2025/UH.I-699 - Kamu İhale Kararı - TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü Malzemeli Yemek Pişirilmesi, Dağıtımı Ve Sonrası Temizlik Hizmetleri Alımı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

BAŞVURU SAHİBİ:

Makro Yemek Gıda İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi (Türasaş) Satın Alma Daire

Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1745863 İhale Kayıt Numaralı “TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü Malzemeli Yemek

Pişirilmesi, Dağıtımı Ve Sonrası Temizlik Hizmetleri Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii Anonim Şirketi (TÜRASAŞ) Satın Alma Daire

Başkanlığı tarafından 21.01.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “TÜRASAŞ

Sivas Bölge Müdürlüğü Malzemeli Yemek Pişirilmesi, Dağıtımı ve Sonrası Temizlik

Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Makro Yemek Gıda İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd.

Şti.nin 15.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.01.2025 tarihli yazısı

ile reddi üzerine, başvuru sahibince 24.01.2025 tarih ve 176771 sayı ile Kurum kayıtlarına

alınan 24.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/233 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Teknik Şartname'nin "Diğer hususlar" başlıklı 4.3'üncü maddesinde üçüncü kişilerin

talep etmesi halinde sözleşme bedelinin %15'ini geçmeyecek şekilde ücretini idareye ödemek

suretiyle yemek hizmetinden faydalanacağının belirtildiği, idarenin personeli olmayan üçüncü

kişilere ücret karşılığı yemek satmasının mevzuata uygun olmadığı, yüklenicinin üçüncü

kişilere hizmet verme yükümlülüğünün olmadığı,

2) İdari Şartname'nin 7'nci maddesinde "gıda üretim izin belgesi veya işletme kayıt

belgesi"nin yeterlik belgesi olarak belirlendiği ve iş ortaklığı durumunda tüm ortaklar

tarafından sunulması gerektiğinin belirtildiği, İdari Şartname içerisinde ihale konusu hizmetin

hazır yemek tabldot yemek üretimi faaliyeti olduğu,

3) Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde yemeklerin hazırlanması 3.2.3’üncü

maddesinde tatlıların nasıl üretileceğinin belirtilmediği, dışarıdan temin ile mutfakta üretim

arasında maliyet farkı olacağından, anılan belirsizliklerin sağlıklı teklif verilmesini engeller

nitelikte olduğu,

4) Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” kısmının 4.maddesinde üçüncü şahıslara

yönelik sunulan yemek hizmetlerinde oluşabilecek rizikolara karşıda yüklenicinin sorumlu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

olduğu ve yemek yiyecek kişi sayısının belirsiz olmasının sigorta poliçesinin nasıl

düzenleneceği hususunda karmaşa oluşturduğu, maliyet hesaplamasını zorlaştırırken, yemek

satışının idare tarafından yapılıp riskin yükleniciye yüklenmesinin de mevzuata aykırı olduğu,

5) Teknik Şartname’nin 3.4.4’üncü maddesinde, elektrik ve şebeke suyun bedelsiz

sağlanacağı belirtilirken, ilgili şartnamenin 4.3’üncü maddesinde bu giderler için %15 kesinti

yapılacağının ifade edildiği, anılan düzenlemelerin birbiri ile uyumsuz olduğu,

6) Teknik Şartname’nin 1’nci maddesinde işin konusunun; 700 ± % 20 kişi için

günlük bir öğünde en az 1600 kalorilik yemek hizmeti alımı olduğunun belirtildiği, kişi sayısı

için verilen % 20 artı/eksi opsiyonun günlük 150 kişiye tekabül ettiği, günlük verilecek

yemek sayısının net bir şekilde belirlenmemesinin tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasına

engel teşkil ettiği,

7) Teknik Şartnamenin 4.4’üncü maddesinde, oluşabilecek risklere karşı sigorta

poliçesi yapılması gerektiği belirtilmiş olduğu ancak bu madde diğer personellerin iaşesiyle

ilgili bir hüküm içermediği, ilgili Şartnamede bu konuda herhangi bir düzenleme

bulunmadığından dolayı maliyet çalışmasına engel oluşturduğu,

8) Teknik Şartname’nin 3.2.4’üncü maddesinde, cumartesi ve tatil günlerinde fazla

mesai yapacak işçilerin yemek mevcudunun yükleniciye bir gün önceden bildirileceğinin

belirtildiği, ancak Sözleşme Tasarısı’nın 36.1.19’uncu maddesinde bu hükmün dikkate

alınmayacağı ifade edildiğinden teknik şartname ile sözleşme tasarısı arasında açık bir çelişki

bulunduğu,

9) Teknik Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde, diğer firma çalışanların ve misafirlerin

ücret karşılığında yemek hizmetinden faydalanabileceğini belirtildiği ancak bu kişilerin ilgili

Şartnamenin 1’inci maddesindeki mevcut personel sayısına dâhil edilmesinin öngörüldüğü,

katılımın isteğe bağlı ve değişken olmasının, yemek yiyecek kişi sayısını belirsiz hale

getirdiği ve maliyet hesaplamasına engel teşkil ettiği,

10) Teknik Şartname’de yer alan 3.4.1’inci maddesinde, yüklenicinin temin etmesi

gereken malzemeler arasında günlük kullanılan, miktarı değişkenlik gösteren ürünlere de yer

verilmiş olduğu bu tür ürünlerin demirbaş listesinde bulunmasının gereksiz ve eksilmeleri

durumunda ağır yaptırımlar uygulanmasının, özellikle tespitlerinin zor olması nedeniyle

hukuka aykırılık teşkil ettiği ayrıca bazı ürünlerin miktarlarının fazla belirtildiği, bu durumun

yüklenici ve kamuda mali zarara yol açabileceği,

11) Teknik Şartnamesi’nin “Demirbaş Malzeme ve Tesisat Kullanımı” başlıklı

3.4.5’inci maddesinde belirtilen doğalgaz tüketim miktarını teklif fiyata dahil etmenin

mümkün olmadığı, katılımcı firmaların aylık sarfiyatı tahmin etmesinin mümkün

olamayacağı, şartnamede tüketim miktarının belirtilmemesi nedeniyle firmaların sağlıklı

şekilde maliyet hesaplaması yapmasının engellendiği,

12) Teknik Şartname’nin 4.2’nci maddesinde, idare tarafından görevlendirilen kontrol

teşkilatı üyelerine yemeğin bedelsiz olarak verileceğinin belirtildiği, anılan durumun

mevzuata aykırı olduğu,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

13) Teknik Şartname’nin 2’nci Maddesinde, “…Mutfak, yemekhane, iaşe ambarı,

depo, kiler vb. yerlerin temizliğinin yapılması…” düzenlenmiş olan temizlik işlerinin, faaliyet

konusu işi kapsamadığı ve sorumluluğun yükleniciye ait olmaması gerektiği,

14) İdari Şartname'nin 7.6’ncı maddesinde yer alan benzer iş tanımının mevzuata

uygun olarak düzenlenmediği, mevcut benzer iş tanımı gereği özel sektörde gerçekleştirilen

malzemeli yemek hizmeti işlerinin kapsamda olmadığı, rekabeti daraltıcı şekilde belirlenmiş

olan benzer iş tanımı dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği,

15) Teknik Şartname’nin 5.11’inci maddesinde “TÜRASAŞ 30.20.05 NACE kodu ile

TEHLİKELİ SINIFTA bulunduğundan, yüklenici iş yeri hekimi ve İSG Uzmanı hizmeti

alacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, ihalenin konusunun yemek alımı olması nedeniyle az

tehlikeli sınıfta olduğu ve İSG uzmanı çalıştırma sorumluluğunun bulunmadığı, ayrıca

idarenin fabrikasının tehlikeli sınıfta olması sebebiyle de İSG biriminin mevcutta bulunduğu,

yükleniciden ayrı bir İSG uzmanı çalıştırılmasının talep edilmesinin mevzuata uygun

olmayacağı,

16) Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”

başlıklı 16’ncı maddesinin alt maddesi olan 16.1.3’üncü maddesinde özel ve ağır aykırılık

hallerinin nasıl tespit edileceğinin belirtilmediği bundan dolayı da 4734 sayılı Kamu İhale

Kanunu’nun "Temel İlkeler" başlıklı 5’inci maddesindeki saydamlığı, rekabeti, eşit

muameleyi, güvenirliği bozduğu ve verilecek cezanın çok ağır bir yaptırım olduğu,

17) Teknik Şartnamesinde yemek listesi ve yemeklerin gramajları belirtilmesine

rağmen bazı yemeklerin içeriğindeki baharat ve sebze çeşitleri belirtilmediği, et döner ve

tavuk şiş yemekleri üretilmeden önce sos ve baharatlar ile terbiye edilmesi gerektiği, anılan

sos ve baharatlara ilişkin gerekli bilgilerin verilmediği, yardımcı gider listesinin

düzenlenmediği, anılan belirsizliklerin tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasını engeller

nitelikte olduğu,

18) Teknik Şartname’nin 6.9’ncu maddesinde “Atık yağlar yüklenici tarafından

biriktirilecek, Belediye veya yetkili bertaraf kuruluşlarına İdare yetkilileri tarafından tutanak

ile teslim edilecektir. Alınan tutanak TÜRASAŞ İSG ve Çevre birimine gönderilecektir.”

şeklinde ifade edilen yöntemin idare tarafından değil de yüklenici tarafından yapılması

gerektiği aksi takdirde mevzuata aykırı olduğu, kaldı ki Çevre Şehircilik ve İklim

Değişikliği Bakanlığı’nın sitesi üzerinden tutanakla teslim edildiği,

19) Teknik Şartname’nin 2’nci maddesinde rutin olarak ayda bir olmak üzere ilgili

mevzuata göre ilaçlama yapılması gerektiğinin düzenlendiği ancak bunun hatalı olduğu ilgili

mevzuata gereği 21 günde bir ilaçlama yapılması gerektiği, durumunda ilaçlama sayısındaki

belirsizlik nedeniyle maliyetin değişkenlik göstereceği ve tekliflerin sağlıklı şekilde

oluşturulmasına engel teşkil edeceği,

20) İdari Şartname’nin 46.1’inci maddesinde fiyat farkı ile ilgili düzenlemelere yer

verildiği belirtilmiş olup fiyat farkı hesaplamasına ilişkin esasların ve formüllerin hizmet

alımı ihalelerine özgü fiyat farkı hükümleriyle uyumlu olmadığı, fiyat farkı hesaplama

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

formülü ve kullanılan katsayı değerlerinin, hizmet alımı ihalelerinde uygulanacak belirli fiyat

farkı esaslarına göre yeniden düzenlenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde

“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :

Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak

verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere

ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde

olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici

tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak

kesintiler (emekli olan ancak yüklenici bünyesinde çalışmaya devam eden personel için prime

esas kazançlar üzerinden kesilen sosyal güvenlik destek primi ve benzeri) de çıktıktan sonra,

sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.

İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak

üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının

düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.

Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.

1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;

Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir

hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde

yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci (20.)

günü düzenlenir.

İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya

vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak

suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.

Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında bulunan

vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.

Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında hazır

bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu düzenler ve

yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.

Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa kontrol

teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından imzalanıncaya

kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş raporlarını zamanında

imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir şikayet ve istekte

bulunamaz.

Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi

yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında

eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve

düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa

düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin

açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.

…

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.

Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata

göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı

kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken

vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten

başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir

kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde

de ödeme yapılır…” hükmü,

İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde “İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü Malzemeli Yemek Pişirilmesi, Dağıtımı ve

Sonrası Temizlik Hizmetleri Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

…

e) Miktarı: 168.400 Öğün …” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde “Bu teknik şartnamenin konusu, TÜRASAŞ

Sivas Bölge Müdürlüğünde çalışanlar ile bu şartnamenin 4.4. maddesinde belirtilen diğer

personellerin iaşesi için hafta içi günlük 700 (±%20) kişilik, cumartesi günleri için 400

(±%20) ve Ramazan ayı için günlük (cumartesiler dahil) 150 (±%20) kişilik, şartname ekinde

yer alan aylık yemek listeleri dikkate alınarak hazırlanacak olan, günlük bir öğünde en az

1600 kalorilik yemek hizmeti alımıdır.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 3.2.4’üncü maddesinde “İşbaşı yapan işçi sayısı ve yemek yiyecek

memur sayısı, en geç sabah saat 09:00'a kadar Kontrol Teşkilatı tarafından yükleniciye

bildirilecektir. Yükleniciye ödenecek yemek bedeli, işçi personel için yemek yenen günlerde

saat 09.00’da yükleniciye bildirilen yemek yiyecek personel sayısı üzerinden; memurlar için

de, fiili olarak yemek yiyen memur sayısı üzerinden yapılacaktır. Cumartesi ve tatil günlerinde

fazla mesai yapacak işçiler için yemek mevcudu bir gün önceden yükleniciye

bildirilecektir…” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde: “…Yüklenici, Bölge Müdürlüğümüz

sahasında çalışan diğer firmalar tarafından talep olması halinde, İdarenin onayıyla bu

personellere ve/veya İdareye gelen misafirlere, sözleşme bedelinin %15 fazlasını geçmeyecek

şekilde bedeli yararlananlar tarafından İdareye Ödenmek suretiyle yemek verebilecektir. Bu

şekilde yemek yiyeceklerin sayısı, şartnamenin 1. maddesindeki mevcutların içinde

değerlendirilecektir.

Bu şekilde yemek yiyenlerden elde edilen bedelden, ay sonunda mutfak giderleri, elektrik, su,

demirbaş malzeme kullanımı karşılığı olarak %15 oranında kesinti yapıldıktan sonra kalan

tutar yüklenicinin hakedişine eklenecektir…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 4.4’üncü maddesinde “Yüklenici sözleşmenin yürütülmesi

aşamasında mutfakta, yemekhanede cana ve mala gelebilecek zararlara ve besin

zehirlenmesi, yangın, deprem, sel ve su baskınları, fırtına, hırsızlık denıirbaş/makİne

hasarları gibi rizikolara karşı önlemleri almak zorundadır. Yüklenici kazana dahil edilmek

suretiyle yemek hizmeti verilen, TÜRASAŞ ve TCDD’ye bağlı kuruluş personeli ile aynı

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

zamanda İdarede görevli 3. Şahıslara (Bölge Müdürlüğümüz sahasında çalışan diğer firma

personellerine) ve/veya İdareye gelen misafir ve ayın zamanda idare bünyesinde çalışan

memur, sözleşmeli memur, işçi ve eğilim gören stajyer öğrencilere karşı hizmetten

yararlandırılması esnasında doğabilecek her türlü besin ve gıda zehirlenmeleri ile maddi,

manevi zararları tazmin etmek ile yükümlü olup ödemeyi kabul ve taahhüt eder. Bu

durumlardan dolayı İdare herhangi bir tazminat ödemek zorunda kalırsa bu bedel yükleniciye

rücu ettirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer alan ihale dokümanı düzenlemeleri doğrultusunda, ihale konusu işin

TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü’nde çalışan personele, gelecek olan misafirlere, stajyer

öğrencilere, Bölge Müdürlüğü’nün sahasında çalışan diğer firma personellerine yemek

hizmetini kapsadığı, günlük yemek yiyecek kişi sayısının Teknik Şartname’nin 1’inci

maddesinde belirtildiği üzere günlük hafta içi günlük 700 (±%20) kişilik, cumartesi günleri

için 400 (±%20) ve Ramazan ayı için günlük (Cumartesiler dahil) 150 (±%20) kişilik, olacak

şekilde hazırlanacağı, yemek yiyecek kişi sayısı ve öğün sayısının her gün en geç saat 09:00

saatinde yükleniciye bildirileceği, idare bünyesinde çalışmayan kişilerin sözleşme birim

fiyatlarını %15 üzerinde geçmeyecek şekilde yemek bedelini idareye ödemelerinin gerektiği,

idarenin de anılan bedel üzerinden genel mutfak kullanım giderleri, elektrik, su ve demirbaş

kullanım giderleri adı altında %15’lik bir kesinti yapacağı, geriye kalan bedelin de

yükleniciye hakkediş olarak ödeneceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.

Öncelikle, idarenin malzemeli yemek hizmetini 4734 sayılı Kamu İhale kapsamındaki

ihale usullerinden biri ile temin edebileceği, sözleşmenin tarafı olan yüklenicinin ödemeler ve

işin kabulü kısmında tek muhatabının sözleşmeyi imzalayacak olan idare olduğu, hakedişlerin

idare tarafından yükleniciye ödenmesinin gerektiği ve başka bir kişi veya kuruluş tarafından

kabulü yapılan işlere ilişkin bedelin yükleniciye ödenmesinin mümkün olmadığı, yüklenicinin

temel sorumluluğunun ihale dokümanında belirtilen yerde iş süresince idarece belirlenmiş

sayı ve nitelikte yemeği hazırlanması, servisi ve sonrasındaki işleri yapmak olduğu

anlaşılmıştır.

Mevcut durumda, idarenin anılan hizmeti temin etmesinde mevzuata aykırı bir

durumun bulunmadığı, günlük tüketilecek öğün miktarının Teknik Şartname’nin 1, 3 ve

4’üncü maddeleri uyarınca yükleniciye bildirileceği, yüklenicinin anılan sayıda öğünü

kriterlere uygun bir biçimde hazırlaması gerektiği, idare bünyesinde çalışan veya çalışmayan

kişilerinde ayrıma gidilmeden Teknik Şartname’nin 1’inci maddesinde belirlenmiş olan kişi

ve öğün sayı sınırlamalarına dahil edildiği hususları da göz önüne alındığında günlük yemek

hizmetini kullanacak olan kişi sayısının belirsiz olduğuna ilişkin iddianın yerinde olmadığı

sonucuna ulaşılmıştır.

Ayrıca, hakediş ödemelerinin yalnızca idare tarafından yükleniciye yapılacağının

belirtildiği bu nedenle idare dışında üçüncü kişilerin yükleniciye ödeme yapması gibi bir

durumdan söz edilemeyeceği, dokümana göre hazırlanmış ve sunulmuş öğün bedelinin

alınamaması durumunda da yüklenicinin muhatabının yalnızca idare olduğu, yemek hizmeti

alan kişiler ile yüklenici arasında ödemelere ilişkin bağın kurulmadığı hususları da göz önüne

alındığında başvuru sahibinin hakediş ve ödemelerin de mevzuata aykırı şekilde yapılacağı

yönündeki iddialarının da yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

2) Başvuru sahibinin 2 ve 14’üncü iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci

maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı

iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken

tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde

beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi

yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan

tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik

başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,

13.12.2024 tarihinde yayınlanan İhale İlanı’nın 4’üncü maddesinde “… 4.1.1.3’üncü

maddesinde “İhale konusu işin yerine getirilmesi için alınması zorunlu olan ve ilgili

mevzuatında o iş için özel olarak düzenlenen sicil, izin, ruhsat vb. belgeler, Gıda Üretim İzin

Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesi” düzenlemesi,

...

4.3.1. İş deneyimini gösteren belgelere ilişkin bilgiler:

Son beş yıl içinde bedel içeren bir sözleşme kapsamında kabul işlemleri tamamlanan

ve teklif edilen bedelin % 25 oranından az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere

ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler veya teknolojik ürün deneyim belgesi.

4.4. Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler

4.4.1 Yemek pişirme, dağıtımı ve sonrası temizlik hizmeti işleri benzer iş olarak kabul

edilecektir.” düzenlemesi

İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”

başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan

belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında

beyan etmeleri gerekmektedir.

…

ı) İhale konusu işin ya da malın satış faaliyetinin yerine getirilebilmesi için ilgili

mevzuat gereğince alınması zorunlu olan sicil, izin, ruhsat, faaliyet belgesi vb. belgeler:

Belge Adı

Açıklama

Ortak Girişimlerde

İstekliler Gıda Üretim İzin

Gıda Üretim İzin Belgesi veyaBelgesi veya İşletme KayıtTüm

ortakların

sunması

İşletme Kayıt Belgesi

Belgesini

tekliflerindegerekmektedir.

sunacaklardır.

i) Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında

gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin 13/1/2011 tarih ve 6102 sayılı Türk Ticaret

Kanununun 195 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince pay çoğunluğuna dayanarak kurulan

şirketler topluluğu ilişkisi içinde kullanılması halinde bu hukuki ilişkiyi ve bu ilişkinin süresini

tevsik eden belge

…

7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir: Yemek pişirme,

dağıtımı ve sonrası temizlik hizmeti işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.” düzenlemesi yer

almaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Yukarıda yer alan Kanun hükmü gereği, açık ihale usulü ile yapılan ihalelerde

mevzuata aykırılı olduğu iddia edilen idari işlemin farkına varıldığı ve varılmış olması

gereken tarihi izleyen 10 gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği,

ilanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresinin ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya

ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresinin ise

dokümanın temin edildiği tarihte başlayacağı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibi iddiasında şikâyete konu ihalede yeterlik belgesi olarak belirlenmiş

olan Gıda Üretim İzin Belgesi veya İşletme Kayıt Belgesinin ilgili alt gruplarının yeterlik

kriteri olarak belirlenmemesi durumunun ve benzer iş tanımının mevzuata aykırı şekilde

düzenlendiği ifade edilmiş olsa da, anılan düzenlemenin 13.12.2024 tarihinde yayınlanan

İhale İlanı’nda yer alması dolayısıyla ilan yayın tarihini izleyen 10 gün içerisinde idareye

şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, anılan süre aşılarak 15.01.2025 tarihinde

şikayet başvurusunda bulunduğu tespit edilmiş olup anılan iddianın mevzuata yer alan süreler

içerisinde şikayete konu edilmediği ve iddiaya ilişkin başvurunun bu gerekçe ile reddedilmesi

gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü

maddesinde “…3.1.2.Yemek yapımı ve diğer işler için yüklenicinin alacağı tüm gıda

maddeleri ile diğer sarf malzemeler; birinci kalitede, TSE, Türk Gıda Kodeksi ve Umumi

Hıfzıssıhha Kanununa ve Teknik Şartname ve eklerinde yer alan kalite ve miktar özelliklerine

uygun olacaktır.

3.2. Yemeklerin Hazırlanması

…

3.2.3 Yemek Menü Listelerinde yer alan tatlılar (Sütlaç, Ayva Tatlısı) yemekhane

mutfağında hazırlanacak; diğer tatlılar (Baklava, Burma Kadayıf, Tulumba, Kalburabastı,

Şekerpare) kaliteli ve şartname esaslarına uygun şekilde piyasadan temin edilecektir…”

düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin ekinde yer alan “Yemekte Kullanılacak Malzeme Özellikleri ve

Dikkat Edilecek Hususlar” başlıklı maddesinde “…g- TATLI, HOŞAF VE KOMPOSTOLAR:

Hamur işleri, süt mamulleri, meyve kompostoları, dondurma gibi yiyecekler olup uygun tat,

kıvam ve tazelikte olacaktır. Tatlı, hoşaf ve kompostolarda sadece pancar şekeri kullanılacak

olup şerbetli tatlıların şerbetlerinde glikoz şurubu kullanılmayacaktır.” düzenlemesi yer

almaktadır.

Yukarıda anılan düzenleme incelendiğinde “EK-1- Yemekte Kullanılacak Malzeme

Özellikleri ve Dikkat Edilecek Hususlar” listesinde et, kuru gıda, sebze, meyve,

tatlı/hoşaf/komposto, süt/süt ürünleri, meşrubat, salata, turşu, yağ, salça ve ekmek ürünlerine,

genel hatlarıyla yer verildiği tespit edilmiş olup anılan listede yer verilmeyen ürünler için

TSE, Türk Gıda Kodeksi ve Umumi Hıfzıssıhha Kanununa yer alan genel niteliklere uygun

gıdaların ve çiğ girdilerin kullanılması gerektiği anlaşılmıştır.

Teknik Şartname kapsamında yer verilen tatlıların sadece Sütlaç ve Ayva Tatlısı’nın

yemekhane mutfağında hazırlanacağı açıkça sayma yolu ile düzenlendiği, ilgili düzenlemeden

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

bahse konu olan tatlılar dışındaki tatlıların yemekhanede üretilmesinin zorunlu olmadığı ve

Teknik Şartname’de yer alan kriterleri karşılayacak şekilde piyasadan temin edilebileceği

sonucuna ulaşılmıştır.

Başvuru sahibi iddiasında, Teknik Şartname’nin 3.2.3’üncü maddesinde belirtilmeyen

tatlı çeşitlerinin nerede imal edileceğine ilişkin açık ve net düzenleme olmamasının belirsizlik

yarattığı, ayrıca her bir tatlının içeriğinin verilmemesi durumu tekliflerin sağlıklı şekilde

oluşturulmasını engeller nitelikte olduğu ve sözleşme sürecinde yemeklerin kontrolü

aşamasında sorunlar yaratabileceği ifade edilmiş olsa da, basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin

Teknik Şartname’nin 3.2.3’üncü maddesini yalnızca sütlaç ve ayva tatlısının yemekhane

mutfağında üretilmesi gerektiği şeklinde yorumlanabileceği, idarenin cevabında da bu

hususun ifade edildiği, toplam gramajları belli olan tatlı çeşitlerinin TSE, Türk Gıda Kodeksi

ve Umumi Hıfzıssıhha Kanununa yer alan genel niteliklere uygun olacak şekilde yüklenici

tarafından belirlenebileceği, anılan durumun idarenin teklifini hazırlayacak olan isteklilere ve

işi yürütecek olan yükleniciye sunduğu bir inisiyatif alanı olarak değerlendirilebileceği, söz

konusu durumun da rekabeti ve tekliflerin oluşturulmasını engellemediği hususları göz

önünde bulundurulduğunda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

ulaşılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4 ve 7’nci iddialarına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve sigortalanması”

başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve iş yerlerinin korunması ve

sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesi ile

tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” 76.1.1 Hizmet İşleri Genel

Şartnamesinin 19 uncu maddesinde “İş yerinde, işin başlamasından kabul belgesinin

verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu

hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta

gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitlerinin günün

koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtileceği” hükme

bağlanmıştır. … ifadesine yer verilmiştir. … 76.4.…İhale dokümanında iş ve/veya iş yerlerinin

sigortalanmasının ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının

kapsam ve limitinin belirlenmesi gerekmektedir. Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta

teminatının kapsamı ve limitinin belirlenmediği hallerde iş ve/iş yerlerinin sigortalanmasının

asgari limitler dâhilinde istendiği kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin

belirlenmediği hallerde ise, iş ve/veya iş yerlerinin sigortalanmasının istenmediği kabul

edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir…” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve iş yerlerinin korunması ve sigortalanması”

başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine

kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin

korunmasından yüklenici sorumludur. Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana

gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından,

kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak

zorundadır. Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü

güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik

önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan

korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek

kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı

güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir. Hizmet türüne göre

sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitleri günün

koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtilir. Düzenlenen sigorta

poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi gerçekleştiren sıfatıyla ve varsa alt

yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden sigorta ettirilmelidir. Sözleşmesinde

istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama tarihinin yıl dönümündeki

güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur. Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu

sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye

vermek zorundadır. Sigortalar tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.

Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle

sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz. Sigorta

yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip etmeyeceği veya ne

ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz önünde tutularak

sözleşme veya eklerinde belirtilir. Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu

sigortalar, iş yeni yükleniciye ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin

sigorta giderleri ilk yükleniciye ait olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak

üzere üç (3) ayı geçemez. ” hükmü yer almaktadır.

Tip Sözleşme’nin 21.2’nci maddesinde “Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve

limitleri: 21.2.1……” düzenlemesi yer almaktadır.

Aynı Tip Sözleşme maddesine ait 34 ve 35’inci dipnotlarda ise “34. İşin ve/veya iş

yerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun da yükleniciye

ait olduğu hususu burada belirtilecektir. 35. 21.1. maddesinde işin ve/veya iş yerlerinin

yüklenici tarafından sigortalattırılacağı belirtilmişse, işin nitelik ve özelliğine göre, sigorta

türleri ile teminat kapsam ve limitleri tereddüde yer bırakmayacak şekilde burada

belirtilecektir. İdare tarafından 21.1. maddesinde işin ve/veya iş yerlerinin yüklenici

tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmaması halinde ise 21.2.1.

maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır.” yazılacaktır.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde

“25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İhaleye ilişkin damga vergileri ile taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin ilgili mevzuat

gereğince ödenecek vergi, resim, harç ve benzeri tüm giderler ile ulaşım, taşıma, boşaltma,

istifleme, her türlü sigorta giderleri ve benzeri tüm giderler teklif fiyatına dâhil edilecektir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi

(KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Kısa vadeli sigorta prim oranları: %2,25.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “İş ve işyerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci

maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunması ile işin ve/veya işyerlerinin

sigortalattırılmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen

esaslar dâhilinde yükleniciye aittir. 21.2. Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

21.2.1. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.

Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil)

TÜRASAŞ Genel Müdürlüğü Mali İşler Dairesi Başkanlığı ve Genel Şartnamenin hatalı,

kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve

şartlar çerçevesinde ödenecektir. Her aya ait ayrı ayrı hakedişler düzenlenecektir. 1487-P

No.lu Teknik Şartnamede detaylandırılmıştır. 12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili

tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 30 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten

başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır. 12.2. Yüklenici iş programına göre daha

fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini imkan bulduğu takdirde öder. 12.3. Yüklenici

yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni olmaksızın başkalarına devir

veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve idare tarafından istenilen

kayıt ve şartları taşıması zorunludur… “ düzenlemesi,

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde “ Bu

teknik şartnamenin konusu, TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğünde çalışanlar ile bu

şartnamenin 4.4. maddesinde belirtilen diğer personellerin iaşesi için hafta içi günlük 700

(±%20) kişilik, cumartesi günleri için 400 (±%20) ve Ramazan ayı için günlük (cumartesiler

dahil) 150 (±%20) kişilik, şartname ekinde yer alan aylık yemek listeleri dikkate alınarak

hazırlanacak olan, günlük bir öğünde en az 1600 kalorilik yemek hizmeti alımıdır.”

düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.2.4. İşbaşı

yapan işçi sayısı ve yemek yiyecek memur sayısı, en geç sabah saat 09:00'a kadar Kontrol

Teşkilatı tarafından yükleniciye bildirilecektir. Yükleniciye ödenecek yemek bedeli, işçi

personel için yemek yenen günlerde saat 09.00’da yükleniciye bildirilen yemek yiyecek

personel sayısı üzerinden; memurlar için de, fiili olarak yemek yiyen memur sayısı üzerinden

yapılacaktır. Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapacak işçiler için yemek mevcudu bir

gün önceden yükleniciye bildirilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin 4’üncü maddesinde “…4.3. Yüklenici, Bölge Müdürlüğümüz

sahasında çalışan diğer firmalar tarafından talep olması halinde, İdarenin onayıyla bu

personellere ve/veya İdareye gelen misafirlere, sözleşme bedelinin %I5 fazlasını geçmeyecek

şekilde bedeli yararlananlar tarafından İdareye ödenmek sureliyle yemek verebilecektir. Bu

şekilde yemek yiyeceklerin sayısı, şartnamenin 1. maddesindeki mevcutların içinde

değerlendirilecektir. Bu şekilde yemek yiyenlerden elde edilen bedelden, ay sonunda mutfak

giderleri, elektrik, su, demirbaş malzeme kullanımı karşılığı olarak %15 oranında kesinti

yapıldıktan sonra kalan tutar yüklenicinin hakedişine eklenecektir.

4.4. Yüklenici sözleşmenin yürütülmesi aşamasında mutfakta, yemekhanede cana ve

mala gelebilecek zararlara ve besin zehirlenmesi, yangın, deprem, sel ve su baskınları, fırtına,

hırsızlık demirbaş/makine hasarları gibi rizikolara karşı önlemleri almak zorundadır.

Yüklenici kazana dahil edilmek suretiyle yemek hizmeti verilen, TÜRASAŞ ve TCDD’ye bağlı

kuruluş personeli ile aynı zamanda İdarede görevli 3. Şahıslara (Bölge Müdürlüğümüz

sahasında çalışan diğer firma personellerine) ve/veya İdareye gelen misafir ve ayın zamanda

idare bünyesinde çalışan memur, sözleşmeli memur, işçi ve eğilim gören stajyer öğrencilere

karşı hizmetten yararlandırılması esnasında doğabilecek her türlü besin ve gıda

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

zehirlenmeleri ile maddi, manevi zararları tazmin etmek ile yükümlü olup ödemeyi kabul ve

taahhüt eder. Bu durumlardan dolayı İdare herhangi bir tazminat ödemek zorunda kalırsa bu

bedel yükleniciye rücu ettirilecektir.

4.5. Yüklenici, sözleşme aşamasında 4.4. maddesinde belirtilen rizikolara karşı sigorta

yaptırarak İdareye teslim edecektir. Herhangi bir nedenle Sigorta Şirketi'nce ödenmeyen

hasar veya tazminat tutarı, yüklenici tarafından karşılanacaktır. Hasar, sigortanın tespit ettiği

değerden fazla olursa fark yüklenici tarafından ödenecektir. Bu poliçenin limiti en az:

Şahıs başına bedeli: 500.000,00-TL

Kaza başına bedeli: 1.000.000,00-TL

Ayrıca her gıda zehirlenmesi olayında kişi başı 500.000,00-TL limitli ve olay başına

1.000.000,00- TL olacak teminat, sigorta poliçesinde mutlaka belirtilecektir. Birden fazla gıda

zehirlenmesi gerçekleşmesi halinde de teminatın geçerli olması sağlanacaktır.” düzenlemesi

yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; yüklenici tarafından iş

ve/veya iş yerinin sigortalanmasının istenilmesi durumunda, bu hususun Sözleşme

Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde belirtilmesi ve uygulanacak sigorta türü ile limitlerinin de

aynı Tasarı’nın 21.2’nci maddesinde ifade edilmesi gerektiği; sigorta türlerinin belirtilmediği

hallerde, iş ve/veya iş yerinin sigortalanmasının istenmediği, sigorta türleri belirtilmesine

rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin belirlenmediği hallerde ise iş ve/iş yerlerinin

sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği kabullerinin yapılacağı anlaşılmaktadır.

İhale dokümanı bir bütün halinde değerlendirildiğinde, üretilecek olan yemeklerden

kaynaklı oluşabilecek hasar ve zararlara ilişkin istenilen limit ve teminat bedellerine Teknik

Şartname’nin 4.5’inci maddesinde yer verildiği, anılan hususlarda herhangi bir belirsizlik

bulunmadığı, ayrıca idare tarafından tüketilecek öğün ve personel sayısının günlük olarak

yükleniciye bildirileceğinin belirtildiği, yüklenicinin sorumluluğunun ihale dokümanı

düzenlemeleri çerçevesinde idarece belirlenen sayıda ve nitelikte yemeği günlük olarak

hazırlanması şeklinde tanımlandığı, ayrıca söz konusu yemek hazırlama hizmetinden kaynaklı

hasar, zarar veya zehirlenmelerden belirlenmiş olan limitler dahilinde de sorumlu olacağı

anlaşılmış olup anılan düzenlemelerde belirsizlik veya mevzuata aykırı bir durum olmadığı

kanaatine varıldığından başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna

ulaşılmıştır.

5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin 3.4.4’üncü maddesinde “Elektrik ve şebeke

suyu İdare tarafından bedelsiz olarak yüklenicinin kullanımına sunulacaktır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde “Yüklenici, Bölge Müdürlüğümüz

sahasında çalışan diğer firmalar tarafından talep olması halinde, İdarenin onayıyla bu

personellere ve/veya İdareye gelen misafirlere, sözleşme bedelinin %15 fazlasını geçmeyecek

şekilde bedeli yararlananlar tarafından İdareye ödenmek suretiyle yemek verebilecektir. Bu

şekilde yemek yiyeceklerin sayısı, şartnamenin 1. maddesindeki mevcutların içinde

değerlendirilecektir. Bu şekilde yemek yiyenlerden elde edilen bedelden, ay sonunda mutfak

giderleri, elektrik, su, demirbaş malzeme kullanımı karşılığı olarak %15 oranında kesinti

yapıldıktan sonra kalan tutar yüklenicinin hakedişine eklenecektir…” düzenlemesi yer

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

almaktadır.

Teknik Şartname’nin yukarıda anılan maddeleri birlikte incelendiğinde, 3.3.4’üncü

maddesinde yüklenici tarafından kullanılacak olan elektrik ve şebeke suyuna ilişkin herhangi

bir bedel talep edilmeyeceğinin ifade edildiği, anılan Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde de

idarenin onayı ile idare personeli dışında kalan misafir veya diğer firma çalışanlarına da

sözleşme birim fiyatlarının %15 fazlasını geçmeyecek şekilde bedeli yararlananlar tarafından

idareye ödenmek suretiyle yemek hizmetinden faydalanabileceği, anılan durumda %15

oranında elektrik, su ve demirbaş malzeme kullanımı gibi giderler adı altında kesinti

yapılacağı, kalan tutarında yüklenicinin hakedişine ekleneceğinin belirtildiği, başka bir ifade

ile fazladan alınan %15 kısmın söz konusu giderler için idarece alındığı, yüklenicinin her

koşulda elektrik ve su gibi giderlere ilişkin bir ödeme yapmasının gerekmediği sonucuna

ulaşılmış olup anılan düzenlemelerde elektrik ve su giderlerinin kim tarafından ödeneceğine

ilişkin bir belirsizliğin olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiası

yerinde bulunmamıştır.

6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında

yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve

hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının

zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak

mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme

bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla

yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale

dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.

Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme

bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış

yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının

ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,

yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve

yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı

işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.”

hükmü,

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin “Konu” başlıklı 1’inci maddesinde “ Bu

teknik şartnamenin konusu, TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğünde çalışanlar ile bu

şartnamenin 4.4. maddesinde belirtilen diğer personellerin iaşesi için hafta içi günlük 700

(±%20) kişilik, cumartesi günleri için 400 (±%20) ve Ramazan ayı için günlük (cumartesiler

dahil) 150 (±%20) kişilik, şartname ekinde yer alan aylık yemek listeleri dikkate alınarak

hazırlanacak olan, günlük bir öğünde en az 1600 kalorilik yemek hizmeti alımıdır.”

düzenlemesi,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Aynı Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “… 3.2.4. İşbaşı

yapan işçi sayısı ve yemek yiyecek memur sayısı, en geç sabah saat 09:00'a kadar Kontrol

Teşkilatı tarafından yükleniciye bildirilecektir. Yükleniciye ödenecek yemek bedeli, işçi

personel için yemek yenen günlerde saat 09.00’da yükleniciye bildirilen yemek yiyecek

personel sayısı üzerinden; memurlar için de, fiili olarak yemek yiyen memur sayısı üzerinden

yapılacaktır. Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapacak işçiler için yemek mevcudu bir

gün önceden yükleniciye bildirilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda yer alan doküman düzenlemelerinden, idarenin sözleşme süreci boyunca

hafta içi günlük 700 (±%20) kişilik, Cumartesi günleri 400 (±%20) ve Ramazan ayı için

günlük (Cumartesiler dahil) 150 (±%20) kişilik yemeği hazırlamasının öngörüldüğü, günlük

öğünlerin asgari 1600 kalorilik olması gerektiği, yemek hizmetini kullanacak olan işçi

sayısının ve memur sayısının en geç sabah saat 09:00’a kadar kontrol teşkilatı tarafından

yükleniciye bildirileceği, işçiler için günlük bildirilen sayı kadar ve memurlar için ise

tüketilen öğün miktarı kadar ödeme yapılacağı anlaşılmıştır.

