Ana Sayfa / Kararlar / Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı / 2024/1244490-Öğle Yemeği Hizmet Alımı
Bilgi
İKN
2024/1244490
Başvuru Sahibi
Alp Sancak İnşaat Taah. Hizmetleri Ltd. Şti.
İdare
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Öğle Yemeği Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Alp Sancak İnşaat Taah. Hizmetleri Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi  
Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2024/1244490 İhale Kayıt Numaralı “Öğle Yemeği Hizmet Alımı ” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi  
Başkanlığı tarafından 04.11.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Öğle Yemeği  
Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Alp Sancak İnşaat Taah. Hizmetleri Ltd. Şti.nin  
14.11.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.11.2024 tarihli yazısı ile reddi  
üzerine, başvuru sahibince 25.11.2024 tarih ve 171893 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan  
25.11.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1484 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi  
Başkanlığı tarafından Öğle Yemeği Hizmet Alımı” ihalesinin 04.11.2024 tarihinde yapıldığı,  
söz konusu ihaleye ilişkin kesinleşen ihale kararının gerekçeli olarak bildirilmediği,  
kesinleşen ihale komisyonu kararı ve bu kararlara karşı yapılan şikâyet başvurularına verilen  
cevapların gerekçeli olmasının mevzuat gereği olduğu, kararların gerekçesiz olmasının  
isteklilerin şikâyet başvurularını somut delillere dayandırma imkânını ortadan kaldırdığı ve  
mevzuata aykırı olduğu,  
2) İhalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi ve ikinci en avantajlı  
teklif sahibi olarak belirlenen isteklilerine aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuata uygun  
olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde hizmet alımı ihalelerinde aşırı  
düşük teklif açıklamalarının ne şekilde yapılması gerektiğinin açıklandığı,  
- İhalede ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen  
isteklilerin işçilik maliyetlerinin açıklamalarının uygun olmadığı, başvuru konusu ihale  
personel çalıştırmaya dayalı olmayan hizmet alımı olması nedeniyle mevzuatına göre  
sözleşme gideri olarak toplam 1,567 oranı hesaplanması gerekmekte olup anılan isteklilerin  
işçilik ücretleri ve yemek maliyetleri üzerine % 4 sözleşme giderleri dahil ederek işçilik  
ücretlerini açıkladıkları, dolayısıyla bu şekilde yapılan açıklamanın uygun olmadığı,  
- İhale de aşırı düşük açıklama sunan ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
teklif sahibi istekliler tarafından Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları doğrultusunda ana  
çiğ girdilerin bir kısmı için isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin fiyatlar  
üzerinden açıklama yapıldığı, her iki isteklinin de ana çiğ girdilerin bir kısmını aldığı mallar  
üzerinden açıkladığı, bu durumda mevzuat gereği ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre  
tek fatura ile alınan ürünlerin değil mevzuatın öngördüğü şekilde ilan tarihinin içinde  
bulunduğu aydan üç ay veya bundan önceki üç ay içinde alınmış malların ortalama  
maliyetinin hesaplanması gerektiği, örneğin “ ağırlıklı ortalama yöntemi ile sonuç (10 adet x  
100 TL + 20 adet+ 120 TL + 30 adet x 90 TL + 40 adet x 110 TL) = Toplam maliyeti  
vereceği, toplam maliyet= 10+20+30+40= 100 adet, Ağırlıklı Ortalama Birim Maliyet=  
Toplam maliyet/toplam adet olduğu, o halde 10.500/100=105 TL olacağı), kısaca sırf son üç  
ay içinde alınan bir ürünün tek bir fatura da belirtilmesinin ortalama maliyeti vermediği, ilan  
tarihinden önceki üç ayda/veya ondan önceki üç ayda alınan aynı ürünler ile ilgili tüm alınan  
ürünleri ortalama maliyete dahil edilmesi gerekirken ihale de ekonomik açıdan en avantajlı  
birinci ve ikinci teklif sahibi olarak belirlenen istekliler tarafından sunulan Ek-O.7 maliyet  
satış/tespit tutanağında bu hususa uyulmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci  
maddesi doğrultusunda Ek-O.7 maliyet satış/tespit tutanağında satışlar üzerinden mevzuata  
aykırı açıklama yapmalarına rağmen kabul edildiği, bir isteklinin ihale de satışlar üzerinden  
açıklama yapabilmesinin birinci kuralının malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması  
olduğu, anılan istekliler tarafından açıklanan malların ticaretini yapan ve malın ticaretinin  
faaliyet alanında olmaması ve NACE kodunun bu işi yapmaya uygun olmaması nedeniyle bu  
şekilde yapılan açıklamaların reddedilmesi gerektiği, faaliyet alanlarında olduğu gösteren  
belgelerin de açıklama ekinde bulunmadığı, ayrıca mevzuat uyarınca bu yöntemle açıklama  
yapılması durumunda isteklinin ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya  
bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az  
1/20’si kadar satış yapmış olma şartı bulunduğu, Ek-O.7 maliyet satış/tespit tutanağının dip  
notunda hizmet alımı ihalelerinde isteklinin ihale ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan  
önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.1’inci  
maddesine göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak önemli teklif  
bileşenlerinde kullanılması öngörülen mal miktarına ilişkin olarak en az 79.2.2.7’nci maddede  
düzenlenen oran kadar satış yapmış olması gerektiği açıklamasının bulunduğu, adı geçen  
isteklilerce sunulan Ek-O.7 maliyet satış/tespit tutanağında beyan ettiği satışlara ilişkin  
alışlara ait faturaların belirtilmemesi ve ne kadar mamul mal alımı yaptığı belirsiz olması  
nedeniyle açıklamalarının kabul edilmemesi gerektiği, anılan isteklilerin kendilerinin aşırı  
düşük  
kapsamında  
kalmasından  
sonra  
geriye  
dönük  
alış/satış  
faturaları  
düzenleyerek/düzenleterek vergi dairelerine düzeltme beyannamesi verdikleri ve bu şekilde  
temin ettikleri faturalar ile açıklama yaptıkları, bu durumun vergi mevzuatına uygun olduğu  
ancak ihale mevzuatı açısından uygun olmadığı, mevzuat gereği düzeltme beyannameleri ile  
elde edilen fatura ve bilançoların geçersiz olduğu, bu husus nedeniyle ilgililer hakkında vergi  
dairelerinden araştırma yapılarak sunmuş oldukları faturaların ilan tarihinden sonra tanzim  
edilip edilmediğinin, düzeltme beyannamesi düzenlenip düzenlenmediğinin araştırması  
sonucunda adı geçenler hakkında mevzuatın öngördüğü tüm yaptırımların uygulanması  
gerektiği,  
3) Anılan isteklilerce Teknik Şartname’nin 7 ve 8’inci sayfalarındaki örnek menüdeki  
yemek menülerindeki “maydanoz” ve “dere otu “için borsalarda kg ortalama maliyetleri  
mevcut olduğu halde adet bazında borsa fiyatlarını baz alarak açıklama yapmış olmalarının  
mevzuata aykırı olduğu,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Söz konusu isteklilerin Teknik Şartname’nin 7 ve 8’inci sayfalarında yazılı iki haftalık  
örnek menü içerisinde 10 günlük menü içerisine yer alan salata bar menüsünde “Amerikan  
salatası”, ”göbek salata”, “mayonezli kereviz”, “cevizli borani”, ”peynirli salata” ile ilgili  
açıklamalarında menü gramajlarını şartname düzenlemelerine uygun olarak açıklamadıkları,  
menü içerisinde kullanılan ana girdilerin borsalarda hangi sayfada olduğu açıklanmadıkları,  
borsa fiyatları ile bülten sayfasının uyumsuz olduğu, Amerikan salatası açıklamasında  
ürünlerin çiğ girdi miktarlarının istenilen gramajda olmadığı, göbek salatanın aysberg  
üzerinden açıklandığı, Rus salatası açıklamasında 1/4 adet istenilen yumurtanın adet bazında  
açıklandığı ancak kaç gram olduğunun belirtilmediği, bir adet yumurtanın gramajı dikkate  
alınarak 4’e bölünmek suretiyle gram olarak açıklaması gerekirken bu açıklamanın mevzuata  
uygun olmadığı, Rus salatası içinde “mayonez” 30 gram, salatalık turşusu 20 gram  
açıklanması gerekirken bu miktarlar üzerinden açıklama yapılmadığı,  
Ekmekler ile ilgili açıklamanın Teknik Şartname’nin 4’üncü sayfasındaki  
düzenlemeye uygun olmadığı, Teknik Şartname’nin 4’üncü sayfasında “Ekmekler” başlığı  
altında ekmeklerin kişi başı 2 (iki) adet, roll ekmek ve kepekli glütensiz (50 şer gram) şartının  
yerine getirilmediği, kepekli glütensiz (50 şer gram) için açıklama sunulmadığı, roll ekmek  
olarak açıklandığı, dolayısıyla glütensiz ekmek ile ilgili açıklamanın mevzuata uygun  
olmadığı,  
4) Söz konusu isteklilerin yeterlilik bilgileri tablosunda beyan ettikleri 2022-2023  
yılına ait bilanço ve gelir tablosu kriterlerinin sonradan düzeltme ilanı ile elde edilmiş olması  
nedeniyle kabul edilebilir bir belge olmadığı, bu nedenle tekliflerinin değerlendirme dışı  
bırakılması gerektiği, yasal süresi içerisinde vergi dairesine verilen beyannameler haricindeki  
düzeltme beyannamelerinin dikkate alınamayacağı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Başvuru ve tekliflerin alınması ve değerlendirilmesi  
işlemlerinin EKAP’a kaydı” başlıklı 30.4’üncü maddesinde “30.4.1 İdareye teslim edilen  
başvuru ve teklif zarflarının teslim tarihi ve zarfın üzerinde yer alan bilgiler idare satın alma  
sorumlusu tarafından “Başvuru/Teklif Kabul İşlemleri” uygulaması üzerinden EKAP’a girilir.  
30.4.2 Başvuru ve tekliflerin değerlendirilmesine ilişkin Kanun ve uygulama  
yönetmelikleri hükümlerine göre tesis edilen işlemler kapsamında ilgisine göre aşağıdaki  
bilgilerin EKAP’a kaydedilmesi zorunludur:  
a) Başvuru/Teklif zarflarının uygun olup olmadığı,  
b) Başvuruların yeterli bulunup bulunmadığı, yeterli bulunmama gerekçeleri ve teklif  
vermeye davet edilecek istekliler,  
c) Teklif bedelleri,  
ç) Tekliflerin değerlendirilmesi sonrasında geçerli olan teklifler ile uygun bulunmayan  
teklifler ve bunların uygun bulunmama gerekçeleri,  
d) Aşırı düşük olduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılan teklifler” açıklaması  
bulunmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Kesinleşen ihale komisyonu kararının bildirimi standart formunun ekinde de  
kesinleşen ihale kararının isteklilere yazı ekinde gönderileceği anlaşılmaktadır.  
İhale işlem dosyasında yer alan belgelerden idarece isteklilere gönderilen kesinleşen  
ihale kararı bildirim yazısı ekinde ihale komisyon kararına yer verildiği ve söz konusu  
kararda hangi isteklinin teklifinin hangi gerekçelerle değerlendirme dışı bırakıldığının  
belirtildiği görülmüştür.  
Yukarıda yer verilen tespitler, mevzuat ve iddia konusu husus birlikte  
değerlendirildiğinde, isteklilerin teklifleri değerlendirildikten sonra belgesi uygun  
bulunmayan ve ya teklifi reddedilen isteklilerin tekliflerinin uygun bulunmama gerekçelerine  
kesinleşen ihale komisyonu kararında yer verileceği ve bu komisyon kararının isteklilere  
gönderileceği anlaşılmakla birlikte, teklifi uygun bulunan ya da aşırı düşük teklif açıklamaları  
kabul edilen isteklilerin açıklamalarının neden kabul edildiğinin gerekçelerinin belirtilmesi  
gerektiğine ilişkin bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır. Söz konusu ihalede de aşırı düşük  
teklif olarak belirlenen ve açıklamalarını süresi içerisinde sunan iki isteklinin de  
açıklamalarının uygun bulunması nedeniyle uygun bulunma gerekçelerinin kesinleşen ihale  
komisyonu kararında belirtilmesi gerekmediğinden başvuru sahibinin bu iddiası uygun  
bulunmamıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük  
teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri  
değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama  
istenmeksizin reddedilir.  
(3) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit  
veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.  
(4) Yaklaşık maliyeti Kanun’un 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına  
kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin  
kullanılması zorunludur.hükmü,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı  
düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “… 79.2. İhale ilanında ve  
dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen  
hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki  
düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.  
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin  
yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı  
unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için  
isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.  
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri  
kullanarak açıklayabilirler.  
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet  
bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat  
teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili  
olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit  
tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı  
olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,  
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih  
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat  
tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli  
olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi  
hariç) geçerli olması zorunludur.  
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar  
Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve  
ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen  
ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin  
11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan  
Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren  
toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın  
herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.  
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi  
oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı  
mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya  
beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük  
teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama  
yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç  
ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım  
yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve isteklinin ilan/davet  
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu  
işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olması gerekir.  
İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan  
önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin  
satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağı sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura  
örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de  
belgelendirme yapılabilir.  
Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve  
emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu  
ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”  
79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya  
bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.  
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan  
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan  
önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.  
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları  
belirtilir.  
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve  
“yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini  
hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için  
“(Ana Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve  
0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya  
0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık;  
işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut,  
mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri  
(ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal  
gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale  
dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü  
düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar  
arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği  
orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri  
(doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama  
giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör  
muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler”  
başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.  
Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif  
veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi  
ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Girdi  
Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde,  
teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin  
sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı  
giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması  
gerekmemektedir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç,  
bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla  
üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan  
diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının  
anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.  
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve  
işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve  
işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam  
miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara  
öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif  
ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını  
kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.  
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki  
düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.  
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre  
usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan  
akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr)  
adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde  
tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik  
maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.  
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan  
aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında  
hesaplanması söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan  
açıklamanın yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı  
damga vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanun’un 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1  
numaralı alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi  
oranındaki Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.”  
açıklamaları bulunmaktadır.  
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde  
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,  
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.  
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni  
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları  
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir  
hak talebinde bulunamaz.  
25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:  
25.3.1.  
T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu personeline verilen öğle yemeğinin,  
pişirilmesi, Kurum yemek hanesinde servis edilmesi, yemek öncesi ve sonrası temizlik ve  
düzenleme işleri, yemek yenilen ortamın ve yemeklerin servis edilmesi esnasında gerekli  
hijyen şartlarının sağlanması, idarenin gerekli gördüğü hallerde, verilen hizmet ve yemekler  
için yapılacak her türlü test ve ilgili kanun, yönetmelik, mevzuata uygunluğunun kontrol  
edilmesi gibi analiz işlemlerinin yapılması için gerekli her türlü giderler ile sözleşmenin  
uygulanması  
sırasında,  
ilgili  
mevzuat  
gereğince  
yapılacak  
ulaşım,  
mutfak/yemekhanede çalışan personel yemek ve yol ücretlerinin ayni olarak  
karşılanması, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri.  
MUTFAK VE YEMEKHANELERDE ÇALIŞACAK PERSONELE ASGARİ  
VERİLECEK ÜCRETLER  
Aşçıbaşı: Asgari Ücretin %110 Fazlası - (1 Kişi)  
Yemekhane Sorumlusu: Asgari Ücretin %90 Fazlası - (1 Kişi)  
Gıda Mühendisi ya da Diyetisyen: Asgari Ücretin %80 Fazlası -(1 Kişi)  
Aşçı: Asgari Ücretin %60 Fazlası - (1 Kişi)  
Şef Garson: Asgari Ücretin %50 Fazlası - (1 Kişi)  
Garson: Asgari Ücretin %40 Fazlası - (2 Kişi)  
Bulaşıkçı: Asgari Ücretin %40 Fazlası - (2 Kişi)  
Çalıştırılacak personele verilecek yukarıdaki ücretler teklif fiyata dahil edilecektir.  
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer  
Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.  
25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.  
%2,25” düzenlemesi,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “1. Teklifi sınır değerin  
altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu  
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.  
Teknik Şartname’de ise hizmetin nasıl gerçekleştirileceğinin belirtildiği, personele  
yapılacak ödemelerin düzenlendiği, iki haftalık örnek menülere yer verildiği, Şartname  
ekinde yemekler için gramaj listelerinin hazırlandığı ayrıca gıdaların teknik şartlarına ilişkin  
düzenlemelerin bulunduğu tespit edilmiştir.  
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyete konu ihalenin Enerji Piyasası  
Düzenleme Kurumunun merkez binasında bulunan yemekhane salonunda, ortalama 300  
personele (bu sayı artış ya da azalış gösterebilir), şartnamede detayları belirlenen şekilde 4  
çeşit yemek, 4 çeşit salata bar olarak öğle yemeği, hazırlama, dağıtım ve sonrası hizmet alımı  
işine ilişkin olduğu, işin süresinin 02.01.2025-31.12.2026 tarihleri arasında 497 gün olduğu,  
ihalenin 04.11.2024 tarihinde elektronik ortamda ve teklif birim fiyat teklif alınmak suretiyle  
gerçekleştirildiği, söz konusu ihaleye 19 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca yapılan  
değerlendirme neticesinde 8 isteklinin teklifinin kesinleşen ihale komisyonu kararında  
belirtilen gerekçeleri ile değerlendirme dışı bırakıldığı, ilk oturum sonucunda teklif mektubu  
ve geçici teminatları uygun bulunan isteklilerin tekliflerinin esas alınarak aşırı düşük teklif  
sınır değerinin belirlendiği ve hesaplanan sınır değerin altında teklif verdiği belirlenen Hasel  
Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi ile TİM 1  
Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm  
Yemek Gıda Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’ndan  
aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmalarının istenildiği, her iki isteklinin de süresi içerisinde  
aşırı düşük teklif açıklamalarını sunduğu, sunulan açıklamaların ihale komisyonunca  
incelendiği ve kabul edilerek 08.11.2024 tarihli kesinleşen ihale komisyonu kararı ile Hasel  
Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nin ekonomik  
açıdan en avantajlı teklif, TİM 1 Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim  
Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği  
tespit edilmiştir  
.
Birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.  
BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİi  
İhale kayıt numarası: 2024/1244490  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
A
B
Sıra  
Miktarı  
No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması  
Teklif  
Edilen  
Birim  
Fiyat  
Birimi İşçi  
sayısı  
Ay/gün/saat  
Tutarı  
1
2
3
Aşçıbaşı (Brüt asgari ücretin  
%110 fazlası)  
Yemekhane Sorumlusu (Brüt  
asgari ücretin %90 fazlası)  
Ay  
Ay  
Ay  
1
1
1
24  
24  
24  
Gıda  
Mühendisi  
Yada  
Diyetisyen(Brüt asgari ücretin  
%80 fazlası)  
4
5
6
7
Aşçı (Brüt asgari ücretin %60  
fazlası)  
Şef Garson (Brüt asgari ücretin  
%50 fazlası)  
Garson (Brüt asgari ücretin  
%40 fazlası)  
Bulaşıkçı (Brüt asgari ücretin  
%40 fazlası)  
Ay  
Ay  
Ay  
Ay  
1
1
2
2
24  
24  
24  
24  
I. ARA TOPLAM (K.D.V  
Hariç)  
Sıra  
No  
İş Kaleminin Adı ve Kısa  
Açıklaması  
Birimi  
Miktarı  
Teklif  
Edilen  
Birim  
Fiyat  
Tutarı  
1
02.01.2025  
-
31.12.2026 öğün  
149.100  
tarihleri arası 300 personel için  
497 gün (149.100 öğün) öğle  
yemeği hizmet alımı.  
II. ARA TOPLAM (K.D.V.  
TOPLAM TUTAR (K.D.V  
Hariç)  
Hariç)  
İdarenin 04.11.2024 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında aşırı düşük  
teklif olarak belirlenen iki istekliden İdari Şartname ve Teknik Şartname’de yapılan  
düzenlemelerin göz önüne alınarak teklifin önemli bileşenlerine ilişkin açıklamalarının  
07.11.2024 tarihine kadar idareye sunulmasının istenildiği, her iki isteklinin de aşırı düşük  
teklif açıklamalarını süresi içerisinde idareye sunduğu ve ihale komisyonu tarafından yapılan  
inceleme neticesinde açıklamaların kabul edilerek 08.11.2024 tarihli kesinleşen ihale  
komisyonu kararı ile Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret  
Limited Şirketi’nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, TİM 1 Yemek Hizmetleri Gıda  
Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda Güvenlik  
Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik  
İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında 07.11.2024 tarihli yazı ekinde sunulan belgeler incelendiğinde isteklinin  
açıklamaları kapsamında EK-H.4 (malzemeli yemek sunumu cetveli), Ek-H.4.A (ana girdi  
hesap cetveli), EK-H.4-B (işçilik girdileri), yemek maliyetleri, gramaj tablosu, KİK işçilik  
hesaplama modülü çıktıları, Ankara Büyükşehir Belediyesi Halk Ekmek A.Ş. Fiyat Tarifesi,  
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Halk Ekmek A.Ş. Fiyat Tarifesi, Ankara Ticaret Odası 2024  
Fiyat Tarifesi ve Diğer Ticaret Borsası Bültenlerini sunduğu, ayrıca örnek menüde yer alan  
yemeklerin gramaj listelerinin eklendiği belirlenmiştir.  
Başvuru dilekçesinde belirtilen işçilik giderlerine ilişkin açıklamaların uygun  
olmadığına ilişkin iddia incelendiğinde; malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde işçilik  
oranının: 0,405036 olarak belirtildiği, işçilik girdileri için;  
Açıklama  
Personel Maaşı, SGK, Vergi Giderleri (Tam zamanlı)  
Yemek gideri  
Tutar  
8.544.468,7200000000  
374.923,0129411800  
Yol gideri  
TOPLAM  
199.584,0000000000  
9.118.975,7329411800  
şeklinde tablo hazırlandığı, bu tablo hazırlanırken öncelikle İdari Şartname’nin 25’inci  
maddesinde personele yapılacak ödeme koşullarının göz önüne alınarak KİK işçilik  
modülünden aylık işçilik maliyetlerinin hesaplandığı, ayni olarak verilecek olan çalışacak  
personele verilecek yemek ve yol giderlerinin ayrı olarak hesaplandığı, yemek hazırlamada  
çalışacak personelin yemek birim maliyetinin 78,89794043 TL olarak hesaplandığı (idareye  
verilecek yemek birim maliyeti ile aynı), yol gideri için ise Ankarakart ile bir biniş ücreti  
olarak EGO tarafından belirlenen ücret bir gidiş ve bir dönüş olarak 42,00 TL olarak  
hesaplandığı görülmüştür. Anılan istekli tarafından personel maliyetlerine ilişkin yapılan  
açıklamalarda KİK işçilik modülünde hesaplanan % 4 sözleşme ve genel gider hariç tutar  
üzerinden yukarıda yer alan tablodaki gibi hesaplama yapıldığı ve bu tabloda yer alan  
rakamlar üzerinden malzemeli yemek sunumu hesap cetvelinde işçilik oranının: 0,405036  
olarak (9.118.975,7329411800 / 22.513.987,20) olarak belirlendiği görülmüştür. İsteklinin  
birim fiyat teklif cetvelinde işçilik maliyetlerinin yer aldığı I. Ara toplam kısmında bu tutarın  
8.886.247,20 TL olarak belirtildiği ve işçilik birim fiyatlarının KİK işçilik modülünde  
hesaplanan % 4 sözleşme ve genel giderler dahil tutarı üzerinden doldurulduğu belirlenmiştir.  
Bu durumda işçilik maliyetleri hesap tablosunda verilen işçilik tutarı 9.118.975,7329411800  
TL olarak belirtilmiş olduğundan bu tutarın %1,567 sözleşme ve genel gider hariç tutarı  
hesaplanırsa= 8.976.081,3832 TL tutara ulaşıldığı ve teklif birim fiyat cetvelinde I. Ara  
toplam olarak belirtilen 8.886.247,20 TL bedelin üzerinde bir açıklama yapıldığı  
anlaşıldığından işçilik maliyetlerine ilişkin yapılan açıklamanın mevzuata uygun olmadığı  
tespit edilmiştir. Bu durumda ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen isteklinin  
işçilik maliyetlerine ilişkin açıklamalarının kabul edilmemesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen TİM 1 Yemek Hizmetleri  
Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda  
Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
teklif açıklamalarında ise EK-H.4 malzemeli yemek sunumu cetvelini sunduğu, ana girdilerin  
her birinin hangi açıklama yöntemiyle açıklandığının belirtildiği, açıklamalar kapsamın esas  
alınan borsa bültenlerinin eklendiği, ayrıca bazı ana girdiler için EK-O.7 maliyet/satış tutarı  
tespit tutanaklarının esas alındığının belirtildiği ve bu tutanakların açıklamalar kapsamında  
sunulduğu ve örnek menüde yer alan yemeklerin gramaj listelerinin eklendiği görülmüştür.  
Anılan isteklinin işçilik maliyetine ilişkin olarak KİK işçilik modülü üzerinden İdari  
Şartname'nin 25’inci maddesinde düzenlenen ücretlerin esas alınarak işçilik ücretlerinin  
hesaplandığı, hesaplamalara ilişkin çıktıların eklendiği, asgari işçilik birim maliyetleri  
hesaplanırken % 4 sözleşme ve genel giderler hariç tutar üzerine işçilere ödenecek yemek ve  
yol giderlerin eklendiği ve daha sonra teklif birim fiyat cetvelinde işçilik teklif birim  
fiyatların belirtildiği tespit edilmiştir. Söz konusu isteklinin malzemeli hesap cetvelinde işçilik  
maliyeti = 9.118.469,21 TL olarak belirtilmiş ve bu tutar üzerinden işçilik oranı =  
0,397127364 (9.118.469,21 / 22.961.070,00) olarak belirtilmiştir. Bu durumda teklif birim  
fiyat cetvelinde işçilik giderleri için teklif edilen bedelin 9.118.469,21 TL’nin % 1,567  
sözleme ve genel gider hariç tutarı olan 8.975.582,79 TL’nin altında olmaması gerekmektedir  
ki isteklinin teklif birim fiyat cetvelinde işçilik maliyetlerine ilişkin teklif bedeli olan I. Ara  
toplamdaki teklif tutarının 8.990.400,00 TL olduğu ve işçilik maliyetine ilişkin tekliflerini  
doğru şekilde açıkladığı belirlenmiştir.  
Başvuru dilekçesinde belirtilen ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif ve  
ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin açıklamalarında ana çiğ girdi  
maliyetlerinden bir kısmını isteklinin kendi ürettiği, aldığı sattığı mallara dayalı olarak yaptığı  
ve Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını sunduğu ve sunulan belgelerin uygun  
olmadığı iddiasına ilişkin yapılan incelemede;  
Ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik  
İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları  
kapsamında hiçbir girdi için belirtildiği şekilde bir açıklama yapılmadığı belirlendiğinden bu  
yöndeki iddia uygun bulunmamıştır.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen TİM 1 Yemek Hizmetleri  
Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda  
Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük  
teklif açıklamalarında ise, baklava, havuç dilim tatlı, paket yoğurt 200 gr., pet bardak su 200  
ml, pudra şekeri, roll ekmek 50 gr. girdilerinin Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile  
açıklandığının belirtildiği, bu girdiler için açıklamalar kapsamında sunulan Ek-O.7  
maliyet/satış tutarı tespit tutanakları incelendiğinde, isteklinin baklava, pet bardak su 200 ml,  
pudra şekeri, roll ekmek poşetli 50 gr., paket yoğurt 200 gr. (tam yağlı, tetrapak, kaymaklı)  
girdileri için Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağını sunduğu, tutanağın 5 no’lu satışlar  
üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu,  
dolayısıyla isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında belirtilen ürünlere ilişkin satış  
yapıyor olduğu, tutanakta belirtilen toplam miktarın Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
79.2.27’nci maddesinde belirtilen ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya  
bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az  
1/20’si kadar satış yapmış olma şartını sağladığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ilgili  
meslek mensubu tarafından imzalandığı, fatura bilgileri tablosunun mevzuata uygun şekilde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
doldurulduğu, tutanağın ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay içinde  
düzenlendiği belirlenmiştir.  
Yine anılan istekli tarafından paket yoğurt 200 gr. için Ek-O.7 maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağı ile açıklama yapıldığı, tutanağın 5 no’lu satışlar üzerinden açıklama yapılması  
durumunda doldurulması gereken bölümünün doldurulduğu, dolayısıyla isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında belirtilen ürünlere ilişkin satış yapıyor olduğu, tutanakta  
belirtilen toplam miktarın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.27’nci maddesinde belirtilen  
ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale  
konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olma  
şartını sağladığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ilgili meslek mensubu tarafından  
imzalandığı, fatura bilgileri tablosunun mevzuata uygun şekilde doldurulduğu, tutanağın ilan  
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay içinde düzenlendiği belirlenmiştir.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi  
isteklinin Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile yaptığı açıklamaların mevzuata uygun  
olduğu belirlenmiştir.  
Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama yapan isteklilerin geriye dönük  
alış/satış faturaları düzenleyerek/düzenleterek vergi dairelerine düzeltme beyannamesi  
verdikleri ve bu şekilde temin ettikleri faturalar ile açıklama yaptıkları, bu durumun vergi  
mevzuatına uygun olduğu ancak ihale mevzuatı açısından uygun olmadığı, mevzuat gereği  
düzeltme beyannameleri ile elde edilen fatura ve bilançoların geçersiz olduğu, bu husus  
nedeniyle ilgililer hakkında vergi dairelerinden araştırma yapılarak sunmuş oldukları  
faturaların ilan tarihinden sonra tanzim edilip edilmediğinin, düzeltme beyannamesi  
düzenlenip düzenlenmediğinin araştırması gerektiği iddia edilse de, yapılan inceleme  
neticesinde Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile açıklama yapan isteklinin aşırı düşük  
teklif açıklamalarının üçüncü iddia kapsamında yapılan inceleme neticesinde uygun olmadığı  
sonucuna ulaşıldığından, faturaların ilgili Vergi Dairesinden sorgulanmasına gerek  
bulunmamıştır.  
Söz konusu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen isteklinin  
işçilik maliyetlerine ilişkin açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine  
uygun şekilde açıklanmadığı belirlendiğinden anılan isteklinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının kabul edilmeyerek teklifinin reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Teknik Şartname’nin “Yemekte Kullanılacak Malzemeler” başlığı altında “Ekmekler:  
ekmekler kişi başı 2 (iki adet) roll ekmek ve kepekli glütensiz ekmek (50’şer gram) olarak  
verilecektir. Ekmekler Türk Gıda Kodeksine uygun olacaktır. Ezilmiş, bayat, yanmış, ekşimiş,  
küflenmiş ve pişmemiş olanlar kabul edilmeyecektir. İmalatta ekşi maya kullanılmayacaktır.  
Ekmeğe dışından bakıldığında iyi pişmiş, kabarmış, kendine has görünüşte, kokuda ve kabuk  
renk dağılımı olabildiğince homojen olmalı, basık ve yanık olmamalı, kesildiği zaman iç kısmı  
süngerimsi yapıda, gözenekler mümkün olduğunca homojen olmalı büyük hava boşlukları  
bulunmamalı, renk beyaz krem ve homojen olmalı, yabancı tat ve koku hissedilmemelidir.  
Ekmek konulan kasalar ve sandıklar Gıda Talimatnamesine uygun olacaktır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Sağlık açısından bir sakınca arz etmeyecek şekilde kasalara ve sandıklara istiflenmiş  
olarak getirilmesi şarttır. Kasalar kırık, çatlak, kirli olmayacaktır. Üretici firmanın Tarım İl  
Müdürlüğü’nden alınmış “Gıda Üretim Sertifikası” olacaktır. İdarece talep edildiği takdirde  
tuzsuz, proteinsiz vs. ekmek verilecek olup, yüklenici bunu temin etmekle yükümlüdür.”  
düzenlemesi bulunmaktadır.  
Başvuru dilekçesinde belirtilen Teknik Şartname’nin 7 ve 8’inci sayfasında yer alan 2  
haftalık (10 günlük) örnek menü içerisinde salata bar menüsünde Amerikan salatası, göbek  
salata, mayonezli salata, cevizli borani ve peynirli salatanın yer almadığı belirlendiğinden, bu  
iddialarının uygun olmadığı anlaşılmıştır.  
Örnek menüdeki yemek menülerinde maydanoz ve dereotu için borsalarda kg  
ortalama maliyetlerinin mevcut olmasına rağmen anılan isteklilerce adet bazında  
açıklamasının uygun olmadığı belirtilmiş ise de, idarece Teknik Şartname ekinde yer alan  
yemek, salata ve çorbalara ilişkin verilen gramaj listelerinde bu girdilerin zaten adet olarak  
açıklanmasının istenildiği görüldüğünden bu konudaki iddia da uygun bulunmamıştır. Ayrıca  
anılan istekliler tarafından tüm girdilerin hangi ticaret borsası fiyatları ile ve hangi tarihli  
fiyatlarla açıklandığın liste olarak hazırlanarak her girdi satırında sayfa numarası ile  
belirtildiği görülmüştür.  
Rus salatasının iki haftalık örnek menü içerisinde yer aldığı, Teknik Şartname’de  
verilen gramaj listesinde yumurtanın 1/4 şeklinde açıklanacağının belirtildiği, ekonomik  
açıdan en avantajlı istekli olarak belirlenen Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal  
Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarında idarenin gramaj  
listesine uygun şekilde Rus salatasını fiyatlandırdığı, yumurta için de adet birim fiyatını dörde  
bölerek açıklama yaptığı ve yapılan açıklamanın mevzuat uygun olduğu belirlenmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen TİM 1 Yemek Hizmetleri  
Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda  
Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük  
teklif açıklamalarında yumurtanın gramajı 1/4 olması gerekirken 1/8 olarak belirtildiği, ayrıca  
Rus salatasında idarenin verdiği gramajlara uyulmadığı (örneğin patates 30 gr olması  
gerekirken 15 gr, havuç 30 gr olması gerekirken 15 gr, bezelye 30 gr olması gerekirken 15 gr,  
salatalık turşusu 20 gr olması gerekirken 10 gr üzerinden maliyet hesabının yapıldığı,  
mayoneze ise hiç yer verilmediği) tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu konudaki başvuru sahibinin  
iddiası yerinde görülmüştür.  
Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited  
Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarında ekmek için Ankara Halk Ekmek’in internet  
sitesinde yayınlanan fiyat listesindeki normal roll ekmek fiyatının kullanıldığı, kepekli  
glütensiz ekmek için bir fiyatlandırma yapılmadığı belirlenmiştir.  
TİM 1 Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil  
Temizlik Turizm Yemek Gıda Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş  
Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarında normal roll ekmek için kendi ürettiği, aldığı  
sattığı mallara dayalı olarak yaptığı ve Ek-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarını  
sunduğu, tutanağın 5 no’lu satışlar üzerinden açıklama yapılması durumunda doldurulması  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
gereken bölümünün doldurulduğu, dolayısıyla isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması  
kapsamında belirtilen ürünlere ilişkin satış yapıyor olduğu, tutanakta belirtilen toplam  
miktarın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.27’nci maddesinde belirtilen ilan tarihinin içinde  
bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde ihale konusu işte  
kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapmış olma şartını  
sağladığı, maliyet/satış tutarı tespit tutanağının ilgili meslek mensubu tarafından imzalandığı,  
fatura bilgileri tablosunun mevzuata uygun şekilde doldurulduğu, tutanağın ilan tarihinin  
içinde bulunduğu aydan önceki üç ay içinde düzenlendiği belirlenmiştir. Ancak yine istekli  
tarafından kepekli glütensiz ekmek için bir açıklamanın yapılmadığı görülmüştür.  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ekonomik açıdan en avantajlı istekli tarafından  
kepekli glütensiz ekmek için açıklama yapılmadığından, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci  
istekli tarafından Rus salatası açıklamasında gramajlara uygun açıklama yapılmadığından ve  
yine glütensiz ekmek için açıklama yapılmadığından söz konusu her iki isteklinin de aşırı  
düşük teklif açıklamalarının kabul edilmemesi ve tekliflerinin reddedilmesi gerektiği  
sonucuna ulaşılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İstenecek belgeler” başlıklı  
29’uncu maddesinde “(1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin  
değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
c) Yaklaşık maliyeti, eşik değere eşit veya eşik değeri aşan işlerin ihalelerinde (a) ve  
(b) bentlerinde sayılan belgelere ek olarak;  
1) (Mülga bent: 25/01/2017-29959 R.G./2. md.)  
2) Adayın veya isteklinin ilgili mevzuatı uyarınca yayımlanması zorunlu olan  
bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgelerin”  
hükümleri,  
Aynı Yönetmelik’in “Bilanço veya eşdeğer belgeler” başlıklı 35’inci maddesinde “(1)  
Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla  
ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(10) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen  
belgeleri ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde veya serbest meslek  
kazanç defteri özetine ilişkin dokuzuncu fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.”  
hükümleri,  
Aynı Yönetmelik’in “İş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı maddesinde “(1) İş  
hacmini gösteren belgelerin istenildiği ihalelerde;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgenin,  
istenilmesi zorunludur.  
her ikisinin de idarelerce  
(2) Aday veya isteklinin birinci fıkrada belirtilen belgelerden birini sunması yeterlidir.  
Serbest meslek erbabının iş hacmi serbest meslek kazanç defteri özeti ile belgelendirilir.  
(3) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(4) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
(5) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt  
altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden  
elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
(6) İş hacmini gösteren belgelere ilişkin kriterler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde, toplam cironun teklif edilen bedelin % 25’inden, hizmet  
işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15’inden az olmaması gerekir. Bu  
kriterlerden herhangi birini sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli  
kabul edilir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
(7) İlgili mevzuat uyarınca gelecek yıllara yaygın olarak gerçekleştirilecek işlerin,  
açık ihale usulüyle ve Kanun’un 21’inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre ihale edilmesi  
halinde, iş hacmine ilişkin oranların, bir yıldan fazla süreli işlerde 4/5’i, iki yıldan fazla süreli  
işlerde 3/5’i, üç yıldan fazla süreli işlerde ise 2/5’i alınarak hesaplanan oranlar yeterlik  
kriteri olarak belirlenir. Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalenin ön yeterlik  
aşaması ile Kanun’un 21’inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin  
yeterlik aşamasında ise bu oranlara göre belirlenen parasal tutarlar asgari yeterlik kriteri  
olarak öngörülür.  
(8) Altıncı ve yedinci fıkralardaki kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki  
yıla ait belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması  
üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
(12) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
(14) Aday veya isteklinin, ortak girişimin ortağı olarak gerçekleştirdiği hizmet işleri  
ile ilgili ciro tutarı; iş ortaklığındaki hissesi oranında, konsorsiyumda ise taahhüt ettikleri iş  
kısımları üzerinden hesaplanır.  
(15) Aday veya isteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi  
tutarı ile birlikte ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi  
oranında dikkate alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda  
aday veya isteklinin iş hacmi tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını  
gösteren belgelerin de teklif kapsamında sunulması gerekmektedir.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellenmesi” başlıklı  
37’nci maddesinde “(1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:  
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan  
veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle  
bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya  
ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.” hükümleri,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin taşıması gereken  
kriterler:  
7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan istekliler, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan istekliler, yıl  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da bu  
kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali  
müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK025.1/H)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile yıllara yaygın inşaat hakediş gelirlerinin gösterilmesi  
gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden  
yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İstekli tarafından;  
a) İhalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait toplam ciroyu gösteren gelir tablosunun,  
b) Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını gösteren belgeler,  
birinin sunulması yeterlidir.  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarını tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya  
serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Hizmet işleri ile ilgili ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt  
altında devam eden hizmet işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen hizmet işlerinden  
elde edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Toplam cironun teklif edilen bedelin % 20'sinden, hizmet işleri ile ilgili cironun ise  
teklif edilen bedelin % 12'sinden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini  
sağlayan ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son iki yıla ait belgelerini sunabilirler.  
Bu takdirde, son iki yılın parasal tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin  
sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte  
ortak olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate  
alınarak toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi  
tutarı kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemeleri bulunmaktadır.  
Şikâyete konu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlenen Hasel  
Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi’nin yeterlik  
bilgileri tablosunda 2023 yılına ilişkin bilançonun beyan edildiği ve cari oranın: 29,2893816,  
öz kaynak oranının: 0,99465258, kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara oranının:  
0,00537616 olarak belirtildiği görülmüştür.  
EKAP üzerinden Hasel Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret  
Limited Şirketi’nin 2023 yılı bilançosuna ulaşıldığında, anılan isteklinin cari oranının:  
29,2893816 (=366.117,27/12.500) olduğu, öz kaynak oranının: 0,9968902 (4.007.075,83/  
4.019.575,83), kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara oranının: 0,0031194818  
(=12.500/4.007.075,83) olduğu ve idarece istenen kriterleri sağladığı belirlenmiştir.  
Anılan isteklinin yeterlik bilgileri tablosunda 2023 yılına ilişkin toplam cironun beyan  
edildiği ve 2023 yılına ilişkin toplam ciro tutarının: **.***.787,21 TL olarak belirtildiği  
tespit edilmiştir. EKAP’ta yer alan 2023 yılı toplam ciro tutarının **.***.787,21 TL olduğu  
ve bu tutarın güncellenmemiş tutarının bile teklif edilen bedelin % 20’sinin üzerinde olduğu  
(22.513.987,20 x 0,20= 4.502.797,44 TL) belirlenmiştir.  
Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen TİM 1 Yemek Hizmetleri  
Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda  
Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nda pilot ortak olan  
TİM 1 Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yeterlik  
bilgileri tablosunda 2023 yılına ilişkin bilançonun beyan edildiği ve cari oranın: 1,48003695,  
öz kaynak oranının: 0,32829001, kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara oranının: 0,00  
olarak belirtildiği görülmüştür. EKAP’tan ulaşılan 2023 yılına ilişkin bilançoda yer alan  
bilgilerden cari oranın: 1,48003695 (=29.162.627,35 /19.626.994,43), öz kaynak oranının:  
0,3305834144 (=9.692.557,63/29.319.552,06), kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara  
oranının:0,00 olduğu belirlenmiştir.  
Pilot ortak tarafından yeterlik bilgileri tablosunda iş hacmine ilişkin 2023 yılı toplam  
cirosunun: **.***.063,59 TL olarak beyan edildiği, EKAP’tan indirilen gelir tablosundan,  
toplam cironun **.***.063,59 TL olduğu ve bu rakamın güncellenmemiş tutarının bile pilot  
ortak tarafından sağlanması gereken iş hacmini karşıladığı (22.961.070,00 x 0,20 x 0,99 =  
4.546.291,86 TL) ve yeterli olduğu belirlenmiştir.  
Söz konusu iş ortaklığında özel ortak sıfatında olan Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda  
Güvenlik Hizmetleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin yeterlik bilgileri tablosunda  
2023 yılı bilançosunun beyan edildiği, cari oranın:2,74926316, özkaynak oranının:  
0,64512872, kısa vadeli banka borçlarının /özkaynaklara oranının: 0,00 olduğu, iş hacmine  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
ilişkin ise yine 2023 yılı toplam cirosunun *****803,52 TL olarak belirtildiği görülmüştür.  
EKAP’ta kayıtlı olan 2023 yılı bilançosunda yer alan bilgilerden cari oranın:  
2,74926316  
(=18.213.039,02/6.624.698,32),  
özkaynak  
oranının:  
0,64512872  
(=12.043.192,27/18.667.890,59), kısa vadeli banka borçlarının/özkaynaklara oranının: 0,00  
olduğu ve istenen kriterleri sağladığı tespit edilmiştir.  
EKAP’ta kayıtlı olan 2023 yılı gelir tablosunda yer alan bilgiler esas alındığında,  
2023 yılı toplam cirosunun *****803,52 TL olduğu ve bu tutarın güncellenmemiş halini bile  
özel ortak tarafından sağlanması gereken kriterin üzerinde olduğu belirlenmiştir  
(22.961.070,00 x0,20x 0,01= 45.922,14 TL).  
Yukarıda yapılan tespitler neticesinde ihale üzerinde bırakılan istekli ve ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin bilanço ve ciroya ilişkin kriterlerinin idarece istenen  
kriterleri sağladığı ve her iki isteklinin de ekonomik mali yeterlik belgeleri açısından yeterli  
olduğu sonucuna ulaşılmıştır.  
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin  
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için  
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"  
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü  
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin  
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci  
fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan Hasel  
Yemekçilik Gıda Temizlik İnşaat Medikal Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi ile ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen TİM 1 Yemek Hizmetleri Gıda Temizlik  
Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi - Özil Temizlik Turizm Yemek Gıda Güvenlik Hizmetleri  
İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’nın aşırı düşük teklif açıklamalarının  
uygun bulunmayarak söz konusu tekliflerin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin  
mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/002  
: 37  
: 08.01.2025  
: 2025/UH.II-122  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.