Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
/
2025/652659-Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama İşi
Bilgi
İKN
2025/652659
Başvuru Sahibi
Nurçağ Taşımacılık Tem. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
İşin Adı
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
BAŞVURU SAHİBİ:
Nurçağ Taşımacılık Tem. Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2025/652659 İhale Kayıt Numaralı “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin
2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç
Kiralama İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından
20.06.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz
Yakıt Hariç Araç Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak Nurçağ Taşımacılık Tem. Tur. Gıda
San. ve Tic. Ltd. Şirketinin 05.06.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin
10.06.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.06.2025 tarih ve 186178 sayı
ile Kurum kayıtlarına alınan 20.06.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/1203 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Benzer iş tanımının Teknik Şartname’de yer alan işin konusu ile aynı olduğu, bu
kapsamda belirlenen benzer işin rekabeti ve katılımı arttırıcı nitelikte olmadığı,
2) İdari Şartname düzenlemeleri kapsamında ihalenin tüm kısımları için aynı şekilde
fiyat farkı katsayısı belirlemesinin yapıldığı ancak işin kısmi teklife açık olduğu, her bir
kısmın içerdiği girdilerin cinsleri ve miktarlarının aynı olmadığı, bu nedenle her bir kısma ait
fiyat farkı katsayılarının farklı olması gerektiği,
3) İdari Şartname’nin 48’nci maddesinde yer alan “a) Hizmet kapsamında çalışacak
sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası, 45,00 TL yol, 100,00 TL yemek, 10 saat fazla
çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme giderleri dahil tutarın altında ve üstünde sunulan
teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Bu giderler için KİK işçilik hesaplama modülü esas
alınacaktır.” düzenlemesinin hatalı olduğu, anılan düzenleme ile beraber isteklilerin işçilik
bedelleri üzerine kar payı eklemek suretiyle teklif verme imkânından yoksun bırakıldığı, işin
yürütülmesi aşamasında idarenin belirlediği ücretlerle operatör istihdam edilmesinin imkansız
olduğu,
4) Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesi kapsamında yer alan düzenleme
kapsamında ağır aykırılık hallerine ilişkin tespitin nasıl ve kimler tarafından yapılacağının
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
belirsiz olduğu, yargı kararlarının beklenilip beklenilmeyeceği hususlarının da belirsizlik
taşıdığı,
5) Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliğinin
sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının sorumluluğu yürürlükteki mevzuat
çerçevesinde tamamen yüklenici firmaya aittir. Yüklenici firma, konuyla ilgili her türlü tedbiri
almak zorundadır. Yüklenici firma hiçbir ihtara gerek kalmaksızın lüzumlu emniyet
tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline
öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifası sırasında sürücünün bina dışında, bina
dâhilinde veya çevresinde ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz sürücü kullanmaktan
dolayı kazaya uğramaları, yaralanmaları, hayatlarını kaybetmeleri veya herhangi bir sebeple
vuku bulabilecek kazalardan yüklenici firma sorumlu olacaktır. Yüklenici Kamu kurum ve
kuruluşlarının alacağı kararlar ile Mahkeme kararlarına uyacak ve İdareyi bu hükümlerin
ihlali nedeniyle maruz kalabileceği bütün cezalardan ve sorumluluklardan dolayı tazmin
edecektir.” düzenlemesi kapsamında yüklenicilerin üzerine öngörülmesi mümkün olmayan
sorumlulukların yüklendiği, ancak araçların bir kısmının idare personeli tarafından, bir
kısmının ise yüklenici personeli tarafından kullanılacağı, fakat anılan düzenleme kapsamında
“idare personeli şoförler” ile “yüklenici personeli şoförler” arasında bir ayrım yapılmadığı,
her türlü iş sağlığı ve güvenliği önlemi ile sorumluluğun yüklenici üzerinde bırakıldığı,
düzenlemenin hakkaniyetli olmadığı,
6) Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde cezai işlemler nedeniyle doğacak
bedellerin yüklenicinin kesin teminatından kesilmek suretiyle tahsil edileceğine ilişkin
düzenlemelere yer verildiği, ancak kesin teminattan hangi hallerde kesinti yapılacağının
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde açıkça belirtildiği, bu kapsamda kesin teminattan kesinti
yapılmasının mümkün olmadığı, bu durumun mevzuata aykırı olduğu, bu nedenle ihalenin
iptal edilmesi gerektiği,
7) Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde yer alan “Hizmet alımı kapsamında
çalışacak şoförlere nakdi olarak yemek ücreti ödeneceğinden yemek hizmeti verilen
kuruluşlarda görevlendirilen şoförler yemek hizmetinden faydalanmayacaktır. Ancak yemek
hizmeti sunulan Kuruluşun harcama yetkilisinin onayı ve şoförlerinde yemek ücretini ödemesi
koşuluyla şoförler bu hizmetten yararlandırılır.” düzenlemesi kapsamında yemek bedelinin
kaç lira olarak ödeneceğinin belirsiz olduğu dolayısıyla yemek hizmeti sunulan kuruluşlarda
görevlendirilen şoförlerin bu hizmetten faydalanması için ödenmesi gereken bedelin
bilinmediği, bu durumun da teklif oluşturulmasını engelleyici nitelikte olduğu,
8) Teknik Şartname’nin 10’uncu maddesinde yer alan “Kiralanan araçların, trafiğe
karşı ve araç emniyetinden işveren olarak yüklenici, kullanıcı olarak da şoför sorumludur.
Trafik cezaları ile üçüncü şahıslara vereceği zararlardan İdare sorumlu olmayacaktır. Ayrıca
bu konuda üçüncü şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar ve ziyan taleplerine karşı
yüklenici sorumludur. İdare bu kabil dava, şikâyet ve benzeri konulara hiçbir şekilde taraf ve
muhatap değildir. İdarenin bu tip taleplere muhatap olması veya aleyhine herhangi bir hüküm
tesis edilmesi halinde yükleniciye rücu hakkı bulunmaktadır. İdare bu sebepten dolayı zarara
uğrarsa, doğmuş olan bu zararı yüklenici ödeyecektir. Şoförlerin kamu mallarına verdiği
zararlardan yüklenici müteselsilen sorumludur.” düzenlemesi kapsamında öngörülen
yükümlülükler açısından idare personeli olan şoförler ile yüklenici personeli olan şoförler
bakımından herhangi bir ayrım getirmediği tüm şoförlerin cezai yükümlülüklerinin
yüklenicinin üzerine bırakıldığı, idarenin şoföründen kaynaklanan kusurun yüklenicinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
üzerine bırakılmasının hakkaniyetli olmadığı,
9) Sözleşme Tasarısı’nın 36’ncı maddesinde yer alan “Aracın memuriyet mahalli dışı
görevlendirmelerde şoföre 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre idare tarafından
ödeme yapılır.” düzenlemesi kapsamında “memuriyet mahalli” ifadesinin hangi sınırları ifade
ettiğinin belirsiz olduğu, dolayısıyla personelin hangi sınırların dışına çıktığı durumlarda
idare tarafından harcırah ödemesi yapılacağının anlaşılamadığı bu kapsamda sağlıklı bir
maliyet hesabı yapılmasının mümkün olmadığı,
10) Söz konusu ihalenin tüm kısımlarında istihdam edilecek personel sayısı 50’nin
üzerinde olduğu ancak ihalenin hiçbir kısmında engelli personel çalıştırılacağına ilişkin bir
düzenleme yapılmadığı ve engelli personel için teklif cetvelinde satır açılmadığı, bu
kapsamda ihale dokümanın 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30’uncu maddesine aykırı olduğu,
11) İdari Şartname’nin 20’nci maddesinde yer alan “Bu ihale 10 kısımdan ibarettir.
Her bir kısım için ayrı ayrı teklif verilebilir ancak her bir kısım içeriğinde bulunan kalemlerin
tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif geçersiz sayılacaktır. İl Müdürlükleri ile
imzalanacak sözleşmeler: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan İş kalemleri (Örneğin
ANKARA İl Müdürlüğü sözleşmesi için: ANKARA (T2), ANKARA (T5), ANKARA (T7),
ANKARA (Fazla Çalışma Aylık İşçi Başına 10 Saat ), ANKARA (Ulusal bayram, genel tatil
günleri 3,5 gün 89 şoför) ve ANKARA (brüt asgari ücretin %20 fazlası, yol yemek dahil)
Tutarlarının toplamı üzerinden adı geçen İl Müdürlüğü ile sözleşme imzalanacak olup Kesin
teminat bu tutar üzerinden alınacaktır. Ayrıca sözleşmeye ait damga pulu ve Komisyon Karar
pulu damga vergisi aynı sözleşme bedeli üzerinden yatırılacaktır. KİK Payı ise Kısım
üzerinden yatırılacaktır.” düzenlemesi kapsamında KİK payına ilişkin belirsizliklerin olduğu,
anılan düzenlemeler kapsamında sözleşmeye ait damga pulu, karar pulu ve damga vergisinin
sözleşme bedeli üzerinden yatırılacağı, KİK payının ise kısım üzerinden yatırılacağı şeklinde
belirleme yapıldığı bu kapsamda KİK payının, kısım yaklaşık maliyeti üzerinden
yatırılmasının istenildiği bu kapsamda KİK payının nasıl yatırılacağının anlaşılamadığı bu
belirsizlik nedeniyle ihaleye katılım sağlanamadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle
bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia
eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına
uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
satın alındığı tarihte başlar.
İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri
aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar
yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce
sonuçlandırılması esastır…” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
…
c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan
durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,
ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş
sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,
d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal
kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,
izleyen günden itibaren başlar.
(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması
halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön
yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru
tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,
İhale İlanı’nın “Bu ihalede benzer iş olarak kabul edilecek işler” başlıklı 4.4’üncü
maddesinde “4.4.1. Kamuda veya özel sektörde yapılan her türlü sürücülü veya sürücüsüz
araç kiralama işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.
…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılı
Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama İşi
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 6 Ay Süreli 10
Kısım ve 1525 Araç İle 1522 Şoför Üzerinden 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere
Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilen 81 İl
Müdürlüğü” düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Anılan Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında
beyan etmeleri gerekmektedir.
…
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:
Kamuda veya özel sektörde yapılan her türlü sürücülü veya sürücüsüz araç kiralama
işleri benzer iş olarak kabul edilecektir.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’nci maddesinde “Söz konusu iş, Aile ve
Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve bağlı Kuruluşlarının resmi hizmetlerinin 2025 yılında
mesai saatleri içinde veya dışında, şehir içinde veya dışında etkin ve verimli bir şekilde
yürütülmesine ilişkin şoförlü/şoförsüz yakıt hariç araç kiralama hizmet alımı işidir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihalenin 13.06.2025 tarihinde yapıldığı ve 40 isteklinin e-teklif
verdiği, esas inceleme raporunun tanzim edildiği tarih itibarıyla ihale komisyonu kararının
alınmadığı,
İtirazen şikâyete konu edilen ihalenin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Destek
Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından açık ihale usulüyle gerçekleştirilen ve 10 kısımdan
oluşan “Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri için 2025 yılı hizmetlerinde
kullanılmak üzere 6 aylık şoförlü/ şoförsüz yakıt hariç araç kiralama işi” ihalesi olduğu,
Başvuru sahibi istekli olabilecek tarafından İdari Şartname’de belirlenen benzer iş
tanımının Teknik Şartname’de yer alan işin konusu ile aynı olduğunu ve bu hususun katılımı
ve rekabeti daralttığı iddia edilmektedir.
Başvuru sahibinin iddiasının ihale dokümanının 07.05.2025 tarihli İhale İlan’ına
yansıyan düzenlemesine yönelik olduğu, bu nedenle başvuru sahibinin şikâyet konusu
düzenlemeyi fark etmesi veya öğrenmesi gereken tarih olan 07.05.2025 tarihini takip eden on
günlük şikâyet süresi içerisinde idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süreyi
geçirdikten sonra 05.06.2025 tarihinde ihaleyi yapan idareye şikâyet başvurusunda
bulunduğu, dolayısıyla anılan iddiaya ilişkin başvurunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.
Öte taraftan idarece belirlenen benzer işin kamu veya özel sektöre yapılan her türlü
sürücülü veya sürücüsüz araç kiralama işleri olarak belirlendiği görülmüş olup, ihale
dokümanı bir bütün olarak incelendiğinde idarece belirlenen benzer işin ihale konusu ile
uyumlu ve rekabeti engelleyici nitelikte olmadığı görülmüştür.
Teknik Şartname düzenlemeleri incelendiğinde; söz konuya ihaleye ait teknik
detaylara yer verilmiş olup başvuru sahibinin iddiasının aksine işin konusu başlıklı 1’inci
maddesinde yer alan düzenleme ile benzer işin birebir aynı olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan tüm bu hususlar neticesinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde
olmadığı sonucuna varılmıştır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında
Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde
“(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn AYn Yn Gn Mn
Pn = a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + b3 —— + c ——
İo
AYo
Yo
Go
Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını
temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık
oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) b3: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı
h) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir
katsayıyı,
…
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin sabit katsayıların, işin niteliğine ve işte kullanılan
girdilere uygun biçimde toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenerek ihale
dokümanında gösterilmesi ve her sabit katsayı için dördüncü fıkraya göre hesaplamaya esas
endeksin belirlenmesi zorunludur. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2, b3 ve c
katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı
olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) AYo: Akaryakıt ürünleri için ihale tarihindeki satış fiyatını,
AYn: Akaryakıt ürünleri için uygulama ayına ait ortalama satış fiyatını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için
fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Yo, Yn: Diğer katı ve sıvı yakıtlar için, Endeks Tablosunun 19 numaralı “Kok ve
Rafine Petrol Ürünleri”, 19.1 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 19.2 numaralı “Rafine
Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
birkaçını,
d) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Endeks Tablosunun 28 numaralı
“Makine ve Ekipmanlar b.y.s.”, 28.1 numaralı “Genel Amaçlı Makineler”, 28.2 numaralı
“Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 28.3 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 28.4
numaralı “Metal İşleme Makineleri ve Takım Tezgahları”, 28.9 numaralı “Diğer Özel Amaçlı
Makineler” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Endeks Tablosundan alt sektörler
itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan endeksin tespit
edilerek ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları
durumunda ise Go ve Gn endeksleri için Endeks Tablosunun “Genel” sütunundaki sayılar esas
alınır. Ancak malzemeli yemek hizmeti alımlarında Endeks Tablosunun 10 numaralı “Gıda
Ürünleri” sütunundaki sayı veya bu endeksin alt endekslerinde belirtilen sayılardan uygun
olan birinin veya birkaçının ihale dokümanında belirtilmesi gerekir.
