Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşlt. Mer. Md.
/
2024/1485926-Sürücülü - Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2024/1485926
Başvuru Sahibi
Uzman Atık Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İdare
Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşlt. Mer. Md.
İşin Adı
Sürücülü - Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
BAŞVURU SAHİBİ:
Uzman Atık Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşlt. Mer. Md.,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1485926 İhale Kayıt Numaralı “Sürücülü - Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı”
İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşlt. Mer. Md. tarafından 04.12.2024
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sürücülü - Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet
Alımı” ihalesine ilişkin olarak Uzman Atık Yönetimi Turizm Temizlik İnşaat Gıda Sanayi ve
Ticaret Limited Şirketi’nin 28.11.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
28.11.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.12.2024 tarih ve 173160 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 11.12.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1637 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’de kısa vadeli sigorta kolları prim oranının % 2 olarak belirlendiği,
ancak kısa vadeli sigorta kolları prim oranının % 2’den % 2,25 oranına yükseltildiği,
2) İhale kapsamında kiralanacak araçların 2023-2024 model ve 20.000 km olarak
istenilmesinin ihaleye katılımı engelleyeceği gibi mevzuata da aykırılık teşkil ettiği,
3) Teknik Şartname’nin 10’uncu maddesinde “1. Kiralanan aracın, trafiğe karşı ve
araç emniyetinden işveren olarak yüklenici, kullanıcı olarak da şoför sorumludur. Trafik
cezaları ile üçüncü şahıslara vereceği zararlardan idare sorumlu olmayacaktır. Ayrıca bu
konuda üçüncü şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar ve ziyan taleplerine karşı yüklenici
taraf ve sorumludur. İdare bu kabil dava, şikâyet ve benzeri konulara hiçbir şekilde taraf ve
muhatap değildir. İdarenin bu tip taleplere muhatap olması veya aleyhine herhangi bir hüküm
tesis edilmesi halinde yükleniciye rücu hakkı bulunmaktadır. İdare bu sebepten dolayı zarara
uğrarsa, doğmuş olan bu zararı yüklenici ödeyecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, sürücülerin
idareye ve yükleniciye ait olduğu ihalede, oluşabilecek tüm zarar ve ziyandan yüklenicin
sorumlu tutulmasının yanlış olduğu ve mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer
verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Prim oranları ve
Devlet Katkısı” başlıklı 81’inci maddesinde “Bu Kanun gereğince alınacak sigorta prim
oranları aşağıdaki şekildedir:
…
c) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının
%2,25’idir. Bu primin tamamını işveren öder. Bu oranı %1,5 oranına kadar düşürmeye ya da
%2,5 oranına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir…” hükmü,
02.08.2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7524 sayılı Vergi
Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun’un 28’inci maddesinde “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendinde yer alan “%2’sidir.” ibaresi “%2,25’idir.” şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü
cümlesinde yer alan “oranına” ibarelerinden sonra gelmek üzere “kadar” ibareleri
eklenmiştir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Sürücülü - Sürücüsüz Araç Kiralama Hizmet Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı:
10 Adet Sürücülü, 63 Adet Sürücüsüz Toplam 73 Adet Araç Kiralama Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı
(Türkiye Geneli)” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
Teknik şartnamede yer alan ve yüklenici tarafından karşılanması öngörülen her türlü
gider teklif fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.
% 2” düzenlemesi yer almaktadır.
