Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Nilüfer Belediyesi Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü
/
2024/1764922-Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Kiralanması
Bilgi
İKN
2024/1764922
Başvuru Sahibi
Beşbeş Tur Turizm Taşımacılık Petrol Ürünleri İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Nilüfer Belediyesi Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü
İşin Adı
Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Kiralanması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
BAŞVURU SAHİBİ:
Beşbeş Tur Turizm Taşımacılık Petrol Ürünleri İnş. Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Nilüfer Belediyesi Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1764922 İhale Kayıt Numaralı “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç
Kiralanması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Nilüfer Belediyesi Makine İkmal Bakım ve Onarım Müdürlüğü tarafından 13.01.2025
tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Belediye Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere
Araç Kiralanması” ihalesine ilişkin olarak Beşbeş Tur Turizm Taşımacılık Petrol Ürünleri İnş.
Tem. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 06.01.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun,
idarenin 09.01.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.01.2025 tarih ve
176214 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet
başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/171 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’nin 10.2’nci maddesinin “10.2. Teklifler Bakanlar Kurulu
2006/10193 sayılı kararı gereği kasım ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları
Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sini aşmayacaktır. Teklif ekinde
aşağıdaki doldurularak sunulacaktır. Teklif ekinde aşağıdaki doldurularak sunulacaktır.”
şeklinde düzenlendiği, söz konusu maddenin devamında yer alan tabloda ise Binek Araç
Manuel (10 Araç x 11 ay), Binek Araç Otomatik (19 Araç x 11 Ay) Kamyonet Binek Araç (1
Araç x 11 Ay) ve otomobil 8+1 kişilik (2 Araç x 11 ay) için tekliflerin 2024 yılı Aralık ayı
kasko değer listesinin %2’sini aşamayacağı şeklinde düzenlemenin yer aldığı, bu bağlamda
kasko değer listesinin sunulacağı ay bakımından dokümanda çelişki olduğu,
2) İhale tarihinin 13.01.2025 olduğu, beklenmesi gereken yasal süreler de dikkate
alındığında sözleşmenin imzalanma tarihi ile işe başlama tarihi olan 01.02.2025 tarihi
arasındaki sürenin kısa olacağı, kaldı ki sözleşmenin imzalanma tarihinin işe başlama
tarihinden daha sonra da olabileceği, yüklenici tarafından temin edilecek araçların işe başlama
tarihinde idareye teslim edileceği, araçların teslimi için belirlenen sürenin makul olmadığı,
Sözleşme Tasarısı’nda bulunan “Sözleşme şartlarına göre iş yerinde bulunması gereken
araçların iş başında tamamının bulunmaması halinde protesto çekmeye gerek kalmaksızın
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
sözleşmenin idarece feshedilir” düzenlemesi de dikkate alındığında bu durumun 4734 sayılı
Kanun’un 5’inci maddesinde ifade edilen temel ilkelere aykırı olduğu,
3) a) Sözleşme Tasarısı’nın özel aykırılık hallerinde araçlar görev esnasında
arızalandığı takdirde tamiri için en fazla 4 saat idare tarafından izin verilebileceği, diğer
onarım durumlarında yüklenici yerine bir başka araç tahsis etmemesi halinde on binde 6 ceza
uygulanacağı şeklindeki düzenlemenin Teknik Şartname’de yer alan “Hasar gören araçlarda
ikame aracın tahsis edilmesi süresi en fazla 3 (üç) gün olabilir. 3 (üç) günü aşan sürelerde,
idare muadil benzeri bir aracı doğrudan dışarıdan kiralayabilir. Ayrıca bu durumda
yapılacak kiralamanın tutarı kadar idare tarafından cezai müeyyide uygulanacaktır.”
düzenlemesi ile çeliştiği, kiralama tutarı kadar idare tarafından uygulanacak cezai
müeyyideye Sözleşme Tasarısı’nda yer verilmediği, aynı eylem için 2 farklı cezanın
uygulanmasının mevzuata aykırı olduğu,
b) Teknik Şartname’nin “Özel Şartlar, Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Yer Almayan
Giderler ve Cezalar” başlıklı maddesinde “Yüklenici üçüncü şahısların alacakları için
idaredeki alacaklarına icra konulması halinde, bu durumu derhal kaldırmadığı takdirde idare
sözleşmeyi feshedebilir.” şeklinde yer alan düzenlemenin Sözleşme Tasarısı’nın ağır aykırılık
hallerinde yer alması gerektiği, bu durumun üçüncü kişiler için yasal bir hak olduğu, idarece
sözleşmenin feshedilmesinin ve bunun protesto çekilmeden olmasının mevzuata aykırı
olduğu,
c) Teknik Şartname’nin Özel Şartlar, Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Yer Almayan
Giderler ve Cezalar” başlıklı maddesinde “Hizmetin (araç) süreklilikle aksatılması
durumlarında idarece yapılan uyarılara rağmen yüklenicinin bu tutumunun devam etmesi
durumunda dördüncü tekrarda idare, 4735 sayılı kanunun 20 maddesinin b bendi
çerçevesinde hiçbir protesto çekmeye gerek kalmaksızın dilerse sözleşmeyi fesih edebilir. Bu
durumda yüklenici hiçbir hak talebinde bulunamaz.” şeklinde yer alan düzenlemenin
Sözleşme Tasarısı’nın yer alması gerektiği, bu durumun tip sözleşme durumlarına aykırılık
teşkil ettiği,
4) Sözleşme Tasarısı’nda hakedişin 60 gün içinde tahakkuka bağlanacağı 30 gün
içinde de ödeme yapılacağı şeklinde yer alan düzenlemenin Teknik Şartname’nin 4.3’üncü
maddesinde “İdarece onaylanmış ve tahakkuka bağlanmış hak ediş ödemesi 60 gün içinde
yapılacaktır.” şeklinde yer alan düzenleme ile çeliştiği,
5) İhale dokümanında iş artışı yapılması halinde çalıştırılan araç sayısı esas alınarak
ödeme yapılacağının düzenlendiği, söz konusu düzenlemenin birim fiyat teklif cetveli ile
birlikte değerlendirildiğinde belirsizlik içerdiği, zira birim fiyat teklif cetvelinde araç
sayısının her bir iş kalemi için sabit olarak belirlendiği, mevcut haliyle ay üzerinden iş artışı
yapma imkânının bulunmadığı, bu durumda iş artışı olması halinde araçlara ilişkin yapılacak
ödemede sorunla karşılaşılacağı, iddialarına yer verilmiştir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine ilişkin Esas ve Usuller’in “Amaç” başlıklı
1’inci maddesinde “(1) Bu Esas ve Usullerin amacı, 05/01/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt
Kanununa tabi olan kurumlarda kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt ihtiyacının hizmet alımı
suretiyle karşılanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.” hükmü,
“Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “(1) Bu Esas ve Usuller, 237 sayılı Kanuna tabi
olan kurumları ve taşıtları kapsar.” hükmü,
“Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “(1) Bu Esas ve Usullerde geçen;…
d) Taşıt: Kanun kapsamına giren motorlu ve motorsuz bütün ulaştırma
araçlarını…ifade eder.” hükmü,
“Temel amaç” başlıklı 5’inci maddesinde “(1) Kamu hizmetlerinin gerektirdiği taşıt
ihtiyacının hizmet alımı yoluyla karşılanmasının temel amacı, kamudaki taşıt giderlerinin
asgari seviyeye indirilmesi ve kaynakların savurganlığa yol açılmadan, bütçe olanaklarıyla
uyumlu bir biçimde kullanımının sağlanmasıdır.” hükmü,
“Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “1) Temel amaç çerçevesinde hizmet alımı
suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları şunlardır:
a) Hizmet alımının yapıldığı yılın başında, binek ve station-wagon cinsi taşıtlar 10
yaşını, diğer taşıtlar ise 15 yaşını doldurmamış olacaktır.
b) Hizmet alımı suretiyle yabancı menşeli binek ve station-wagon cinsi taşıt
edinilmesini Kanunun 10 uncu maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen makam ve hizmetler
ile sınırlı olacaktır.
c) Kanuna ekli (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alanlar ile güvenlik önlemli (zırhlı)
araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar
dışında kullanılacak binek ve station-wagon cinsi taşıtların motor hacmi 1600 cc'yi
geçmeyecektir.
ç) Taşıtlar, yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.
d) Taşıtların, her türlü vergi, sigorta ve bakım-onarım gibi giderleri yükleniciye ait
olacaktır.
e) Yüklenicilerce çalıştırılan şoförlerin, sözleşmeye aykırı her türlü davranışlarından,
bunların taşıtlara, kurum mensuplarına ve üçüncü şahıslara verecekleri zararlardan dolayı
yükleniciler sorumlu olacaktır.
f) Hizmet alımı suretiyle edinilen taşıtların (Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde
belirtilenlere tahsis olunacak taşıtlar hariç) ön camına, 35 puntodan az olmamak kaydıyla
"Resmi hizmete mahsustur" ibaresi yazılı bir levha görünür bir şekilde konulacaktır.
g) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinilmesinin gerektirdiği giderler kurum bütçesinde
öngörülen ödenekler çerçevesinde karşılanacaktır.