…
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği
dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3 ve c değerleri için aynı anda birden
fazla endeks de belirlenebilir. Bu durumda, her bir endeksin nispi ağırlığı da belirlenir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması
sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse
eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Endeks
Tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” hükmü,
Anılan Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Bu Esaslara
tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine
ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının
belirtilmiş olması gerekir. Bu hizmet alımı ihalelerinde aşağıdaki hususlar çerçevesinde
düzenleme yapılır.
a) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşan hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat
farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.
b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan;
1) İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının
idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6 ncı maddeye göre veya
idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
düzenlemeye yer verilir.
2) Diğer hizmet alımlarında tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
.
düzenlemeye yer verilebilir
(2) Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz...” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesinde “81.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri ile personel
çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği
ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik
maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi
gerekmektedir.
81.2. 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen
hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılacak tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
sabit katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılacak girdilere uygun biçimde ve tüm
katsayıların toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında
gösterilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki
ağırlık oranı ve işlevi gibi hususlar dikkate alınarak asli ve tali unsurlar ile bunlara ilişkin
ağırlık oranı katsayıları belirlenir. Tali unsurlara ilişkin ağırlık oranının belirlenmediği
durumlarda bu unsurların ağırlık oranının asli unsurlara dahil olduğu kabul edilir.
Örneğin fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin düzenlemelerde;
Malzeme dahil yemek hazırlama hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2) ve
yemek yapımında kullanılacak ana girdiler (b3),
Malzeme hariç yemek hazırlama hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2)
girdisi,
Araç/iş makinesi kiralama hizmet alımı ihalelerinde şoför/operatör çalıştırılması
halinde işçilik (a1 ve/veya a2), idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araç/iş
makinelerinin yaşına ve işin süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri,
Personel taşıma hizmet alımı ihalelerinde şoför çalıştırılması halinde işçilik
(a1 ve/veya a2), idare tarafından karşılanmayan akaryakıt (b1) ile araçların yaşına ve işin
süresine bağlı olarak amortisman (c) girdileri,
Yazılım veya bilgi yönetim sistemi hizmeti alımı ihalelerinde işçilik (a1 ve/veya a2)
girdisi, asli unsur olarak belirlenebilir.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu
ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 10’dur
İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;
Bu ihale 10 kısımdan ibarettir. Her bir kısım için ayrı ayrı teklif verilebilir ancak her
bir kısım içeriğinde bulunan kalemlerin tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif
geçersiz sayılacaktır.
İl Müdürlükleri ile imzalanacak sözleşmeler: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan İş
kalemleri (Örneğin ANKARA İl Müdürlüğü sözleşmesi için: ANKARA (T2), ANKARA (T5),
ANKARA (T7), ANKARA (Fazla Çalışma Aylık İşçi Başına 10 Saat ), ANKARA (Ulusal
bayram, genel tatil günleri 3,5 gün 89 şoför) ve ANKARA (brüt asgari ücretin %20 fazlası,
yol yemek dahil) Tutarlarının toplamı üzerinden adı geçen İl Müdürlüğü ile sözleşme
imzalanacak olup Kesin teminat bu tutar üzerinden alınacaktır.
Ayrıca sözleşmeye ait damga pulu ve Komisyon Karar pulu damga vergisi aynı
sözleşme bedeli üzerinden yatırılacaktır. KİK Payı ise Kısım üzerinden yatırılacaktır.”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Akaryakıt hariç olmak üzere, aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, adbule
yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli giderleri
teklif fiyata dâhildir. Tüm araçların her türlü periyodik bakım, her türlü bakım-onarım ve
tamiratlar(yedek parça ve işçilik dahil), fenni muayeneleri, eksoz muayeneleri, lastik, akü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
tüm yedek parça ve yağlama giderleri, her türlü vergi, sigorta, 7/24 çekici, gezici servis ve
benzeri, yazlık ve kışlık lastik, zincir, takoz gibi işletim giderleri, yapılacak nakliye işleri,
araçlara ait emniyet ve bilumum sigorta giderleri, kasko, taşınan personele ait yapılması
gereken zorunlu sigorta giderleri, araç muayenesi ile hizmete ilişkin diğer tüm giderler, vergi,
resim, ulaşım, harç, ceza ve araçla ilgili her türlü gider Yükleniciye ait olacaktır. Sürücü ile
yüklenici arasındaki çalışma ilişkileri özel hukuk hükümlerine tabi olacaktır. HGS kartı ve bu
gibi giderlerin tamamı yükleniciye ait olup, sadece araçlarda kullanılacak yol geçiş ücretleri
(HGS, KÖPRÜ vb.) yüklenici tarafından karşılanarak faturaları ibraz edilecek idarece
yükleniciye ödenecektir. Sürücünün ücreti SGK primleri, vergi, işsizlik sigortası primi, iş
kanunundan kaynaklanan hakları ve benzeri her türlü hak ve taleplerinden yüklenici sorumlu
olacaktır. Kiralanacak araçlara kaçak geçiş ücreti (KGS, OGS, HGS, vb.) adı altında
kesilecek cezadan İdare sorumlu olmayacaktır.
…” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş
için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1.
Tüm Kısımlar için:
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını, ifade eder.
Endeks tablosu: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici
fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosudur.
Formüldeki sabit katsayılar ile temel endeksler(o) ve güncel endeksler(n):
Katsayı
Endeks
a1 (Haftalık çalışma saatinin
tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranı)
Fiyat Farkına İlişkin Esasların
6’ncı maddesine göre
hesaplanacaktır.
0,52
0
a2 (Haftalık çalışma saatinin
tamamı idarede kullanılmayan
işçiliklerin ağırlık oranı)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
b1 (Akaryakıtın ağırlık oranı)
0
b2 (Diğer katı veya sıvı
yakıtların ağırlık oranı)
0
b3 (Malzeme veya diğer
hizmetlerin ağırlık oranı)
Endeks tablosunun "Genel"
sütunundaki sayı
0,38
Go, Gn
c (Makine ve ekipmanın
amortismanına ilişkin ağırlık
oranı)
Endeks tablosunun 28.2
numaralı "Diğer Genel Amaçlı
Makineler" sütunundaki sayı
0,1
Mo, Mn
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…48.5. Tekliflerin
değerlendirme aşamasında;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası, 45,00
TL yol, 100,00 TL yemek, 10 saat fazla çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme giderleri
dahil tutarın altında ve üstünde sunulan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
giderler için KİK işçilik hesaplama modülü esas alınacaktır.
48.6. Sürücü ücretlerinin ödenmesinde;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası ücret,
aylık fiilen çalışılan en fazla 26 gün üzerinden günlük brüt 100,00 TL yemek ücreti ve 45,00
TL yol ücreti ve 10 saat fazla mesai ödenecek olup, ücret bordrolarında brüt olarak
gösterilecektir. Çalışılmayan günlerde (izin, rapor vb.) yol ve yemek ücreti ödenmeyecektir.
b) Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak her bir sürücü için sözleşme
süresi içerisinde en fazla 3,5 gün olmak üzere ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma
ücreti ödenecek olup ücret bordrolarında brüt olarak gösterilecektir.
Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında her bir araç için (T2 ve T7) aylık kiralama
bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil),
taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve
2025 Nisan ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer
alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır.
…
48.8. İsteklilerin, teklif ettikleri T5 kapsamındaki her bir araca ilişkin, ihale dokümanı
ekinde verilen EK.2. Araç Bilgi Formu'nu teklifleri ile birlikte sunmaları (yeterlik bilgileri
tablosunda beyan etmeleri) zorunludur. EK.2. Araç Bilgi Formu'nu sunmayan isteklilerin
teklifleri değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7’nci
maddesinde “7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine
getirilmesine ilişkin
İdari şartnamede ve Teknik Şartnamede teklif fiyata dahil olduğu belirtilen giderlerin
tümü sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi,
sözleşme bedeline dahil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama tarihi
01.07.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü
maddesinde “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları
14.1. Yüklenici, gerek sözleşme süresi, gerekse uzatılan süre içinde, sözleşmenin
tamamen ifasına kadar, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerde artışa gidilmesi
veya yeni mali yükümlülüklerin ihdası gibi nedenlerle fiyat farkı verilmesi talebinde
bulunamaz.
14.2. Bu sözleşme kapsamında yapılan işler için fiyat farkı hesaplanacaktır.
Tüm Kısımlar için:
Fiyat farkı aşağıdaki formüle göre hesaplanır:
F = An x B x ( Pn-1)
Pn=a1+a2 İn/İo+b1 AYn/AYo+b2 Yn/Yo+b3 Gn/Go+c Mn/Mo
Formülde yer alan;
F: Fiyat farkını (TL),
B: 0,90 sabit katsayısını,
An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde
uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan
tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle
sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında
kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2, b3 ve c değerlerinin ağırlık
oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat
farkı katsayısını, ifade eder.
14.3. Sözleşmede yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme
imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz. ” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu edilen ihalenin iddia konusu tüm kısımlarına yönelik birim fiyat teklif
cetveli standart formu aşağıdaki gibidir.
1.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
Ay/gün/saat
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
171,00 6,000
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)
Miktarı Teklif
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Tutarı
Edilen
Birim
Fiyat
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil gün
Günleri
598,500
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
10.260,000
21,000
80,000
65,000
5,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
2.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
Ay
61,00 6,000
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
ücretin %20 fazlası)
I. ARA TOPLAM
(K.D.V Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Birimi
gün
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
Açıklaması
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günleri
213,500
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
3.660,000
4,000
36,000
20,000
1,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
3.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
167,00 6,000
I. ARA TOPLAM
(K.D.V Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Birimi
gün
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
Açıklaması
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günleri
584,500
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
10.020,000
5,000
125,000
32,000
5,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
4.KISIM
A
B
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Sıra
Miktarı
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
209,00 6,000
I. ARA TOPLAM
(K.D.V Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Birimi
gün
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
Açıklaması
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günleri
731,500
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
12.540,000
8,000
160,000
38,000
3,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
5.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
183,00 6,000
I. ARA TOPLAM (K.D.V
Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil gün
Günleri
640,500
2
3
Fazla Çalışma
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
saat
adet
10.980,000
4,000
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
4
5
6
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
adet
adet
adet
123,000
51,000
5,000
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
6.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve
Kısa Açıklaması
Şoför İşçilik Ücreti (26
Gün Üzerinden45 TL yol,
Teklif Edilen
Birim Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay 174,00 6,000
Ay/gün/saat
Tutarı
1
100 TL Yemek dahil)(Brüt
asgari ücretin %20
fazlası)
I. ARA TOPLAM
(K.D.V Hariç)
Sıra İş Kaleminin Adı ve Kısa Birimi
Miktarı
Teklif
Edilen4Birim
Fiyat
Tutarı
No
Açıklaması
1
Ulusal Bayram ve Genel
Tatil Günleri
gün
609,000
2
3
Fazla Çalışma
Binek Otomobil (6 Ay)
(T2)
saat
adet
10.440,000
5,000
4
5
6
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay)
(T5)