Şikayete konu ihale sonucunda birim fiyatlar üzerinden sözleşme imzalanacağı, anılan

durumdan sözleşme süresince iş artış ve eksilişlerin muhtemel olacağı ve kamu kaynakların

verimli kullanılması adına fazla veya eksik ödemelerden azami oranda kaçınılabileceği, idare

tarafından öğün sayılarının hafta içi 700 ve Cumartesi günleri için 400 kişilik olarak

planlandığı, 4735 sayılı Kanun’un anılan 24’üncü maddesi gereğince %20 oranına kadar iş

artışı ve eksilişinin idarenin takdirine bırakılmasından dolayı idarece belirlenmiş olan öğün

miktarlarına söz konusu oranlarında eklendiği, şikayete konu düzenlemede yemek hizmeti

gibi öğün sayılarının sözleşmenin her günü için önceden net bir şekilde belirlenmesi mümkün

olmayan bir iş için Kanun’un öngördüğü %20 sınırının kullanılmasının mevzuatın idareye

tanıdığı takdir hakkı içerisinde değerlendirilebileceği kanaatine varılmış olup başvuru

sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

7) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İhale ve ön yeterlik dokümanının

içeriği” başlıklı 12’nci maddesinde “(1) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren

idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgiler

bulunur.

(2) Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılacak ihalelerin ön yeterlik

dokümanında; adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge ve

bilgilere yer verilir. Ayrıca, yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın ihaleye

davet edilmesinin öngörüldüğü hallerde, sıralama kriterleri ve puanlama yöntemi ile beşten

az olmamak üzere listeye alınacak aday sayısı da ön yeterlik dokümanında belirtilir.

(3) İhale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemeler birbirine aykırı

olamaz.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “İhale ve ön yeterlik dokümanında değişiklik veya açıklama

yapılması” başlıklı 26’ncı maddesinde “(1) İlan yapıldıktan sonra ihale ve ön yeterlik

dokümanında değişiklik yapılmaması esastır. Değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilanlar geçersiz sayılır

ve ihale yeniden aynı şekilde ilan olunur. Ancak, teklif ve başvuruların hazırlanmasını

etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi ya da

idareye yazılı olarak bildirilmesi halinde, zeyilname düzenlenmek suretiyle dokümanda

değişiklik yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin zeyilname, ihale dokümanının bir

parçası olarak EKAP’a yüklenir ve ihale veya son başvuru tarihinden en az on gün öncesinde

bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde, EKAP üzerinden e-imza kullanarak doküman

indirenlerin tamamına bildirim ve tebligat esasları çerçevesinde gönderilir. Ancak, belirlenen

maddi veya teknik hataların veya eksikliklerin ilanda da bulunması halinde ise ihale sürecine

devam edilebilmesi, Kanunun 26 ncı maddesine göre düzeltme ilanı yapılması ile mümkündür.

(2) Yapılan değişiklik nedeniyle tekliflerin veya başvuruların hazırlanabilmesi için ek

süreye ihtiyaç duyulması halinde, ihale veya son başvuru tarihi bir defaya mahsus olmak

üzere en fazla yirmi gün zeyilname ile ertelenebilir. Zeyilname düzenlenmesi halinde;

tekliflerini vermiş veya başvurularını yapmış olan istekli veya adaylara teklif veya

başvurularını geri çekerek, yeniden teklif verme veya başvuru yapma imkanı tanınır.” hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer Hususlar” başlıklı 36’ncı maddesine idare tarafından

10.01.2025 tarihinde düzenlenen zeyilname ile eklenen 36.1.19’uncu maddesinde “Teknik

Şartname 3.2.4 maddesinde belirtilen “… Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapılacak

işler için yemek mevcudu bir gün önceden yükleniciye bildirilecektir.” hükmü dikkate

alınmayacaktır…” düzenlemesi,

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü

maddesinde “3.2. Yemeklerin Hazırlanması

…

3.2.4 İşbaşı yapan işçi sayısı ve yemek yiyecek memur sayısı, en geç sabah saat

09:00'a kadar Kontrol Teşkilatı tarafından yükleniciye bildirilecektir. Yükleniciye ödenecek

yemek bedeli, işçi personel için yemek yenen günlerde saat 09.00’da yükleniciye bildirilen

yemek yiyecek personel sayısı üzerinden; memurlar için de, fiili olarak yemek yiyen memur

sayısı üzerinden yapılacaktır. Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapacak işçiler için

yemek mevcudu bir gün önceden yükleniciye bildirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yönetmelik’in anılan maddeleri gereğince, idarelerin ihale dokümanını hazırlarken

doküman içerisinde yer alan düzenlemeler içeriğinde birbiri ile aykırı olacak ifadelerden

kaçınmaları gerektiği, birbiri ile çelişkili ve/veya hatalı düzenlemelerin ihale dokümanı

içerisinde tespit edilmesi halinde idare tarafından düzenlenecek zeyilname ile bu hataların

giderilebileceği, yayınlanacak olan zeyilnamelerin de ihale dokümanın bir parçası olarak

kabul edilmesi gerektiği, isteklilerin ihale dokümanını bir bütün olarak ele almaları, teklif

verirken dokümanda yer alan tüm düzenlemelerin okunup kabul edildiği beyanıyla tekliflerini

sunmaları gerektiği anlaşılmaktadır.

Sözleşme Tasarısı’nın 36.1.19’uncu maddesinde yer alan “Teknik Şartname 3.2.4

maddesinde belirtilen “… Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapılacak işler için

yemek mevcudu bir gün önceden yükleniciye bildirilecektir.” hükmü dikkate

alınmayacaktır…” düzenlemesi ile Teknik Şartname’nin 3.2.4’üncü maddesinde yer alan

“Cumartesi ve tatil günlerinde fazla mesai yapacak işçiler için yemek mevcudu bir gün

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

önceden yükleniciye bildirilecektir.” düzenlemesi birlikte değerlendirildiğinde, iki madde

arasında çelişki olduğundan bahsedilse de, basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin ihaleyi bir

bütün olarak ele almaları gerektiği ve iki düzenlemenin birlikte değerlendirilmesi durumunda

Teknik Şartname’nin 3.2.4’üncü maddesinde yer alan “Cumartesi ve tatil günlerinde fazla

mesai yapacak işçiler için yemek mevcudu bir gün önceden yükleniciye bildirilecektir”

düzenlemeyi dikkate almadan tekliflerini oluşturabilecekleri, anılan öğünlerin de diğer genel

öğünler aynı gün en geç saat 09:00’a kadar yükleniciye bildirileceğinin anlaşılabileceği,

anılan durumun gerek tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasını gerekse değerlendirilmesini

engellemediği sonucuna ulaşılmıştır.

8) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “…3.2.6 Kontrol

Teşkilatınca yapılacak denetimlerde, o günkü yemeğin yükleniciden kaynaklanan nedenlerle

saatinde yetişmeyeceği veya Teknik Şartname ve eklerine uygun olmadığının tutanakla tespit

edilmesi halinde, yemek saatine yetişecek şekilde Yüklenici tarafından dışarıdan emsal

nitelikte hazır yemek temin edilecektir. Bu yolla temin edilecek hazır yemeğin seçimi, Kontrol

Teşkilatının onayı dahilinde yapılacaktır.

3.3.7 Yüklenici firma, işe başlamadan aşağıdaki listede yer alan malzemeler ile

yemekhanede bulunan 7 (yedi) adet yemek bankosunun başına, porselen tabakların konulması

için her bir bankoya 1 adet olmak üzere (80x100 cm) krom-çelik servis masaları ve bulaşık

yemek tabakların toplanacağı uygun nitelikte 20 adet, en az 30 bölmeli taşıma arabasını

(paslanmaz çelik) İdarenin iaşe merkezine getirecektir. Yüklenici sözleşmenin bitiminde

kendine ait malzemeleri geri alacaktır.

…

3.4.Demirbaş Malzeme ve Tesisat Kullanımı:

3.4.1. Yüklenici, İdareye ait kiler, soğuk hava deposu, derin dondurucu, masa,

sandalye, ocak, fırın vb. demirbaşları sözleşme süresince kullanabilecektir. Bu malzeme ve

gereçler sözleşme başlangıcında sayılarak bir tutanakla teslim edilecek ve sözleşme bitiminde

bu miktar üzerinden sağlam olarak testim alınacaktır. Yükleniciye teslim edilen demirbaş

malzemelerin haricinde, 3.3.7. maddesinde belirtilen malzemeler yüklenici tarafından temin

edilip Sivas Bölge Müdürlüğü yemekhanesine getirilmek ve hazır bulundurulmak zorundadır.

Eksik malzemeden kaynaklı yemeğin yetişmemesi veya yemek hizmetinin aksaması durumunda

3.2.6. maddesindeki hükümler uygulanır…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 3.3.7’nci maddesinin devamında bir tablo halinde idarece

yüklenicinin temin etmesi gereken araç ve gereçlere ayrıntılı şekilde yer verildiği, anılan araç

gereçler içerisinde çeşitli bıçaklar, teraziler, kesme tahtaları gibi birden fazla kullanabilecek

araçlar ile tek kullanımlık tepsi kağıdı, saklama kabı, kürdan vb. malzemelere de yer

verildiği, anılan sayı ve nitelikteki malzemelerin hazır halde bulundurulmaması ve bu

eksikliğin yemeğin süresinde temin edilmemesi sebebiyet vermesi durumunda da Teknik

Şartname’nin 3.2.6’ncı maddesi gereğince yemeğin dışardan temin edileceği ve sorumluluğun

yüklenici de olacağı anlaşılmıştır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Öncelikle, Teknik Şartname’nin 3.3.7’nci maddesinde yer alan tablo içerisinde

belirtilmiş olan araç ve gereçlerin nitelikleri ile miktarları bakımından bir belirsizliğin

bulunmadığı, isteklilerin anılan giderleri eşit koşullarda tekliflerine ekleyebilecekleri, ihale

konusu hizmeti alacak olan idarenin hizmet konu işin kalitesini ve kurallarını belirlemede

takdir yetkisine sahip olduğu, anılan yetkinin sınırsız olmadığı ve Kanun’un 5’inci

maddesinde yer alan temel ilkeler ile sınırlı olduğu, mevcut durumda idarenin gerek tek

kullanımlık gerekse sürekli kullanılacak olan malzemelere ilişkin sayı ve nitelik

belirlememesi durumun bu takdir yetkisinde değerlendirilebileceği, tek kullanımlık ürünlerin

yüksek miktarlarda belirlenmesi durumunu hizmetin aksamasını önlemek amacıyla

yapılabileceği ve ihale konusu işin yaklaşık maliyeti ve kapasitesi düşünüldüğünde anılan

giderlerin katılımı daraltıcı nitelikte bir etken olmayacağı hususları göz önüne alındığında

başvuru sahibinin anılan düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu yönündeki iddiasını yerinde

olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

9) Başvuru sahibinin 11’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı

düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’inci maddesinde “… 79.2.6 Bu maddede yer

alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk,

salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi);

sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı)

kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama

yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında

ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif

açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi

zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda,

yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su,

sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye,

sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat,

tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar

için açıklama sunulması gerekmez.” açıklaması,

Teknik Şartname’nin “Genel Hükümler” başlıklı 3’üncü maddesinde “… Demirbaş

:

Malzeme ve Tesisat Kullanımı

…

3.4.5 Doğalgaz bedeli yüklenici tarafından karşılanacaktır. Yüklenici firma, İşin süresi

boyunca kullanacağı doğalgazın abonelik işlemlerini sözleşme aşamasında

gerçekleştirecektir. Bu maddede belirtilen giderler teklif fiyata dahil olacaktır.” düzenlemesi

yer almaktadır.

Yukarıda anılan Şartname maddesinde, yüklenicinin yemeği hazırlayacağı

yemekhanede kullanılacak olan doğalgaz giderlerinin teklif bedeline dahil olduğu, sözleşme

aşamasında gerekli doğalgaz abonelik işlemlerini tamamlaması gerektiği anlaşılmış olup

basiretli tacir sıfatını haiz ve öncesinde benzer nitelikte malzemeli yemek hizmeti vermiş olan

isteklilerin ihale dokümanında belirtilmiş olan öğün miktarının sözleşme süresince üretimi

için gereken doğalgaz miktarını öngörebileceği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin anılan

maddesinde de söz konusu doğalgaz giderinin yardımcı gider olarak belirlendiği ve mevzuat

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

gereği teklifte önemli bir bileşen olarak da görülmediği hususları göz önüne alındığında

başvuru sahibinin tüketilecek doğalgaz miktarının dokümanda belirtilmemesi durumunun

tekliflerin sağlıklı şekilde oluşturulmasını engeller nitelikte olduğuna ilişkin iddiasının

yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

10) Başvuru sahibinin 12’nci iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 4. maddesinde “… 4.2 Yüklenici

tarafından kendi personeline (25 kişi), İdare tarafından görevlendirilen Kontrol Teşkilatı

üyelerine (5 kişi) ve İdare yetkililerine (3 kişi) olmak üzere toplam 33 kişilik yemek bedelsiz

olarak verilecek olup maliyet, teklif fiyatına dahil edilecektir. İdare tarafından bildirilecek

günlük yemek mevcuduna bu miktar eklenecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda anılan Şartname maddesi içeriğinde, yüklenicinin ihale konusu iş süresince

istihdam edeceği 25 personele, idarece görevlendirilecek olan kontrol teşkilatında yer alan 5

üyeye ve idarenin belirleyeceği 3 idare yetkilisi olmak üzere toplam 33 kişiye bedelsiz olarak

yemek sunacağı, anılan 33 kişinin yemek maliyetlerinin de teklif fiyata dahil edilmesi

gerektiği, idarece günlük olarak iletilecek olan öğün miktarına söz konusu 33 öğünün de

ekleneceği anlaşılmış olup isteklilerin teklif bedellerini oluştururken idarenin dokümanda

belirtmiş olduğu günlük 33 öğün maliyetini de birim fiyatlara dahil etmeleri gerekeceği,

anılan durumda yüklenicinin 33 öğünü bedelsiz sunması gibi bir durumun olmadığı, idarenin

anılan bedelleri birim fiyatlar dahilinde yükleniciye ödeyeceğinin şikayete konu Şartname

düzenlemesinden anlaşılabileceği, anılan durumun tekliflerin oluşturulmasını veya

değerlendirilmesini engellemediğinden başvuru sahibinin anılan düzenleme dolayısıyla

ihalenin iptal edilmesi gerektiği yönündeki iddiası yerinde bulunmamıştır.

11) Başvuru sahibinin 13’üncü iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu teknik şartname genel

olarak aşağıdaki işlerin yüklenici tarafından yerine getirilmesini ve bunlara ilişkin şartları

kapsar.

a) Yemeklik malzemenin satın alınması, temizlenmesi ve hazırlanması,

b) Yemeğin pişirilmesi ve self servis olarak porselen tabak ve kâselerle dağıtımı,

c) Yemek ile birlikte doğal kaynak suyu ve ekmek dağıtımı,

d) Bulaşıkların yıkanması, tüm yemek takımlarının hazır bulundurulması,

e) Mutfak, yemekhane, iaşe ambarı, depo, kiler vb. yerlerin temizliğinin yapılması,

f) Rutin olarak ayda bir olmak üzere ilgili mevzuatına göre ilaçlama yapılması, bunun

haricinde ilaçlama gerektiren zorunlu hallerin ortaya çıkması halinde ilaçlamanın ivedi bir

şekilde yapılması.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin 3.5.1’inci maddesinde “Yemek sonrasında mutfak, hazırlama ve

dağıtım bölümlerinin temizliği, hijyen şartlarına uygun olarak yüklenici tarafından

yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İhale dokümanının incelenmesi neticesinde, ihale konusu işin 25 personel ile 11 ay 5

gün boyunca Teknik Şartname’de belirtilen sayı ve nitelikteki öğünlerin hazırlanması,

sunulması ve sonrasındaki temizlik işlerini kapsadığı, Teknik Şartname’nin yukarıda anılan

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

maddelerinde yemeğin hazırlanıp servis edileceği mutfak ve yemekhane ile gıda

malzemelerin muhafaza edileceği depo ve kiler gibi yerlerin temizlenmesinin talep edildiği,

söz konusu yerlerin temizlenmesi işinin malzemeli yemek hazırlanması ve sonrasındaki işler

içerisinde doğal olarak değerlendirilmesi gerektiği, söz konusu düzenlemelerden idarenin

yemeklerin hazırlanması ve depolanması dışındaki yerlerinin de temizliğini yükleniciden

talep edeceği yorumuna ulaşmanın mümkün olmadığı kanaatine varılmış olup başvuru

sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

12) Başvuru sahibinin 15’inci iddiasına ilişkin olarak:

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü

maddesinde” (1) Bu Kanunun uygulanmasında;

…

ğ) İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan

kurum ve kuruluşları,

h) İşyeri: Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile

çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik

yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler ile

dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim

yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren organizasyonu,

…

r) Tehlike sınıfı: İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin özelliği, işin her

safhasında kullanılan veya ortaya çıkan maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri,

çalışma ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak işyeri için belirlenen tehlike

grubunu,

…

ifade eder.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tehlike sınıfının belirlenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “ (1)

İşyeri tehlike sınıfları; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık

Sigortası Kanununun 83 üncü maddesine göre belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim

tarifesi de dikkate alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün Başkanlığında ilgili

taraflarca oluşturulan komisyonun görüşleri doğrultusunda, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğ ile

tespit edilir.

(2) İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınır.”

hükmü,

Teknik Şartname’nin 5.11’inci maddesinde “TÜRASAŞ 30.20.05 NACE kodu ile

TEHLİKELİ SINIFTA bulunduğundan, yüklenici iş yeri hekimi ve İSG Uzmanı hizmeti

alacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda anılan Kanun hükümlerinden işyeri tehlike sınıfının tespitinde, o işyerinde

yapılan asıl işin dikkate alınması gerektiği, tehlike sınıfı tanımı içerisinde çalışma ortam ve

şartlarının da tehlike sınıfının belirlenmesi etkilediği, İdari Şartname’nin 2.1’inci maddesinde

işin yapılacağı yerin TÜRASAŞ Sivas Bölge Müdürlüğü binası olarak belirtildiği, Teknik

Şartname’nin ilgili maddesinde idarenin binasının 30.20.05 NACE kodu ile tehlikeli sınıfta

olduğunun belirtildiği, yüklenicinin de bu bina içerisinde yer alan yemekhanede hizmeti ifa

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

edeceğinin düzenlendiği, anılan durumlar bir arada değerlendirildiğinde yüklenicinin

kullanacağı yemekhanenin aynı ortamda bulunduğu ve aynı tehlike sınıfına tabii olarak

değerlendirilebileceği, anılan durumun sözleşme aşamasında bir belirsizlik uyuşmazlık

yaratmaması adına idarece anılan hususun Teknik Şartname içerisinde açıklığa

kavuşturulduğu, isteklilerin tekliflerini oluştururlarken iş yeri hekimi ve İSG uzmanı hizmet

maliyetlerini göz önünde bulundurmaları gerektiği, anılan durumun gerek tekliflerin

hazırlanması gerekse değerlendirilmesi aşamasında eşitlik ilkesini zedelemediği anlaşılmış

olup başvuru sahibinin Teknik Şartname’nin 5.11’inci maddesin gereğince ihalenin iptal

edilmesi gerektiği yönündeki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

13) Başvuru sahibinin 16’ncı iddiasına ilişkin olarak:

4735 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci

maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:

a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak

yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen

oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça

belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,

b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil

veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin

teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye

edilir.” hükmü,

Aynı Kanunu’nun “Yasak fiil ve davranışlar” başlıklı 25’inci maddesinde

“Sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak

yasaktır:

a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle

veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.

b) Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.

c) Sözleşme konusu işin yapılması veya teslimi sırasında hileli malzeme, araç veya

usuller kullanmak, fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı veya kusurlu imalat yapmak.

d) Taahhüdünü yerine getirirken idareye zarar vermek.

e) Bilgi ve deneyimini idarenin zararına kullanmak veya 29 uncu madde hükümlerine

aykırı hareket etmek.

f) Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak

taahhüdünü yerine getirmemek.

g) Sözleşmenin 16 ncı madde hükmüne aykırı olarak devredilmesi veya devir

alınması.”

hükmü,

Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”

başlıklı 16’ncı maddesinde “ 16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin

sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda

belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin

16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak

söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

madde kapsamında değerlendirilir.

