2025/UH.II-545 - Kamu İhale Kararı - Sürücüsüz Ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralama

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

BAŞVURU SAHİBİ:

Uzman Atık Yönetimi Turizm Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İ.E.T.T. İşletmeleri Genel Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1875966 İhale Kayıt Numaralı “Sürücüsüz Ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralama” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İ.E.T.T. İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından 27.01.2025 tarihinde açık ihale usulü

ile gerçekleştirilen “Sürücüsüz ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralama” ihalesine ilişkin olarak

Uzman Atık Yönetimi Turizm Tem. İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 21.01.2025 tarihinde

yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru

sahibince 31.01.2025 tarih ve 177263 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 31.01.2025 tarihli

dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/287 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Teknik Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı

4.4’üncü maddesinde “Araçlar teslim tarihinde 0-3 yaş arasında olacak olup; (1,2,3,4,5,10

Grup araçlar ( 0 km ile maksimum 30,000 km), (6,7,8,9 Grup araçlar (0 km ile 40.000 km)

olacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler”

başlıklı 5’inci maddesi gereği idareler yapacakları ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit

muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini sağlamakla sorumlu olduğu, Teknik

Şartname’nin ilgili düzenlemesinin ihaleye katılımı daraltıcı nitelikte olduğu ve kamu zararı

oluşturabileceği bu itibarla ihalenin iptal edilerek, daha saydam, rekabet ortamının oluştuğu

şeffaf bir ihaleye çıkılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit

edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,

güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında

karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya

hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin

idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından

onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale

dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler,

verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar

içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu

sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve

tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün

belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer

verilmeyecektir.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik

özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek

şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Teknik Şartname” başlıklı 16'ncı

maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname

hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik

kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici

hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu

şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.

(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara

uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve

tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün

belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez.

Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin

belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla

marka veya model belirtilebilir…” hükmü,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Sürücüsüz ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralanması

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 180 Adet Sürücüsüz ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralanması Hizmet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü

bünyesinde” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin 4.4.1’inci maddesinde “Araçlar teslim tarihinde 0-3 yaş

arasında olacak olup; (1,2,3,4,5,10 Grup araçlar ( 0 km ile maksimum 30,000 km), (6,7,8,9

Grup araçlar (0 km ile 40.000 km) olacaktır.

…” düzenlemesi yer almaktadır.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe

başlama tarihinden itibaren 24 (Yirmidört) aydır

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre

yapılmıştır.” düzenlemesi

Başvuruya konu ihaleye ilişkin Birim Fiyat Teklif Cetveli’nin aşağıdaki gibi olduğu

görülmüştür.

Sıra No Açıklama

Birinci Grup Araçlar (Binek Tip Araç) Teklif

Birimi

Miktarı

432

edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık kira araç x ay

bedeli olacaktır.) (18 araç x 24ay = 432)

İkinci Grup Araçlar (Binek Tip Araç) Teklif

edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık kira araç x ay

bedeli olacaktır.) (50 araç x 24 ay = 1.200)

1.200

1.488

384

Üçüncü Grup Araçlar (Binek Araçlar) Teklif

edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık kira araç x ay

bedeli olacaktır.) (62 araç x 24 ay = 1.488)

Dördüncü Grup Araçlar (Arazi Tipi Araçlar)

Teklif edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık araç x ay

kira bedeli olacaktır.) (16 araç x 24ay = 384)

Beşinci Grup Araçlar (Kapalı Kasa kamyonet)

Teklif edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık araç x ay

kira bedeli olacaktır.) (10 araç x 24 ay = 240)

Altıncı Grup Araçlar (BB-N1 Kapalı Kasa

240

Kamyon) Teklif edilen Birim Fiyat 1 adet

aracın 1 aylık kira bedeli olacaktır.) (4 araç x

24 ay = 96)

Yedinci Grup Araçlar ((BB-N1 Kapalı Kasa

Kamyon) Teklif edilen Birim Fiyat 1 adet

aracın 1 aylık kira bedeli olacaktır.) (3 araç x

24ay = 72)

Sekizinci Grup Araçlar (BB-NI Çift Kabin Çift

Teker Kamyon) Teklif edilen Birim Fiyat 1

adet aracın 1 aylık kira bedeli olacaktır.) (4

araç x ay

araç x 24ay = 96)

Dokuzuncu Grup Araçlar (BB-NI Çift Kabin

Tek Teker Kamyon Teklif edilen Birim Fiyat 1

adet aracın 1 aylık kira bedeli olacaktır.) (5

araç x 24ay = 120)

