Ana Sayfa / Kararlar / Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı / 2025/526064-Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi
Bilgi
İKN
2025/526064
Başvuru Sahibi
Ertürk Tes. İnş. Malz. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.
İdare
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Ertürk Tes. İnş. Malz. Nak. San. ve Tic. Ltd. Şti.,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2025/526064 İhale Kayıt Numaralı “Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet  
Binası Yapım İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Tarım ve Orman Bakanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından  
12.05.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Trabzon İl Tarım ve Orman  
Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Ertürk Tes. İnş. Malz. Nak.  
San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 12.06.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin  
26.06.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 01.07.2025 tarih ve 186833 sayı  
ile Kurum kayıtlarına alınan 01.07.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda  
bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2025/1283 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Özbey Oğlu Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından  
bilanço bilgilerine ilişkin olarak İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesindeki kriterlerin  
karşılanmadığı, bilanço değerlerine yönelik ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıllara ait  
belgelerin sıralı bir şekilde sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı olmadığı,  
2) Anılan istekli tarafından iş hacmine ilişkin olarak İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü  
maddesindeki kriterlerin karşılanmadığı, iş hacmine yönelik ihalenin yapıldığı yıldan önceki  
yıllara ait belgelerin sıralı bir şekilde sunulmadığı, söz konusu belgelerin onaylı olmadığı,  
yapım işleri ciro bilgileri tablosunun standart forma aykırı olduğu,  
3) Anılan istekli tarafından uyuşmazlığa konu ihaleye vekâleten katılım sağlandığı,  
ancak vekil adına düzenlenmiş ihaleye katılmaya ilişkin noter onaylı vekâletnamenin yeterlik  
bilgileri tablosunda beyan edilmediği ve idareye sunulmadığı,  
4) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaları ile bu kapsamda  
sunulan bilgi ve belgelerin kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu, şöyle ki;  
- Pursantaj listesine göre açıklama istenilen iş kalemleri arasında olduğu iddia edilen  
ELK-18, ÖZEL.HAV01-02-03-04, ÖZEL.DOG01, 85.450.1103, ELK-9-10-11-12, ÖF-01-04-  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
11-13-15-17-18-19-20-21-22 poz numaralı iş kalemleri de dahil olmak üzere açıklama  
istenilen iş kalemlerinin tamamına ilişkin olarak anılan istekli tarafından sunulan analiz  
formatlarının idarece verilen analiz formatlarına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan  
yapım şartlarına veya Teknik Şartname’ye uygun olmadığı, söz konusu istekli tarafından  
analizlerdeki girdi miktarlarının lehine olacak şekilde azaltıldığı ve girdilerin birimlerinin  
yanlış yazıldığı, analizlerde çarpma ve toplama işlemlerinde hata yapıldığı, bu hataların  
düzeltilmesi neticesinde analiz fiyatının teklif fiyatın üzerinde olacağı,  
- İşçilik ücretlerinin ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında  
olduğu,  
- Kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının asgari %10’u oranında  
yüklenici kârı ve genel gider öngörülmesi gerekirken bu oranın altında bir yüklenici kârı ve  
genel gider öngörüldüğü,  
- Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan  
analizlerde, açıklama istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim fiyatla  
miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı için bir kuruşun altında bedel öngörüldüğü,  
- ÖZEL.DOG01 poz numaralı doğalgaz tesisatı işlerinin anahtar teslimi yapılması  
(yerel gaz firma onayları dâhil) iş kaleminin özel poz olması nedeniyle sadece üçüncü  
kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklanabileceği, yerel gaz dağıtıcısı firmaların fiyatlarının  
işin yapıldığı tarihe göre değişeceği, söz konusu firmaların gaz firma onaylı dahil olmak  
üzere anahtar teslimi götürü bedel ile iş yapamayacağı, bu nedenle hiçbir firmanın yerel gaz  
onayları dahil fatura kesemeyeceği, satış tutarı tespit tutanağında gerçeğe aykırı malzeme,  
montaj, nakliye ve gaz firma onayları dahil faturalara yer verildiği, bahse konu faturalarda  
“gaz firma onayı dahil” ibaresinin bulunmadığı, bu sebeple anılan istekli tarafından fiyat  
teklifine konu edilen faturaların içeriğinin araştırılması gerektiği,  
- İdarece analiz formatı verilen iş kalemleri için de üçüncü kişilerden alınan fiyat  
teklifleri ile açıklamanın yapıldığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü  
maddesine aykırı olduğu,  
- ELK-18, ÖZEL.HAV01-02-03-04, ÖZEL.DOG01, 85.450.1103, ELK-9-10-11-12,  
ÖF-01-04-11-13-15-17-18-19-20-21-22 poz numaralı iş kalemlerine ilişkin üçüncü kişilerden  
alınan fiyat tekliflerinde malzeme ve montaj bedellerinin ayrı ayrı gösterilmediği,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin açıklama istenilen paçal ve özel iş  
kalemlerini karşılamadığı ve söz konusu tekliflerin yapım şartlarını içermediği,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet  
gösterenlerden alınmadığı,  
- Fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından yazılması gereken ibarenin anılan  
Tebliğ’in ilgili maddesinde belirtildiği haliyle yazılmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
- Fiyat teklifinin meslek mensubu ve teklifi veren firma tarafından imzalanmadığı ve  
kaşelenmediği,  
- Fiyat teklifinin üzerinde söz konusu teklifin hangi ihaleye ilişkin olarak verildiğini  
gösteren ihale kayıt numarası ve ihale adı bilgilerine yer verilmediği,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin dayanağı olarak düzenlenen maliyet tespit  
tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağının (Ek-O.6) sunulmadığı, anılan istekli  
tarafından an itibarıyla yürürlükte olmayan eski tutanakların sunulduğu, tutanakların  
ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki  
bilgiler esas alınarak düzenlenmediği, tutanaklarda yevmiye defteri ve envanter defterinin  
açılış onay tarihleri ve onaylama işlemine ilişkin yevmiye kayıt bilgileri ile noter bilgilerine  
yer verilmediği, tutanağın ekinde mükellefe ait imza sirküleri ile mükellefe ait temsile yetkili  
olunduğunu gösterir ticaret sicil tasdiknamesi veya Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile meslek  
mensubuna ait faaliyet belgesine yer verilmediği, sunulan tutanakların alınan fiyat teklifleri  
ile uyumlu olmadığı,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ve satış tutarı tespit tutanağında demir  
çaplarına ilişkin belirlemenin yapılmadığı,  
- Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinde açıklanması istenilen girdilere ilişkin  
maliyet bileşenlerinin ayrı ayrı gösterilmediği, diğer bir ifadeyle, tüm maliyet bileşenlerini  
içerir şekilde tek bir kalemde açıklamanın yapıldığı,  
- Fiyat teklifini veren firma tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname  
döneminde ihale konusu işte kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az  
1/20’si kadar alım veya satışın yapılmadığı,  
- Anılan istekli tarafından teklif edilen fiyatın ağırlıklı ortalama birim satış tutarının  
%80’inin altında olduğu,  
- Açıklama istenilen iş kalemleri/grupları için hangi kamu kurum ve kuruluşuna ait  
birim fiyatların kullanıldığını gösteren ve birim fiyat poz numarasını da içeren listenin  
sunulmadığı,  
- Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış cari yıl birim fiyatlarının kullanılması gerekirken maliyet avantajı  
sağlamak amacıyla 2023/2 dönemine ait birim fiyatların kullanıldığı, ayrıca idarece  
açıklanması istenilen pozların karşılığı olmayan yanlış kamu birim fiyatlarının kullanıldığı,  
- Anılan Tebliğ’in 45.1.13.3, 45.1.13.4 ve 45.1.13.5’inci maddelerindeki açıklamalar  
uyarınca ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan fiyatların  
kullanılması gerektiği, ancak söz konusu istekli tarafından ihale tarihindeki fiyatların dikkate  
alındığı,  
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yayımlanan birim fiyat analizlerindeki girdi  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
miktarları düşürülmek suretiyle açıklamanın yapıldığı,  
- İdarece nakliye hesabında kullanılmak üzere bir formül belirlenmiş olmasına rağmen  
söz konusu formül dikkate alınmadan açıklamanın yapıldığı, bu formül kullanılarak açıklama  
yapılmış ise de formülde belirtilen mesafelerin azaltıldığı,  
- Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının metrajlar düşürülerek  
yapıldığı, isteklinin belirlediği metrajlar ile idarece belirlenen metrajlar arasındaki farkın  
kontrol edilmesi gerektiği,  
- Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılan yapım  
yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajına yer verilmediği, ayrıca istekli  
tarafından belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilecek maliyet  
avantajının da açıklanmadığı,  
- Amortisman hesabı ile açıklama istenilmeyen girdilerin fiyatlarının diğer pozlardan  
farklı öngörüldüğü, bu hususa ilişkin idarece herhangi bir incelemenin yapılmadığı iddialarına  
yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Yeni Hizmet Binası Yapım işi.  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2017A02-117 ( - Merkez ve Taşra Teşkilatı  
Modernizasyon)  
e) Miktarı: 1 Adet Yapım İşi (Bodrum kat+zemin kat+3 normal kat)  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Trabzon” düzenlemesi,  
“İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci  
maddesinde “… 7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu  
veya eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
İdarece gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde, başvuruya konu ihalede EKAP  
üzerinden 41 adet ihale dokümanının indirildiği ve 12.05.2025 tarihinde yapılan ihaleye 19  
isteklinin e-teklif verdiği, ihale komisyonunca tekliflerin değerlendirilmesi neticesinde,  
ihalenin Özbey Oğlu Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerine bırakıldığı, ekonomik açıdan en  
avantajlı ikinci teklif sahibinin başvuru sahibi Ertürk Tes. İnş. Malz. Nak. San. ve Tic. Ltd.  
Şti. olarak belirlendiği, buna ilişkin ihale komisyonu kararının 05.06.2025 tarihinde  
onaylandığı tespit edilmiştir.  
İdari Şartname’nin 7.4.2’nci maddesindeki düzenlemeden, isteklilerce sağlanması  
gereken cari oranın en az 0,75, öz kaynak oranının en az 0,15 ve kısa vadeli banka borçlarının  
öz kaynaklara oranının da 0,50'den küçük olmasının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Özbey Oğlu Yapı İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yeterlik  
bilgileri tablosunda ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl olan 2024 yılına ilişkin bilanço  
bilgilerinin beyan edildiği, bilanço rasyolarının (cari oran: 3,7646244 – özkaynak oranı:  
0,45541357 – kısa vadeli banka borçları/özkaynak oranı: 0,48013508) yeterlik kriterlerini  
sağladığı, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen söz konusu rasyoların Gelir İdaresi  
Başkanlığı ile yapılan entegrasyon kapsamında EKAP’a aktarılan bilgiler ile uyumlu olduğu  
anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna  
varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İsteklinin iş hacmini gösteren  
belgeler” 36’ncı maddesinde “(1) İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren  
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki  
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki  
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini  
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan  
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine  
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır… ”  
hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “… 7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır…” düzenlemesi  
yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin 7.4.3’üncü maddesindeki düzenlemeden, toplam cironun teklif  
edilen bedelin % 25'inden, yapım işleri ile ilgili cironun ise teklif edilen bedelin % 15'inden  
az olmaması gerektiği anlaşılmaktadır.  
Anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda ihalenin yapıldığı yıldan önceki  
yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla ait gelir tablosundaki toplam cironun  
beyan edildiği, söz konusu tutarların Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon  
kapsamında EKAP’a aktarılan bilgiler ile uyumlu olduğu, bahse konu istekli tarafından  
sağlanması gereken asgari toplam ciro tutarının teklif ettiği bedelin (191.999.000,00 TL) %  
25'inden (47.999.750,00 TL) az olmaması gerektiği, anılan istekli tarafından beyan edilen  
2024 yılına ilişkin gelir tablosundaki toplam ciro tutarının (*****892,00 TL) güncelleme  
yapılmadan dahi istenilen yeterlik kriterini sağladığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu  
husustaki iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Aday veya isteklinin mesleki  
faaliyetini sürdürdüğünü ve teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren belgeler” başlıklı  
38’inci maddesinde “(1) İhalelere katılacak aday veya istekliler tarafından,  
a) Gerçek kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, noter tasdikli imza  
beyannamesinin,  
b) Tüzel kişi olması halinde, elektronik ihaleler hariç, başvuru ya da teklif mektubunu  
imzalayanın noter tasdikli imza beyannamesinin,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
teklif kapsamında sunulması zorunludur. Tüzel kişilerde; aday veya isteklilerin yönetimindeki  
görevliler ile ilgisine göre, ortaklar ve ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler  
hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler idarece EKAP’tan alınır. EKAP’a kayıtlı  
olmayan yabancı aday/istekliler tarafından ise, ilgili ülke mevzuatı dikkate alınarak, belirtilen  
hususlara ilişkin gerekli belgeler ihalede sunulur. Aday veya isteklilerin ihale tarihi itibarıyla  
mesleki faaliyetlerini mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak sürdürmesi gerekmekte olup,  
ihale üzerinde kalan isteklinin sözleşme imzalanmadan önce, bu durumu tevsik eden belgeleri  
4734 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile ön yeterlik ve ihale dokümanında yer alan  
düzenlemelere uygun olarak sunması gerekmektedir.  
(2) Vekaleten ihaleye katılma halinde; vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname ile elektronik ihaleler hariç vekilin noter tasdikli imza  
beyannamesinin sunulması zorunludur…” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan  
belgeler ve yeterlik kriterleri ile fiyat dışı unsurlara ilişkin bilgileri e-teklifleri kapsamında  
beyan etmeleri gerekmektedir.  
a) Teklif vermeye yetkili olduğunu gösteren bilgiler;  
2) Tüzel kişilerde; isteklilerin yönetimindeki görevliler ile, ilgisine göre, ortaklar ve  
ortaklık oranlarına (halka arz edilen hisseler hariç)/üyelerine/kurucularına ilişkin bilgiler  
idarece EKAP'tan alınır.  
d) Vekaleten ihaleye katılma halinde, vekil adına düzenlenmiş, ihaleye katılmaya  
ilişkin noter onaylı vekaletname…” düzenlemesi yer almaktadır.  
Anılan istekli tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Ortak ve Yöneticilere  
Ait Bilgiler” başlıklı bölümünün “Ortaklar/Üyeler/Kurucular ile Yöneticilere Ait Bilgiler”  
satırının “Ortaklara Ait Bilgiler” alt satırında “420350-1801-00030_Ortaklara Ait  
Bilgiler.doc Entegrasyonlar aracılığı ile erişilen belgedir.şeklinde,  
“Yöneticilere Ait Bilgiler” alt satırında ise “420350-1802-00030_Yöneticilere Ait  
Bilgiler.doc Entegrasyonlar aracılığı ile erişilen belgedir.şeklinde beyana yer verildiği,  
Aynı tablonun “Teklif Vermeye Yetkili Olunduğuna İlişkin Bilgiler” başlıklı  
bölümünün “Vekaletname Bilgileri” satırının “2016 Yılı ve Sonrasında Düzenlenmiş  
Vekaletname” alt satırında ise herhangi bir beyana yer verilmediği, diğer bir ifadeyle, ilgili  
kısmın boş bırakıldığı görülmüştür.  
Anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunun “Ortaklara Ait Bilgiler” kısmında  
beyan edilen bilgilerin incelenmesi neticesinde; 14********* T.C. kimlik numaralı Gediz  
Fırat’ın tek ortak olduğu,  
“Yöneticilere Ait Bilgiler” kısmında beyan edilen bilgilerin incelenmesi neticesinde;  
14********* T.C. kimlik numaralı Gediz Fırat’ın münferiden temsil yetkisine sahip şirket  
müdürü olduğu, temsil yetkisinin 08.12.2022 tarihinden itibaren kesintisiz devam ettiği ve  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
teklifin Gediz Fırat tarafından e-imza ile imzalandığı tespit edilmiştir.  
Bu itibarla, anılan istekli tarafından başvuruya konu ihaleye vekâleten katılım  
sağlanmadığı, sunulan anahtar teslimi götürü bedel teklif mektubunun, tüzel kişiliğin  
münferiden temsile yetkili olan şirket müdürü ve tek ortağı olan Gediz Fırat tarafından e-imza  
ile imzalandığı anlaşıldığından başvuru sahibinin bu husustaki iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi  
uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli  
teklifler tespit edildikten sonra;  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate  
alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.  
45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun  
36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun  
sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.  
45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik  
bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %3’üneeşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
a) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, toplam teklif bedelini oluşturan iş kalemleri  
ve/veya iş gruplarına ait miktarlar ve bunlara ait birim fiyatların gösterildiği hesap cetveli ile  
açıklama istenen iş kalemleri ve/veya iş gruplarının birim fiyatlarına ilişkin ihale  
dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
b) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapım  
şartlarına bağlı kalınarak, her iş kalemi/iş grubunun içeriğine göre analizde yer almasını  
istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler, inşaat yerindeki yükleme,  
boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi cinslerinin belirlendiği, analiz  
girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin  
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir.  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir...” açıklaması,  
İdari Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi  
sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama  
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük  
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre  
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri  
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı  
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.düzenlemesi yer almaktadır.  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesindeki hükümden, ihale  
komisyonunun verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği sınır değere  
göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği  
süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili  
ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonu; imalat sürecinin, verilen hizmetin ve  
yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve  
hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile  
teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı  
açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme  
sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin  
tekliflerinin reddedileceği,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.2.1’inci maddesindeki açıklamalardan, ihale  
komisyonunca, bu Tebliğ’in 38.1’inci maddesi kapsamında idarece hazırlanan sıralı iş  
kalemleri/grupları listesi kullanılarak yaklaşık maliyetin %80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/gruplarının belirleneceği, sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete  
oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif  
toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/grubunun sorgulamaya  
tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları olarak belirleneceği, bunların dışında kalan iş  
kalemleri/grupları için sorgulama yapılmayacağı anlaşılmaktadır.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
İdare tarafından teklifleri sınır değerin altında olan isteklilere EKAP üzerinden  
16.05.2025 tarihli ve “Aşırı Düşük Teklif Açıklamalarının Sunulması” konulu yazı ile  
26.05.2025 tarihli ve “Aşırı Düşük Sorgusu Ek Belgeler” konulu yazının gönderildiği, bahse  
konu yazılarda, aşırı düşük teklif açıklamalarının 02.06.2025 tarihine kadar idareye sunulması  
gerektiğinin ifade edildiği, söz konusu yazıların ekinde, sıralı iş kalemleri listesi, örnek analiz  
formatları, inşaat, elektrik ve makine tesisatlarına ilişkin açıklama istenilecek iş kalemleri  
listesi, açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz girdileri listesi ve nakliye cetveli ile  
değişiklik yapılan resmi kurum pozlarına yönelik analizler ve nakliye mesafelerine yer  
verildiği tespit edilmiştir.  
Anılan Tebliğ’in 45.1.2.1’inci maddesindeki açıklamalar uyarınca başvuruya konu  
ihalede, ihale komisyonunca diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre  
teklif fiyatı aşırı düşük olarak tespit edilen söz konusu isteklilerden toplam 112 adet iş kalemi  
için aşırı düşük teklif açıklamasının istenildiği görülmüştür.  
Anılan Tebliğ’in 45.1.4’üncü maddesindeki açıklamalara göre, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş kalemleri (özel iş kalemleri)  
ile idarelerce tasarlanmış ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş kalemleri (paçal iş kalemi)  
için, bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının gösterildiği analiz  
formatlarının, ihale dokümanı veya aşırı düşük teklif açıklama talep yazısı kapsamında  
isteklilere verilmesi gerektiği, ancak idare tarafından bahse konu iş kaleminde analiz  
girdilerine yer verilmediği, bu durumda söz konusu iş kalemine ilişkin analiz girdileri  
olmadığından  
isteklilerce  
sunulan  
açıklamaların  
uygunluk  
denetimlerinin  
gerçekleştirilemeyeceği anlaşılmaktadır.  
Açıklama istenilecek iş kalemleri/grupları listesinde yer alan iş kalemlerinden “ÖF-  
02” numaralı “Alüminyum Genişletilmiş Mesh Levha (Göz Aralığı 10x30 mm) - h=6mm  
T=2mm Asma Tavan Yapılması”, “ÖF-03” numaralı “Porselen Karo Klipsli Sistem Dış  
Cephe Kaplaması Ral:7038 Yapılması”, “ÖF-05” numaralı“Mekanik Tuğla Dış Cephe  
Kaplaması (Anadolu Rengi) Yapılması”,  
“ÖF-07” numaralı “Bina İçine Duvar ve  
Tavanlara Ahşap Fuga Kaplama Yapılması”, “ÖF-09” numaralı “Akustik Ahşap Panel  
Kaplama Yapılması”, “ÖF-12” numaralı “Alüminyum Güneş Kırıcı (60x120x2) Ral:8025  
Yapılması”, “ÖF-13” numaralı “Modüler Ofis Bölme Sistemleri (Açık Hareli Ceviz)  
Alüminyum Dikmeli; Cam Bölmeli ve Laminant Kaplamalı Duvar Sistemi”, “ÖF-18”  
numaralı “Çift Kapaklı Alüminyum Giydirme Cephe Yapılması (Isı Yalıtımlı) (8 mm Temperli  
Solar Low-E Cam+16 mm HB+(5+0,76 PVB+5) mm Lamine Camlı)” ve “ÖF-20” numaralı  
“Çift Kapaklı Çelik Takviyeli Alüminyum Giydirme Cephe Yapılması (Isı Yalıtımlı)” iş  
kalemlerinin niteliği gereği işçilik, malzeme vb. analiz girdilerinin olduğu, ancak anılan iş  
kalemlerine ilişkin idarece hazırlanan analiz formatlarında ise herhangi bir analiz girdisine  
yer verilmediği, bu durumun anılan iş kalemlerindeki açıklanması istenilen ve/veya  
istenilmeyen analiz girdilerinin belirlenmesi ile istekliler tarafından yapılacak aşırı düşük  
teklif açıklamalarını etkileyebileceği değerlendirilmiştir.  
Aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığına yönelik başvurularda, idarece  
gerçekleştirilen aşırı düşük teklif sorgulama işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığı  
hususu öncelikli olarak incelenmekte ve idarenin gerçekleştirdiği işlemlerde aykırılık tespiti  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
halinde istekliler tarafından sunulan açıklamalar bakımından iddia konusu diğer hususlar  
hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamaktadır. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama  
Yönetmeliği ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddelerine aykırı olarak gerçekleştirilen  
işlemler üzerinden isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi, ihale sürecinin hatalı  
olarak devam etmesine neden olacağından yapılan açıklamaların mevzuata uygunluğu  
bakımından da doğru bir değerlendirme yapılmasına engel teşkil edecektir.  
Bu itibarla, idarece gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısına konu edilen  
iş kalemlerinin bir kısmının özel/paçal iş kalemi oldukları, bu iş kalemlerine ilişkin analiz  
hazırlanmadığı, söz konusu iş kalemlerinden bir kısmının işyerinde nitelikli işçilik katkısı  
gerektirmeyen iş kalemi oldukları ancak yukarıda örnek olarak yer verilen iş kalemleri ve bu  
nitelikte olan diğer iş kalemlerine ilişkin analizlerin verilmemesinin aşırı düşük teklif  
açıklamalarının sunulması ve sunulan açıklamaların denetlenmesini engellediği göz önüne  
alındığında, idare tarafından bu nitelikteki özel iş kalemlerine ait analiz girdilerinin  
gösterildiği analiz formatlarının hazırlanması, hazırlanacak analizler kapsamında yer alan  
girdiler de göz önünde bulundurulmak suretiyle, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili  
maddelerine göre açıklama istenilmesi gereken iş kalemleri/gruplarına ilişkin sıralı analiz  
girdileri listesi ile sıralı analiz girdileri listesi kullanılmak suretiyle tutarı kâr ve genel gider  
hariç analiz toplamının %3’ü dikkate alınarak açıklama istenilecek ve istenilmeyecek analiz  
girdilerinin oluşturulması ve teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden, analiz hazırlanan  
özel pozlara ait analiz girdilerinin ve miktarlarının gösterildiği analizlere de yer verilmek  
suretiyle yeniden aşırı düşük teklif açıklamasının istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  
Öte yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının  
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate  
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin,  
iddialarının tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine  
iadesi için Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı  
bulunması" koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun  
53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin  
iadesinin mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/028  
: 58  
: 16.07.2025  
: 2025/UY.I-1537  
giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifi sınır değer altında kalan  
aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklamasının istenilmesi ve  
bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi  
gerekmektedir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici  
işlem belirlenmesine,  
Oybirliği ile karar verildi.