Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
/
2024/805396-Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'De Büsem-2 Farklı Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi
Bilgi
İKN
2024/805396
Başvuru Sahibi
Yazıcıoğlu Nak. İnş. A.Ş. - Mesar İnş. İth. İhr. San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı VEKİLİ: Av. Erol YAZICI
İdare
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'De Büsem-2 Farklı Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
BAŞVURU SAHİBİ:
Yazıcıoğlu Nak. İnş. A.Ş. - Mesar İnş. İth. İhr. San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
VEKİLİ:
Av. Erol YAZICI
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/805396 İhale Kayıt Numaralı “Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'De
Büsem-2 Farklı Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.07.2024 tarihinde açık ihale usulü ile
gerçekleştirilen “Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'De Büsem-2 Farklı
Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Yazıcıoğlu
Nak. İnş. A.Ş. - Mesar İnş. İth. İhr. San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 12.09.2024
tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 17.09.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine,
başvuru sahibince 27.09.2024 tarih ve 163568 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 27.09.2024
tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 14.05.2025 tarihli ve
2025/MK-68 sayılı Kurul kararı üzerine yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/297-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında
yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdare tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının reddedilmesinin mevzuata aykırı
olduğu, şöyle ki;
a) Aşırı düşük teklif açıklamasında KGM/3790/K/P pozunun 10.130.1704 (Beton
çeliği çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C) ve 10.130.1705 (Beton çeliği
çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdileri için Detaş Sac Profil
Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş.den Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13’üncü maddesi
hükmüne uygun şekilde fiyat teklifi alındığı ve aşırı düşük teklif açıklaması ekinde
sunulduğu, aksi kanaatin varlığı halinde mevzuatın bilgi ve belge tamamlama hükümleri
dahilinde eksik olduğu düşülen bilgi ve belgelerin makul bir süre verilerek talep edilmesi
gerektiği,
Fiyat tekliflerinde “Mükellefin tespit yapılan üç aylık süreye ait yasal defter tasdik
bilgileri 01.03.2024 – 31.05.2024 göre hazırlanmıştır.” ibaresinin bulunduğu, dolayısıyla
fiyat tekliflerinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
önceki üç ay içinde düzenlendiği, fiyat tekliflerinin eki olan satış tutarı tespit tutanaklarının
4’üncü maddesindeki ağırlıklı ortalama birim satış tutarı başlıklı tabloda (Beton çeliği
çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C) için; 51.345.280 ton, (Beton çeliği
çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C) için; 90.133.622 ton satış yapıldığı
ve bunun fiyat teklifini hazırlayan şirketin mali müşavirince beyan edildiği, dolayısıyla iş
kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet
miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması şartının sağlandığı ve bu durumun fiyat
tekliflerinin eki olan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarında açıkça belirtildiği,
Fiyat tekliflerinde (Beton çeliği çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-
C) için: 16.100-TL/ton, (Beton çeliği çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-
C) için:16.100-TL/ton fiyat teklifleri verildiği, (Beton çeliği çubuğu nervürlü 8-12 mm (S420,
B420B-C, B500B-C) fiyat teklifine dayanak olan EK-O.6 satış tutarı tespit tutanağının 4 nolu
ağırlıklı ortalama satış birim satış tutarı tablosunda 3675 adet satış faturası ile toplamda
1.030.576.580,89 TL satış yapıldığı ve satış yapılan (Beton çeliği çubuğu nervürlü 8-12 mm
(S420, B420B-C, B500B-C) miktarının 51.345.280 olduğu ve 1.030.576.580,89/51.345.280 =
20,0714 TL ağırlıklı ortalama satış tutarının olduğu fiyat teklifini hazırlayan firmanın mali
müşavirince beyan edildiği,
Ayrıca yine (Beton çeliği çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C)
için ise 5477 adet satış faturası ile toplamda 1.798.700.601,15 TL satış yapıldığı ve satış
yapılan beton çeliği çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C) miktarının
90.133.622 olduğu ve 1.798.700.601,15/90.133.622 = 19,9559 TL ağırlıklı ortalama satış
tutarının olduğu, fiyat teklifini hazırlayan firmanın mali müşavirince fiyat teklifleri eki olan
EK-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarının 4’üncü sıradaki tablolarında beyan edildiği, sunulan
fiyat tekliflerindeki birim fiyatların ise ağırlık ortalama satış tutarlarının %80’inin altında
olmadığının açık ve net bir şekilde belirtildiği,
Fiyat teklifleri üzerinde (Beton çeliği çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C,
B500B-C) için “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre
tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2024) tarih ve (2024-01) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ve (Beton çeliği çubuğu, nervürlü 14-32 mm (S420, B420B-C, B500B-C) için “Bu
fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca
düzenlenerek onaylanan (21/08/2024) tarih ve (2024-02) sayılı satış tutarı tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan
ederim.” ibarelerinin yazılı olduğu, imzalandığı ve iletişim bilgileri de belirtilerek kaşelenip
mühürlendiği,
Ayrıca gerek fiyat teklifinin dayanağı olan EK-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarını
kaşeleyip imzalayan, satışı yapan şirket, gerekse de tüm bu incelemeleri, beyanları sunan ve
satışı yapan mükellefin mali müşavirinin Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarındaki 6 nolu
beyanlarının “Yukarıda yapılan tespitlerin mükellefin yasal defter ve belgeleri ile uyumlu
olduğunu, Kamu İhale Genel Tebliğine İstinaden mükellefin yasal defter ve belgelerine göre 2
nüsha olarak hazırlanan ve mükellef ile birlikte imzalanan işbu tutanak kapsamındaki
bilgilerin doğruluğunu beyan ve kabul ederiz.” şeklinde olduğu, dolayısıyla bilgilerin doğru
ve net olduğu,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
Fiyat tekliflerinin ekinde sunulan ve mevzuat hükümleri dahilinde aşırı düşük teklif
açıklaması ile birlikte sunulması zorunlu olmayan, ihaleyi gerçekleştiren idarenin talep etmesi
halinde sunulacak olan Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanaklarında görüleceği üzere fiyat teklifi
sunan firmanın son üç aylık dönemde sırf 8-12 mm ve 14-32 mm nervürlü beton çeliği için
toplamda 9.152 adet fatura düzenlendiğini beyan ettiği, şirketin satışının sırf 8-12 mm ve 14-
32 mm nervürlü beton çeliğinden ibaret olmadığı, birçok çapta, şekilde ve evsafta demir, sac,
profil, çelik malzemesi de sattığı göz önünde bulundurulduğunda 9.152 adet faturanın
tarihinin, seri numarasının, alıcı bilgilerinin Ek-O.6 formuna girilmesinin aşırı düşük teklif
açıklaması için verilen 5 günlük sürede fiziken mümkün olmadığı, nitekim fiyat teklifini ve
eki belgeleri düzenleyen meslek mensubunun bilgilerin doğruluğunu beyanları ile teyit ettiği,
tüm bu hususlara rağmen meslek mensubunca yine fiyat teklifi verildiği döneme ilişkin 9.152
adet fatura içerisinden rastgele birkaç tanesinin bilgisinin Ek-O.6 tutanağına işlenmesi ve söz
konusu faturalar dikkate alınması halinde ağırlıklı ortalama satış tutarının yine karşılandığı,
Fiyat teklifi eki Ek-O.6 satış tutarı tespit tutanağında ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgilere ait bir tablo varsa da söz konusu
tabloda alıcının bilgilerine de yer verilecek olmasının alıcıların ticari sır niteliğindeki
bilgilerinin paylaşılması kapsamına gireceği, 9.152 adet fatura ile satış yapan bir şirketin tüm
alıcılarının hangi tarihte hangi kişinin ne kadar hangi fiyattan demir aldığını paylaşması ticari
hayatın olağan akışına aykırı olduğu, tüm beyanlara rağmen idarenin şüphe etmesi halinde
bilgi ve belge eksikliği kapsamında doğrudan fiyat teklifini düzenleyen şirketten veya
mükellefin mali müşavirinden bu bilgileri talep edilmesinin mümkün olduğu,
b) İdare tarafından 16.08.2024 tarihli aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı
kapsamında aşırı düşük teklif açıklama analizleri, nakliye formülleri ve mesafelere ilişkin
bilgilerin kendilerine gönderildiği, birim fiyat teklif cetvelindeki bilgilerin bu süreçte kesinlik
kazandığı,
KGM/2200/P iş kaleminin yarma ve yan ariyet kazısının nakli analizinde (Yarma ve
yan ariyet kazısının nakli için (mesafe = 3950 mt, F= 0.00034 x K x 1M-0.0034 x K ) nakliye
formülünün verildiği ve nakliye mesafesi 3950 mt olarak belirlendiği bildirilmiş ise de birim
fiyat teklif cetvelinde KGM/2209/P iş kalemi numarası ile 4’üncü sırada “dolguya gelen her
cins ve klastaki kazı malzemesinin sulanması ve sıkıştırılması” iş kaleminin yer aldığı ve yine
birim fiyat teklif cetvelinde bu iş kaleminin miktarının 520.000 m³ olduğunun açıkça
görüldüğü,
KGM/2200/P iş kalemi numaralı “her cins ve klastaki zeminde yarma ve yan ariyet
