Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü
/
2023/1277833-Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi
Bilgi
İKN
2023/1277833
Başvuru Sahibi
Akaray Grup İnşaat Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.
İdare
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
BAŞVURU SAHİBİ:
Akaray Grup İnşaat Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1277833 İhale Kayıt Numaralı “Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla
İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 20.12.2023
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma
ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi” ihalesine ilişkin olarak Akaray Grup İnşaat Tic.
İth. ve İhr. Ltd. Şti.nin 15.04.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
18.04.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.04.2024 tarih ve 141763 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 22.04.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/510 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-
Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığı tarafından tüzel kişiliklerinin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin
yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösteren ticaret sicili gazeteleri ile nev'i ve
isim değişikliklerini gösteren tüm ticaret sicili gazetelerinin ve ortakların TC kimlik
numarası/vergi numarası ile ortakların ortaklık oranlarını tevsik edici belgelerin sunulmadığı
veya sunulan belgelerin mevzuata aykırı olduğu, teklif ekinde sunulan vekâletnamenin, imza
sirkülerinin ve imzaların geçerli olmadığı, ortaklık durum belgesinde yer alan bilgilerin
Ticaret Sicil Gazetesi'nde yer alan bilgiler ile uyumlu olmadığı, teklif mektubu ve ekinde yer
alan belgelerin yetkili kişilerce imzalanmadığı, sunulan imza sirkülerinin, vekaletnamenin
veya teklif mektubundaki imzaların aynı olmadığı, vekaletnamede yetkili olduğu belirtilen
kişilerin yetki sürelerinin sona erdiği,
2) Anılan istekilerin bilanço oranları ve iş hacmine ilişkin yeterlik kriterlerini
sağlamadığı, Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda beyan edilen bilgiler ile sunulan belgelerdeki
tutarların farklı olduğu, bilanço oranlarında yuvarlama yapıldığı, belgelerde meslek mensubu
kaşesinin bulunmadığı, ortak girişim olarak yapılan işlere ilişkin ciro bilgilerini içeren
standart forma uygun belge sunulmadığı,
3) İhale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-
Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş
Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, şöyle
ki;
a) Açıklanan işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücret olan
59.62 TL’nin altında olduğu,
b) Akaryakıt girdisinin, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında
bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem
Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının
altında olduğu, EPDK Akaryakıt Bayi Fiyatı Raporu sisteminden fiyatı alınan bayinin işin
yapılacağı yerde bayisinin bulunmadığı, bulunuyorsa dahi lisansının aktif olmadığı, bu
nedenle kullanılan fiyatın gerçeği yansıtmadığı,
c) Kendi iş makinelerine ilişkin amortisman hesabının hatalı olduğu, açıklamada
kullanılan makinelerin özelliklerinin ve teknik kapasitelerinin analizlerde istenenden farklı
olduğu, ayrıca kendi malı olması istenen makineler için fiyat teklifi ile açıklama
yapılamayacağı halde fiyat teklifi alındığı, söz konusu makinelerin birim fiyat üzerinden
açıklanması gerektiği, kendi malı edinim bedeli üzerinden yapılan açıklamalarda edinim
bedeline sadece amortisman kısmının yazılabileceği, yedek parça, sermaye faizi sigorta
gideri, montaj ve demontaj kısmı için birim fiyat ve rayiçlerin kullanılması gerektiği,
kendilerine ait olduğu iddia edilen Kırmataş-Eleme Tesislerine ilişkin herhangi bir belge
sunulmadığı, kendi malı ruhsatlı ocakları olmaması durumunun maliyeti etkileyeceği, ayrıca
1 m3 malzeme için nakliye fiyatının “x1,6” olarak m3 cinsinden hesaplanması gerekirken
teklifin “ton fiyatı” olarak verildiği,
ç) Analizlerde idarece verilen analiz girdileri ve miktarlarının değiştirildiği, bazı
analiz girdilerine hiç yer verilmediği, bazı girdilerin adları ve birimlerinin hatalı olduğu,
idarece açıklanması istenilen tüm girdilerin açıklanmadığı, yapılan açıklamaların ise Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesinde uygun olarak belgelendirilmediği,
analizlerde aritmetik hata yapıldığı, yuvarlamadan ve aritmetik hatalardan kaynaklanan
hesaplama farklılıklarının düzeltilmesi durumunda, anılan isteklinin düzeltilmiş analiz fiyatı o
iş kalemine ait teklif edilen birim fiyatın üzerinde kalacağı, çeşitli imalat kalemlerine ilişkin
analiz girdi miktarları emsal kamu idarelerine ait analiz girdi miktarlarının altında gösterildiği
ve gerçek fiyatları yansıtmadığı,
d) Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklife konu alanda faaliyette bulunan
firmalardan alınmadığı, fiyat tekliflerini tevsik edici belgelerin sunulmadığı, sunulan Ek-O.6
satış tutarı tespit tutanaklarının mevzuata uygun olmadığı, tutanak ile fiyat teklifleri arasında
tutarsızlık bulunduğu, söz konusu tutanaklardaki hesaplamalarda hatalar yapıldığı, satışa
dayalı açıklamalar için fiyat teklifinin ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında
olmaması koşulunun gerçekleşmediği, meslek mensubunca düzenlenen tutanaklarda yer alan
mal/hizmetler ile fiyat teklifine konu mal/ hizmetlerin farklı teknik özelliklerde olduğu, son
veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen
fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması
koşulunu sağlamadığı, tutanakları düzenleyen mükelleflerin imza sirkülerlerinin veya bunlar
adına fiyat teklifini imzalayan kişilerin vekâletnamelerinin ve imza beyannamelerinin, asıl
veya noter onaylı suret ya da ihaleden önce idarece aslı görülmüştür şerhi düşülen suret
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
şeklinde sunulması gerekirken, söz konusu belgelerin bu kurala aykırı biçimde sunulduğu,
“Fatura Bilgileri Tablosu" nun usulüne uygun şekilde düzenlenmediği, tablodaki bilgilerin
eksik ve hatalı olduğu, faturanın mükellef tarafından düzenlendiği durumda alıcı bilgilerine,
mükellef tarafından düzenlenmediği durumda ise faturayı düzenleyen bilgilerine, ayrıca
alıcının ve faturayı düzenleyenin Vergi Kimlik Numarası/T.C. Kimlik Numarası Bilgilerine
yer verilmediği, tablodaki fatura adedi, faturaya konu mamul/mal veya hizmetin adı/nevi,
miktar ve tutar bilgileri ile tutanağın satış veya maliyet tutarının tespitine ilişkin kısmında yer
alan tablodaki bilgiler birbiriyle çeliştiği, tutanakta, son veya bir önceki geçici vergi
beyanname dönemine ait olmayan faturalara da yer verildiği, faturaların bir kısmı fiyat
teklifine konu mal veya hizmetlere ilişkin olmadığı halde ayrıştırılmadığı, tutanaktaki
ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarının, ilgili geçici vergi beyanname dönemindeki fiyat
teklifine konu mala/hizmete ilişkin bütün faturalar dikkate alınmak suretiyle hesaplanması
gerekirken sadece fiyatı uygun olanlar seçilerek hesaplandığı, , Ek-O.6 tutanağında Kamu
İhale Genel Tebliği’nde yer alan ibarelerin yazılmadığı ve ilgili meslek mensubunca
imzalanmadığı, bu teklifleri imzalayan ve onaylayan meslek mensupları arasında tam tasdik
sözleşmesi veya beyannamelerini imzalamaya yetki veren bir sözleşme bulunmadığı veya bu
sözleşmelerin geçerlilik sürelerinin sona erdiği, meslek mensubu kaşesi ile fiyat teklifini
veren kişiye ait imza ve kaşenin eksik olduğu, fiyat tekliflerindeki imzanın imza
sirkülerlerinde ve imza beyannamelerindeki imzalarla aynı olmadığı, fiyat teklifi alınan 0-70
mm kırmataşın kalitesiz malzemeye ilişkin verildiği, Teknik Şartname’ye uygun malzeme
fiyatının verilmesi gerektiği,
e) Nakliye mesafelerinin idarenin belirlemiş olduğu formüllere uygun bir biçimde
hesaplanmadığı, nakliye mesafelerinin ve formüllerdeki katsayıların düşürülmesi,
değiştirilmesi, analizlerdeki nakliye formülü yerine farklı formüllerin kullanılması, ayrıca K
katsayısının ilgili yılın rayicinden düşük alınması suretiyle kendi lehine haksız avantaj
sağladığı,
f) Kamu İhale Genel Tebliği 45.1.5. maddesine göre ihale ilan tarihi olan 20.11.2023
tarihinde yürürlükte olan 2023/2 olarak belirlenmiş rayiç fiyatlarını kullanması gerekirken
2023 yılında açıklanmış olan 2023/1 rayiç fiyatlarının kullanıldığı iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,
a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza
beyannamesinin,
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin
yönetimindeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen
hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır...
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza
beyannamesinin sunulması zorunludur…” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Başvuru ve teklif mektuplarının şekli” başlıklı 54’üncü
maddesinde “… (2) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
a) Yazılı olması.
b) İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
c) Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
ç) Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.
d) Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de
faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
e) Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış
olması…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Elektronik ihale” başlıklı 60/A maddesinde “… (5) e-teklifler
EKAP üzerinden, yalnızca teklif mektubu ve ekleri doldurularak hazırlanır ve e-imza ile
imzalanarak ihale tarih ve saatine kadar gönderilir…
…
(9) İhale dokümanında belirtilen geçici teminat mektubu, katılım belgeleri ve yeterlik
kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin değerlendirme, istekliler tarafından beyan edilen bilgi
ve belgelerden; EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanarak temin veya teyit edilebilenler
için, sorgulama sonucunda elde edilen bilgiler; belirtilen yöntemle temin veya teyit
edilemeyenler için ise yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler esas alınarak yapılır.
Bu değerlendirme sonucunda ihalede öngörülen şartları sağlamadığı anlaşılan teklifler
değerlendirme dışı bırakılır.
…
(10) İhale komisyonu tarafından 60 ıncı madde kapsamında seçilen yönteme bağlı
olarak ekonomik açıdan en avantajlı teklifin tespitinde aşağıdaki esaslar dikkate alınır:
…
b) Aşırı düşük teklif açıklamasının isteneceği ihalelerde, teklif fiyatı sınır değerin
altında olan tüm isteklilerden; aşırı düşük teklif açıklamaları ile birlikte yeterlik bilgileri
tablosunda beyan ettikleri bilgi ve belgelerden EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları
ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden
sorgulanamayanlara ilişkin tevsik edici belgeleri sunmaları istenir. Yeterlik bilgileri
tablosunda beyan edilen bilgi ve belgeleri tevsik edici belgeleri veya aşırı düşük teklif
açıklamasını sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Sunulan bilgi ve
belgeler ile aşırı düşük teklif açıklamaları çerçevesinde;
1) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin
şartları sağlamadığı anlaşılan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır.
2) Yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin
şartları sağladığı anlaşılan isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamaları incelenir ve
açıklamaları uygun görülmeyenlerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Gerçek ve tüzel kişilerin EKAP’a
kaydı” başlıklı 7’nci maddesinde “… (5) EKAP’a kayıtlı olan; gerçek kişilerin kendileri ile
vekil veya temsilcilerine; tüzel kişilerin kendileri, ilgisine göre, ortakları ve ortaklık oranları
(halka arz edilen hisseler hariç)/üyeleri/kurucuları, teklif veya başvuru mektubu ya da
sözleşme imzalamaya ve sözleşmenin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği temsile yetkili
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
yönetimindeki görevliler ile vekil veya temsilcilerine ilişkin aşağıda yer alan bilgileri EKAP’a
kaydetmeleri ve son başvuru veya ihale tarihinden ve sözleşme imzalamadan önce
güncellemeleri zorunludur. Bu kişilerin;
a) Gerçek kişi olması halinde adı, soyadı ve T.C. kimlik numarası ile varsa işletme adı
ve ticaret unvanı,
b) Tüzel kişi olması halinde ticaret unvanı, vergi kimlik numarası ile varsa işletme adı.
Tüzel kişilerde; yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka
arz edilen hisseler hariç)/üyelere/kuruculara ilişkin kayıt kapsamında ticaret sicil verileri esas
alınır. Ayrıca anonim şirketlerde (tek ortaklı şirketler hariç) ortaklar ve ortaklık oranlarının
kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar
defterinin ilgili kısımları; şirket niteliğinde olmayan tüzel kişilerde ise üyelerin veya
kurucuların kaydı kapsamında Türkiye Ticaret Sicili Gazetelerinde yer almayan bilgileri
içeren belgelerin ilgili kısımları da taranarak EKAP’a yüklenir. Yabancı aday/istekliler
tarafından bu fıkrada istenen bilgi ve belgelerin beyan edilmesi/yüklenmesi bakımından, ilgili
ülke mevzuatındaki karşılıkları esas alınır...” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: BURSA KARACABEY GÖLECİK AT VE TİGH PROJESİ
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2010A02-1188 (2010A020100 - Arazi
Toplulaştırma ve TİGH)
d) Kodu:
e) Miktarı:
A-Grubu (30.000 ha düzenleme alanı içerisinde arazi toplulaştırma mühendislik işleri)
B-Grubu (400 km stabilize kaplamalı tarla içi yol ve birim fiyat teklif cetvelinde
verilen diğer tarla içi geliştirme hizmetleri inşaat işleri)
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bursa İli, Karacabey İlçesi;
DANİŞMENT, TOPHİSAR, SULTANİYE, DAĞKADI, ARIZ, FEVZİPAŞA, KEŞLİK, KARASU,
ŞAHİNKÖY, HOTANLI, KIRANLAR, GÖLECİK ve HÜDAVENDİGAR Mahalleleri”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında
beyan etmeleri gerekmektedir.
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler
idarece EKAP'tan alınır.
d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya
ilişkin noter onaylı vekaletname.
e) İsteklinin ortak girişim olması halinde, teklif mektubu standart formu ekinde yer
alan iş ortaklığı beyannamesi veya konsorsiyum beyannamesi,
7.2.1. İş ortaklığının her bir ortağı tarafından 7.1. maddesinin (a) bendinde yer alan
belgelere ilişkin bilgilerin ayrı ayrı beyan edilmesi zorunludur. İş ortaklığının tüzel kişi ortağı
tarafından, iş deneyimini göstermek üzere kullanılan belgenin tüzel kişiliğin yarısından fazla
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
hissesine ve Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda
temsile ve yönetime yetkili olan/en az % 51 hissesine sahip ortağına ait olması halinde, bu
ortak ilgisine göre (ğ) ve (h) bendindeki belgeye ilişkin bilgileri de beyan etmek zorundadır.
Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden
elde edilen iş deneyiminin şirketler topluluğu ilişkisi içinde kullanılması halinde, bu belgeyi
kullanan ortağın 7.1 inci maddenin (i) bendindeki belgeyi de sunması zorunludur…”
düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü
tarafından açık ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle 20.12.2023 tarihinde
gerçekleştirilen “Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme
Hizmetleri Projesi” yapım ihalesi olduğu, söz konusu ihalede toplam 64 adet ihale dokümanı
edinildiği ve 29 istekli tarafından teklif sunulduğu, ihalede sınır değerin altında teklif sunan
14 istekliye aşırı düşük teklif sorgulaması yapıldığı ve 05.02.2024 tarihli ihale komisyonu
kararı ile Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Ener. Hay. Tur. Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlendiği,
Aynı ihale komisyonu kararında “Genel Müdürlüğümüzce yürütülen sulama proje
sahalarında Arazi Toplulaştırma ve TİGH Projelerinin de bulunması durumunda, Sulama
Projesi ile Arazi Toplulaştırma ve TİGH projelerinin birlikte yürütülmesi genel bir
uygulamadır.
Bölge Müdürlüğümüzce inşaatı devam etmekte olan Karacabey Gölecik Barajı
inşaatında %50 mertebesinde fiziki gerçekleşme sağlanmış olup inşaatı devam etmektedir.
Gölecik Barajı sulama sahasında ise henüz herhangi bir imalat yapılmamıştır. Gölecik Barajı
sulama sahasında, Sulama Projesi ile Arazi Toplulaştırma ve TİGH projesinin Genel
Müdürlüğümüzün 28.12.2023 tarih ve 4169627 sayılı yazısı ve ekindeki (Toplulaştırma Genel
Teknik Şartnamesi, Toprak Sınıfı Genel Teknik Şartnamesi, Makam Olur’u, Örnek Sözleşme
Tasarısı, Örnek İdari Şartname) dokümanlar esas alınarak, birlikte ihale edilmesi her iki
projenin eşgüdüm içerisinde yürütülmesine hem de kamu yararına olacağı kanaatine
varılmıştır.
…
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanunu’nun 39. Maddesine istinaden bütün teklifler reddedilmek suretiyle ihalenin iptal
edilmesi komisyonumuzca uygun müteala edilerek Makam’ın onayına sunulmuştur.”
ifadelerine yer verilerek ihalenin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen
Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
tarafından ihalenin iptali kararında belirtilen gerekçelerin uygun olmadığı yönünde doğrudan
Kuruma itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, Kamu İhale Kurulu’nun 06.03.2024
tarihli ve 2024/UY.I-403 sayılı kararı ile ihalenin iptali kararının iptaline karar verildiği,
anılan Kurul kararının yerine getirilmesi kapsamında alınan 05.04.2024 tarihli ikinci ihale
komisyonu kararı ile ihalenin Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto.
Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının ise ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği, ayrıca başvuru sahibi Akaray Grup
İnş. Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti.nin teklifinin ise geçerli teklif olarak belirlendiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan istekli Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Gismark İnş. Ltd. Şti.ne (%50)
ait yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı
kısmının; “Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” başlıklı satırının;
“Ortaklar ve ortaklık oranlarına/Üyelere/Kurucular Ait Bilgiler” başlıklı satırında; “YILMAZ
KÖSE, 581********, 47500000,00/47500000,00” bilgisinin, “Yöneticilere ait bilgiler”
başlıklı satırında; “YILMAZ KÖSE, 581********, Müdür (Müdürler Kurulu Başkanı)”
bilgisinin beyan edildiği görülmüştür.
Anılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic.
Ltd. Şti.ne (%50) ait yeterlik bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin
Bilgiler” başlıklı kısmının; “Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” başlıklı
satırının; “Ortaklar ve ortaklık oranlarına/Üyelere/Kurucular Ait Bilgiler” başlıklı satırında;
“BEDRİ ÇİT, 294********, 5000000,00/5000000,00,” bilgisinin, “Yöneticilere ait bilgiler”
başlıklı satırında; “BEDRİ ÇİT, 294********, Müdür” bilgisinin beyan edildiği görülmüştür.
EKAP üzerinden yapılan sorgulamada teklifin e-imza kullanılarak Yılmaz Köse ve
Bedri Çit tarafından verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde; ihaleye katılım sağlayacak isteklilerin tüzel kişi
olmaları durumunda yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına
(halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP
üzerinden alınması gerektiği, isteklilerin (tek ortaklı şirketler hariç) anonim şirket olması
durumunda da ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin
pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a
kayıt edilmesi gerektiği, yeterlik bilgileri tablosunda ortaklar ve ortaklık oranları ile temsile
yetkili kişilerin ve varsa vekile ilişkin bilgilerin beyan edilmesinin yeterli olduğu, herhangi
bir ticaret sicil gazetesinin veya imza sirkülerinin beyan edilmesine gerek olmadığı
belirtilmiştir.
Anılan İş Ortaklığı’na yönelik yapılan incelemede; tüzel kişiliğin yönetimindeki
görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin bilgilere yönelik olarak,
yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile EKAP üzerinden temin edilen bilgilerin
birbiriyle uyumlu olduğu tespit edilmiş olup teklifin temsile yetkili kişi tarafından
imzalandığı ve yetki süresinin dolmadığı, ihaleye vekaleten katılım olmadığı, ayrıca anılan
isteklinin limited şirket statüsünde olması sebebiyle pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu
karar defterinin ilgili kısımlarının EKAP’a yüklenmesine gerek bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto.
Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Kad-
Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve San. A.Ş.ne (%99) ait yeterlik bilgileri
tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı kısmının;
“Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” başlıklı satırının; “Ortaklar ve
ortaklık oranlarına/Üyelere/Kurucular Ait Bilgiler” başlıklı satırında;“Hüseyin Erkan İkikat,
368********, 100,00000000000000” bilgisinin, “Yöneticilere ait bilgiler” başlıklı
satırında;“Gülay Semerci, 301********, Temsile Yetkili/ Hüseyin Erkan İkikat, 368********,
Temsile Yetkili/ Ahmet Can Kılınç, 129********, Temsile Yetkili” bilgisinin beyan edildiği
görülmüştür.
Anılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş.ye (%1) ait yeterlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
bilgileri tablosunun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı
kısmının;“Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler” başlıklı satırının;
“Ortaklar ve ortaklık oranlarına/Üyelere/Kurucular Ait Bilgiler” başlıklı satırında;“ İbrahim
İkikat, 369********, 100,00000000000000” bilgisinin, “Yöneticilere ait bilgiler” başlıklı
satırında; “İbrahim İkikat, 369********, Yönetim Kurulu Üyesi” bilgisinin beyan edildiği
görülmüştür.
EKAP üzerinden yapılan sorgulamada teklifin e-imza kullanılarak İbrahim İkitat ve
Hüseyin Erkan İkitat tarafından verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerinde; ihaleye katılım sağlayacak isteklilerin tüzel kişi
olmaları durumunda yönetimdeki görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına
(halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgilerin idarece EKAP
üzerinden alınması gerektiği, isteklilerin tek ortaklı şirketler hariç anonim şirket olması
durumunda da ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında, beyan edilen kişilere ilişkin
pay defteri ile dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının taranarak EKAP’a
kayıt edilmesi gerektiği, yeterlik bilgileri tablosunda ortaklar ve ortaklık oranları ile temsile
yetkili kişilerin ve varsa vekile ilişkin bilgilerin beyan edilmesinin yeterli olduğu, herhangi
bir ticaret sicil gazetesinin veya imza sirkülerinin beyan edilmesine gerek olmadığı
belirtilmiştir.
Anılan İş Ortaklığı’na yönelik yapılan incelemede; tüzel kişiliğin yönetimindeki
görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına ilişkin bilgilere yönelik olarak,
yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen bilgiler ile EKAP üzerinden temin edilen bilgilerin
birbiriyle uyumlu olduğu tespit edilmiş olup, teklifin temsile yetkili kişi tarafından
imzalandığı ve yetki süresinin dolmadığı, ihaleye vekaleten katılım olmadığı, ayrıca iş
ortaklığını oluşturan her iki şirketin de tek ortaklı olduğu, tek ortaklı anonim şirketlerin
ortaklar ve ortaklık oranlarının kaydı kapsamında beyan edilen kişilere ilişkin pay defteri ile
dayanağı yönetim kurulu karar defterinin ilgili kısımlarının EKAP’a kayıt edilmesinin
zorunlu olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Yapım işi İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”
35’inci maddesinde “
başlıklı
(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını
gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,
sunar.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…”
hükmü,
36’ncı maddesinde “
“İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı
(1) İş hacmini
gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi
sunması gereklidir.
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik
aşamasında; aday veya isteklinin toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i
aralığında idarece belirlenen tutardan, yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i
ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
…
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
(8) Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
(9) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 174 üncü maddesine göre takvim yılından farklı
hesap dönemi belirlenen aday ve isteklinin gelir tablosu için bu hesap dönemi esas alınır.
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından
onaylanmış olması gereklidir.
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması
zorunludur...” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi” başlıklı
37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu
bilançosu veya eşdeğer belgeleri.
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:
KİK024.1/Y)
sunmaları gerekmektedir.
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli
borçlardan düşülecektir),
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.
…
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.
İhale veya son başvuru tarihi yılın ilk dört ayında olan ihalelerde, bir önceki yıla ait
belgelerini sunmayanlar, iki önceki yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu belgelerde, yeterlik
kriterini sağlayamayanlar ise iki önceki yılın belgeleri ile üç önceki ve dört önceki yılın
belgelerini sunabilirler. Bu durumda, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini
sunması yeterlidir;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış
olması gereklidir.
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur…” düzenlemesi
yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın pilot ve özel ortakları tarafından Yeterlik Bilgileri
Tablosu’nda bilanço bilgilerinin beyan edilmiş olduğu görülmüştür. Anılan isteklinin
bilançosuna ilişkin EKAP üzerinden yapılan kontrolde ilgili bilanço kalemlerinin tutarları
hesaba katıldığında beyan edilen oranların bilançodaki tutarlarla uyumlu olduğu ve İdari
Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde belirtilen kriterleri karşıladığı anlaşılmıştır.
Anılan İş Ortaklığı’nın pilot ve özel ortakları tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda
beyan edilen ciro tutarlarına ilişkin EKAP üzerinden yapılan kontrolde söz konusu bilgilerin
ilgili yılların Gelir Tablosu bilgileri ile uyumlu olduğu, sunulan yıllara ilişkin ortalama
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
cirosunun da İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesi uyarınca yeterli olduğu görülmüştür.
Bilanço oranları ve iş hacmine ilişkin olarak yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen
bilgiler ile EKAP’tan alınan verilerin uyumlu olduğu ve İdari Şartname’de istenilen bilanço
oranları ile iş hacmi tutarlarının sağlandığı, bilanço oranlarında yuvarlama yapılmadığı,
EKAP üzerinden teyit edilebilen söz konusu bilgiler için ayrıca belge talep edilmesine ihtiyaç
bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto.
Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın pilot ve özel
ortakları tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda bilanço bilgilerinin beyan edilmiş olduğu
görülmüştür. Anılan isteklinin bilançosuna ilişkin EKAP üzerinden yapılan kontrolde ilgili
bilanço kalemlerinin tutarları hesaba katıldığında beyan edilen oranların bilançodaki tutarlarla
uyumlu olduğu ve İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesinde belirtilen kriterleri karşıladığı
anlaşılmıştır.
Anılan İş Ortaklığı’nın pilot ortağı Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve
San. A.Ş. tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda beyan edilen ciro tutarlarına ilişkin EKAP
üzerinden yapılan kontrolde söz konusu bilgilerin ilgili yılların Gelir Tablosu bilgileri ile
uyumlu olduğu, sunulan yıllara ilişkin ortalama cirosunun da İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü
maddesi uyarınca yeterli olduğu görülmüştür.
Anılan İş Ortaklığı’nın özel ortağı Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından Yeterlik
Bilgileri Tablosu’nda “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” sütununun “İş Hacmi
Bilgileri” satırının “Yeterlik Değerlendirmesine Esas Alınması İstenen Yıllar ve Bu Yıllara
Ait Toplam Ciro/Fatura Tutarı” kısmında “2022-*****1,04TL”, “Buraya girilen bilgi”
kısmında “toplam fatura tutarıdır.” beyanlarına yer verildiği, bu çerçevede iş hacmine ilişkin
değerlendirmelerin Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından Yeterlik Bilgileri Tablosu’nda
iş hacmine ilişkin beyan edilen bilgiyi tevsik eden belgelerin idarece anılan istekliden
istenerek yapılması gerekmekle birlikte anılan İş Ortaklığı’nın 3’üncü iddia kapsamında
değerlendirme dışı bırakılması sonucuna varıldığından idarece anılan İş Ortaklığı’na yönelik
olarak ayrıca bu hususta herhangi bir işlem yapılmasına gerek bulunmadığı sonucuna
varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. … İhale komisyonu bu maddenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz
sunulması istenmeyecektir.
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
…
45.1.13.14. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,
kullanılabilecektir.
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir…” açıklaması yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Ek:O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın
“Fatura Bilgileri Tablosu” başlıklı kısmı aşağıdaki gibidir:
FATURA BİLGİLERİ TABLOSU
Sıra Fatur Fatur
Mükellef
Tarafından
Düzenlenen
Faturaya Konu Miktar Birim Fatura Tutarı
No
a
a Seri
ve
Malın veya
İşin Nevi
Fiyat
Tarihi
Sıra Faturadaki Alıcının
No.
Adı ve Soyadı /
Ticaret Unvanı ve
T.C. / Vergi Kimlik
No.su***
1
2
3
…**
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 1. Bölge Müdürlüğü tarafından 05.01.2024
tarihinde yapılan tebligat ile “Teklif Mektubunuzun Eki Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan
GÖL-AT-06, GÖL-AT-
ve Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2.1 Maddesine göre belirlenen
07, GÖL-AT-10 ve GÖL-TİGH-07
no.’lu iş kalemlerinin, İdare tarafından verilen Sıralı
Analiz Girdileri Tablosuna uygun olarak ayrıntılarını ve açıklama istenen girdilere dayanak
teşkil edecek bilgi ve belgeleri (Proforma Fatura, Teklif Alma Yazısı, Maliyet/Satış Tutarı
Tespit Tutanağı, Stok Tespit Tutanağı, Yardımcı Analizler vb.) ilgili kanun, yönetmelik, tebliğ
ve şartname hükümlerine göre;
1-Yapım yönteminin ekonomik olması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
2-Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin, işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar
3-Teklif edilen işin özgünlüğü hususlarında belgelendirerek,
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2. maddesine göre tebliğ tarihini (EKAP üzerinden
en geç 5 (Beş)
duyurulduğu tarih) izleyen günden itibaren
iş günü içerisinde cevaplamanız
gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek açıklanması istenen iş kalemlerinin belirlendiği, yazı
ekinde açıklama istenilen iş kalemleri listesine, açıklama istenilmeyen analiz girdileri listesi
ile analiz formatlarına yer verildiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları
incelendiğinde;
2023 yılı 01.07.2023-31.12.2023 dönemi saatlik brüt asgari ücretin 59,62 TL olduğu,
ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklama kapsamında tüm
işçilik girdileri için 59,62 TL’nin kullanıldığı görülmüştür.
Açıklanması istenilen iş kalemleri analizlerinde bulunan akaryakıt girdisi için Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine göre açıklama yapıldığı, isteklinin mazot girdisi
için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2023 yılı 2. dönemine ilişkin
10.160.1026 mazot: 23,77 TL/kg fiyatını kullandığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden yapılan kontrollerde kullanılan rakamın 2023 yılı 2.
dönemine ilişkin fiyat olduğu ve bu konuda bir aykırılık bulunmadığı belirlenmiştir.
Açıklama kapsamında kendi tesis ve iş makinelerinin kullanılacağına ilişkin herhangi
bir beyana yer verilmediğinden amortisman hesabına gerek bulunmadığından iddiasının
yerine olmadığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık
Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından sunulan analiz formatlarının aşırı düşük
sorgulama yazısı ekinde gönderilen analiz formatlarına uygun olduğu, analiz girdi ve
miktarları ile birimlerinin değiştirilmediği, sunulan analizlerde hata veya eksiklik tespit
edilmediği, sorgulamaya tabi tutulan iş kalemlerindeki girdilerin değiştirilmediği ve verildiği
şekliyle açıklandığı, açıklanması istenen girdilerin tamamının açıklandığı ve belgelendirme
yapıldığı, açıklanması istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı,
miktarları ile girdi tutarlarının gösterildiği, yuvarlama hatası ve aritmetik hata yapılmadığı, bu
bakımdan iddiaların yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
GPS setinin 1 saatlik çalışma bedeli, oto( cip veya pikap), İHA ile sayısal harita
yapımı ile 0-70 mm boyutlarında kırmataş girdilerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alındığı, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından Tebliğ gereği yazılması gereken ilgili
ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı, iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği
ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, fiyat teklifi alınan gerçek veya tüzel kişilerin ticaret
unvanları veya Ticaret Sicili Gazeteleri’ne bakıldığında, fiyat tekliflerinin teklife konu
alanlarda faaliyet gösterenlerden alındığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklama kapsamında ilgili
meslek mensupları tarafından fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit
tutanakları (Ek-O.6) ile tutanaklar ekinde mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna
ait faaliyet belgesinin sunulduğu, bu tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine
ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifinin EK-0.6’ da yer alan ağırlıklı ortalama birim satış
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
tutarının % 80’inin altında olmadığı, ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi
konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması koşulunu
sağladığı, tutanaklarda meslek mensubu kaşe ve imzasının bulunduğu, gerekli ibarelerin
yazıldığı, teklif edilen malzemenin Teknik Şartname’ye uygunluğunun işin gerçekleştirilmesi
aşamasında idarece denetlenebileceği sonucuna varılmıştır.
Ancak; GPS setinin 1 saatlik çalışma bedeli girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin
Geonesa Harita Cihaz. Müh. Müş. Ltd. Şti.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış
Tutarı Tespit Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan
faturalara ilişkin bilgiler kısmında mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve
soyadı, ticaret unvanı ve T.C./ vergi kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Geonesa
Harita Cihaz. Müh. Müş. Ltd. Şti.nin bilgilerine yer verildiği,
Oto(cip veya pikap) girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Antika Turizm A.Ş.nden
alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tespit Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama birim
satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler kısmında mükellef tarafından
düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret unvanı ve T.C./ vergi kimlik numarası
yazılması gerekirken mükellef Antika Turizm A.Ş.nin bilgilerine yer verildiği,
İHA ile sayısal harita yapımı girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Geotayf Müh. Ltd.
Şti.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda ağırlıklı
ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler kısmında
mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret unvanı ve T.C./ vergi
kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Geotayf Müh. Ltd. Şti.nin bilgilerine yer
verildiği,
0-70 mm boyutlarında kırmataş girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Cantürk İnş
Teks. San. ve Tic. A.Ş.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit
Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin
bilgiler kısmında mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret
unvanı ve T.C./ vergi kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Cantürk İnş Teks. San.
ve Tic. A.Ş.nin bilgilerine yer verildiği,
Bu çerçevede, söz konusu İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanakları’nın, tutanaklarda mükellef
tarafından düzenlenen faturadaki alıcının bilgileri yerine mükellefin kendisine ait bilgilere yer
verilmesi sebebiyle mevzuat düzenlemelerine aykırılık teşkil ettiği, başvuru sahibinin itirazen
şikayet başvurusunun bu iddia yönünden yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Nakliye girdisi olan ve F = k x K x (0,0007 x M + 0,01) x a) / (1/1.6) (A=1,25
K=1090) Taşıma mesafesi (M=12km) formülü verilen girdi ile ilgili olarak GÖL-TİGH-07 iş
kaleminde yer alan ve açıklama istenilecek iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarında
belirtilen nakliye formülleri birebir kullanılarak hesaplama yapıldığı, yapılan hesapların
doğru olduğu ve teklif edilen birim fiyatın hesaplanan birim fiyatın altında olmadığı
görülmüştür.
Açıklama kapsamında, bilgisayar girdisi için İlbank’tan; çam kerestesi, traktör
buldozer, greyder, titreşimli silindir ve arazöz girdileri için ise T.C. Çevre Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığı’nın 2023/2 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları esas alındığından ihale ilan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
tarihi olan 20.11.2023 tarihinde yürürlükte olan 2023/2 olarak belirlenmiş rayiç fiyatlarını
kullanması gerekirken 2023 yılında açıklanmış olan 2023/1 rayiç fiyatlarının kullanıldığı
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto.
Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından sunulan
aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;
2023 yılı 01.07.2023-31.12.2023 dönemi saatlik brüt asgari ücretin ise 59,62 TL
olduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklama
kapsamında tüm işçilik girdileri için 59,62 TL’nin kullanıldığı görülmüştür.
Açıklanması istenilen iş kalemleri analizlerinde bulunan akaryakıt girdisi için Kamu
İhale Genel Tebliği’nin 45.1.6’ncı maddesine göre açıklama yapıldığı, isteklinin mazot girdisi
için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2023 yılı 2. dönemine ilişkin
10.160.1026 mazot: 23,77 TL/kg fiyatını kullandığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden yapılan kontrollerde kullanılan rakamın 2023 yılı 2.
dönemine ilişkin fiyat olduğu ve bu konuda bir aykırılık bulunmadığı belirlenmiştir.
Açıklama kapsamında kendi tesis ve iş makinelerinin kullanılacağına ilişkin herhangi
bir beyana yer verilmediğinden amortisman hesabına gerek bulunmadığından iddiasının
yerine olmadığı görülmüştür.
Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığı tarafından sunulan analiz formatlarının aşırı düşük sorgulama yazısı ekinde
gönderilen analiz formatlarına uygun olduğu, analiz girdi ve miktarları ile birimlerinin
değiştirilmediği, sunulan analizlerde hata veya eksiklik tespit edilmediği, sorgulamaya tabi
tutulan iş kalemlerindeki girdilerin değiştirilmediği ve verildiği şekliyle açıklandığı,
açıklanması istenen girdilerin tamamının açıklandığı ve belgelendirme yapıldığı, açıklanması
istenilen ve istenilmeyen analiz girdilerinin birimi, birim fiyatı, miktarları ile girdi tutarlarının
gösterildiği, yuvarlama hatası ve aritmetik hata yapılmadığı, bu bakımdan iddiaların yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
GPS setinin 1 saatlik çalışma bedeli, oto( cip veya pikap), İHA ile sayısal harita
yapımı ile 0-70 mm boyutlarında kırmataş girdilerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alındığı, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından Tebliğ gereği yazılması gereken ilgili
ibarenin yazılmak suretiyle imzalandığı, iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelendiği
ve TÜRMOB kaşesinin yer aldığı, fiyat teklifi alınan gerçek veya tüzel kişilerin ticaret
unvanları veya Ticaret Sicili Gazeteleri’ne bakıldığında, fiyat tekliflerinin teklife konu
alanlarda faaliyet gösterenlerden alındığı, ayrıca aşırı düşük teklif açıklama kapsamında ilgili
meslek mensupları tarafından fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit
tutanakları (Ek-O.6) ile tutanaklar ekinde mükellefe ait imza sirküleri ve meslek mensubuna
ait faaliyet belgesinin sunulduğu, bu tutanakların son geçici vergi beyanname dönemine
ilişkin olarak düzenlendiği, fiyat teklifinin EK-0.6’ da yer alan ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığı, ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi
konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması koşulunu
sağladığı, tutanaklarda meslek mensubu kaşe ve imzasının bulunduğu, gerekli ibarelerin
yazıldığı, teklif edilen malzemenin Teknik Şartname’ye uygunluğunun işin gerçekleştirilmesi
aşamasında idarece denetlenebileceği sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Ancak; GPS setinin 1 saatlik çalışma bedeli girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin
Sümer Planlama Harita İnş. Emlak Gıda Tur. Hay. Oto. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nden
alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama
birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler kısmında mükellef
tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret unvanı ve T.C./ vergi kimlik
numarası yazılması gerekirken mükellef Sümer Planlama Harita İnş. Emlak Gıda Tur. Hay.
Oto. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin bilgilerine yer verildiği,
Oto(cip veya pikap) girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Yağızlar Nak. Oto. Mad.
Tic. Ltd. Şti.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nda
ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler kısmında
mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret unvanı ve T.C./ vergi
kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Yağızlar Nak. Oto. Mad. Tic. Ltd. Şti.nin
bilgilerine yer verildiği,
İHA ile sayısal harita yapımı girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Kuzey Müh. İnş.
San. ve Tic. Ltd. Şti.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit
Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin
bilgiler kısmında mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret
unvanı ve T.C./ vergi kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Kuzey Müh. İnş. San.
ve Tic. Ltd. Şti.nin bilgilerine yer verildiği,
0-70 mm boyutlarında kırmataş girdisine ilişkin olarak fiyat teklifinin Erca Proje
Maden İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nden alındığı, fiyat teklifinin ekinde yer alan Satış Tutarı Tespit
Tutanağı’nda ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin
bilgiler kısmında mükellef tarafından düzenlenen faturadaki alıcının adı ve soyadı, ticaret
unvanı ve T.C./ vergi kimlik numarası yazılması gerekirken mükellef Erca Proje Maden İnş.
San. Tic. Ltd. Şti.nin bilgilerine yer verildiği,
Bu çerçevede, söz konusu İş Ortaklığı tarafından aşırı düşük teklif açıklaması
kapsamında sunulan Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanakları’nın, tutanaklarda mükellef
tarafından düzenlenen faturadaki alıcının bilgileri yerine mükellefin kendisine ait bilgilere yer
verilmesi sebebiyle mevzuat düzenlemelerine aykırılık teşkil ettiği, başvuru sahibinin itirazen
şikayet başvurusunun bu iddia yönünden yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Nakliye girdisi olan ve F = k x K x (0,0007 x M + 0,01) x a) / (1/1.6) (A=1,25
K=1090) Taşıma mesafesi (M=12km) formülü verilen girdi ile ilgili olarak GÖL-TİGH-07 iş
kaleminde yer alan ve açıklama istenilecek iş kalemlerine ait sıralı analiz girdileri tablolarında
belirtilen nakliye formülleri birebir kullanılarak hesaplama yapıldığı, yapılan hesapların
doğru olduğu ve teklif edilen birim fiyatın hesaplanan birim fiyatın altında olmadığı
görülmüştür.
Açıklama kapsamında, bilgisayar girdisi için İlbank’tan; çam kerestesi, traktör
buldozer, greyder, titreşimli silindir ve arazöz girdileri için ise T.C. Çevre Şehircilik ve İklim
Değişikliği Bakanlığı’nın 2023/2 İnşaat ve Tesisat Birim Fiyatları esas alındığından ihale ilan
tarihi olan 20.11.2023 tarihinde yürürlükte olan 2023/2 olarak belirlenmiş rayiç fiyatlarını
kullanması gerekirken 2023 yılında açıklanmış olan 2023/1 rayiç fiyatlarının kullanıldığı
iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Yapılan inceleme neticesinde, ihale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya
Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik açıdan en
avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve San. A.Ş. -
Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamaları
kapsamında sunulan bilgi ve belgelerden GPS setinin 1 saatlik çalışma bedeli, oto( cip veya
pikap), İHA ile sayısal harita yapımı ile 0-70 mm boyutlarında kırmataş girdilerine ilişkin
üçüncü kişilerden fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat tekliflerinin ekinde yer alan Ek-O.6 Satış
Tutarı Tespit Tutanakları’nın Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan Ek-O.6 standart
formuna aykırı olduğu, “Fatura Bilgileri Tablosu”nda alıcı bilgilerine yer verilmediği
görülmüş Gismark İnş. Ltd. Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş
Ortaklığı ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş.
Oto. Turizm Tic. ve San. A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin
bu gerekçeyle reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması”
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan, 17 Mayıs 2024 tarih ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
tasarruf tedbirlerine ilişkin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde,
“…GENEL İLKELER
Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile
doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname
ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım
ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir.
…
TAŞINMAZ EDİNİLMESİ, KİRALANMASI VE KULLANILMASI
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından 3 yıl süreyle yurt içinde ve yurt dışında hiçbir
şekilde yeni hizmet binası alınmayacak, kiralanmayacak, yapılmayacak veya bu amaçla arsa
veya arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
…
RESMÎ TAŞITLARIN EDİNİLMESİ VE KULLANILMASI
Kamu kurum ve kuruluşlarınca, 3 yıl süreyle her ne şekilde olursa olsun yeni taşıt
edinilmeyecektir. Ancak, savunma ve güvenlik hizmetleri için ihtiyaç duyulan taşıtlar ile
ambulans ve itfaiye araçları acil ve zorunlu hallerde edinilebilecektir. Mevcut taşıtlar ihtiyaç
analizleri ve tasarruf anlayışı çerçevesinde ivedilikle gözden geçirilecektir. Ekonomik ömrünü
tamamlamış taşıtlar tasfiye edilecek, ihtiyaç fazlası taşıtlar ise tasfiye edilmek ya da ihtiyacı
olan kurumlara devredilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilecektir. Kamu kurum
ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle kullanılan mevcut taşıtlar, sözleşme süresi sonunda
izin alınmadan yeniden kiralanmayacaktır.
…
HABERLEŞME GİDERLERİ
Kamu kurum ve kuruluşlarının harcama yetkilileri, haberleşme giderlerini hizmet
gerekleri ve teknolojik imkânlar çerçevesinde gözden geçirerek kaynakların verimli
kullanılması hususunda sayı, tutar veya kullanım kısıtlamaları da dâhil gerekli her türlü
tedbiri alacaklardır.
…
PERSONEL GÖREVLENDİRMELERİ
Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitim, konferans, seminer, çalıştay,
sempozyum, toplantı, organizasyon ve benzeri her türlü faaliyetlerinin uzaktan erişim
yöntemleriyle yapılması esastır. Söz konusu faaliyetlerin yüz yüze yapılmasının zorunluluk arz
ettiği durumlarda kamu tesisleri kullanılacak, bu faaliyetler mümkün olduğunca kamu
personeli tarafından yürütülecek, görev süresi ve görevli sayısı asgari seviyede tutulacaktır.
…
KIRTASİYE VE DEMİRBAŞ ALIMLARI
Kamu kurum ve kuruluşlarınca zorunlu haller hariç olmak üzere 3 yıl süreyle büro
malzemesi, makine ve teçhizat, tefrişat, bilgisayar ve donanımı ile benzeri demirbaş alımı
yapılmayacaktır. Bu varlıklar, ekonomik ömrü tamamlanmadan hiçbir şekilde elden
çıkarılmayacaktır.
…
ENERJİ VE SU ALIMLARI
Kamu kurum ve kuruluşları, enerji maliyetlerini azaltmak amacıyla Kamu Binalarında
Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberinde yer alan tasarruf önlemlerine uyacaklardır. Ayrıca
doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale
usulleri uygulanarak enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik gerekli tedbirler alınacaktır.
Genel aydınlatmada LED dönüşümü ve diğer tasarruf sağlayıcı tedbirler ivedilikle uygulamaya
geçirilecektir. Kamu bina ve tesislerinde enerji verimliliğini artıran uygulamalar geliştirilecek,
yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılması hususunda azami gayret gösterilecektir.
…
PERSONEL SERVİSİ HİZMETİNE İLİŞKİN GİDERLER
Savunma ve güvenlik hizmetleri hariç; kamu kurum ve kuruluşlarınca toplu taşıma
olan yerlerde personel servisi hizmeti sonlandırılacak, hizmet alımı suretiyle sağlanan personel
servisi hizmeti ise sözleşme süresinin bitimine kadar devam edebilecektir. Kamu kurum ve
kuruluşları, toplu taşıma olmayan yerlerde ilgili mevzuatına uygun olarak sağlayacakları
personel servis hizmetinde en etkin ve ekonomik yöntemleri tercih edecekler; personel servisi
temininin hizmet alımı suretiyle sağlanması durumunda aşağıda belirtilen kriterlere
uyacaklardır:
Yakın yerleşkelerdeki kamu kurum ve kuruluşlarının personel servisi hizmetini birlikte
ihale etmeleri esas olacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Personel servisi hizmetinden fiilen yararlanan kişi sayısının araç kapasitesinin yüzde
70’inin altında olması durumunda ilgili hatta servis sunumu yapılmayacaktır.
Personel servisi ihale şartnamelerinde araç yaşı kriteri belirlenirken model yılı yeni
araçlar yerine maliyet tasarrufu sağlayacak şekilde 6/2/2004 tarihli ve 2004/6801 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis
Hizmet Yönetmeliğine uygun olarak model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecektir.
DİĞER HUSUSLAR
…
Bu Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları
tarafından gereken tedbirler alınacak, her kademedeki yönetici tasarruf ilkelerinin
uygulanmasından sorumlu olacaktır.
…
Bu Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların
karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından
İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından izin alınacaktır. Ancak kamu idareleri Cumhurbaşkanlığından izin talebinde
bulunmadan önce Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığından görüş
alacaktır. Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatlan, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları
bakımından istenecek izin talepleri münhasıran bakan veya Genelgenin uygulanmasından
sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderilecektir. İl
özel idareleri ve belediyeler bakımından izin ilgili bakan veya Genelgenin uygulanmasından
sorumlu bakan yardımcısı tarafından verilecektir.
Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından
sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden
geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir.
Genelgenin yayımından önce yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde, bu Genelge
kapsamına giren hususlarla ilgili münferit olarak izin alınmış iş ve işlemler için bu
Genelgenin yayımı tarihinden itibaren 3 ay içerisinde yeniden izin alınacaktır...”
düzenlemelerine yer verilmiştir.
Resmi Gazetede 17 Mayıs 2024 tarihinde yayımlanan 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Genelgesinde yer verilen düzenlemelerden;
Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından
sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinin gözden
geçirileceği ve Genelge hükümlerine uygun olmayan ihalelerin iptal edileceği,
Genelgede belirtilen hükümler hilafına ortaya çıkabilecek zorunlu ihtiyaçların
karşılanabilmesi veya izin gerektiren durumlar için bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığından, il özel idareleri bakımından
İçişleri Bakanlığından, belediyeler bakımından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığından izin alınacağı,
Bakanlıkların merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatlan, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşları
bakımından istenecek izin taleplerinin münhasıran bakan veya Genelgenin uygulanmasından
sorumlu bakan yardımcısı tarafından hassasiyetle değerlendirildikten sonra gönderileceği, il
özel idareleri ve belediyeler bakımından ise izin talebinin ilgili bakan veya Genelgenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
uygulanmasından sorumlu bakan yardımcısı tarafından verileceği,
Genelgenin uygulanması ile ilgili olarak tüm kamu kurum ve kuruluşları tarafından
gereken tedbirlerin alınacağı, her kademedeki yöneticinin tasarruf ilkelerinin
uygulanmasından sorumlu olacağı,
Genelge hükümlerinin bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan
yardımcısı, kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise
belediye başkanları tarafından hassasiyetle izleneceği ve denetleneceği, aksine hareket edenler
hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı, bu yöneticilerin Genelgenin
uygulanmasından öncelikle sorumlu olacağı anlaşılmaktadır.
İnceleme sürecinde başvuruya konu ihalenin yukarıda aktarılan 2024/7 sayılı
Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yönünden idarece değerlendirilmesini teminen 23.05.2024 tarih
ve E-13983960-101.01.02-54165 sayılı yazıyla “Kurumumuz, 4734 sayılı Kamu İhale
Kanunu'nun 56'ncı maddesi gereğince ihalelere ilişkin itirazen şikâyet başvurularını
incelemekte ve sonuçlandırmaktadır. Bu çerçevede 2023/1277833 İhale Kayıt Numaralı
"Bursa Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi"
ihalesine yönelik olarak Akaray Grup İnşaat Tic. İth. ve İhr. Ltd. Şti tarafından yapılan
itirazen şikayet başvurusunun Kurumumuzca incelemesi devam etmektedir.
Bilindiği üzere, 17 Mayıs 2024 Tarihli ve 32549 Sayılı Resmî Gazete'de Tasarruf
Tedbirleri ile İlgili 2024/7 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlanmış olup anılan
Genelge'nin "Genel İlkeler" başlıklı maddesinde ".Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş
mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama
veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak
üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları
dâhil etmeyeceklerdir.” açıklaması,
"Resmî Taşıtların Edinilmesi ve Kullanılması" başlıklı maddesinde ".5/1/1961 tarihli
ve 237 sayılı Taşıt Kanununa ekli (1) ve (2) sayılı cetvel kapsamındaki hizmetlere ve koruma
altına alınanlara tahsis edilen taşıtlar dışında hiçbir makama taşıt tahsis edilmeyecektir..."
açıklaması,
"Diğer Hususlar " başlıklı maddesinde "...Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla
kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları
ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan
ihaleler iptal edilecektir..." açıklamasına yer verilmiştir.
Bu kapsamda, idareniz tarafından anılan Genelge açıklamalarına ilişkin herhangi bir
işlem tesis edilip edilmediği hususu ile yeni bir işlem tesis edilecekse bu hususlar hakkında
tarafımıza ivedilikle bilgi verilmesi rica olunur.” ifadelerine yer verilerek bilgi talep
edilmiştir.
İhaleyi gerçekleştiren idare tarafından gönderilen cevap yazısında “…‘Bursa
Karacabey Gölecik Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Hizmetleri Projesi’ işine ait
ihale dökümanları 20.11.2023 tarihinde elektronik olarak EKAP sistemine yüklenmiş olup,
20.12.2023 tarihinde ihalesi yapılmıştır. İhale dökümanlarında yer almakta olan "Ek Özel
Teknik Şartname"nin; Madde 4: "AT ve TİGH işi başlangıcından Kesin Kabul Sonuna kadar
kontrollük işlerinin yürütülmesi hizmetinde kullanılmak üzere Proje Kontrol ve Yapı Denetim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
Teşkilatı emrine 2 adet İdarenin istediği özellikte (oto / suv) araç tahsis edilecek olup, araçlar
klimalı ve en fazla iki (2) yaşında olacaktır."
Madde 5: "Kullanım süresince araçlara ait tüm masraflar (yakıt ve bakım giderleri,
kasko ve zorunlu sigorta ile vergi giderleri, kullanım sırasında araçlarda oluşabilecek
hasarların tamirat giderleri vb. gibi diğer tüm giderler) yüklenici tarafından karşılanacaktır."
Madde 6: "Proje Kontrol ve Yapı Denetim Teşkilatına tahsis edilecek, bu araçlar için
hiçbir şekilde Yükleniciye bir bedel ödenmez.(Bu masraflar teklif birim fiyatlarına dahil kabul
edilecektir." denilmektedir.
İlgili Genelge gereğince ihalenin iptal edilmesi İdaremizce uygun mütalaa
edilmektedir. Ancak Başkanlığınız tarafından inceleme sürecinin devam etmesi nedeniyle
Başkanlığınızca verilecek nihai karar neticesi sonrasında ilgili Genelgeye uygun şekilde işlem
tesis edilecektir.” gerekçeleri belirtilerek inceleme sürecinin devam etmesi nedeniyle Kurum
tarafından verilecek nihai karar neticesi sonrasında ilgili Genelgeye uygun şekilde işlem tesis
edileceği bilgisinin verildiği görülmüştür.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre gerçekleştirilen ihalelerde, ihaleye konu
edilen ihtiyacın uygunluğu, yerindeliği veya gerekliliği noktasında yetki ve sorumluluğun
ihaleyi yapan idarelere ait olduğu açıktır.
Kurum tarafından itirazen şikayet başvurusuna ilişkin inceleme kapsamında, başvuru
konusu ihalenin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yönünden değerlendirilmesini
teminen ihaleyi gerçekleştiren idareden Genelge kapsamında işlem tesis edilip edilmeyeceği
hususunda bilgi talep edilmiş ve idare tarafından gönderilen cevap yazısında inceleme
sürecinin devam etmesi nedeniyle Kurum tarafından verilecek nihai karar neticesi sonrasında
ilgili Genelgeye uygun şekilde işlem tesis edileceği yönünde görüş bildirilmiştir.
Yukarıda aktarıldığı üzere, ihaleye konu edilen ihtiyacın uygunluğu, yerindeliği veya
gerekliliği noktasında yetki ve sorumluluğun ihaleyi yapan idarelerde olduğu ve ihaleyi yapan
idareden gelen cevap yazısında da inceleme sürecinin devam etmesi nedeniyle Kurum
tarafından verilecek nihai karar neticesi sonrasında ilgili Genelgeye uygun şekilde işlem tesis
edileceği belirtildiği anlaşılmakta ise de 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
hükümlerinin uygulanmasında öncelikli olarak Genelge’de belirtilen yöneticiler sorumlu
olacağından, bakanlıklarda bakan veya bu konuda görevlendirilen bakan yardımcısı,
kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye
başkanları tarafından ihale süreci hakkında değerlendirmede bulunulacağı açıktır.
Bu doğrultuda ihalelerin Genelge hükümlerine uygunluk yönünden değerlendirilerek
ihalelere ilişkin işlem tesis etme yükümlülüğü ve sorumluluğu ilgili idarelere ait
bulunduğundan, Kurul tarafından bu hususa ilişkin ayrıca değerlendirmede bulunulmamış
olup itirazen şikayet başvurusunun esasına ilişkin karar verilmesi başvuruya konu ihalenin
2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesine uygun kabul edildiği sonucunu
doğurmamaktadır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle
giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Gismark İnş. Ltd.
Şti. - Alya Grup Yapı Enerji Hayvancılık Turizm Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile ekonomik
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi Kad-Tem Müh. Müteah. İnş. Oto. Turizm Tic. ve San.
A.Ş. - Kadıoğlu Müh. İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı’nın tekliflerinin değerlendirme dışı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2024/023
: 13
: 05.06.2024
: 2024/UY.I-734
bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden
gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici
işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.