02.08.2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazete’de 7524 sayılı Vergi Kanunları İle
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun’un yayımlandığı, söz konusu Kanun’un 28’inci maddesi ile kısa vadeli sigorta kolları
prim oranının sigortalının prime esas kazancının %2,25’i olarak değiştirildiği ve ilgili
değişikliğin yürürlük tarihinin ise 01.09.2024 olarak belirlendiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin sürücülü - sürücüsüz araç kiralama hizmet alımına ilişkin
olduğu, söz konusu iş kapsamında çalışacak personele ilişkin teklif cetvelinde ayrı satır
açıldığı ve ihaleye ait İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, kısa vadeli sigorta kolları prim
oranının %2 olarak düzenlendiği, ancak aktarılan mevzuat çerçevesinde ihale tarihinde ve
ihale ilan tarihinde kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %2,25 olduğuna ilişkin hükmün
yürürlükte olduğu, bu durumda İdari Şartname’de kısa vadeli sigorta kolları prim oranının %
2 olarak belirlenmesinin mevzuata aykırı olduğu ve isteklileri tereddüde düşürecek nitelikte
olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya
hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin
idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği
nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından
onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,
verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar
içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu
sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve
tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün
belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer
verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik
özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek
şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “Kültür ve Turizm
Bakanlığı Merkez ve Taşra teşkilatı ihtiyaçlarında kullanılmak üzere yakıtı idareye ait olup
01.01.2025 - 31.12.2025 tarihleri arası (12 ay) resmi hizmetlerin mesai saatleri içinde
/dışında, şehir içinde / dışında etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesine ilişkin, şoförlü taşıt
kiralanması hizmet alımı işidir.
ARAÇ
MODELİ KM'Sİ ŞOFÖR
YAKIT
YAKIT TÜRÜ
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
SAYISI
39
SAYISI
GİDERİ
İDARE
DİZEL-
BENZİN
DİZEL-
BENZİN
DİZEL-
BENZİN
DİZEL-
BENZİN
DİZEL-
BENZİN
DİZEL-
BENZİN
A TİPİ ARAÇ
B TİPİ ARAÇ
C TİPİ ARAÇ
2024
2024
2023
2023
2024
2024
20.000
20.000
12
3
İDARE
İDARE
İDARE
İDARE
İDARE
20.000
20.000
20.000
20.000
10
D TİPİ ARAÇ 15
E TİPİ ARAÇ
2
2
F TİPİ ARAÇ
” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Kiralanacak araçların özellikleri” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. (a) A TİPİ ARAÇ ÖZELLİKLERİ
Gövde tipi van olacaktır.
Araçlar 2024 model olacaktır.
Araç Silindir Hacmi 1400 -1600 cc arası olacaktır.
Araçlar manuel vites olacaktır.
Araçlar en az 90 beygir gücünde olacaktır.
Araçlar en az % 50 ve üzeri yerli üretim olacaktır.
Araçlar en az 45 lt yakıt deposu olacaktır.
Araçlar da merkezi kilit sistemi olacaktır.
Araçların bagaj hacmi en az 700 lt olacaktır.
Araçlarda sürücü ve yolcu hava yastığı (airbag) olacaktır.
Araçlarda 4 cam elektrikli ve çalışır durumda olacaktır.
Araçlarda ABS fren sistemi olacaktır.
Araçların renkleri beyaz olacaktır.
2.1. (b) B TİPİ ARAÇ ÖZELLİKLERİ
Araçlar 2024 model olacaktır.
Araç Silindir Hacmi 1150 - 1596 cc arasında olacaktır.
4x4 olacak ve fiilen arazide çalışacaktır.
Araçlar en az 110 beygir gücünde olacaktır.
Araçlar manuel vites olacaktır.
Araç Suv tipi olacaktır.
Araçlar standartlara uygun nitelikte emniyet kemerine sahip olacaktır.
Araçların bagaj hacmi en az 471 lt olacaktır.
Koltukları deri kumaş karışımı olacaktır.
Araçlarda far sensörlü, yağmur sensörlü, elektronik park freni LED far ve geri görüş
kamerası, otomatik klima olacaktır.
Araçların renkleri siyah, beyaz, veya gri tonlarında olacaktır.
Araçlarda en az 2 adet hava yastığı olacaktır.
2.1-(c)- C TİPİ ARAÇLARDA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER ;
Araçlar 2023 Model olacaktır
4x4 Olacak ve Fiilen arazide kullanılabilir olacaktır.
