2025/UY.I-986 - Kamu İhale Kararı - Ankara İli Mücavir Alan Sınırları İçinde Atıksu ve Yağmursuyu Hatlarının Kazısız Rehabilitasyonu Yapım İşi

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

BAŞVURU SAHİBİ:

Osman Üneş -Karil Yapı Taah. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Ankara 3. Bölge Su ve Kanal İşletme

Dairesi Başkanlığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/1644799 İhale Kayıt Numaralı “Ankara İli Mücavir Alan Sınırları İçinde Atıksu ve

Yağmursuyu Hatlarının Kazısız Rehabilitasyonu Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Ankara 3. Bölge Su ve Kanal

İşletme Dairesi Başkanlığı tarafından 30.12.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen

“Ankara İli Mücavir Alan Sınırları İçinde Atıksu ve Yağmursuyu Hatlarının Kazısız

Rehabilitasyonu Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Osman Üneş-Karil Yapı Taah. İnş. San. ve

Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 05.03.2025 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin

10.03.2025 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.03.2025 tarih ve 180646 sayı

ile Kurum kayıtlarına alınan 18.03.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda

bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2025/626 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan

inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak

belirlenen iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklamalarının ihale dokümanına ve mevzuatına

uygun olmadığı, şöyle ki;

a) İdare tarafından, teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntıların

aşırı düşük teklif açıklamasında istenmesi gerekirken fiyat bileşenlerinin uygun şekilde

istenmediği, aşırı düşük teklif açıklamalarına esas olacak iş kalemlerine ait analiz girdilerinin

eksik ve hatalı belirlendiği, örneğin söz konusu işte kullanılacak araç, malzeme ve yakıt gibi

girdilere yer verilmediği; İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde teklif fiyata dahil olan

giderlerin “25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince

ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler

ile ulaşım, nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.” şeklinde belirtildiği,

dolayısıyla teklif fiyata dahil giderlerin aşırı düşük teklif açıklaması istenirken gözetilmesi

gerektiği; öte taraftan, ihale dokümanının eki olan Birim Fiyat Tarifleri incelendiğinde, atık

su hattının UV-CIPP yöntemiyle rehabilitasyonu işinde boru hattının su akışının kesilmesi,

Teknik Şartname’sinde özellikleri belirtilen U.V. ışıkla kürlenebilen polyster takviyeli reçine

emdirilmiş canı elyaf malzemenin yüklenici tarafından temin edilmesi, malzemenin iş yerine

nakli, Teknik Şartname’sinde belirlenen uygulama ve yerleştirme esasları dikkate alınarak

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

malzemenin boru hattına yerleştirilmesi, genişletilmesi ve kürlenmesi, kaplama uygulaması

sonrası hattın çalışır vaziyete getirilmesi, uygulamanın tamamlanmasını müteakip hattın

uzaktan kumandalı kamera donanımlı araç ile görüntülerinin alınması ve sayısal ortamda

idareye teslim edilmesi için gerekli her türlü masraf, işçilik, makine, akaryakıt, ekipman, alet

ve edevat, malzeme ve malzeme zayiatı, nakliyeler, yatay ve düşey taşıma, yükleme,

boşaltma, kırtasiye giderleri ile yüklenici karı ve genel giderlerin dahil olduğunun anlaşıldığı,

buna rağmen bu giderlerin dikkate alınmadığı,

b) Açıklama istenen iş kalemleri için İş Ortaklığının sunduğu analizlerin, idarece

verilen analiz formatına, birim fiyat tariflerine, ihale dokümanında tanımlanan yapım

şartlarına ve Teknik Şartname’ye uygun olmadığı, idarece açıklama yapılması istenen iş

kalemlerinin birim fiyat tarifleri kapsamındaki maliyet unsurları ile isteklinin sunduğu

analizlerdeki unsurların birbirinden farklı olduğu, İş Ortaklığının kendisine avantaj sağlamak

amacıyla, söz konusu iş kalemlerindeki bazı girdileri değiştirdiği, bazı girdilere ise hiç yer

vermediği,

c) Analizlerde, birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan ve bir kuruşun

üzerinde olan tutarın virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak

yazılır hükmüne aykırı olacak şekilde, yuvarlama hataları bulunduğu,

d) İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer alan

işçilik fiyatlarının ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında hesaplandığı,

e) Akaryakıt girdisine ilişkin yapılan açıklamanın, EPDK tarafından yayımlanan,

İstanbul İli, Avrupa Yakasında bulunan bayiler adına beyan edilmiş fiyatların ortalamasını

yansıtan en yüksek işlem hacimli 8 firmanın akaryakıt fiyatlarına ilişkin raporda yer alan

fiyatların %90’ının altında olacak şekilde yapıldığı,

f) Sunulan analizlerde, kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının

asgari %10’u oranında yüklenici kârı ve genel gider öngörülmesi zorunlu olmasına rağmen,

bu şart sağlanamadığı,

g) Analizlerde, açıklama istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim

fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı için 1 (bir) kuruşun altında bedel

öngörüldüğü,

h) Açıklama yapılacak iş kalemleri kapsamında yer alan nakliye girdilerine yönelik

olarak idarece verilen nakliye formüllerinin kullanılmadığı, bu formüllerdeki değerlerin

değiştirildiği, alınması gereken katsayısının 2024 yılı için belirlenen tutardan daha düşük

alındığı ve sonuç olarak nakliye girdileri ile ilgili açıklamaların gerçeğe aykırı şekilde

yapıldığı,

ı) Sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi hükümlerine

aykırı şekilde düzenlendiği, ayrıca belgelerdeki meslek mensubunun kaşeleme işlemi ile

belirlenen ifadelerin yazılması işlemlerinin usulüne uygun yapılmadığı, sunulan fiyat

teklifleri ile ilgili olarak, fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife

konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı

düzenlenmesi gerekirken düzenlenmediği veya hatalı düzenlendiği, tutanakların fiyat

teklifinin dayanağı olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı, fiyat

tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınmadığı, tutanakların ilan tarihinin

içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak

düzenlenmesi gerekirken düzenlenmediği,

İş kapsamında kullanılacak ürünlerin yeni Türkiye piyasasına giren ve büyük

çoğunlukla ithal ürün olduğundan, bu ürünlere ait Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği

Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından oluşturulmuş pozları ve rayiç

fiyatlarının bulunmadığı, dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklaması kabul edilen İş Ortaklığının

ithal ürünler için açıklamayı yaptığı bilgi ve belgelerin incelenmesi gerektiği, bu konuda

idarenin cevap yazısında herhangi bir bilgi bulunmadığı; ayrıca ihale üzerinde bırakılan İş

Ortaklığı tarafından yurt dışından ithal edilen/edilecek ürünler kapsamında idareye sunulan

açıklamalarda, gümrük giriş beyannamesi ile beyannameye eklenmesi zorunlu olan belgelerin

bulunmadığı, anılan belgeler varsa bile, bu belgelerin İdari Şartname’nin “Belgelerin sunuluş

şekli” başlıklı 7.9. maddesine uygun sunulmadığı, ithalat faturası kullanılmasına rağmen,

tespit tutanağına fatura birim fiyatının Türk Lirası cinsinden yazıldığı ve fatura tutanak

ekinde sunulmadığı, ithalat faturasının hangi tarihteki kur esas alınarak Türk Lirasına

dönüştürüldüğünün belirsiz olduğu, ithalat faturası Taşıyıcıya Masrafsız / Free Carrıer (FCA)

şeklinde düzenlenmiş olduğundan, Türkiye’ deki gümrük, nakliye, işçilik gibi ilave masrafları

kapsamadığı, ithalat faturası ve gümrük beyannamesi belgelerindeki metraj bilgisi ile fatura

tarihinde uyumsuzluklar olduğu, bununla birlikte yasal defter kayıtlarına gümrük

beyannamesi yerine dış ticaret faturası ile giriş yapıldığı iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar

tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci

maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya

idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu

teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli

olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım

işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri

değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne

göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin

belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu

maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile

yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen

açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale

komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”

hükmü,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”

başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra

Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve

dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar

çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak

tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte

önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale

komisyonu;

1) Yapım yönteminin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı

avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen işin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri

değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama

istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit

veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına

kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin

kullanılması zorunludur.

(5) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif açıklama istenilmeksizin

reddedilecek tekliflere ilişkin alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b)

bendinin kullanılması zorunludur.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği'nin “Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 31’inci maddesinde

“(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında idareler; belgelerin aslını veya aslına uygunluğu

noterce onaylanmış örneklerini isterler. Bu kapsamda sunulan fatura örnekleri de asıl olarak

kabul edilir. Adaylar veya istekliler, istenen belgelerin aslı yerine ihale veya son başvuru

tarihinden önce idare tarafından “aslı idarece görülmüştür” veya bu anlama gelecek şerh

düşülen suretlerini başvuruları veya teklifleri kapsamında sunabilirler. Bu yönde yapılacak

başvuruların, ihaleden önce idarenin ilgili birim yetkilisi veya bu hususta görevlendirilmiş

personelince karşılanması zorunludur.

(2) Noter onaylı belgelerin aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması zorunlu

olup, sureti veya fotokopisi görülerek onaylanmış olanlar ile “ibraz edilenin aynıdır” veya bu

anlama gelecek bir şerh taşıyanlar geçerli kabul edilmez. Ancak, Türkiye Ticaret Sicili

Gazetesi Nizamnamesinin 9 uncu maddesinde yer alan hüküm çerçevesinde, Gazete idaresince

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalarca “aslının aynıdır” şeklinde

onaylanarak verilen Ticaret Sicili Gazetesi suretleri veya bunların noter onaylı suretleri de

kabul edilir.

(3) Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından

düzenlenen belgeler dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin

Türkiye’deki temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde

yapılır:

a) Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine taraf

ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi belgeler,

“apostil tasdik şerhi” taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya Türkiye

Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden,

belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve

varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve

varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili

diğer mercilerce teselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik silsilesindeki

bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul

edilecektir.

b) Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki imza,

mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya sözleşme

bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma veya

sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.

c) (a) veya (b) bendi kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki yöntemlerden biri

ile tasdik edilmelidir:

1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dışişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği

ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdikini müteakip o ülkenin Dışişleri Bakanlığı tarafından

tasdik edildikten sonra o ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından tasdik

edilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğunun bulunmadığı ülkelerde ise tasdik işlemi bu

ülkeyle ilişkilerden sorumlu Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tarafından yapılır.

Düzenlendiği ülkedeki yetkili diğer mercilerin tasdiki ile belgenin düzenlendiği ülke Dışişleri

Bakanlığı tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan

kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı

olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu tasdik işleminden ise;

imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun

teyidi işlemi anlaşılır.

2) Belge, sırasıyla düzenlendiği ülkenin Türkiye’deki temsilciliği ile Türkiye

Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Düzenlendiği ülkenin

Türkiye’deki temsilciliğinin tasdik işleminden; belgedeki bir önceki imzanın doğruluğunun,

belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve varsa üzerindeki mühür veya

damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri

Bakanlığı tasdik işleminden ise; imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya

damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

ç) Teselsülen yapılan tasdik işlemlerinde teyit edilecek unsurlara ilişkin eksikliklerin

veya hataların sonraki merciler tarafından tasdik kapsamında giderilmesi veya düzeltilmesi

halinde de belgenin usulüne uygun olarak sunulduğu kabul edilir.

d) Yabancı ülkenin Türkiye’deki temsilciliği tarafından düzenlenen belgeler, Türkiye

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tarafından tasdik edilmelidir. Bu tasdik işleminden belgedeki

imzanın doğruluğunun ve varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun

teyidi işlemi anlaşılır.

e) Fahri konsolosluklarca düzenlenen belgelere dayanılarak işlem tesis edilemez.

f) İdare, tasdik işleminden muaf tuttuğu resmi niteliği bulunmayan belgeleri ön yeterlik

şartnamesinde veya idari şartnamede belirtir.

(4) Başvuru veya teklif kapsamında sunulacak belgelerin tercümeleri ve bu

tercümelerin tasdik işlemi aşağıdaki şekilde yapılır:

a) Yerli istekliler ile Türk vatandaşı gerçek kişi ve/veya Türkiye Cumhuriyeti

kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişi ortağı bulunan iş ortaklıkları veya konsorsiyumlar

tarafından sunulan ve yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin Türkiye’deki

yeminli tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması zorunludur. Bu

tercümeler Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır.

…

(5) Yabancı dilde düzenlenen belgelerin tercümelerinin, Türkiye’deki yeminli

tercümanlar tarafından yapılması ve noter tarafından onaylanması halinde ise, bu

tercümelerde başkaca bir tasdik şerhi aranmaz.

…” açıklamaları

“Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde “45.1.1. Yapım

işleri ihalelerinde, 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu

ve geçici teminatını usulüne uygun sunan geçerli teklifler tespit edildikten sonra;

Yaklaşık maliyetin % 120’sinin üzerindeki ve % 40’ının altındaki teklifler dikkate

alınmaksızın, geçerli tekliflerin aritmetik ortalaması ve standart sapması hesaplanır.

…

45.1.1.5. Bu madde kapsamında sınır değer hesaplanmasında, 4734 sayılı Kanunun

36 ncı maddesi uyarınca ilk oturumda teklif mektubu ve geçici teminatını usulüne uygun

sunan isteklilerin teklifleri “geçerli teklif” olarak dikkate alınacaktır.

45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin % 80’lik

bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu

çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az

olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme

ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair

yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.

45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı

iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş

kalemleri/grupları belirlenir.

Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80

oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının

aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları

olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama

yapılmayacaktır.

45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş

kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri

listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu

tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı

kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden

açıklama yapılması istenilmeyecektir.

Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması

nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının

kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan

itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi

belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama

istenilmeyecektir.

Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde

yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz

toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki

oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.

Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa

dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.

45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden

(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili

yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de

belirtecektir.

İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları

analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil

analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.

…

45.1.7. İstekliler tarafından, inşaat iş kalemleri/iş grupları dışında yer alan sıhhi

tesisat, kalorifer tesisatı, müşterek tesisat, havalandırma, brülör, asansör, elektrik tesisatı vb.

iş kalemleri/iş gruplarına ait analiz sunulması yerine bu iş kalemi/iş gruplarına ait malzeme

ve montaj bedelini ayrı ayrı gösterecek şekilde açıklama yapılması kabul edilecektir.

45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale

dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım

şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların

üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;

çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar

esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde

düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer

alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.

…

45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması

durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının

açıklanması gereklidir.

45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak

avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması

durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet

avantajı açıklanmalıdır.

45.1.13.Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit

edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere

dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.

İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;

a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,

b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,

c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş

fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,

ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen

asgari fiyatlar,

d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,

e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,

f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.

İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun olanları

açıklamaları kapsamında sunacaklardır.

Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen

mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek

suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi

ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara

ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin

dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya

malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan

fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu

değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine

ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması

yeterlidir.

45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi

alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan

veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife

konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı

düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük

teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin

mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen

ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması

halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında

olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,

mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih

ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında

olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de

belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi

verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde

bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre

ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında

kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış

olması gerekir.

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay

veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen

sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi

konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin

altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim

fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan

(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış

tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve

iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden

alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu

değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle

yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe

kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve

kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece

ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın

belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.

45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,

aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik

sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından

ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile

açıklama yapılabilir.

Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması

ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç

ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi

tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar

alım yapmış olması gerekir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen

birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin

altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve ilan/davet tarihinin

içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye

göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında

kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir.

Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti

ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.

İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan

önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin

satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı

tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri

veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de

belgelendirme yapılabilecektir.

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle

yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe

kullanılmak suretiyle de yapılabilir.

…

45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın

ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek

mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler

anlaşılır.

45.1.13.11. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay

veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.

Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan

tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan

önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.

…

45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine

uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan

veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek

suretiyle reddedilecektir.

45.1.15. (Mülga madde: 07/06/2014-29023 R.G./ 37. md.)

45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen

teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili

madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu

da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması yer

almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde

“2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Ankara İli Mücavir Alan Sınırları İçinde Atıksu ve Yağmursuyu Hatlarının

Kazısız Rehabilitasyonu Yapım İşi

b) Türü: Yapım işleri

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):

d) Kodu:

e) Miktarı:

11 Kalem Birim Fiyatlı, Atıksu ve Yağmur suyu hatlarının kazısız kaplama yöntemi ile

yenileme yapım işi.

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Ankara il mücavir alan sınırları

içerisinde” düzenlemesi,

“Tekliflerin dili” başlıklı 7.8’inci maddesinde “7.8.1. Teklifi oluşturan bütün belgeler

ile tekliflerin değerlendirmesi aşamasında idarece talep edilmesi halinde isteklilerce

sunulması gereken belgeler ve ekleri Türkçe olacaktır. Başka bir dilde sunulan belgeler,

Türkçe onaylı tercümesi ile birlikte verilmesi halinde geçerli sayılacaktır. Bu durumda teklifin

veya belgenin yorumlanmasında Türkçe tercüme esas alınır. Tercümelerin yapılması ve

tercümelerin tasdiki işlerinde ilgili maddeki düzenlemeler esas alınacaktır.” düzenlemesi,

KAMU İHALE KURULU KARARI

Toplantı No

Gündem No

Karar Tarihi

Karar No

: 2025/016

: 37

: 22.04.2025

: 2025/UY.I-986

“Belgelerin sunuluş şekli” başlıklı 7.9’uncu maddesinde “… 7.9.5. Türkiye

Cumhuriyetinin yabancı ülkelerde bulunan temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgeler

dışında yabancı ülkelerde düzenlenen belgeler ile yabancı ülkelerin Türkiye'deki

temsilcilikleri tarafından düzenlenen belgelerin tasdik işlemi:

7.9.5.1. Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesine

taraf ülkelerde düzenlenen ve bu Sözleşmenin 1 inci maddesi kapsamında bulunan resmi

belgeler, "apostil tasdik şerhi" taşıması kaydıyla Türkiye Cumhuriyeti Konsolosluğu veya

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı tasdik işleminden muaftır. Apostil tasdik işleminden,

belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve

varsa üzerindeki mühür veya damganın aslı ile aynı olduğunun teyidi işlemi anlaşılır.

Belgedeki imzanın doğruluğunun, belgeyi imzalayan kişinin hangi sıfatla imzaladığının ve

varsa üzerinde mühür ve damganın aslı ile aynı olduğunun; düzenlendiği ülkedeki yetkili

diğer mercilerce tesselsülen tasdik edilmiş olması ve apostil tasdik şerhinin tasdik

silsilesindeki bir önceki merciye ilişkin olması halinde de belgenin usulüne uygun olarak

sunulduğu kabul edilecektir.

7.9.5.2. Türkiye Cumhuriyeti ile diğer devlet veya devletler arasında, belgelerdeki

imza, mühür veya damganın tasdik işlemini düzenleyen hükümler içeren bir anlaşma veya

sözleşme bulunduğu takdirde, bu ülkelerde düzenlenen belgelerin tasdik işlemi, bu anlaşma

veya sözleşme hükümlerine göre yaptırılabilir.

7.9.5.3. 7.9.5.1 veya 7.9.5.2 nci madde kapsamında sunulmayan belgeler ise aşağıdaki

yöntemlerden biri ile tasdik edilmelidir:

1) Belge, doğrudan düzenlendiği ülkenin Dişişleri Bakanlığı ya da düzenlendiği