adet
adet
adet
130,000
37,000
5,000
II. ARA TOPLAM (K.D.V.
Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
7.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
119,00 6,000
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Birimi
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
Açıklaması
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günleri
gün
416,500
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
7.140,000
8,000
72,000
30,000
9,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
8.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
Ay
126,00 6,000
I. ARA TOPLAM (K.D.V
Hariç)
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Miktarı
Teklif
Edilen
Birim
Fiyat
Tutarı
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil gün
Günleri
441,000
2
3
4
5
6
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
adet
7.560,000
8,000
83,000
33,000
2,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
Engelli Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
9.KISIM
A
B
Sıra
No
Miktarı
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Teklif
Edilen
Birimi İşçi
sayısı
Ay/gün/saat
Tutarı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Birim
Fiyat
1
Şoför İşçilik Ücreti (26 Gün
Ay
123,00 6,000
Üzerinden45 TL yol, 100 TL
Yemek dahil)(Brüt asgari
ücretin %20 fazlası)
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)
Miktarı Teklif
Sıra
No
İş Kaleminin Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Tutarı
Edilen
Birim
Fiyat
1
Ulusal Bayram ve Genel Tatil gün
Günleri
430,500
2
3
4
5
Fazla Çalışma
saat
adet
adet
adet
7.380,000
6,000
86,000
31,000
Binek Otomobil (6 Ay) (T2)
4+1 Pick-Up (6 Ay) (T7)
Minibüs (6 Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI (K.D.V Hariç)
10.KISIM
Sıra No
A
B
Miktarı
İş
Teklif
Edilen
Birim Fiyat
Birimi
İşçi sayısı
Ay/gün/saat
6,000
Tutarı
Kaleminin
Adı ve Kısa
Açıklaması
Şoför İşçilik Ay
Ücreti (26
Gün
1
189,00
Üzerinden45
TL yol, 100
TL Yemek
dahil)(Brüt
asgari
ücretin %20
fazlası)
I. ARA TOPLAM (K.D.V Hariç)
Miktarı
Sıra No
İş Kaleminin
Adı ve Kısa
Açıklaması
Birimi
Teklif
Edilen
Tutarı
Birim Fiyat
1
Ulusal
gün
661,500
Bayram ve
Genel Tatil
Günleri
Fazla
2
saat
11.340,000
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Çalışma
Binek
3
adet
9,000
Otomobil (6
Ay) (T2)
4+1 Pick-
Up (6 Ay)
(T7)
4
adet
148,000
5
6
Minibüs (6
Ay) (T5)
Engelli
adet
adet
30,000
2,000
Minibüs (6
Ay) (T5)
II. ARA TOPLAM (K.D.V. Hariç)
KISIM TOPLAM TUTARI(K.D.V Hariç)
GENEL TOPLAM B
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemelerinden fiyat farkının 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin
Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde yer alan formüller kullanılarak
hesaplanması gerektiği, a1 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan
işçiliklerin ağırlık oranını, a2 katsayısının, haftalık çalışma saatinin tamamı idarede
kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını, b1 katsayısının, akaryakıtın ağırlık oranını, b2
katsayısının, diğer katı veya sıvı yakıtların ağırlık oranını, b3 katsayısının, malzeme veya
diğer hizmetlerin ağırlık oranını ve c katsayısının ise makine ve ekipmanın amortismanına
ilişkin ağırlık oranını ifade ettiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak
Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’a tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için
söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat
farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği ve sözleşme süresi 365 takvim gününü
aşmayan hizmet alımı ihalelerinde ihale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık
çalışma saatinin tamamının idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6’ncı
maddeye göre veya idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı
hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verileceği, diğer hizmet alımlarında tüm girdiler için
fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilebileceği anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci
maddesine 81.1 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, fiyat farkı hesaplanması öngörülen
hizmet alımı ihalelerinde, işte kullanılacak tüm girdilere ilişkin ağırlık oranlarını gösterir sabit
katsayıların işin niteliğine ve işte kullanılacak girdilere uygun biçimde ve tüm katsayıların
toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenmesi ve ihale dokümanında gösterilmesi
gerektiği, bu kapsamda işin niteliği, girdilerin yaklaşık maliyet içindeki ağırlık oranı ve işlevi
gibi hususlar dikkate alınarak asli ve tali unsurlar ile bunlara ilişkin ağırlık oranı katsayıların
belirleneceği, tali unsurlara ilişkin ağırlık oranının belirlenmediği durumlarda bu unsurların
ağırlık oranının asli unsurlara dahil olduğunun kabul edileceği ifade edilmiştir.
İhale konusu işin kısmi teklife açık ve 10 kısımdan oluşan 6 ay süreli şoförlü/ şoförsüz
yakıt hariç araç kiralama işi olduğu, iş kapsamında toplamda 78 adet binek araç, 1043 adet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
pick-up araç, 367 adet minibüs ve 37 adet engelli minibüs aracının işin yürütümü esnasında
kullanılacağı ve söz konusu araçların yakıtının idare tarafından karşılanacağı, iş kapsamında
toplamda 1522 adet şoförün tam zamanlı olarak idarede çalışacağı, tüm kısımlarda işçilere 26
gün üzerinden 45 TL yol, 100 TL yemek dahil olmak üzere asgari ücretin %20 fazlası olarak
şekilde ücret ödemesinin belirlendiği, birim fiyat teklif cetvelinde her bir kısım için aynı ücret
belirlemesi yapılarak ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışmasına ve fazla çalışmaya ait
ayrı satırların açıldığı görülmüştür.
Yukarıda belirtildiği üzere ihale dokümanı incelendiğinde fiyat farkı düzenlemelerinde
toplamı 1’e eşit olacak şekilde katsayıların oranlarına ve kullanılacak endekslere yer verildiği,
Yapılan tespitler neticesinde, söz konusu kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen
ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, işin süresinin 365
takvim gününü aşmadığı ancak personelin sayısına, niteliklerine ve ücretine yönelik
düzenlemelerin yapılarak tam zamanlı çalışacağının belirtildiği, idare tarafından doküman
kapsamında tüm kısımlarda kullanılacak fiyat farkı formülüne yer verildiği,
Yukarıda yer verilen Yönetmelik’in “Uygulama Esasları” başlıklı 7’nci maddesinde
yer verilen “b) Sözleşme süresi 365 takvim gününü aşmayan;
1) İhale dokümanında personel sayısı belirlenerek haftalık çalışma saatinin tamamının
idarede kullanılacağı düzenlenen hizmet alımlarında, sadece 6 ncı maddeye göre veya
idarelerin takdirine bağlı olarak tüm girdiler için fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin
düzenlemeye yer verilir.” hükmü gereği idare tarafından doküman kapsamında tüm
kısımlarda kullanılacak fiyat farkı formülüne yer verilerek takdir hakkını bu yönde
kullandığı, şikâyete konu ihaleye ait Birim Fiyat Teklif Cetveli incelendiğinde ihalenin her bir
kısmı için girdilerin benzer nitelikte olduğu, idarenin bütün kısımlar için belirlemiş olduğu
fiyat farkı formülünün mevzuata uygun olarak düzenlendiği, tüm kısımlar için ise tek bir
formül belirlenmesinin idarenin takdir yetkisinde olduğu, Birim Fiyat Teklif Cetveli ve İdari
Şartname’nin ilgili maddeleri incelendiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.1 Personel
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale
dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için
kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni
yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden
hizmet alımlarını ifade eder.
…
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin ihale
dokümanında, haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının
belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi ve her
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
bir işçilik maliyeti için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılması zorunludur.
78.3.1. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ve teklif fiyata dahil giderler
arasında işçilik giderine yer verilen hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde her bir
işçilik maliyeti için açılan satırda, ilgili mevzuatına göre hesaplanacak sözleşme gideri ve
genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin teklifleri, ihale
dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır...” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük
tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.3.3. Kurumca hazırlanan
çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında
sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama
modülünün kullanılması zorunludur.
…
79.3.5 Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı
düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması
söz konusu olmayacak, ancak sözleşme ve genel giderler içerisinde yer alan açıklamanın
yapıldığı tarihte geçerli olan oran ve tutarlar üzerinden hesaplanan ihale kararı damga
vergisi ve sözleşme damga vergisi ile Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin 1 numaralı
alt bendinde belirtilen tutarı aşan sözleşmelerde sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki
Kurum payı ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 2025 Yılı
Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere 6 Aylık Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama İşi
...
e) Miktarı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 6 Ay Süreli 10
Kısım ve 1525 Araç İle 1522 Şoför Üzerinden 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere
Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Akaryakıt hariç olmak üzere, aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, adbule
yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli giderleri
teklif fiyata dâhildir. Tüm araçların her türlü periyodik bakım, her türlü bakım-onarım ve
tamiratlar(yedek parça ve işçilik dahil), fenni muayeneleri, eksoz muayeneleri, lastik, akü,
tüm yedek parça ve yağlama giderleri, her türlü vergi, sigorta, 7/24 çekici, gezici servis ve
benzeri, yazlık ve kışlık lastik, zincir, takoz gibi işletim giderleri, yapılacak nakliye işleri,
araçlara ait emniyet ve bilumum sigorta giderleri, kasko, taşınan personele ait yapılması
gereken zorunlu sigorta giderleri, araç muayenesi ile hizmete ilişkin diğer tüm giderler, vergi,
resim, ulaşım, harç, ceza ve araçla ilgili her türlü gider Yükleniciye ait olacaktır. Sürücü ile
yüklenici arasındaki çalışma ilişkileri özel hukuk hükümlerine tabi olacaktır. HGS kartı ve bu
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
gibi giderlerin tamamı yükleniciye ait olup, sadece araçlarda kullanılacak yol geçiş ücretleri
(HGS, KÖPRÜ vb.) yüklenici tarafından karşılanarak faturaları ibraz edilecek idarece
yükleniciye ödenecektir. Sürücünün ücreti SGK primleri, vergi, işsizlik sigortası primi, iş
kanunundan kaynaklanan hakları ve benzeri her türlü hak ve taleplerinden yüklenici sorumlu
olacaktır. Kiralanacak araçlara kaçak geçiş ücreti (KGS, OGS, HGS, vb.) adı altında
kesilecek cezadan İdare sorumlu olmayacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” 35’inci
başlıklı maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen
fiyatların en düşük olanıdır…” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…48.5. Tekliflerin
değerlendirme aşamasında;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası, 45,00
TL yol, 100,00 TL yemek, 10 saat fazla çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme giderleri
dahil tutarın altında ve üstünde sunulan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Bu
giderler için KİK işçilik hesaplama modülü esas alınacaktır.
48.6. Sürücü ücretlerinin ödenmesinde;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası ücret,
aylık fiilen çalışılan en fazla 26 gün üzerinden günlük brüt 100,00 TL yemek ücreti ve 45,00
TL yol ücreti ve 10 saat fazla mesai ödenecek olup, ücret bordrolarında brüt olarak
gösterilecektir. Çalışılmayan günlerde (izin, rapor vb.) yol ve yemek ücreti ödenmeyecektir.
b) Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak her bir sürücü için sözleşme
süresi içerisinde en fazla 3,5 gün olmak üzere ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma
ücreti ödenecek olup ücret bordrolarında brüt olarak gösterilecektir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Diğer yandan başvuruya konu ihalede sürücüler için brüt asgari ücretin %20 fazlası,
45,00 TL yol, 100,00 TL yemek, 10 saat fazla çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme
giderleri dahil tutarın altında ve üstünde teklif sunulmayacağı ve bu giderler için KİK işçilik
hesaplama modülünün esas alınacağı düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Tebliğ maddelerinden, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan
ihalelerde, asgari işçilik maliyetinin sözleşme gideri ve genel giderler dahil olarak
hesaplanacağı ve sözleşme gideri ve genel giderler kapsamının ise, ihale karar damga vergisi,
sözleşme damga vergisi ile sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payından
oluşacağı, bir diğer ifadeyle personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ihalelerde söz konusu
giderlerin işçilik maliyetine dahil edileceği,
Aktarılan Şartname’nin 48.5’inci maddesinde ihale konusu iş kapsamında çalışacak
şoförler için öngörülen gider kalemlerinin; brüt asgari ücretin %20 fazlası ücret, aylık fiilen
çalışılan en fazla 26 gün üzerinden günlük brüt 100,00 TL yemek ücreti ve 45,00 TL yol
ücreti ve 10 saat fazla mesai şeklinde belirtildiği, 48.5’inci maddesinde ise de işçiler için
teklif edilecek tutarın bu giderler dikkate alınarak hesaplanacak bedelin altında ya da üstünde
olmayacağının düzenlendiği görülmüştür.
Şikayete konu edilen ihalenin dokümanın ekinde 10 kısma ilişkin birim fiyat teklif
cetveli yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
İdarece birim fiyat teklif cetvellerinin 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 10’uncu kısımlar için;
şoför işçilik ücreti, ulusal bayram ve genel tatil günleri, fazla çalışma, binek otomobil, 4+1
pick-up, minibüs ve engelli minibüs kalemlerinden oluştuğu görülmüştür.
Başvuruya konu iş kapsamında T2 binek, T7 pick-up, T5 minibüs ve engelli minibüsü
olmak 4 farklı türde toplam 1525 araç çalıştırılacağı diğer taraftan araçları kullanacak
yükleniciye ait şoförler için brüt asgari ücretin %20 fazlası, 45,00 TL yol, 100,00 TL yemek,
10 saat fazla çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme giderleri dahil tutarın altında ve
üstünde teklif verilemeyeceği, bu giderler için KİK işçilik hesaplama modülü esas alınacağı
düzenlenmiştir.
Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan başvuru konusu ihalenin 6 ay süre ile 1525
araç ile 1522 şoför üzerinden 2025 yılı hizmetlerinde kullanılmak üzere şoförlü/ şoförsüz
yakıt hariç araç kiralama hizmeti olduğu, bu itibarla ihale konusu iş kapsamında hem şoför
giderleri hariç hem de şoför giderleri dahil olacak şekilde taşıt kiralaması yapılacağı, bu
doğrultuda; Yukarıda yer verilen Tebliğ maddelerinden, personel çalıştırılmasına dayalı
olmayan ihalelerde, asgari işçilik maliyetinin sözleşme gideri ve genel giderler dahil olarak
hesaplanacağı ve sözleşme gideri ve genel giderler kapsamının ise, ihale karar damga vergisi,
sözleşme damga vergisi ile sözleşme bedelinin onbinde beşi oranındaki Kurum payından
oluşacağı, bir diğer ifadeyle personel çalıştırılmasına dayalı olmayan ihalelerde söz konusu
giderlerin işçilik maliyetine dahil edileceği anlaşılmaktadır.
Bu doğrultuda ihaleye teklif veren isteklilerinin her bir kısımda yer alan araç ve şoför
maliyetlerini belirlerken yukarıda aktarılan düzenlemeler çerçevesinde kar öngörebilecekleri
kalemlerin görece sınırlı olduğu düşünülmekle birlikte, söz konusu kıstın tüm istekliler
açısından geçerli olduğu, yapılan düzenlemelerin bir istekli lehine avantaj veya başka istekli
aleyhine dezavantaj yaratmadığı, kaldı ki yüklenicin belli bir koşula bağlı olmadan kar
öngörebileceği tüm kısımlarda toplamda 1525 adet araç bulunduğu ve bu araçların her
kısımda birim fiyat teklif cetvellerinde muhtelif sayılarda bulunduğu, dolayısıyla isteklilerin
anılan iş kalemlerine elde etmek istedikleri kâr veya hizmet maliyetleri doğrultusunda
fiyatlama yapma önünde mevzuat açısından bir engel olmadığı, öte yandan işçilik giderleri
için fiyat farkı verileceği düzenlemesi ile de idarece enflasyon nedeniyle yüklenicilerin
uğrayacakları muhtemel zararı da önlediği değerlendirildiğinde, başvuru sahibinin
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca söz konusu ihalede çalıştırılacak personelin şoför niteliğinde olduğu, başvuru
sahibinin iddiası kapsamında bu maliyetler ile operatör çalıştırılmayacağı şeklinde belirtilen
iddianın söz konusu iş kapsamında personel olarak yalnızca şoför çalıştırılacağı göz önüne
alındığında bu açıdan da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci
maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi
esas alarak hazırlar.
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.
(3) İdare, tip sözleşmede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre düzenlenmesine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı
olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar” bölümüne ekleyebilir.
(4) İhalelerde, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından
hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.
(5)Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak
sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alınmaz.”
hükmü,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “Bu Genel
Şartnamenin uygulanmasında, 4734 sayılı Kanunda ve diğer ihale mevzuatında yer alan
tanımlar geçerlidir.
…
Kontrol Teşkilatı (Kontrollük): İdare tarafından, işlerin denetimi için idare içinden
görevlendirilmiş bir kişi veya bir komisyonu ve/veya idare dışından bu işleri yapmak üzere
görevlendirilen gerçek veya tüzel kişi veya kişileri,
… İfade eder.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” başlıklı 26’ncı maddesinde
“Sözleşmeye bağlanan her türlü iş, idare tarafından görevlendirilen kontrol teşkilatının
denetimi altında, yüklenici tarafından yönetilir ve gerçekleştirilir. Yüklenici, bütün işleri
kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği
talimata göre yapmak zorundadır.
Kontrol teşkilatının yetkileri sözleşmede belirtilir. Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa
kontrol teşkilatı; işlerin yürütülmesiyle ilgili olarak her türlü denetim, malzeme, işlerin ve
sözleşmesinde onaya sunulması gerektiği belirtilen yüklenici personelinin onay veya reddi,
ödeme miktarlarının tespiti, işlerin düzeltilmesi ve sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi
konusunda talimat vermeye ve uygulamaya yetkili olup, fesih, tasfiye, süre uzatımı, iş artışı, iş
eksilişi, kabul, yüklenici nam ve hesabına iş yaptırma ve alt yüklenicileri onaylama
hususlarında ise idareye görüş bildirir.
Yüklenici kullanacağı her türlü malzemeyi kontrol teşkilatına gösterip iş için elverişli
olduğunu kabul ettirmeden iş yerinde kullanamaz. Malzemenin şartnamelere uygun olup
olmadığını inceleyip gözden geçirmek için kontrol teşkilatı istediği şekilde deneyler yapabilir
ve ister işyerinde, ister özel veya resmi laboratuvarlarda olsun, bu deneylerin giderleri
sözleşmesinde başka bir hüküm yoksa yüklenici tarafından karşılanır. Yüklenici, deneylerin
işyerinde yapılmasını isterse bunun için gerekli araç ve teçhizatı kendisi sağlamak zorundadır.
Kontrol teşkilatının kabul ettiği malzemeden mümkün olanların örnekleri idarece
mühürlenerek işin sonuna kadar saklanır.
Yüklenicinin işyerine getirdiği malzemenin, teknik şartnamesine veya daha önce
alınmış mühürlü örneğine uygun ve işe elverişli olmadığı anlaşıldığı takdirde yüklenici,
kontrol teşkilatının bu husustaki yazılı tebligatı tarihinden başlamak üzere on gün içinde bu
malzemeyi işyerinden kaldırıp uzaklaştırmak zorundadır. Bunu yapmadığı takdirde kontrol
teşkilatı bu malzemeyi, bütün zarar ve giderleri yükleniciye ait olmak üzere, işyeri çevresi
dışına çıkarmaya yetkilidir.
Yüklenici tarafından kötü ve kusurlu yapıldıkları kesin olarak anlaşılan iş kısımlarını
yeniden yaptırmak hususunda kontrol teşkilatı yetkilidir. Yüklenici, bu konuda kendisine yazılı
olarak verilen talimat üzerine, belirlenen süre içinde söz konusu iş kısımlarını ayrıca bir
bedel istemeksizin kaldırıp yeniden yapmak zorundadır. Bu hususta bir gecikme olursa
sorumluluğu yükleniciye aittir.
Sözleşme konusu iş süreklilik gösteren bir mahiyette ise, işin yapılmasına ilişkin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
kayıtlar sözleşmesinde belirtilen sıklıkta tutulur ve bu tutanaklar yüklenici tarafından da
imzalanır. İşlerin eksik, kötü ve sözleşmeye aykırı olarak yapılması durumunda sözleşmede
belirtilen cezalar uygulanır. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla
ilgili olarak sözleşme dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin
uygulanmasında dikkate alınmaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin
feshine ilişkin hususlar” başlıklı 77/A maddesinde “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshine ilişkin Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmenin 16 ncı maddesinde yapılan
düzenlemelerde, ihale konusu işin niteliği ve özelliğine göre mahiyeti itibarıyla bir defadan
fazla tekrarı mümkün olmayan aykırılık halleri ile Tip Sözleşmenin 16.1.3 üncü maddesinde
düzenlenmesi gereken sözleşmenin doğrudan feshine sebebiyet verecek nitelikte olan ağır
aykırılık halleri Tip Sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde özel aykırılık hali olarak
belirlenmeyecektir.” açıklaması,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşmenin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. . 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de … sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli
Üzerinden Kesilecek
Ceza Oranı
Aykırılık Sayısı
1
2
3
…
Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi
halinde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek
kalmaksızın sözleşme feshedilir.
…
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20’nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1’inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2’nci veya 16.1.3’üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” açıklaması,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin Binde 2'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran
% 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 30 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
…
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Ağır Aykırılık Halleri
1
Hizmet yerine getirilirken yüklenici veya yüklenici şoföründen kaynaklanan bir nedenden
dolayı kişilerin yaralanması veya hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesi
2
Yüklenici Şoförünün alkollü, uyuşturucu madde kullanmış durumda olması veya bu
durumda araç kullanmasının tespit edilmesi
16.1.3.1. Sözleşmenin feshine yol açan ağır aykırılık hali nedeniyle ayrıca ilk sözleşme
bedelinin %2’si oranında ceza uygulanacaktır. Ağır aykırılık hallerine ilişkin bu madde
dışında ceza oranı belirlenmiş olması halinde söz konusu düzenleme dikkate alınmayacak ve
ilk sözleşme bedelinin %2'si oranı dışında ceza uygulanmayacaktır.
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20
nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2 nci ve 16.1.3 üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20 nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1 inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2 nci veya 16.1.3 üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu
maddesinde “19.1. Sözleşme konusu işin sözleşme eklerindeki hükümlere göre yapılıp
yapılmadığını kontrol etmek üzere görev yapan kontrol teşkilatı, işin yapılmasını işin yapılma
süresince her zaman kontrol edebilir. Kontrollerde tespit edilen uygunsuzluklar Genel
Şartnamede öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde kontrol teşkilatı ve yüklenici veya vekili
ile beraber tutanağa bağlanır ve madde 16.1.1.de belirtilen cezalar uygulanır.” düzenlemesi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
yer almaktadır
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde ihale konusu işin sözleşmesinin yürütülmesi
aşamasında, hizmetin ihale dokümanına uygun olarak yürütülmemesi durumunda
uygulanacak ceza oranlarına yer verildiği, özel ve ağır aykırılık hallerinin tek tek sayılma
yöntemiyle düzenlendiği, anılan aykırılık halleri dışında kalan aykırılık hallerinin ceza
bedelinin sözleşmenin yüz binde 2’si olarak belirlendiği, özel aykırılık halleri ceza oranlarına
ve sözleşmenin feshini gerektiren tekrar sayısına ayrı ayrı yer verildiği anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesinde; hizmet yerine
getirilirken yüklenici veya yüklenici şoföründen kaynaklanan bir nedenden dolayı kişilerin
yaralanması veya hayati faaliyetlerinin kesin olarak sona ermesi hali ile yüklenici şoförünün
alkollü, uyuşturucu madde kullanmış durumda olması veya bu durumda araç kullanmasının
tespit edilmesi durumlarının ağır aykırılık hali olarak düzenlendiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan hususlar çerçevesinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümleri
gereği işin yürütülmesi aşamasında işin denetimi ve kontrolünün idare personelleri tarafından
yapılacağı, bu kapsamda aykırılık hallerine ilişkin tespitlerin idare personelleri olan kontrol
teşkilatı tarafından tespitinin yapılacağı ve tutanak altına alınacağı,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin yürütülmesine ilişkin kayıt ve tutanaklar” başlıklı 19’uncu
maddesinde Genel Şartnamede öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde kontrol teşkilatı ve
yüklenici veya vekili ile beraber tutanağa bağlanılan hususlar kapsamında cezaların
uygulanacağa ilişkin düzenleme yer aldığı görülmüştür.
Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde ağır aykırılık hali olarak belirlenen iki
hususun da işin yürütülmesi aşamasında idare personelleri tarafından tespitinin mümkün
olduğu, ayrıca ağır aykırılık halini gerektiren cezalara ilişkin olarak 4735 sayılı Kanun
kapsamında yükleniciler için yargı yolunun açık olduğu, doküman düzenlemelerinde ağır
aykırılık hali olarak belirlenen fiilin gerçekleşmesi durumunda sözleşmenin fesih edileceğinin
düzenlendiği yer alan düzenlemenin makuliyet taşıdığı, tespitinin yapılması ve tutanağa
bağlanması ile ilgili ihale dokümanında düzenlemelere yer verildiği görülmüş olup bu
kapsamda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İlkeler” başlıklı 4’üncü
maddesinde “Bu Kanun kapsamında yapılan kamu sözleşmelerinin tarafları, sözleşme
hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir. İhale dokümanı ve
sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı maddelere yer verilemez. Kanunun yorum ve
uygulanmasında bu prensip göz önünde bulundurulur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 34’üncü maddesinde
“Hizmet sunucuları taahhütleri çerçevesinde kusurlu veya standartlara uygun olmayan
malzeme seçilmesi, verilmesi veya kullanılması, tasarım hatası, uygulama yanlışlığı, denetim
eksikliği, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve
benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan
genel hükümlere göre hizmet sunucusuna ikmal ve tazmin ettirilir. Ayrıca haklarında 27 nci
madde hükümleri uygulanır.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre
sağlığına zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili
mevzuatın izin verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne
uygun şekilde kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve
üçüncü şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Genel Şartname’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı
19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her
türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin
korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve
teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde
belirtilir.
Düzenlenen sigorta poliçelerinde, idare işveren sıfatıyla, yüklenici ise işi gerçekleştiren
sıfatıyla ve varsa alt yükleniciler yer almalıdır. Kıymetler tam değer üzerinden sigorta
ettirilmelidir.
Sözleşmesinde istenilmiş olması halinde, sigortalara ilişkin limitlerin işe başlama tarihinin yıl
dönümündeki güncel değerlere yükseltilmesi zorunludur.
Yüklenici, idarelerce istenen söz konusu sigortalara ilişkin poliçeleri ve ödeme
kanıtlarını, iş fiili olarak başlamadan önce idareye vermek zorundadır. Sigortalar
tamamlanmadığı sürece avans ve hakediş ödemesi yapılmaz.
Sigorta poliçelerinde belirlenen, yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde, kusur nedeniyle
sigortanın karşılamadığı bedeller için yüklenici idareden bir istekte bulunamaz.
Sigorta yükümlülüğünün kabul süresinin sonuna kadar olan süreçte devam edip
etmeyeceği veya ne ölçüde devam edeceği, bu süreci düzenleyen madde hükümleri de göz
önünde tutularak sözleşme veya eklerinde belirtilir.
Sözleşmenin feshi veya işin/hesabın tasfiyesi halinde bu sigortalar, iş yeni yükleniciye
ihale edilinceye kadar devam ettirilir ve bu süreye ilişkin sigorta giderleri ilk yükleniciye ait
olur. Ancak bu süre, fesih veya tasfiye tarihinden başlamak üzere üç (3) ayı geçemez.” hükmü,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Aynı Genel Şartname’nin “Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı
20’nci maddesinde “Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde
meydana getireceği hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun
veya olmasın yüklenici bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu
hasar ve zararlar nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı
verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması”
başlıklı 76’ncı maddesinde “76.4. İstekliler tarafından ilgili mevzuatı gereğince yapılması
gereken sigorta giderleri, tip idari şartnamelerin ‘Teklif fiyata dâhil olan giderler’ maddesi
kapsamında teklif fiyatına dâhil edilecektir. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin
sigortalanmasının ayrıca istendiği durumlarda sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının
kapsam ve limitinin belirlenmesi gerekmektedir.
Sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta teminatının kapsamı ve limitinin
belirlenmediği hallerde iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının asgari limitler dâhilinde istendiği
kabul edilecektir. Sigorta türü veya türlerinin belirlenmediği hallerde ise, iş ve/işyerlerinin
sigortalanmasının istenmediği kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir.