kazısı yapılması ve kullanılması” iş kaleminin miktarının 155.000 m³ ve KGM/2202/P iş
kalemi numaralı “her cins ve klastaki zeminde ocak ariyeti kazısı yapılması ve kullanılması”
iş kaleminin miktarının ise 365.000 m³ olduğunun birim fiyat teklif cetvelinin incelenmesi
neticesinde görülebileceği, yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında KGM/2209/P iş kalemi
numarası ile birim fiyat teklif cetvelinin 4’üncü sırasında yer alan “dolguya gelen her cins ve
klastaki kazı malzemesinin sulanması ve sıkıştırılması” iş kaleminde gerek KGM/2200/P nolu
iş kalemi, gerekse de KGM/2202/P nolu iş kalemi dahilinde her türlü kazıdan çıkacak
malzemenin dolguda kullanılacağı ve iş sahası dışına çıkarılmayacağının anlaşıldığı, aşırı
düşük teklif açıklamalarının bu doğrultuda düzenlendiği, nakliye mesafesinin düşürülmediği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
birim fiyat teklif cetvelindeki KGM/2209/P nolu iş kaleminde kazıdan çıkan malzemenin iş
sahası dışına çıkarılmadan dolguda kullanılacağının dikkate alındığı, çıkan malzemenin
projede kullanılacağı göz önüne alındığında taşıma ihtiyacı olsa bile, aşırı düşük açıklama
analiz girdisinde yer alan 3950 metre mesafeden daha az bir mesafeye taşınacağının
KGM/2209/P nolu iş kalemi ile sabit olduğu, aşırı düşük açıklaması kapsamında sundukları
alanın iş sahasında kavşak projesinin içerisinde yer aldığı, taşıma mesafe hesabı yapıldığında
ise 450 metre mesafenin bulunduğu, buna rağmen hesaplamanın 810 m üzerinden yapıldığı,
İdarenin birim fiyat teklif cetvelinde her türlü kazıdan çıkan malzemenin
KGM/2209/P iş kalemi kapsamında tamamının dolguda kullanılacağını beyan etmesi ve
KGM/2200/P iş kalemi kapsamında analizlerde nakliye mesafesi ve nakliye formülü
belirtmesi nedeniyle nakliye mesafesi hususunda ikilem oluştuğu,
İhale dokümanında nakliye mesafelerine ilişkin itinererlere yer verilmediği, bu
nedenle fiyat teklifi hazırlanırken KGM/2200/P nolu iş kalemi ve KGM/2202/P nolu iş
kalemleri kapsamında kazıdan çıkacak malzemenin tamamının KGM/2209/P iş kalemi pozu
dahilinde iş sahası içerisinde ve dolguda kullanılacağının kesinlik kazandığı, kendilerinin de
bu doğrultuda fiyat teklifi hazırladığı ve aşırı düşük teklif açıklaması yaptıkları, aksi durumda
ihale dokümanında itinerere yer verilmesi halinde KGM/2209/P nolu iş kaleminde yer alan
dolguda kullanılacak 520.000 m³ malzemenin tamamının dışardan naklini ve KGM/2200/P
nolu iş kalemi dahilinde kazıdan çıkan malzemenin dolguda kullanılamayacağı şeklinde
itinererde nakliye mesafesine yer verilmesi ve KGM/2202/P nolu iş kalemi miktarının da
355.000 m³’e ilave olarak 155.000 m³ daha arttırılarak 520.000 m³’e çıkarılmasını gerekli
kılacağı, bu durumda da birim fiyat teklif cetvelinin revize edilmesi gerekeceği, dolayısıyla
aşırı düşük teklif açıklaması hazırlanırken iş kalemlerinin göz önünde bulundurulduğu,
kazıdan çıkan malzemenin iş sahası içerisinde kalarak dolguda kullanılacak şekilde aşırı
düşük teklif açıklaması yapıldığı,
Aşırı düşük teklif açıklamasında sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin
45.1.13.15’inci maddesi kapsamında kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya
onaylanan belgelerden olmadığından bahisle sundukları belgelerin geçersiz sayıldığı, ancak
idareye aşırı düşük teklif açıklaması için gönderilen bilgi ve belgelerde nakliye mesafesinin
tevsiki için hangi belgelerin istenildiği veya dikkate alınacağının belirtilmediği, nitekim bilgi
ve belgelerde eksiklik olması halinde teklif bedeline etki etmeyecek şekilde eksik bilgi ve
belgelerin tamamlatılmasının istenilmesi gerektiği, teklif dosyasında sundukları tapu suretinin
kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen belgelerden olduğu, doğruluk teyidinin
yapılabilmesinin mümkün olduğu, sonuç olarak aşırı düşük teklif açıklamalarının ve
tekliflerinin geçerli sayılması yönünde düzeltici işlem belirlenmesi gerektiği,
2) Yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı, KGM/2200/P nolu iş kalemi ve
KGM/2202/P iş kalemi analizlerinde kazıdan çıkacak malzemenin iş sahası dışına (3950 m)
çıkarılacağının ve yaklaşık maliyet girdilerinin buna göre belirlendiği, ancak diğer tarafta
birim fiyat teklif cetvelinde de KGM/2200/P iş kaleminden ortaya çıkacak kazı miktarı olan
155.000 m³ malzemenin ve KGM/2202/P iş kaleminde 365.000 m³ malzemenin tamamının
yani 520.000 m³ kazı malzemesinin KGM/2209/P iş kalemi bazında dolguda kullanılacağı ve
iş sahası dışına çıkarılmayacağının belirlendiği ve buna göre de yaklaşık maliyet girdilerine iş
kalemi maliyeti girdisi eklendiği, işin yapımında ortaya çıkacak 520.000 m³ kazı
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
malzemesinin iş sahası dışına çıkarılmasının ayrı bir girdi, iş sahası dışına çıkarılmadan
dolguda kullanılmasının ayrı bir girdi olarak yaklaşık maliyet hesabına dahil edildiği,
yaklaşık maliyetin tutarının ise kesinleşen ihale kararının kendilerine tebliği ile öğrenildiği,
Birim fiyat teklif cetveli ile KGM/2200/P iş kalemi analizi arasındaki çelişkinin
giderilmesi için birim fiyat teklif cetvelindeki KGM/2209/P iş kaleminin dikkate alınması, iş
kaleminde belirtildiği gibi KGM/2200/P nolu iş kalemi ve KGM/2202/P iş kalemi dahilinde
kazıdan çıkacak malzemenin tamamının dolguda kullanılacağı kabul edilerek KGM/2200/P
analizinde değişiklik yapılması, kazıdan çıkan malzemenin iş sahası dışına naklinin iptal
edilmesi veya iş sahası içerisinde nakliye mesafesi belirlenmesi ya da KGM/2209/P iş
kaleminin iptal edilmesi ve birim fiyat teklif cetvelinden çıkarılması gerektiği, bunlardan
hangisinin uygulanması gerektiğinin kesinleşen ihale kararı ile öğrenildiği, dolayısıyla
şikâyete yol açan durumun kesinleşen ihale kararının tebliği ile farkına varıldığı, bu ikilem
giderilmeden ihalenin neticelendirilmesinin mümkün olmadığı, gelinen aşamada ihalenin
iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar
tespit edilmiştir.
İhale süreci içerisinde başvuru konusu ihaleye ilişkin alınan 12.02.2025 tarihli ve
2025/UY.IV-470 sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “Başvurunun reddine” karar verildiği,
Söz konusu Kurul kararında başvuru sahibinin itirazen şikâyet dilekçesinde yer verilen
iddialarına ilişkin “… Yapılan inceleme sonucunda Kuruma başvurunun avukat aracılığıyla
27.09.2024 tarihinde elden yapıldığı, söz konusu ihalenin ilan tarihinin ise 02.07.2024
olduğu dikkate alındığında, anılan ihaleye ilişkin olarak başvurunun EKAP üzerinden e-imza
kullanılarak “e-itirazen şikâyet” ile Kuruma yapılması gerektiği, dolayısıyla Kuruma
27.09.2024 tarihinde fiziki ortamda yapılan başvurunun 15.04.2024 tarihi itibarıyla
yürürlüğe giren mevzuat düzenlemesi çerçevesinde öngörülen usul kuralına uygun olmadığı
anlaşılmış olup, söz konusu başvurunun hukuken “itirazen şikâyet başvurusu” olarak
değerlendirilemeyeceği anlaşılmıştır.” ifadelerine yer verilmek suretiyle “Başvurunun
reddine” karar verildiği,
Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan
Anılan
davada, Ankara 9. İdare Mahkemesinin 16.04.2025 tarihli ve E:2025/463 sayılı kararında
“Uyuşmazlıkta, ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından kesinleşen ihale kararının davacıya
bildiriminde başvurunun e-şikayet yöntemi ile yapılması gerektiğine yönelik herhangi bir
uyarının yapılmadığı, davacının 12.09.2024 tarihli dilekçe ile idareye şikayet başvurusunda
bulunması üzerine ihaleyi gerçekleştiren idare tarafından şikayetin incelenerek başvurunun
reddine karar verildiği, davacı tarafından 27.09.2024 tarih ve 163568 sayı ile davalı idare
kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikayet yoluna başvurulduğu, Kamu İhale Kurumu'nca
idareye fiziki ortamda yapılan başvurunun "şikayet" olarak değerlendirilmeyeceğinden
bahisle itirazen şikayet başvurusunun usul yönünden reddedildiği anlaşılmış olup, başvuru
yolunun hatalı gösterilmesi nedeniyle idarenin doğru bilgilendirme yükümlülüğünü yerine
getirmemesi ve hak arama özgürlüğünün ihlal edilmiş olması karşısında, fiziki ortamda
yapılan şikayet başvurusunun, EKAP üzerinden e-imza kullanılarak “e-şikayet” yöntemi ile
yapılmadığından, itirazen şikayet başvurusunun ön şartının gerçekleşmediğinden bahisle
usul yönünden reddedilmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.”
gerekçesiyle dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına karar verildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
Bu kapsamda alınan 14.05.2025 tarihli ve 2025/MK-68 sayılı Kurul kararında “1-
Kamu İhale Kurulu’nun 12.02.2025 tarihli ve 2025/UY.IV-470 sayılı kararının iptaline,
2- Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin
iddialarının esasının incelenmesine geçilmesine,” karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu 14.05.2025 tarihli ve 2025/MK-68 sayılı Kurul kararı üzerine başvuru
sahibinin iddialarının esas incelemesi yapılmıştır.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci
maddesinde “… Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif
mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit
edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin
esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde
idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir.
Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici
teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve
teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı
değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini
belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup
olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir.
Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik
hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale
komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği
yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden
önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği
bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım
işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne
göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin
belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu
maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık
maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile
yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen
açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale
komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas
alır.” hükmü yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
Aynı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile
istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…”
hükmü yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin
alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 57’nci
maddesinde “… (5) Başvuru veya teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla,
sunulan belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede bu eksik
bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Bu çerçevede, tamamlatılması istenen bilgi
eksikliklerinin giderilmesine ilişkin belgelerin niteliği dikkate alınarak, idare tarafından iki iş
gününden az olmamak üzere tamamlama süresi verilir. Belirlenen sürede bilgileri
tamamlamayanların başvuru veya teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları
gelir kaydedilir.” hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı
45’inci maddesinde “… 45.1.2. Sınır değerin altındaki teklif sahiplerinden yaklaşık maliyetin
% 80’lik bölümünü oluşturan iş kalemleri/gruplarına ilişkin ayrıntılar yazılı olarak istenir. Bu
çerçevede; istenen açıklamanın niteliği dikkate alınarak, isteklilere beş (5) iş gününden az
olmamak üzere makul bir süre verilir. Yazıda ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara (malzeme
ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler belirtilir.
45.1.2.1. İhale komisyonunca, (38.1) maddesi kapsamında idarece hazırlanan “sıralı
iş kalemleri/grupları listesi” kullanılarak yaklaşık maliyetin % 80’lik kısmına giren iş
kalemleri/grupları belirlenir.
Sıralı listeye göre, tutarlarının yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı % 80
oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde % 80 oranının
aşılmasına neden olan iş kalemi/grubu, sorgulamaya tabi tutulacak olan iş kalemleri/grupları
olarak belirlenecektir. Bunların dışında kalan iş kalemleri/grupları için sorgulama
yapılmayacaktır.
45.1.2.2. İhale komisyonu tarafından, açıklama istenilmesi gereken iş
kalemleri/gruplarına ait idarece (38.1) maddesine göre oluşturulan “sıralı analiz girdileri
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
listesi” kullanılarak tutarı kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve bu
tutarın altında olan analiz girdileri tespit edilecektir.
Yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemi/grubu analizlerindeki analiz girdilerinden, tutarı
kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit ve altında olanlar için isteklilerden
açıklama yapılması istenilmeyecektir.
Tutarı, kar ve genel gider hariç analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olması
nedeniyle sorgulamaya tabi tutulmayacak analiz girdilerinin tutarlarının kümülatif toplamının
kar ve genel gider hariç analiz toplamının %15’ini aşması durumunda; en küçük tutardan
itibaren kümülatif toplamda % 15’lik tutarın aşılmasına neden olan analiz girdisi
belirlenecek, tutarı bu girdinin tutarından daha az olan girdiler için açıklama
istenilmeyecektir.
Aynı girdinin yaklaşık maliyeti oluşturan birden fazla iş kalemi/grubunun analizinde
yer alması halinde bu girdinin oranı her analiz için ayrı ayrı değerlendirilerek analiz
toplamının % 3’ünün altında kalıp kalmadığına göre işlem yapılır. Herhangi bir analizdeki
oranı %3’ün üstünde olan analiz girdisi için açıklama istenilecektir.
Analizlerdeki işçilik girdisi, tutarları analiz toplamının % 3’üne eşit veya altında olsa
dahi, açıklama istenilmeyecek girdiler arasında yer alamaz.
45.1.2.3. İhale komisyonu teklifleri aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden
(45.1.2.1) maddesinde belirlediği iş kalemleri/grupları için isteyeceği açıklama ile ilgili
yazıda, (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdilerini de
belirtecektir.
İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları
analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dahil
analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.
…
45.1.3. İsteklilerden teklifleri kapsamında analiz ve hesap cetveli sunmaları
istenmeyecektir. Analizler ve hesap cetveli, Kanunun 38 inci maddesi uyarınca teklif fiyatı
aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerin tekliflerinin önemli bileşenleri ile ilgili ayrıntıların
belirlenmesi amacıyla, sadece aşırı düşük teklif sahibi isteklilerden istenecektir. Bu çerçevede;
teklif fiyatının aşırı düşük olduğu tespit edilen istekliler tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenlerine ilişkin olarak yapacakları açıklama kapsamında;
…
b) Teklif birim fiyatlı işlerde; açıklama istenen iş kalemlerinin birim fiyatlarına ilişkin
olarak ihale dokümanında verilen analiz formatına uygun analizleri,
sunacaklardır.
Sunulan analizlerde, kâr ve genel giderler hariç analiz girdilerinin toplam tutarının
asgari %10’u oranında yüklenici kârı ve genel gider öngörülmesi zorunludur. Sorgulamaya
konu edilmeyen iş kalemleri/grupları için analiz sunulması istenmeyecektir.
…
Analizlerde, açıklama istenilmeyen her bir analiz girdisinin birim fiyatı ve birim
fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan tutarı için bir kuruşun altında bedel öngörülemez.
Analizlerde, birim fiyatla miktarın çarpılması sonucu bulunan ve bir kuruşun üzerinde
olan tutar virgülden sonra en yakın iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılır.
Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanır; yarım
kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmaz. Yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama
farklılıkları ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Yapılan bu düzeltme sonucu bulunan
tutarın, açıklama yapılan iş kalemi/iş grubu için teklif edilen fiyatı aşması halinde isteklinin
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
teklifi reddedilir.
45.1.4. İdare tarafından ihale dokümanı kapsamında;
a) Teklif birim fiyatlı işlerde; her bir iş kaleminin yapım şartlarına, tarif ve içeriğine
göre analizde yer almasını istediği “malzeme, işçilik, makine ve diğerleri (varsa; nakliyeler,
inşaat yerindeki yükleme, boşaltma, yatay ve düşey taşımalar, zamlar vb.)” sadece girdi
cinslerinin belirlendiği, analiz girdileri ile miktarlarının ve tutarlarının belirtilmediği,
…
(Ek-Y.2)’de yer alan örneğe uygun analiz formatının isteklilere verilmesi, isteklilerin
de tekliflerinin aşırı düşük olarak tespit edilerek kendilerinden açıklama istenmesi
durumunda, yapacakları açıklamada sunacakları analizlerin verilen bu formata uygun olması
gerekmektedir.
İdare tarafından bütün iş kalemleri/iş grupları için tek bir analiz formatı
düzenlenebileceği gibi, iş kalemleri/iş gruplarının yapım şartlarına göre birden fazla analiz
formatı da düzenlenebilir. Ancak bu durumda, idare ihale dokümanında hangi analiz
formatının hangi iş kalemleri/iş grupları için kullanılacağını belirtmek zorundadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar ile uyumlu olmayan iş
kalemleri (özel iş kalemleri) ile idarelerce tasarlanan ve birden fazla iş kalemini ihtiva eden iş
kalemleri (paçal iş kalemi) için bu iş kalemlerinde bulunan analiz girdileri ve miktarlarının
gösterildiği analiz formatlarının, ihale dokümanı kapsamında veya aşırı düşük tekliflere
yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazı ekinde verilmesi gerekmektedir. Ancak idarece
niteliği gereği analiz formatı hazırlanamayan iş kalemlerine ilişkin isteklilerin açıklamaları
kapsamında analiz sunmalarına gerek olmayıp, anılan iş kalemlerine ilişkin açıklamalar
45.1.13 maddesi uyarınca yapılabilir.
