Ana Sayfa / Kararlar / İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü / 2024/789614-Avrupa Yakası 9 Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu, Dere Temizlik Bakım Onarım İnşaatı
Bilgi
İKN
2024/789614
Başvuru Sahibi
Korkmaz Kanal Su İnş. Tic. Ltd. Şti.
İdare
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü
İşin Adı
Avrupa Yakası 9 Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu, Dere Temizlik Bakım Onarım İnşaatı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Korkmaz Kanal Su İnş. Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2024/789614 İhale Kayıt Numaralı “Avrupa Yakası 9 Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu,  
Dere Temizlik Bakım Onarım İnşaatı” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 10.07.2024 tarihinde  
açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Avrupa Yakası 9 Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu,  
Dere Temizlik Bakım Onarım İnşaatı” ihalesine ilişkin olarak Korkmaz Kanal Su İnş. Tic.  
Ltd. Şti.’nin 14.10.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.10.2024 tarihli  
yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.10.2024 tarih ve 168057 sayı ile Kurum  
kayıtlarına alınan 25.10.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1319 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan istekli TH Kanal Su ve  
Kanalizasyon Onarım Temizleme San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşırı düşük teklif açıklamasının;  
a) “Kombine Kanal Temizleme Ünitesi” iş kaleminin birim fiyatının açıklaması için  
rayiç bedel kullanıldığı, bu iş kalemi için ilan edilmiş resmi bir rayicin bulunmadığı, istekli  
tarafından en son 23 yıl önce yayımlanan, içeriğinin ne olduğu ve ihale dokümanına uygun  
olup olmadığı bilinmeyen bir rayicin kullanıldığı; bu rayicin kullanılamayacağı ancak  
kullanılabileceği kabul edilse dahi 2001 yılından 2024 yılına yapılan güncelleme yönteminin  
yanlış olduğu, güncellemede Yİ-ÜFE endeksinin kullanılmadığı anılan iş kalemi için  
isteklinin kullandığı 03.036/A pozunun 2001 yılı birim fiyatının 180.000,00 TL olduğu ve bu  
tutarın ihale tarihine kadar güncellenmesi durumunda ortaya çıkan tutarın 17.316.000,00 TL  
olduğu fakat istekli tarafından daha düşük bir birim fiyat ile açıklama yapıldığı,  
b) Mahal listesi dikkate alındığında; temizlik işi yapılacak derelerin tamamının  
İstanbul Avrupa Yakası Ambarlı, Büyükçekmece, Selimpaşa, Silivri, Çanta, Gümüşyaka ve  
Çatalca Atıksu Havzalarını içeren sınırlar içerisinde bulunduğunun görüleceği ve mahal  
listesinde temizlik yapılacağı belirtilen tüm derelerin (Halkalı (Kanarya) Deresi, Hasanoğlu  
Deresi, Kanlıkuyu Deresi, Menekşe (Hamam) Deresi, Nakkaş Deresi) Çiftalan döküm  
sahasına olan mesafelerinin 40 kilometrenin üzerinde olduğu, idare tarafından aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında, “Şantiye dışına kamyonla kazı malz. ve moloz nakli (M=40 km  
K:1400 A=1,75)” pozu için belirlenen nakliye mesafesinin 40 km olduğu, istekli tarafından  
da söz konusu pozun birim fiyat tespiti için yapılan hesaplamada 40 km mesafenin dikkate  
alındığı, İstanbul ilinde döküm sahalarının İSTAÇ A.Ş. tarafından işletildiği ve döküm  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
sahalarına göre farklı fiyatların belirlendiği, istekli tarafından yapılan hesaplamada “Kazı  
Malzemesi ve Moloz Döküm Bedeli” için 40 km mesafe esas alınmasına rağmen mesafesi 40  
km’nin üzerinde olan Çiftalan döküm sahası için belirlenen 65,00TL/Ton birim fiyatın  
kullanıldığı, nakliye mesafesinin 40 km olarak belirtilmesi ve işin yapılacağı yerler göz önüne  
alındığında, İSTAÇ A.Ş. tarafından işletilen Silivri-Çeltik ve Arnavutköy Bolluca döküm  
sahalarının döküm sahası olarak esas alınması ve bu sahalar için belirlenen 75,00TL/Ton  
birim fiyatın kullanılması gerektiği, isteklinin daha uzak mesafede bulunan Çiftalan döküm  
sahasına ait 65,00 TL/Ton birim fiyatını açıklamalarında kullanarak haksız avantaj sağlamaya  
çalıştığı,  
c)“Atıksu ve Yağmursuyu kolektör hatlarında muayene bacası yüzeylerinin hızlı  
kürlenen çimento esaslı kaplama malzemesi ile Santrifüj Püskürtme Kaplama tekniği ile  
rehabilitasyonunun yapılması” pozuna ilişkin kullanılması gereken çimento esaslı kaplama  
malzemesi için teklif edilen fiyat ile Teknik Şartname’de özelliklerine yer verilen çimento  
ürününün alınmasının mümkün olmadığı, açıklama yapabilmek için Teknik Şartname’ye  
uygun olmayan bir ürünün fiyatının kullanıldığı,  
ç) İş kalemlerine ait analizlerde kar ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam  
tutarına asgari % 10 oranında belirlenmesi gereken yüklenici karı ve genel gider için % 10  
oranından daha düşük tutarda yüklenici karı ve genel gider öngörüldüğü gerekçeleriyle  
mevzuata aykırı olduğu iddia edilmektedir.  
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit  
edilmiştir.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. hükmü,  
İhale ilan tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci  
maddesinde “…45.1.1.5. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.) Bu madde kapsamında  
sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda  
teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif”  
olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
olmamak üzere makul bir süre verilir. (Ek cümle: 19.06.2018-30453/m RG/ 7. md.) Yazıda  
ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek  
girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler  
belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 22.md.) İsteklilerden teklifleri kapsamında  
analiz ve hesap cetveli sunmaları istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci  
maddesi uyarınca teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli  
bileşenleri ile ilgili ayrıntıların belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi  
isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede; teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen  
istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları  
açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri  
sunacaklardır. Sorgulamaya konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz  
sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir.  
45.1.4. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 23.md.) İdare tarafından ihale dokümanı  
kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında (Değişik ibare: 16/03/2019-  
30716 R.G./14.md.) veya aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı  
ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan  
iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp,  
anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar 45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 24.md.) İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları  
için kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan  
daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun birim fiyatını kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak  
suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış “kar ve genel gider içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri  
“kar ve genel gideri” ilave ederek birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu  
kurum ve kuruluşunun “kar ve genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
belirledikleri “kar ve genel gider” tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları halinde de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz  
düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu  
olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.6. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 25.md.) Analizler ile yardımcı ve/veya alt  
analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri  
kullanan ve söz konusu rayiçleri poz numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan  
isteklilerin, söz konusu rayiçlere ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri  
sunmalarına gerek bulunmamaktadır.  
45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi  
tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.  
iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme  
ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 16 md.) İş kalemleri/gruplarına ait analizler  
ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan  
saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 26.md.) İhale komisyonu, sınır değerin  
altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 27.md.) Yapım yönteminin ekonomik  
olması hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve  
teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının açıklanması gereklidir.  
45.1.12. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 28.md.) Seçilen teknik çözümler, yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü  
hususunda bir açıklamada bulunulması durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve  
özgünlük sayesinde elde edilen maliyet avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. (Değişik: 20/8/2011-28031 R.G./ 17. md.; Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./  
29. md.) Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit edilen  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 30.md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. (Değişik ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek  
olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki  
ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin  
yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi  
gerekmektedir. (Ek cümle: 30.09.2020-31260 R.G./12. md.) Mala ilişkin fiyat teklifi  
verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi  
beyanname döneminde (Değişik ibare: 18.05.2022-31839 R.G./1. md., yürürlük:28.05.2022)  
45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş  
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
kadar alım yapılmış olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için (Ek ibare:  
30/09/2020-31260 R.G./12. md.) öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminde (Değişik ibare: 18.05.2022-31839 R.G./1. md.,  
yürürlük:28.05.2022) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya  
tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu  
mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu  
tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre  
tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit  
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan  
ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle  
kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir. (Mülga ibare: 06/02/2018-30324  
R.G./4. md.)  