16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü

maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde

uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin Binde 3'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran

% 50 artırımlı uygulanır.

16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen

oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili

aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına

ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci

maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Özel Aykırılık Halleri

Aykırılık

Sözleşme Sayısı

İlk

Bedeli

Aykırılık Hali

Yükleniciye

Üzerinden

Kesilecek

Ceza Oranı

personel

maaşlarını

Teknik

Şartnamede yer alan düzenlemeye uygun olarak

zamanında yatırmaması halinde gecikme cezası

uygulanır.

Binde

1

12

Yüklenici Teknik Şartnamede belirtilen gerekli

miktarda ekipman bulundurma şartına uymaması Binde

2

3

30

halinde ceza uygulanır.

1

Teknik Şartnamenin 3.2.6. maddesinde yer alan ve

yükleniciden kaynaklanan hallerin ortaya çıkması Binde

durumunda ceza uygulanır.

1

Teknik Şartnamede yer alan ve işin yürütülmesi

için idare tarafından yükleniciye teslim edilen

demirbaşların bakım, onarım ve tamir

sorumluluğunun yerine getirilmemesi ve işin

aksamasına sebebiyet verilmesi halinde ceza

uygulanır.

Binde

1

4

5

30

Yüklenici Teknik Şartnamede belirtilen sayıda

personel çalıştırma şartına uymaması halinde

ceza uygulanır.

Binde

1

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi

halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek

kalmaksızın sözleşme feshedilir.

Ağır

Aykırılık

Halleri

Şartname gereği ödenen ücret ya da yan ödemelerin personelden geri talep

edildiğinin tespit edilmesi durumunda, bu durumun yasak fiil ve davranış olarak

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 25. Maddesinin a) bendi

1

kapsamında olduğu kabul edilecektir.

16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan ağır aykırılık hali nedeniyle ayrıca ilk sözleşme

bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır. Ağır aykırılık hallerine ilişkin bu madde

dışında ceza oranı belirlenmiş olması halinde söz konusu düzenleme dikkate alınmayacak ve

ilk sözleşme bedelinin %2'si oranı dışında ceza uygulanmayacaktır.

16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk

sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu

ve

geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır 4735 sayılı Kanunun 20

nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.

16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar

kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar

ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü

maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate

alınır.

16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın

yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde

ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.

16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı

Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her

takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında

(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)

gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı

durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve

varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre

tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün

olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye

gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.

16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi

haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler

uygulanmaz.

16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci

maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise

ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir

kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

yer almaktadır.

İdarelerin Kanun kapsamında yapacağı hizmet alımı ihalelerinde Sözleşme

Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde gerekli düzenlemeleri ayrıntılı şekilde yapmaları gerektiği,

anılan madde içerisinde özel aykırılık hallerine, özel aykırılık hallerinin oluşması durumunda

kesilecek olan ilk sözleşme bedeli üzerinden ceza oranlarına, sözleşmenin feshedilmesini

neden olacak olan her bir özel aykırılık hallerinin tekrar sayısına ve toplam özel aykırılık hal

sayısına, bir defa bile gerçekleşse dahi sözleşmenin feshine neden olabilecek olan ağır

aykırılık hallerine, ağır ve özel aykırılık halleri dışında kalan aykırılık halleri dışında kalan

aykırılık durumlarına ilişkin genel ceza oranlarına yer verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Şikayete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesi incelendiğinde, özel

aykırılık hallerinin ayrı ayrı olarak tabloda düzenlendiği, anılan aykırılık hallerinin tespiti

durumunda kesilecek olan cezaların ilk sözleşme bedeli oranı cinsinden miktarlarına yer

verildiği, ağır aykırılık halinin ayrıca düzenlendiği, özel ve ağır aykırılık halleri dışında

aykırılık hallerine ilişkin cezanın ilk sözleşme bedelinin onbinde 3’ü olarak düzenlendiği

anlaşılmış olup söz konusu özel ve ağır aykırılık hallerinin neler olduğuna ilişkin

düzenlemelerde bir belirsizlik olmadığı, basiretli tacir sıfatını haiz isteklilerin söz konusu

düzenlemeleri yorumlayıp cezai sorumluluklarını anlayabilecekleri, Sözleşme Tasarısı’nın

16.1.3’üncü maddesinde düzenlenmiş olan “Şartname gereği ödenen ücret ya da yan

ödemelerin personelden geri talep edildiğinin tespit edilmesi durumu”nun idare tarafından

kanıtlanması halinde sözleşmenin feshedileceği ve yasaklı faaliyet olarak ele alınacağının açık

olduğu, bu durumun tespit edilme şartlarına ayrıca aynı madde içerisinde yer verilmesine

gerek bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde

olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

14) Başvuru sahibinin 17’nci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde “…79.2.6. Malzemeli yemek

hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik

şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan

yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve

“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini

hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için

“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve

0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya

0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;

işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,

mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri

(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal

gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale

dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar

arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği

orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri

(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama

giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör

muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”

başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.” açıklaması yer

almaktadır.

İhale konusu işin teknik ayrıntılarına ve genel hususlara yer verildiği Teknik Şartname

içerisinde 2 haftalık örnek menüye ve örnek menülerde yer alan öğünlerin içeriklerine ilişkin

bilgilerin verildiği tespit edilmiştir.

Yukarıda anılan Tebliğ maddesi gereğince, malzemeli yemek hizmeti ihalelerinde

tekliflerin oluşturulması, aşırı düşük teklif açıklamalarının hazırlanması ve değerlendirilmesi

aşamalarında kullanılmak üzere idare tarafından 2 haftalık örnek menülerin hazırlanmasının

gerektiği, isteklilerin de tekliflerini bu örnek menülerde yer alan girdiler doğrultusunda

hazırlayabilecekleri, işçilik giderleri ile ana girdi girdileri dışında kalan giderlerin yardımcı

giderler kapsamında değerlendirildiği, baharatların da bu yardımcı giderler arasında sayıldığı,

şikayete konu ihalenin Teknik Şartname’si içerisinde yer alan iki haftalık menü doğrultusunda

isteklilerin tekliflerini eşit ve sağlıklı şekilde oluşturmalarının mümkün olduğu, yardımcı

girdiler tanımı içerisinde kalan girdilerin idare tarafından net olarak belirtilmesinin zorunlu

olmadığı, anılan girdilerin aşırı düşük teklif değerlendirme aşamasında da önemli bir teklif

bileşeni olarak görülmediği hususları ile basiretli tacir sıfatını haiz ve daha önce benzer

büyüklükteki işleri tamamlamış olduğu varsayılan isteklilerin ihale konusu işin süresi ve

teknik özelliklerini göz önünde bulundurarak yardımcı girdilere ilişkin giderleri

hesaplayabilecekleri değerlendirildiğinden başvuru sahibinin yardımcı girdilere ilişkin

iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

15) Başvuru sahibinin 18’inci iddiasına ilişkin olarak:

Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği’nin “Amaç” başlıklı 1’inci maddesinde “Bu

Yönetmeliğin amacı, atık yağların geçici depolanmasına, toplanmasına, taşınmasına,

rafinasyona tabi tutulmasına, enerji geri kazanımının sağlanmasına ve bertaraf edilmesine

ilişkin teknik ve idari esasların belirlenerek çevre ve insan sağlığının korunması ile doğal

kaynakların verimli kullanımının sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) Bu Yönetmelikte

geçen;

a) Akaryakıt: 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında

tanımlanan ürünleri,

b) Atık yağ: Orijinal kullanım amacına uygun olmayan ve Ek-1’de atık kodları yer

alan madeni yağları,

c) Atık yağ rafinasyon tesisi: TS 13541 - İş Yerleri - Atık Yağ Rafinasyon ve

Rejenerasyon Tesisleri İçin Kurallar standardı ve Bakanlıkça belirlenen tesis özelliklerine

sahip, atık yağlardan TS 13369 - Yağlama Yağları, Endüstriyel Yağlar ve İlgili Ürünler (Sınıf

L) - Baz Yağlar standardına uygun olarak baz yağ üretiminin yapıldığı atık işleme tesisini,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

ç) Atık yağ üreticisi: Faaliyetleri sonucu Ek-1’de yer alan atık yağların oluşmasına

neden olan gerçek ve/veya tüzel kişiyi,

…

İfade eder.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Atık yağ üreticisinin yükümlülükleri” başlıklı 8’inci

maddesinde “(1) Atık yağ üreticileri;

a) Atık yağ oluşumunu en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirleri almakla,

b) Farklı gruplardaki atık yağları birbirleriyle, su, çözücü, toksik, tehlikeli ve/veya diğer

maddelerle/atıklarla karıştırmamakla,

c) Ek-1’de yer alan gruplara göre atık yağlarını kaynağında ayrı biriktirmek ve Atık

Yönetimi Yönetmeliğinin 13 üncü maddesindeki hükümler doğrultusunda geçici depolama

alanı kurmakla,

ç) Geçici depolama alanında kolayca doldurulup boşaltılabilir nitelikte üzerinde “atık

yağ” ibaresi bulunan variller veya tanklar kullanmakla, kullanılan ekipmanlarda taşma,

dökülme, sızma ve benzeri durumları engelleyecek tedbirleri almakla,

d) Atık yağları yetkilendirilmiş kuruluşlara teslim etmekle,

e) Atık beyan formunu bir önceki yıla ait bilgileri içerecek şekilde her yıl Ocak ayından

itibaren başlamak üzere en geç Mart ayı sonuna kadar Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi

uygulamalar kullanarak doldurmak, onaylamak, çıktısını almak ve beş yıl boyunca bir

nüshasını saklamakla,

yükümlüdür.” hükmü,

Yemekhane İaşe Teknik Şartnamesi’nin “Mutfak ve Yemekhane Temizliği” başlıklı

6’ncı maddesinde “… 6.9 Atık yağlar hiçbir şekilde lavabo ve kanalizasyona dökülmeyecektir.

Atık yağlar yüklenici tarafından biriktirilecek, Belediye veya yetkili bertaraf kuruluşlarına

İdare yetkilileri tarafından tutanak ile teslim edilecektir. Alınan tutanak TÜRASAŞ İSG ve

Çevre Birimine gönderilecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda anılan Yönetmelik hükümleri ile Şartname düzenlemeleri birlikte

değerlendirildiğinde, ihale konusu işin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkan ve atık yağ

tanımı içerisinde bulunan atık yağların hiçbir şekilde lavabo ve kanalizasyona

dökülmeyeceğinin belirtildiği, atık yağların işin yüklenicisi tarafından biriktirileceği, ilgili

kuruluşlara idare yetkilileri tarafından tutanak ile teslim edileceği, söz konusu tutanakların da

TÜRASAŞ İSG ve Çevre Birimine gönderileceği, Yönetmelik gereği atık yağ üreticisinin

tanımının “Faaliyetleri sonucu Ek-1’de yer alan atık yağların oluşmasına neden olan gerçek

ve/veya tüzel kişiyi,” şeklinde yapıldığı, ihale konusu işin asıl sahibinin idare olduğu ve işin

de idarenin mutfak ve yemekhanesinde gerçekleştirileceği hususları göz önüne alındığında

ihaleyi yapan ve işin sahibi idarenin Yönetmelik’te belirtilen atık yağ üreticisi tanımı

içerisinde değerlendirilebileceği ve belirtilen sorumlulukları yerine getirmekle yükümlü

olduğu anlaşıldığından atık yağların tesliminin idare tarafından tutanakla yapılması işleminin

mevzuata aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin aksi yöndeki iddiasının yerinde olmadığı

sonucuna ulaşılmıştır.

16) Başvuru sahibinin 19’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “Bu teknik şartname genel

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

olarak aşağıdaki işlerin yüklenici tarafından yerine getirilmesini ve bunlara ilişkin şartları

kapsar.

…

f) Rutin olarak ayda bir olmak üzere ilgili mevzuatına göre ilaçlama yapılması, bunun

haricinde ilaçlama gerektiren zorunlu hallerin ortaya çıkması halinde ilaçlamanın ivedi bir

şekilde yapılması.

Yüklenici yukarıda belirtilen işleri teknik ve sanat kurallarına uygun olarak yerine

getirmekle yükümlüdür.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda anılan Şartname maddesi gereğince yemeklerin hazırlanacağı, servis

edileceği ve depolanacağı alanların rutin olarak ayda bir olmak üzere ilaçlamasının

yapılmasının talep edildiği, isteklilerin tekliflerini hazırlarken aylık ilaçlama giderlerini de

eklemelerinin gerektiği, sözleşme sürecinde rutin ilaçlamalar dışında ilaçlama gerektiren

zorunlu hallerin ortaya çıkması halinde ilaçlamanın ivedi bir şekilde yapılması

sorumluluğunun da yüklenicide olduğu anlaşılmış olup, anılan düzenlemenin tüm isteklilerin

eşit koşullarda ve sağlıklı şekilde tekliflerini oluşturabilmesine imkan tanıdığı sonucuna

ulaşılmıştır.

Başvuru sahibi dilekçesinde herhangi bir Kanun, yönetmelik vb ikincil mevzuat adı

belirtmeden, “ilgili mevzuat göre “Genel olarak haşerelerin yumurtlama dönemi ortalama

olarak 21 günde birdir. Haşereler ilaçlama yapıldıktan sonra, öleceklerini anlayınca

yumurtalarını hemen doğaya bırakma ihtiyacı duyarlar ve yumurtlarlar. Bu yumurtalar

bırakıldıktan sonra 21 gün sonra yavru olarak çıkarlar ve yumurtadan çıkan haşereler, ergin

hale geçmeden ve yavrulama kabiliyeti kazanmadan 21 ara ile ilaçlanması gerekir.” hükmü

doğrultusunda 21 günde bir ilaçlama yapılması gerekmektedir.” ifadesine yer verildiği,

anılan ifade içerisinde yer alan ve başvuru sahibi tarafından “ilgili mevzuat hükmü” olarak

nitelendirilen cümlenin yürürlükte olan herhangi bir mevzuat hükmü olmadığı, başvuru

sahibinin iddiasının dayanağı olarak belirttiği “ilgili mevzuat hükmünün” bulunmaması ve

idarenin şikayete konu düzenlemesinin tekliflerin sağlıklı şekilde düzenlenmesini engeller

nitelikte olmamasından dolayı anılan iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

17) Başvuru sahibinin 20’inci iddiasına ilişkin olarak:

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “ Hizmet alımlarında fiyat farkı ” başlıklı 83’üncü

maddesinde “81.1. (Değişik: 28/11/2013- 28835 R.G./ 3. md.) Personel çalıştırılmasına

dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale

dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede

kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale

dokümanında belirtilmesi gerekmektedir.

81.2. 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması

öngörülen hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılacak tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını

gösterir sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılacak girdilere uygun biçimde ve tüm

katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında

gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki

ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli ve tali unsurlar ile bunlara ilişkin

ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Tali unsurlara ilişkin ağırlık oranının belirlenmediği

durumlarda bu unsurların ağırlık oranının asli unsurlara dahil olduğu kabul edilir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Örneğin fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde;

Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2) ve yemek

yapımında kullanılacak ana girdiler (b3),

Malzeme hariç yemek hazırlama hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2) girdisi,

Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde şoför/operatör çalıştırılması halinde

işçilik (a1 ve/veya a2), idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araç/iş

makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri,

Personel taşıma hizmet alımı ihalelerinde şoför çalıştırılması halinde işçilik (a1 ve/veya a2),

idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araçların yaşına ve işin süresine bağlı

olarak amortisman (c) girdileri,

Yazılım veya bilgi yönetim sistemi hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2) girdisi,

asli unsur olarak belirlenebilir.” açıklaması,

İdari Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş

için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.

46.1.1 Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

F = An x B x ( Pn-1)

Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo

Formülde yer alan;

F: Fiyat farkını (TL),

B: 0,90 sabit katsayısını,

…

ifade eder.

Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici

fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.

Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):

Katsayı

Endeks

Fiyat Farkına İlişkin Esasların

ncı maddesine göre

hesaplanacaktır.

a1 (Haftalık çalışma

saatinin tamamı idarede

6

0,28

kullanılan

işçiliklerin

ağırlık oranı)

a2 (Haftalık çalışma

saatinin tamamı idarede

kullanılmayan işçiliklerin

ağırlık oranı)

0

b1 (Akaryakıtın ağırlık

oranı)

0

b2 (Diğer katı veya sıvı

yakıtların ağırlık oranı)

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Endeks

tablosunda

alt

b3 (Malzeme veya diğer

hizmetlerin ağırlık oranı) 0,72

sektörler itibarıyla malzeme ve

diğer hizmetlerin niteliği ve

gereklerine uygun olan endeks:

Go, Gn

c (Makine ve ekipmanın

amortismanına

ağırlık oranı)

ilişkin

0

Fiyat Farkı Açıklamaları "Fiyat Farkı Uygulamasına İlişkin Esasların 5. maddesine göre

gıda girdileri için, 6. maddesine göre de işçilik maliyetleri için ayrı ayrı fiyat farkı

uygulanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdare tarafından hesaplanan yaklaşık maliyet incelendiğinde, temel iki unsurdan

oluştuğu, bunlardan ilkinin ihale konusu işte 11 ay 5 gün boyunca istihdam edilmesi

öngörülen 25 personele ilişkin işçilik giderleri olduğu, diğerinin ise 168.400 adet öğün

maliyeti olduğu, idarece işçilik giderlerinin 2024 yılının ikinci 6 ayına ilişkin asgari ücretler

esas alınarak hesaplanması sonucunda toplam 9.893.181,59 TL, toplam öğün maliyetinin ise

25.192.958,41 TL olmak suretiyle toplam yaklaşık maliyetin 35.086.181,59 TL olarak

hesaplandığı anlaşılmıştır.

Yukarıda yer alan mevzuat maddeleri gereğince, fiyat farkı verilmesi öngörülen

şikayete konu hizmet alımı işinde fiyat farkı formülünde a1 ve b3 katsayının belirlenmesi

gerekeceği, anılan katsayıların yaklaşık maliyetteki ağırlıklar ve işlevleri göz önüne alınarak

belirlenmesi gerektiği, mevcut durumda idare tarafından işçilik giderlerinin yaklaşık

maliyetteki oranı 0,28 olduğundan a1 katsayısının bu şekilde belirlendiği, katsayıların

toplamının bire eşit olması dolayısıyla b3 katsayısının da 0,72 olarak belirlendiği tespit

edilmiştir.

İdare tarafından ihale onay belgesinin düzenlendiği tarihte hesaplanmış olan yaklaşık

maliyet içerisinde personel maliyetleri ve yemek maliyetlerinin ağırlıkları oranı dikkate

alınarak, fiyat farkı formülünde yer alan a1 ve b3 katsayılarının belirlendiği, ihale ilan

tarihinde geçerli olan asgari ücrete göre hesaplanmış işçilik giderleri göz önüne alındığında a1

katsayısının 0,28, b3 katsayısının da 0,72 olduğu, anılan belirlemelerin ilgili mevzuat

düzenlemelerine uygun olduğu ve toplamlarının bire eşit olduğu hususu ile, başvuru sahibinin

iddiasının ihale dokümanına yönelik olduğu, şikayet başvuru tarihinde henüz yaklaşık

maliyetin açıklanmadığı ve başvuru sahibinin yaklaşık maliyetini bilmesinin mümkün

olmadığı durumunun birlikte değerlendirilmesi sonucunda başvuru sahibinin fiyat farkı

formülündeki katsayıların mevzuata uygun şekilde belirlenmediği iddiasının ihale onay

belgesinde yer alan ve ihale ilan tarihinde geçerli olan yaklaşık maliyet doğrultusunda

değerlendirilmesi gerektiği, fiyat farkı formülünün mevzuata uygun şekilde hazırlandığı

anlaşılmıştır.

Öte yandan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının

9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,

Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.

Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/011

: 8

: 12.03.2025

: 2025/UH.I-699

Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından

itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için

faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade

edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının

tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate

alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,

iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine

iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde “başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı

bulunması” koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun

53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin

iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen

şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları