Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
/
2024/1418350-Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile Bağlı Kuruluşların 2025 Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı ve Servisi İşi
Bilgi
İKN
2024/1418350
Başvuru Sahibi
Balkan Catering Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü
İşin Adı
Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile Bağlı Kuruluşların 2025 Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı ve Servisi İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
BAŞVURU SAHİBİ:
Balkan Catering Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1418350 İhale Kayıt Numaralı “Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile
Bağlı Kuruluşların 2025 Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil
Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı ve Servisi İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından 28.11.2024 tarihinde açık
ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile Bağlı
Kuruluşların 2025 Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil Mamul
Yemek Alımı, Dağıtımı ve Servisi İşi” ihalesine ilişkin olarak Balkan Catering Gıda San. ve
Tic. Ltd. Şti.nin 22.11.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 27.11.2024
tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 09.12.2024 tarih ve 172996 sayı ile Kurum
kayıtlarına alınan 09.12.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1623 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16.1.2’nci maddesinin 4 sıra numaralı özel aykırılık maddesi ile “Diğer hususlar”
başlıklı 36.24 ve 35.25’inci maddelerinde yer alan düzenlemelerin Hizmet İşleri Genel
Şartnamesinde yer alan“… Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı
tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu
hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz
gün içinde de ödeme yapılır.” düzenlemesine aykırı olduğu, ayrıca maaşların ödenmesinin
gecikmesinde istekli şirketlerin herhangi bir kastının bulunamayacağı, ödemedeki gecikmenin
tek nedeninin idarenin isteklilere hakediş tutarlarının geç ödemesi olacağı ve dolayısıyla
kasten ödememe koşulunun oluşmayacağı, bu nedenle ihale dokümanında hakediş
beklenilmeden her ayın 10’una kadar işçi ücretlerinin ödenmesi gerektiğine ilişkin
düzenlemenin ve idare hakediş tutarlarının geç ödediği zaman işçi ücretlerinin geç ödendiği
gerekçesi ile sözleşme bedelinin binde 2’si oranında ceza kesilmesinin ihale mevzuatına
aykırı olduğu,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16.1.3’üncü maddesinin 1 sıra numaralı maddesi ile 36.4’üncü maddesi birlikte
değerlendirildiğinde, bir tarafta gıda zehirlenmesinin 1 kişide dahi gerçekleşmesi halinde
sözleşmenin feshedileceği düzenlenmişken, diğer tarafta iaşe olunan kişilerin en az %10’u
oranında besin zehirlenmesi yaşanması durumunda bu kişilerin sağlık masraflarının ve işgücü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
kayıplarının maddi tazminatının bütünü ile yüklenici tarafından karşılanacağının
düzenlendiği, dolayısıyla kaç kişide besin zehirlenmesi yaşanması durumunda uygulanacak
yaptırımlar hususunda ihale dokümanında çelişkili düzenlemelere yer verildiği,
3) Teknik Şartname’nin “Genel Hususlar” başlıklı maddesinin 4 sıra numaralı alt
maddesinde yemeklerin hazırlanmasında ayçiçek yağı, tereyağı veya yemeklik bitkisel
margarinin kullanılması gerektiği düzenlenmişken, gıda rasyonunda birçok yemeğin
içeriğinde zeytinyağı girdisine yer verildiği, bu durumda yemeklerin hazırlanmasında
kullanılacak yağ çeşidi hususunda ihale dokümanı düzenlemeleri arasında çelişki bulunduğu,
4) Teknik Şartname’de yer alan düzenleme ile diyetisyenin uygun göreceği miktar ve
çeşitte yemek verilmesine imkan tanındığından istekliler açısından öngörülemeyen bir
maliyetin ortaya çıkmasına sebebiyet verileceği, ayrıca özel beslenme menüsünün içeriği ve
yükleniciye bunun ödemesinin nasıl ve ne şekilde yapılacağı hususunda ihale dokümanında
herhangi bir düzenleme yapılmadığı,
5) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesi uyarınca yıllık ücretli izin dâhil
olmak üzere 4857 sayılı Kanun’un 55’inci maddesinde sayılan ve izin kullanılmasını
gerektiren diğer tüm hallerde kullanılan izinlerde izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin
getirilip sayının tamamlanmasının istenilmediği, ihale dokümanında ise yasal izinli personelin
yerine aynı gün içerisinde ihale dokümanında belirtilen personel şartlarına sahip başka bir
personelin temin edileceğinin düzenlendiği, bu düzenlemeyle yıllık izin kullanmaya hak
kazanan personelin işten çıkartılarak yerine yeni bir personel temin edilmesinin zorunlu
kılındığı, aksi taktirde ceza kesileceğinin düzenlendiği, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın
16.1.2.8’inci maddesi gereğince personelin yerine ertesi gün yeni bir personel temin
edilmemesi durumunda sözleşme bedeli üzerinden yüklenicinin hakedişinden ceza
kesileceğinin düzenlendiği, söz konusu düzenlemelerin ihale mevzuatına aykırı olduğu,
6) Teknik Şartname’nin “Kahvaltılar” başlıklı bölümünde “Normal Kahvaltı ve diyet
kahvaltılar, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden
dört tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Suyun haricinde kahvaltılarda mutlaka içecek
verilecektir. Haftada iki defa içecek olarak 200 ml paket süt verilecektir. Kahvaltılarda verilen
“paket reçel+paket tereyağı”, “paket bal+paket tereyağı”, “Domates+Salatalık” ve
“Domates+Biber” bir kap yemek olarak sayılacaktır. Kahvaltıda verilecek pet Su (En az 180
ml) ve ekmek kap/yemek olarak sayılmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu düzenleme
ile söz konusu yemek hizmeti alımı işinde normal kahvaltı ve diyet kahvaltı verileceğinin
anlaşıldığı, birim fiyat teklif cetvelinde ise sadece “Kahvaltı” iş kalemine yer verildiği,
sağlıklı bir şekilde fiyat teklifi hazırlanabilmesi için birim fiyat teklif cetvelinde “normal
kahvaltı” ve “diyet kahvaltı” için öğün sayıları belirlenerek ayrı ayrı satır açılması gerektiği,
Toplam kahvaltı miktarının ne kadarının normal, ne kadarının diyet kahvaltısı olduğu
düzenlemesine birim fiyat teklif cetvelinde yer verilmediği, diyet kahvaltı için öğün miktarı
belirlemesi yapılmadığı, diyet kahvaltısı için örnek bir menü düzenlemesi yapılmadığı, diyet
kahvaltısının içeriklerine ve çiğ girdi miktarlarına ilişkin ihale dokümanı kapsamında
herhangi bir düzenleme yapılmadığı dikkate alındığında tespit edilen söz konusu aykırılıkların
isteklileri çelişkiye düşürecek nitelikte olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
Ayrıca Teknik Şartname’de düzenlenmiş olan 14 günlük örnek kahvaltı menüsünün,
yukarıda yer verilen teknik şartname düzenlemesine uygun olarak hazırlanmadığı, haftada iki
defa içecek olarak 200 ml paket süt verileceği düzenlenmişken, Teknik Şartnamede’ki iki
haftalık örnek günlük örnek kahvaltı menüsünde toplam 3 defa paket süt ürününe yer
verildiği, bu durumda gerek sözleşmenin ifası sırasında idare ile yüklenici arasında çeşitli
ihtilaflarının yaşanmasına sebebiyet verileceğinden ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
7) Teknik Şartname’de “29- Ramazan ayında nöbet tutan personel ve kurum
bakımından faydalanan kişiler için iftar ve sahur yemeği verilecektir. Yüklenici iftar ve
sahurda personel bulundurmak zorundadır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu düzenleme ile
ramazan ayında iftar ve sahur yemeği verileceğinin anlaşıldığı, ancak ihale dokümanı
kapsamında iftar ve sahur yemeklerine ve çeşit sayılarına ilişkin herhangi bir düzenleme
yapılmadığı,
İşin süresinde 30 günlük ramazan ayı bulunduğu, Teknik Şartname’de sahur ve iftar
yemeği için düzenlenmiş herhangi bir örnek menü bulunmadığından, sahur ve iftar