45.1.13.6. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 32. md.) Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların  
kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini  
imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu olan mal için  
düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (EK.O.7) ile açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde (Değişik ibare:  
18.05.2022-31839 R.G./2. md., yürürlük:28.05.2022) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale  
komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması  
öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması (Değişik ibare: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.), malın ticaretinin  
isteklinin faaliyet alanında olması (Ek ibare: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) ve son veya bir  
önceki geçici vergi beyanname döneminde (Değişik ibare: 18.05.2022-31839 R.G./2. md.,  
yürürlük:28.05.2022) 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya  
tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si  
kadar satış yapılmış olması gerekir. (Ek cümle: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Kurum bu  
maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti ve/veya  
süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun  
kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece  
kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı sunmasına gerek  
bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, (Ek  
ibare:12/06/2015-29384 R.G./3.md.; Mülga ibare: 13.06.2019-30800 R.G/11. md.,  
yürürlük:23.06.2019) YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de  
belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle  
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit  
tutanağı”nın (Ek-O.8) sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı  
ortalama birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar,  
stok tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda  
olduğu belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen  
miktardan az olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama  
yöntemlerine uygun olarak açıklama yapılması gereklidir.  
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın  
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin  
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul  
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak  
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.  
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.9. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 33.md.) İstekliler tarafından aşırı düşük  
teklif sorgulaması kapsamındaki mallara ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış faturası ile açıklamada bulunulması geçerli  
bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.  
45.1.13.10. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 34. md.) Meslek mensubu; üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
Ek-O.7 ve Ek-O.8 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11. (Değişik: 07/06/2014-29023 R.G./ 35. md.) Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 ve Ek-  
O.8 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin  
olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin  
tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine  
göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale  
usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.  
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi  
beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile  
yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.  
45.1.13.12. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 36. md.)  
45.1.13.13. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda  
belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre  
düzenlenecektir.  
45.1.13.14. (Ek madde: 25/01/2017-29959 R.G./7. md.; Ek ibare: 06/02/2018-30324  
R.G./5. md.; Değişik cümle: 26/01/2021-31376 R.G./2. md.) İstekliler tarafından akaryakıt  
girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında  
bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem  
Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin Raporda yer alan fiyatların % 90’ının  
altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez. (Ek cümle: 16/03/2019-30716 R.G./15.  
md.) Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.  
45.1.13.15. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Sözleşme veya eklerinde, taş,  
kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan  
temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye  
girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak açıklama  
yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.13.16. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Niteliği gereği üretiminden  
sonra belirli bir süre içerisinde imalata dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve  
Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması  
esastır. İdarece, TS 13515 Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde  
düzenlenen azami hız sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı  
yer arasındaki azami mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama  
istenmesine ilişkin yazıda bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama  
yapılması halinde, idarece belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.  
45.1.13.17. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) Tesis, makine, teçhizat ve  
diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya  
isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.  
İsteklilerin kendi malı olan iş makinesinin satın alma bedeli üzerinden yapacağı  
açıklamalarda, bu hususları tevsik eden belgelerin açıklama kapsamında sunulması  
zorunludur. Ayrıca, bu açıklamada iş makinesine ilişkin tutar olarak;  
a) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmuş olması  
halinde, amortisman maliyeti katsayısı dışında kalan maliyet katsayıları (yedek parça, tamir-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
bakım, sermaye faizi-sigorta, nakil-montaj-demontaj) toplamı (ilgili analizde miktar kısmına  
yazılarak) ile resmi rayicin çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
b) İş makinesinin satın alma tarihinden sonra amortisman süresinin dolmamış olması  
halinde ise, (a) bendinde hesaplanan tutarın altında olmamak koşuluyla, iş makinesinin satın  
alma bedeli ile analiz girdi miktarının çarpılması sonucu bulunacak tutar,  
kullanılabilecektir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.  
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen  
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili  
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu  
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.….” açıklaması yer  
almaktadır.  
İhale dokümanı kapsamında bulunan Y.24.2.6.1 numaralı Santrifüjlü Püskürtme  
Kaplama Tekniği ile Muayene Bacası Rehabilitasyonu Teknik Şartnamesi’nde, anılan imalatın  
yapımında kullanılacak malzemelerin özelliklerine yer verilerek iş kaleminin taşıması gereken  
teknik özelliklere ilişkin belirlemeler yapılmıştır.  
İdare tarafından Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi çerçevesinde sınır  
değer hesabı yapılarak aşırı düşük tekliflerin tespit edildiği ve bu tekliflerin sahiplerinden  
16.07.2024 tarihli yazılar ile aşırı düşük teklif açıklamalarının talep edildiği, sunulan aşırı  
düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesi neticesinde de açıklaması uygun görülen TH  
Kanal Su ve Kanal On. Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik açıdan en avantajlı birinci  
teklif sahibi, teklif fiyatı sınır değerin üzerinde olduğu için kendisinden aşırı düşük teklif  
açıklaması istenmeyen başvuru sahibinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi  
istekli olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
Başvuru sahibinin (a) bendinde yer alan iddiasına ilişkin olarak;  
“Atık su ve yağmur suyu kollektör hatlarında muayene bacası yüzeylerinin hızlı  
kürlenen çimento esaslı kaplama malzemesi ile “Santrifüjlü püskürtme kaplama tekniği ile”  
rehabilitasyonunun yapılması” iş kalemi için idarece hazırlanan analizde “Kombine kanal  
temizleme ünitesi” girdisine yer verildiği ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu  
girdinin maliyetinin tevsiki amacıyla idare tarafından en son 2001 yılında yayımlanan  
03.036/A pozu’nun rayiç bedeli olan 180.000,00 TL’nin 2001 yılının Ocak ayından ihalenin  
ilan tarihi olan 2024 yılı Haziran ayına kadar güncellenmesi sonucunda ortaya çıkan  
11.327.416,99 TL’nin kullanıldığı görülmüştür.  
İş makinelerine yönelik olarak aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği durumlarda,  
istekliler tarafından resmi rayiçler kullanılmak suretiyle açıklama yapılabileceği, söz konusu  
resmi rayiçlerde makine katsayısının amortisman, yedek parça, nakil/montaj/demontaj, tamir  
bakım ve sermaye faizi/sigorta giderlerinden oluştuğu, söz konusu katsayı ile çarpılacak  
edinme bedeli olarak makine rayicinin kullanılabileceği, bu doğrultuda iş makinelerine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
açıklamaların makine katsayısı içerisinde amortisman giderinin de bulunması nedeniyle  
edinme bedelinin tevsikinde fiyat tekliflerinin kullanılamayacağı; diğer yandan istekliler  
tarafından sahip oldukları iş makinelerinin kullanılması suretiyle de açıklamada  
bulunulmasında kamu ihale mevzuatı açısından aykırılık bulunmadığı, ancak bu durumda iş  
makinelerinin kendilerine maliyetine yönelik olarak maliyet hesabının belgelere dayalı olarak  
açıklanması gerektiği ve isteklilerin kendi malı olan iş makinesinin amortisman ömrü  
tamamlanmış olsa bile yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi, sigorta, montaj, demontaj  
gideri için asgari bir bedel öngörülmesi gerektiği, diğer bir ifadeyle isteklilerin kendi malı  
olan makineler ile açıklama yapmaları durumunda amortisman ömrünü tamamlayan  
makineler için edinme bedelinin kullanılacağı ancak söz konusu bedelin makine katsayısının  
amortisman gideri dışında kalan kısmının toplam makine katsayısı içerisindeki ağırlık oranı  
ile makine rayicinin çarpılması suretiyle bulunan tutarın altında olamayacağı bilinmektedir.  