76.5. İhale dokümanında iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin
yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilerek sigorta türü veya türleri ile sigorta
teminatının kapsam ve limitinin belirlendiği ihalelerde, isteklilerden ihale aşamasında
sigortaya ilişkin herhangi bir belge (taahhütname, sigorta poliçesi vb.) sunmaları
istenmeyecektir. Bu durumda, sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından
sigorta poliçesi sunulacağına ilişkin düzenleme teknik şartnamede yapılacaktır.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“…
e) Miktarı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 6 Ay Süreli 10
Kısım ve 1525 Araç İle 1522 Şoför Üzerinden 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere
Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilen 81 İl
Müdürlüğü” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Akaryakıt hariç olmak üzere, aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, adbule
yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli giderleri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
teklif fiyata dâhildir. Tüm araçların her türlü periyodik bakım, her türlü bakım-onarım ve
tamiratlar(yedek parça ve işçilik dahil), fenni muayeneleri, eksoz muayeneleri, lastik, akü,
tüm yedek parça ve yağlama giderleri, her türlü vergi, sigorta, 7/24 çekici, gezici servis ve
benzeri, yazlık ve kışlık lastik, zincir, takoz gibi işletim giderleri, yapılacak nakliye işleri,
araçlara ait emniyet ve bilumum sigorta giderleri, kasko, taşınan personele ait yapılması
gereken zorunlu sigorta giderleri, araç muayenesi ile hizmete ilişkin diğer tüm giderler, vergi,
resim, ulaşım, harç, ceza ve araçla ilgili her türlü gider Yükleniciye ait olacaktır. Sürücü ile
yüklenici arasındaki çalışma ilişkileri özel hukuk hükümlerine tabi olacaktır. HGS kartı ve bu
gibi giderlerin tamamı yükleniciye ait olup, sadece araçlarda kullanılacak yol geçiş ücretleri
(HGS, KÖPRÜ vb.) yüklenici tarafından karşılanarak faturaları ibraz edilecek idarece
yükleniciye ödenecektir. Sürücünün ücreti SGK primleri, vergi, işsizlik sigortası primi, iş
kanunundan kaynaklanan hakları ve benzeri her türlü hak ve taleplerinden yüklenici sorumlu
olacaktır. Kiralanacak araçlara kaçak geçiş ücreti (KGS, OGS, HGS, vb.) adı altında
kesilecek cezadan İdare sorumlu olmayacaktır.
…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “… 36.2. Yüklenici
tarafından çalıştırılan sürücü İş ve Sosyal Güvenlik mevzuatı hükümlerine tabi olup,
çalıştırılan sürücünün mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır. (Örneğin sigorta primlerinin
yatırılması, yıllık izin, doğum izinleri ve yardımları, varsa toplu sözleşmeden doğan haklar,
kıdem tazminatları vs.) Yüklenici firma, sürücünün Sosyal Güvenlik Kurumu, Bakanlıklar,
belediyeler ve diğer mercilere yapılması gerekli beyan ve bildirimlerini, vergi, resim, harç
mükellefiyeti ve sorumluluklarını, hata, noksan ve kusurlu işlemlerden dolayı meydana
gelebilecek maddi ve manevi zarar, ziyan ve tahakkuk edecek cezaların tazmini (bu
nedenlerden dolayı tahakkuk edenler de dâhil) ile iş kazasıyla ilgili sorumluluğu da
üstlenmeyi kabul eder. İlgili mevzuatın yüklenici tarafından yerine getirilmemesi sonucundan
alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi sorumluluklar aynen
yüklenici firmaya yönlendirilir ve ilk tahakkuk evrakından kesinti yapılır. Şayet yükleniciye
herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değilse, kesin teminattan kesinti yapılır. Eğer hiçbir
yolla tahsilât olamayacaksa icra yoluyla tahsili yoluna gidilir.
36.3. İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının
sorumluluğu yürürlükteki mevzuat çerçevesinde tamamen yüklenici firmaya aittir. Yüklenici
firma, konuyla ilgili her türlü tedbiri almak zorundadır. Yüklenici firma hiçbir ihtara gerek
kalmaksızın lüzumlu emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve
çarelerini personeline öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifası sırasında
sürücünün bina dışında, bina dâhilinde veya çevresinde ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile
ehliyetsiz sürücü kullanmaktan dolayı kazaya uğramaları, yaralanmaları, hayatlarını
kaybetmeleri veya herhangi bir sebeple vuku bulabilecek kazalardan yüklenici firma sorumlu
olacaktır. Yüklenici Kamu kurum ve kuruluşlarının alacağı kararlar ile Mahkeme kararlarına
uyacak ve İdareyi bu hükümlerin ihlali nedeniyle maruz kalabileceği bütün cezalardan ve
sorumluluklardan dolayı tazmin edecektir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat alıntılarından; Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu
kapsamında yapılan sözleşmelere ait hükümlerin uygulanmasında tarafların eşit hak ve
yükümlülüklere sahip olduğu, ihale dokümanı ve sözleşmelerde bu prensibe aykırı maddelere
yer verilemeyeceği, yüklenicinin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde öngörülen
yükümlülükleri ve yasakları ihlal ederek idareye veya üçüncü kişilere verdiği zararlardan
bizzat sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
türleri ile teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmede veya eklerinde
belirtileceği, sigorta türleri belirtilmesine rağmen sigorta kapsamı ve limitinin belirlenmediği
hallerde sigortanın asgari limitler dâhilinde istenildiğinin kabul edileceği, sigorta
poliçelerinde belirtilen yüklenicinin kusurlu olduğu hallerde kusur nedeniyle sigortanın
karşılamadığı bedeller için yüklenicinin idareden istekte bulunamayacağı anlaşılmaktadır.
Şikâyete konu edilen ihalenin sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama hizmeti alımı
olduğu, yukarıda aktarılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi düzenlemelerinden, yüklenicilerin
işin görülmesi esnasında öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek suretiyle, idareye
veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağının ve idarenin ise takip,
gözetim ve denetim sorumluluğu bulunduğunun hüküm altına alındığı, bu çerçevede; ihale
konusu işin görülmesi esnasında yüklenicinin gerekli güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla
yükümlü olduğu, şikâyete konu edilen doküman düzenlemesinin lafzından (yüklenici
tarafından çalıştırılan/yüklenici firma sürücünün ifadelerinin yer aldığı) ifadelerin ihale
kapsamında yüklenici tarafından çalıştırılacak personellere yönelik olduğu, bu kapsamda
idarenin şoförlerinden kaynaklı sorumluluğun yüklenicilere yüklenmediği, doküman
düzenlemelerinde belirtilen hususların yükleniciler tarafından çalıştırılacak personelleri
kapsadığı ayrıca idarenin personelinden kaynaklanan kusurların idare personellerinin kamu
görevlisi oldukları düşünüldüğünde idarenin tabii olduğu mevzuat kapsamında (657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması
Hakkında Kanun ile benzer mevzuat hükümleri) değerlendirileceği, bu çerçevede idarece
inceleme ve soruşturma yapılabileceği değerlendirilmektedir. Şikâyete konu edilen
düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin hüküm ve amaçlarıyla uyumlu olduğu,
şikâyete konu edilen düzenlemenin lafzından, idare personelinin kusurundan doğan zararların
yüklenici tarafından tazmin edileceği anlaşılmamaktadır.
Diğer yandan doküman düzenlemeleri detaylı bir şekilde incelendiğinde yüklenicilerin
ve idarenin ilgili mevzuata göre alınması zorunlu olan güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla
yükümlü oldukları, sigorta/kasko ve işin yürütülmesi aşamasında yüklenici tarafından
çalıştırılacak personelin kusurundan kaynaklanacak durumlara yönelik olarak ayrıntılı ve
anlaşılabilir ifadeler ile düzenlemelere yer verildiği görülmüş olup bu kapsamda başvuru
sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
6) Başvuru sahibinin 6’ncı iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Kesin teminat ve ek kesin
teminatların geri verilmesi” başlıklı 13’üncü maddesinde “Taahhüdün, sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek
kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının
onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve
kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin
getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi
halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde
ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile
ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar
ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar
paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal
Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde
“Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
...
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin
teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye
edilir.”
hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teminatlar” başlıklı 55’inci
maddesinde “(2) İhale üzerinde bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif
fiyatının sınır değere eşit veya üzerinde olması halinde teklif fiyatının % 6’sı, sınır değerin
altında olması halinde ise yaklaşık maliyetin % 9’u oranında kesin teminat alınır...” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Teminat mektuplarının iadesi” başlıklı 18.4’üncü
maddesinde “18.4.1. İş tamamlandığı halde ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak
mektup üzerinde öngörülen geçerlilik süresini doldurduğu için teminat olma vasfını yitirmiş
olan kesin teminat mektupları ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sosyal güvenlik
borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi ve kesin teminat mektuplarının geçerlilik
süresinin dolması durumunda geçerlilik süresi dolan kesin teminat mektuplarına ilişkin
olarak, idarelerce 4735 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddeleri gereğince işlem yapılacaktır.
18.4.1.1 İdarelerce SGK tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin
yazıların geç verilmesi sebebiyle kesin teminat mektuplarının geçerlik süresinin dolmasına
meydan verilmeksizin işlemlerin tekemmül ettirilmesini teminen, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesinin ikinci fıkrası gereğince, yükleniciler tarafından yapım işlerinde kesin kabul
tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar SGK’dan
ilişiksiz belgesi getirilmemesi halinde kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına mahsup
edilecek, varsa kalanı yükleniciye geri verilecektir. Kesin teminatların paraya çevrilmesi
esnasında yüklenicinin SGK’ya olan borcunun miktarının bilinememesi halinde, Sosyal
Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi
ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmeliğin “Kesin Teminatın İadesi” başlıklı
7 nci maddesi gereğince işlem tesis edilerek, yüklenicinin tespit edilecek borcu Sosyal
Güvenlik Kurumunun ilgili biriminin hesabına yatırılacak ve varsa kalanı yükleniciye geri
verilecektir.” açıklaması,
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kesin teminatın ve ek kesin teminatın geri
verilmesi” başlıklı 51’inci maddesinde “Taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun
şekilde yerine getirildiği usulüne göre anlaşıldıktan ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye
herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan
ilişiksizlik belgesinin getirilmesi halinde yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmüş ise
kesin teminatın ve varsa ek kesin teminatın yarısı, garanti süresinin sonunda tamamı; garanti
süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı yükleniciye iade edilir.
Yüklenicinin sözleşme konusu işler nedeniyle idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna
olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan yasal vergi kesintilerinin kabul
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde kesin teminat ve ek
kesin teminat, 4735 sayılı Kanunun 13’üncü maddesi hükmüne göre paraya çevrilerek
borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir.
Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde;
işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki (2) yıl içinde
idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat
mektupları hükümsüz kalır ve bankasına veya sigorta şirketine iade edilir. Teminat mektubu
dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Kesin teminat” başlıklı 40’ıncı maddesinde “40.1. İhale üzerinde
bırakılan istekliden sözleşme imzalanmadan önce, teklif fiyatının sınır değere eşit veya
üzerinde olması halinde teklif fiyatının %6'sı, sınır değerin altında olması halinde ise yaklaşık
maliyetin %9'u oranında kesin teminat alınır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınması
halinde, tek bir sözleşmeye konu olacak kısımların herhangi birisi veya birkaçı için teklif
edilen fiyatın, ilgili kısım için hesaplanan sınır değerin altında olması halinde alınacak kesin
teminat tutarı, isteklinin sınır değerin altında teklif sunmuş olduğu kısma veya kısımlara
ilişkin yaklaşık maliyetin %9'u, sözleşmeye konu diğer kısma veya kısımlara ilişkin teklif
fiyatının ise %6'sı oranında hesaplanır ve bu tutarların toplamı kadar kesin teminat alınır…”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Teminata ilişkin hükümler” başlıklı 11’inci maddesinde
“…11.1. Kesin teminat
11.1.1. Yüklenici bu işe ilişkin olarak ..................................................... (rakam ve
yazıyla) kesin teminat vermiştir.
11.1.2. Kesin teminat mektubunun süresi ../../.... tarihine kadardır. Kanunda veya
sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışma nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması
durumunda teminat mektubunun süresi de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılır.
11.2. Ek kesin teminat
11.2.1. Fiyat farkı ödenmesi öngörülen işlerde, fiyat farkı olarak ödenecek bedelin ve
/veya iş artışı olması halinde bu artış tutarının % 6'sı oranında teminat olarak kabul edilen
değerler üzerinden ek kesin teminat alınır. Fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden
hesaplanan ek kesin teminat miktarı hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilir.
11.2.2. Ek kesin teminatın teminat mektubu olması halinde, ek kesin teminat
mektubunun süresi, kesin teminat mektubunun süresinden daha az olamaz.
11.3. Yüklenici tarafından verilen kesin ve ek kesin teminat, 4734 sayılı Kanunun 34
üncü maddesinde belirtilen değerlerle değiştirilebilir.
11.4. Kesin teminat ve ek kesin teminatın geri verilmesi:
11.4.1. Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine
getirildiği ve Yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit
edildikten sonra, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan ilişiksiz belgesinin İdareye
verilmesinin ardından kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tamamı, Yükleniciye iade
edilecektir.
11.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna olan
borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin
kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek
kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir,
varsa kalanı Yükleniciye iade edilir.
11.4.3. Yukarıdaki hükümlere göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan
hallerde; kesin hesap ve kabul tutanağının onaylanmasından itibaren iki yıl içinde idarenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları
hükümsüz kalır ve düzenleyen bankaya veya sigorta şirketine iade edilir. Teminat mektubu
dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.
11.5. Her ne suretle olursa olsun, İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine
ihtiyati tedbir konulamaz.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “36.1. İhaleyi
yapan idarenin takdirinde olmayan sebeplere binaen Kuruluşun herhangi bir sebeple
kapatılması, devredilmesi, taşınması veya hizmet modelinin değiştirilmesi hallerinde İdarenin
araç kiralama hizmet alımına son verilebilir ya da hizmetini aynı şartlarla, aynı yüklenici
sürdürebilir.
36.2. Yüklenici tarafından çalıştırılan sürücü İş ve Sosyal Güvenlik mevzuatı
hükümlerine tabi olup, çalıştırılan sürücünün mevzuatla ilgili tüm hakları saklıdır. (Örneğin
sigorta primlerinin yatırılması, yıllık izin, doğum izinleri ve yardımları, varsa toplu
sözleşmeden doğan haklar, kıdem tazminatları vs.) Yüklenici firma, sürücünün Sosyal
Güvenlik Kurumu, Bakanlıklar, belediyeler ve diğer mercilere yapılması gerekli beyan ve
bildirimlerini, vergi, resim, harç mükellefiyeti ve sorumluluklarını, hata, noksan ve kusurlu
işlemlerden dolayı meydana gelebilecek maddi ve manevi zarar, ziyan ve tahakkuk edecek
cezaların tazmini (bu nedenlerden dolayı tahakkuk edenler de dâhil) ile iş kazasıyla ilgili
sorumluluğu da üstlenmeyi kabul eder. İlgili mevzuatın yüklenici tarafından yerine
getirilmemesi sonucundan alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi
sorumluluklar aynen yüklenici firmaya yönlendirilir ve ilk tahakkuk evrakından kesinti yapılır.
Şayet yükleniciye herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değilse, kesin teminattan kesinti
yapılır. Eğer hiçbir yolla tahsilât olamayacaksa icra yoluyla tahsili yoluna gidilir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın şikayete konu edilen 36.2’nci
maddesinde, yüklenici tarafından sürücünün Sosyal Güvenlik Kurumu, Bakanlıklar,
belediyeler ve diğer mercilere yapılması gerekli beyan ve bildirimlerini, vergi, resim, harç
mükellefiyeti ve sorumluluklarını, hata, noksan ve kusurlu işlemlerden dolayı meydana
gelebilecek maddi ve manevi zarar, ziyan ve tahakkuk edecek cezaların tazmini (bu
nedenlerden dolayı tahakkuk edenler de dâhil) ile iş kazasıyla ilgili sorumluluğu da
üstlenmeyi kabul edeceği, ilgili mevzuatın yüklenici tarafından yerine getirilmemesi
sonucundan alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi sorumluluklar
aynen yüklenici firmaya yönlendirilir ve ilk tahakkuk evrakından kesinti yapılacağı,
yükleniciye herhangi bir ödeme yapılması söz konusu değilse, kesin teminattan kesinti
yapılacağı, eğer hiçbir yolla tahsilât olamayacaksa icra yoluyla tahsili yoluna gidileceği
şeklinde düzenleme yapıldığı, başvuru sahibi tarafından kesin teminattan hangi hallerde
kesinti yapılacağının Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde açıkça belirtildiği, bu kapsamda
anılan düzenleme uyarınca kesin teminattan kesinti yapılmasının mümkün olmadığı iddia
edilmektedir.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nda taahhüdün sözleşme ve ihale
dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla alınan kesin
teminatın iadesine ilişkin 13’üncü madde hükümlerine yer verildiği, bahse konu madde
kapsamında kesin teminatın hangi hallerde iade edilmeyeceği ve yüklenicinin hangi
borçlarının kesin teminattan karşılanacağının hüküm altına alındığı, bu çerçevede, yüklenici
tarafından taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olarak yerine
getirilmemesi veya yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcu olması durumunda
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
kesin teminatın yükleniciye iade edilmeyeceği, yüklenicinin sözleşme konusu iş nedeniyle
idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden
yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul
tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve
hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatın paraya çevrileceği ve yüklenicinin
borçlarına karşılık mahsup edileceği, varsa kalanı yükleniciye geri verileceği, aynı şekilde
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 51’inci maddesinde de söz konusu hususu tamamlar
nitelikte düzenlemelere yer verildiği anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; yukarıda aktarıldığı üzere 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunu’nun 13’üncü maddesinde yüklenicinin kesin teminatının hangi hallerde gelir
kaydedileceğinin veya kesin teminattan kesinti yapılacağının hüküm altına alındığı, iddia
konusu düzenlemede doğrudan kesin teminattan kesinti yapılacağının belirtilmediği, işin
yürütülmesi aşamasında yüklenicinin sorumluluğunda olan işler kapsamında; vergi, resim,
harçlar, yüklenicinin hatalı, noksan ve kusurlu işlemlerden dolayı meydana gelecek zarar,
ziyan ve iş kazaları gibi ödemelere ilişkin olarak yüklenici tarafından yerine getirilmemesi
sonucundan alt işveren asıl işveren ilişkisi nedeniyle idareye yüklenecek maddi
sorumlulukların zararları yüklenicinin öncelikle hakedişinden kesinti yapabileceği, kesin
teminattan kesinti yapılabilme imkanının ise ancak herhangi bir ödeme yapılması söz konusu
değilse yani bir başka deyişle iş tamamlandıktan sonra bahse konu hususlardan kaynaklı
olarak yüklenicinin idareye borcunun bulunması halinde mümkün olabileceği
değerlendirildiğinden anılan düzenlemenin mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmediği
sonucuna varılmıştır.
Öte taraftan şikâyete konu edilen Sözleşme Tasarısı’nın ilgili maddesinin lafzında yer
alan ilgili mevzuat ifadesinden, İş ve Sosyal Güvenlik mevzuatının anlaşılmakta olduğu, bu
çerçevede şikâyete konu edilen düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’ne aykırılık
taşımadığı değerlendirilmektedir. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nde kesin teminattan hangi
hallerde kesinti yapılacağını düzenleyen hükümler çerçevesinde yapılan inceleme sonucunda
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
7) Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu
ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 10 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta
düzenlenmiştir;
Bu ihale 10 kısımdan ibarettir. Her bir kısım için ayrı ayrı teklif verilebilir ancak her
bir kısım içeriğinde bulunan kalemlerin tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif
geçersiz
sayılacaktır. İl Müdürlükleri ile imzalanacak sözleşmeler: Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer
alan İş kalemleri (Örneğin ANKARA İl Müdürlüğü sözleşmesi için: ANKARA (T2), ANKARA
(T5), ANKARA (T7), ANKARA (Fazla Çalışma Aylık İşçi Başına 10 Saat ), ANKARA (Ulusal
bayram, genel tatil günleri 3,5 gün 89 şoför) ve ANKARA (brüt asgari ücretin %20 fazlası,
yol yemek dahil) Tutarlarının toplamı üzerinden adı geçen İl Müdürlüğü ile sözleşme
imzalanacak olup Kesin teminat bu tutar üzerinden alınacaktır.
Ayrıca sözleşmeye ait damga pulu ve Komisyon Karar pulu damga vergisi aynı
sözleşme bedeli üzerinden yatırılacaktır. KİK Payı ise Kısım üzerinden yatırılacaktır.”
düzenlemesi,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Aynı Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “48.5. Tekliflerin
değerlendirme aşamasında;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası, 45,00
TL yol, 100,00 TL yemek, 10 saat fazla çalışma ücreti, resmi tatil ücreti ve sözleşme giderleri
dahil
tutarın altında ve üstünde sunulan teklifler değerlendirme dışı bırakılacaktır. Bu giderler için
KİK işçilik hesaplama modülü esas alınacaktır.
48.6. Sürücü ücretlerinin ödenmesinde;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin % 20 fazlası ücret,
aylık fiilen çalışılan en fazla 26 gün üzerinden günlük brüt 100,00 TL yemek ücreti ve 45,00
TL yol ücreti ve 10 saat fazla mesai ödenecek olup, ücret bordrolarında brüt olarak
gösterilecektir.
Çalışılmayan günlerde (izin, rapor vb.) yol ve yemek ücreti ödenmeyecektir.
b) Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak her bir sürücü için sözleşme
süresi içerisinde en fazla 3,5 gün olmak üzere ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma
ücreti ödenecek olup ücret bordrolarında brüt olarak gösterilecektir.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.13.
Şoförlerin yemek ve yol giderleri idari şartnamede öngörülen aylık fiili çalışılan gün
üzerinden ödenecek, şoförlerin sözleşme süresi boyunca fiilen çalışmadığı günlerde (ulusal
bayram, hafta tatili, genel tatil günleri, yıllık izinli ve raporlu olduğu vb.) yemek ve yol gideri
ödenmeyecektir.
…
36.18. Hizmet alımı kapsamında çalışacak şoförlere nakdi olarak yemek ücreti
ödeneceğinden yemek hizmeti verilen kuruluşlarda görevlendirilen şoförler yemek
hizmetinden faydalanmayacaktır. Ancak yemek hizmeti sunulan Kuruluşun harcama
yetkilisinin onayı ve şoförlerinde yemek ücretini ödemesi koşuluyla şoförler bu hizmetten
yararlandırılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan doküman düzenlemeleri çerçevesinde, ihale kapsamında
çalıştırılacak şoförler için Birim Fiyat Teklif Cetvelinde ayrı satır açılmış olup, yüklenici
tarafından çalıştırılacak personellerin 26 gün üzerinden 45 TL yol, 100 TL yemek dâhil Brüt
asgari ücretin %20 fazlası ile 10 saat fazla mesai ödenecek şeklinde düzenlemeler yapıldığı
görülmüştür.
Şikâyete konu edilen düzenleme kapsamında, şoförlerin yemek ve yol giderlerinin
İdari Şartname’de öngörülen aylık fiili çalışılan gün üzerinden ödeneceği, şoförlere nakdi
olarak yemek ücreti ödenmesi dolayısıyla yemek hizmeti verilen kuruluşlarda görevlendirilen
şoförlerin yemek hizmetinden faydalanmayacağı, ancak yemek hizmeti sunulan kuruluşun
harcama yetkilisinin onayı ve şoförlerin yemek ücretini ödemesi koşuluyla şoförlerin bu
hizmetten yararlanacağı şeklinde ifadelere yer verildiği görülmüştür.
İhale kapsamında çalıştırılacak personele yemek ücretinin ödeneceği, eğer yemek
hizmeti sunulan kuruluşunun harcama yetkilisinin onayı ve şoförlerin yemek ücretini ödemesi
koşulların gerçekleşmesi şartıyla şoförlerin idarece verilen bu hizmetten yararlanacağı bu
kapsamda idarece verilecek olan yemeklerden şoförlerin faydalanmasının şarta bağlandığı,
hali hazırda mevcut doküman düzenlemeleri kapsamında çalışacak şoförlere yemek ücretinin
verileceği göz önüne alındığında idarece verilecek yemek hizmetinden faydalanılması için
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
şoförlerin ödeyeceği ücretin belli olmamasının teklif verilmesine engel nitelikte olmadığı,
şikayete konu edilen durumun seçimlik ve koşula bağlı bir durum olduğu, bu kapsamda
başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
8) Başvuru sahibinin 8’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Yüklenicinin genel sorumlulukları” başlıklı 6’ncı
maddesinde “Yüklenici, işleri gereken özen ve ihtimamı göstererek planlayacak,
projelendirecek (sözleşmede öngörüldüğü şekilde), yürütecek, tamamlayacak ve işlerde
olabilecek kusurları sözleşme hükümlerine uygun olarak giderecektir. Yüklenici, bu
sorumluluklarının yerine getirilmesi için, ister kalıcı, ister geçici nitelikte olsun, gereken
bütün denetim, muayene ve testleri yaptıracak ve işçilik, malzeme, tesis, ekipman vb. temin
edecektir.
Yüklenici, işin görülmesi sırasında ilgili mevzuatın izin vermediği insan ve çevre sağlığına
zarar verici nitelikte malzeme kullanamaz veya yöntem uygulayamaz. İlgili mevzuatın izin
verdiği malzeme ve yöntemler ise, öngörülmüş tedbirler alınarak ve usulüne uygun şekilde
kullanılabilir. Bu yükümlülüklerin ihlal edilmesi halinde yüklenici, idarenin ve üçüncü
şahısların tüm zararlarını karşılamak zorundadır.
Yüklenici, bu Genel Şartnamede öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl ederek
idareye veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumludur.” hükmü,
Anılan Şartname’nin “Mevzuata uygunluk” başlıklı 12’nci maddesinde “İlgili bütün
bildirimlerin ve bütün ödemelerin yapılması da dâhil olmak üzere yüklenici… (b) Malları
veya hakları, işler dolayısıyla herhangi bir şekilde etkilenen veya etkilenebilecek olan kamu
kurum ve kuruluşlarının düzenlemelerine uyacak ve bu hükümlerin ihlali nedeniyle ortaya
çıkabilecek bütün sorumluluk ve cezalardan dolayı idarenin zararını karşılayacaktır.”
düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Kamu düzenine ve mallarına zarar vermeme” başlıklı 15’inci
maddesinde “Yüklenici işlerin yürütülmesi, tamamlanması ve işlerde olabilecek aksaklıkların
giderilmesi için gereken bütün işlemlerde, sözleşme koşullarına uygun davranma yükümlülüğü
içerisinde;
(a) Kamu düzenine ve kamusal yaşamın gereklerine uygun davranacak,
(b) Kamunun mülkiyeti veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmaz mallar
ile özel kişilerin mülkiyetindeki taşınır veya taşınmaz mallara, kamusal kullanıma tahsis
edilmiş veya bırakılmış yol, meydan, park gibi orta mallarına ve kamu hizmetinde kullanılan
mallara zarar vermeyecek, bunların kullanımına ve bunlara ulaşılmasına engel olmayacaktır.
Belirtilen hükümlerin ihlal edilmesi nedeniyle idarenin maruz kalabileceği tüm zarar,
ceza, tazminat ve benzeri sorumluluklar ile bunların mali sonuçlarından doğacak giderler
yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
“İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19’uncu maddesinde
“İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme,
ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenici
sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile
gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp
ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik
önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici
sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan
korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek
kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı
güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir…” düzenlemesi,
“Yüklenicinin kusuru dışındaki hasar ve zararlar” başlıklı 20’nci maddesinde
“Olağanüstü haller ve doğal afetlerin işyerlerinde ve yapılan işlerde meydana getireceği
hasar ve zararlar ile sigortalanabilir riskler sigorta kapsamında olsun veya olmasın yüklenici
bu hasar ve zararlar için idareden hiç bir bedel isteyemez. Ancak bu hasar ve zararlar
nedeniyle meydana gelecek gecikmeler için yükleniciye gerekli süre uzatımı verilir.
Savaş, yurt içinde seferberlik, ayaklanma, iç savaş ve bunlara benzer olaylar veya
yüklenici ve varsa alt yüklenici tarafından kullanılmadıkça bir nükleer yakıttan kaynaklanan
radyasyonlar ve bunların gerektirdiği önlemler sonucunda meydana gelecek riskler gibi
sigortalanması mümkün olmayan türden riskler ile idarenin işlerin tamamlanmış kısımlarını
teslim alarak kullanmasından dolayı doğacak riskler idareye aittir.” düzenlemesi
İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Akaryakıt hariç olmak üzere, aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, adbule
yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli giderleri
teklif fiyata dâhildir. Tüm araçların her türlü periyodik bakım, her türlü bakım-onarım ve
tamiratlar(yedek parça ve işçilik dahil), fenni muayeneleri, eksoz muayeneleri, lastik, akü,
tüm yedek parça ve yağlama giderleri, her türlü vergi, sigorta, 7/24 çekici, gezici servis ve
benzeri, yazlık ve kışlık lastik, zincir, takoz gibi işletim giderleri, yapılacak nakliye işleri,
araçlara ait emniyet ve bilumum sigorta giderleri, kasko, taşınan personele ait yapılması
gereken zorunlu sigorta giderleri, araç muayenesi ile hizmete ilişkin diğer tüm giderler, vergi,
resim, ulaşım, harç, ceza ve araçla ilgili her türlü gider Yükleniciye ait olacaktır. Sürücü ile
yüklenici arasındaki çalışma ilişkileri özel hukuk hükümlerine tabi olacaktır. HGS kartı ve bu
gibi giderlerin tamamı yükleniciye ait olup, sadece araçlarda kullanılacak yol geçiş ücretleri
(HGS, KÖPRÜ vb.) yüklenici tarafından karşılanarak faturaları ibraz edilecek idarece
yükleniciye ödenecektir. Sürücünün ücreti SGK primleri, vergi, işsizlik sigortası primi, iş
kanunundan kaynaklanan hakları ve benzeri her türlü hak ve taleplerinden yüklenici sorumlu
olacaktır. Kiralanacak araçlara kaçak geçiş ücreti (KGS, OGS, HGS, vb.) adı altında
kesilecek cezadan İdare sorumlu olmayacaktır…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Teknik yeterlik ve işe başlama” başlıklı 5’inci maddesinde
“…Teknik Yeterlik Komisyonu tarafından araçların bu şartnamenin “Hizmette Kullanılacak
Taşıtlarla İlgili Hususlar” başlıklı 4 üncü maddesinin 1, 2, 3, 4 ve 7 nci fıkralarında belirtilen
şartları/kriterleri taşıyıp taşımadığı, araçların bu maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen
asgari model yılını karşılayıp karşılamadığı ve araçlarda aynı fıkrada belirtilen
malzemelerin/techizatların bulunup bulunmadığı, yüklenici tarafından araçlara ilişkin bu
maddenin 5 inci fıkrasında belirtilen yükümlülüklerin (motorlu taşıtlar vergisi, muayene,
trafik cezası, trafik sigortası, tam kasko ile koltuk sigortaları vb. tüm yasal yükümlülükleri)
yerine getirilip getirilmediği, araçların motor hacimlerinin ihale dokümanında belirtilen
aralıkta olup olmadığı, araç şoförlerinin bu şartnamenin “Yüklenici Personelinde Aranacak
Şartlar” başlıklı 7 nci maddesinde belirtilen belgelere/kriterlere sahip olup olmadığı ve tüm
araçların; motor, kaporta, yürüyen aksamı, boya, lastik, kış lastiği, koltuklar, vb. gibi genel
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
görünümü incelenir ve araçların tescil ve trafik belgelerinin aslı ile burada yazılı belgelerin,
araç plaka, motor ve şase numaralarının doğruluğu ve aracın elektronik aksamının
(göstergeler, farlar, camlar, silecek vb.) çalışıp çalışmadığı tetkik edilir.
…
Yüklenici tarafından hizmete sunulacak araçlar; 2. Maddede yer alan model ve üzeri
model, bakımlı ve yeni durumda olacaktır. Yüklenici araçlarda Karayolları Trafik
Yönetmeliğinde öngörülen tüm malzemeleri/teçhizatları (bütün araçlarda ilk yardım seti,
stepne, yedek malzeme ve takımlar (Kriko, bijon anahtarı, dış ışık donanımı için birer adet
yedek ampul, pense, tornavida, seyyar lamba veya el feneri, karlı ve buzlu günler için bir çift
patinaj zinciri, çekme halatı ) yangın söndürme cihazı, emniyet kemeri ve reflektör- azami
yüklü ağırlığı 3.5 tondan fazla olan araçlarda takoz,) bulundurulacaktır. Söz konusu
malzemeler yüklenici tarafından karşılanacak olup, malzeme giderleri teklif fiyata dahildir.
Araçların motorlu taşıtlar vergisi, muayene, trafik cezası, trafik sigortası, tam kasko
ile koltuk sigortaları vb. tüm yasal yükümlülükleri yüklenici tarafından yerine getirilmiş
olacaktır. Yüklenici her araca ait söz konusu yükümlülükleri yerine getirdiğine dair belgelerin
birer örneğini işe başlarken ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne vermek
zorundadır.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “Kiralanan
araçların, trafiğe karşı ve araç emniyetinden işveren olarak yüklenici, kullanıcı olarak da
şoför sorumludur. Trafik cezaları ile üçüncü şahıslara vereceği zararlardan İdare sorumlu
olmayacaktır. Ayrıca bu konuda üçüncü şahıslarca açılacak her türlü dava, zarar ve ziyan
taleplerine karşı yüklenici sorumludur. İdare bu kabil dava, şikâyet ve benzeri konulara hiçbir
şekilde taraf ve muhatap değildir. İdarenin bu tip taleplere muhatap olması veya aleyhine
herhangi bir hüküm tesis edilmesi halinde yükleniciye rücu hakkı bulunmaktadır. İdare bu
sebepten dolayı zarara uğrarsa, doğmuş olan bu zararı yüklenici ödeyecektir. Şoförlerin kamu
mallarına verdiği zararlardan yüklenici müteselsilen sorumludur…” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Montaj, işletmeye alma, eğitim, bakım, yedek parça gibi
destek hizmetlerine ait şartlar” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teknik şartnamede
detayları belirtilen araçlara ait tüm giderler ( Bakım, onarım, donanım, yedek parça, kasko,
sigorta, vergi ve diğer yasal yükümlülükler) yükleniciye aittir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarısı’nın “Diğer huşular” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.3. İş sağlığı ve
güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının sorumluluğu yürürlükteki
mevzuat çerçevesinde tamamen yüklenici firmaya aittir. Yüklenici firma, konuyla ilgili her
türlü tedbiri almak zorundadır. Yüklenici firma hiçbir ihtara gerek kalmaksızın lüzumlu
emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve çarelerini personeline
öğretmekle yükümlüdür. Bu itibarla taahhüdün ifası sırasında sürücünün bina dışında, bina
dâhilinde veya çevresinde ihmal, dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile ehliyetsiz sürücü kullanmaktan
dolayı kazaya uğramaları, yaralanmaları, hayatlarını kaybetmeleri veya herhangi bir sebeple
vuku bulabilecek kazalardan yüklenici firma sorumlu olacaktır. Yüklenici Kamu kurum ve
kuruluşlarının alacağı kararlar ile Mahkeme kararlarına uyacak ve İdareyi bu hükümlerin
ihlali nedeniyle maruz kalabileceği bütün cezalardan ve sorumluluklardan dolayı tazmin
edecektir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi düzenlemelerinden, yüklenicilerin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
işin görülmesi esnasında öngörülen yükümlülük ve yasakları ihlâl etmek suretiyle, idareye
veya üçüncü kişilere verdiği zarardan dolayı bizzat sorumlu olacağının ve idarenin ise takip,
gözetim ve denetim sorumluluğu bulunduğunun hüküm altına alındığı, bu çerçevede; ihale
konusu işin görülmesi esnasında yüklenicinin gerekli güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla
yükümlü olduğu, şikâyete konu edilen Teknik Şartname düzenlemesinde “şoför” ifadesinden
kastın yüklenicinin şoförleri olduğu çünkü doküman düzenlemeleri bir bütün olarak
incelendiğinde ifadelerin ihale kapsamında yüklenici tarafından çalıştırılacak personellere
yönelik olduğu, bu kapsamda idarenin şoförlerinden kaynaklı sorumluluğun yüklenicilere
yüklenmediği, anılan düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin hüküm ve amaçlarıyla
uyumlu olduğu, ihale kapsamında kiralanacak araç sayısı ile çalıştırılacak şoför göz önünde
alındığında araçların idare personelince kullanılabilmesine yönelik düzenlemenin aslında
istisnai nitelik taşıdığı anlaşılmaktadır. Bu kapsamda şikayete konu edilen düzenlemenin
lafzından, idare personelinin kusurundan doğan zararların yüklenici tarafından tazmin
edileceği anlaşılmamaktadır.
Diğer yandan doküman düzenlemeleri detaylı bir şekilde incelendiğinde yüklenicilerin
ve idarenin ilgili mevzuata göre alınması zorunlu olan güvenlik ve sağlık tedbirlerini almakla
yükümlü oldukları, sigorta/kasko ve işin yürütülmesi aşamasında personelin kusurundan
kaynaklanacak durumlara yönelik olarak ayrıntılı ve anlaşılabilir ifadeler ile düzenlemelere
yer verildiği görülmüş olup bu kapsamda başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı
sonucuna varılmıştır.
9) Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:
“
6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun “Kanunun şümulü” başlıklı 1’inci maddesinde a)
Umumi Muvazeneye dâhil dairelerle mülhak ve hususi bütçeli idareler (Köy bütçeleri hariç)
ve bunlara bağlı sabit ve mütedavil sermayeli müesseseler;
b) Hususi kanunlarla kurulmuş banka ve teşekküller; (Denizcilik Bankası Türk
Anonim Ortaklığı, Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı ve Türk Havayolları
Anonim Ortaklığı hariç);
c) Yukarıdaki (a) ve (b) fıkralarında yazılı daire, idare, banka, teşekkül ve
müesseselerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları teşekkül ve müesseseler;
Tarafından ödenecek harcırah bu kanun hükümlerine tabidir.” hükmü,
Aynı Kanunu’nun “Tarifler” başlıklı 3’üncü maddesinde “Bu Kanunda geçen;
a. Harcırah: Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve
yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını;
b. Kurum: 1 nci maddede sayılan daire, idare, banka, teşekkül ve müesseseleri;
c. Memur: Personel kanunları hükümlerine göre aylık alan kimseleri (Yardımcı
hizmetler sınıfına dahil personel hariç);
d. Hizmetli: Personel kanunlarına göre yardımcı hizmetler sınıfına dahil personeli,
kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlarla kurumlarda çalıştırılan tarım ve orman
işçilerini ve iş kanunlarına göre işçi sayılan kimseleri;
e. Aile fertleri: Memur ve hizmetlinin, harcırah verilmesini gerektiren olay sırasında
evlilik bağıyla bağlı olduğu eşi ile bakmakla yükümlü olduğu usul ve füruu ve erkek ve kız
kardeşlerini;
f. Bagaj: Memur ve hizmetlinin mensup olduğu kuruma veya şahsına ait olup, resmi
vazife için kullanılabilecek eşya ile yolcunun bu seyahati için ihtiyacı bulunan şahsi
eşyasından mutat surette taşınması mümkün olanları;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
g. Memuriyet mahalli: Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının
bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin
dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı
niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü, büyükşehir belediyelerinin olduğu
illerde ise il mülki sınırları içinde kalmak kaydıyla memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu
veya ikametgâhının bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri
bakımından bütünlük arz eden yerler ile belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim
özellikleri bakımından bu yerlerin devamı niteliğindeki mahaller ve kurumlarınca sağlanan
taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerleri;
h. Başka yer: Yukarıda (g) fıkrasında yazılı memuriyet mahalli dışındaki yerleri; İfade
eder.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“e) Miktarı: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlükleri İçin 6 Ay Süreli 10
Kısım ve 1525 Araç İle 1522 Şoför Üzerinden 2025 Yılı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere
Şoförlü/ Şoförsüz Yakıt Hariç Araç Kiralama Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer
almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Teknik Şartnamede belirtilen 81 İl
Müdürlüğü” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Diğer hususlar” başlıklı 48’inci maddesinde “…48.6.
Sürücü ücretlerinin ödenmesinde;
a) Hizmet kapsamında çalışacak sürücüler için brüt asgari ücretin %
20 fazlası ücret, aylık fiilen çalışılan en fazla 26 gün üzerinden günlük brüt 100,00 TL yemek
ücreti ve 45,00 TL yol ücreti ve 10 saat fazla mesai ödenecek olup, ücret bordrolarında brüt
olarak gösterilecektir. Çalışılmayan günlerde (izin, rapor vb.) yol ve yemek ücreti
ödenmeyecektir.
b) Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılacak her bir
sürücü için sözleşme süresi içerisinde en fazla 3,5 gün olmak üzere ulusal bayram ve genel
tatil günlerinde çalışma ücreti ödenecek olup ücret bordrolarında brüt olarak gösterilecektir.
…” düzenlemesi,
“
Teknik Şartname’nin “İşin konusu” başlıklı 1’inci maddesinde Söz konusu iş,
Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve bağlı Kuruluşlarının resmi hizmetlerinin 2025
yılında mesai saatleri içinde veya dışında, şehir içinde veya dışında etkin ve verimli bir
şekilde yürütülmesine ilişkin şoförlü/şoförsüz yakıt hariç araç kiralama hizmet alımı işidir.”
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 36’ncı maddesinde “…36.4.
Aracın memuriyet mahalli dışı görevlendirmelerde şoföre 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümlerine göre idare tarafından ödeme yapılır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan doküman düzenlemelerinden şikayete konu ihalenin
şoförlü/şoförsüz araç kiralama ihalesi olduğu,
Başvuru sahibi tarafından şikâyete konu edilen doküman düzenlemesinin Sözleşme
Tasarısı’nın Diğer hususlar başlıklı 36’ncı maddesinde yer alan “Aracın memuriyet mahalli
dışı görevlendirmelerde şoföre 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre idare
tarafından ödeme yapılır” düzenlemesine yönelik olduğu, bu kapsamda yapılan inceleme
aşağıdaki gibidir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Sözleşme Tasarısı’nın anılan maddesinde yer alan düzenleme kapsamında memuriyet
mahalli dışı görevlendirmeler ifadesinde yer alan, “memuriyet mahalli” ifadesinin 6245 sayılı
Harcırah Kanunu kapsamında tanımına yer verilmiş olduğu, bu kapsamda anılan ifadenin
“Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının bulunduğu şehir ve
kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla
birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup
belediye hizmetlerinin götürüldüğü, büyükşehir belediyelerinin olduğu illerde ise il mülki
sınırları içinde kalmak kaydıyla memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgâhının
bulunduğu ilçe belediye sınırları içinde kalan ve yerleşim özellikleri bakımından bütünlük arz
eden yerler ile belediye sınırları dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu
yerlerin devamı niteliğindeki mahaller ve kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip
gelinebilen yerleri” şeklinde Kanun da düzenlendiği görülmüştür.
İdari Şartname, Teknik Şartname, Sözleşme Tasarısı ve Birim Fiyat Teklif Cetveli bir
bütün olarak incelendiğinde ihale konusu iş kapsamında yüklenici tarafından çalıştırılacak
personelin ekonomik ve mali haklarına yönelik olarak belirlemeler yapıldığı (teklif fiyata
dâhil giderler, personellere yönelik açılan satırlar vb.) görülmüş olup, işin yürütülmesi
aşamasında aracın memuriyet mahalli dışı görevlendirmelerinde 6245 sayılı Kanun
kapsamında çalıştırılacak personellere idare tarafından ödeme yapılacağı şeklinde bir
belirlemenin yer aldığı bu hususunda belirsizlik yarattığı iddia edilse de şikayete konu edilen
düzenleme ile yüklenicilerin mali bir külfet altına sokulmadığı bu durumun da isteklilerin
tekliflerini oluşturmasına engelleyici nitelikte olmadığı bu bağlamda yapılan inceleme ve
tespitler neticesinde ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin çelişkiye sebebiyet
vermediği ve teklif oluşturulmasını engelleyici olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin
iddiası yerinde bulunmamıştır.
10) Başvuru sahibinin 10’uncu iddiasına ilişkin olarak:
4857 sayılı İş Kanunu’nun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı
30’uncu maddesinde “İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör
işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski
hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve
1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik
hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci
maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde
yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler.
Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla
yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık” başlıklı
101’inci maddesinde “Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak engelli ve
eski hükümlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her engelli ve eski
hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için binyediyüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Kamu
kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamaz.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında
teklif fiyata dâhil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “… 78.28. İsteklilerin aynı il
sınırları içerisinde birden fazla iş yerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, ihale
dokümanında aynı il bazında elli veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
ihalelerde 4857 sayılı İş Kanununda belirtilen asgari orana uyulmak kaydıyla idarece tespit
edilen engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubu idari şartnamenin ilgili
maddesinde belirtilecek ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı satır açılacaktır.
İdareler tarafından İş Kanununda belirtilen asgari oranının üzerinde engelli işçi
çalıştırılmasını öngören düzenleme yapılması da mümkündür. İstekliler tarafından ihale
dokümanında öngörülen engelli işçi sayısı ve bu işçiler için Hazinece karşılanacak prim
teşvik tutarları dikkate alınarak teklif bedelleri oluşturulacaktır. İlgili mevzuatında engelli işçi
çalıştırılmasını kısıtlayan hükümler saklıdır.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri dikkate alındığında, ihaleye katılan
isteklilerin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 30’uncu maddesi uyarınca, aynı il sınırları içinde elli
veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işverenlerinin, çalıştırdıkları toplam işçi sayısının
yüzde üçü oranında engelli işçi çalıştırmaları gerektiği, ihale dokümanında aynı il bazında elli
veya daha fazla işçi çalıştırılmasının öngörüldüğü ihalelerde, idarelerin 4857 sayılı Kanun
uyarınca tespit ettikleri engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunu idari
şartnamenin ilgili maddesinde belirtmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı
satır açması gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait ihale dokümanı incelendiğinde, ihale konusu işin Aile ve
Sosyal Hizmetler Bakanlığının İl Müdürlükleri için 6 ay süreli, 10 kısımdan oluşan 1525 araç
ve 1522 şoför üzerinden şoförlü/şoförsüz araç kiralama ihalesi olduğu ve işin personel
çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı niteliğinde olduğu, birinci kısımda 171 personel,
ikinci kısımda 61 personel, üçüncü kısımda 167 personel, dördüncü kısımda 209 personel,
beşinci kısımda 183 personel, altıncı kısımda 174, yedinci kısımda 119, sekizince kısımda
126 personel, dokuzuncu kısımda 123 personel ve 10’uncu kısımda 189 olmak üzere iş
kapsamında toplam 1522 personelin (şoförün) çalıştırılmasının öngörüldüğü ve ihale
dokümanında engelli işçi çalıştırılıp çalıştırılmayacağına, engelli işçilerin ücretine ve sayısına
yönelik herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüştür.
Yapılan incelemede; başvuruya konu ihalenin tam manası ile il bazında elli veya daha
fazla işçi çalıştırılması öngörülen ihale kapsamında yer almadığı, ancak Teknik Şartname
düzenlemeleri kapsamında ihale kapsamında 81 ilde çalıştırılacak şoförlerden il bazından 50
veya daha fazla işçi çalıştırılması öngörülen il sayısının 3 olduğu (Ankara, İstanbul ve İzmir
illeri), dolayısıyla ihalenin 1,3 ve 6’ıncı kısımları için söz konusu iş kapsamında asgari %3
oranında engelli işçinin çalıştırılmasının kanuni bir yükümlülük olduğu, ancak ihale konusu
işin personel çalıştırılmasına dayalı nitelikte bir hizmet alımı olmadığı, dolayısıyla Kamu
İhale Genel Tebliği’nin engelli işçi sayısı ile bu işçilerin tabi olacağı ücret grubunun İdari
Şartname’nin ilgili maddesinde belirtilmesi ve bu işçiler için birim fiyat teklif cetvelinde ayrı
satır açılmasına yönelik açıklamaların personel çalıştırılmasına dayalı ihaleler bakımından
geçerli olduğu, ihale konusu iş personel çalıştırılmasına dayalı bir iş olmadığından engelli
personel sayısının doküman kapsamında belirlenmemesinin ihale mevzuatı açısından aykırılık
oluşturmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna
varılmıştır.
11) Başvuru sahibinin 11’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi”
başlıklı 41’inci maddesinde “…İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21
inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’inci maddesinde “41 inci maddede
belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün
tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye,
tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması
hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin
imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan
isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddesinde “… j) Kurumun
gelirleri aşağıda belirtilmiştir:
1) Bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden, bedeli
yüzmilyar Türk Lirasını (Dörtmilyonyüzelliikibinüçyüzseksenbeş Türk Lirasını) aşanlar için
yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi…” hükmü,
İdari Şartname’nin “Kısmi teklif verilmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “20.1. Bu
ihalede kısmi teklif verilebilir.
20.2. Bu ihaledeki kısım sayısı 10 dir. İhale kısımlarına ilişkin koşullar altta düzenlenmiştir;
Bu ihale 10 kısımdan ibarettir. Her bir kısım için ayrı ayrı teklif verilebilir ancak her
bir kısım içeriğinde bulunan kalemlerin tamamına teklif verilmelidir. Aksi takdirde teklif
geçersiz
sayılacaktır.
İl Müdürlükleri ile imzalanacak sözleşmeler:
Birim Fiyat Teklif Cetvelinde yer alan İş kalemleri (Örneğin ANKARA İl Müdürlüğü
sözleşmesi için: ANKARA (T2), ANKARA (T5), ANKARA (T7), ANKARA (Fazla Çalışma
Aylık İşçi Başına 10 Saat ), ANKARA (Ulusal bayram, genel tatil günleri 3,5 gün 89 şoför) ve
ANKARA (brüt asgari ücretin %20 fazlası, yol yemek dahil) Tutarlarının toplamı üzerinden
adı geçen İl Müdürlüğü ile sözleşme imzalanacak olup Kesin teminat bu tutar üzerinden
alınacaktır.
Ayrıca sözleşmeye ait damga pulu ve Komisyon Karar pulu damga vergisi aynı
sözleşme bedeli üzerinden yatırılacaktır. KİK Payı ise Kısım üzerinden yatırılacaktır.”
düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde
“25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta,
vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni
gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları
karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir
hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Akaryakıt hariç olmak üzere, aracın bakım, onarım, yağ, yağlama, adbule
yedek parça ve diğer masrafları ile tüm vergi, zorunlu trafik sigortası, kasko bedeli giderleri
teklif fiyata dâhildir. Tüm araçların her türlü periyodik bakım, her türlü bakım-onarım ve
tamiratlar(yedek parça ve işçilik dahil), fenni muayeneleri, eksoz muayeneleri, lastik, akü,
tüm yedek parça ve yağlama giderleri, her türlü vergi, sigorta, 7/24 çekici, gezici servis ve
benzeri, yazlık ve kışlık lastik, zincir, takoz gibi işletim giderleri, yapılacak nakliye işleri,
araçlara ait emniyet ve bilumum sigorta giderleri, kasko, taşınan personele ait yapılması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
gereken zorunlu sigorta giderleri, araç muayenesi ile hizmete ilişkin diğer tüm giderler, vergi,
resim, ulaşım, harç, ceza ve araçla ilgili her türlü gider Yükleniciye ait olacaktır. Sürücü ile
yüklenici arasındaki çalışma ilişkileri özel hukuk hükümlerine tabi olacaktır. HGS kartı ve bu
gibi giderlerin tamamı yükleniciye ait olup, sadece araçlarda kullanılacak yol geçiş ücretleri
(HGS, KÖPRÜ vb.) yüklenici tarafından karşılanarak faturaları ibraz edilecek idarece
yükleniciye ödenecektir. Sürücünün ücreti SGK primleri, vergi, işsizlik sigortası primi, iş
kanunundan kaynaklanan hakları ve benzeri her türlü hak ve taleplerinden yüklenici sorumlu
olacaktır. Kiralanacak araçlara kaçak geçiş ücreti (KGS, OGS, HGS, vb.) adı altında
kesilecek cezadan İdare sorumlu olmayacaktır.
…” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “İhalenin sözleşmeye bağlanması” başlıklı 44’üncü maddesinde
“44.1. Sözleşme bedelinin 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (j) bendinin (1) numaralı
alt bendinde belirtilen tutarı aşması durumunda, bu bedelin onbinde beşi oranındaki tutar,
sözleşme imzalamaya davet edilen istekli tarafından, sözleşme imzalanmadan önce Kamu
İhale Kurumu hesabına yatırılır.
44.2. Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri sözleşme imzalanmadan
önce Kamu İhale Kurumuna gönderilmek suretiyle sözleşme imzalanacak isteklinin ihalelere
katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.
44.3. İdare tarafından ihale dokümanında yer alan şartlara uygun olarak hazırlanan
sözleşme, ihale yetkilisi ve yüklenici tarafından imzalanır ve sözleşmenin İdarece onaylı bir
örneği yükleniciye verilir. Yüklenici tarafından sözleşmenin birden fazla nüsha olarak
düzenlenmesi talep edilirse, talep edilen sayı kadar sözleşme nüshası düzenlenir.
…
44.5. Yüklenicinin iş ortaklığı veya konsorsiyum olması halinde, hazırlanan sözleşme
bütün ortaklar tarafından imzalanır ve sözleşmenin İdarece onaylı birer örneği ortaklara
verilir. Ortaklar tarafından sözleşmenin birden fazla nüsha olarak düzenlenmesi talep edilirse,
talep edilen sayı kadar sözleşme nüshası düzenlenir.
44.6. Sözleşmenin imzalanmasına ilişkin her türlü vergi, resim ve harçlar ile diğer
sözleşme giderleri yükleniciye aittir.
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan
ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerden bedeli 4.852.385,00 TL’sini aşanlar için
sözleşme bedelinin onbinde beşinin yükleniciden tahsil edileceği ve bu bedelin Kurum
gelirleri arasında sayıldığı görülmüştür.
Şikâyete konu ihaleye ait doküman düzenlemeleri incelendiğinde, sözleşmenin
uygulanması sırasında, ilgili mevzuatı gereğince ödenecek vergi, resim ve harç giderlerinin
,
teklif fiyatına dâhil olduğu ihalenin 10 kısımdan oluştuğu, sözleşmeye ait damga pulu,
komisyon karar pulu ve damga vergisinin sözleşme bedeli üzerinden Kurum payının ise kısım
üzerinden yatırılacağı şeklinde düzenleme yapıldığı görülmüştür.
Sözleşme genel giderlerine ilişkin olarak yukarıda ifade edilen doküman
düzenlemelerinde her ne kadar Kurum payının kısım üzerinden yatırılacağı şeklinde bir
düzenleme yapılsa da İdari Şartname’nin “İhalenin sözleşmeye bağlanması” başlıklı 44’üncü
maddesinde yer alan düzenlemeler gereğince sözleşme bedeli üzerinden Kurum payının
ödeneceği şeklinde düzenlemenin ihale dokümanında yer aldığı görülmüştür.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/027
: 61
: 09.07.2025
: 2025/UH.II-1486
Bu bağlamda ihale dokümanının bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, ihalenin
sözleşmeye bağlandığı aşamada yüklenicilerden sözleşme ve genel giderlerinin (KİK payı,
sözleşme karar pulu ve damga vergisi) sözleşme bedeli üzerinden alınacağının doküman
düzenlemelerinden anlaşılmakta olduğu, bu kapsamda doküman düzenlemelerinde bir çelişki
olduğunun söylenemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.