Asgari 1968-2000 cc Motor Hacminde 205 Hp Motor Gücünde Olacaktır
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
10 İleri Otomatik Şanzıman
Sürücü Yolcu Yan ve Baş Hava Yastığı Sistemi
ABS : Anti Blokaj Sistemi
ASR : Anti Patinaj Sistemi
EDS : Elektronik Diferansiyel Kilidi
ESC : Elektronik Denge Kontrolü
EBV: Elektronik Fren Dağıtımı
REM:Fren Enerjisi Geri Kazanımı
Motor start-Stop Düğmesi
Bilgilendirme Sistemi
4 Kollu çok Fonksiyonlu Triptonik Kumandalı Deri Direksiyon(Aşağı-Yukarı,İleri-Geri
Ayarlanabilir Direksiyon)
4 Bölge Tam Otomatik Klima
Yokuş Kalkış Destek Asistanı
Yağmur ve Far Sensörü
Katlanır ve Sağ Sola Döndürülebilir Güneşlik
Kararan Dikiz Aynası
Yol Bilgisayarı ve Hız Ayar Sistemi
Arka Park Sensörü
Kendiliğinden Ayarlanabilen Otomatik Far Yükseklik Ayarı
Elektrikli Ayarlanabilir Sürücü ve Yolcu Koltuklarında Ön Bel Destek Ayarı
Katlanabilir Arka Koltuk
Alüminyum Alaşımlı Dövme Jantlar (255/40 R18)
Deri Döşeme Olacaktır
Aracın Karma Yakıt Tüketimi ( LT/100 Km) En Fazla 10.0 Litre En Az 8.00 Litre
Olacaktır
Aracın Dış Rengi Siyah Olacaktır
İç Döşeme Rengi Koyu Olacaktır
İşe Başlama Tarihi İtibariyle Araç Km si 20.000 (yirmi Bin ) Kilometreyi Geçmemiş
Olacaktır
Yakıt Deposu Hacmi En az 60 Litre En Fazla 80 Litre Olacaktır
2.1-(d) - D TİPİ 15 ADET ARAÇTA BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
Gövde tipi sedan olacaktır.
Araçlar 2023 model olacaktır.
Araç Silindir Hacmi 1299- 1598 cc arasında olacaktır.
Araçlar en az 110 beygir gücünde olacaktır.
Araçlar otomatik vites olacaktır.
Araç jant çapı en az 16 inç olacaktır.
Araçlar en az % 50 ve üzeri yerli üretim olacaktır.
Araçların bagaj hacmi en az 471 lt olacaktır.
Koltukları deri kumaş karışımı olacaktır.
Araçlarda far sensörlü, yağmur sensörlü, otomatik klima olacaktır.
Araçların renkleri gri, füme, siyah veya beyaz renk tonu olacaktır.
Araçların 6 adet hava yastığı olacaktır.
2.1-(e) – E Tipi 2 ADET MİDİBÜS BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
Araçlar 2024 Model Olacaktır
Araç En Az 151-175 bg arasında Gücünde Olacaktır.
Araçlar manuel vites olacaktır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
Araç jant çapı en az 17 inç olacaktır.
Araçlar en az % 50 ve üzeri yerli üretim olacaktır.
Araçların yakıt deposu en az 194 litre olacaktır.
Koltukları kumaş olacaktır.
Araçlarda, klima olacaktır.
Araçların renkleri beyaz renk tonu olacaktır.
Araçlarda en az 2 adet hava yastığı olacaktır.
Araçlarda direksiyon hidrolik olacaktır.
Araçlarda yolcu taşıma kapasitesi en az 16+1 kişi olacaktır.
2.1-(f) – F Tipi 2 ADET MİNİBÜSTE BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER
Araçlar 2024 Model Olacaktır
Araç En Az 165 bg Gücünde Olacaktır
Araçlar 6 ileri manuel vites olacaktır.
Araç jant çapı en az 6,5X16 inç olacaktır.
Araçlar en az % 50 ve üzeri yerli üretim olacaktır.
Araçların yakıt deposu en az 70 litre olacaktır.
Koltukları kumaş olacaktır.
Araçlarda, klima olacaktır.
Araçların renkleri beyaz renk tonu olacaktır.
Araçlarda en az 2 adet hava yastığı olacaktır.
Araçlarda olacaktır.
Araçlarda direksiyon hidrolik olacaktır.
Araçlarda yolcu taşıma kapasitesi 14+1 kişi olacaktır.