ğ) Kurumlar ve yükleniciler karayolları trafik mevzuatı hükümlerine uyacaklardır.
h) Hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi kurumların tabi oldukları ihale mevzuatına göre
gerçekleştirilecektir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
ı) Kurumlar, sosyal tesis kaynaklarından karşılanmak şartıyla sosyal tesis
hizmetlerinde kullanılmak üzere hizmet alımı suretiyle taşıt edinebileceklerdir.
(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner
sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği ve Milli
İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan ve yılı merkezi yönetim
bütçe kanununa bağlı azami satın alma bedellerini gösterir (T) işaretli cetvelde belirtilen
taşıtlardan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi
taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up'lar hariç) hizmet alımı
yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma
değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dâhil), taşıtın Türkiye
Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama
talimatının verildiği ay itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde
yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini aşmayacaktır
b) Şoför giderleri dâhil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a)
bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı
tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.
c) Şoför gideri dâhil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol,
resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dâhil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli
artırımlı tutarı esas alınacak; işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel
sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti
üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca
ödenecektir…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”
başlıklı 7’nci maddesinde “…7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması ve/veya sağlaması
gerektiği bu şartnamenin 7’nci maddesi dışındaki maddeleri ile teknik şartnamede belirtilen
aşağıdaki belgeler ve/veya yeterlik kriterleri:
Belge Adı
Açıklama
Ortak Girişimlerde
Teknik şartnamedeki şartları
taşıyan araçlar listeye eklenecek
Teklif Edilen Araç Listesi ve aracın marka, model ve
model yılı listede belirtilecek
olup teklif ekinde sunulacaktır.
Tek ortağın sunması
yeterlidir.
…” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Ekler” başlıklı 10’uncu maddesinde “…10.2. Teklifler Bakanlar
Kurulu 2006/10193 sayılı kararı gereği kasım ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara
Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sini aşmayacaktır.
Teklif ekinde aşağıdaki doldurularak sunulacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Aynı maddenin devamında İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde belirtilen Teklif
edilen Araç Listesi “(Binek Araç Manuel (10 Araç x 11 ay), Binek Araç Otomatik (19 Araç x
11 Ay) Kamyonet Binek Araç (1 Araç x 11 Ay) ve otomobil 8+1 kişilik (2 Araç x 11 ay) için
teklifler 2024 yılı Aralık ayı kasko değer listesinin %2’sini aşamaz.)
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
Sıra
No
Aracın
Model Yılı
Aracın
Markası
Aracın
Tipi
Araç
Kodu
Araç Kasko
Bedeli (TL)
Araca Verilen
Aylık Teklif (TL)
1
2
3
4
5
TOPLAM TUTAR (TL)
şeklinde düzenlenmiştir.
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesi çerçevesinde isteklilerden istenilen Teknik
Şartname’nin ekinde yer alan “Teklif edilen araç listesi” başlıklı formun “manuel binek araç”,
“otomatik binek araç”, “kamyonet binek araç” ve “otomobil” cinsi araçlar için doldurulacağı
ve sunulan formda araçlara ilişkin “model yılı”, “marka adı”, “tip adı”, “araç kodu”, “araç
kasko bedeli” ve “araca verilen aylık teklif (TL)” belirtilmesinin istenildiği görülmüştür.
Diğer taraftan Teknik Şartname’nin “Ekler” başlıklı 10.2’nci maddesinde tekliflerin
2024 yılı Kasım ayı Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini
aşmayacağının öngörüldüğü, aynı maddenin devamında İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü
maddesinde belirtilen Teklif edilen Araç Listesinde ise tekliflerin 2024 yılı Aralık ayı Kasko
Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacağının öngörüldüğü
tespit edilmiştir.
Bu çerçevede, Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine ilişkin Esas ve Usuller’in
6’ncı maddesinin 2’nci fıkrasının a bendinde, şoför giderleri hariç yapılan taşıt
kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım,
sigorta ve benzeri giderler dâhil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri
Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği ay itibarıyla uygulanacak
Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2'sini
aşmayacağının hüküm altına alındığı, şikâyete konu ihalenin İhale Onay Belgesinin
12.12.2024 tarihinde onaylandığı, bu doğrultuda istekliler tarafından harcama talimatının
verildiği 2024 yılının Aralık ayındaki kasko değer listelerinin esas alınması gerektiği, ancak
Teknik Şartname’nin “Ekler” başlıklı 10.2’nci maddesinde teklif verilirken Bakanlar
Kurulu’nun 2006/10193 sayılı kararı gereği kasım ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara
Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigorta değerinin %2’sini aşmayacağının
düzenlendiği, aynı maddenin devamında ise tekliflerin 2024 yılı Aralık ayı Kasko Değer
Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacağının düzenlendiği
görüldüğünden bu haliyle Teknik Şartname düzenlemesi kapsamında istekliler tarafından
teklif verirken 2024 yılının Kasım ayındaki kasko değer listelerinin mi, yoksa harcama
talimatının verildiği 2024 yılının Aralık ayındaki kasko değer listelerinin mi esas alınacağı
konusunda tereddütlerin yaşanabileceği, bir başka ifadeyle kasko sigorta değerinin kasım
ayındaki veya aralık ayındaki liste olacağı hususunun net olmadığı anlaşıldığından Teknik
Şartnamedeki söz konusu düzenlemelerin çelişkili ve mevzuata aykırı olduğu sonucuna
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
varılmış, başvuru sahibinin bahse konu iddiasının yerinde olduğu değerlendirilmiştir.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü
maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına
veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya
istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak
şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda
yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale
dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın
satın alındığı tarihte başlar.” hükmü,
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.
