Ana Sayfa / Kararlar / Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Su İnşaat Dairesi Başkanlığı / 2024/736094-Altındağ, Keçiören, Pursaklar, Çubuk, Akyurt, Kalecik, Kızılcahamam, Kahramankazan ve Çamlıdere İlçeleri İçme Suyu Şebeke Hatları ve Diğer İmalatlar Yapımı İşi
Bilgi
İKN
2024/736094
Başvuru Sahibi
Yasmak İnşaat ve Taah. Ltd . Şti. - Arsem İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı
İdare
Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Su İnşaat Dairesi Başkanlığı
İşin Adı
Altındağ, Keçiören, Pursaklar, Çubuk, Akyurt, Kalecik, Kızılcahamam, Kahramankazan ve Çamlıdere İlçeleri İçme Suyu Şebeke Hatları ve Diğer İmalatlar Yapımı İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
BAŞVURU SAHİBİ:  
Yasmak İnşaat ve Taah. Ltd . Şti. - Arsem İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı,  
İHALEYİ YAPAN İDARE:  
Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Su İnşaat Dairesi Başkanlığı,  
BAŞVURUYA KONU İHALE:  
2024/736094 İhale Kayıt Numaralı “Altındağ, Keçiören, Pursaklar, Çubuk, Akyurt, Kalecik,  
Kızılcahamam, Kahramankazan ve Çamlıdere İlçeleri İçme Suyu Şebeke Hatları ve Diğer  
İmalatlar Yapımı İşi” İhalesi  
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:  
Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Su İnşaat Dairesi Başkanlığı  
tarafından 07.10.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Altındağ, Keçiören,  
Pursaklar, Çubuk, Akyurt, Kalecik, Kızılcahamam, Kahramankazan ve Çamlıdere İlçeleri  
İçme Suyu Şebeke Hatları Ve Diğer İmalatlar Yapımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Yasmak  
İnşaat Ve Taah. Ltd .Şti. - Arsem İnşaat A.Ş. nin 18.11.2024 tarihinde yaptığı şikâyet  
başvurusunun, idarenin 26.11.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince  
04.12.2024 tarih ve 172627 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 04.12.2024 tarihli dilekçe ile  
itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.  
Başvuruya ilişkin olarak 2024/1573 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan  
inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.  
KARAR:  
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.  
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,  
1) İhale üzerinde bırakılan Su Grup Mühendislik İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret  
Limited Şirketi tarafından sunulan iş deneyim belgesinin mevzuata uygun olmadığı, sunulan  
belgenin benzer işi karşılamadığı, anılan istekli tarafından sermayesinin yarısından fazlasına  
sahip ortağına ait iş deneyim belgesi sunulmuşsa da mevzuata uygun olmadığı, Yönetmelik  
hükümlerine göre, iş denetleme belgesi düzenlenebilmesi için, mühendisin ilk sözleşme  
bedelinin % 80’ inde bulunması; belge tutarı tespit edilirken, denetledikleri işlerin lisans  
eğitimini aldıkları kendi mesleki alanları ile ilgili tutarın esas alınması ve bu tutarın aynı işte  
denetleme görevinde bulunanların sayısına bölünmesi gerektiği, ayrıca iş denetleme  
belgesinin EKAP sistemi üzerinden düzenlenmesinin zorunlu olduğu, sunulan iş denetleme  
belgesinin bu şartları taşımadığı, aynı işte görevlendirilen denetim görevlisi sayısına  
bölünmediği gibi, sadece ilgilinin branşına uygun kısımlar dikkate alınmadığı, işin tamamı  
üzerinden belge düzenlendiği, bu hususlar dikkate alındığında belge tutarının 1/5’ inin idari  
şartnamede istenen oranı karşılamadığı yine ortağa ait belgenin sunulması için ortağa ait  
belgenin yeterlik bilgileri tablosunda usulünce beyan edilmesi, kesintisiz şekilde süren asgari  
bir yıllık ortaklık ilişkisinin bulunması, belge sahibinin bu sürede 4734 sayılı Kamu İhale  
Kanununa göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda tüzel kişiliği  
temsile ve yönetime yetkili olması, ortaklık ve yetki süresinin ticaret sicil gazetesi üzerinden  
kanıtlanması, usulünce düzenlenmiş ortaklık tespit belgesinin sunulması, şartlarını  
sağlamadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
2) Anılan istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda yapılan beyanın eksik ve  
hatalı olduğu, gösterilen bilanço değerlerinin yetersiz ve vergi idaresindeki verilerle  
uyumsuzluk arz ettiği, bilanço bilgileri tablosunun usulünce düzenlenip sunulmadığı,  
gösterilen ciro değerlerinin yetersiz ve vergi kayıtlarındaki verilerle uyumsuzluk arz ettiği,  
gelir tablosunun/yapım işleri ciro bilgileri tablosunun usulünce düzenlenip sunulmadığı,  
3) Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının kamu ihale genel  
tebliği hükümlerine aykırı olduğu, aynı analiz girdisi için farklı iş kalemlerinde farklı rayiç  
fiyatlar gösterildiği, analizlere giren makine-ekipman unsurları için yapılan açıklamalar  
mevzuata ve emsal kararlara aykırılık teşkil ettiği, ihale dokümanı incelendiğinde, ihale  
konusu işin gerçekleştirilebilmesi için ekskavatör, kazıcı yükleyici arazöz vs. makine/ekipman  
ihtiyacı bulunduğu, bu girdilerin açıklanması gereken analiz girdileri kapsamında olması  
halinde, Tebliğin 45.1.13.17’nci madde hükmü uyarınca açıklama yapılması gerektiği,  
Motorin için yapılan açıklama ve belgelendirme kamu ihale genel tebliği hükümlerine  
aykırı olduğu, nakliye girdileri usulünce açıklanmadığı,  
İşçilik rayiçleri ihalenin yapıldığı 2024 yılı saatlik asgari ücret tutarının altında  
olduğu,  
Fiyat teklifi ile açıklanan birtakım girdilerin temin edildiği depo/fabrika ile işyeri  
arasındaki nakliye girdisi fiyat teklifine dahil edilmediği, ihaleye konu işte kum, kırmataş,  
polietilenden mamul içme ve kullanma suyu borusu girdilerinin bulunduğu, bahse konu  
girdilerden ilk ikisi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı rayiçlerinde satın  
alma yeri olarak “Depoda”, üçüncüsü için ise yine aynı rayiçlerde satın alma yeri olarak  
“Fabrikada” ifadesine yer verildiği, dolayısıyla bu girdilerin nakliye formülü üzerinden  
açıklanması, fiyat teklifi ile açıklanması halinde ise, fiyat teklifinde depo/fabrika ile iş yeri  
arasındaki mesafe bilgisi verilerek, ya nakliye bedelinin ayrıca gösterilmesi ya da“nakliye  
dahildir” ifadesine yer verilmesi gerektiği,  
TBF-59 “80mm Yerüstü Yangın Hidrantının (Musluğunun) Temini ve Yerleştirilmesi”  
iş kaleminde fiyat teklifine montaj girdisi dahil edilmediği,  
İdarece verilen analiz formatlarına uyulmadığı, kâr ve genel gider oranının eksik  
gösterildiği, açıklama istenilmeyen bir kısım analiz girdilerinin ve birim fiyatların değeri en  
az bir kuruş olarak gösterildiği, aritmetik hata yapıldığı, istekli tarafından, bir kısım  
analizlerde değişiklikler yapılarak, fiyat avantajı sağlandığı, analizlerdeki girdi miktarlarında  
değişiklik ve yuvarlamalar yapıldığı, ölçü birimlerinin değiştirildiği, aritmetik hataya  
sebebiyet verildiği, bu hata düzeltildiğinde teklif birim fiyatın üzerine çıkıldığı, açıklanması  
istenilmeyen analiz girdisinin birim fiyatının ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu  
bulunan tutarın bir kuruşun altına olmayacağına ilişkin kuralın ihlal edildiği, bir kısım  
girdilerde bir kuruşun altında, bir kısım girdilerde ise birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu  
bulunan tutarda bir kuruşun altına düşüldüğü, asgari %10 oranında yüklenici karı ve genel  
gider öngörülmesi kuralına aykırı hareket edildiği,  
Fiyat teklifi ile açıklama yapılan bir kısım analiz girdilerinde fiyat teklifi ekinde  
sunulması gereken tutanakların sunulmadığı,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
Fiyat teklifinin ekini oluşturan tutanaklardaki ortalama fiyat tespitlerinin Kamu İhale  
Genel Tebliği hükümlerine uygun şekilde yapılmadığı,1/20 kuralına uyulmadığı,  
TBF-73 “100 M3 Prefabrik İçme Suyu Deposu Yapılması” iş kalemi tebliğde  
öngörülen kurallara uygun açıklanmadığı, Tebliğde açıklanan standart yöntemlere göre  
belgelendirme yapılması mümkün ve esasen zorunlu olduğu, idarenin açıklamalarından  
isteklilere verilen analiz formatının tek bir prefabrike girdi şeklinde, “adet” ölçü birimine  
göre oluşturulduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin ayrıntılı analize dayanmayan, adet bazlı  
bir açıklama yaptığı anlaşılmakla birlikte, fiyatlandırmayı nasıl yaptığı ve bu fiyatı nasıl  
belgelendirdiği hususunun belirsizlik arz ettiği, somut bir projeye özgü çok sayıda malzeme  
ve işçilik girdisi barındıran, inşaat süreci gerektiren, yapı/eser imaline yönelik bir faaliyetin  
bütünü için bu şekilde açıklama istenilmesinin Tebliğ hükümlerine uygun düşmediği, idarenin  
bu yapının imalini kapsayan özel ve paçal analiz üzerinden her bir girdi için açıklama talep  
etmesi gerektiği hususunda tereddüt olmadığı, öte yandan, sınır değerin altındaki isteklilerin  
idarenin mevzuata aykırı bu talebine itiraz etmeyerek açıklama sunmayı tercih ettikleri,  
hukuken sonuçlarına katlanmaları gerektiği, nitekim açıklama sunan diğer isteklinin, idarece,  
bu sebeple değerlendirme dışı bırakıldığı, idarenin mevzuata aykırı açıklama talebine süresi  
içerisinde itiraz etmeyerek açıklama sunan isteklinin, kendi kusurundan yararlanır şekilde,  
Tebliğdeki standart yöntemlere göre açıklama yapılmasının imkansızlığı dolayısıyla istisnai  
yöntemlerle yaptığı açıklamanın kabul edilmesi veya bu zorluk gözetilerek Tebliğ  
hükümlerinin esnek yorumlanması gibi bir beklentisinin kabul görmeyeceği, isteklinin  
Tebliğin 45.1.13’üncü maddesinde sıralana yöntemlerle söz konusu iş kalemini açıklamasının  
mümkün olmadığı, Tebliğdeki standart fiyatlandırma ve belgelendirme yönteminin dışını  
çıkan açıklamaların kabul edilmemesi gerektiği,  
Kamu idare rayiçlerinden alınan fiyatlarda hata yapıldığı, analiz girdilerine ilişkin  
rayiç fiyatların hatalı alındığı, esas aldığı rayiç fiyatın analiz girdisinin ihale dokümanında  
belirlenen teknik özelliklerini karşılamadığı, cari yıl birim fiyatlarının/rayiçlerinin  
kullanılmadığı,  
Sunulan fiyat teklifleri üzerindeki beyan ifadesi eksik ve hatalı olduğu, tarihlerde ve  
onay işlemlerinde eksiklik, hata ve çelişkiler bulunduğu, fiyat teklifleri ihale tarihinden  
önceki üç aylık ya da ondan önceki üç aylık döneme ait olmadığı,  
Yapılan açıklamanın birim fiyat tariflerine, teknik şartnameye ve işin yapım şartlarına  
aykırılık taşıdığı iddialarına yer verilmiştir.  
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar  
tespit edilmiştir.  
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “İş deneyimini gösteren belgeler”  
başlıklı 39’uncu maddesinde “(1) Aday veya isteklilerden, yurt içinde veya yurt dışında kamu  
veya özel sektöre bedel içeren bir sözleşme kapsamında taahhüt ettikleri, ihale konusu iş veya  
benzer işlerdeki deneyimlerini tevsik etmeleri için iş deneyim belgesi istenilmesi zorunludur.  
(2) Aday veya istekliler tarafından, iş deneyimlerini tevsik için;  
a) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
yapılan,  
b) İlk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü  
yapılan işlerde, ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında denetlenen ya da yönetilen,  
c) Devam eden işlerde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya  
davet tarihinden geriye doğru son onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme  
bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen,  
ç) (Değişik: RG-24/9/2013-28775; Değişik: RG-7/6/2014-29023) Devam eden işlerde;  
ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye doğru son  
onbeş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az % 80’ine ulaşan ve  
kusursuz olarak gerçekleştirilen işlerde; ilk sözleşme bedelinin en az % 80’i oranında  
denetlenen ya da yönetilen,  
d) Devredilen işlerde, devir öncesindeki veya sonrasındaki dönemde ilk sözleşme  
bedelinin en az % 80’inin gerçekleştirilmesi şartıyla, ilk ilan veya davet tarihinden geriye  
doğru son onbeş yıl içinde geçici kabulü yapılan,  
işlerle ilgili deneyimlerini gösteren belgeler sunulur.  
...  
(6) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80’ini,  
diğer ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20’sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
(7) İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının tamamını  
sağlaması halinde; diğer ortaklar, istenen asgari iş deneyim tutarının % 40’ından az  
olmamak üzere, benzer işe ait olmayan bir yapım işine ilişkin belge sunabilirler. Bu durumda;  
yeterlikleri tespit edilenler arasından belli sayıda adayın davet edilmesinin öngörüldüğü belli  
istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde, benzer işe ait olmayan yapım işine ilişkin  
iş deneyimleri, kısa listenin oluşturulmasında yapılan puanlamada dikkate alınmaz.” hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “Değerlendirmeye ilişkin esaslar” başlıklı 48’inci maddesinde  
“(1) Aday ve isteklilerin ihale konusu iş veya benzer işlerle ilgili iş deneyimlerinin  
değerlendirilmesinde; tek sözleşmeye dayalı olarak alınmış iş deneyim belgeleri dikkate alınır.  
Birden fazla iş deneyimi toplanarak değerlendirilemez.  
(2) İhale konusu iş veya benzer iş kapsamında bulunmayan işlerin tutarları iş  
deneyiminde değerlendirmeye alınmaz. Ancak, iş deneyim belgesine konu işin esaslı  
unsurunun ihale konusu iş veya benzer işe uygun olması halinde iş deneyim belgesi tutarının  
tamamı değerlendirilir.  
(6) İş deneyim belge tutarlarının değerlendirilmesinde;  
a) İş bitirme ve iş durum belge tutarları tam olarak,  
b) Denetim veya yönetim faaliyetleri nedeniyle alınan belge tutarları beşte bir  
oranında,  
dikkate alınır.hükmü,  
Anılan Yönetmelik’in “İş deneyim tutarının güncellenmesi” başlıklı 49’uncu  
maddesinde “(1) İş deneyimini gösteren belgelerde yazılı tutarlar aşağıdaki şekilde  
güncellenir:  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
a) Keşfindeki birim fiyatlar üzerinden ihale indirimi yapılmak suretiyle sözleşmeye  
bağlanan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler; sözleşme birim fiyatlarına esas alınan  
yıldan bir önceki yılın Aralık ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden  
güncellenir.  
b) 4734 sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren  
belgeler, belgeye konu işin ihale tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait  
endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse  
oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.  
c) (a) ve (b) bendi dışında kalan işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye  
konu işin sözleşmesinin yapıldığı aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet  
tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan  
katsayı üzerinden güncellenir.  
d) Alt yüklenici iş bitirme belgeleri, yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan  
sözleşmenin tarihi esas alınarak güncellenir.  
(2) Yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlere ilişkin olarak; 4734  
sayılı Kanun kapsamında ihale edilmiş işlere ilişkin iş deneyimini gösteren belgeler, belgeye  
konu işin ihale tarihinde; alt yüklenici iş bitirme belgeleri dahil diğer belgeler ise belgeye  
konu işin sözleşme tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez  
Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilir. Bulunan bu tutar; 4734 sayılı Kanun  
kapsamında ihale edilerek yabancı para birimi cinsinden sözleşmeye bağlanan işlerde birinci  
fıkranın (b) bendine göre, bu kapsama girmeyen işlerde ise, birinci fıkranın (c) bendine göre  
güncellenir.hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde  
“2.1. İhale konusu işin/alımın;  
a) Adı: Altındağ, Keçiören, Pursaklar, Çubuk, Akyurt, Kalecik, Kızılcahamam,  
Kahramankazan ve Çamlıdere İlçeleri İçme Suyu Şebeke Hatları ve Diğer İmalatlar Yapımı  
İşi  
b) Türü: Yapım işleri  
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği  
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde):  
d) Kodu:  
e) Miktarı:  
Muhtelif Çaplarda 356.428 Metre İçme Suyu Şebeke ve İletim Hatları ve Diğer  
İmalatların Yapılması  
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.  
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: ANKARA” düzenlemesi,  
Aynı Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde, “ 7.5.1.  
İstekli tarafından teklif edilen bedelin % 70'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş  
veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş deneyimini gösteren belgelerin sunulması  
gerekir.  
İş ortaklığında, pilot ortağın istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 80'ini, diğer  
ortakların her birinin ise, istenen asgari iş deneyim tutarının en az % 20'sini sağlaması  
zorunludur. Ancak ihaleye katılan iş ortaklığının ortakları tarafından ortaklık oranları ve  
yapısı aynı olmak kaydıyla daha önce kurulmuş olan iş ortaklığının gerçekleştirdiği bir işten  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
elde ettiği iş deneyim belgesi sunulması halinde pilot ortak ve diğer ortakların her birinin  
birinci cümledeki oranlara göre asgari iş deneyim tutarını sağlaması koşulu aranmaz.  
Konsorsiyumda ise, her bir ortağın kendi kısmı için istenen asgari iş deneyim tutarını  
sağlaması zorunludur.  
7.6. Benzer iş olarak kabul edilecek işler aşağıda belirtilmiştir:  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliğinde yer alan AIII veya A IV grubu işler  
benzer iş olarak kabul edilecektir.  
7.6.1 Mezuniyet belgeleri/diplomalar :  
Belge Adı  
Açıklama  
İhale konusu iş veya benzer işe denk sayılacak  
mühendislik bölümü "İnşaat Mühendisliği" dir.  
İnşaat Mühendisliği  
düzenlemesi yer almaktadır.  
Yukarıda aktarılan düzenlemelerden; ihaleye katılan isteklilerden teklif edilen bedelin  
% 70'inden az olmamak üzere, ihale konusu iş veya benzer işlere ait tek sözleşmeye ilişkin iş  
deneyimini gösteren belgelerin sunulmasının istenildiği, AIII ve A IV grubu işlerinin benzer  
iş olarak belirlendiği görülmüştür.  
Yapım İşlerinde Benzer İş Grupları Tebliği’nde, AIII ve A IV grubu işler;  
“III. GRUP: BORU VE İLETİM HATTI İŞLERİ  
1.  
2.  
Petrol ve gaz boru hatları ve şebekeleri  
Su isale hatları”  
“IV. GRUP: İÇME-KULLANMA SUYU VE KANALİZASYON İŞLERİ  
1.  
2.  
3.  
4.  
Kanalizasyon şebekeleri  
Yağmursuyu şebekeleri  
İçme ve kullanma suyu şebekeleri  
Mikrotünel işleri” olarak yer almaktadır.  
Yapılan incelemede, ihale üzerinde bırakılan Su Grup Mühendislik İnşaat Taahhüt  
San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “Mesleki ve Teknik  
Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının “%50'den Fazla Hisseye Sahip Ortağa Ait İş Deneyim  
Belgesi” kısmında beyan edilen belgenin Ankara Su ve Kanalizasyon idaresi Genel  
Müdürlüğü Su İnşaat Dairesi Başkanlığı tarafından “Faruk Bilen” adına düzenlenmiş  
“Kurtboğazı Barajı-İvedik Arıtma Tesisleri Arası III. Hamsu Ana İsale Hattı Yapım İşi” ne  
ilişkin 15.11.2023 tarihli ve “3482-Y-KK-25-1” sayılı iş yönetme belgesi olduğu, belge  
ekinde KİK031.1/Y numaralı standart forma uygun olarak meslek mensubu tarafından  
kaşelenip imzalanmış ve 04.10.2024 tarihinde düzenlenmiş olan ortaklık tespit belgesinin de  
sunulduğu görülmüştür.  
EKAP üzerinden düzenlenen iş yönetme belgesi incelendiğinde; söz konusu belgede  
geçici kabul tarihinin 18.03.2011 ilgilinin görev unvanının “daire başkanı”, ilgilinin görevi  
sırasında yönettiği iş kısmının konusunun “Kurtboğazı Barajı-İvedik Arıtma Tesisleri Arası  
III. Hamsu Ana İsale Hattı Yapımı” olduğu, ilgilinin görevi sırasında işin gerçekleştiren  
tutarının “90.348.940,59 TL”, ilgilinin mesleği ile ilgili olarak hissesine düşen belge tutarının  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
“90.348.940,59 TL” olarak belirtildiği, belge üzerinde uygulanan yapı tekniğinin “A III Grup  
Belgeye konu işin esaslı unsuru: İçmesuyu İletim Hattı” olarak yer aldığı, söz konusu belgeye  
konu işin, ihale dokümanında belirlenen benzer işle ve ihale konusu işle uyumlu olduğu,  
belge tutarının güncellenmiş değerinin 1/5 oranının anılan istekli tarafından sağlanması  
gereken ( 268.540.235,00 X 0,70 = 187.978.164,50 ) asgari iş deneyim koşulunu karşıladığı  
anlaşılmıştır.  
Yapılan inceleme neticesinde; anılan istekli tarafından beyan edilen iş deneyim  
belgesinin İdari Şartname’de istenilen benzer işe uygun olduğu, tutarının sağlanması gereken  
asgari iş deneyim koşulunu karşıladığı, ayrıca iş deneyim belgesinde yer alan bilgilerde bir  
tutarsızlık bulunmadığı, bu konudaki sorumluluğun ve yetkinin idarede olduğu, belgenin  
EKAP’a kayıtlı olduğu, ekinde yer alan ortaklık tespit belgesinin de mevzuata uygun  
düzenlendiği anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı  
sonucuna varılmıştır.  
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Bilanço veya eşdeğer belgeler”  
başlıklı 35’inci maddesinde “(1) Bilançonun veya eşdeğer belgelerin istenildiği ihalelerde  
ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;  
a) Yayınlanması zorunlu olan yıl sonu bilançosunun veya gerekli bölümlerinin,  
b) (a) bendinde belirtilen belgelere eşdeğer belgelerin,  
her ikisinin de idarece istenilmesi zorunludur.  
(2) Bilanço veya eşdeğer belgeler kapsamında;  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterleri sağladığını  
gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan aday ve  
istekliler yıl sonu bilançosunu veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerini ya da bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir  
veya serbest muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi,  
sunar.  
(3) Adayın veya isteklinin ikinci fıkra uyarınca sunduğu belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50’den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa  
yıllara yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
(4) Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar  
olan yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
...  
(7) Bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun üçüncü fıkradaki kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye yetkili  
merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
(8) Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya  
bunların bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı  
o ülke mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge  
ile tevsik edilebilir.  
(9) Aday veya isteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri  
ayrı ayrı sunması ve üçüncü fıkrada belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.hükmü,  
Aynı Yönetmelik’in İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler” başlıklı 36’ncı  
maddesinde “İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan  
önceki yıla ait;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.  
(2) Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına kadar olan ve iş hacmini gösteren  
belgelerin istenildiği ihalelerde birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen her iki  
belgenin idarece istenilmesi zorunludur. Bu durumda aday veya isteklinin üçüncü fıkradaki  
yeterlik kriterini sağladığını göstermek üzere ihaleden önceki yıla ait bu iki belgeden birini  
sunması yeterlidir. Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan  
ihalelerde ise yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin sunulması gerektiğine  
yönelik düzenleme yapılabilir. Bu durumda aday veya isteklinin idarece istenilen ilgili belgeyi  
sunması gereklidir.  
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;  
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c)  
bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin %  
25’inden, yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,  
b) Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile  
Kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik  
aşamasında; aday veya isteklinin toplam cirosunun, yaklaşık maliyetin % 25’i ile % 35’i  
aralığında idarece belirlenen tutardan, yapım işleri cirosunun ise yaklaşık maliyetin % 15’i  
ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutardan az olmaması,  
gerekir. İdarece yalnızca birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen belgenin istenildiği  
ihaleler hariç olmak üzere, yeterlik kriteri olarak bu kriterlerden herhangi birini sağlayan ve  
sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan aday veya istekli yeterli kabul edilir.  
(4) Üçüncü fıkradaki kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için  
sağlayamayanlar, ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden  
son altı yıla kadarki belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal  
tutarlarının ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
...  
(6) Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış  
iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.  
...  
(10) Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya  
da vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından  
onaylanmış olması gereklidir.  
(11) İş ortaklığı olarak ihaleye katılan aday ve isteklilerde; iş hacmine ilişkin  
kriterlerin, her bir ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması  
zorunludur...” hükmü,  
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  
başlıklı 7’nci maddesinde “7.4. Ekonomik ve mali yeterliğe ilişkin belgeler ve bu belgelerin  
taşıması gereken kriterler:  
7.4.1. Bu madde boş bırakılmıştır.  
7.4.2. İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait yıl sonu bilançosu veya  
eşdeğer belgeleri.  
a) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olan isteklilerin, yıl  
sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağlandığını gösteren bölümlerini,  
b) İlgili mevzuatı uyarınca bilançosunu yayımlatma zorunluluğu olmayan isteklilerin,  
yıl sonu bilançosunu veya bilançonun gerekli kriterleri sağladığını gösteren bölümlerini ya da  
bu kriterlerin sağlandığını göstermek üzere yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci  
mali müşavir tarafından standart forma uygun olarak düzenlenen belgeyi (Standart Form:  
KİK024.1/Y)  
sunmaları gerekmektedir.  
Sunulan bilanço veya eşdeğer belgelerde;  
a) Belli sürelerde nakit akışını sağlayabilmesi için gerekli likiditeye ve kısa dönem (bir  
yıl) içinde borç ödeme gücüne sahip olup olmadığını gösteren cari oranın (dönen  
varlıklar/kısa vadeli borçlar) en az 0,75 olması, (hesaplama yapılırken; yıllara yaygın inşaat  
maliyetleri dönen varlıklardan, yıllara yaygın inşaat hakediş gelirleri ise kısa vadeli  
borçlardan düşülecektir),  
b) Aktif varlıkların ne kadarının öz kaynaklardan oluştuğunu gösteren öz kaynak  
oranının (öz kaynaklar/toplam aktif) en az 0,15 olması, (hesaplama yapılırken, yıllara yaygın  
inşaat maliyetleri toplam aktiflerden düşülecektir),  
c) Kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının 0,50'den küçük olması,  
ve belirtilen üç kriterin birlikte sağlanması zorunludur. Sunulan bilançolarda varsa yıllara  
yaygın inşaat maliyetleri ile hakediş gelirlerinin gösterilmesi gerekir.  
Yukarıda belirtilen kriterleri bir önceki yılda sağlayamayanlar, son üç yıla kadar olan  
yılların belgelerini sunabilirler. Bu takdirde belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını gösteren  
bölümlerinin ilgili mevzuatına göre düzenlenmiş ve yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavir ya da vergi dairesince onaylanmış olması zorunludur. Yabancı  
ülkede düzenlenen bilanço veya bilançonun yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığını  
gösteren bölümlerinin ise o ülke mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeleri düzenlemeye  
yetkili merci tarafından onaylanmış olması gereklidir.  
Yabancı ülkede düzenlenen yayımlanması zorunlu olmayan bilançoların veya bunların  
bölümlerinin ibraz edilmemesi durumunda, yukarıda belirtilen kriterlerin sağlandığı o ülke  
mevzuatına göre bu belgeleri düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış belge ile tevsik  
edilebilir.  
İsteklinin ortak girişim olması halinde, ortakların her birinin istenen belgeleri ayrı  
ayrı sunması ve yukarıda belirtilen kriterleri sağlaması zorunludur.  
7.4.3. İş hacmini gösteren belgeler  
İsteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait, aşağıda belirtilen belgelerden birini  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
sunması yeterlidir;  
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,  
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgeler,  
İsteklinin toplam cirosunun teklif ettiği bedelin % 25'inden, yapım işleri cirosunun ise  
teklif ettiği bedelin % 15'inden az olmaması gerekir. Bu kriterlerden herhangi birini sağlayan  
ve sağladığı kritere ilişkin belgeyi sunan istekli yeterli kabul edilir.  
Bu kriterleri ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıl için sağlayamayanlar, ihalenin  
yapıldığı yıldan önceki yıldan başlamak üzere birbirini takip eden son altı yıla kadarki  
belgelerini sunabilirler. Bu takdirde, belgeleri sunulan yılların parasal tutarlarının  
ortalaması üzerinden yeterlik kriterlerinin sağlanıp sağlanmadığına bakılır.  
Yapım işleri cirosunu tevsik etmek üzere; yeminli mali müşavir veya serbest  
muhasebeci mali müşavirce standart forma uygun olarak düzenlenen belge sunulur.  
Yapım işleri ciro tutarının hesabında, yurt içinde ve yurt dışında, taahhüt altında  
devam eden yapım işlerinin gerçekleştirilen kısmından veya bitirilen yapım işlerinden elde  
edilen gelirlerin toplamı dikkate alınır.  
Gelir tablosunun, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir ya da  
vergi dairesince onaylı olması zorunludur. Yabancı ülkede düzenlenen gelir tablosunun o ülke  
mevzuatına göre düzenlenmesi ve bu belgeyi düzenlemeye yetkili merci tarafından onaylanmış  
olması gereklidir.  
İş ortaklığı olarak ihaleye katılan isteklilerde; iş hacmine ilişkin kriterlerin, her bir  
ortak tarafından iş ortaklığındaki hissesi oranında sağlanması zorunludur.  
İsteklinin iş hacmi tutarının değerlendirilmesinde, kendi iş hacmi tutarı ile birlikte ortak  
olduğu ortak girişime/girişimlere ait iş hacmi tutarı da hissesi oranında dikkate alınarak  
toplanmak suretiyle toplam iş hacmi tutarı belirlenir. Bu durumda isteklinin iş hacmi tutarı  
kullanılan ortak girişimdeki/girişimlerdeki hisse oranını gösteren belgelerin de teklif  
kapsamında sunulması gerekmektedir.düzenlemesi yer almaktadır.  
İhale üzerinde bırakılan Su Grup Mühendislik İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti.  
tarafından sunulan yeterlik bilgileri tablosunun “İhaleye Katılmak İçin Gereken Belgeler ve  
Yeterlik Kriterleri” sütununun “Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Bilgiler” satırının;  
“Bilanço Bilgileri (Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar)” bölümünde “Yeterlik  
Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar: “2023 Cari Oran (Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli  
Borçlar): 2,28158812; Öz Kaynak Oranı (Öz Kaynaklar/Toplam Aktif; 0,35355584 Kısa  
Vadeli Banka Borçlarının Öz Kaynaklara Oranı: ; “0,0098774” beyanının,  
“İş Hacmi Bilgileri bölümünde Yeterlik Değerlendirmesinde Esas Alınan Yıllar;  
2023, 2022”, “Bu Yıla Ait Toplam Ciro Tutarı”; “******.262,04 TL, ******.761,34 TL ”  
beyanının yer aldığı görülmüştür.  
Yapılan incelemede ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilanço bilgileri EKAP üzerinden incelendiğinde, cari oran, öz  
kaynak oranı ve kısa vadeli banka borçlarının öz kaynaklara oranının İdari Şartname’nin  
7.4’üncü maddesinde belirtilen oranları karşıladığı ve söz konusu tutarların yeterlik bilgileri  
tablosunda beyan edilen bilanço tutarlarıyla uyumlu olduğu, ayrıca anılan istekli tarafından  
gelir tablolarında yer alan net satışlar tutarının (cironun) da sağlaması gereken 67.135.058,75  
TL (268.540.235,00 TL X 0,25) tutarını sağlandığı anlaşılmıştır.  
Ayrıca, bilanço ve iş hacmi verilerinin Gelir İdaresi Başkanlığı ile yapılan entegrasyon  
kapsamında EKAP’a aktarıldığı, yeterlik değerlendirmesinin de aktarılan veriler üzerinden  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
yapılması gerektiği, bu nedenle söz konusu entegrasyon ile erişilen ciro ve bilanço verilerine  
yönelik ayrıca bir inceleme yapılmasına ihtiyaç bulunmadığından, başvuru sahibinin  
iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.  
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:  
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci  
maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya  
idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu  
teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli  
olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.  
İhale komisyonu;  
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım  
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne  
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin  
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu  
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık  
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile  
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen  
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale  
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.”  
hükmü,  
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler”  
başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra  
Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.  
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve  
dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralardaki koşullar  
çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.  
a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak  
tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale  
komisyonu;  
1) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
3) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir...” hükmü,  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
45’inci maddesinde“…45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin  
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu  
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az  
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme  
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair  
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.  
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı  
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş  
kalemleri/grupları belirlenir.  
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80  
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının  
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları  
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama  
yapılmayacaktır.  
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş  
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri  
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu  
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.  
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden  
açıklama yapılması istenilmeyecektir.  
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması  
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının  
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan  
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi  
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama  
istenilmeyecektir.  
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde  
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz  
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki  
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.  
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa  
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.  
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden  
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili  
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de  
belirtecektir.  
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları  
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil  
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.  
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları  
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı  
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların  
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;  
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;  
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,  
sunacaklardır.  
Sunulan analizlerde, kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının  
asgari %10’u oranında yüklenici kârı ve genel gider öngörülmesi zorunludur. Sorgulamaya  
konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.  
....  
Analizlerde, açıklama istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim fiyatla  
miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı için bir kuruşun altında bedel öngörülemez.  
Analizlerde, birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan ve bir kuruşun üzerinde  
olan tutar virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılır.  
Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanır; yarım  
kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmaz. Yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama  
farklılıkları ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan  
tutarın, açıklama yapılan iş kalemi/iş grubu için teklif edilen fiyatı aşması halinde isteklinin  
teklifi reddedilir.  
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;  
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine  
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,  
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi  
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,  
… (Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi,  
isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi  
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması  
gerekmektedir,  
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı  
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz  
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz  
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.  
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş  
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş  
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının  
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere  
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece  
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları  
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar  
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.  
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca  
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve  
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını  
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek  
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider  
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek  
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve  
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”  
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu  
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları  
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.  
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar  
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde  
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.  
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,  
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.  
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale  
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım  
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların  
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;  
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar  
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde  
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.  
45.1.9. İş kalemleri/gruplarına ait analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde yer  
alan işçilik fiyatları ihale tarihinde yürürlükte olan saatlik asgari ücretin altında olamaz.  
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı  
koşullar,  
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,  
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak  
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.  
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının  
açıklanması gereklidir.  
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak  
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması  
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet  
avantajı açıklanmalıdır.  
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit  
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları  
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere  
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.  
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;  
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,  
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,  
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş  
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,  
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen  
asgari fiyatlar,  
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,  
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,  
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun  
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.  
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen  
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek  
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi  
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara  
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin  
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya  
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan  
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu  
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine  
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması  
yeterlidir.  
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi  
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan  
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife  
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı  
düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük  
teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.  
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin  
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen  
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması  
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında  
olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,  
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih  
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında  
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de  
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi  
verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış  
olması gerekir.  
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle  
fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay  
veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen  
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi  
konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim  
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan  
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve  
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden  
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu  
değildir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
(Ek fıkra: 30/09/2020-31260 R.G./12. md.) ) (Yürürlüğünün durdurulması: Danıştay  
13. Dairesinin 22/03/2021 tarihli ve E:2020/3632 ve E:2020/3633 sayılı Kararları; İptal:  
Danıştay 13. Dairesinin 14/06/2022 tarihli ve E:2020/3632 ve E:2020/3633 sayılı kararları)  
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin  
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini  
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan  
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.  
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere  
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet  
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması  
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere  
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)  
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve  
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi  
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:  
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,  
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)  
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve  
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece  
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın  
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.  
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,  
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik  
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından  
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile  
açıklama yapılabilir.  
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması  
ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç  
ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi  
tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar  
alım yapmış olması gerekir.  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen  
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin  
altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve ilan/davet tarihinin  
içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye  
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir.  
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti  
ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.  
İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan  
önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin  
satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı  
tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri  
veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de  
belgelendirme yapılabilecektir.  
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe  
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.  
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın  
ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek  
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler  
anlaşılır.  
45.1.13.11. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay  
veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.  
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan  
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan  
önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.  
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı  
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu  
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden  
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara  
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan  
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.  
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine  
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan  
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek  
suretiyle reddedilecektir.açıklamaları yer almaktadır.  
İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır  
değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu  
kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak  
tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte  
önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale  
komisyonu;  
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,  
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı  
avantajlı koşullar,  
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,  
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.  
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada  
bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. ” düzenlemesine yer verilmiştir.  
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yer alan açıklamalar uyarınca,  
yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş kalemleri dışında kalan iş kalemleri için  
sorgulama yapılmayacağı, aşırı düşük teklif sahiplerinden, sorgulamaya tabi tutulan iş  
kalemleri dışında kalan maliyet girdileri için açıklama istenilmesinin mümkün olmadığı ve  
yine anılan mevzuat gereği, açıklanması istenilmeyen analiz girdilerinin birim fiyatlarının  
tevsik edilmesine gerek olmadığı anlaşılmaktadır.  
Yukarıda yer verilen İdari Şartname maddelerinde başvuruya konu ihalede geçerli  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
teklif sunan ve teklifleri sınır değerin altında kalan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklaması  
isteneceğinin düzenlendiği ve yapılan hesaplama sonucunda sınır değerin 269.315.023,96 TL  
olarak belirlendiği, ihalede teklifleri geçerli bulunan ve teklif tutarları sınır değerin altında  
kalan 2 istekliye 14.10.2024 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazılar ile aşırı düşük  
teklif açıklaması istenildiği, istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu  
ve 07.11.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile sunulan açıklamaları uygun bulunmayan  
Binyapı İnş. ve Nakl. San. Tic. Ltd. Şti.- Özes İnş. Mühen. San. ve Tic. A. Ş. İş Ortaklığı’nın  
teklifinin reddedildiği, ihalenin sunulan açıklamaları uygun bulunan Su Grup Mühendislik  
İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin ise ekonomik  
açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, teklifi aşırı düşük bulunan isteklilere  
tebliğ edilen yazı ekinde, açıklanması istenilen iş kalemleri listesi, açıklanması istenilmeyen  
analiz girdileri listesi ve açıklama istenilen 16 adet iş kalemine ilişkin analiz formatlarına yer  
verildiği görülmüştür.  
Bu kapsamda ihale üzerine bırakılan Su Grup Mühendislik İnşaat Taahhüt San. ve Tic.  
Ltd. Şti.ne ait aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;  
-Açıklama istenilen 16 iş kalemine ilişkin olarak idarece aşırı düşük teklif sorgulama  
yazısı kapsamında verilen analiz formatına uygun olarak analizlerin sunulduğu sunulan  
analizlerde yer alan girdilerin idarece hazırlanan analiz formatına uygun olduğu, her bir iş  
kalemi için kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının asgari %10’u  
oranında yüklenici kârı ve genel gideri öngörüldüğü, girdi cinslerinin ve miktarlarının idarece  
hazırlanan analiz formatıyla uyumlu olduğu, sunulan analizlerde açıklama istenilen analiz  
girdileri için teklif edilen fiyatın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İller  
Bankası 2024 yılı rayiçlerinin altında olmadığı, açıklama istenilmeyen analiz girdileri için  
teklif edilen fiyatın, Tebliğ’in 45.1.3’üncü maddesinde yer alan “Analizlerde, açıklama  
istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu  
bulunan tutarı için bir kuruşun altında bedel öngörülemez.” açıklamasına uygun olarak bir  
kuruşun altında olmadığı,  
-Sunulan analizlerde yer alan işçilik girdileri için belirlenen tutarının, ihale tarihi  
(07.10.2024) itibarıyla yürürlükte bulunan saatlik asgari işçilik ücretinin altında olmadığı  
(88,90 TL) tespit edilmiştir.  
- Açıklama istenilen iş kalemlerinden olan “100 m3 lük Prefabrik İçme Suyu Deposu  
Yapılması” iş kalemi için idare tarafından hazırlanan analiz formatının “Girdi No: Özel-D100  
Girdi Tanımı: 100 m3 lük Prefabrik İçme Suyu Deposu Yapılması” olarak hazırlandığı, anılan  
istekli tarafından söz konusu iş kalemi için teklif edilen fiyatı tevsik etmek amacıyla Yıldızlar  
Prefabrik San. ve Tic. Ltd. Şti.’den alınmış fiyat teklifinin ve ekinde maliyet/satış tutarı tespit  
tutanağının sunulduğu, sunulan fiyat teklifinin SMMM tarafından onaylı olduğu ve üzerinde  
Tebliğ’in 45.1.13.1’ inci maddesi gereğince bulunması zorunlu olan ibarenin yer aldığı, söz  
konusu fiyat teklifinde girdi adının ve ölçü miktarının analizde yer aldığı şekliyle olduğu,  
teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının  
% 80’inin altında olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.6 ’ncı maddesi  
doğrultusunda tutanakta tutanağa esas üç aylık sürenin 01.03.2024 ile 31.05.2024 olarak yer  
aldığı ve tutanağın Tebliğ’in 45.1.13.6’ncı maddesinde yer alan “Satışlar dayanak alınarak  
yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit  
edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin  
isteklinin faaliyet alanında olması ve ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca  
belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir” açıklamasına uygun  
hazırlandığı, açıklamalar kapsamında fiyat teklifi ekinde fiyat teklifini düzenleyenin imza  
sirküleri, ticaret sicil tasdiknamesi ve meslek mensubu faaliyet belgesinin sunulduğu, söz  
konusu fiyat teklifinin bu alanda faaliyet gösterenden alındığı ve belge üzerinde teklife konu  
miktar ve birim fiyatın çarpımında hatanın bulunmadığı, yapılan açıklamanın mevzuata ve  
idare tarafından hazırlanan analize uygun olduğu,  
-Açıklama istenilen iş kalemlerinden olan “Ø 80 mm Yerüstü Yangın Hidrantının  
(Musluğunun) Temini ve Yerleştirilmesi” iş kalemi için idare tarafından hazırlanan analiz  
formatının “Girdi No:  
Girdi Tanımı: 80 mm Yerüstü Yangın Hidrantı (Musluğu) (gövde PE100)” olarak  
hazırlandığı, anılan istekli tarafından söz konusu iş kalemi için teklif edilen fiyatı tevsik  
etmek amacıyla FY Vana San. Tic. Ltd.Şti.’den alınmış fiyat teklifinin ve ekinde maliyet/satış  
tutarı tespit tutanağının sunulduğu, sunulan fiyat teklifinin SMMM tarafından onaylı olduğu  
ve üzerinde Tebliğ’in 45.1.13.1’ inci maddesi gereğince bulunması zorunlu olan ibarenin yer  
aldığı, söz konusu fiyat teklifinde girdi adının ve ölçü miktarının analizde yer aldığı şekliyle  
olduğu, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış  
tutarının % 80’inin altında olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.6 ’ncı maddesi  
doğrultusunda tutanakta tutanağa esas üç aylık sürenin 01.06.2024 ile 31.08.2024 olarak yer  
aldığı ve tutanağın Tebliğ’in 45.1.13.6’ncı maddesinde yer alan “Satışlar dayanak alınarak  
yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit  
edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin  
isteklinin faaliyet alanında olması ve ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç  
ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca  
belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal  
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir” açıklamasına uygun  
hazırlandığı, açıklamalar kapsamında fiyat teklifi ekinde fiyat teklifini düzenleyenin imza  
sirküleri, ticaret sicil tasdiknamesi ve meslek mensubu faaliyet belgesinin sunulduğu, söz  
konusu fiyat teklifinin bu alanda faaliyet gösterenden alındığı ve belge üzerinde teklife konu  
miktar ve birim fiyatın çarpımında hatanın bulunmadığı, yapılan açıklamanın mevzuata ve  
idare tarafından hazırlanan analize uygun olduğu,  
- Açıklama istenilen analiz girdilerinden olan “ Ø 280 mm PE 100 polietilen mamul  
10 atmosfer basınç dayanımlı boru” girdisi ile “ Ø 280 mm PE 100 polietilen mamul 16  
atmosfer basınç dayanımlı boru” girdi fiyatlarını tevsik etmek amacıyla Erebor Proje İnş.  
Taah. Tic. Ltd. Şti.den alınmış fiyat teklifinin ve ekinde maliyet/satış tutarı tespit tutanağının  
sunulduğu, fiyat teklifinin nakliye dahil alındığı, sunulan fiyat teklifinin SMMM tarafından  
onaylı olduğu ve üzerinde Tebliğ’in 45.1.13.1 İnci maddesi gereğince bulunması zorunlu olan  
ibarenin yer aldığı, söz konusu fiyat teklifinde girdi adının ve ölçü miktarının analizde yer  
aldığı şekliyle olduğu, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı  
ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığı, Kamu İhale Genel Tebliği’nin  
45.1.13.6’ncı maddesi doğrultusunda tutanakta tutanağa esas üç aylık sürenin 01.06.2024 ile  
31.08.2024 olarak yer aldığı ve tutanağın Tebliğ’in 45.1.13.6’ncı maddesinde yer alan  
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim  
fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında  
olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve ilan/davet tarihinin içinde  
bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında  
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir”  
açıklamasına uygun hazırlandığı, açıklamalar kapsamında fiyat teklifi ekinde fiyat teklifini  
düzenleyenin imza sirküleri, ticaret sicil tasdiknamesi ve meslek mensubu faaliyet belgesinin  
sunulduğu, söz konusu fiyat teklifinin bu alanda faaliyet gösterenden alındığı ve belge  
üzerinde teklife konu miktar ve birim fiyatın çarpımında hatanın bulunmadığı, yapılan  
açıklamanın mevzuata uygun olduğu,  
-Sunulan analizlerde yer alan ve açıklama istenen iş kalemlerinde bulunan nakliye  
girdilerinin anılan istekli tarafından idarece verilen nakliye mesafeleri nakliye formüllerine  
aktarılarak birim fiyatlarının hesaplandığı anlaşıldığından bu kalemler için yapılan  
açıklamaların mevzuata uygun olduğu,  
-Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (iş makinesi) analiz girdilerine ilişkin  
açıklamalarda Tebliğ’in 45.1.13.17’nci maddesinin kullanılmadığı, kamu kurum ve  
kuruluşları tarafından yayınlanmış rayiçlerin kullanıldığı, açıklamaların Tebliğ hükümlerine  
ve idarece belirlenen şartlara uygun olduğu anlaşılmıştır.  
Yapılan tespitler çerçevesinde ihale üzerinde bırakılan Su Grup Mühendislik İnşaat  
Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait açıklamaların mevzuata uygun olduğu ve başvuru  
sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.  
Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının  
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,  
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.  
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin  
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından  
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için  
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.  
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade  
edilmez.” hükmü yer almaktadır.  
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarında  
haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate alındığında,  
yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin, iddialarının  
tamamında haklı bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için  
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"  
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü  
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin  
mümkün bulunmadığı anlaşılmıştır.  
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden  
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.  
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ  
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare  
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,  
KAMU İHALE KURULU KARARI  
Toplantı No  
Gündem No  
Karar Tarihi  
Karar No  
: 2025/001  
: 11  
: 02.01.2025  
: 2025/UY.II-11  
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen  
şikâyet başvurusunun reddine,  
Oybirliği ile karar verildi.