2025/UH.I-342 - Kamu İhale Kararı - Diyarbakır Merkez ve Kırsal İlçelerinde Aktarma İstasyonlarına Gelen Evsel Katı Atıkların; Semi Treyler ve Çekici ile Karacadağ Katı Atık Sahasına Taşınması ve Aktarma İstasyonlarının İşletilmesi Araç, Dorse ve Makine Kiralama Hizmet İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

BAŞVURU SAHİBİ:

Korbay Sos. Hiz. Gıda Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1641285 İhale Kayıt Numaralı “Diyarbakır Merkez ve Kırsal İlçelerinde Aktarma

İstasyonlarına Gelen Evsel Katı Atıkların; Semi Treyler ve Çekici ile Karacadağ Katı Atık

Sahasına Taşınması ve Aktarma İstasyonlarının İşletilmesi Araç, Dorse ve Makine Kiralama

Hizmet İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 02.01.2025 tarihinde açık ihale

usulü ile gerçekleştirilen “Diyarbakır Merkez ve Kırsal İlçelerinde Aktarma İstasyonlarına

Gelen Evsel Katı Atıkların; Semi Treyler ve Çekici ile Karacadağ Katı Atık Sahasına

Taşınması ve Aktarma İstasyonlarının İşletilmesi Araç, Dorse ve Makine Kiralama Hizmet

İşi” ihalesine ilişkin olarak Korbay Sos. Hiz. Gıda Tur. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin 25.12.2024

tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması

üzerine, başvuru sahibince 10.01.2025 tarih ve 175615 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan

10.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/107 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde şoförlü tır çekicilerin ve şoförlü kaya

damperli kamyonun günde iki vardiya olacak şekilde 15 saat şoförlü olarak çalıştırılacağının

düzenlendiği, bu sürenin günlük 7,5 saat ve haftalık 45 saate tekabül ettiği ve 4857 sayılı İş

Kanunu’nda öngörülen haftalık çalışma süresine denk geldiği, dolayısıyla ihale

dokümanındaki düzenleme uyarınca şoförlerin haftalık çalışma saatinin tamamını idarede

kullanacağının öngörüldüğünün anlaşıldığı, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği

ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik

maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesinin ihale

mevzuatı uyarınca bir zorunluluk olduğu ve bu nedenle işçilik maliyetlerindeki artışlar

kapsamında fiyat farkının verilmesi ve katsayı belirlenmesi yönünde düzenleme yapılması

gerektiği, ancak idare tarafından, a1 (haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan

işçiliklerin ağırlık oranı) katsayısı için herhangi bir değer belirlenmediği, ayrıca haftalık

çalışma saatinin tamamını idarede geçirecek şoförler için birim fiyat teklif cetvelinde işçilik

giderine ilişkin ayrı satır açılmamış olmadığı, bu durumun da ihale mevzuatına aykırılık teşkil

ettiği,

2) Teknik Şartname’de ihale konusu işte çalıştırılacak 49 araçtan 26 aracın 2023 veya

üstü model olması şartının istendiği, bununla birlikte, 21 adet dorsenin de çekici ile

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

kullanılacağı dikkate alındığında, 21 adet dorse de dahil olmak üzere toplam 47 araç için

2023 veya üstü model olması şartının getirildiği, sadece iki araç için 2016 model ve üstü

şartının arandığı, bu durumun ihale mevzuatına ve 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Tasarruf

Tedbirleri Genelgesi’ne aykırı olduğu,

3) Teknik Şartname’de ihale konusu işte çalıştırılacak araç, dorse ve makinaların

özelliklerine ilişkin ihale mevzuatına ve rekabete aykırı düzenlemelerin mevcut olduğu, şöyle

ki; Teknik Şartname’de “Jeneratör, 300 voltage, 3 faz, 317 akım, alternatör tipi EG-220

olacaktır. Güç ünitesi 380 V, 30 kw trifaze, tip GM-200 L olacaktır. Güç ünitesi 180 lt, 50 hz,

57 A hidrolik pompa ve emniyet valflı olacaktır.” şeklinde bazı özellikler belirlenirken

tolerans aralığı verilmeden net ifadeler kullanıldığı, dolayısıyla sadece belirli marka jeneratör

ve güç ünitesi istendiği ve belirli firmalara avantaj sağlandığının anlaşıldığı, bu durumun

ihale mevzuatına aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari

şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında;

isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan

teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik

dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge

ve bilgilere yer verilir.

İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi

zorunludur:

…

s) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı

ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği…” hükmü,

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Çalışma süresi” başlıklı 63’üncü maddesinde “Genel

bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre,

işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır…” hükmü yer

almaktadır.

İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nin “Çalışma Süresi” başlıklı

3’üncü maddesinde “Çalışma süresi, işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süredir. İş Kanununun

66 ncı maddesinin birinci fıkrasında yazılı süreler de çalışma süresinden sayılır. Aynı

Kanunun 68 inci maddesi uyarınca verilen ara dinlenmeleri ise, çalışma süresinden

sayılmaz…” hükmü,

“Haftalık Normal Çalışma Süresi” başlıklı 4’üncü maddesinde “Genel bakımdan

çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde

haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır…” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında

teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.3. Personel

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma

saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata

dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat

teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.” açıklaması,

“Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde “81.1. Personel

çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla

birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin

tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı

hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.

81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen

hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılacak tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir

sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılacak girdilere uygun biçimde ve tüm

katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında

gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki

ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli ve tali unsurlar ile bunlara ilişkin

ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Tali unsurlara ilişkin ağırlık oranının belirlenmediği

durumlarda bu unsurların ağırlık oranının asli unsurlara dahil olduğu kabul edilir.

Örneğin fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde;

…

Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde şoför/operatör çalıştırılması

halinde işçilik (a1 ve/veya a2), idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araç/iş

makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri

… asli unsur olarak belirlenebilir.” açıklaması yer almaktadır.

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) 4734

sayılı Kanuna göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri

Kanununa göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak

fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır. …

(2) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olmakla birlikte

birinci fıkra kapsamında fiyat farkı hesaplanabileceği öngörülen hizmet alımlarının ihale

dokümanlarında bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması

halinde bu Esaslar uygulanabilir. …” düzenlemesi,

Aynı Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Fiyat farkı

aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:

…

c) Diğer hizmet alımlarında;

F = A_nx B x ( P_n-1)

İ_n

AY_n

Y_n

Y_o

G_n

G_o

M_n

M_o

P_n= a₁+ a₂—— + b₁—— + b₂—— + b₃—— + c ——

İ_o

AY_o

(2) Formüllerde yer alan;

a) F: Fiyat farkını (TL),

b) B: 0,90 sabit katsayısını,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

c) A_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde

uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan

tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle

sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

ç) P_n: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında

kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a₁, a₂, b₁, b₂, b₃ve c değerlerinin ağırlık

oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat

farkı katsayısını,

d) a₁: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını

temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,

e) a₂: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık

oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

f) b₁: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

g) b₂: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,

ğ) b₃: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı

h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir

katsayıyı,

…

ifade eder.

(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere

uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale dokümanında

gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas endeksin

belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a₂, b₁, b₂, b₃ve c katsayıları

belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a₁katsayısı olarak

alınır.

…

(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği

dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b₁, b₂, b₃ve c değerleri için aynı anda birden fazla

endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.”

düzenlemesi,

“İşçilik maliyetlerindeki değişiklik” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İhale

dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede

kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar

ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca çalıştırılan işçinin idari şartnameye göre ihale

tarihi itibarıyla hesaplanan brüt maliyeti ile uygulama ayındaki brüt maliyeti arasındaki fark,

5 inci madde uygulanmaksızın ödenir veya kesilir.

(2) İhale dokümanında sözleşme kapsamında çalıştırılacak personele brüt asgari

ücretin belli bir yüzde fazlası oranında ücret ödenmesi öngörülmüş ise, uygulama ayında

fiilen ödenen ücret üzerinden fiyat farkına esas olacak brüt maliyet bulunur ve fiyat farkı, bu

maliyete asgari ücretteki brüt artış oranı uygulanarak hesaplanır. Ulusal bayram ve genel

tatil günleri ile fazla çalışma ücretiyle ilgili olarak bu fıkraya göre belirlenen ücret esas

alınarak fiyat farkı hesaplanır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Diyarbakır merkez ve kırsal ilçelerinde aktarma istasyonlarına gelen evsel katı

atıkların; semi treyler ve çekici ile Karacadağ Katı Atık Sahasına taşınması ve aktarma

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

istasyonlarının işletilmesi için 59 adet araç, dorse ve makine kiralama hizmet işi

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı:59 adet araç dorse ve makina kiralama hizmet işi.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: DİYARBAKIR” düzenlemesi,

“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin

uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç

giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni

gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları

karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir

hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Sigorta vergi resim harç ve ulaşım

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer

Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.…” düzenlemesi,

“Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde; Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesi ile

uyumlu olarak “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki

esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1. Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

F = An x B x ( Pn-1)

Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo

Formülde yer alan;

F: Fiyat farkını (TL),

B: 0,90 sabit katsayısını,

An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde

uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan

tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle

sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),

Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında

kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık

oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat

farkı katsayısını,

ifade eder.

Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici

fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.

Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):

Katsayı

Endeks

a1 (Haftalık çalışma saatinin tamamı

idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranı)

0

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

a2 (Haftalık çalışma saatinin tamamı

idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık

oranı)

Temel asgari ücret ile güncel

asgari ücrettir.

0,07 İo, İn

AYo,

0,43

b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)

Motorin

AYn

b2 (Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık

oranı)

0

b3 (Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık

oranı)

0,15 Go, Gn

Endeks tablosunun "Genel"

sütunundaki sayı

Endeks tablosunun 28

numaralı "Makine ve

ekipmanlar b.y.s."

sütunundaki sayı

c (Makine ve ekipmanın amortismanına

ilişkin ağırlık oranı)

Mo,

0,35

Mn

Fiyat Farkı Açıklamaları

Fiyat Farkı Ödemesi 31.08.2013 gün ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak

yürürlüğe giren 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki olan ve ihale dokümanı olarak

verilen esaslara göre olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Şoförlü Tır Çekicide (BC Yarı Römork Çekici) Aranan

Özellikler” başlıklı 6.1.1’inci maddesinde “1- 21 Adet olacaktır.

2- Günde iki vardiya olacak şekilde 15 saat şoförlü olarak çalıştırılacaktır. Şoförlerin

iş bu araçları kullanmak için gerekli zorunlu belgeleri olacaktır.

3- Araçlar 2023 veya üstü model, silindir hacmi en az 12700 m3, BG gücü en az 490

ve araçlar klimalı olacaktır.

4- Aracın şoför dahil koltuk sayısı 2(iki) olacaktır.

5- Şoför Dahil. Yakıt, bakım-onarım ve tüm giderler yükleniciye ait olacaktır.”

düzenlemesi,

“Şoförlü Kava Damperli Kamyonda aranan özellikler” başlıkl 6.1.4’üncü maddesinde

“1 - 1 adet olacaktır.

2- Motor gücü en az 390 BG, motor silindir hacmi en az 12.700 m3 olacaktır.

3- Kasa Şase hardox damperli 8x(8x4)olacaktır.

4- Araç günde iki vardiya 15 saat şoförlü olarak çalışacaktır.

5- Araç en az 2016 ve üzeri model olacaktır.

6- Şoför dahil, Yakıt bakım, onarım ve her türlü gider yükleniciye ait olacaktır.”

düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanı içerisinde yer alan birim fiyat teklif cetveli standart formunun

aşağıdaki şekilde olduğu tespit edilmiştir.

A¹

B²

Sıra No

İş Kaleminin Adı ve

Birimi

Miktarı

Teklif

Tutarı

Kısa Açıklaması ⁶

Edilen⁴

Birim

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

Fiyat

1

Şoförlü Çekici (21 Adet adet x gün 18.900

)

2

Hidrolik sıkıştırmalı

çöp transfer yarı

adet x gün 18.900

römork kapalı dorse

(semi treyler) (21 Adet)

% 100 Elektrikli Araç

(1 Adet )

Şoförlü Kaya Damper

Kamyon (1 Adet)

Şoförsüz Minibüs 14+1 adet x gün 900

(Servis Aracı) (1 Adet)

Şoförsüz Bekolu

yükleyici (1 Adet)

3

4

5

6

7

adet x gün 900

Çift Kabinli Pick Up (3 adet x gün 2.700

Adet)

8

9

10

Jeneratör (3 Adet)

Güç Ünitesi (4 Adet)

Basınçlı Yıkama

adet x gün 2.700

adet x gün 3.600

adet x gün 2.700

Makinası (3 Adet)

TOPLAM TUTAR (K.D.V Hariç)