yemeklerinin içeriğinin nasıl ve kaç çeşit olacağının bilinemediği, ayrıca ramazan ayında
verilecek olan sahur ve iftar yemeğinin nasıl fiyatlandırılacağı, verilecek olan iftar ve sahur
yemeğinin ödemesinin yükleniciye nasıl yapılacağı hususunda da ihale dokümanında bir
düzenleme yapılmadığı, yemeklerin çeşitlerine göre maliyeti birbirinden farklı olacağından,
istekliler arasında farklı türden yemekler esas alınarak farklı maliyetlerin ortaya çıkmasına
neden olunduğundan ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
8) Teknik Şartname’de“3. Kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğün ve her ara
öğün için kişi başı 1 Adet en az 180 ml’lik pet su verilecektir.” düzenlemesinin yer aldığı,
gıda rasyonunun “İçecekler” başlıklı bölümünde ise tüm yaş grupları için “250 ml pet bardak
su” verileceğinin düzenlendiği, ayrıca Gıda Malzemeleri Özellikleri Teknik Şartnamesi’nde
“Su (Pet Bardak)” başlıklı bölümünde “5. Bir pet bardak doğal kaynak suyunun miktarı
asgari 200 ml olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, bu kapsamda ihale dokümanı
düzenlemeleri arasında “pet bardak su” girdisi için birbiriyle çelişecek şekilde farklı gramaj
düzenlemeleri bulunduğundan ihalenin iptal edilmesi gerektiği, söz konusu hususla ilgili
emsal Kurul kararının bulunduğu,
9) İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48.1’inci maddesinde personele
verilecek ücretlerle ilgili yer alan düzenlemelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.3.1’inci
maddesindeki açıklamalara aykırı olduğu,
Söz konusu İdari Şartname düzenlemesinde, işçilik iş kalemleri için ilgili mevzuatına
göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler hariç brüt asgari ücret üzerinden teklif
verilebilmesi mümkün kılındığından, bu durumun Tebliğ’in 78.3.1’inci maddesindeki
açıklamalara aykırılık teşkil ettiği, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde yer alan işçilik iş
kalemleri için açılan satırlarda, işçilik iş kalemleri için teklif edilecek birim fiyatlar
hususunda tereddüt yaşanmasına sebebiyet verildiğinden ihalenin iptal edilmesi gerektiği
iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Ücret ve ücretin ödenmesi” başlıklı 32’nci maddesinde
“…Ücret en geç ayda bir ödenir…” hükmü,
“Ücretin gününde ödenmemesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “Ücreti ödeme
gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme
borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme
borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak
nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı
uygulanır. Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni
işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz.” hükmü,
“Ücret ile ilgili hükümlere aykırılık” başlıklı 102’nci maddesinde “Bu Kanunun;
a) 32 nci maddesinde belirtilen ücret ile işçinin bu Kanundan veya toplu iş
sözleşmesinden veya iş sözleşmesinden doğan ücret ödemelerini süresi içinde kasden
ödemeyen veya eksik ödeyen, 39 uncu maddesinde belirtilen komisyonun belirlediği asgari
ücreti işçiye ödemeyen veya noksan ödeyen, ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit
istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödemeyen işveren,
işveren vekili ve üçüncü kişiye bu durumda olan her işçi ve her ay için yüzyirmibeş Türk
Lirası idari para cezası,
b) 37 nci maddesine aykırı olarak ücrete ilişkin hesap pusulası düzenlemeyen veya işçi
ücretlerinden 38 inci maddeye aykırı olarak ücret kesme cezası veren veya yaptığı ücret
kesintisinin sebebini ve hesabını bildirmeyen 52 nci maddedeki belgeyi vermeyen işveren veya
işveren vekiline dörtyüzelli Türk Lirası idari para cezası,
c) 41 inci maddesinde belirtilen fazla çalışmalara ilişkin ücreti ödemeyen, işçiye hak
ettiği serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmayan, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar
için işçinin onayını almayan işveren veya işveren vekiline, bu durumda olan her işçi için
ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para cezası,
verilir.” hükmü,
“İdari para cezalarının uygulanmasına ilişkin hususlar” başlıklı 108’inci maddesinde
“Bu Kanunda öngörülen idari para cezaları, 101 ve 106 ncı maddelerdeki idari para cezaları
hariç, gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürünce
verilir. 101 inci ve 106 ncı maddeler kapsamındaki idari para cezaları ise doğrudan Türkiye
İş Kurumu il müdürü tarafından; birden fazla ilde işyerleri bulunan işverenlere uygulanacak
idari para cezası ise işyerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki Türkiye İş Kurumu il
müdürünce verilir ve genel esaslara göre tahsil edilir. 106 ncı maddeye göre verilecek idari
para cezası için, 4904 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (h) bendindeki tutar esas alınır.”
hükmü yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Çalışanların Özlük Hakları” başlıklı 38’inci
maddesinde “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte
aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda
çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır. Ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarının toplu
sözleşme veya mevzuatla tespit edilmemiş olması halinde yüklenici, en yakın ve uygun bir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
bölgedeki işkolu veya meslekteki aynı tip bir iş için mevzuatla tespit edilenlerden daha az
elverişli olmayan ücret, yan ödeme ve çalışma şartlarını sağlayacaktır. Yüklenici, varsa alt
yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.
Kontrol teşkilatı, yüklenici veya alt yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin
ücretlerinin tam ve zamanında ödenip ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu
konuda kendisine ulaşan başvuruları (talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle
yükümlüdür.
Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih
(yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi
işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol
teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit
edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.
Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri
ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık
tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.
İdare tarafından gerek resen gerekse de başvuru üzerine bordroların ve/veya ücret
ödemesini gösterir diğer bilgi ve belgelerin (yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları, puantaj,
hesap pusulaları gibi) incelenmesi neticesinde ücret ve/veya yan ödemelerin eksik ödendiğinin
veya ödenmediğinin tespit edilmesi halinde bu durumun yüklenici tarafından bordroya
bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir. Aynı
zamanda, ücret ve/veya yan ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesilir ve
tabi olunan mali mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka
hesabına yatırılır. Bu husus ayrıca bir tutanağa da bağlanır.
Yüklenicinin iş verdiği alt yüklenicilerin gündelikçi, haftalıkçı veya aylıkçı olarak
işyerinde çalıştırdığı işçi, personel ve teknik elemanların tamamı da yüklenicinin elemanları
hükmünde olup, bunların ücretlerinin ödenmesinden de doğrudan doğruya yüklenici
sorumludur. Yüklenici, bunların ücretleri hakkında da aynen kendi elemanları gibi ve
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapmak zorundadır.
Personel alacaklarının kontrol edilebilmesi için yüklenici, teknik ve yönetici personeli
ile işçilerine yaptığı ödemelerin bordrolarından birer kopyasını, bordroların düzenlenmesi
tarihinden başlayarak en çok bir ay içinde, kontrol teşkilatına verecek ve bu bordrolarda
teknik ve yönetici personel ile işçilerin sanatları ve çalıştıkları yerler, ad ve soyadları ile
doğum yerleri ve tarihleri belirtilecektir.
Bordrolarda yüklenicinin veya vekilinin imzası bulunacaktır.
Kontrol teşkilatı, ihale konusu iş kapsamında istihdam edilen işçilerin hak ettikleri
yıllık ücretli izinlerini 4857 sayılı İş Kanununa uygun bir şekilde kullanıp kullanmadıklarını
kontrol etmekle yükümlüdür. Bunun için yüklenici tarafından en fazla üç ayda bir izin kayıt
belgesinin bir örneğinin kontrol teşkilatına verilmesi gerekmektedir. Kontrol teşkilatınca
yapılan inceleme neticesinde, yıllık ücretli izni kullandırılmayan veya eksik kullandırılan bir
işçinin tespiti halinde, bu iznin 4857 sayılı Kanuna uygun bir şekilde ilgili yıl içerisinde
kullandırılması sağlanır.” düzenlemesi,
“Hakediş Ödemeleri” başlıklı 42’inci maddesinde “a) Sözleşme bedelinin iş süresince
dönemler itibariyle ödenmesi:
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine
ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır…” düzenlemesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile Bağlı Kuruluşların 2025
Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil Mamul Yemek Alımı
Dağıtımı ve Servis Hizmeti İşi
b) Türü: Hizmet alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu: 03.02
e) Miktarı: İl Müdürlüğüne bağlı kuruluşların 4 kısmının toplamı 599862 öğün/adet
kahvaltı öğle yemeği, ara öğün, akşam yemeği ve özel gün öğünlerinden oluşmaktadır.
Ayrıntılı bilgiye EKAP ihale dokümanı içinden ulaşılabilir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İşin Yapılacağı Kuruluşların Adları ve
Adresleri Teknik Şartnamede tablo halinde belirtilmiştir. Gizlilik nedeniyle adres ve iletişim
bilgilerine ihale dokümanında yer verilmemiş olan Kuruluşlarımız ile ilgili bilgi almak
isteyen istekliler, İhale dokümanında yer alan İl Müdürlüğümüze ait adres ve iletişim
bilgilerini kullanabilirler.” düzenlemesi,
“Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu ihalede kısmi teklif
verilebilir.
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 4 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta
düzenlenmiştir;
a) İhale konusu hizmet alım işi 4 kısımdan oluşmaktadır.
b) İstekliler, ihale konusu işin her bir Kısmına, kısımlarına veya tamamına kısmi teklif
verebileceklerdir. İhale aşamasında her kısım kendi içinde değerlendirilecektir. İhale
sonucunda, herhangi bir kısım veya birden fazla kısım için ekonomik açıdan en avantajlı teklif
sahibi olarak belirlenen istekli, uhdesinde kalan kısım/kısımlar için ihtiyaç talebinde bulunan
her bir kuruluş İdaresiyle ayrı ayrı sözleşme imzalayacaktır. (Örneğin ihalenin 1. ve 3.
kısımları için ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak belirlenen istekli, söz konusu
kısımlar için ihtiyaç talebinde bulunan her bir kuruluşla ayrı ayrı sözleşme imzalayacaktır.)
Ayrı ayrı sözleşmeye bağlanacak olan her kısım/kısımlar için ihtiyaç talebinde bulunan
kuruluşlarca ayrı kesin teminatlar alınacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinin 12.1.1’inci
alt maddesinde “Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.” düzenlemesi,
“Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı
maddesinde “…16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda
belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin
ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Aykırılık
Sayısı
Aykırılık Hali
Oranı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
Yüklenicinin Sözleşmenin "Diğer Hususlar"
bölümünün 36.24. maddesinde belirtilen
hususlara aykırı hareket ettiğinin tespit edilmesi
…
4
Binde
2
10…
…” düzenlemesi,
“Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinin 36.24 ve 36.25’inci alt maddelerinde
“36.24. Yüklenici çalıştırdığı işçilerin aylık ücretlerini takip eden ayın 1'i (biri) ile 10'u (onu)
arasında ödemek zorundadır.(Son ödeme tarihinin resmi tatile denk gelmesi halinde, işçi
ücretlerinin resmi tatilin başlangıcından önceki iş günü ödenmesi gerekir.) Ancak idarenin
harcama kaleminde ödeneği bulunması halinde, yüklenicinin işçilere ücretini ödemesini
beklemeksizin hakediş ödemesi yapılır. Yüklenici hak ediş alamamasını, cezalı almasını ya da
geç almasını, işçi ücretlerini süresi içinde ödememek için gerekçe gösteremez. Sözleşmede son
aylık hak ediş ödemesi yapılmadan önce yüklenici firma işçi ücretlerini süresinde ödeyecek ve
işçi ücretleri ödendikten sonra son aylık hak ediş ödemesi yapılacaktır.
36.25. İşçi ücretlerinin 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 10.maddesi
ile bu Sözleşmenin 17.maddesinde belirtilen mücbir sebepler dışında yüklenici tarafından
süresinde ödenmemesi veya geç ödenmesi durumunda, 4857 sayılı İş Kanununun 102 ve
108.maddeleri uyarınca gerekçesi belirtilerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye
İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından yılı için belirlenen idari para cezası verilmek üzere
anılan İl Müdürlüklerine bildirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin “Sakarya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile Bağlı
Kuruluşların 2025 Mali Yılı (01/01/2025-31/12/2025) Tarihleri Arası Malzeme Dahil Mamul
Yemek Alımı Dağıtımı ve Servis Hizmeti İşi” hizmet işi olduğu, kısmi teklife açık olan
ihalenin 28.11.2024 tarihinde gerçekleştirildiği, bahse konu ihalede 46 adet ihale
dokümanının indirildiği, ihale komisyonu tarafından; ihalenin 4 kısmında teklifi sınır değerin
altında olan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının istenildiği, ancak karar tarihi
itibariyle teklif değerlendirmesinin tamamlanmadığı ve ihale komisyonu kararının alınmadığı
anlaşılmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu’nu gereğince, işçilerin iş sözleşmesinden doğan ücret
ödemelerini süresi içinde kasten ödemeyen veya eksik ödeyen işverene idari para cezası
uygulanacağı, söz konusu cezaların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürünce
verileceği, birden fazla ilde işyerleri bulunan işverenlere uygulanacak idari para cezasının ise
işyerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki Türkiye İş Kurumu İl Müdürlüklerince verileceği
hüküm altına alınmıştır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 38’inci maddesinden, kontrol teşkilatının,
yüklenici tarafından istihdam edilen işçilerin ücretlerinin tam ve zamanında ödenip
ödenmediğini her ay resen kontrol etmekle ayrıca bu konuda kendisine ulaşan başvuruları
(talep ve ihbarları) ivedilikle değerlendirmekle yükümlü olduğu, ücret ve/veya yan
ödemelerin, ödenmeyen kısmı yüklenicinin hakedişinden kesileceği ve tabi olunan mali
mevzuat hükümleri çerçevesinde idare tarafından doğrudan işçinin banka hesabına
yatırılacağı ve bu hususun ayrıca bir tutanağa da bağlanacağı, hakediş ödemelerini
düzenleyen 42’nci maddesinde ise, sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir
süre boyunca devamlı olarak verilmesi veya işin bölümlere ayrılabilir olması durumunda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak
sayılmamak üzere geçici hakediş ödemelerinin yapılacağı, yüklenici tarafından yapılan işlerin
bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan
sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödeneceği ve geçici
hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm
bulunmadıkça ayda bir defa düzenleneceği, gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde
yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci günü
düzenleneceği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihalede itirazen şikayet başvurusuna konu edilen Sözleşme
Tasarısı’ndaki düzenlemeler incelendiğinde;
Sözleşme Tasarısı’nın 12.1.1’inci maddesinde hakediş raporunun, yüklenici veya
vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve
bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı,
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tablonun 4’üncü satırında,
yüklenicinin Sözleşme’nin 36.24’üncü maddesinde belirtilen hususlara aykırı hareket
ettiğinin tespit edilmesi halinde her bir gün için ilk sözleşme bedelinin binde 2’si oranında
ceza kesileceğinin düzenlendiği,
Sözleşme Tasarısı’nın 36.24’üncü maddesinde, yüklenicinin işçilerin aylık ücretlerini
takip eden ayın 1'i (biri) ile 10'u (onu) arasında ödemek zorunda olduğu, idarenin ödeneği
bulunması halinde, yüklenicinin işçilere ücretini ödemesini beklemeksizin hakediş ödemesi
yapacağı, ancak yüklenicinin hakediş alamamasını, cezalı almasını ya da geç almasını, işçi
ücretlerini süresi içinde ödememek için gerekçe gösteremeyeceği hususlarının düzenlendiği,
36.25’inci maddesindeki düzenlemeden ise, işçi ücretlerinin 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanununun 10’uncu maddesi ile bu Sözleşme’nin 17’nci maddesinde belirtilen
mücbir sebepler dışında yüklenici tarafından süresinde ödenmemesi veya geç ödenmesi
durumunda, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 102’nci ve 108’inci maddeleri uyarınca gerekçesi
belirtilerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri
tarafından yılı için belirlenen idari para cezası verilmek üzere anılan İl Müdürlüklerine
bildirileceği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, ihale konusu işin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca
devamlı olarak ifa edilmesi niteliğinde olduğu, bu durumda kesin ödeme mahiyetinde
olmamak üzere yüklenicinin başvurusu üzerine geçici hakediş ödemelerinin yapılacağı ve
sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenleneceğinin
ifade edildiği, hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanacağı ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün
içinde de ödeme yapılacağı, hakediş ödemesinin yapılmaması ya da geç yapılması durumunda
dahi işçi ücretlerinin zamanında ödenmesi gerektiği, bu durumun 4857 sayılı İş Kanunu’ndan
doğan bir zorunluluk olduğu, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nda işçi ücretlerine dair İş
Kanunu’nun ilgili maddesi göz önünde bulundurularak en geç ayda bir ödenmesine ilişkin
olarak bir düzenleme yapıldığı, kaldı ki söz konusu Sözleşme Tasarısı düzenlemesinde de
ayın 1’i (biri) ile 10’u (onu) arasında yüklenicilere ödeme serbestisi sunulduğu anlaşılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
Bununla birlikte, idare ile yüklenici arasında yapılan sözleşme ile yüklenici ile
çalışanlar arasında yapılan iş akdinin birbirinden bağımsız iki akit olduğu, işveren olarak
yüklenicinin işçilere çalışmaları karşılığında iş akdinde öngörülen ücretleri süresinde ödeme
zorunluluğunun bulunduğu, idarenin hakedişleri ödeme süreci ile işçilerin maaşlarının
ödenmesi arasında doğrudan bir ilişkinin bulunmadığı, idarece hakedişlerin süresinde
ödenmemesi halinde dahi işçi ücretlerinin sözleşmede belirtilen süre içerisinde yüklenici
tarafından ödenmesi gerektiği, işçi ücretlerinin zamanında ödenmemesi halinde yükleniciye
sözleşmede yer alan yaptırımların uygulanmasında mevzuata aykırılığın bulunmadığı, 4857
sayılı İş Kanunu’nu gereğince, uygulanması öngörülen idari para cezasının ise Türkiye İş
Kurumu İl Müdürlüklerince verileceği, Sözleşme Tasarısı’nda idare tarafından İl
Müdürlüklerine yapılacak bildirim hususunun düzenlendiği anlaşılmıştır.
Netice itibariyle, Sözleşme Tasarısı ve İş Kanunu hükümlerinin işçilerin ücret
ödemeleri sürecinin farklı konularına ilişkin düzenlemeleri içerdiği ve Sözleşme Tasarısı
düzenlemelerinin işçi haklarının korunması ve işin sağlıklı yürütülmesi amaçlarını taşıdığı, bu
düzenlemelerle 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde ücretlerin zamanında ödenmesinin
amaçlandığı, ücretlerin ödenmemesi haline yönelik olarak da bir tedbir ve caydırıcı olması
yönüyle ceza uygulanmasının öngörüldüğü, idarelerin İş Kanunu’na ve 4735 sayılı Kamu
İhale Sözleşmeleri Kanunu’na aykırı olmamak üzere ihale dokümanında işçiyi koruyucu
düzenlemelere yer verebileceği anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının
yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin Binde 2'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran
…
% 50 artırımlı uygulanır.
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
Doktor raporu ve yemek analizleri sonucunda yapılan tespit doğrultusunda, herhangi
1
bir ana veya ara öğünde yenilen yemeğe bağlı olarak bir veya birden fazla kişide gıda
zehirlenmesi vakasının meydana gelmesi durumunda …
16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan ağır aykırılık hali nedeniyle ayrıca ilk sözleşme
bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır. Ağır aykırılık hallerine ilişkin bu madde
dışında ceza oranı belirlenmiş olması halinde söz konusu düzenleme dikkate alınmayacak ve
ilk sözleşme bedelinin %2'si oranı dışında ceza uygulanmayacaktır. …” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
“Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.4. Yüklenici; gıda
zehirlenmelerine karşı koruyucu önlemleri almak, uygulamak ve bu konuda personelin hizmet
içi eğitimini yetkili kişiler tarafından yapılmasını temin etmek zorundadır. Kuruluşlarda,
hekim tasdikli besin zehirlenmesi raporu alanlar, iaşe olunan kişilerin en az %10’u olduğu
takdirde, bu kişilerin sağlık masrafları ve işgücü kayıplarının maddi tazminatı bütünü ile
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1’inci maddesinde, ihale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan hallerin ve idare tarafından uygulanacak cezaların ve
sözleşmenin feshine ilişkin hususların bu Sözleşme’nin 16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29’uncu
maddelerinde düzenlendiği, bu hususlara ilişkin olarak söz konusu maddelerin dışındaki ve
ihale dokümanındaki diğer düzenlemelerin sadece 16.1.1’inci madde kapsamında
değerlendirileceği, ağır aykırılık hallerinin düzenlendiği 16.1.3’üncü maddedeki tablonun
1’inci maddesinde, doktor raporu ve yemek analizleri sonucunda yapılan tespit
doğrultusunda, herhangi bir ana veya ara öğünde yenilen yemeğe bağlı olarak bir veya birden
fazla kişide gıda zehirlenmesi vakasının meydana gelmesi durumunda 4735 sayılı Kanun’un
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin
feshedileceğinin düzenlendiği, anılan Tasarı’nın diğer hususları düzenleyen 36.4’üncü
maddesinde ise yüklenicinin gıda zehirlenmelerine karşı koruyucu önlemleri almak,
uygulamak ve bu konuda personelin hizmet içi eğitimini yetkili kişiler tarafından yapılmasını
temin etmek zorunda olduğu, hekim tasdikli besin zehirlenmesi raporu alanların iaşe olunan
kişilerin en az %10’u olduğu takdirde, bu kişilerin sağlık masraflarının ve iş gücü kayıplarına
ilişkin maddi tazminatının yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde sözleşmeye aykırılık
halleri ve cezai müeyyidelerin ihale dokümanı kapsamında nerede düzenlenebileceğinin
açıkça düzenlendiği, bunun dışında ihale dokümanı kapsamında düzenlenen cezai
müeyyidelerin uygulanabilirliğinin mevzuat gereğince bulunmadığı, Sözleşme Tasarısı’nın
36.4’üncü maddesinde yer alan düzenlemede yüklenicinin kusurundan kaynaklı tazminat
sorumluluğunun düzenlendiği, dolayısıyla Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde aykırılık
hallerinin düzenlendiği, bu düzenlemenin dışındaki aykırılık hallerinin sözleşme kapsamında
uygulanamayacağı anlaşıldığından anılan Sözleşme Tasarısı düzenlemelerinin mevzuata
aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Madde I - İşin Konusu” başlıklı maddesinde “Bu işin konusu;
kuruluş mutfaklarında yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve servis
hizmetleridir. …
Yemeklere uygulanacak gramajlar, ekte verilen Gıda Rasyonuna göre olmalıdır. Bu
listelerde gösterilen et, sebze, meyve vb. yiyecekler işlem gördükten sonra bir porsiyona
girecek NET ağırlıklardır. Listede ismi olmayan yemekler Diyetisyen tarafından benzer
yemeklerdeki gramajlar göz önüne alınarak standartlaştırılacak ve uygulamalar buna göre
yapılacaktır. Meyve çeşitleri dilimlenmek, ayıklanmak suretiyle de verilebilecektir.”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
“Madde III - Genel Hususlar” başlıklı maddesinde “… 4- Yemeğin üretiminde
kullanılacak yağlar yemeklik ayçiçeği yağı olacak, ancak Gıda Rasyonunda göre “yemeklik
bitkisel margarin” ve “tereyağı” kullanılarak üretilecek yemeklerde söz konusu gıda ürünleri
kullanılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Gıda Rasyonu’nda ise 20 çeşit zeytinyağlı yemeklerin içeriğinde ve 97 çeşit
zeytinyağlı yemek tanımlamasına girmeyen diğer yemeklerin içeriğinde kullanılacak
zeytinyağı miktarlarına yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan Teknik Şartname’de yer alan düzenlemede yemeklerde kullanılacak
yağların yemeklik ayçiçek yağı olarak kullanılacağı, Gıda Rasyonu’na göre yemeklik bitkisel
margarin ve tereyağı kullanılarak üretilecek yemeklerde söz konusu ürünlerin kullanılacağı,
söz konusu maddede zeytinyağı girdisine yer verilmediği görülmekle birlikte, aynı Teknik
Şartname’de yemeklere uygulanacak gramajların ekte verilen Gıda Rasyonuna göre olması
gerektiğinin düzenlendiği, bu doğrultuda ise Gıda Rasyonu’nda toplam 97 çeşit yemekte
kullanılacak zeytinyağı miktarlarına yer verildiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, Teknik Şartname’nin “Madde III - Genel Hususlar” başlıklı
maddesinde kullanılacak yağlar arasında zeytinyağı sayılmadığı görülmekle birlikte, Teknik
Şartname’nin “Madde I - İşin Konusu” başlıklı maddesi uyarınca yemeklere uygulanacak
gramajların Gıda Rasyonu’na göre olması gerektiğinin düzenlendiği, bu nedenle “Madde III -
Genel Hususlar” başlıklı maddede ayrıca belirtilmemiş olsa da Gıda Rasyonu’nda zeytinyağı
girdisinin kullanılacağı belirtilen 117 çeşit yemekte zeytinyağının kullanılması gerektiğinin
anlaşılabileceği, dolayısıyla söz konusu hususun istekliler açısından tekliflerin sağlıklı bir
şekilde hazırlanmasına engel teşkil edecek bir husus olmadığı anlaşıldığından başvuru
sahibinin söz konusu iddiasının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “A-Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları” başlıklı bölümünde “…
İşin yürütülmesi aşamasında kuruluşlarda yemek hizmetinden faydalanan herhangi birinin
sağlık sorunları nedeniyle (ishal, kabızlık, çölyak, fenilketönüri vb.) özel beslenmesi (yüksek
protein, düşük protein, yüksek karbonhidrat, glütensiz, diyet, laktozsuz, tuzsuz vb.)
gerektiğinin doktor raporuyla belgelendirilmesi halinde, söz konusu kişiye/kişilere doktor veya
diyetisyen tarafından hazırlanan özel beslenme menüsü verilecektir. Hastaya bireysel olarak
hazırlanan yemeklerin hastanın tedavisi için gerekli günlük enerji ve besin öğeleri
gereksinimlerini sağlayacak yiyeceklerin menüleri; uygun miktar, çeşit, tat, kıvam ve
görünüşte olmak üzere her türlü yiyeceği kapsayabilir. Yemeklerin pişirilme şekli, miktarı ve
servisinin diyetisyenin ve/veya doktorun öngördüğü tedavi ilkelerine uygun olması zorunludur.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan Teknik Şartname düzenlemesinde yemek hizmetinden faydalanan
herhangi birinin sağlık sorunları nedeniyle (ishal, kabızlık, çölyak, fenilketönüri vb.) özel
beslenmesi (yüksek protein, düşük protein, yüksek karbonhidrat, glütensiz, diyet, laktozsuz,
tuzsuz vb.) gerektiğinin doktor raporuyla belgelendirilmesi halinde, söz konusu kişiye/kişilere
doktor veya diyetisyen tarafından hazırlanacak özel beslenme menüsü verilmesinin
istenildiği, ancak ihale dokümanında özel beslenme menüsüne ihtiyaç duyabilecek tahmini
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
kişi sayısının belirtilmediği ve örnek bir menünün de yer almadığı görülmüştür.
Yapılan incelemede, idarenin ihtiyaç halinde ve doktor raporuyla belgelendirilmesi
koşuluyla, yükleniciden “özel beslenme menüsü” verilmesini talep edeceği, mevcut durumda
kaç kişinin bu tür bir beslenme şekline ihtiyaç duyacağının bilinmediği ve özel beslenmeye
ihtiyaç duyabilecek kişi sayısının değişkenlik gösterebileceği, gerekli olması halinde özel
beslenme menüsü içeriğinin doktor veya diyetisyen tarafından hazırlanacağı dikkate
alındığında, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve tecrübe sahibi olması beklenen basiretli
tacir niteliğini haiz isteklinin mevcut koşulları dikkate alarak teklifini oluşturması gerektiği
anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.25. İhale dokümanında
günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin
düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak
kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve
izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan
işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir.
İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak
belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin
haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen
yükümlülüklere uymak zorundadır.” açıklaması yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “…16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde
aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan
herhangi birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık
halinin de 30 sayısına ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme
feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
…
Sözleşmenin "Diğer Hususlar" bölümünün 36.8. maddesi gereği
sözleşmenin devamı müddetince hizmetin aksamaması için yüklenici;
personelin yıllık izinli olması halinde aynı gün, personelin yıllık izin
dışında (personelin istifa etmesi, İş Kanunun Ek madde 2 Binde
8
10
kapsamındaki mazeret izni kullanması, raporlu olması gibi) herhangi
bir nedenle işe gelmemesi halinde ise ertesi gün; ihale
dokümanlarında belirtilen şartlara haiz başka bir personel temin
edilmemesi
1
…” düzenlemesi,
“Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.8. Sözleşmenin devamı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
müddetince hizmetin aksamaması için yüklenici; personelin yıllık izinli olması halinde aynı
gün, personelin yıllık izin dışında (personelin istifa etmesi, İş Kanunun Ek madde 2
kapsamındaki mazeret izni kullanması, raporlu olması gibi) herhangi bir nedenle işe
gelmemesi halinde ise ertesi gün; ihale dokümanlarında belirtilen şartlara haiz başka bir
personel temin etmek zorundadır …” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Kuruluşlarda Tam Zamanlı Çalışacak Personellerin Sayısı ve
Nitelikleri” başlıklı “J” maddesinde “1.Kısım (A) Sakarya Arifiye Bakım, Rehabilitasyon ve
Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü
Personel Unvanı
Sayı
Nitelikler
Gıda mühendisi, ziraat mühendisi (gıda ve süt bölümü),
kimya mühendisi, kimyager, diyetisten, ev ekonomisi
yüksekokulu beslenme bölümü, veteriner hekim
bölümlerinden lisans düzeyinde eğitim almış olacaktır.
En az ilkokul mezunu ve en az iki yıl bonservisli veya
resmi kurumlardan alınmış aşçılık diplomalı olacaktır.
En az ilkokul mezunu ve 1 yıl deneyimli
Sorumlu Personel*
1
Aşçı
1
1
5
8
Aşçı Yardımcısı
Servis ve Bulaşık
Personeli
En az ilkokul mezunu
TOPLAM
1.Kısım (B) Sakarya Arifiye Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü
Personel Unvanı
Sayı
2
Nitelikler
Servis ve Bulaşık
Personeli
En az ilkokul mezunu
TOPLAM
2
2. Kısım Hendek Melek Nişancı Huzurevi Müdürlüğü
Personel Unvanı
Sayı
Nitelikler
En az ilkokul mezunu ve en az iki yıl bonservisli veya
resmi kurumlardan alınmış aşçılık diplomalı olacaktır.
En az ilkokul mezunu ve 1 yıl deneyimli
Aşçı
1
2
3
6
Aşçı Yardımcısı
Servis ve Bulaşık
Personeli
En az ilkokul mezunu
TOPLAM
3.Kısım Sakarya Fatma Hamit Atay Otizm Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve
Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü
Personel Unvanı
Sayı
Nitelikler
En az ilkokul mezunu ve en az iki yıl bonservisli veya
resmi kurumlardan alınmış aşçılık diplomalı olacaktır.
En az ilkokul mezunu ve 1 yıl deneyimli
Aşçı
1
1
5
7
Aşçı Yardımcısı
Servis ve Bulaşık
Personeli
En az ilkokul mezunu
TOPLAM
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
*5996 sayılı Kanun’un 22 nci maddesinin 7 nci fıkrası gereğince çalıştırılması zorunlu
personel olup, kuruluşun yapısına göre belirlenecek ve İl Müdürlüğü tarafından kontrolü
yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde yer alan açıklamaların personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine ilişkin olduğu, ancak başvuruya konu ihalenin
“Malzeme Dahil Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı ve Servisi İşi” olduğu, bu bağlamda söz
konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliği taşımadığı
anlaşılmıştır.
Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tablonun 8 numaralı aykırılık
halinde, yüklenicinin sözleşmenin “Diğer Hususlar” bölümünün 36.8’inci maddesi gereği
herhangi bir nedenle (personelin istifa etmesi, iş akdine son verilmesi vb.) işe gelmeyen
personel yerine hizmette aksamaya meydan vermemek için aynı gün içerisinde personel temin
etmediğinin tespit edilmesi durumunda sözleşme bedelinin binde 1’i oranında ceza
kesileceğinin düzenlendiği; anılan Tasarı’nın 36.8’inci maddesinde ise sözleşmenin devamı
müddetince personelin yasal mevzuat çerçevesinde izinli veya sağlık nedeniyle raporlu
olmaları halinde, hizmetin aksamaması için yüklenicinin, yasal izinli veya raporlu olan
personelin yerine aynı gün içerisinde ihale dokümanlarında belirtilen şartları taşıyan başka bir
personeli temin etmek zorunda olduğunun düzenlendiği görülmüştür.
Yapılan incelemede, Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer alan tablonun 8
numaralı aykırılık halinin personelin istifa etmesi, iş akdine son verilmesi gibi durumlarda işe
gelmeyen personel yerine hizmette aksamaya meydan vermemek için aynı gün içerisinde
personel temin etmemesine yönelik olduğu, ayrıca bahse konu düzenlemede atıf yapılan
Sözleşme Tasarısı’nın 36.8’inci maddesinde ise personelin yasal mevzuat çerçevesinde izinli
veya sağlık nedeniyle raporlu olması halinde işin aksatılmaması hususunun yüklenici
firmanın sorumluluğunda olduğunun belirtildiği, dolayısıyla her iki düzenleme bir bütün
olarak değerlendirildiğinde söz konusu düzenlemeler arasında çelişki bulunmadığı, bahse
konu düzenlemelerin hizmetin ifasının eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesini teminen idare
tarafından konulan tedbir amaçlı bir düzenleme olduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca başvuruya konu ihalenin “Malzeme Dahil Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı ve
Servisi İşi” olduğu, ihale dokümanı kapsamında hizmetin ifasına yönelik toplam 23
personelin çalıştırılacağının belirtildiği, başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru
dilekçesinde yer verilen Kamu İhale Genel Tebliği’nin 78.25’inci maddesinde belirtilen
açıklamaların personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarına ilişkin olduğu, ancak
başvuruya konu ihale personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı niteliği taşımadığından
başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Kahvaltılar” başlıklı bölümünde “Normal Kahvaltı ve diyet
kahvaltılar, yukarıda belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden
dört tanesi seçilerek oluşturulacaktır. Suyun haricinde kahvaltılarda mutlaka içecek
verilecektir. Haftada iki defa içecek olarak 200 ml paket süt verilecektir. Kahvaltılarda verilen
“paket reçel+paket tereyağı”, “paket bal+paket tereyağı”, “Domates+Salatalık” ve
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
“Domates+Biber” bir kap yemek olarak sayılacaktır. Kahvaltıda verilecek pet Su (En az 180
ml) ve ekmek kap/yemek olarak sayılmayacaktır. ” düzenlemesi,
“Yemek Çeşitleri ve Öğün Sayıları” başlıklı bölümünde “… İşin yürütülmesi
aşamasında kuruluşlarda yemek hizmetinden faydalanan herhangi birinin sağlık sorunları
nedeniyle (ishal, kabızlık, çölyak, fenilketönüri vb.) özel beslenmesi (yüksek protein, düşük
protein, yüksek karbonhidrat, glütensiz, diyet, laktozsuz, tuzsuz vb.) gerektiğinin doktor
raporuyla belgelendirilmesi halinde, söz konusu kişiye/kişilere doktor veya diyetisyen
tarafından hazırlanan özel beslenme menüsü verilecektir. Hastaya bireysel olarak hazırlanan
yemeklerin hastanın tedavisi için gerekli günlük enerji ve besin öğeleri gereksinimlerini
sağlayacak yiyeceklerin menüleri; uygun miktar, çeşit, tat, kıvam ve görünüşte olmak üzere
her türlü yiyeceği kapsayabilir. Yemeklerin pişirilme şekli, miktarı ve servisinin diyetisyenin
ve/veya doktorun öngördüğü tedavi ilkelerine uygun olması zorunludur. …
Kuruluş gerektiği takdirde kuruluş içerisinde yükleniciye yaşlı, hasta veya diyetlilerin
yiyeceklerinin hazırlanması amacıyla bir özel beslenme birimi gösterecektir. Bu durumda özel
beslenme biriminde kullanılacak olan malzemeler (otoklav, buzdolabı, fırın, ocak, su ısıtıcısı,
çelik tencere, taşıma kapları, biberon, biberon başlıkları, doğrama ve karıştırma robotu,
mama tabak ve kaşıkları vb.) ilgili Kuruluş tarafından tefriş edilecek, yüklenici bu malzemeler
için bir maliyet öngörmeyecektir.…” düzenlemesi yer almaktadır. Ayrıca aynı Şartname’de
yer alan kahvaltı menüsüne ilişkin 14 günlük örnek menünün ilk haftasının 3 ve 5’inci
günlerinde, ikinci haftasının ise 9’uncu gününde olmak üzere toplam üç kez paket süt
verilmesi öngörülmüştür.
