Ana Sayfa
/
Kararlar
/
Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü
/
2024/1676193-Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi
Bilgi
İKN
2024/1676193
Başvuru Sahibi
Demgün İnşaat Harfiyat Madencilik Tarım Nakliye Petrol Taah. San. ve Tic. A.Ş. - Kadir Petrol Ürünleri İnş. Taş. Harfiyat Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı
İdare
Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü
İşin Adı
Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
BAŞVURU SAHİBİ:
Demgün İnşaat Harfiyat Madencilik Tarım Nakliye Petrol Taah. San. ve Tic. A.Ş. - Kadir
Petrol Ürünleri İnş. Taş. Harfiyat Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/1676193 İhale Kayıt Numaralı “Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200)
Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü Erzurum tarafından 03.01.2025 tarihinde açık ihale
usulü ile gerçekleştirilen “Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200) Toprak İşleri,
Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Demgün İnşaat
Harfiyat Madencilik Tarım Nakliye Petrol Taah. San. ve Tic. A.Ş. - Kadir Petrol Ürünleri İnş.
Taş. Hafr. Maden. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 14.01.2025 tarih ve 175889
sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2025 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda
bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2025/147 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme
neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihalenin projeye ait metrajlardaki değişiklikler
nedeniyle iptal edildiği, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi ve Sözleşme
Tasarısı’nın 29’uncu maddesi kapsamında iş artışı ve iş eksilişinin yasal limitler dâhilinde
mümkün olduğu, bu minvalde somut, objektif, ölçülebilir mahiyette olmayan iptal
gerekçesinde; projede nasıl bir değişiklik ve ne miktarda bir güncelleme yapılması
gerektiğine ilişkin bir belirleme yapılmamasının, miktarı azalacak araçların ne miktarda azalış
göstereceğinin, yeni durumda yaklaşık maliyetin nasıl değişeceğinin ve mevcut yapım işi
kapsamında ihtiyacın kısımlar bazında iş eksilişi yoluyla gördürülemeyeceğine ilişkin somut
bir veri hesabının bulunmamasının uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit
edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi,
güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında
karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,
Anılan Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu
maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere
derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına
girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini
talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,
Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı
maddesinde “... İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına
sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin
tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri
belirtilir. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar
veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder. İhale; kararın onaylanması halinde
geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır...” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci
maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen
en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dahil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün
isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya
uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.
İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır…” hükmü,
Aynı Kanun’un “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde
“İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday,
istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen
hallerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir.
İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine
alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan
Kuruma başvuruda bulunulabilir.
Kurum itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet
üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele
ilkesinin ihlal edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen
şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet
başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir…” hükmü yer almaktadır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında
yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve
hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının
zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak
mümkün olmaması,
Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme
bedelinin %10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla
yapım işleri sözleşmelerinde ise %20'sine kadar oran dâhilinde, süre hariç sözleşme ve ihale
dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.
Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme
bazında %40'a kadar artırmaya yetkilidir.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
İşin bu şartlar dâhilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış
yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.
Sözleşme bedelinin %80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde,
yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve
yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin %80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin
tutarı arasındaki bedel farkının %5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden
ödenir.” hükmü,
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci
maddesinde “(1) Sözleşme konusu işler, idare tarafından yükleniciye verilen veya yüklenici
tarafından hazırlanıp idarece onaylanan uygulama projelerine uygun olarak yapılır.
…
(4) İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje vb. teknik belgelerde, değişiklik
yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde, işin sözleşmede
belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli
değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Uygulama projelerinde değişiklik yapılması, 22 nci maddede
yer alan esaslar göz önünde bulundurularak hesaplanacak bedel karşılığında, yükleniciden de
istenebilir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun
olarak işe devam etmek zorundadır. Proje değişiklikleri, ilk projeye göre hazırlanmış
malzemenin terk edilmesini veya değiştirilmesini veya başka yerde kullanılmasını gerektirirse,
bu yüzden doğacak fazla işçilik ve giderleri idare yükleniciye öder. Proje değişiklikleri işin
süresini etkileyecek nitelikte ise yüklenicinin bu husustaki süre talebi de idare tarafından
dikkate alınır...” hükmü,
Aynı Şartname’nin “Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin
fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci maddesinde “(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında
belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında
idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında
fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre
sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller
çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilir. Bu şekilde hesaplanacak ilave işlerin bedelleri;
birim fiyat sözleşmelerde yeni birim fiyatlar üzerinden, anahtar teslim götürü bedel
sözleşmelerde ise yeni birim fiyatlar üzerinden hesaplanacak artış tutarına göre belirlenecek
ilerleme yüzdeleri esas alınarak yükleniciye ödenir…” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1.
İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200) Toprak İşleri, Sanat
Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi
…
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no'su (yapım işlerinde): 2014E04-207956 ( - Erzurum-Pasinler-
Horasan)
…
e) Miktarı: 3,6 Km BY/BSK Onarım İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Pasinler/Erzurum ” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İhale kararının onaylanması veya iptali” başlıklı 37’nci
maddesinde “37.1. İhale kararı ihale yetkilisince onaylanmadan önce, ihale üzerinde
bırakılan istekli ile varsa ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi isteklinin ihalelere
katılmaktan yasaklı olup olmadığı Kurumdan teyit edilerek buna ilişkin belge ihale kararına
eklenir.
37.2. Yapılan teyit işlemi sonucunda, her iki isteklinin de yasaklı çıkması durumunda
ihale iptal edilir.
37.3. İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını
onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.
37.4. İhale; kararın ihale yetkilisince onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi
halinde ise hükümsüz sayılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 03.01.2025 tarihinde gerçekleştirilen
başvuruya konu ihalenin “Pasinler Şehir Geçişi Yolu (Km:141+600-145+200) Toprak İşleri,
Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı Yapım İşi” olduğu, ihaleye 59 isteklinin katıldığı,
09.01.2025 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalede bütün tekliflerin reddedilerek ihalenin
iptal edildiği,
İptal gerekçesinin komisyon kararında “2024/1676193 İKN no’lu Pasinler Şehir
Geçişi Yolu (Km: 141+600-145+200) Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri ve Üstyapı
Yapım İşi’ ne ilişkin kapsamlı yapılan teknik, idari ve mali değerlendirmeler sonucunda,
ihtiyaçlar ve öncelikler doğrultusunda ihale konusu işin yürütülmesi sırasında işin kapsamı,
yürütülmesi ve miktarı gibi bazı temel unsurlarda değişiklik yapılması ortaya çıkmıştır. Bu
değişikliklerin, ihale süreci ile mevcut ihale dokümanlarını doğrudan etkilediği
değerlendirilmiş olup aşağıdaki gerekçeler doğrultusunda söz konusu ihalenin iptal
edilmesine karar verilmiştir:
Teknik gereklilikler ve projeye ait imalat metrajlarında tespit edilen değişiklikler
nedeniyle; yapım işi dosyasına ait kalemlerin miktar ve muhteviyatında oluşabilecek
değişikliklerin mevcut ihale metrajlarıyla karşılanmayacağı öngörülmekte olup bu koşullar,
mevcut ihale sürecinin devam ettirilmesi mümkün olmayan düzenlemeleri zorunlu kılmaktadır.
Proje hedeflerinin tam anlamıyla karşılanabilmesi için kapsam, yöntem ve teknik
şartnamelerde yapılacak değişikliklerin, yeniden bir ihale sürecini zorunlu kıldığı
değerlendirilmiştir.
Belirtilen gerekçeler ışığında, ihalenin mevcut şartlarla gerçekleştirilmesinin uygun
olmadığı değerlendirilmiş ve 4734 Sayılı kamu ihale kanunun 39. Maddesinde yer alan “ihale
komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte
serbesttir” hükmü doğrultusunda bütün teklifler reddedilerek ihale sürecinin iptal edilmesine
karar verilmiştir.” şeklinde belirtildiği tespit edilmiştir.
Diğer taraftan 08.01.2025 tarihli idarece tanzim edilen tutanağın içeriğinin de
09.01.2025 tarihli ihale komisyonu kararı ile aynı olduğu görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden idarelerin bu kanuna göre yapacakları
ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini,
ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin,
verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ancak bu takdir
yetkisinin sınırsız olmayıp kanunun temel ilkelerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet
gerekleri ile sınırlı olduğu, idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan
ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal
gerekçeleriyle sınırlı olarak inceleneceği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, ihalenin iptal edilmesine ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesinde takdir
yetkisinin, gerekçe belirtilmek suretiyle kullanımı bu işlemin hukuka uygunluğu noktasında
önem arz etmekte olup, anılan Kanun’da ihalenin iptal edilmesi durumunda isteklilere
gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılması gerektiğine işaret edilmiştir.
Yapılan incelemede; başka bir istekli tarafından 07.01.2025 tarihli idareye yapılan
şikâyet başvurusu üzerine, idare tarafından yaklaşık maliyetin ve sınır değerin mevzuat
hükümlerine uygun olduğu ifade edilerek şikâyet başvurusunun reddedilmesi şeklinde karar
alındığı, akabinde 08.01.2025 tarihli idarece tanzim edilen tutanakta ve 09.01.2025 tarihli
ihale komisyonu kararında iptal gerekçesine yer verildiği, iptal gerekçesinin teknik
gereklilikler ve projeye ait imalat metrajlarında tespit edilen değişiklikler nedeniyle; yapım işi
dosyasına ait kalemlerin miktar ve muhteviyatında oluşabilecek değişikliklerin mevcut ihale
metrajlarıyla karşılanmayacağı öngörülerek proje hedeflerinin tam anlamıyla karşılanabilmesi
için kapsam, yöntem ve teknik şartnamelerde yapılacak değişikliklerin, yeniden bir ihale
sürecini zorunlu kıldığı şeklinde olduğu ve söz konusu gerekliliğin iptal gerekçesi olarak
ifade edildiği, ancak iptal gerekçesinde, işin projesindeki teknik hataların/eksikliklerin ve
projeye ait imalat metrajlarındaki değişikliklerin nelerden oluştuğunun somut bir biçimde
ortaya konulmadığı anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesi
hükümleri uyarınca sözleşme bedelinin %20'sine kadar idarece iş artışı gerçekleştirilmesinin
mümkün olduğu, iptal gerekçesinde ifade edilen imalat miktarı değişikliklerine ilişkin bu
miktar artışının iş artışı ile karşılanıp karşılanamayacağı yönünde idarece herhangi bir
hesaplama veya değerlendirmede bulunulmadığı, ayrıca, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin
“Projelerin uygulanması” başlıklı 12’nci maddesi gereğince idarenin, sözleşme konusu işlerle
ilgili proje vb. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen
imkânsız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde
tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkili olduğu hususu da
göz önünde bulundurulduğunda, şikâyete konu ihalenin projesine ait teknik gereklilikler ile
imalat metrajlarında tespit edilen değişikliklere ilişkin somut ve açıklayıcı bir gerekçeye ve
hesaplamaya yer verilmeksizin idarece alınan ihalenin iptali kararının idareye tanınan takdir
yetkisi kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu
alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul
kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul
kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma
yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen
şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz
KAMU İHALE KURULU KARARI
Toplantı No
Gündem No
Karar Tarihi
Karar No
: 2025/005
: 115
: 29.01.2025
: 2025/UY.II-372
işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.
Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade
edilmez.” hükmü yer almaktadır.
Başvuru sahibi tarafından 157.733,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri
hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu
tüm iddialarında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine
bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi
halinde 157.733,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ
edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare
Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün
içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.