Başvuruya konu ihalenin Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından açık

ihale usulüyle ve birim fiyat teklif alınmak suretiyle 02.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen

personel çalıştırılmasına dayalı olmayan “Diyarbakır Merkez ve Kırsal İlçelerinde Aktarma

İstasyonlarına Gelen Evsel Katı Atıkların; Semi Treyler ve Çekici İle Karacadağ Katı Atık

Sahasına Taşınması ve Aktarma İstasyonlarının İşletilmesi Araç, Dorse ve Makine Kiralama

Hizmet İşi” ihalesi olduğu, işin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 900 (Dokuzyüz) gün

olduğu, söz konusu ihalede toplam 22 adet ihale dokümanı indirildiği ve 6 isteklinin ihaleye

teklif sunduğu, başvuru sahibinin ihaleye katılmamış olduğu görülmüştür.

Aktarılan mevzuat hükümlerinden; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet

alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek

personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer

verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılmasının

zorunlu olduğu; fiyat farkının, hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplamasına ilişkin

olarak 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde

yer alan formüller kullanılarak hesaplanması gerektiği, söz konusu formüllerde yer alan fiyat

farkı hesaplamasında kullanılacak olan katsayılardan (a1) katsayısının haftalık çalışma

saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6’ncı maddeye

göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı, (a2) katsayısının haftalık çalışma saatinin

tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını, (b1) katsayısının akaryakıtın ağırlık

oranını, (b2) katsayısının diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını, (b3) katsayısının

malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını (c) katsayısının ise makine ve ekipmanın

amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı ifade ettiği

anlaşılmaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında

Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinin

üçüncü fıkrasında ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan

girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale

dokümanında gösterilmesinin ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya

esas endeksin belirlenmesinin zorunlu olduğu,

Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında, bu

Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin

ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı

hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği, ayrıca aynı fıkranın (a) bendine göre sözleşme

süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı

hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesinin zorunlu olduğu anlaşılmıştır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 81’inci maddesinde araç/iş makinesi kiralama hizmet

alımı ihalelerinde fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin açıklamada, şoför/operatör çalıştırılması

halinde işçilik (a1 ve/veya a2), idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araç/iş

makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdilerinin asli unsur

olarak belirlenebileceği ifade edilmiştir.

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemeleri incelendiğinde, ihale konusu

işte şoförlü tır çekicilerin ve şoförlü kaya damperli kamyonun günde iki vardiya olacak

şekilde 15 saat şoförlü olarak çalıştırılacağı anlaşılmıştır. Anılan düzenlemelerde, çalışacak

şoför sayısı belirtilmemiş olmakla birlikte, araç başına iki şoförün vardiyalı olarak

çalıştırmasının olası olduğu, dolayısıyla anılan araçları kullanacak olan şoförlerin günlük 7,5

saat ve haftada 45 saat olarak vardiyalı çalıştırılabileceği, şoför dahil yakıt, bakım-onarım ve

tüm giderlerin de yükleniciye ait olacağı hususları dikkate alındığında, ihale konusu iş

kapsamında çalıştırılacak olan şoförlerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede

geçirmesinin söz konusu olabileceği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, yüklenicinin araç başına iki şoförü vardiyalı olarak çalıştırması

durumunda, şoförlerin çalışma saatinin tamamını idarede geçirecek olmasına rağmen, birim

fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için ayrı satır açılmadığı ve İdari Şartname’nin

“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde işçilik giderine yer verilmediği

anlaşıldığından, mevcut doküman düzenlemelerinin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3’üncü

maddesine aykırı olduğu anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu

değerlendirilmektedir.

Diğer taraftan, İdari Şartname’de tam zamanlı çalışacak şoförler için fiyat farkı

hesaplamasında a1 katsayısının “0,00” a2 katsayısının “0,07” olarak düzenlendiği, a1

katsayısının haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını

temsil ettiği, a2 katsayısının ise haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan

işçiliklerin ağırlık oranını temsil ettiği, ihaleye konu iş kapsamında yüklenicinin istihdam

etmesi istenilen şoförlerin haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirmesinin olası

olduğu dikkate alındığında, fiyat farkına ilişkin ihale dokümanında yapılan düzenleme ile a1

katsayısı yerine a2 katsayısının belirlenmiş olmasının mevzuata aykırılık teşkil ettiği

anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının da yerinde olduğu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

değerlendirilmektedir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

“Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya hizmet alımları

ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde

yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik

olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği

sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu

sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve

tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün

belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer

verilmeyecektir….” hükmü yer almaktadır.