Başvuruya konu ihalenin birim fiyat teklif cetveli incelendiğinde; ihalenin 1 ve 4’üncü
kısımlarına ilişkin teklif cetvellerinde, 1-2, 3-6, 7-12 ve 13+ yaş gruplarına göre, ihalenin 2 ve
3’üncü kısımlarına ilişkin ise 13+ yaş gruplarına göre ayrım yapılarak verilecek kahvaltı iş
kalemlerinin öğün miktarı üzerinden ayrı ayrı satır açıldığı, diyet kahvaltı için ayrı bir satırın
açılmadığı görülmüştür.
Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan düzenlemesinden normal kahvaltı ve diyet
kahvaltıların, belirtilen çeşitlerden veya Gıda Rasyonunda yer alan benzerlerinden dört tanesi
seçilerek oluşturulacağı, suyun haricinde kahvaltılarda mutlaka içecek verileceği haftada iki
defa içecek olarak 200 ml paket süt verileceği düzenlenmiştir. Aynı Şartname’de yer alan
kahvaltıya ilişkin 14 günlük örnek menünün ilk haftasının 3 ve 5’inci günlerinde, ikinci
haftasının ise 9’uncu gününde olmak üzere toplam üç kez paket süt verilmesi öngörülmüştür.
Ayrıca ihale dokümanı içeriğinde yer alan Gıda Rasyonu’nun “Kahvaltılık” başlıklı
bölümünde yaş gruplarına göre servis edilecek yemeklerin gramajlarının açıkça belirlendiği,
Gıda Rasyonu’nun içecekler başlıklı bölümünde yaş gruplarına göre verilecek paket sütün
200 ml olacağı düzenlenmiştir.
Ayrıca Teknik Şartname’de yemek hizmetinden faydalanan herhangi birinin sağlık
sorunları nedeniyle diyet menüye ihtiyaç duyması halinde, söz konusu kişiye/kişilere doktor
veya diyetisyen tarafından hazırlanacak özel beslenme menüsü verilmesinin istenildiği, ancak
ihale dokümanında diyet menüsüne ihtiyaç duyabilecek tahmini kişi sayısının belirtilmediği
ve örnek bir menünün de yer almadığı görülmektedir.
Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalede kural olarak ihale dokümanı kapsamında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
yer verilen yemek çeşitleri kullanılarak yemeklerin hazırlanacağı, yemek hizmeti alımlarında
yemeklerde değişiklik yapılmasına ihtiyaç duyulabileceği, idarenin ihtiyaç halinde
yükleniciden diyet menüsü verilmesini talep edebileceği, ihale konusu işin doğası gereğince
diyet yemeklerine ilişkin öğün sayısının, yemek türlerinin ve gramajların belirlenme
imkânının olmadığı, zira diyet yemek verilecek kişi sayısının önceden bilinemeyeceği, ayrıca
verilecek diyet yemeklerin türünün ve bu yemeklerin malzeme gramajlarının kişiden kişiye
değişeceği, bu kapsamda diyet menünün gerekli olması halinde, diyet menüsü içeriğinin
doktor veya diyetisyen tarafından hazırlanacağı ve Gıda Rasyonu’nda yer alan çeşitlerden
seçilerek oluşturulabileceği dikkate alındığında, diyet öğünlerinin içeriklerine, çiğ girdi
miktarlarına ve öğün sayısına ilişkin net bir belirleme yapılmamış olmasının bir aykırılık
olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.
Ayrıca İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi” başlıklı 12’nci
maddesindeki teklifi hazırlamak için gerekli bilgilerin temin edilmesi sorumluluğu
kapsamında ilgililerce idareden daha önceki yıllara ilişkin diyet yemeği miktarlarının ve
menülerinin talep edilebileceği ve bu doğrultuda bir öngörüde bulunulabileceği
anlaşılmaktadır. Bununla birlikte her ne kadar 14 günlük örnek menüde kahvaltıda üç defa
200 ml paket süt verileceği düzenlenmiş olsa da, Teknik Şartname’de kahvaltı menüsü için
haftada iki defa içecek olarak 200 ml paket süt verileceğinin düzenlendiği, bu kapsamda
istekliler tarafından teklif verilirken söz konusu düzenleme dikkate alınarak teklif verilmesi
gerektiği anlaşıldığından, söz konusu düzenlemelerin teklif oluşturulmasına engel teşkil
edecek nitelikte olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
Teknik Şartname’nin “Madde III-Genel Hususlar” bölümünün 29’uncu maddesinde
“Ramazan ayında nöbet tutan personel ve kurum bakımından faydalanan kişiler için iftar ve
sahur yemeği verilecektir. Yüklenici iftar ve sahurda personel bulundurmak zorundadır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin Süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.01.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı kapsamında iftar ve sahur yemeklerine ve çeşit sayılarına ilişkin
herhangi bir düzenlemenin yapılmadığı, Teknik Şartname kapsamanda yer alan iki haftalık
örnek menüde de Ramazan menüsünün yer almadığı anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede ihale dokümanında Ramazan ayına özel olarak ayrıca bir menü
belirlemesinin yapılmadığı, bununla birlikte Ramazan ayının başlangıç ve bitiş tarihleri
konusunda bir tereddüt bulunmadığı, ihale dokümanı kapsamında Ramazan ayında iftar ve
sahur için Teknik Şartname’de belirlenen yemekler içerisinden menü hazırlanması
gerekeceği, diğer yandan söz konusu ayda oruç tutacak kişi sayısı belirli olmadığından iftar
ve sahur yemeği miktarının önceden bilinemeyeceği, bu miktarın sözleşmenin uygulanması
aşamasında belirlenebileceği, bu bağlamda basiretli bir tacirin bu hususu dikkate alarak
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
tekliflerini oluşturabileceği, kaldı ki İdari Şartname’nin “İşin yapılacağı yerin görülmesi”
başlıklı 12’nci maddesindeki teklifi hazırlamak için gerekli bilgilerin temin edilmesi
sorumluluğu kapsamında ilgililerce idareden daha önceki yıllara ilişkin iftar ve sahur yemeği
miktarlarının ve menülerinin talep edilebileceği ve bu doğrultuda sağlıklı öngörülerde
bulunulabileceği; bu bakımdan söz konusu düzenlemelerin teklif oluşturulmasına engel teşkil
edecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının
içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren
idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgiler
bulunur. …
(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı olamaz.”
hükmü,
“Teknik Şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve
şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik
şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik
olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği
sağlaması zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “A.2.Öğün Sayıları” başlıklı maddesinde “… Kahvaltı, öğle ve
akşam yemeklerinde her öğün ve her ara öğün için kişi başı 1 Adet pet bardak su (En az 180
ml) verilecektir. …
3. ÖĞLEN VE AKŞAM YEMEKLERİ:
… Öğlen ve akşam yemeklerinde verilecek pet Su (En az 180 ml) ve ekmek kap/yemek
olarak sayılmayacaktır.
…
Gün Kahvaltı
Kuşluk
Ara
Öğlen
İkindi
Gün
Kahvaltı
Öğün
Kırmızı
Örgü peynir
mercimek
çorbası
Tavuk pirzola
ızgara
Patlıcan ezme
salata
Paket ayran
Ekmek
Düğün çorba
Kıymalı
ıspanak
Fırın makarna
Vişne
komposto
Ekmek
Paket tahin helva
Yeşil zeytin
Omlet (Kaşar
peynirli)
Ekmek
Çay
Paket
süt
Muz
Su (En
az 180
ml)
Peynirli
poğaça
Çay
Su (En
az 180
ml)
Paket
yoğurt
Elma
Su (En
az 180
ml)
1
2
Su (En az 180
ml)
Su (En az 180
ml)
Su (En az 180
ml)
…
…
…
…
…
…
” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
İhale dokümanı eki Gıda Rasyonu Tablolarında
Yaş Gruplarına Göre Porsiyon Miktarları
İçecekler
Yemek Adı
Malzeme Adı
7-12
aylık
…
1-2
yaş
…
3-6
yaş
…
7-12 13+/yetişkin/yaşlı/
yaş
…
personel/misafir
…
…
…
Pet Bardak Su
Pet Şişe Su
…
Pet Bardak Su (ml)
Pet Şişe Su (ml)
…
0
0
…
250
500
…
250
500
…
250
500
…
250
500
…
düzenlemesi,
İhale dokümanı eki olan Gıda Malzemeleri Özellikleri başlıklı belgede “… SU (PET
BARDAK)
1. Temin edilecek suyun yürürlükte olan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında
Yönetmelikte” belirtilen özellik ve şartlarda olması gerekmektedir. Yeni çıkacak tebliğ, kanun,
yönetmelik, tüzük ve eklerini de kapsamalıdır.