Onuncu Grup Araçlar (Motorsiklet) Teklif

edilen Birim Fiyat 1 adet aracın 1 aylık kira araç x ay

bedeli olacaktır.) (8 araç x 24 ay = 192)

araç x ay

120

192

Okas Kodu

601700001

Okas Açıklaması

Yolcu taşıma araçlarının sürücüsüz kiralanması

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

Yapılan incelemede, başvuruya konu ihalenin İETT İşletmeleri Genel Müdürlüğü

tarafından gerçekleştirilen “Sürücüsüz ve Yakıtsız Hizmet Aracı Kiralanması” işi olduğu,

birim fiyat teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilen ihalede 35 adet ihale dokümanının

indirildiği ve ihaleye 14 isteklinin katıldığı; 130 adet binek tip araç, 16 adet arazi tipi araç, 17

adet BB-N1 kapalı kasa kamyonet, 9 adet BB-NI çift kabin çiftteker kamyon ve 8 adet

motosiklet olmak üzere toplam 180 adet aracın sürücüsüz ve yakıt hariç olarak 24 ay

süresince kiralanacağı,

Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan 4.4.1’inci maddesinde yer alan düzenleme

incelendiğinde, kiralanacak tüm araçların teslim tarihinde “Araçlar teslim tarihinde 0-3 yaş

arasında olacak olup; (1,2,3,4,5,10 Grup araçlar ( 0 km ile maksimum 30,000 km), (6,7,8,9

Grup araçlar (0 km ile 40.000 km) olacaktır.” olması, buna göre idare tarafından binek

araçlar, arazi araçları, kapalı kasa kamyonetler ve motorsikletler için 0-3 yaş ve 0-30.000 km

aralığında olma koşulunun, 6,7,8,9 grupta yer alan kamyonetler için 0-3 yaş ve 0-40.000 km

aralığında olma koşulunun arandığı anlaşılmıştır.

Aktarılan mevzuat çerçevesinde, teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin,

verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar

içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının zorunlu olduğu, bu bağlamda

teknik kriterlerin idarenin ihtiyaçları doğrultusunda belirleneceğinin aşikâr olduğu ve

idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan

temel ilkeler doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, işin yürütülmesi sırasında

kullanılacak araçların ve özelliklerinin, işin niteliği gözetilmek suretiyle belirlenmesi

bakımından yetki ve sorumluluğun idarede olduğu, bu doğrultuda idarenin ihale konusu

hizmet ile ilgili tecrübelerinden de faydalanarak ihale konusu hizmetin niteliğine ve ihale

konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların özelliklerine ilişkin düzenleme

yapabileceği açıktır.

İhale dokümanı düzenlemeleri ile araçlar için istenilen şartların belirlenmesinde 4734

sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere uyulması noktasında

idarenin yükümlülüklerinin bulunduğu ve ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da belli

bir serbestiye sahip olduğu, ancak yapılacak düzenlemelerin ihaleye katılımı daraltmamasının

esas olduğu anlaşılmaktadır.

Bu çerçevede, şikâyete konu ihalede tüm araçlar için getirilen 0-3 yaş aralığında olma

koşulu ile birlikte maksimum 1,2,3,4,5,10 Grup araçlar için 30,000 km, 6,7,8,9 Grup araçlar

için 40.000 km sınırının araçların niteliği, kullanım koşulları ve amacı dikkate alındığında

düşük olduğu, söz konusu kilometre sınırının idarenin kendisine tanınan takdir yetkisi

kapsamında değerlendirilebilmesinin mümkün olmadığı ve bu sınırlama ile ihalede rekabet

ilkesinin ihlal edileceği değerlendirilmektedir. Nitekim idarece ihale dokümanında yer alan

kilometre sınırına ilişkin şikâyete cevabında, “…araçların piyasada bulunabilecek kriterde

olması, söz konusu araçlar ile gerçekleştirilecek işin kapsamı ve gereklilikleri dikkate

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

alınarak ihale konusu işte çalıştırılacak araçlara ilişkin model yılı ve teknik kriter

belirlenmesinin, işin bitiş tarihi de göz önüne alındığında, idarenin hizmetin gereğine,

süresine ve niteliğine göre ihale konusu hizmet işi kapsamında kullanılacak olan araçların

özelliklerine ilişkin düzenleme yapabileceği” ifade edilmiş ise de en fazla 30,000 km ve

40.000 km sınırı belirlenmesinin sebebinin, makul ve geçerli bir gerekçe ile ortaya

konulmadığı, mevcut koşulun ihalede daha az kullanılmış bir aracın kiralanmasını/satın

alınmasını gerekli kılacağı ve bunun da teklif maliyetlerinin yükselmesine sebep olacağı, bu

koşulun araca ilişkin belirlenen 3 yaş koşulunu da anlamsız kılacağı, idarece yapılan

düzenlemenin bu şartlar altında objektif bir kriter olarak değerlendirilemeyeceği, rekabet

ilkesi açısından uygun olmadığı ve ihaleye katılımı kısıtlayıcı nitelikte olduğu anlaşıldığından

başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu

alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul

kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul

kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma

yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen

şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz

işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade

edilmez.” hükmü yer almaktadır.

Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının

tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate

alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,

iddialarının tamamında haklı olduğu anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine

iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı

bulunması" koşulunun gerçekleştiği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü

maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince, 157.733,00 TL tutarındaki

başvuru bedelinin iade edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle

giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ

edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare

Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

1) 4734 sayılı Kanunun 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince

ihalenin iptaline,

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün

içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/008

: 24

: 19.02.2025

: 2025/UH.II-545

Oybirliği ile karar verildi.

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları

Kamu İhale Kararları

Menü

Endeksler ve Fiyatlar

İhale Araçları

Diğer Hesaplama Araçları