Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 7. Bölge Müdürlüğü
/
2025/511183-Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve Direk Çevresi Zemin Tesviyesi ile Ulaşım İçin Tarla ve Orman Yollarının Onarım İşi
Bilgi
İKN
2025/511183
Başvuru Sahibi
Artos Nak. Tek. Yapı Pey. İnş. Taah. A.Ş.
İdare
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 7. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve Direk Çevresi Zemin Tesviyesi ile Ulaşım İçin Tarla ve Orman Yollarının Onarım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
BAŞVURU SAHİBİ:
Artos Nak. Tek. Yapı Pey. İnş. Taah. A.Ş.
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 7. Bölge Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2025/511183 İhale Kayıt Numaralı “Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki
Örtüsü Temizliği ve Direk Çevresi Zemin Tesviyesi ile Ulaşım İçin Tarla ve Orman
Yollarının Onarım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. 7. Bölge Müdürlüğü tarafından 07.05.2025 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü
Temizliği ve Direk Çevresi Zemin Tesviyesi ile Ulaşım İçin Tarla ve Orman Yollarının
Onarım İşi” ihalesine ilişkin olarak Artos Nak. Tek. Yapı Pey. İnş. Taah. A.Ş.nin 29.05.2025
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.06.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 16.06.2025 tarih ve 185827 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.06.2025
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/1162 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece 26.05.2025 tarihli ihale komisyonu kararı
ile tekliflerinin aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildiği,
ancak aşırı düşük açıklamalarının mevzuata uygun olduğu, şöyle ki;
a) İdare tarafından, ihale konusu iş kapsamında kullanılacak, greyder, kırıcı paletli
ekskavatör, dozer, beko loder ve damperli kamyon iş makinalarına ilişkin, işin yapımı
sürecinde oluşabilecek bakım-onarım maliyetleri ile işin süresi boyunca akaryakıtta meydana
gelebilecek olası artışa ilişkin maliyetlere yer verilmediğinin ifade edildiği, ancak araçlara
ilişkin bakım-onarım maliyetlerinin önemli maliyet bileşeni olarak belirlenmediği, açıklama
yazısında açıklama istenmeyen diğer maliyetler için diğer giderler başlığı altında tutara da yer
verildiği, ancak açıklama istenmediğinden bu hususta tevsik edici bir belgenin sunulmadığı,
diğer taraftan, ihale konusu işin 180 gün olduğu ve akaryakıt maliyetlerinin Kamu İhale
Genel Tebliği’nin 79.2.7’nci maddesine çerçevesinde yapıldığı, akaryakıt maliyetlerinin
açıklanmasında, işin süresi boyunca akaryakıtta meydana gelebilecek olası artışa ilişkin
maliyetlerin açıklanması zorunluluğunun bulunmadığı,
b) Aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında, açıklama istenen her bir iş kalemi
kapsamında “Çalıştırılacak ekip sayısı” maliyet bileşenine yer verildiği, bu bileşen için “İş
süresinin 180 gün olmasından dolayı işin zamanında bitirilmesi adına ekip sayısının
planlanması yüklenici sorumluluğundadır” açıklamasının yapıldığı, “Genel giderler” maliyet
bileşeni altında ise “İşçilik” ve “Operatör” maliyet bileşenlerine ayrı ayrı yer verildiği, işçilik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
maliyet bileşeni için de “İş günü süresine göre yüklenici tarafından kurulacak ekip sayısına
bağlı olarak çalıştırılacak işçi sayısı değişkenlik gösterebileceği, ihale kapsamında çalışacak
olan tüm işçilerin konaklama, ulaşım vb. giderlerinin yüklenici sorumluluğunda olduğu,
sözleşme süresince firma tarafından en az 1 adet elektrik veya elektrik-elektronik
mühendisinin ekip başında bulundurulacağı, ayrıca farklı enerji iletim hatlarında yapılacak
çalışmalar için her bir enerji iletim hattı için en az 1 mühendisin ekip başında
bulundurulacağının ifade edildiği,
İhale dokümanında yer alan düzenlemeler ve aşırı düşük teklif açıklama yazısında
belirtilen maliyet bileşenleri dikkate alınarak ihale konusu iş kapsamındaki bütün işçiliklere
ait maliyetlerin hesaplanarak teklif fiyatına dahil edildiği, birim fiyat teklif cetvelinde diğer
giderler başlığı altında yer alan bir iş kalemine yer verilmediği, ekip sayısı ve ekipte çalışacak
personel sayısına yönelik ihale dokümanı düzenlemesine yer verilmediği, işin ifası sürecinde
ihtiyaca göre bu hususun bütünüyle yükleniciye bırakıldığı, idare tarafından aşırı düşük
açıklama yazısında zikredilen maliyet bileşenleri dikkate alınarak, tam zamanlı çalışacak
şekilde iş makinelerine ilişkin maliyetlere ve bu iş makinelerini kullanacak operatörlere
yönelik tam zamanlı işçilik maliyetlerine “Makine ile diri bitki örtüsü temizliği” iş kalemi
kapsamında yer verildiği, operatörler dışında çalışan çalışma ekibinde yer alacak tam zamanlı
diğer işçiliklere ise “İşçi günü (elle kesim) ile diri bitki örtüsü temizliği” iş kalemi
kapsamında yer verildiği, bu iş kalemi bünyesinde tam zamanlı 8 personelin çalıştırılacağının
öngörüldüğü ve bu işçiliklere ilişkin maliyetlerin hesap cetveline dahil edildiği,
Diğer taraftan, idare tarafından “elektrik veya elektrik-elektronik mühendisi” ve
“Orman mühendisi” işçilik maliyetlerinin öngörülmediği tespitinin hatalı olduğu, ekip başı
olarak ve ekip içerisinde alanı belirtilen mühendislerin de yer aldığı 8 kişilik bir çalışma
ekibiyle (operatörler hariç) işin yapılmasının öngörüldüğü, nitekim açıklamaları kapsamında
“Genel giderler” başlığı altında “İşçilik ve operatör maliyetleri ilgili iş kalemlerine yönelik
maliyetler, ilgili iş kalemleri içerisinde belirtilerek maliyet hesabına ilave edilmiştir” ifadesi
ile ekipte yer alan operatörlerin ve operatör dışındaki diğer işçilik ücretlerinin ayrı iş
kalemleri bünyesinde açıklandığının görüldüğü, ayrıca işçilerin konaklama, ulaşım vb.
giderlerine ilişkin maliyetlere yönelik açıklamaların yapıldığı ve tevsik edici belgelerin
açıklama kapsamında sunulduğu,
Bahse konu ihale komisyonu kararında, mühendislere yönelik açıklamanın “Genel
giderlere ilişkin maliyetler” başlığı altında ve hesap icmalinin aynı ad altında yer alan
kısmında bu maliyet bileşenlerine yer verilmediği ve uzmanlık içeren tüm çalışanlar için
asgari ücret üzerinde açıklama yapılmasının uygun görülmediğinin ifade edildiği,
açıklamaları kapsamında birim fiyat teklif cetvelinde genel giderler başlığı altında bir iş
kalemi bulunmadığından genel giderler mahiyetindeki maliyetlerin, ilgili iş kalemlerine dahil
edilerek fiyat teklifinin sunulduğu, birden başka başlık altında işçilik iş kalemlerine yer
verildiğinden, bahse konu işçilik maliyetlerine ilişkin açıklamalara, ilgilisine göre farklı
başlıklar altında yer verildiği, bu kapsamda ekip başı olarak çalışacak 2 adet mühendise
yönelik giderlere 2 sayılı iş kalemi olan “Çalıştırılacak ekip sayısı” başlığı altında yer
verildiği, ayrıca asgari işçilik maliyetinin altında olmaması şartıyla işçilik maliyeti
öngörülmesinin mevzuat gereği yeterli olduğu, zira ihale dokümanında personele asgari
ücretten fazla ödeme yapılmasına yönelik bir düzenleme bulunmadığı,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
c) İdare tarafından çalışma yapılacak alanın %50 civarında kayalık araziden geçen
yollar olduğu, iş makinelerinin bu iş kalemi için öngörülmüş olan 100 saatlik çalışmanın 95
km yol yapımı bakımında işin yapılabilirliği ilkesine uymadığının ifade edildiği, teknik
şartnamedeki düzenlemeler dikkate alındığında makinayla diri bitki örtüsü temizliğinin
yapılacağı alanla, ulaşım yolu onarımının yapılacağı çalışma alanının aynı olduğundan, iş
makinelerinin çalışması sırasında iş kalemlerinin ardı sıra veya birlikte yapılmasının söz
konusu olacağı, dolayısıyla “Makine ile diri bitki örtüsü temizliği” iş kalemi işinde
kullanılacak iş makinelerinin bu iş kalemi içinde eş zamanlı kullanılacağının öngörüldüğü
iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan
yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin
teklifleri reddedilir...” hükmü,
Hizmet İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”
başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit
edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli
olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir....” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “Hizmet alımı ihalelerinde
sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
…
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden
açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin
değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi
gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri
kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit
tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı
olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal
ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu
kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri
veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle
yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi
hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili
mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine
sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler
için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli
olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç)
geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama
yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç
ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım
yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.
İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan
önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin
satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı
tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura
örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de
belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan
Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu
tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre
hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan
ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel
kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin
bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve
emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu
ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya
bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan
önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen
tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak, EPDK tarafından
yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların
ortalamasını yansıtan En Yüksek İşlem Hacimli 8 Firmanın Akaryakıt Fiyatlarına İlişkin
Raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmez.
Motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili düzenlemeleri dikkate alınacaktır.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama
yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi
belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde
düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında
hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan
açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı
damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1
numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi
oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama
yapılacaktır…” açıklaması,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve Direk
Çevresi Zemin Tesviyesi İle Ulaşım İçin Tarla Ve Orman Yollarının Onarım İşi
…
d) Kodu: Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve
Direk Çevresi Zemin Tesviyesi İle Ulaşım İçin Tarla Ve Orman Yollarının Onarım İşi
e) Miktarı:
Enerji İletim Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve Direk Çevresi Zemin
Tesviyesi İle Ulaşım İçin Tarla Ve Orman Yollarının Onarım İşi
Ayrıntılı Bilgi İdari Şartnamenin Ekinde Yer Almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: TEİAŞ 7.Bölge Müdürlüğü Sorumluluk
Alanındaki Enerji İletim Hatlarının Bulunduğu Yerler (Isparta-Burdur-Afyonkarahisar-
,
Kütahya-Konya-Eskişehir-Uşak ve Denizli)” düzenlemesi
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
- Teknik Şartnamede belirtilen Yüklenici Genel Sorumluluklarının yanı sıra,
- Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri; isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil edilecektir.
- İşin başında sürekli olarak en az 1 Adet Elektrik / Elektronik Mühendisi ve en az 1 Adet
Orman Mühendisi bulundurulacaktır.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları
dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları
yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe
başlama tarihinden itibaren 180 (YüzSeksen) gündür
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
“
Teknik Şartname’nin “Kapsam” başlıklı maddesinde Bu şartname TEİAŞ 7. Bölge
Müdürlüğü sorumluluk sahasında bulunan ve Ek-1’de belirtilen 170 kV enerji iletim hatları
altında bulunan ağaçların Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği 44. maddesi ve
TSE’nin 1214 sayılı Ağaç Kesme ve Kesmede Güvenlik Kuralları Standardına uygun olarak
enerji iletim hatların altındaki bitki örtüsü temizliği ve E.İ. Hatlarına ulaşım için kullanılan
yolların onarım işlerinin yapılması ile ilgili hükümleri kapsar.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Tanımlar” başlıklı maddesinde “1.Makine İle Diri Bitki Örtüsü
Temizliği
Ek-1’deki listede bulunan hatlar için ormanlık alanlardan geçen Enerji İletim
Hatlarının İzin/İrtifak Sahası İçerisinde ve direk içinde kalan ağaçlar ile diri bitki örtüsünün
dozer, kepçe, grayder ve arazi durumu %50’ye yakın kısmı kayalık olmasından dolayı kırıcı
vb. iş makineleriyle kürenmesi ile kök temizliğinin yapılması. (Orman Bölge Müdürlüğünce
önce değerli ağaçların kesilmesi talep edilmesi halinde önce değerli ağaçlar kesilecektir)
2.İşçi Gücü (Elle Kesim) İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği
Ek-1’deki listede bulunan hatlar için ormanlık alanlardan geçen Enerji İletim Hatlarının
İzin/İrtifak Sahası İçerisinde kalan ağaçların ve diri örtünün dozer, kepçe, kırıcı, grayder vb.
iş makineleriyle yapılamaması durumunda işçi gücü ile (Elle Kesim) kesilerek diri bitki örtüsü
temizliğini yapılması.
3.Ulaşım Yolu Onarımı
Ek-3’teki listede bulunan hatlar için;
Enerji İletim Hattı direklerine ulaşım için kullanılan 3 metre genişlikte, Enerji İletim
Hattı güzergâhları ile güzergâh dışındaki tarla, orman veya arazi yollarının dozer, kepçe,
grayder ve arazi durumu %50’ye yakın kısmı kayalık olmasından dolayı kırıcı vb. iş
makineleriyle önceden yol olup kapanmış olan yolların açılması/mevcut yolun
düzeltilmesi/onarılması işlerinin yapılmasıdır.
4. Orman Emvali Nakliyesi
Bazı Enerji İletim Hatları altından, kesim sonrası çıkan emvalin here türlü
emniyetinin alınarak nakil aracına yüklenerek Orman Bölge Müdürlüğü'nün Orman İşletme
Ambarı vb. yere kamyon vb. taşıma araçları ile nakliyesinin (Yükleme-Boşaltma vb. tüm
işler dahil) yapılması.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin işin başında bulunması” başlıklı 7’nci
maddesinde “…7.3 İşin başında sürekli olarak en az 1 adet Elektrik/ Elektronik Mühendisi
ve en az 1 adet Orman Mühendisi bulundurulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru konusu ihaleye ilişkin birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer almaktadır.
A1
B2
Birimi Mik Teklif Tutarı
tarı Edilen4
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa Açıklaması 6
Birim
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
Fiyat
1
2
3
Makine İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği (%50'ye yakın hektar 300
kısmı kayalık araziden geçen Enerji İletim Hatlarının
İzin/İrtifak Sahası İçerisinde kalan ağaçların ve diri
örtünün dozer, kepçe, kırıcı, grayder vb. iş
makineleriyle kürenmesi ile kök temizliğinin
yapılması.)
İşçi Gücü (Elle Kesim) İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği hektar 85
(Enerji İletim Hatlarının İzin/İrtifak Sahası İçerisinde
kalan ağaçların ve diri örtünün dozer, kepçe, kırıcı,
grayder vb. iş makineleriyle yapılamaması
durumunda işçi gücü ile (Elle Kesim) kesilerek diri
bitki örtüsü temizliğini yapılması.)
Ulaşım Yolu Onarımı (%50'ye yakın kısmı kayalık kilom 95
araziden geçen Enerji İletim Hattı direklerine ulaşım etre
için kullanılan 3 metre genişlikte, Enerji İletim Hattı
güzergâhları ile güzergâh dışındaki tarla, orman veya
arazi yollarının dozer, kepçe, kırıcı, grayder vb. iş
makineleriyle önceden yol olup kapanmış olan
yolların
açılması/mevcut
yolun
düzeltilmesi/onarılması işlerinin yapılması.)
4
5
Yol onarımında kullanılacak (çapı 500 ile 1000 mm adet
arasında) 5 metre uzunluğunda SN8 HDPE Koruge
Boru
Bazı Enerji İletim Hatları altından, kesim sonrası ton
çıkan emvalin nakil aracına yüklenerek Orman Bölge
Müdürlüğü'nün Orman İşletme Ambarı vb. yere
kamyon vb. taşıma araçları ile nakliyesinin (Yükleme-
Boşaltma vb. tüm işler dahil) yapılması
100
20
TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)
İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde ihale konusu işin adının “Enerji İletim
Hatlarının Altında Bulunan Diri Bitki Örtüsü Temizliği ve Direk Çevresi Zemin Tesviyesi ile
Ulaşım İçin Tarla ve Orman Yollarının Onarım İşi” olarak belirtilmiş olduğu, açık ihale usulü
ve e-teklif alınmak suretiyle 07.05.2025 tarihinde ihalenin gerçekleştirildiği, bahse konu
ihalede 23 adet ihale dokümanının indirildiği, 26.05.2025 tarihli kesinleşen ihale komisyonu
kararında, ihaleye toplam 12 istekli tarafından e-teklif verildiği, yaklaşık maliyetin
21.005.326,62 TL, sınır değerin ise 13.841.531,62 TL olarak hesaplandığı, sınır değerin
altında teklif veren 3 isteklinin bulunduğu, 2 isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması
sunmadığı, başvuru sahibi istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun
bulunmadığı, 2 isteklinin teklifinin de geçici teminatının uygun olmadığı gerekçesiyle
değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Umut Sadı üzerinde bırakıldığı, Ekol Taş. Tem. İnş.
Gıd. Tarım Otomasyon San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif
sahibi istekli olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde ifade edildiği üzere, ihale
komisyonu tarafından, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği
tekliflerin reddedilmeden önce, teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği
bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca ihale
komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar
dikkate alınmak suretiyle yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği
belirtilmiştir.
Bu çerçevede, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer
tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale
ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği,
bu kapsamda idarece aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş
gününden az olmamak üzere uygun bir süre verileceği, belirtilen hizmet alımı ihalelerine
ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara
yer verildiği anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde isteklilerin aşırı düşük olarak
tespit edilen tekliflerini hangi yöntemleri kullanarak açıklayabileceklerine ilişkin açıklamalara
yer verildiği, bu çerçevede, hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sahibi istekliler
tekliflerini;
Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
Merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyatlar,
Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar,
Ticaret borsası fiyatları,
Toptancı hal fiyatları,
Özel veya münhasır hak sahibi kuruluşların uyguladığı fiyatlar,
İsteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin fiyatlar,
İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesiyle oluşan emsal bedel
ile açıklayabileceklerinin açıklandığı anlaşılmıştır.
Bahse konu ihalede, teklifi sınır değerin altında kalan başvuru sahibi Artos Nak. Tek.
Yapı Pey. İnş. Taah. A.Ş. dahil 3 istekliye EKAP üzerinden 13.05.2025 tarihinde tebliğ edilen
yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması istendiği, bahse konu yazıda “…Aşırı düşük teklif olarak
tespit edilen teklifinizin değerlendirmeye alınabilmesi için; teklifinizde önemli bileşenler
olarak tespit edilen,
- Makine İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği (%50'ye yakın kısmı kayalık araziden geçen
Enerji İletim Hatlarının İzin/İrtifak Sahası İçerisinde kalan ağaçların ve diri örtünün dozer,
kepçe, kırıcı, grayder vb. iş makineleriyle kürenmesi ile kök temizliğinin yapılması.)
- İşçi Gücü (Elle Kesim) İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği (Enerji İletim Hatlarının
İzin/İrtifak Sahası İçerisinde kalan ağaçların ve diri örtünün dozer, kepçe, kırıcı, grayder vb.
iş makineleriyle yapılamaması durumunda işçi gücü ile (Elle Kesim) kesilerek diri bitki örtüsü
temizliğini
yapılması.)
- Ulaşım Yolu Onarımı (%50'ye yakın kısmı kayalık araziden geçen Enerji İletim Hattı
direklerine ulaşım için kullanılan 3 metre genişlikte, Enerji İletim Hattı güzergâhları ile
güzergâh dışındaki tarla, orman veya arazi yollarının dozer, kepçe, kırıcı, grayder vb. iş
makineleriyle önceden yol olup kapanmış olan yolların açılması/mevcut yolun
düzeltilmesi/onarılması
işlerinin
yapılması.)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
- Yol onarımında kullanılacak (çapı 500 ile 1000 mm arasında) 5 metre uzunluğunda
SN8 HDPE Koruge Boru iş kaleminde kullanılacak olan SN8 HDPE Koruge Boru maliyeti, iş
makinelerinin kiralık veya demirbaş olduğuna dair evraklar, yakıt maliyetlerini gösterir
tablolar, çalışacak olan mühendis, operatörler ve işçilerin ihale teklifine esas giderlerini
gösterir
tablolar
belgelendirilecektir.
- Bazı Enerji İletim Hatları altından, kesim sonrası çıkan emvalin nakil aracına
yüklenerek Orman Bölge Müdürlüğü'nün Orman İşletme Ambarı vb. yere kamyon vb. taşıma
araçları ile nakliyesinin (Yükleme- Boşaltma vb. tüm işler dahil) yapılması kalemleri için;
Teklifte önemli olduğu tespit edilen ve ekte gönderilen 5(beş) iş kalemi ve Genel
Giderlere ilişkin teklif bileşenleri hakkında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79. Maddesinde
belirtilen kriterlere göre (ilgisine göre: Ek-O.5, Ek-O.6, Ek-O.7 formlarının kullanılması ve
formlar üzerine gerekli ibarelerin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek
suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.) ayrıntılı analizlerinin yapılarak
20.05.2025 tarihi mesai bitimine kadar İdare’ye teslim etmeniz gerekmektedir. Firmanız
tarafından yapılacak yazılı açıklamalar dikkate alınarak aşırı düşük teklifiniz
değerlendirilecektir. Yapılacak değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen
veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilecektir...” ifadelerine yer
verildiği ve teklifte önemli görülen bileşenlere ilişkin 5 iş kalemine ilişkin açıklamaların ekte
yer aldığı ifade edilmiştir.
Buna göre idare tarafından birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 5 iş kalemine ilişkin
olarak açıklama istendiği, açıklama isteme yazısı ekindeki analizlerde iş kalemlerine ilişkin
önemli teklif bileşenlerinin belirtildiği, bu kapsamda ihale konusu işte kullanılacak iş
makineleri ve el aletleri maliyetlerinin (kiralık veya kendi malı), yakıt maliyetlerinin,
çalışacak olan mühendis, operatör ve işçilik giderlerinin, yol onarımında kullanılacak koruge
boru maliyetinin ve genel giderlerin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.
EKAP üzerinden tebliğ edilen 26.05.2025 tarihli ihale komisyonu kararında başvuru
sahibinin aşırı düşük açıklamalarının uygun olmadığına yönelik değerlendirmelerin yer aldığı,
bu kapsamda idare tarafından;
-İdare tarafından 1 adet elektrik mühendisi ve 1 adet elektronik mühendisine ilişkin
açıklama istenmesine rağmen, bu maliyetlere ilişkin bir açıklama sunulmadığı,
- Aşırı düşük açıklama isteme yazısında yer alan 3 numaralı “Ulaşım yolu onarımı” iş
kalemi için başvuru sahibi tarafından iş makinelerinin 100 saat boyunca ulaşım yolu
onarımında kullanılacağının öngörüldüğü, ancak birim fiyat teklif cetvelinde de yer aldığı
üzere bu alanın %50’ye yakın oranda kayalık araziden geçen yollar olduğu düşünüldüğünde,
100 saatte 95 km yol yapımının işin yapılabilirliği ilkesine uymadığı,
- İşin yapımda kullanılacak olan ve istekli tarafından kiralanacağı belirtilen greyder,
kırıcı, paletli ekskavatör, dozer, beko loder ve damperli kamyon iş makinalarına ilişkin bakım
onarım maliyetleri ile işin süresi boyunca akaryakıtta meydana gelebilecek olası artışa ilişkin
maliyetlere yer verilmediği gerekçeleriyle anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının
uygun bulunmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
incelendiğinde, “1- Makine ile Diri Bitki Örtüsü Temizliği” temizliği iş kalemi için iş
makinalarına ilişkin kiralama maliyeti, işçilik modülü üzerinden operatör ücret maliyetlerini,
EPDK tarafından ilan edilen akaryakıt fiyat bültenleri ile iş makinalarının akaryakıt
maliyetlerinin açıklandığı,
“2- İşçi Gücü (Elle Kesim) İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği” iş kalemi için, işçilik
modülü üzerinden işçilik maliyetlerinin, ekipman maliyetlerine ilişkin fiyat teklifleri
üzerinden, diğer giderler başlığı altında da traktör kiralanmasına yönelik fiyat teklifi ve
EPDK tarafından ilan edilen akaryakıt fiyat bültenlerinin kullanılarak açıklandığı,
“3- Ulaşım Yolu Onarımı” iş kalemi için, “…Makinayla diri bitki örtüsü temizliğinin
yapılacağı alanla ulaşım yolu onarımının yapılacağı çalışma alanı aynı olup, iş makinelerinin
çalışması sırasında iş kalemlerinin ardı sıra veya birlikte yapılması söz konusu olabilecektir.
Bu kapsamda her iki iş kalemi için aynı iş makineleri kullanılacak ve aynı operatörler
çalışacak, elle bitki örtüsü temizliği yapan personel tarafından, çalışma saatleri içerisinde
olmak şartıyla bu iş kalemi kapsamında da çalışma yapacak, yine ulaşım yolu onarımı
kapsamında boru döşeme- montaj işinde çalışacak olan personel bu iş kalemi kapsamındaki
işçilik işlerinde çalıştırılacaktır. İşçiliklere ilişkin maliyetler bütün olarak ilgili iş kalemleri
kapsamında açıklanmıştır. Yine iş makinelerinin işin süresince kiralanmasına yönelik
maliyetler ile operatör maliyetleri makinayla diri bitki örtüsü temizliği iş kalemi kapsamında
açıklanmıştır. Öte yandan iş makinelerinin işin süresi boyunca 1.170 saat çalışma yapacağı,
bu çalışmanın 1.070 saatinin makinayla diri bitki örtüsü temizliği kullanılacağı, kalan 100
saatin de ulaşım yolu onarımında kullanılacağı öngörülmüştür. Araçların saatlik akaryakıt
maliyetleri yukarıda açıklanmıştır. Buna göre bu iş kalemi kapsamında yapılacak 100 saatlik
çalışmada 317.621,00 TL akaryakıt maliyetinin olacağı öngörülmektedir.” ifadelerine yer
verilerek açıklandığı,
“4 Yol onarımında kullanılacak (çapı 500 ile 1000 mm arasında) 5 metre uzunluğunda
SN8 HDPE Koruge Boru” iş kalemi için malzemenin fiyat teklifi ile açıklandığı, bu iş kalemi
kapsamında çalıştırılması öngörülen 2 işçi için de işçilik modülü üzerinden bir hesaplama
yapılarak açıklama yapıldığı,
“5-Bazı Enerji İletim Hatları altından, kesim sonrası çıkan emvalin nakil aracına
yüklenerek Orman Bölge Müdürlüğü'nün Orman İşletme Ambarı vb. yere kamyon vb. taşıma
araçları ile nakliyesinin (Yükleme- Boşaltma vb. tüm işler dahil) yapılması” iş kalemi için,
birim fiyat teklif cetvelinde emvalin 20 ton olarak belirtildiği, ihale dokümanı kapsamında
yer alan bitki örtüsü temizliği yapılacak enerji iletim hatlarına ait KMZ dosyasına göre
ortalama 300 km mesafe içerisinde taşıma ambarları vb. yerlere emvalin taşınabileceğinin
öngörüldüğü ifade edilerek hesaplama yapıldığı,
B) Genel giderlere ilişkin olarak ise özet olarak tablo şeklinde aşağıdaki şekilde
açıklama yapıldığı görülmektedir.
B.1 Personel taşıma araç kiralama maliyeti
B.2 Personel (şoför maliyeti)
B.3 Araç yakıt maliyeti
446.040,00
429.861,00
156.878,64
385.930,50
B.4 Lowbert çekisi maliyeti
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
B.5 Topoğraf maliyeti
B.6 Konteynır kiralama maliyeti
B7. Sözleşme giderleri
214.930,50
345.600,00
208.254,30
12.714.097
575.902,26
13.290.000,00
Genel Toplam (A+B)
Kar ve diğer giderler
Toplam teklif tutarı
Aşırı düşük teklif açıklamalarının idarece uygun bulunmamasına yönelik gerekçeler
ile başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde konu incelendiğinde;
a) iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde, idare tarafından, ihale konusu
iş kapsamında kullanılacak, greyder, kırıcı paletli ekskavatör, dozer, beko loder ve damperli
kamyon iş makinalarına ilişkin, işin yapımı sürecinde oluşabilecek bakım-onarım maliyetleri
ile işin süresi boyunca akaryakıtta meydana gelebilecek olası artışa ilişkin maliyetlere yer
verilmediğinin ifade edildiği, yapılan inceleme neticesinde idare tarafından ihale konusu iş
kapsamında kullanılan iş makinelerinin bakım-onarım maliyetlerinin önemli teklif bileşeni
olarak belirlenmediği, dolayısıyla istekliler tarafından da ilgili maliyete ilişkin açıklama
yapma ve tevsik edici belge sunulmasına gerek olmadığı değerlendirilmiştir.
Diğer taraftan, akaryakıt girdisinin açıklanmasına ilişkin olarak Kamu İhale Genel
Tebliği’nde, EPDK tarafından yayımlanan, İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler
adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın
akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan fiyatların % 90’ının altında sunulan
açıklamaların geçerli kabul edilemeyeceği, motorin veya benzine yönelik olarak öngörülen
tutarın TL/lt cinsinden hesaplanmasında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun ilgili
düzenlemelerinin dikkate alınacağının açıklandığı, ihale konusu işin 180 gün olduğu ve iş
makinelerinin akaryakıt giderlerine ilişkin açıklamanın anılan Tebliğ maddesine göre
yapıldığı, anılan Tebliğ maddesi uyarınca işin süresi boyunca akaryakıtta meydana
gelebilecek olası artışa ilişkin maliyetlerin açıklanması gerektiğine ilişkin bir açıklamanın yer
almadığı görülmüş olup başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olduğu sonucuna
varılmıştır.
b) iddiasına ilişkin olarak; başvuru sahibinin, idare tarafından 1 adet elektrik
mühendisi ve 1 adet elektronik mühendisine ilişkin açıklama istenmesine rağmen, bu
maliyetlere ilişkin bir açıklama sunulmadığı gerekçesiyle aşırı düşük teklif açıklamasının
uygun bulunmadığı, başvuru sahibinin açıklamaları kapsamında yapılan inceleme neticesinde,
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde işin başında
sürekli olarak en az 1 elektrik/elektronik mühendisinin ve en az 1 adet orman mühendisinin
bulundurulacağının düzenlendiği, ek olarak idare tarafından gönderilen aşırı düşük açıklama
talebi yazısında işçilik ile ilgili olarak iş günü süresine göre yüklenici tarafından kurulacak
ekip sayısına bağlı olarak çalıştırılacak işçi sayısının değişkenlik gösterebileceği, ihale
kapsamında çalışacak olan işçilerin konaklama, ulaşım vb. giderlerinin maliyetlerinin
yüklenici sorumluluğunda olduğu, sözleşme süresince istekli tarafından en az 1 adet elektrik
veya elektronik mühendisi ile birlikte en az 1 orman mühendisinin bulundurulmasının zorunlu
olduğunun ifade edildiği, diğer bir ifade ile 1 elektrik/elektronik mühendisi ile 1 orman
mühendisine ilişkin maliyetlerin önemli teklif bileşeni olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
Başvuru sahibi tarafından işçiliğe ilişkin yapılan açıklamanın incelenmesi neticesinde,
Makine İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği iş kalemine ilişkin 5 operatöre ilişkin, İşçi Gücü (Elle
Kesim) İle Diri Bitki Örtüsü Temizliği iş kaleminde, elle bitki örtüsü temizliği yapacak 8
personele ilişkin, Yol onarımında kullanılacak 5 metre uzunluğunda SN8 HDPE Koruge
Borunun kesilmesi, yerleştirilmesi ve boru etrafında sıkıştırma yapılması işleri için 2
personelin ve personelin ulaşım hizmetlerinin sağlanması adına 2 personelin (şoför) işçilik
modülü kullanılarak ve tüm çalışanların asgari ücret üzerinden çalıştırılması öngörülerek bir
işçilik hesaplamasının açıklandığı,
Diğer taraftan, anılan isteklinin “B-Genel Giderler” başlığı altında yer alan “2.3
İşçilik, operatör ve topoğraf maliyetleri” kısmında “İşçilik ve operatör maliyetleri ilgili iş
kalemlerine yönelik maliyetler, ilgili iş kalemleri içerisinde belirtilerek maliyet hesabına ilave
edilmiştir. Bunun dışında genel gider kapsamında sayılan 1 adet topoğraf unvanlı personele
brüt asgari ücret verilmesi ayrıca aylık 26 gün üzerinden günlük 150,00 TL yemek yardımı
yapılması öngörülmektedir. Buna göre işçilik hesabında esas alınacak aylık birim fiyat
35.821,75 TL olmaktadır, İşin süresinin 6 ay (180 gün) olduğu dikkate alındığında 35.821,75
TL x 1 kişi x 6 ay = 214.930,50 TL olmaktadır…” ifadelerine yer verildiği, ancak açıklama
kapsamında sözleşme süresince işbaşında bulundurulması gerektiği düzenlenen ve önemli
teklif bileşenlerinde yer verilen elektrik/elektronik mühendisi ile orman mühendisine ilişkin
bir açıklamanın yapılmadığı görülmüş olup, idarenin bu yöndeki gerekçesinin uygun olduğu
anlaşılmıştır.
c) iddiasına ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibi tarafından iş
makinelerinin işin süresi boyunca 1.170 saat çalışma yapacağı, bu çalışmanın 1.070 saatinin
makinayla diri bitki örtüsü temizliği kullanılacağı, kalan 100 saatin de ulaşım yolu
onarımında kullanılacağının öngörüldüğü, idare tarafında da birim fiyat teklif cetvelinde bu
alanın %50’ye yakın miktarda kayalık araziden geçen yollar olduğu ve 100 saatte 95 km yol
yapımının işin yapılabilirlik ilkesine uymadığı ifade edilerek açıklamanın uygun
bulunmadığı,
Başvuru sahibi tarafından “Ulaşım Yolu Onarımı” iş kalemi için “…Makinayla diri
bitki örtüsü temizliğinin yapılacağı alanla ulaşım yolu onarımının yapılacağı çalışma alanı
aynı olup, iş makinelerinin çalışması sırasında iş kalemlerinin ardı sıra veya birlikte
yapılması söz konusu olabilecektir. Bu kapsamda her iki iş kalemi için aynı iş makineleri
kullanılacak ve aynı operatörler çalışacak, elle bitki örtüsü temizliği yapan personel
tarafından, çalışma saatleri içerisinde olmak şartıyla bu iş kalemi kapsamında da çalışma
yapacak, yine ulaşım yolu onarımı kapsamında boru döşeme-montaj işinde çalışacak olan
personel bu iş kalemi kapsamındaki işçilik işlerinde çalıştırılacaktır. İşçiliklere ilişkin
maliyetler bütün olarak ilgili iş kalemleri kapsamında açıklanmıştır. Yine iş makinelerinin işin
süresince kiralanmasına yönelik maliyetler ile operatör maliyetleri makinayla diri bitki örtüsü
temizliği iş kalemi kapsamında açıklanmıştır. Öte yandan iş makinelerinin işin süresi boyunca
1.170 saat çalışma yapacağı, bu çalışmanın 1.070 saatinin makinayla diri bitki örtüsü
temizliği kullanılacağı, kalan 100 saatin de ulaşım yolu onarımında kullanılacağı
öngörülmüştür. Araçların saatlik akaryakıt maliyetleri yukarıda açıklanmıştır. Buna göre bu iş
kalemi kapsamında yapılacak 100 saatlik çalışmada 317.621,00 TL akaryakıt maliyetinin
olacağı öngörülmektedir.” ifadelerine yer verildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
Açıklama devamında da anılan iş kalemi için aşağıda yer alan tablonun sunulduğu
görülmüştür.
İş makinesi
Saatlik maliyeti Toplam çalışma Toplam maliyet (TL)
(TL)
süresi (saat)
100
100
Ekskavatör (paletli-kırıcılı)
Greyder iş makinesi
Dozer (traktör buldozer)
Beko loder (kazıcı yükleyici) 379,02
Kamyon damperli
Toplam maliyet
1.137,07
795,95
318,38
113.707,00
79.595,00
31.838,00
37.902,00
54.579,00
317.621,00
100
100
100
545,79
Başvuru sahibi tarafından makine ile diri bitki örtüsü temizliğinin yapılacağı alanla
ulaşım yolu onarımının yapılacağı çalışma alanının aynı olduğu ve bu kapsamda iş
makinelerinin çalışma sırasında iş kalemlerinin ardı sıra veya birlikte yapılacağı, her iki iş
kalemi için de aynı iş makinelerinin ve aynı operatörlerin çalışacağının ifade edildiği, ek
olarak iş makinelerinin işin süresi boyunca 1.170 saat çalışma yapacağı, bu çalışmanın 1.070
saatinin makinayla diri bitki örtüsü temizliği kullanılacağı, kalan 100 saatin de ulaşım yolu
onarımında kullanılacağının öngörüldüğü, ancak ihale dokümanı kapsamında Teknik
Şartname’nin ekinde yer alan “EK-1 Bitki örtüsü temizliği yapılacak enerji iletim hatlarının
bulunduğu iller” ve “Ek-3 Yol onarımı yapılacak enerji iletim hatlarının bulunduğu iller”
listesi incelendiğinde, söz konusu iki iş alanının birbiriyle uyumlu olmadığı, dolayısıyla her
iki çalışma sahasında aynı ekipman ve personel ile işin aynı anda yapılmasının mümkün
olmadığı, birim fiyat teklif cetveline bakıldığında her iki makine ile diri bitki örtüsü temizliği
ile ulaşım yolu onarımının ayrı satırlarda gösterildiği ve birimleri ile miktarlarının farklı
olduğu hususunun da bu durumu destekler nitelikte olduğu,
İdarenin “95 kmlik yolun 100 saatte yapılmasının öngörülmesine ilişkin olarak işin
yapılabilirliği açısından makul olmadığı” şeklindeki gerekçesine dayanak bir hususun ortaya
konulamadığı görülmekle birlikte ulaşım yolu onarımı iş kaleminin sadece bitki örtüsü
temizliği yapılacak alanlara ulaşımı içermediği, aynı zamanda birim fiyat teklif cetvelinde de
belirtildiği üzere %50ye yakın miktarda kayalık araziden geçen enerji iletim hattı direklerine
ulaşım için kullanılan ve 3 metre genişlikte, enerji iletim hattı güzergahları ile güzergah
dışındaki tarla, orman veya arazi yollarının dozer, kepçe, kırıcı, greyder vb. iş makineleriyle
önceden yol olup kapanmış olan yolların açılması, mevzuat yolun düzeltilmesi/onarılması
işlerini de kapsaması nedeniyle her iki iş kaleminin birbirinden bağımsız değerlendirilmesi
gerektiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 34
: 09.07.2025
: 2025/UH.I-1471
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması”
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.