2. Su temininde 1. Kalite, doğal kaynak suyu sağlanacaktır. (İçme suyu, işlenmiş su,
işlenmiş içme suyu, ve benzeri türler kabul edilmeyecektir.)
3. İçerisinde hiçbir şekilde yabancı madde bulunmayacaktır.
4. Doğal kaynak suyu, kendine has tat, renk ve kokuda olacaktır.
5. Bir pet bardak doğal kaynak suyunun miktarı asgari 200 ml olacaktır. …”
düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’de kahvaltı, öğle ve akşam yemeklerinde her öğün ve her ara öğün
için kişi başı 1 adet en az 180 ml’lik “pet su” verileceğinin düzenlendiği ve iki haftalık örnek
yemek menüsünde yer aldığı, Gıda Rasyonu’nda ise verilecek “pet bardak su” miktarının 250
ml olarak belirlendiği, “su” miktarının ise çeşitli yaş gruplarına göre 500 ml olarak
verileceğinin düzenlendiği, Gıda Malzemeleri Özellikleri başlıklı belgede ise pet bardak doğal
kaynak suyunun miktarının asgari 200 ml olacağının düzenlendiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinde ihale veya ön yeterlik dokümanında yapılan
düzenlemelerin birbirine aykırı olamayacağı, Teknik Şartnameler’de belirlenecek teknik
kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici
hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması gerektiği ifade edilmiştir.
Teknik Şartname’de, ihale dokümanı ekleri Gıda Rasyonu’nda ve Gıda Malzemeleri
Özellikleri başlıklı belgede yer alan düzenlemeler kapsamında; “pet bardak su” girdisi için
farklı gramaj düzenlemelerinin bulunduğu, söz konusu düzenlemeler göz önüne alındığında,
“pet bardak su” için Teknik Şartname’de ve iki haftalık örnek menüde “en az 180 ml”
şeklinde düzenleme yapıldığı, diğer yandan Gıda Rasyonu’nda yer alan tabloda “Pet bardak
su” için “250 ml”, “Gıda Malzemeleri Özellikleri” başlıklı belgede ise pet bardak suyun
miktarının asgari “200 ml” olacağı yönünde düzenleme yapıldığı görülmüş olup, bahse konu
düzenlemeler arasında çelişki bulunduğu ve söz konusu düzenlemelerin isteklilerin teklif
maliyetini hesaplarken belirsizliğe ve tereddüde sebebiyet vereceği anlaşıldığından başvuru
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.3. Personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale dokümanında, haftalık çalışma
saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata
dâhil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her bir işçilik maliyeti için birim fiyat
teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.
78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler
arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir
işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve
genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır…” açıklaması
yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “İhtiyacın uygun
şartlarda karşılanması ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması adına
isteklilerin;
- Brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarı ödenecek sorumlu personel için teklif
edeceği işçilik birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri ve yol ücreti dahil) ile ulusal
bayram ve genel tatil günleri birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri dahil); ilgili
mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler hariç (ihale kararı damga
vergisi ve sözleşme damga vergisi ile varsa Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1
numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin on binde beşi
oranındaki Kurum payı) brüt asgari ücretin %70 artırımlı tutarının üzerinde,
- Brüt asgari ücretin %30 artırımlı tutarı ödenecek aşçı için teklif edeceği işçilik birim
fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri ve yol ücreti dahil) ile ulusal bayram ve genel tatil
günleri birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri dahil); ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler hariç (ihale kararı damga vergisi ve sözleşme
damga vergisi ile varsa Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin on binde beşi oranındaki Kurum payı)
brüt asgari ücretin %50 artırımlı tutarının üzerinde,
- Brüt asgari ücretin %10 artırımlı tutarı ödenecek aşçı yardımcısı için teklif edeceği
işçilik birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri ve yol ücreti dahil) ile ulusal bayram ve
genel tatil günleri birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri dahil); ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler hariç (ihale kararı damga vergisi ve sözleşme
damga vergisi ile varsa Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin on binde beşi oranındaki Kurum payı)
brüt asgari ücretin %30 artırımlı tutarının üzerinde,
- Brüt asgari ücret ödenecek servis ve bulaşık personeli için teklif edeceği işçilik birim
fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri ve yol ücreti dahil) ile ulusal bayram ve genel tatil
günleri birim fiyat teklif tutarı (sigorta prim giderleri dahil); ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler hariç (ihale kararı damga vergisi ve sözleşme
damga vergisi ile varsa Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin on binde beşi oranındaki Kurum payı)
brüt asgari ücretin %20 artırımlı tutarının üzerinde olmayacaktır.
Birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik kalemi ile ulusal bayram ve genel
tatil günleri kalemi kendi içerisinde iş kalemi bazında ayrı ayrı değerlendirilecektir. Yapılan
değerlendirme sonucu herhangi bir kalemde (işçilik kalemi ve ulusal bayram ve genel tatil
günleri kalemi) yukarıda belirtilen kriterlere uygun teklif sunmadığı tespit edilen
isteklinin/isteklilerin teklifi ekonomik açıdan en avantajlı teklif olsa dahi değerlendirme dışı
bırakılacaktır.
-18 Mayıs 2024 tarihli ve 32550 Sayılı Resmî Gazete ile Kamu İhale Genel Tebliğinin
78.3.1. maddesine Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler
arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir
işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve
genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır. Hükmü eklenmiş
olup, anılan hüküm uyarınca birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için (işçilik ve
ulusal bayram ve genel tatil günleri iş kalemleri) açılan satırda, ilgili mevzuatına göre
hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil (ihale kararı damga vergisi ve sözleşme
damga vergisi ile varsa Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı alt bendinde
belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin on binde beşi oranındaki Kurum payı)
asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı
teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacaktır. …” düzenlemesi yer
almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78.3.1’inci maddesinde personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer
verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik maliyeti için açılan
satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari
işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin, ihale dokümanına aykırı teklif
sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı ifade edilmiştir.
İdari Şartname’nin 48’inci maddesindeki düzenlemelerde ihale konusu işte
çalıştırılacak personel için teklif edilecek işçilik birim fiyat teklif tutarının, ilgili personelin
unvanına göre verilecek brüt asgari ücretin (%20-%50 arasındaki) yüzde fazlasının üzerinde
olamayacağına yönelik düzenlemelere de yer verildiği, maddenin devamında ise söz konusu
Tebliğ maddesindeki açıklamalara da yer verilerek birim fiyat teklif cetvelinde her bir işçilik
maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve genel
giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin, ihale
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağının
düzenlendiği, bu haliyle söz konusu düzenlemenin anılan kısmının Kamu İhale Genel
Tebliği’nin yukarıda aktarılan 78.3.1’inci maddesindeki açıklamalara aykırı olmadığı
anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/001
: 72
: 02.01.2025
: 2025/UH.I-66
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle
giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.