17.05.2024 tarihli ve 32549 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2024/7 sayılı Genelge

içerisinde “…Ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı yeni araçlar yerine

ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10 yaşını, diğer

taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan araçlara öncelik

verilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Şoförlü Tır Çekicide (BC Yarı Römork Çekici) Aranan

Özellikler” başlıklı 6.1.1’inci maddesinde “1- 21 Adet olacaktır.

..

3- Araçlar 2023 veya üstü model, silindir hacmi en az 12700 m3, BG gücü en az 490

ve araçlar klimalı olacaktır…” düzenlemesi,

“Hidrolik Sıkıştırmalı Çöp Transfer Yarı Römork Kapalı Semi Trevlerde (DORSE)

Aranan Özellikler” başlıklı 6.1.2’nci maddesinde “1- 21 adet olacaktır…” düzenlemesi,

“%100 Elektrikli Araç (Kapalı Kabinli Yük Motosikleti) İçin Aranan Özellikler”

başlıklı 6.1.3’üncü maddesinde “1 adet olacaktır.

…

6- 2023 ve üstü model olacaktır…” düzenlemesi,

“Şoförlü Kava Damperli Kamyonda aranan özellikler” başlıklı 6.1.4’üncü maddesinde

“1 -1 adet olacaktır.

...

5- Araç en az 2016 ve üzeri model olacaktır…” düzenlemesi,

“Bekolu Yükleyici (Kepçede) aranan özellikler” başlıklı 6.1.5’inci maddesinde “1- 1

Adet olacaktır.

…

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

5- Bekolu yükleyici haftanın 7 günü, günlük 15 saat ve çift vardiya çalıştırılacaktır.

2016 ve üzeri model olacaktır…” düzenlemesi,

“Minibüs İçin Aranan Özellikler” başlıklı 6.1.6’ncı maddesinde “1- 1 adet olacaktır.

…

6- Araç en az 2023 ve üzeri model olacaktır….” düzenlemesi,

“Şoförsüz Çift Kabinli Pikapta Aranan Özellikler” başlıklı 6.1.7’nci maddesinde “1- 3

Adet olacaktır.

…

4- Araçlar en az 2023 model ve üzeri olacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat çerçevesinde, teknik şartnamelerde belirlenecek teknik

kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici

hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu

bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu

ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer

alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, işin yürütülmesi sırasında

kullanılacak araçların ve özelliklerinin, işin niteliği gözetilmek suretiyle belirlenmesi

bakımından yetki ve sorumluluğun idarede olduğu, bu doğrultuda idarenin ihale konusu

hizmet ile ilgili tecrübelerinden de faydalanarak ihale konusu hizmetin niteliğine ve ihale

konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların özelliklerine ilişkin düzenleme

yapabileceği açıktır.

Bu kapsamda ihale konusu işte çalıştırılması öngörülen araçlar için model ve

kilometre şartları yönünden belirleme yapılması idarenin ihtiyaçları doğrultusunda takdir

yetkisi içerisinde değerlendirilmekle birlikte, söz konusu şartlara ilişkin belirlemelerin anılan

temel ilkelerin ihlaline de yol açmayacak nitelikte olması gerekmektedir.

İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, Teknik Şartname’nin yukarıda anılan

maddelerinde ihale konusu işte çalıştırılacak olan araçların detaylı teknik özelliklerine yer

verildiği, bu kapsamda 21 adet şoförlü tır çekicinin, 1 adet %100 elektrikli aracın, 1 adet

minübüsün ve 3 adet şoförsüz çift kabinli pikapın en az 2023 ve üzeri model olması

koşulunun; 1 adet şoförlü kava damperli kamyon ile bir adet bekolu yükleyicinin (kepçede)

2016 ve üzeri model olması koşulunun arandığı, 21 adet hidrolik sıkıştırmalı çöp transfer

yarı römork kapalı semi trevler (dorse) için ise herhangi bir model sınırının öngörülmediği

anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, idare tarafından ihale konusu işte çalıştırılması planlanan 6 farklı

gruptaki toplam 28 adet araç için söz konusu araçlar ile gerçekleştirilecek işin kapsamı ve

gereklilikleri dikkate alınarak farklı model yılı belirlenmesinin, işin bitiş tarihi de göz önüne

alındığında, idarenin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ve hizmetin niteliğine uygun bir kriter

olarak değerlendirilebileceği; diğer taraftan ihaleye teklif veren istekli sayısı da dikkate

alındığında, iddia konusu düzenlemelerin rekabeti engelleyici olarak da kabul edilemeyeceği

anlaşılmıştır. Bu itibarla, başvuruya konu Teknik Şartname düzenlemelerinin, idarenin

kendisine tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilebilmesinin mümkün olduğu ve

anılan Genelge hükümlerine aykırılık teşkil etmediği sonucuna varılmıştır. Açıklanan

nedenlerle, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı değerlendirilmektedir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Jeneratörde Aranan Özellikler” başlıklı 6.1.8’inci maddesinde

“1-3 adet olacaktır.

2- 30 ay (900 gün) süre ile çalışacaktır.

3-Jeneratör en az 50 kw, 300 voltage, 3 faz, 317 akım, altematör tipi EG-220

olacaktır.

4- Devir-dakika 1500 ve üzeri olacaktır.

5-Jeneratörler aktarma istasyonlarının bulunduğu merkez ve kırsal ilçelerde

kullanılacaktır.

6- Yakıt, bakım ve onarım dahil tüm giderler yükleniciye ait olacaktır.” düzenlemesi,

“Güç Ünitesinde Aranan Özellikler” başlıklı 6.1.9’uncu maddesinde “1- 4 adet

olacaktır. 2- 30 ay (900 gün) süre ile çalışacaktır.

3- Güç ünitesi 380 V, 30 kw trifaze, tip GM-200 L olacaktır.

4- 180 lt, 50 hz, 57 A hidrolik pompa ve emniyet valftı olacaktır.

5- Güç üniteleri aktarma istasyonlarının bulunduğu merkez ve kırsal ilçelerde

kullanılacaktır.

6- Kurulum, bakım ve onarım dahil tüm giderler yükleniciye ait olacaktır.”

düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda ikinci iddia kapsamında yer verilen mevzuat çerçevesinde, teknik

şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik

olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği

sağlamasının zorunlu olduğu, bu bağlamda teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları

doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu ve idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu

İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle

yükümlü olduğu, işin yürütülmesi sırasında kullanılacak araç makine ve ekipmanın teknik

özelliklerinin işin niteliği gözetilmek suretiyle belirlenmesi bakımından yetki ve

sorumluluğun idarede olduğu, bu doğrultuda idarenin ihale konusu hizmet ile ilgili

tecrübelerinden de faydalanarak ihale konusu hizmetin niteliğine ve ihale konusu hizmet işi

kapsamında kullanılacak olan araç makine ve ekipmanın özelliklerine ilişkin düzenleme

yapabileceği açıktır.

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihale kapsamında kullanılacak olan jenaratör ve

güç ünitesine ilişkin teknik özelliklerin Teknik Şartname’de ayrıntılı olarak düzenlendiği; bu

kapsamda jenaratörün en az 50 kw, 300 voltage, 3 faz, 317 akım, altematör tipi EG-220

olması gerektiği, güç ünitesinin ise 380 V, 30 kw trifaze, tip GM-200 L, 180 lt, 50 hz, 57 A

hidrolik pompa ve emniyet valftı olması koşulunun arandığı anlaşılmıştır.

Teknik Şartname’de ihale konusu iş kapsamında çalıştırılacak olan jenaratöre ilişkin

“en az 50 kw, 300 voltage, 3 faz, 317 akım” şeklinde düzenlemeye gidildiği, dolayısıyla bahse

konu teknik özelliklere ilişkin minimum bir belirleme yapıldığı, diğer taraftan jenaratör ve

güç ünitesi için belirlenen diğer teknik özelliklerin hangi marka veya modeli işaret ettiğinin

veya hangi firmaya avantaj sağladığının başvuru dilekçesinde açıkça belirtilmediği dikkate

alındığında, iddia edilen hususlar bakımından bir araştırma yapılmasına imkân bulunmadığı

anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı değerlendirilmektedir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/005

: 17

: 29.01.2025

: 2025/UH.I-342

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt

bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı

ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının

başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi

üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru

bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer

hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade

edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının

tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate

alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin

iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine

iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı

bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun

53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin

iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin

iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları