Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Toroslar Belediye Başkanlığı Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü
/
2024/1575164-46 Adet Muhtelif Araç ve İş Makinası Kiralanması Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2024/1575164
Başvuru Sahibi
Marmara Katı Atık Yön. Tem. Peyzaj İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Toroslar Belediye Başkanlığı Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü
İşin Adı
46 Adet Muhtelif Araç ve İş Makinası Kiralanması Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
BAŞVURU SAHİBİ:
Marmara Katı Atık Yön. Tem. Peyzaj İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Toroslar Belediye Başkanlığı Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1575164 İhale Kayıt Numaralı “46 Adet Muhtelif Araç ve İş Makinası Kiralanması
Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Toroslar Belediye Başkanlığı Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından
20.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “46 Adet Muhtelif Araç ve İş
Makinası Kiralanması Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Marmara Katı Atık Yön. Tem.
Peyzaj İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 16.12.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru
sahibince 06.01.2025 tarih ve 175190 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.01.2025 tarihli
dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/74 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 7.1.(ı) maddesinde A1 yetki belgesi sunulmasının yeterlik kriteri
olarak belirlendiği, ancak söz konusu yetki belgesinin alınabilmesi için yüklenicinin ihale
sözleşmesini imzaladıktan sonra sözleşme örneği ve diğer belgelerle birlikte A1 belgesi
alabileceği, dolayısıyla hâlihazırda başka bir sürücülü araç kiralama sözleşmesine istinaden
alınmış A1 belgesine sahip olmayan firmaların mevcut ihale dokümanına göre işbu ihaleye
katılmasının mümkün olmadığı, anılan düzenlemenin ihaleye katılımı ve rekabeti sınırladığı,
2) A1 yetki belgesinin sözleşme imzalandıktan sonra alınabilmesi için ihale
dokümanında kaç adet şoförün hangi otomobiller için tahsis edildiği bilgisine yer verilmesi
veya sürücülü otomobil grubunun ayrı olarak belirtilmesi gerektiği ancak dokümanda bu
yönde bir belirleme yapılmadığı, bu haliyle A1 yetki belgesi alınamayacağı iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Yetki belgesi alma zorunluluğu ve taşıma
hizmeti” başlıklı 5’inci maddesinde “Taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri komisyonculuğu
ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan yetki belgesi
alınması zorunludur.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
08.01.2018 tarihli ve 30295 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma
Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) 4925 sayılı Kanunda belirtilen
tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
...
üüü) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel
kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
...
ifade eder.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Yetki belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu,
taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik
işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak
gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini
Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yetki belgesi türleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) A türü yetki
belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu
taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere
ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir…” hükmü,
“Mevzuata uygun taşımacılık, yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve genel yasaklar”
başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı
uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun
olarak gerçekleştirilmesi esastır.
(2) Yetki belgeleri, satılamaz ve devredilemez.
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma
noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, 66 ncı maddede
belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki taşıtlarda bulunan
yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.” hükmü,
“Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde
“(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:
…
ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet vermek
isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma hizmet
alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen
taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde yetki belgesi
eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları haricinde
taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa uymayan yetki
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir…” hükmü,
“Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer Şartlar” başlıklı 24’üncü maddesinde “… 4) Kamu
kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına bakılmaksızın taşıt
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu kurum/kuruluşuyla
yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır…” hükmü,
“Yetki belgesi sahiplerinin ortak yükümlülükleri” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…(17)
Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette
bulunamazlar. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır…” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı
38’inci maddesinde “...(4) İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve
ilgili mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgelerin adaylar
veya istekliler tarafından sunulmasına ilişkin hükümlere, ilan ve ön yeterlik şartnamesi veya
idari şartnamede yer verilir. İş ortaklarının her birinin söz konusu belgeleri ayrı ayrı sunması,
konsorsiyumda ise her bir ortağın kendi kısmına ilişkin belgeleri sunması zorunludur.” hükmü
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “… ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine
getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet
belgesi vb. belgeler:
Belge Adı
Açıklama
Ortak
Girişimlerde
İstekliler, T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu
Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından verilmiş olan A1 yetki
Karayolu
Taşıma
Yönetmeliği
Yetki Belgeleri
belgesine, K1 Veya K1* yetki belgelerine sahip olacak ve yetki Tek ortağın
belgelerine ait bilgileri yeterlik bilgileri tablosunda beyan sunması
edecektir. İstekliler, beyan ettikleri bilgileri tevsik etmek üzere yeterlidir.
belge aslını veya noter onaylı suretini İdarenin talep yazısına
istinaden istenilen sürede İdaremize sunacaktır.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu ve Amacı” başlıklı 1’inci maddesinde “Toroslar
Belediyesinin görev, yetki ve sorumluluklarını yerine getirirken kullanacağı, araç teknik
şartnamesinde cins ve özellikleri belirtilmiş olan araçların sürücüsüz ve yakıtsız olarak açık
ihale usulü ile kiralama hizmeti alım işidir.
Bu şartnamenin amacı işin yürütülmesinde uygulanacak teknik esas ve usulleri
belirlemektir.” düzenlemesi,
“İşin Yürütülmesi İçin Gerekli Araçların Çalıştırılmasına İlişkin Şartlar” başlıklı
3’üncü maddesinde “… 3.4- Hizmet Alımına konu taşıt ve iş makinaları aylık, şoförsüz ve
yakıtsız kiralanacak olup hizmet alımı süresi boyunca 24 saat ilkesine göre (hafta sonu ve
resmi tatil günleri dâhil) şehir içi görevde idarenin hizmetinde olacaktır. …” düzenlemesi,
Başka bir ihaleye konu edilen aynı mahiyetteki iddiaların incelenmesi amacıyla
Kurum tarafından Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel
Müdürlüğünden bilgi istenilmiş olup alınan cevabi yazıda “… Bilindiği üzere; Karayolu
Taşıma Yönetmeliğinin (KTY);
6’ncı maddesinin birinci fıkrası; "A türü yetki belgesi: Otomobille ticari tarifeli veya
tarifesiz olarak, yurt içi veya uluslararası yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 Yetki Belgesi: Yurtiçi tarifeli veya tarifesiz yapacaklara,
b) A2 Yetki Belgesi: Uluslararası tarifesiz yapacaklara,
verilir.",
14 üncü maddesinin birinci fıkrası; "(1) A türü yetki belgeleri için başvuranlardan:
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet
özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet
özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları
şarttır.
c) A1 ve A2 yetki belgesi için başvuranların, kullanım hakkına sahip olunan ve
taşımacılık faaliyetinin yürütüleceği merkezi adresi veya varsa şubesinin bulunduğu imarlı
yapı/bina/tesisin, bu işe elverişli bir taşınmaz olması şarttır.
ç) A1 yetki belgesine başvuranlardan, kamu kurum ve kuruluşlarına da hizmet vermek
isteyenlerin ayrıca kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış asgari 4 taşıt için geçerli taşıma hizmet
alımı sözleşmesine sahip olması ile Bakanlığa sunulan sözleşmede/sözleşmelerde belirtilen
taşıt sayısının toplamda 4 taşıtın altına düşmemesi şarttır. Bu bent çerçevesinde yetki belgesi
eki taşıt belgesine kayıtlı taşıtların hizmet verecekleri kamu kurum/kuruluşları haricinde
taşımacılıkta kullanılması yasaktır. Bu bentte belirtilen taşıtlara ilişkin yasağa uymayan yetki
belgesi sahiplerine 50 uyarma verilir. …",
24’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 4 numaralı alt bendi; "Kamu
kurum/kuruluşlarıyla yapılacak taşıma sözleşmesine istinaden A1 yetki belgesi eki taşıt
belgesine kaydedilecek taşıtlar için, kaydedilebilecek taşıt sayısı sınırına bakılmaksızın taşıt
kaydedilebilir. Bu şekilde düzenlenecek taşıt kartlarının süresi, kamu kurum/kuruluşuyla
yapılan sözleşmenin süresiyle sınırlıdır." hükmüne amirdir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının, düzenlemiş oldukları sürücülü taşıma ihalelerinde,
ihaleye iştirak edecek firmalardan; ihaleye konu taşıma faaliyetinin niteliği, büyüklüğü ve
gerekli taşıt sayısı göz önünde bulundurularak, KTK ve KTY çerçevesinde düzenlenen eşya
taşımacılığı için K1, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1, P2 yetki belgelerinden, yolcu taşımacılığı
için ise, A1, B2, D2 yetki belgelerinden uygun türdeki yetki belgesinin istenilmesi
gerekmektedir.