45.1.5. İsteklilerin iş kalemleri/iş grupları için kamu kurum ve kuruluşlarınca
yayımlanmış cari yıl birim fiyatları veya bu fiyatlardan daha yüksek fiyatları teklif etmeleri ve
söz konusu iş kalemleri/grupları için; hangi kamu kurum ve kuruluşunun birim fiyatını
kullandıklarını, birim fiyat poz numarasını da yazmak suretiyle liste halinde belirterek
açıklamaları kapsamında sunmaları durumunda analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda; isteklilerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış “kar ve genel gider
içermeyen birim fiyatların” üzerine, kendi belirledikleri “kar ve genel gideri” ilave ederek
birim fiyatlarını oluşturmaları durumunda da; hangi kamu kurum ve kuruluşunun “kar ve
genel gider hariç birim fiyatını” kullandıklarını ve kendi belirledikleri “kar ve genel gider”
tutarını yazmak suretiyle liste halinde belirterek açıklamaları kapsamında sunmaları halinde
de, söz konusu iş kalemleri/iş grupları için analiz düzenlemeleri zorunlu değildir. Bu
kapsamda isteklilerin analiz düzenlemeleri zorunlu olmayan söz konusu iş kalemleri/grupları
için 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına da gerek bulunmamaktadır.
…
İş kalemleri/grupları için, kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanmış birim fiyatlar
esas alınarak teklif sunulmuş olmakla birlikte; yukarıda belirtildiği şekliyle liste halinde
belirtilmemesi durumunda, söz konusu iş kalemleri/grupları için analiz sunulması zorunludur.
İlan veya davet tarihinde cari yıl birim fiyatın yayımlanmamış olması durumunda,
istekli tarafından önceki yılın yayımlanmış birim fiyatları kullanılabilir.
45.1.6. Analizler ile yardımcı ve/veya alt analizlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından belirlenerek yayımlanmış rayiçleri kullanan ve söz konusu rayiçleri poz
numaralarını da belirtmek suretiyle liste halinde sunan isteklilerin, söz konusu rayiçlere
ilişkin olarak 45.1.13 maddesinde belirtilen belgeleri sunmalarına gerek bulunmamaktadır.
…
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
45.1.8. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak yaptığı açıklamada sunduğu analizler, ihale
dokümanı kapsamındaki analiz formatına, birim fiyat tariflerine, idarece tanımlanan yapım
şartlarına veya teknik şartnameye uygun olmayan, analiz fiyat tutarları teklif fiyatların
üzerinde olan isteklilere ait teklifler reddedilecektir. Analizler üzerinde yapılan incelemede;
çarpım ve toplamlarda hesaplama hatası bulunması durumunda, analiz girdilerine ait fiyatlar
esas alınarak, hesaplama hatası ihale komisyonu tarafından re’sen düzeltilir. Bu şekilde
düzeltilmiş analiz fiyatı, teklif fiyatın üzerinde olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
…
45.1.10. İhale komisyonu, sınır değerin altındaki tekliflerin önemli bileşenlerini;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı
koşullar,
c) Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda istekliler tarafından yapılan yazılı açıklamaları da dikkate almak
suretiyle değerlendirir ve ihaleyi sonuçlandırır.
45.1.11. Yapım yönteminin ekonomik olması hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; kullanılan yapım yöntemi ve teknolojisinin sağlayacağı maliyet avantajının
açıklanması gereklidir.
45.1.12. Seçilen teknik çözümler, yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak
avantajlı koşullar veya yapım işinin özgünlüğü hususunda bir açıklamada bulunulması
durumunda; belirtilen çözüm, avantajlı koşul ve özgünlük sayesinde elde edilen maliyet
avantajı açıklanmalıdır.
45.1.13. Teklifi aşırı düşük bulunan isteklilerin, tekliflerinde önemli olduğu tespit
edilen bileşenler ile ilgili olarak 4734 sayılı Kanunun 38 inci maddesi uyarınca yapacakları
açıklamada, sorgulamaya konu iş kalemlerine/gruplarına ilişkin analizler ile bu analizlere
dayanak teşkil eden bilgi ve belgeleri sunmaları gerekmektedir.
İsteklilerin analizlerine dayanak teşkil eden bilgi ve belgeler;
a. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri,
b. Çimento ve demir ürünleri için ilan edilmiş üretici fiyat tarifeleri,
c. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin ilan edilmiş
fiyat tarifeleri veya bunlardan alınmış fiyat teklifleri,
ç. Kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mal veya hizmetlere ilişkin ilan edilen
asgari fiyatlar,
d. Ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ilişkin maliyet/satış tutarı tespit tutanakları,
e. Stoğunda bulunan mallara ilişkin stok tespit tutanakları,
f. İdarece istenmesi durumunda yardımcı analizler v.b. dir.
İstekliler tekliflerine ilişkin olarak yukarıda sayılan belgelerden kendileri için uygun
olanları açıklamaları kapsamında sunacaklardır.
Yukarıda sayılan bilgi ve belgelerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen
mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekliler tarafından gerekçesi belirtilmek
suretiyle ilgili mevzuatına göre son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi
ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir (Örnek: Yurt dışından ithal edilen mallara
ilişkin olarak gümrük giriş beyannamesi kullanılarak açıklama yapılabilir). Yüklenicinin
dışında üçüncü kişilerce inşaat mahalli dışında imal edilen ve esaslı başka bir işçilik veya
malzeme katkısı yapılmaksızın yapıya monte edilen iş kalemlerinin üçüncü kişilerden alınan
fiyat teklifleri ile açıklanması durumunda, bu iş kalemlerine ilişkin analiz sunulması zorunlu
değildir. Ayrıca, istekliler tarafından teklif kapsamındaki harita, kadastro ve proje işlerine
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
ilişkin yapılacak açıklamalarda üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin sunulması
yeterlidir.
45.1.13.1. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi
alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife
konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı
düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük
teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin
mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen
ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması
halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında
olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın,
mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (.../.../...) tarih
ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında
olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de
belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir. Mala ilişkin fiyat teklifi
verilebilmesi için ayrıca fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde
bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre
ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında
kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış
olması gerekir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle
fiyat teklifini veren kişi tarafından ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay
veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi
konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim
fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan
(.../.../...) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış
tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve
iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden
alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu
değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
45.1.13.3. İsteklinin teklifine konu çimento veya demir ürünlerine ilişkin
açıklamalarında çimento veya demir ürünleri üreticisinin ilan edilmiş fiyat tarifelerini
kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan
bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması yeterlidir.
45.1.13.4. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere
ilişkin ilan edilen fiyat tarifelerinde belirtilen fiyatları kullanması halinde, sadece ilan/davet
ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan bir tarifeyi gösterir belgeyi sunması
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
yeterlidir. (Örnek: Orman Genel Müdürlüğüne bağlı işletmeler tarafından satılan ürünlere
ilişkin ilan edilmiş fiyatlar vb.)
45.1.13.4.1. İsteklinin, kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve
hizmetlere ilişkin fiyat tekliflerini kullanması halinde, sadece ilan/davet ile ihale tarihi
arasında (ihale tarihi hariç) düzenlenmiş fiyat teklifini sunması yeterlidir. (Örnek:
Karayolları Genel Müdürlüğü, İl Özel İdareleri, Belediyeler vb.nin sattıkları kum, çakıl,
kırmataş vb. mallara ilişkin verdikleri fiyat teklifleri.)
45.1.13.5 İstekli tarafından açıklaması yapılacak girdinin fiyatı, kamu kurum ve
kuruluşlarınca ilan edilen ilgili mala ilişkin asgari fiyatlara uygun olması halinde, sadece
ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olan asgari fiyatın
belgelendirilmesi suretiyle açıklama yapılması yeterlidir.
45.1.13.6. Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği,
aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik
sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından
ilgisine göre teklife konu olan mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı ile
açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması
ve isteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç
ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi
tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar
alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen
birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin
altında olmaması malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ilan/davet tarihinin
içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içinde 45.1.2.1 inci maddeye
göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında
kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir.
Kurum bu maddede düzenlenen 1/20 oranını değiştirmeye ve işin konusu, yaklaşık maliyeti
ve/veya süresine göre farklı oranlar belirlemeye yetkilidir.
İsteklinin ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan
önceki üç ay içinde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin
satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı
tespit tutanağı sunmasına gerek bulunmayıp, sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri
veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de
belgelendirme yapılabilecektir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.7. İstekliler tarafından yapılan açıklamada; malın ihale tarihi itibariyle
stoklarda bulunduğunun belirtilmesi durumunda, stokta bulunan mala ilişkin “stok tespit
tutanağı”nın sunulması zorunludur. Stok tespit tutanağında ilgili malın ağırlıklı ortalama
birim maliyeti gösterilecektir. İsteklilerce teklif edilen tutara ilişkin birim fiyatlar, stok tespit
tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olamaz. Ayrıca stoklarda olduğu
belirtilen söz konusu malın miktarının, ihale konusu işte kullanılacağı belirtilen miktardan az
olması halinde eksik kalan miktar için bu Tebliğdeki diğer açıklama yöntemlerine uygun
olarak açıklama yapılması gereklidir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
45.1.13.8. İsteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın
alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin
tespitinde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul
Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan
veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak
imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.
Kaşeleme işlemi bu Tebliğin 8.4 maddesinde belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle
yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe
kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
45.1.13.9. İstekliler tarafından aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamındaki mallara
ilişkin olarak stok tespit tutanağı veya üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi yerine sadece alış
faturası ile açıklamada bulunulması geçerli bir açıklama olarak kabul edilmeyecektir.
45.1.13.10. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın
ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek
mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler
anlaşılır.
45.1.13.11. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay
veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur.
Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan
tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan
önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.
…
45.1.13.15. Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı
malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir.
45.1.13.16. Niteliği gereği üretiminden sonra belirli bir süre içerisinde imalata
dönüştürülmesi gereken hazır betona ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
belirlenerek yayımlanmış rayiçler ile açıklama yapılması esastır. İdarece, TS 13515
Standardında belirlenen süreler ile Karayolu Trafik Yönetmeliğinde düzenlenen azami hız
sınırları dikkate alınarak, hazır beton üretim tesisi ile işin yapılacağı yer arasındaki azami
mesafenin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda
bu mesafeye yer verilmesi zorunludur. Fiyat teklifi ile açıklama yapılması halinde, idarece
belirlenen mesafeden daha uzak mesafe kullanılamaz.
45.1.13.17. Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipman (İş makinesi) analiz girdilerine
ilişkin açıklamalar; resmi rayiçler veya isteklinin kendi malı olan iş makineleri için satın
alma bedeli üzerinden yapılabilir. Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi ancak resmi rayici
bulunmayan iş makineleri için kullanılabilir.
…
45.1.14. Aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda; (45.1.3 - 45.1.13) maddelerine
uygun açıklamada bulunmayan, açıklamaları idarece tanımlanan yapım şartlarına uymayan
veya teknik şartnameye aykırı hususlar içeren isteklilerin teklifleri gerekçeleri belirtilmek
suretiyle reddedilecektir.
…
45.1.16. Aşırı düşük teklifine ilişkin olarak istenen sürede açıklama yapmasına rağmen
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
teklifi reddedilen isteklilerin açıklamalarının yeterli görülmeme nedenlerinin, sadece ilgili
madde numaralarına atıf yapılmakla yetinilmeyerek hangi düzenlemeye aykırılık bulunduğu
da belirtilmek suretiyle kesinleşen ihale kararının bildirilmesi zorunludur.” açıklaması yer
almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin ekinde yer alan standart formlarda aşağıdaki
açıklamalar yer almaktadır.
“Ek-O.6 Satış Tutarı Tespit Tutanağı
…
4- Ağırlıklı Ortalama Birim Satış Tutarı:
Fiyat teklifine konu mamul, mal veya hizmete ilişkin olarak, yukarıda belirtilen üç aylık
süredeki 600 Yurtiçi Satışlar (varsa 601 Yurtdışı Satışlar) hesabında bulunan kayıtlara ilişkin
bilgiler aşağıda olduğu gibidir; (Fiyat teklifi kapsamındaki her bir mamul, mal veya hizmete
ilişkin ayrı tablo kullanılacaktır.)
Yurtiçi Satışlar (varsa Yurtdışı Satışlar) Hesabında kayıtlı olan … [mamulün, malın veya hizmetin
adı] ilişkin*
Yevmiye Defteri Toplam
Tutarı Toplam Miktarı (Birimi) Ağırlıklı
(P) Birim Satış Tutarı
(S= T/ P)
Ortalama
Kayıt Adedi
(TL)
(T)
* (Yapım işleri ihalelerinde fiyat teklifi verilebilmesi için yukarıda belirtilen üç aylık sürede
Kamu İhale Genel Tebliğinin 45.1.2.1 inci maddesine göre ihale komisyonunca belirlenen
sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi
konusu mamul/mal/hizmet miktarına ilişkin olarak mükellef tarafından en az 45.1.13.1 inci
maddede düzenlenen veya Kurum tarafından belirlenen oran kadar satış yapılmış olması
gerekmektedir.)
5- Ağırlıklı Ortalama Birim Satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin bilgiler
aşağıdaki gibidir;
FATURA BİLGİLERİ TABLOSU
Sıra Fatur Fatur Mükellef
Faturaya Konu Miktar Birim Fatura Tutarı
No
a
a Seri Tarafından
Malın
veya
Fiyat
Tarihi ve
Sıra
No.
Düzenlenen
İşin Nevi
Faturadaki Alıcının
Adı ve Soyadı /
Ticaret Unvanı ve
T.C. / Vergi Kimlik
No.su***
1
2
3
…**
…
** Tabloya beyan edilmesi gereken fatura sayısı kadar satır eklenecektir.
6- Yukarıda yapılan tespitlerin mükellefin yasal defter ve belgeleri ile uyumlu olduğunu,
Kamu İhale Genel Tebliğine istinaden mükellefin yasal defter ve belgelerine göre 2 nüsha
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
olarak hazırlanan ve mükellef ile birlikte imzalanan iş bu tutanak kapsamındaki bilgilerin
doğruluğunu beyan ve kabul ederiz.”
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'de BÜSEM-2 Farklı
Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2024E04-224101 ( - Büsem-2 Kavş. Köprüsü
ve Bağ. Yol. Yapımı İşi)
d) Kodu:
e) Miktarı:
İnşaat Bünyesine Giren Yuvarlak Demir Ve Nervürlü Çelik Zati Bedeli, Yüklenmesi,
Taşınması, Boşaltılması, İstifi Ve İşçiliği (Ø50 Mm'ye Kadar Her Çaptaki ) (Köprülerde,
Sanat Yapıları Hariç), Köprülerde Kuruda Veya Suda Her Dozda Demirli Beton (C 30/37
Hazır Beton Harcı İle) ve Birim Fİyat Teklif Mektubunda yer alan diğer işlerin yapımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda
Km:11+600'de BÜSEM-2 Farklı Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1.
Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama
istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük
teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre
teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale
komisyonu;
a) Yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı
avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen işin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri
değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı
açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü tarafından 30.07.2024 tarihinde gerçekleştirilen
“Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet Yolunda Km:11+600'De Büsem-2 Farklı Seviyeli Kavşak
Köprüsü ve Bağlantı Yolları Yapım İşi”ne 17 isteklinin katıldığı, teklifi sınır değerin altında
kalan 4 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, 3 istekli tarafından aşırı düşük
teklif açıklaması sunulmadığı, 02.09.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararıyla ihalenin
Özha Grup İnşaat San. A.Ş. - İlkgün İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı üzerinde bırakıldığı, başvuru
sahibi Yazıcıoğlu Nakliyat İnşaat A.Ş. - Mesar İnşaat İthalat İhracat San. Tic. ve Tur. Ltd. Şti.
İş Ortaklığının ise aşırı düşük teklif açıklaması uygun olmadığından teklifinin reddedildiği
anlaşılmıştır.
02.09.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararında başvuru sahibinin aşırı düşük teklif
açıklamasının “KGM/3790/K/P pozunun 10.130.1704 (Beton çelik çubuğu, nervürlü 8-12 mm
(S420, B420B-C, B500B-C) ve 10.130.1705 (Beton çelik çubuğu nervürlü 14-32 mm. (S420,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
B420B-C, B500B-C) nolu alt analizleri için fiyat teklifi ile açıklama sunmuştur.
…
Ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alman faturalar Ek-O.6
belgesinde sunulmakta olup faturaların toplam tutarına, faturaya konu malın toplam satış
tutarının bölünmesi ile ağırlıklı ortalama birim satış tutarı bulunur. Bu tutar teklif alınan
firmanın satış tutarı olarak kabul edilir ve alt analizde verilen teklif fiyata dayanak oluşturur.
Bu itibarla yapılan incelemede ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan
faturalara ilişkin bilgilere göre miktar, birim fiyat ve fatura tutarı arasında hesaplama
hatalarının yapıldığı ve yapılan işlemlerden hareketle hesaplanan ağırlıklı ortalama birim
satış tutarının nasıl bulunduğu anlaşılamamaktadır.
…
KGM/2200/P pozunun Yarma ve Yan Ariyet Kazisinin Nakli (Yarma ve Yan Ariyet
Kazisinin Nakli (Mesafe: 3950 Mt, F= 0.00034x K x 1M - 0.0034 x K) alt analizinde formülde
verilen taşıma mesafesinin değiştirilerek hesaplandığı görülmektedir. Danıştay Onüçüncü
Dairesinin 24.12.2019 tarihli ve E:2019/4041, K:2019/4589 sayılı kararında “... İsteklilere
gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında, "yazı ekinde gönderilen tabloya göre
nakliye mesafeleri göz önüne alınarak aşırı düşük sorgusuna cevap verileceğinin "belirtildiği,
aşırı düşük teklif sorgulama istemine ilişkin yazının tebliğinden itibaren süresi içinde itiraz
edilmeden kesinleşmesi nedeniyle, kesinleşen aşırı düşük sorgulama yazısının ekinde yer alan
yaklaşık maliyet hesabına ilişkin olarak belirlenmiş olan mesafelerin dışında mesafeler
kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılamayacağı anlaşılmıştır.
Ek olarak Kamu İhale Tebliğinin 45.1.13.15. (Ek madde: 30/09/2020-31260 R.G./12.
md.) maddesi gerekince Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb.
yapı malzemelerinin idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu
Tebliğin 45.1.2 maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden
daha düşük mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara
ilişkin açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan
belgeler ile tevsik etmeleri gerekmektedir. Yüklenici firmanın sunmuş olduğu belgeler kamu
kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler niteliği
taşımamaktadır.” gerekçesiyle reddedildiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesinde yer alan açıklamalar kapsamında
aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü
kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam
tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu
tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış
tutarı tespit tutanağının düzenleneceği, anılan tutanakların fiyat teklifinin dayanağı olarak
düzenleneceği ve aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu,
Ayrıca anılan Tebliğ’in 45.1.13.15’inci maddesinde isteklilerin aşırı düşük teklif
açıklamalarında, ihale konusu iş kalemlerinin imalatının gerçekleştirilmesinde
kullanılacak taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin
belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu malzemelerin işin yapılacağı
yere nakliye giderlerinin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe kullanarak
açıklama yapacak isteklilerin nakliye girdilerine ilişkin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin
açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile
tevsik etmeleri gerektiğinin belirtildiği,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
Buna ek olarak aynı Tebliğ’in ekinde yer alan standart form kapsamında aşırı düşük
teklif açıklamasında bulunan isteklilerin satış tutarı tespit tutanağında ağırlıklı ortalama birim
satış tutarıyla ağırlıklı ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin
bilgileri uyumlu şekilde doldurması gerektiği, bu kapsamda yevmiye defteri kayıt adedinde
belirttiği sayı kadar fatura bilgileri tablosunda satır açarak faturalara ilişkin bilgilere yer
vermesi gerektiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesine yönelik iddiaları
kapsamında yapılan incelemede; idare tarafından başvuru sahibi istekliye gönderilen
16.08.2024 tarihli ve E.89990431-755.02/1601971 sayılı yazıda “Gaziantep-Nizip-Birecik
Devlet Yolunda Km:11+600'de BÜSEM-2 Farklı Seviyeli Kavşak Köprüsü ve Bağlantı Yolları
Yapım İşi işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz
bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan
aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak,
23.08.2024 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı
23.08.2024 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer verilerek aşırı düşük
açıklama talebinde bulunulduğu, anılan yazının ekinde açıklama istenmeyen analiz girdileri,
açıklama istenilen iş kalemleri listesi ve sıralı analiz girdileri tablolarının yer aldığı tespit
edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamaları, ihale dokümanı düzenlemeleri,
ihale komisyonu kararı, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ve ekleri ile başvuru
sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemede;
a) Anılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesine gerekçe
olarak gösterilen fiyat tekliflerinde; 2 adet analiz girdisine yönelik olarak (Beton çelik
çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C ve Beton çelik çubuğu nervürlü 14-32
mm. (S420, B420B-C, B500B-C) Detaş Sac Profil Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş.den alınan iki
ayrı fiyat teklifi ve ekleri satış tutarı tespit tutanaklarının sunulduğu, söz konusu tutanakların
meslek mensubu tarafından onaylandığı tespit edilmiştir.
Beton çelik çubuğu, nervürlü 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisine
yönelik sunulan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağında yevmiye
defteri kayıt adedinin 3675 olduğunun belirtildiği, ancak ağırlıklı ortalama birim maliyet
tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin fatura bilgileri tablosunda sadece 5 adet
faturanın tabloda doldurulduğu, bu kapsamda ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarıyla
(toplam tutar, toplam miktar ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarı) ağırlıklı ortalama birim
satış tutarının tespitinde esas alınan faturaların tutarları ve miktarları arasında
uyumsuzlukların olduğunun görüldüğü, ayrıca fatura bilgileri tablosunda belirtilen beş adet
faturanın miktarı ve birim fiyatların çarpımı sonucu ortaya çıkan tutarın da (fatura tutarı)
hatalı hesaplandığı,
Beton çelik çubuğu nervürlü 14-32 mm. (S420, B420B-C, B500B-C) analiz girdisine
yönelik sunulan fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağında yevmiye
defteri kayıt adedinin 5477 olduğunun belirtildiği, ancak ağırlıklı ortalama birim maliyet
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
tutarının tespitinde esas alınan faturalara ilişkin fatura bilgileri tablosunda sadece 3 adet
faturanın tabloda doldurulduğu, bu kapsamda ağırlıklı ortalama birim satış tutarlarıyla
(toplam tutar, toplam miktar ve ağırlıklı ortalama birim satış tutarı) ağırlıklı ortalama birim
satış tutarının tespitinde esas alınan faturaların tutarları ve miktarları arasında
uyumsuzlukların olduğunun görüldüğü, ayrıca fatura bilgileri tablosunda belirtilen üç adet
faturanın miktarı ve birim fiyatların çarpımı sonucu ortaya çıkan tutarın da (fatura tutarı)
hatalı hesaplandığı, bu kapsamda söz konusu analiz girdilerine yönelik yapılan açıklamanın
yukarıda aktarılan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesine ve ekinde yer alan
standart formlara aykırı olduğu,
İdare tarafından şikayete verilen cevapta da “Aşırı düşük teklif açıklamanızın
KGM/3790/K/P pozunun 10.130.1704 (Beton çelik çubuğu, nervürlü 0 8-12 mm (S420,
B420B-C, B500B-C) ve 10.130.1705 (Beton çelik çubuğu nervürlü 0 14-32 mm. (S4 20,
B42<B-C, B500B-C) nolu alt analizleri için fiyat teklifi ile açıklama sunulmuştur. Ağırlıklı
ortalama birim satış tutarının tespitinde esas alınan faturalar Ek-O.6 belgesinde sunulmakta
olup faturaların toplam tutarına, faturaya konu malın toplam satış tutarının bölünmesi ile
ağırlıklı ortalama birim satış tutarı bulunur. Bu tutar teklif alınan firmanın satış tutarı olarak
kabul edilir ve alt analizde verilen teklif fiyata dayanak oluşturur.
…
Aşırı düşük teklif açıklamanızda sunduğunuz 10.130.1704 (Beton çelik çubuğu,
nervürlü 0 8-12 mm (S420, B420B-C, B500B-C) satış tutarı tespit tutanağında 5 adet fatura
girdisi bulunmaktadır.
05.03.2024 tarihli PYS20240000000817 seri nolu Has Demir Kömür Pamuk Nak. Ltd. Şti. 08
mm nervürlü inşaat demiri satışının hesaplamasında hata bulunmaktadır.
Miktar ve Birim fiyat baz alınarak işlem yapıldığında fatura tutarının 133.960,27 TL
olması gerekirken, tutanakta tarafınızca belirtilen fatura tutarı 533.846,50 TL’dir.
Miktar (ton) Birim Fiyat (TL)
8160 16.4167
Fatura Tutarı(TL)
133.960,27
Tarafınızca beyan edilen
533.846,50
Fatura tutarı baz alınarak işlem yapıldığında ise birim fiyat, beyan ettiğiniz (16,4167)
tutarın üzerinde 65,4224 TL olarak çıkmaktadır.
Birim Fiyat (TL)
Tarafınızca
edilen
beyanF atura Tutarı(TL)
Miktar (ton)
8160
65,4224
16,4167
533.846,50
Bu işlem geri kalan 4 satırda da aynı tekrarlı hatayı göstermektedir.
…
Bir diğer poz olan 10.130.1705 (Beton çelik çubuğu nervürlü 0 14-32 mm. (S420,
B420B-C, B500B-C) satış tutarı tespit tutanağında 3 adet fatura girdisi bulunmaktadır.
Aynı hesaplama hatası bu tutanak için de yapılmış ve sonuçları aşağıda tabloda
belirtilmiştir.” şeklinde benzer ifadelere yer verilerek şikayet başvurusunun reddedildiği,
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan 45’inci maddesi
uyarınca fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenen satış tutarı tespit tutanaklarının aşırı
düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmasının zorunlu olduğu, dolayısıyla başvuru
sahibinin iddiasının bu kısmının da yerinde olmadığı,
Ayrıca başvuru sahibi tarafından bahse konu hususun bilgi eksikliği kapsamında
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
değerlendirilmesi gerektiği iddia edilmekle birlikte, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri
incelendiğinde, sunulan belgelerdeki bilgi eksikliğinin ancak teklifin esasını değiştirecek
nitelikte olmaması kaydıyla tamamlatılabileceği, mevcut durumda ise bilgi eksikliği değil
mevzuata aykırı düzenlenen belgelerin söz konusu olduğu, belgelerdeki miktar, tutar, ağırlıklı
ortalama birim satış tutarı yönünden mevzuat kapsamında bir değerlendirme yapma
imkanının bulunmadığı ve bu durumun da teklifin esasını değiştirecek nitelikte olduğu
anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının bu kısmının da yerinde olmadığı,
Buna ek olarak başvuru sahibi tarafından “… 9.152 adet faturanın tarihinin, seri
numarasının, alıcı bilgilerinin Ek-O.6 formuna girilmesinin aşırı düşük teklif açıklaması için
verilen 5 günlük sürede fiziken mümkün olmadığı” ileri sürülse de idare tarafından başvuru
sahibi istekliye gönderilen 16.08.2024 tarihli ve E.89990431-755.02/1601971 sayılı yazıyla
aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu yazıda aşırı düşük teklif açıklamalarının
23.08.2024 tarihine kadar sunulmasının istenildiği, başvuru sahibi tarafından aktarılan aşırı
düşük teklif açıklama isteme yazısına ilişkin on gün içerisinde idareye herhangi bir şikayet
başvurusunda bulunulmadığı, yazının bu haliyle kesinleştiği, dolayısıyla kesinleşen aşırı
düşük teklif açıklama isteme yazısına ilişkin yapılacak açıklamadaki sorumluluğun anılan
istekliye ait olduğu, bu kapsamda başvuru sahibi istekli tarafından ileri sürülen iddianın bu
kısmının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
b) Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklamasının reddedilmesine gerekçe
olarak gösterilen KGM/2200/P poz içerisinde yer alan Yarma ve Yan Ariyet Kazısının Nakli
girdisi için nakliye mesafesinin idarenin söz konusu iş kalemine ait analiz formatında
belirttiği gibi 3950 metre değil, 810 metre mesafenin kullanıldığı, söz konusu nakliyeye
ilişkin dökümü yapılacak taşınmaza ilişkin muvafakat, taşınmazın tapusu, taşıma
mesafelerinin hesaplandığı belgelerin sunulduğu görülmüştür.
Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçesi olan
KGM/2200/P poz içerisinde yer alan Yarma ve Yan Ariyet Kazısının Nakli girdisi için nakliye
mesafesinin idarenin söz konusu iş kalemine ait analiz formatında belirttiği gibi 3950 metre
değil, 810 metre mesafenin kullanıldığı, söz konusu nakliyeye ilişkin dökümü yapılacak
taşınmaza ilişkin muvafakat, taşınmazın tapusu, taşıma mesafelerinin hesaplandığı belgelerin
sunulduğu görülmüştür.
Nakliye mesafelerine ilişkin olarak, Gaziantep İli Şahinbey İlçesi Bayramlı Mahallesi
9281 Ada 28 Parselde bulunan muvafakat alınmış taşınmaz bilgilerinin yer aldığı, taşınmaza
ilişkin Google earth üzerinden alınan genel vaziyet planının sunulduğu, sunulan tapu
incelendiğinde gerçek kişiye ait taşınmaz bilgilerinin yer aldığı, muvafakat belgesinde
taşınmaz sahibi olarak belirtilen şahsın imzasının bulunduğu, ancak söz konusu tapuya bağlı
olarak sunulan belgelerin Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi doğrultusunda kamu
kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenmediği ve/veya onaylanmadığı, her ne kadar
taşınmaza ilişkin tapu sunulduysa da anılan belgenin ihale kapsamında kullanılması için kamu
kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen/onaylanan bir belge olmadığı, kamu kurum ve
kuruluşları tarafından tapu belgesinin kullanılmasına yönelik (ekte sunulan belgeler dahil)
düzenlenen/onaylanan bir belgenin de sunulmadığı, ayrıca anılan tapu belgesinde taşınmazın
niteliğinin “bağ” olarak belirtildiği, dolayısıyla yarma ve yan ariyet kazısının nakli olarak
kullanılacak alanın döküm yeri olarak kullanıldığına ilişkin belge sunulmadığı, mevcut
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
sunulan belgelerin de Tebliğ’in yukarıda aktarılan 45’inci maddesi doğrultusunda kamu
kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen ve/veya onaylanan belgeler olarak sunulmadığı,
Ayrıca başvuru sahibi tarafından “KGM/2200/P iş kaleminin yarma ve yan ariyet
kazısının nakli analizinde (Yarma ve yan ariyet kazısının nakli için (mesafe = 3950 mt, F=
0.00034 x K x 1M-0.0034 x K ) nakliye formülünün verildiği ve nakliye mesafesi 3950 mt
olarak belirlendiği bildirilmiş ise de birim fiyat teklif cetvelinde KGM/2209/P iş kalemi
numarası ile 4’üncü sırada “dolguya gelen her cins ve klastaki kazı malzemesinin sulanması
ve sıkıştırılması” iş kaleminin yer aldığı ve yine birim fiyat teklif cetvelinde bu iş kaleminin
miktarının 520.000 m³ olduğunun açıkça görüldüğü…” ileri sürülse de (b iddiasının tamamı
dikkate alındığında) idare tarafından başvuru sahibi istekliye gönderilen 16.08.2024 tarihli ve
E.89990431-755.02/1601971 sayılı yazıyla aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz
konusu yazıda aşırı düşük teklif açıklamalarının 23.08.2024 tarihine kadar sunulmasının
istenildiği, anılan yazının ekinde açıklama istenmeyen analiz girdileri, açıklama istenilen iş
kalemleri listesi ve sıralı analiz girdileri tablolarının yer aldığı, söz konusu belgeler
incelendiğinde başvuru sahibinin iddialarında belirtilen nakliye mesafelerine ilişkin detaylı
bilgilere yer verildiği, istekli tarafından idarece belirlenen söz konusu analiz girdisinde yer
alan nakliye mesafesine ilişkin (3950 metre) süresinde idareye şikayet başvurusunda
bulunulmadığı, aşırı düşük isteme yazısının bu haliyle kesinleştiği, dolayısıyla başvuru sahibi
istekli tarafından nakliye mesafesinin 3950 metre üzerinden yapılmasının gerektiği,
İstekli tarafından daha düşük bir mesafe belirlenerek nakliye girdisinin
açıklanabilmesi için Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13.15’inci maddesinde yer alan
“Sözleşme veya eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin
idarenin belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2
maddesi gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük
mesafe kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin
açıklamalarını kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile
tevsik etmeleri gerekmektedir.” açıklamaya uygun olarak gerçekleştirilmesi gerektiği, başvuru
sahibi isteklinin açıklamasının ise aktarılan Tebliğ maddesine uygun olarak
gerçekleştirilmediği,
Ayrıca idare tarafından şikayete verilen cevapta da “KGM/2200/P pozunun Yarma ve
Yan Ariyet Kazisinin Nakli (Yarma ve Yan Ariyet Kazisinin Nakli (Mesafe: 3950 Mt, F=
0.00034* K x ’M - 0.0034 * K) alt analizinde formülde verilen taşıma mesafesinin
değiştirilerek hesaplandığı görülmektedir. İş ortaklığınızca bu mesafe 810 m olarak alınmıştır.
Ankara 17. İdare Mahkemesi kararının Kurum tarafından temyiz edilmesi üzerine
verilen Danıştay Onüçüncü Dairesinin 24.12.2019 tarihli ve E:2019/4041, K:2019/4589
sayılı kararında “... Kamu İhale Genel Tebliği ile, iş kalemlerine ilişkin analiz girdileri ve
miktarlarının gösterildiği analiz formatlarının ihale dokümanı kapsamında istekli
olabileceklere verilmesi, isteklilerin de tekliflerinin aşırı düşük olduğu tespit edilerek
kendilerinden açıklama istenmesi durumunda, verilen bu formata göre açıklama yapması,
idarece yapılacak değerlendirmelerde de söz konusu formatların esas alınması gerektiği
kurala bağlanmış, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulama yazısında, ihale konusu işe özgü
alanlara (malzeme ocağı vb.) ilişkin olan ve açıklama istenecek girdi niteliğinde bulunan
nakliyelere dair yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafelerin belirtileceğine ilişkin
düzenleme ile, aşırı düşük teklif açıklamalarında ihale sürecine katılan bütün taraflar
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
açısından öngörülebilirlik sağlanması amaçlanmıştır. Diğer tarafından, idarenin 03/05/2019
tarih ve E.128874 sayılı "Düzeltici aşırı düşük sorgusu" konulu yazısı ile, "daha önce
gönderilen aşırı düşük sorgusunda yapılan inceleme ve firmaların itirazları sonucu malzeme
ocaklarına ilişkin olan ve ocaklara istenilen girdi niteliğinde bulunan nakliyelere dair
yaklaşık maliyet hesabında esas alınan mesafeler eksik gönderildiğinden ekte gönderilen
tabloya göre nakliye mesafeleri göz önüne alınarak aşırı düşük sorgusuna cevap verilecektir.
Dolayısıyla ilk gönderilen aşırı düşük sorgusu iptal edilmiştir... Kamu İhale Genel Tebliği 45.
maddesine istinaden yapacağınız Analizleri ve Analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve
belgeleri (proforma faturalar, teklif alma yazıları) bu yazının tarafınıza tebliğ tarihinden
itibaren 5 (Beş) iş günü içerisinde idaremize sunmanız gerekmektedir.” ifadelerine yer
verilerek aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği anlaşılmaktadır. Sorgulama yazısı ekinde,
idarece açıklama istenilen 6 adet iş kalemi için, her bir iş kalemini oluşturan analiz
girdilerinin cins ve miktarlarının bulunduğu analiz formatına, açıklama istenilen ve
istenilmeyen analiz girdilerine; ayrıca, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin olan
açıklanması istenen analiz girdileri kapsamında bulunan nakliye mesafelerine yer verildiği
görülmüştür. İstekliler tarafından, ihale sürecindeki hukuka aykırı olduğunu düşündükleri
diğer işlemlerde olduğu gibi, aşırı düşük teklif sorgulama yazısına ilişkin olarak da
tebliğinden itibaren süresi içerisinde (ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka
aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması
gereken tarihi izleyen günden itibaren 21' inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde) şikâyet başvurusunda bulunulması
gerekmektedir. Zira, aşırı düşük teklif sorgulama yazısının itiraz edilmeden kesinleşmesi
hâlinde, aşırı düşük teklif açıklamalarının değerlendirilmesi artık kesinleşen bu sorgu
yazısına göre gerçekleştirilecektir. İsteklilere gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme
yazısında, "yazı ekinde gönderilen tabloya göre nakliye mesafeleri göz önüne alınarak aşırı
düşük sorgusuna cevap verileceğinin "belirtildiği, aşırı düşük teklif sorgulama istemine ilişkin
yazının tebliğinden itibaren süresi içinde itiraz edilmeden kesinleşmesi nedeniyle, kesinleşen
aşırı düşük sorgulama yazısının ekinde yer alan yaklaşık maliyet hesabına ilişkin olarak
belirlenmiş olan mesafelerin dışında mesafeler kullanılarak aşırı düşük teklif açıklaması
yapılamayacağı anlaşılmıştır. Bu itibarla, dava konusu işlemin 1. iddiayla ilgili kısmında
hukuka aykırılık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi
kararında hukuki isabet görülmemiştir…” şeklinde karar verilmiştir. Bu minvalde İdarece
hazırlanan nakliye mesafelerinin kullanılması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Bir diğer husus; ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamaların Sözleşme veya
eklerinde, taş, kum, çakıl, gravye, balast, stabilize vb. yapı malzemelerinin idarenin
belirlediği ocaklardan temininin öngörüldüğü haller dışında, bu Tebliğin 45.1.2 maddesi
gereğince nakliye girdilerine ilişkin idarece belirtilen mesafelerden daha düşük mesafe
kullanarak açıklama yapan isteklilerin, ihale konusu işe özgü alanlara ilişkin açıklamalarını
kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya onaylanan belgeler ile tevsik etmeleri
gerekmekte olduğu belirtilmiştir. İhaleyi yapan idarece aşın düşük teklif açıklamasında
sunulması beklenen ruhsat, işletme izin belgesi, ÇED vb. ile ilgili açıklayıcı bilgi-belge ve
ocaklara ait deney raporlarının söz konusu aşırı düşük teklif açıklamasında sunulmadığı
görülmüş ve sunulan tapu kaydının kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen veya
onaylanan belgeler niteliği taşımadığı anlaşılmıştır.” şeklinde benzer ifadelere yer verilerek
şikayet başvurusunun reddedildiği,
Buna ek olarak başvuru sahibi tarafından bahse konu hususun bilgi eksikliği
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
kapsamında değerlendirilmesi gerektiği iddia edilmekle birlikte, yukarıda aktarılan mevzuat
hükümleri incelendiğinde, sunulan belgelerdeki bilgi eksikliğinin ancak teklifin esasını
değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla tamamlatılabileceği, mevcut durumda ise bilgi
eksikliği değil mevzuata aykırı düzenlenen belgelerin söz konusu olduğu, ayrıca kamu kurum
ve kuruluşları tarafından düzenlenen ve/veya onaylanan belgelerin de bulunmadığı, her ne
kadar taşınmaza ilişkin tapu sunulduysa da anılan belgenin ihale kapsamında kullanılması için
düzenlenen/onaylanan bir belge olmadığı, kamu kurum ve kuruluşları tarafından tapu
belgesinin kullanılmasına yönelik (ekte sunulan belgeler dahil) düzenlenen/onaylanan bir
belgenin de sunulmadığı, bu durumun da teklifin esasını değiştirecek nitelikte olduğu, buna
ek olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45’inci maddesi kapsamında nakliye girdilerinin
nasıl açıklanacağına yönelik düzenlemelere açık bir şekilde yer verildiği, idare tarafından
anılan girdiye yönelik hangi belgelerin istenileceği veya dikkate alınacağının isteklilere
belirtilmesi zorunluluğunun bulunmadığı anlaşıldığından başvuru sahibi isteklinin iddiasının
bu kısmının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı
maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale
komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla
tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif
zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30’uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan
zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır
bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının
usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici
teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve
yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca
imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan
belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen
değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale
sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara
uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile
istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla
şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikâyet
başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden
itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde
ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır…”
hükmü yer almaktadır.
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler”
başlıklı 8’inci maddesinde “… (5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez…”
hükmü yer almaktadır.
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “e-tekliflerin açılması” başlıklı 23’üncü
maddesinde “(1) E-teklifler, aynı günün mesai saatleri içerisinde istekliler ve hazır
bulunanlar önünde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır… İstekliler ile teklif
fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanır ve EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “İsteklilerce Teklif
Edilen Fiyatlara İlişkin Tutanak” hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme
ekranında ihaleye katılan istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır…”
hükmü yer almaktadır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı
6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikâyet süresi; ihale sürecindeki şikâyete konu işlem veya
eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden
itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan
ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1. a) İhale
kayıt numarası: 2024/805396
b) İhale usulü: Açık ihale.
c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 30.07.2024
Saat: 10:00
ç) İhale komisyonunun toplantı yeri (e-tekliflerin açılacağı adres): Karayolları
5.Bölge Müdürlüğü İhale Salonu / MERSİN
3.2. Teklifler, ihale (son teklif verme) tarih ve saatine kadar EKAP üzerinden e-teklif
olarak sunulur. İhale (son teklif verme) saatine kadar EKAP'a yüklenemeyen teklifler
değerlendirmeye alınmaz.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, şikâyete konu edilen hususlar için
şikâyet konusu işlemin/eylemin farkına varıldığı ya da farkına varılmış olması gerektiği
tarihin şikâyet süresinin başladığı tarih olduğu; 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi
uyarınca ihale günü ilk oturumda isteklilerin teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarının
açıklanması suretiyle yaklaşık maliyetin alenileştiği, bu bakımdan yaklaşık maliyetin
hesaplanması işlemlerinin hukuka aykırılığını iddia eden istekliler için ilgili durumun farkına
varıldığı tarih veya farkına varılmış olması gereken tarihin, yaklaşık maliyetin mevzuat gereği
tüm isteklilere açıklandığı ihale tarihi olduğu,
Elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerde de yaklaşık maliyetin ihaleye katılan
tüm isteklilerce ihale tarihinde EKAP üzerinden ihale durum izleme ekranından görülebildiği,
yaklaşık maliyetin doğru hesaplanmadığını ve bu nedenle hak kaybına uğramasının muhtemel
olduğu hakkında şikâyet başvurusunda bulunacak istekliler için bu durumun farkına vardığı
tarihin veya farkına varılmış olması gereken tarihin de ilk oturumun gerçekleştiği ihale tarihi
olduğu, yaklaşık maliyetin hukuka aykırılığı iddiasıyla idareye şikâyet başvurusu süresinin de
bu tarihten itibaren başlatılması gerektiği açıktır.
Sonuç olarak, 4734 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesine göre yaklaşık maliyetin ihale
tarihinde açıklandığı dikkate alındığında, başvuru sahibinin yaklaşık maliyete ilişkin bilgileri,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
ihale tarihi olan 30.07.2024 tarihinde öğrendiği, dolayısıyla yaklaşık maliyete yönelik
iddialarına ilişkin olarak şikâyet süresinin yaklaşık maliyetin açıklandığı 30.07.2024
tarihinden itibaren başlaması gerektiği, başvuru sahibinin bu tarihten itibaren 10 gün içinde
idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 12.09.2024
tarihinde idareye şikâyet başvurunda bulunduğu anlaşıldığından yaklaşık maliyetin tespitine
ilişkin iddiasının süre yönünden reddedilmesi gerektiği,
Ayrıca başvuru sahibi tarafından “Yaklaşık maliyetin hatalı hesaplandığı,
KGM/2200/P nolu iş kalemi ve KGM/2202/P iş kalemi analizlerinde kazıdan çıkacak
malzemenin iş sahası dışına (3950 m) çıkarılacağının ve yaklaşık maliyet girdilerinin buna
göre belirlendiği…” ileri sürülse de idare tarafından başvuru sahibi istekliye gönderilen
16.08.2024 tarihli ve E.89990431-755.02/1601971 sayılı yazıyla aşırı düşük teklif açıklaması
istenildiği, anılan yazının ekinde açıklama istenmeyen analiz girdileri, açıklama istenilen iş
kalemleri listesi ve sıralı analiz girdileri tablolarının yer aldığı, söz konusu belgeler
incelendiğinde başvuru sahibinin iddialarında belirtilen nakliye mesafelerine ilişkin detaylı
bilgilere yer verildiği, dolayısıyla incelenen ihalede şikâyete konu edilen hususun farkına
varılması gereken tarihin söz konusu yazının EKAP üzerinden gönderildiği tarih olan
16.08.2024 tarihi olduğu, başvuru sahibi tarafından bu tarihi izleyen 10 gün içinde idareye
şikâyet başvurusunda bulunulması gerektiği, ancak bu süre geçtikten sonra 12.09.2024
tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin
iddiasının bu kısmının da süre yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının
9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde,
Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir.
Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin
Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından
itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için
faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Aktarılan Kanun hükmüne göre, başvuru sahibinin itirazen şikâyete konu iddialarının
tamamında haklı bulunması halinde başvuru bedeli iadesinin söz konusu olabileceği dikkate
alındığında, yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler neticesinde, başvuru sahibinin
iddialarında haklı bulunmadığı anlaşıldığından başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesi için
Kanun’un öngördüğü şekilde "başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması"
koşulunun gerçekleşmediği, dolayısıyla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü
maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendi hükmü gereğince başvuru bedelinin iadesinin
mümkün bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden
yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/023
: 41
: 12.06.2025
: 2025/UY.II-1318
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen
şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.