında 153,55 metre

uzunluğunda 1 adet mahmuz yapımı işi

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İstanbul” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin DSİ 14. Bölge Müdürlüğü tarafından açık ihale usulüyle ve

birim fiyat teklif alınmak suretiyle 14.11.2023 tarihinde gerçekleştirilen “İstanbul Beykoz

Riva Mahmuz Yapımı” ihalesi olduğu, söz konusu ihalede toplam 24 adet ihale dokümanı

edinildiği ve 11 istekli tarafından teklif sunulduğu, 1 numaralı ihale komisyonu kararı ile

ihalenin Kani Aliyazıcıoğlu - Sues Enerji İnş. Yol Yapı ve Doğal Gaz İth. İhr. Pazar. San. ve

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, 2 numaralı ihale komisyonu kararı ile Kani

Aliyazıcıoğlu - Sues Enerji İnş. Yol Yapı ve Doğal Gaz İth. İhr. Pazar. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş

Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve başvuru sahibi Mehmet Karanfil -

Altek Grup İnşaat Madencilik Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı

teklif sahibi olarak belirlendiği,

03.04.2024 tarihli ve 3 numaralı ihale komisyonu kararında “İstanbul Beykoz Riva

Mahmuz Yapımı işinin ÇED Gerekli Değildir belgesinin Karar Tarihi 28.03.2018 olduğu,

geçerliliğinin 28.03.2023 tarihinde sona erdiği tespit edilmiştir. 4734 Sayılı Kamu İhale

Kanununun 5. Maddesinde “(Değişik altıncı fıkra: 30/7/2003-4964/4 md.) İlgili mevzuatı

gereğince Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ihaleye

çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmış olması zorunludur. ” Maddesi gereği,

“İstanbul Beykoz Riva Mahmuz Yapımı” işine ait ihalenin iptaline Bölge Müdürlük

Makamının tasdiki kaydı ile oy birliği ile karar verilmiştir.” ifadelerine yer verilerek

başvuruya konu ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinde ÇED raporu gerekli olan işlerde ihaleye

çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmış olması gerektiği hükmünün yer aldığı,

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin ekinde “EK-1: Çevresel Etki

Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesi” ile “EK-2: Çevresel Etkileri Ön İnceleme ve

Değerlendirmeye Tabi Projeler” listelerinin yer aldığı, söz konusu Yönetmelik’in 17’nci

maddesinde “ÇED Gerekli Değildir” kararı verilen projeler için 5 yıl içinde mücbir sebep

bulunmaksızın yatırıma başlanmaması durumunda “ÇED Gerekli Değildir” kararının

geçersiz sayılacağının hükme bağlandığı anlaşılmış olup aynı Yönetmelik’te “yatırıma

başlama” ifadesi yapılması planlanan proje için inşa faaliyetlerine başlanılması veya üretime

geçilmesi olarak tanımlanmıştır.

Mevcut durumda, başvuruya konu “mahmuz yapımı” işinin söz konusu Yönetmelik’in

EK-2 listesinde yer aldığı ve aynı Yönetmelik’in 15’inci maddesinde göre EK-2 listesinde yer

alan projelerin çevresel etkileri ön inceleme ve değerlendirmeye tabi projelerden olduğu,

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın e-Çed portalı üzerinden yapılan

sorgulamada başvuru konusu işin projesine ilişkin olarak proje tanıtım dosyası ile çevresel

etki değerlendirme başvurusunda bulunulduğu ve 29.03.2018 tarihinde “Çevresel etki

değerlendirmesi gerekli değildir” kararı verildiği, idare tarafından iptal gerekçesi yapılan beş

yıllık sürenin ihale ilan tarihi olan 18.10.2023 tarihinden önce dolduğu, ihale ilanı ile ihalenin

iptal edildiği tarih arasında bu hususta herhangi bir değişiklik olmadığı, ihale işlem dosyası

kapsamında beş yıllık sürenin dolması üzerine süre uzatımı yapılamayacağı veya anılan

belgenin kullanılamayacağına ilişkin herhangi bir bilgi veya belge de sunulmadığı, bu

kapsamda idarenin hukuki dayanak olmaksızın gelinen aşamada ihalenin iptali yönünde

verdiği kararın 4734 sayılı Kanun’un temel ilkeleriyle bağdaşmayacağı, başvuru sahibinin

iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının

9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,

Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.

Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin

Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından

itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade

edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Başvuru sahibi tarafından 118.286,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri

hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu

tüm iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine

bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin, Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi

halinde 118.286,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün

içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2024/018

: 19

: 25.04.2024

: 2024/UY.I-613

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan iddiasının incelenmesi

İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline”

neticesinde, Kurul çoğunluğunca, “

verilmiştir.

karar

Anılan kararda, başvuruya konu “mahmuz yapımı” işinin söz konusu Yönetmelik’in