Araçlar azami yüklü ağırlığı 4415 kg, boş ağırlığı 2967 kg, istiap haddi 1448 kg
olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyasının incelenmesi neticesinde, şikayete konu ihalenin sürücülü -
sürücüsüz araç kiralama hizmet alımına ilişkin olduğu, işe başlama tarihinin 01.01.2025, işi
bitirme tarihinin 31.12.2025 olarak belirlendiği, Teknik Şartname’nin yukarıda anılan
maddelerinde istenilen araçların detaylı teknik özelliklerine de yer verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda anılan Kanun maddelerinden, idarelerin yapacakları ihalelerde eşit
muameleyi ve rekabet ortamını azami düzeyde tutmaları gerektiği, ihale dokümanı
içeriğindeki teknik şartnameleri hazırlarken yapılan düzenlemelerin verimliliği ve
fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak şekilde belirlenmesi, rekabetin daraltılmaması ve
kamu kaynaklarının verimli kullanılması adına araçların özelliklerine ve çeşitlerine uygun
olarak model yıllarının ve km sınırlarının belirlenmesinin uygun olacağı anlaşılmıştır.
İhale konusu iş kapsamında kiralanması öngörülen (A), (B), (F) ve (E) tipi toplam 55
araç için 2024 model ve 20.000 km sınırı getirildiği, (C) ve (D) tipi toplam 18 araç için ise
2023 model ve 20.000 km sınırı getirildiği, kiralanacak araçlar için asgari ve azami sınırlar
belirlenmeden 2024 ve 2023 şeklinde model yılı belirlenmesinin ve 20.000 km sınırı
getirilmesinin söz konusu araçların temini, kullanım ve temin şartlarının farklılık arz ettiği
göz önünde bulundurulduğunda rekabeti engeller nitelikte olduğu, mevzuata uygun
olmayacağı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde “İlgili bütün
bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dahil olmak üzere yüklenici… (b) Malları
veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya etkilenebilecek olan kamu
kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin ihlali nedeniyle ortaya
çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını karşılayacaktır .”
düzenlemesi,
“Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci maddesinde “Yüklenici
işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların giderilmesi için gereken
bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19’uncu
maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü
araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından
yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir…” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı 20’nci
maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde meydana
getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun veya
olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu hasar
ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “1. Kiralanan
aracın, trafiğe karşı ve araç emniyetinden işveren olarak yüklenici, kullanıcı olarak da şoför
sorumludur. Trafik cezaları ile üçüncü şahıslara vereceği zararlardan idare sorumlu
olmayacaktır. Ayrıca bu konuda üçüncü şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar ve ziyan
taleplerine karşı yüklenici taraf ve sorumludur. İdare bu kabil dava, şikâyet ve benzeri
konulara hiçbir şekilde taraf ve muhatap değildir. İdarenin bu tip taleplere muhatap olması
veya aleyhine herhangi bir hüküm tesis edilmesi halinde yükleniciye rücu hakkı
bulunmaktadır. İdare bu sebepten dolayı zarara uğrarsa, doğmuş olan bu zararı yüklenici
ödeyecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri uyarınca, yüklenicilerin işin görülmesi
esnasında Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek
suretiyle, idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağı,
başvuruya konu ihalenin konusunun sürücülü - sürücüsüz araç kiralama hizmet alımı ihalesi
olduğu dikkate alındığında iddia konusu düzenlemelerin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin
aktarılan genel yükümlülük düzenlemeleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği, öte
yandan idarenin ihale dokümanında yer verdiği düzenlemeler ile kanunların kendisine
yüklediği sorumlulukları ortadan kaldırmasının mümkün bulunmadığı, idarelerin de
yükleniciler gibi, ihale ve sözleşme sürecinin her aşamasında kanun hükümlerine uymak
zorunda oldukları, dolayısıyla söz konusu düzenlemelerin kanunların belirlediği sınırlar
dahilinde yorumlanması gerektiği, bu düzenlemelerin tekliflerin hazırlanmasına engel
olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 71
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-65
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.