Bununla birlikte; kamu yararı gözetilerek, haksız rekabetin engellenmesi ve kaynak
israfının önlenmesini teminen, KTY'nin 11 inci maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde, gerçek
veya tüzel kişilerin; kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi
talepleri hariç olmak üzere, A1 yetki belgesi taleplerinin (tarifeli ve tarifesiz) ikinci bir
talimata kadar karşılanmaması 19.01.2021 tarih ve 564 sayılı Bakanlık Makam Oluru ile
uygun görülmüştür.
Diğer taraftan, bir kamu kurum ve kuruluşuna hizmet vermek üzere A1 yetki belgesi
talep eden gerçek veya tüzel kişilerin, kamu kurum/kuruluşuyla yapılmış sürücülü taşıma
hizmet sözleşmesini ibraz etmek suretiyle, KTY'de öngörülen tüm şartları sağlayarak
Bakanlığımıza müracaat etmesi zorunludur.
Ayrıca, kamu kurum veya kuruluşlarının A1 yetki belgesi kapsamında düzenleyecekleri
sürücülü taşıma ihaleleri için hazırlanacak şartnamelerde, ihaleye iştirak edecek isteklilerden
öncelikle taşıma yetki belgesi/belgelerinin talep edilmemesi (ihaleye katılma şartı olarak
aranmaması), ancak ihaleyi kazanacak istekliden, işe başlama tarihlerinden sonra olmamak
kaydıyla, makul bir süre içerisinde yetki belgesini/belgelerini ibraz etmesinin istenilmesinin
(ihaleyi kazananların ihale sözleşmesini Bakanlığımıza sunmaları suretiyle adlarına A1 yetki
belgesinin düzenlenebileceği), kamu kurum veya kuruluşları tarafından yapılacak ihalelere
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
katılım sayısının arttırılması ile serbest rekabet ortamının sağlanması yönünden faydalı
olacağı mütalaa edilmektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden taşımacılık, acentelik ve taşıma işleri
komisyonculuğu ile nakliyat ambarı ve kargo işletmeciliği yapılabilmesi için Bakanlıktan
yetki belgesi alınmasının zorunlu olduğu, A1 türü yetki belgesinin otomobille tarifeli veya
tarifesiz olarak yurt içi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verileceği, kamu
kurum ve kuruluşlarına hizmet verebilmek amacıyla A1 yetki belgesine başvuranların kamu
kurum/kuruluşuyla yapılmış taşıma hizmet alımı sözleşmesini Bakanlığa sunmalarının
gerektiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca ihale dokümanı düzenlemelerinden araçlar için isteklilerin ihale tarihi itibariyle
geçerliliği devam eden şikâyete konu A1 belgesine sahip olması gerektiği ve söz konusu
belgenin yeterlik kriteri olarak İdari Şartname’de belirlendiğinden bu belgeleri sunmayan
isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin “46 Adet Muhtelif Araç ve İş Makinası
Kiralanması Hizmet Alımı” işi olduğu, işin sürücüsüz olarak ifa edileceği dolayısıyla ihale
dokümanında kaç adet şoförün hangi otomobiller için tahsis edildiği bilgisine yer
verilmesinin veya sürücülü otomobil grubunun ayrı olarak belirtilmesi durumunun söz
konusu olamayacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan Kurum tarafından yapılan yazışma neticesinde Ulaştırma ve Altyapı
Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğünden alınan cevabi yazı
doğrultusunda, söz konusu ihalede kullanılacak araçlar için A1 türü yetki belgesinin yeterlik
kriteri olarak belirlenmesinin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından,
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu
alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul
kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul
kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma
yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen
şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz
işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/003
: 103
: 15.01.2025
: 2025/UH.I-255
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.