(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikâyetler, birinci
fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya
son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir...” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1)
Süreler;
a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,
… izleyen günden itibaren başlar...” hükmü,
İhale İlanı’nın “2’nci maddesinde “a) Adı: Belediye hizmetlerinde kullanılmak üzere
araç kiralanması
…
ç) Süresi/teslim tarihi: İşe başlama tarihi 01.02.2025, işin bitiş tarihi: 31.12.2025
d) İşe başlama tarihi: 01.02.2025” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşe başlama
tarihi 01.02.2025; işi bitirme tarihi 31.12.2025
9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre
yapılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu
maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: Bu madde boş bırakılmıştır.
10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: İş yeri teslimi
yapılmayacak ve 9.1. maddesinde belirtilen tarihte işe başlanacaktır.” düzenlemesi;
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
Anılan Tasarı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı
16’ncı maddesinde “…16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi
birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
Sözleşme şartlarına göre iş yerinde bulunması gereken araçların iş başında tamamının
bulunmaması
1
düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Süresi (Ay/gün/tarih), iş başlangıcı ve teslim programı”
başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. 01.02.2025 - 31.12.2025 tarihleri arasında 11 aydır.
…
3.3. İdarenin belirlediği araç sayıları ile yer teslimi ile başlar” düzenlemesi yer
almaktadır.
4734 sayılı Kanun’un yukarıda yer verilen 55’inci maddesinin birinci fıkrasında,
idareye şikâyet süresinin, ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya eylemlerin farkına
varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren anılan
Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere
yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gün olduğu, İhalelere Yönelik Başvurular
Hakkında Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendindeki düzenlemesinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana
yansımayan hükümleri için şikâyet başvuru süresinin dokümanın indirildiği, ihale
dokümanının ilana yansıyan hükümleri için ise ilk ilan tarihini izleyen günden itibaren
başlayacağı anlaşılmaktadır.
Yapılan incelemede; ihale konusu işin süresine yönelik düzenlemenin İhale İlanı’nın
2’nci maddesinde yer verildiği, bahse konu iddiaların ihale ilanına yönelik olduğu, ilanda yer
alan hususlara yönelik olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 55’inci maddesi gereğince
ilk ilan tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması
gerektiği, buna göre ihale ilânının 16.12.2024 tarihinde yayımlandığı, ihale tarihinin
13.01.2025 olduğu, ilânın yayımlandığı tarihi izleyen günden 10 gün içerisinde en geç
26.12.2024 Perşembe günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunulması
gerekirken, bu süre geçtikten sonra 06.01.2025 tarihinde başvuruda bulunulduğu
anlaşıldığından söz konusu iddiaya ilişkin başvurunun süre yönünden reddedilmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari
şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında;
isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan
teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik
dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge
ve bilgilere yer verilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi
zorunludur:
…
r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme
halinde alınacak cezalar...” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci
maddesinde “(1) İdare, sözleşme tasarısını bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tip sözleşmeyi
esas alarak hazırlar.
(2) Tip sözleşmede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine ve
sözleşme türüne (götürü bedel/birim fiyat) göre 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer
mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir.
(3) İdare, tip sözleşmede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre düzenlenmesine
gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı
olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek “Diğer Hususlar” bölümüne ekleyebilir.
(4) İhalelerde, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından
hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.
(5) Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak
sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alınmaz.”
hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve
sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine
göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran
yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza
uygulanır. 26.1 Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili aykırılık için
aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de … 26.2 sayısına ulaşması
koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b)
bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
Aykırılık Hali
İlk Sözleşme Bedeli
Üzerinden Kesilecek
Ceza Oranı
Aykırılık Sayısı
1
2
3
…
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
16.1.4. Bu sözleşme kapsamında kesilecek cezaların toplam tutarı hiçbir durumda ilk
sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının ilk sözleşme bedelinin % 30’unu
geçtiğinin anlaşılması durumunda bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun
20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.1.5. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü maddelerinde yer verilen aykırılıklar
kapsamında somut fiillere yer verilmemesi halinde, söz konusu maddelerde yer alan cezalar
ve/veya fesih yaptırımları uygulanamaz. Ayrıca, aynı aykırılığın 16.1.2’nci ve 16.1.3’üncü
maddelerde birlikte sayıldığı hallerde, sözleşme uygulamasında 16.1.3 üncü madde dikkate
alınır.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın
yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde
ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. Yüklenici sözleşmeye uygun olarak işi süresinde bitirmediği takdirde 4735 sayılı
Kanunun 20’nci maddesi gereğince en az on gün süreli yazılı ihtar yapılarak gecikilen her
takvim günü için ilk sözleşme bedeli üzerinden 16.1.1’inci maddede belirtilen ceza oranında
(kısmi kabul öngörülmüşse süresinde tamamlanmayan kısmın ilk sözleşme bedeli üzerinden)
gecikme cezası uygulanır. Yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı
durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve
varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre
tasfiye edilir. Gecikmenin yol açtığı aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün
olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye
gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilebilecektir.
16.3.1. İşin tamamının ya da varsa kısmi kabule konu kısmının süresinde bitirilmemesi
haline ilişkin olarak 16.1.2’nci veya 16.1.3’üncü maddelerde yapılan düzenlemeler
uygulanmaz.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise
ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir
kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” açıklaması,
Anılan Tip Sözleşme’nin 16.1.2’nci maddesine ilişkin 26.1 numaralı dipnotunda
ise “Bu kısımda aykırılık hali olarak somut fiillere yer verilebilecek olup, cezaya ilişkin
yazılacak oranlar ilk sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.” açıklaması yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Çalışma Usulleri” başlıklı 1.22’inci maddesinde “1.22. Hasar
gören araçlarda ikame aracın tahsis edilmesi süresi en fazla 3 (üç) gün olabilir. 3 (üç) günü
aşan sürelerde, İdare muadil benzeri bir aracı doğrudan dışarıdan kiralayabilir. Ayrıca bu
durumda yapılacak kiralamanın tutarı kadar idare tarafından cezai müeyyide
uygulanacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Özel Şartlar, Birim Fiyat Teklif Cetvelinde Yer Almayan Giderler
ve Cezalar” başlıklı 5’inci maddesinde “…5.3.Yüklenici üçüncü şahısların alacakları için
İdare’deki alacaklarına icra konulması halinde, bu durumu derhal kaldırmadığı takdirde
İdare sözleşmeyi feshedebilir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
5.4. Hizmetin (araç) süreklilikle aksatılması durumlarında İdare’ce yapılan uyarılara
rağmen yüklenicinin bu tutumunun devam etmesi durumunda dördüncü tekrarda İdare, 4735
sayılı kanunun 20 maddesinin b bendi çerçevesinde hiçbir protesto çekmeye gerek kalmaksızın
dilerse sözleşmeyi fesih edebilir. Bu durumda Yüklenici hiçbir hak talebinde bulunamaz
5.5.
İlk Sözleşme
Bedeli
Aykırılık Hali
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Aykırılık
Sayısı
Oranı
Araçların bakım ve onarımları için çalışmadığı
günlerde, Yüklenici idareye bilgi vermek
suretiyle şartnamede belirtilen niteliklere uygun
bir araç tahsis etmemesi
4
3
1
On Binde 6
On Binde 6
On Binde 6
Kiralanan araçların her zaman 1. maddede
anlatılan araçlarda aranan şartlar ile ilgili
hükümleri taşıması şarttır. Yüklenici bu şartları
taşımayan araç çalıştırması
2
3
Araçlar görev esnasında arızalandığı takdirde
tamiri için en fazla 4 saat idare tarafından izin
10
10
5
verilebilir.
Diğer onarım
durumlarında
Yüklenici yerine bir başka araç tahsis etmemesi
4
5
İSG ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi
On Binde 6
On Binde 6
İdare tarafından, yükleniciye ilave araç
talebinde bulunulduğunda en fazla 10 gün
içerisinde istenen sayıda araç Yüklenici
tarafından temin edilecektir.
düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi”
başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin
sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda
belirtilmiştir. Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlar bu Sözleşmenin
16, 24, 25, 26, 27, 28 ve 29 uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hususlara ilişkin olarak
söz konusu maddeler dışındaki ve ihale dokümanındaki diğer düzenlemeler sadece 16.1.1 inci
madde kapsamında değerlendirilir.
16.1.1. Bu sözleşmenin 16.1.2’nci maddesinde yer alan özel aykırılık ve 16.1.3 üncü
maddesinde yer alan ağır aykırılık halleri dışında, sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde
uygulanacak ceza oranı, ilk sözleşme bedelinin On Binde 6'dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu
oran % 50 artırımlı uygulanır.
.
16.1.2 Aşağıdaki tabloda yer alan özel aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen
oranda ceza uygulanır. Tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi birinin ilgili
aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de 32 sayısına
ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, 4735 sayılı Kanunun 20’nci
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Özel Aykırılık Halleri
İlk
Sözleşme
Bedeli
Üzerinden
Kesilecek
Ceza
Aykırılık
Sayısı
Aykırılık Hali
Oranı
Araçların bakım ve onarımları için çalışmadığı günlerde,
Yüklenici idareye bilgi vermek suretiyle şartnamede belirtilen
niteliklere uygun bir araç tahsis etmemesi
4
3
On Binde
6
1
2
3
Kiralanan araçların her zaman 1. maddede anlatılan araçlarda
aranan şartlar ile ilgili hükümleri taşıması şarttır. Yüklenici bu
şartları taşımayan araç çalıştırması
On Binde
6
Araçlar görev esnasında arızalandığı takdirde tamiri için en fazla
4 saat idare tarafından izin verilebilir. Diğer onarım
durumlarında Yüklenici yerine bir başka araç tahsis etmemesi
10
On Binde
6
10
5
On Binde
6
4
5
İSG ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi
İdare
tarafından,
yükleniciye
ilave
araç
talebinde
On Binde
6
bulunulduğunda en fazla 10 gün içerisinde istenen sayıda araç
Yüklenici tarafından temin edilecektir.
16.1.3. Aşağıdaki tabloda yer alan ağır aykırılık hallerinden herhangi birinin
gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto
çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
Ağır Aykırılık Halleri
Sözleşme şartlarına göre iş yerinde bulunması gereken araçların iş başında
tamamının bulunmaması
1
…” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sözleşme tasarısı” başlıklı 17’nci
maddesinde, idarelerce Sözleşme Tasarısı’nın anılan Yönetmelik’in ekinde yer alan Tip
Sözleşme esas alınarak hazırlanacağı ve bu kapsamda ceza, aykırılık halleri ve sözleşmenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
feshine ilişkin hususlar ile ilgili olarak Sözleşme Tasarısı dışında diğer ihale dokümanında
yapılan düzenlemelerin dikkate alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 16’ncı maddesinde yer alan
açıklamalar uyarınca;
Sözleşme tasarılarının 16.1.2.’nci maddesinde 4735 sayılı Kanun’un 20’nci
maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshi ile ilgili
olarak, özel aykırılık hallerinin belirtildiği tabloda yer verilen özel aykırılıklardan herhangi
birinin ilgili aykırılık için aynı satırda belirtilen sayıya ve toplam özel aykırılık halinin de
idarelerce belirlenen sayıya ulaşması koşullarının birlikte gerçekleşmesi durumunda
uygulanabilirlik kazanacağının belirtildiği görülmüştür.
Şikâyete konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesi incelendiğinde;
özel aykırılık hallerini düzenleyen tabloda ilk sözleşme bedeli üzerinden kesilecek ceza
oranına ve aykırılık sayılarına mevzuata uygun olarak yer verildiği,
Teknik Şartname’nin itirazen şikâyet başvurusuna konu olan maddelerinde ise;
yüklenicinin üçüncü şahısların alacakları için idaredeki alacaklarına icra konulması halinde,
bu durumu derhal kaldırmadığı takdirde idarenin sözleşmeyi feshedileceği, yüklenici
tarafından hizmetin sürekliliğinin aksatılması durumlarında dördüncü tekrarda idarenin hiçbir
protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmeyi feshedileceği ve hasar gören araçlarda ikame
aracın en fazla 3 gün içerisinde tahsis edilmemesi durumunda kiralama tutarı kadar cezai
müeyyide uygulanacağına ilişkin düzenlemelere yer verildiği görülmüştür.
Bu kapsamda yapılan incelemede, ihale konusu işin teknik kriterlerine ihale
dokümanının bir parçası olan teknik şartnamede; ceza ve sözleşmenin feshine ilişkin şartlara
ise Sözleşme Tasarısında yer verilmesi gerektiği dikkate alındığında, ihaleye ait Teknik
Şartname’nin 1.22’inci, 5.3’üncü ve 5.4’üncü maddelerinde yer alan düzenlemelerin
Sözleşme Tasarısı’nda belirtilen ayrıntılı ceza düzenlemelerinin yerine geçemeyeceği,
dolayısıyla söz konusu doküman düzenlemelerinin birbirine aykırılık teşkil etmediği,
sözleşmeye aykırılık hallerinde uygulanacak cezalar hakkında Sözleşme Tasarısı’nda
belirtilen düzenlemelerin esas alınacağı anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu
iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan ceza hükümleri haricinde şikâyete konu Sözleşme Tasarısında yer alan
özel aykırılık hallerinde “Araçlar görev esnasında arızalandığı takdirde tamiri için en fazla 4
saat idare tarafından izin verilebileceği…” şeklinde yer alan düzenleme ile Teknik
Şartname’de “Hasar gören araçlarda ikame aracın tahsis edilmesi süresi en fazla 3 (üç) gün
olabilir. 3 (üç) günü aşan sürelerde, idare muadil benzeri bir aracı doğrudan dışarıdan
kiralayabilir…” şeklinde yer alan düzenleme karşılaştırıldığında hasar ile arıza kavramlarının
birbirinden farklı kavramlar olduğu anlaşıldığından söz konusu düzenlemeler arasında çelişki
olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
“a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak
verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere
ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde
olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici
tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak
kesintiler (emekli olan ancak yüklenici bünyesinde çalışmaya devam eden personel için prime
esas kazançlar üzerinden kesilen sosyal güvenlik destek primi ve benzeri) de çıktıktan sonra,
sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında
olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının
düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde
aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan
sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın
yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici
veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak
suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında
bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında
hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu
düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa
kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından
imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş
raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir
şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi
yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında
eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve
düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa
düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin
açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
…
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir.
Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata
göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı
kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken
vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir
kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
…
İşin mahiyeti ne olursa osun, yüklenici süresinde hakediş başvurusunda bulunmadığı
taktirde idare, en çok üç ay içinde, tek taraflı olarak hakediş düzenleyebilir.” düzenlemesi,
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci
maddesinde; “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara
ilişkin bedel dahil )..........................................................’de ve Genel Şartnamenin hatalı,
kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve
şartlar çerçevesinde ödenecektir:……………………..
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkân bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Ödeme Şekli, Ödenek Yılı, Süresi ve Programı” başlıklı 4’üncü
maddesinde “4.1. Kiralama bedeli aylık puantaja göre ödenecektir.
4.2. Ödenek yılı 2025 %100’dür
4.3. İdarece onaylanmış ve tahakkuka bağlanmış hakediş ödemesi 60 gün içinde
yapılacaktır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1.
Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Mali
Hizmetler Müdürlüğü ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri
saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir: 2025
%100
12.1.1. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 60 gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde
de ödeme yapılır.
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini
imkân bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni
olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve
idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Başvuru konusu ihaleye ait Sözleşme Tasarısının 12.1.1’inci maddesinde “12.1.1.
Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere 60 gün
içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin 4.1’inci maddesinde “Kiralama bedeli aylık puantaja göre
ödenecektir.” şeklinde yer alan düzenlemede açıkça ödeme süresinin 30 gün olduğu ifade
edilmesine rağmen aynı maddenin devamında “4.3 İdarece onaylanmış ve tahakkuka
bağlanmış hakediş ödemesi 60 gün içinde yapılacaktır.” şeklinde düzenlemenin de yer aldığı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
görülmüştür.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesi
uyarınca toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşmelerde hakediş raporu, yüklenici veya
vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin
sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı
ve bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı belirtilmiştir.
Yapılan incelemede; şikâyete konu ihalenin Sözleşme Tasarısı’nda ödemeye ilişkin
yapılan düzenlemede hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten
başlamak üzere 60 gün içinde tahakkuka bağlanacağı bu tarihten başlamak üzere otuz gün
içinde de ödeme yapılacağının düzenlendiği görülmüş olup söz konusu metnin Hizmet
Alımlarına Ait Tip Sözleşme’ye uygun olarak doldurulduğu anlaşılmıştır. Ancak söz konusu
düzenleme ile Teknik Şartname’nin 4.3’üncü maddesinde tahakkuka bağlanmış hakediş
ödemesinin 60 gün içerisinde yapılacağına ilişkin düzenlemenin birbirleri ile çelişki arz ettiği,
ödemenin ödeme emrinin düzenlenmesinden sonra 30 gün içerisinde veya 60 gün içerisinde
yapılması hususun net olmadığı, söz konusu çelişkili durumun sözleşmenin uygulanması
aşamasında sorunlara neden olabileceği değerlendirildiğinden başvuru sahibinin iddiasının
yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
5) Başvuru sahibinin 5’inci iddiasına ilişkin olarak:
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24 üncü maddesinde “Madde
24- Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir
iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b)İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme
bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla
yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20'sine kadar oran dâhilinde, süre hariç sözleşme ve ihale
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme
bazında % 40 'a kadar artırmaya yetkilidir.
İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı
işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden
ödenir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci
maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Belediye hizmetlerinde kullanılmak üzere araç kiralanması işi.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
…
e) Miktarı: 8 Çeşit, Sürücüsüz Araç Kiralanması Hizmet Alımı İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Nilüfer Belediyesi Makine İkmal Bakım
ve Onarım Müdürlüğü'nün belirteceği yerler ” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif ve sözleşme türü” başlıklı 19’uncu maddesinde “19.1.
İstekliler tekliflerini, her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatlarının miktarlarla çarpımı
sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat şeklinde vereceklerdir. İhale sonucu, ihale
üzerinde bırakılan istekliyle her bir iş kalemi için teklif edilen birim fiyatların miktarlarla
çarpımı
sonucu
bulunan
toplam
bedel
üzerinden
birim
fiyat
sözleşme
imzalanacaktır...” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Süresi (Ay/gün/tarih), iş başlangıcı ve teslim programı”
başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. 01.02.2025 - 31.12.2025 tarihleri arasında 11 aydır.
3.2. İdare, sözleşme bedelinin %20’sini aşmamak kaydıyla arttırıp azaltmakta
serbesttir.
3.3. İdarenin belirlediği araç sayıları ile yer teslimi ile başlar” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve
işin tasfiyesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. Öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş
artışının zorunlu olması halinde, işin;
a) Sözleşmeye konu hizmet içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması, şartlarıyla, sözleşme bedelinin % 20'sine kadar oran dâhilinde, süre hariç
sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde ilave iş aynı yükleniciye
yaptırılabilir. İşin bu şartlar dâhilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise
artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Bu durumda, yüklenicinin
sözleşme bedeli tamamlanıncaya kadar işi ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun
olarak yerine getirmesi zorunludur…” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu ihalenin birim fiyat teklif cetveli aşağıda yer almaktadır.
Sıra No Açıklama
Birimi
ay
ay
ay
ay
Miktarı
110
209
11
165
121
44
1
2
3
4
5
6
7
8
Binek Araç Manuel (10 Araç x11 Ay)
Binek Araç Otomatik (19 Araç x 11 Ay)
Kamyonet Binek (1 Araç x 11 Ay)
Pick-up Çift Kabin Aracı (15 Araç x 11 Ay)
Minibüs (en az 16+1 kişilik) (11 Araç x 11 Ay) ay
Otobüs (27+1 kişilik) (4 Araç x 11 Ay)
Otomobil (8+1kişilik) (2 Araç x 11 Ay)
Kamyonet Çift Kabin (5 Araç x 11 Ay)
ay
ay
ay
22
55
Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde “İdare, sözleşme bedelinin %20’sini
aşmamak kaydıyla arttırıp azaltmakta serbesttir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Bu bağlamda her ne kadar iş artışına ilişkin düzenlemelerin Hizmet Alımlarına Ait Tip
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
Sözleşme Tasarısına uygun olarak ihaleye ilişkin Sözleşme Tasarısında yapılması gerekse de
idarece Sözleşme Tasarısına ek olarak Teknik Şartname’nin 3.2’nci maddesinde de sözleşme
bedelinin %20’sine kadar iş artışı yapılabileceğine ilişkin düzenlemeye yer verildiği
görülmüştür.
Bahse konu düzenlemeden idarenin olası iş artışı durumunda çalıştırdığı araç sayısına
göre ödeme yapacağı anlaşılmakta olup anılan düzenlemenin Sözleşme Tasarısında yer alan iş
artışına ilişkin düzenleme ile aynı nitelikte olduğu tespit edilmiştir.
Bu çerçevede, iş artışı 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü
maddesinde düzenlenmiş olup, birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde sözleşme
bedelinin %20’sine kadar iş artışı yapılması mümkündür. İş artışı yapılması durumunda ise
yükleniciye iş artışına konu işlerin bedelinin ayrıca ödenmesi gerekmektedir.
Teknik Şartnamemin 3.2’nci maddesinde yapılan düzenleme incelendiğinde ise iş
artışına ilişkin 4735 sayılı Kanunun aktarılan 24 üncü maddesi ile aynı doğrultuda bir
düzenleme yapıldığı anlaşılmış olup iş artışı yapılması durumunda idarece çalıştırılan araç
sayısı esas alınarak ödeme yapılacağının düzenlendiği dolayısıyla ilgili düzenlemede
mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez. Bu fıkranın (1) numaralı bendi
uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine
iadesi için Kanunun öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin
iadesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici
işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali
gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/010
: 17
: 05.03.2025
: 2025/UH.II-690
iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.