Bu doğrultuda kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan rayiçlerde iş makineleri için  
kullanılan katsayıların amortismana ilişkin kısmı ile yedek parça, tamir bakım, sermaye faizi,  
sigorta ve nakil-montaj-demontaj vb.ye karşılık gelen kısımlarının açıkça anlaşıldığı, ancak  
yapılan incelemede uyuşmazlığa konu 03.036/A poz numaralı “Kombine Kanal Temizleme  
Aracı” için herhangi bir kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan güncel bir rayice  
rastlanılamadığı görülmüş ve 25.11.2024 tarihli ve 6942 sayılı yazımız ile anılan araca ilişkin  
güncel tarihli rayiç yayımlanıp yayımlanmadığı ile yaklaşık maliyet hesabında bu araç için  
esas alınan 10.274.285,50 TL’nin nasıl hesaplandığı hususlarında bilgi talebinde  
bulunulmuştur. İdarenin 26.11.2024 tarihli cevabi yazısında, anılan araç için güncel bir rayiç  
bulunmadığı belirtilmiş ve yaklaşık maliyette esas alınan 10.274.285,50 TL’nin 2019 yılı  
Ocak ayında satın alınan emsal aracın satın alım tutarı olan 2.079.000,00 TL’nin  
güncellenmesi suretiyle tespit edildiği ifade edilmiştir. Dolayısıyla yapılan inceleme ve  
aktarılan yazışmadan da anlaşılacağı üzere, 03.036/A poz numaralı “Kombine Kanal  
Temizleme Aracı” için güncel bir rayicin mevcut olmadığı, bahsi geçen aracın İstanbul Su  
Kanalizasyon İdaresi’nin 2001 yılı rayicinin ise 180.000,00 TL olduğu tespit edilmiştir.  
İdare tarafından gerçekleştirilen yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde söz konusu  
aracın fiyatının 10.274.285,50 TL olarak belirlendiği, bu tutarın idare tarafından 2019 yılı  
Ocak ayında satın alınan emsal aracın satın alım tutarı olan 2.079.000,00 TL’nin Türkiye  
İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi (2003=100) CPA  
2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun 28.9’uncu maddesinde yer  
verilen endeks üzerinden, 2019 yılı Ocak ayı ile 2024 yılı Ocak ayı arasındaki değişim oranı  
esas alınarak güncellenmesi suretiyle bulunduğu, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından  
aynı aracının maliyetinin açıklanmasında ise idare tarafından 2001 yılında yayımlanan  
180.000,00 TL rayiç bedeli üzerinden hareket edildiği, söz konusu bedelin yine Türkiye  
İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi (2003=100) CPA  
2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun 28.9’uncu maddesinde yer  
verilen endeks üzerinden, 2001 yılı Ocak ayı ile 2024 yılı Haziran ayı arasındaki değişim  
oranı esas alınarak güncellenmesi sonucunda ulaşılan 11.327.416,99 TL’nin aracın maliyeti  
olarak kullanması suretiyle aşırı düşük teklif açıklamasının yapıldığı tespit edilmiştir. İdare  
tarafından 2019 yılı Ocak ayında alınan emsal aracın satın alım fiyatı yerine yayımlanmış son  
rayiç fiyatının esas alınarak aktarılan endeks tablosunun 28.9’uncu maddesine göre  
güncellemenin yapılması sonucunda da yine 11.327.416,99 TL’lik tutara ulaşıldığı  
görülmüştür.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.5’inci maddesinin son cümlesinde yer alan “İlan  
veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda, istekli  
tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.açıklamasının ise yalnızca  
cari yıl veya bir önceki yıla ait rayiçlerinin kullanılabileceği ancak daha önceki yıllara ait  
rayiçlerin kullanılamayacağı şeklinde yorumlanmasının mümkün olmadığı, bu düzenlemenin  
amacının henüz cari yılda birim fiyatı yayımlanmamış rayiçlerin önceki yıllarda yayımlanan  
birim fiyatlarının kullanılabilmesini sağlamaya yönelik olduğu bu çerçevede, aşırı düşük  
teklif açıklaması yapan isteklinin 2001 yılı rayicini güncelleyerek kullanmasında bir engel  
olmadığı değerlendirilmiştir.  
Yukarıda yapılan tespit ve açıklamalar çerçevesinde, isteklilerce iş makinelerine ilişkin  
yapılan açıklamaların kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan güncel rayiçler üzerinden  
veya isteklilerin sahip oldukları kendi malı olan araçlar üzerinden yapılması gerektiği, ancak  
somut olayda iddiaya konu edilen 03.036/A poz numaralı “Kombine Kanal Temizleme Aracı”  
için güncel bir rayiç fiyatının bulunmadığının anlaşıldığı, dolayısıyla anılan araca ilişkin  
makine katsayısını oluşturan amortisman ve yedek parça/nakil/montaj/demontaj/tamir bakım  
ve sermaye faizi giderleri ağırlık oranlarının da belirsiz olduğu, aktarılan koşullar altında  
istekli tarafından İSKİ 2001 yılı fiyatının TÜİK verileri üzerinden 2001 yılı Ocak ayı  
endeksinin 2024 yılı Haziran ayı endeksine oranlanması suretiyle bulunan katsayı ile  
güncellenerek yapılan açıklamanın kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (b) bendinde yer alan iddiasına ilişkin olarak;  
İdare tarafından 5 adet iş kaleminin açıklama istenecek iş kalemi olarak belirlendiği ve  
bu kalemlere ilişkin yine idare tarafından hazırlanan analizlerde “Kazı malzemesi ve moloz  
döküm bedeli” girdisine açıklama istenecek analiz girdisi olarak yer verildiği ve girdinin  
biriminin “ton” olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklaması  
kapsamında sunulan analizlerde de anılan girdiye “ton” birimi üzerinden yer verildiği ve fiyat  
olarak 71.67 TL’nin öngörüldüğü, anılan fiyatın ise İstanbul İli Avrupa Yakasında bulunan üç  
farklı döküm sahasını işleten İSTAÇ A.Ş. tarafından yayımlanan döküm bedellerinin  
ortalaması alınarak hesaplandığı, İSTAÇ A.Ş. tarafından açıklanan döküm sahası bedellerine  
ilişkin tevsik edici belgenin açıklama kapsamında sunulduğu, gerek İSTAÇ A.Ş. tarafından  
belirlenen bedellerin gerekse ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklanan bedelin bir  
“ton” esas alınarak hesaplandığı ve birimin idare tarafından hazırlanan analizlerle uyumlu  
olduğu, İstanbul İli Avrupa Yakasında bulunan döküm sahaları ve döküm bedellerinin;  
- Arnavutköy hafriyat döküm sahası: 75,00 TL  
- Silivri Çeltik hafriyat döküm sahası: 75,00 TL  
- Çiftalan hafriyat döküm sahası: 65,00 TL  
şeklinde olduğu, başvuru sahibi tarafından iddia edildiği gibi imalatların yapılacağı  
sahalara daha uzakta bulunan Çiftalan döküm sahasının fiyatının kullanılmasında bir engel  
olmayacağı zira ihale dokümanında imalatlar sebebiyle çıkan hafriyatın en yakın döküm  
sahasına döküleceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı gibi daha uzakta olan bir döküm  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
sahasının döküm bedeli daha düşük olduğu için tercih edilmesinin önünde de bir engel  
bulunmadığı ve bu durumun haksız avantaj sağlamak olarak kabul edilemeyeceği, bununla  
birlikte, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aktarılan üç döküm sahasının döküm  
bedellerinin aritmetik ortalaması üzerinden bir hesaplama yapıldığı ve iddia edildiği üzere tek  
başına Çiftalan döküm sahasının döküm bedelinin esas alınmadığı görüldüğünden, iddianın  
yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (c) bendinde yer alan iddiasına ilişkin olarak;  
“Atık su ve yağmur suyu kollektör hatlarında muayene bacası yüzeylerinin hızlı  
kürlenen çimento esaslı kaplama malzemesi ile “Santrifüjlü püskürtme kaplama tekniği ile”  
rehabilitasyonunun yapılması” iş kalemi için idarece hazırlanan analizde “Beton ve  
betonarme yüzeyler için çimento esaslı (cement-bonded mortar) sızdırmazlık ve kaplama  
malzemesi” girdisine yer verildiği ve ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından bu girdinin  
maliyetinin tevsiki amacıyla Neosan Yapı Müh. İnş. Taah. ve San. Ltd. Şti. tarafından  
düzenlenen bila tarihli fiyat teklifi ile ekinde bulunan 16.07.2024 tarihli Ek-O.6 sayılı Satış  
Tutarı tespit Tutanağı ile meslek mensubuna ilişkin belgelerin sunulduğu, fiyat teklifinde  
ihale konusu işin İhale Kayıt Numarası ve adının yazılarak teklife konu malzemenin “Beton  
ve betonarme yüzeyler için çimento esaslı (cement-bonded mortar) sızdırmazlık ve kaplama  
malzemesi” olduğunun belirtildiği ve bu malzemenin “Santrifüj püskürtme kaplama tekniği  
ile muayene baca rehabilitasyonuna ilişkin Y.24.2.6.1 Şartnamesine uygun olduğu” nun ifade  
edildiği, anılan ürünün teknik özelliklerinin ihale dokümanının ekinde bulunan Y.24.2.6.1  
numaralı Santrifüjlü Püskürtme Kaplama Tekniği İle Muayene Bacası Rehabilitasyonu Teknik  
Şartnamesi’nde tarif edildiği, fiyat teklifi ve eki belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45’inci maddesinde yer verilen şartları haiz olduğu ve tekliften söz konusu malzemenin ihale  
konusu iş için verildiğinin anlaşıldığı hususları bir arada değerlendirildiğinde, malzemenin  
Teknik Şartname’de yer verilen teknik özellikleri karşılayacak şekilde fiyat teklifine konu  
edildiği anlaşıldığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Başvuru sahibinin (ç) bendinde yer alan iddiasına ilişkin olarak;  
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklama istenen iş kalemleri için sunulan  
analizlerde kar ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının %10’undan daha  
düşük oranlarda yüklenici karı ve genel gider öngörüldüğü anlaşılmıştır. Bununla birlikte,  
ihalenin ilan tarihinin 14.06.2024 olduğu, 18.05.2024 tarihli ve 32550 sayılı Resmi Gazete’de  
yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair  
Tebliğ’in 24’üncü maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin konuya ilişkin 45.1.3 üncü  
maddesinin “45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır.  
Sunulan analizlerde, kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının  
asgari %10’u oranında yüklenici kârı ve genel gider öngörülmesi zorunludur. Sorgulamaya  
konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
Anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan ihalelerde istekli tarafından sunulacak  
hesap cetvelinde, sorgulamaya tabi tutulmayan iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının her biri  
için miktar ve birim fiyatların ayrı ayrı gösterilmesi zorunlu olmayıp, sorgulanmayan iş  
kalemlerinin tamamı için teklif edilen toplam bedelin gösterilmesi yeterlidir. Bu bedel  
isteklinin ihalede sunduğu teklif bedelinin %10’undan az olamaz.  
Analizlerde, açıklama istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim  
fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı için bir kuruşun altında bedel öngörülemez.  
Analizlerde, birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan ve bir kuruşun üzerinde  
olan tutar virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılır.  
Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanır; yarım  
kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmaz. Yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama  
farklılıkları ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan  
tutarın, açıklama yapılan iş kalemi/iş grubu için teklif edilen fiyatı aşması halinde isteklinin  
teklifi reddedilir.şeklinde değiştirildiği ancak Kamu İhale Genel Tebliği’nde değişiklik  
yapan anılan Tebliğ’in 52’nci maddesinde yukarıda aktarılan değişikliğin 15.06.2024  
tarihinde yürürlüğe gireceğinin belirtilerek, aynı Tebliğ’in geçiş hükümlerine ilişkin 46’ncı  
maddesinde de söz konusu değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı yapılan ihalelerin,  
ilanın yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği hükümlerine göre  
sonuçlandırılacağının belirtildiği görülmüştür. Dolayısıyla, ihalenin ilan tarihi olan  
14.06.2024 tarihinde yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nde, aşırı düşük teklif  
açıklaması sunacak isteklilerin analizlerde kar ve genel giderler hariç analiz girdilerinin  
toplam tutarının asgari %10’u oranında yüklenici karı ve genel gider öngörmesi yönünde bir  
zorunluluk bulunmadığından, iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi  
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için  
Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması”  
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü  
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin  
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2024/047  
: 41  
: 11.12.2024  
: 2024/UY.II-1638  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.